Woensdag 11 Januari 1911
oJ"" Jaargang
Het Boek van Paracelsus,
<«o. 13506
BUITENLAND.
BONENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam cn Vlaardingen fi. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertontiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Schiedam, 10' Jan. 1011.
MONACO.
De door vorst Albert aan liet vorstendom
verleende grond net, is Zondag j.l. in wer
king getreden, Dat liet nog niet zoo gemak
kelijk was voor een land van zoo kleine af
metingen en met zoo bijzondere toestanden
een grondwet saam te smeden blijkt uit het
tegelijkertijd met de publicatie dor grondwet
uitgebrachte „rapport", samengesteld door dc
Fransche profossoren Weiss en Rénault, on
den Franschen oud-minister Jules Roche. In
dit rapport wordt meegedeeld, dat de opper
vlakte van het landje, dat nochtans een wc-
reldieputntie geniet, ongeveer 90 hectaren
bedraagt, d. i. negen h tienmaal liet beken
de Malieveld in Den Haag. Volgens dc kie-
zefslijsten bevat het vorstendom in 't ge
heel 448 kiezers, waarvan 95 geboren in
Monaco. Dc eigenlijke bevolking bediaagt
slechts 1482 personen. V,m do 19.121 inwo
ners zajti nl. volgens de jongste volkstelling
niet minder dan J 7.639 vreemdelingen. Do
werkelijke Monegassen vertegenwoordigen
dus slechts dón twaalfde der bevolking, die
voorts bestaat uit 8241 Italianen, 7306
Franscben, 516 Duitechcrs, 391 Zwitsers,
3S5 Engelschen, 219 Belgen, 210 Oooten-
rijkens en 371 tot verschillende nationalitei
ten behoorende pcreoiion.
De financicele belangen ziin almede zeer
aanzienlijk. De bebouwde en onbebouwde
oppervlakte vertegenwoordigt een waarde
van 227 millioen fres., waarvan alleen 115
millioen fres. in handen, van Franscben. De
roerende goederen volgens do jongste schat
ting, vertegenwoordigen een kapitaal van
397 millioen francs, waarvan 360 milüoon
fics. in Fransche landen cn hoogstens 9 t\
10 millioen in handen van Moncgasren.
Uit een en ander blijkt genoegzaam de
moeilijkheid, om voor dit bijzondere land een
constitutie op te stellen, die zoowel de ma-
terieele, als de staatsburgerlijke belangen der
inwonenden recht doet wedervaren. In de
eerste plaats deed zich aan de ontwerpers dc
moeilijkheid vooi om, in aanmerking geno
men het gering aantal kiezers, alle organen
en 'staatsfuncties te scheppen en te werk te
stellen, gelijk in een parlementairen staat be
taamt. Dan wa.- er dc onmogelijkheid om
het lot der ovorgroole meerderheid der bevol
king, nl. dc vreemdelinge», geheel in han
den te geven van con minderheid, maar ook
omgekeerd, kon niet do autochtone bevol
king overgeleverd worden aan een bevolking
van vreemdelingen,. Voor deze, zeker niet
gering te schatten zwarigheden, schijnt de
commissie een alleszins bevredigenden uit
weg te hebben gevonden. De bloden toch
molden, dat de grondwet zeer gunstig door
de bevolking is ontvangen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
B e lg4
liet hoofdbestuur van don Belgischen
mijiiwerkersbond heeft besloten de alge-
meenc werkstaking mot alle kracht door
te zetten. Het comité werpt do verantwoor
delijkheid der staking in het kolenbekken
van Luik op de mijn bes turen, die zich
tot onwettige maatregelen lieten verleiden
en die bij don aanvang van het conflict,
al dadelijk een veel te onvorzoonlijkc hou
ding innamen.
De mijnwerkers in het plateau van Iler-
vê zijn gisteren in staking gegaan, gelijk
Zatcidag besloten was; daardoor is het
aantal stakers met 3000 man toegenomen
De mijnwerkers van Charleroi cn Bergen
zijn nog rustig.
liet totaal dei stakers is door degroote
toename van gisteren thans tot 25.000 aan
gegroeid. Het Kamerlid voor Luik, Don-
nay, heeft medegedeeld, dat hij den mi
nister van Arbeid over de oorzaken jdep sta
king zal intcrpelioeren.
Langzaam, maar zeker gaat do gene
zing der Belgische koningin vooruit. Ko
ningin Elizabeth is reeds in staat onr
door het kasteel van Laken te wandelen
en eenige familieleden to ontvangen.
Duurt dc betering voort, dan zal II. M.
einde Januari als het weer gunstig is
voor het eerst buiten mogen komen en
in het begin van Februari naar het Zui
den reizen.
Frank r ij k.
Kardinaal Lucon hoeft bij het Hof van
Appèl reeds verzet aangeteekend, en Zon
dagmorgen van den kansel bekend ge
maakt, dat hij bij het Hof van Cassatie
do vernietiging van het bekende vonnis
aanhangig gemaakt heeft. De kardinaal
ontving intusschen van ,dea Paus een te
legram, waarin Z. II. den kardinaal be
moedigend toespreekt.
Marseillaise werd aangeheven. In de La-
ducettestiaat trachtte de bmgcrwacht, de
meer dan 1000 man tellende manifestan
ten tegen te houden. Vergeefs. Daarop
verscheen de hoofdwacht, in het geweer
en trok met do bajonet opgestoken do
menigte tegemoet, waarna de straten wér
den afgezet. Eerst om 11 uur 's avonds
kon aan de manifestatie een eind gemaakt
worden, nadat verschillende arrestati'ën
hadden plaats gehad, en eenige pcisonen
waren gewond geraakt.
Van de in hechtenis genomen personen
is een in vrijheid gelaten, terwijl do ande
ren zich nog in hechtenis bevinden.
De prins en de prinses von Bülowr heb
ben Zondag op hun villa Malta bij Rome
hun zilveren bruiloft gevierd. Groot was
het aantal 'blijken van belangstelling dien
dag uit binnen- en buitenland ontvangen.
Oostenrijk.
Heden zou de Wiener Zoitung" de offi-
cieelc lijst van het nieuwe ministerie be
vatten.
Het kabinet is als volgt samengesteld:
president baron v. Bienerth, minister van
binnenlandsche zaken Wickenburg, van on
derwijs Stürghk, van justitie Hochenbur-
ger, van financiën Meyer, van bandel
Weisskirchner, van openbare werken Ma-
rek, van spoorwegen Glombinski, van land
bouw Widdmann, van landsverdediging
Georgi en minister van Galicié Zaleski.
Naar hot Duitsch
van
FRIEDRICII JACORSEN.
13)
Iemand die buiten gestaan had en haar
had gadegeslagen, moest wel den indruk
gekregen hebben dat zij alleen in huis was:
anders zou toch een ander haar wel gehol
pen hebben hij haar pogingen. Althans zóu
hij een schaduw achter haar hebben kun
nen zien.
Maar nu zoo tegen negenen, zou er
immers geen spion of luistervink zijn.
Een half uur ging zoo voorbij.
Do hond lag rustig aan de roeten van
zijn meesteres. Het was een bijzonder groot
exemplaar en Kranieli had wel eens als zijn
mooning te kenticn gegeven, dat do hond,
als hij werd opgehitst, het vel tegen twéo
sterke mannen kon volhouden.
Die gedachte gaf Marjin nogal kalmte.
Hoe later het echter word, dco te grootér
werd haar onrust. 'Zij moest steeds wcov aan
dien slrandj utter clenkeii4 die 's morgens
voorbij gegaan was.'
Zij hoopte dat dc politic-agent Matzen
zijn belofte trouw gebleven was en 'een wa
kend oog op 'dc villa zou houden. 1
Het was nu tijd om naar bed te gaan.
Toen zij opstond om naar haar slaapka
nier' te'gaan, begon do hond te brommen.
*5
o
"De politic-agent Matzenwas in dc buurt
van Borby en bij zijn'superieuren bekend als'
een zeer flink beambte,' die er steeds op uit
Duitscliland.
In den Elzas heeft Zondag een Fransclie
betooging plaats gehad, van een omvang,
zooals sedert 1887 met meer is voorgeko
men. Een bekende Fianscli-nationalisti-
sche vereeniging te Metz had n.l. ,vooi dien
middag een concert aangekondigd, zonder
vergunning san de politie. Een inspecteur
san politie verklaarde dan ook kort na
den aanvang van het concert, dit voor ge
sloten, omdat het meer van een openbare
vèigadering had. De aanwezigen vormden
dadelijk een optocht en trokken onder do
kroten „vive la Lorraine" en het zingen
van Fransche liederen door de straten van
Metz. Voor liet standbeeld van Ney wer
den onder daverende toejuichingen rede
voeringen gehouden en weerklonken kro
ten van „vive la France", waarna de
Spanje.
Zaterdag is koning- Alfonro voor Mblilla
aangekomen. Vergezeld van minister-presi
dent Canalejas en de ministers van oorlog
cn marine begaf hij zich onder de toe
dringen der menigte aan land. Aan boord
was hij door den gouverneur reeds be
groet.
Op Afrikaanschen bodem verwelkomden
hem de autoriteiten en de Fransche gene
raal Toutée. Onder de ter zijner begroe
ting vcrschenonen vielen vooral op de in rijke
gewaden geklecde afgezanten der stammen.
.9.
Prjjs der Advertentiën: Van 1-—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Grooto letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op .voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Intorc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Vervolgens had de inwijding plaats van
liet gcdeiikteekcn voor de gevallen in den
Riffoorlog.
Den volgenden dag woonde de koning
terwijl de regen met stroomen viel, in ge
zelschap van zijn ministers en zijn gevolg,
een veldmis bij. Later overhandigde hij
nieuwe vaandels aan de regimenten en hield
een revue over de 1.0.000 man bezettings
troepen.
Portugal.
Volgens een Parijsch telegram zou de
ministerraad besloten hebben de censuur
op perstelegrammen op te heffen.
trum" wordt gemeld, dingt mr. W. van
Lansclict, agent der Nedcrlandsche Bank
adlaar, naar het lidmaatschap der 'Eerste
Kamer, vacature-K. Raijmakers,
T u r- kj ij o.
De Kamer heeft gisteren, na behandeling
van een interpellatie aan den minister
van onderwijs, met algenreene stemmen een
motie van vertrouwen in het beleid der
regeering aangenomen.
De Senaat heeft verworpen een door
do Kamer aangenomen artikel, waarin be
paald werd, dat slechts degenen, die drie
jaren in een district hebben gewoond, ver
kiesbaar zouden zijn voor do Kamer.
De regeering deelt mede. dat een gevecht
plaats had te Yemen, tusschen de troepen
en de opstandelingen. De laatsten had
den 288 dooden, de troepen 45 dooden en
80 gewonden.
Tweede Kaaser-verklezlng.
Naai' de „Tel." uit welingelichte bion ver
neemt, zoeken de antiiev. voor de Sneeker
acnture naar een candidaat, die vertrouwd
a> niet Indische aangelegenheden en Indiê
uit eigen ervaring kent. Zulk een meent men
gevonden te hebben in dr. Scheuren, den
oud-directeur van iiot Petronelk-hospitaal te
Poel-Woiedjo, die sinds verleden jaar;, ter oor-
zake zijner gezondheid, in Nederland is
teruggekeerd.
De kngtvordediglng.
Reuter seint uit Brussel:
De „Indépendance Beige" publiceert een
brief van professor Ernest Nys, waarin hij
critiek oefent op de verklaringen van ge
neraal jhr. Den Beer Poortugael, over de
scheepvaart op de Schelde. Niet do be
slissingen van liet congres van AVoenen,
maar de verdragen van 1839 geven België
rechten, want, zij bevatten bepalingen over
concessies, waarvoor Nederland 82 mil
lioen francs heeft ontvangen.
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ingekomen berichten is:
lo. Ilr. Ms. pantser»cliip Ileemskerck, on
der bevel van den kapitein ter zee G. Ij.
Goedhart, 9 dezer van Nieuwcdiep vertrok-
kon, ter aanvaarding van den oefeningstocht
m den Noord-Atlantischen Oceaan en de
Middellandsche Zee
2o. Ilr. M«. pantserscliip De Zeven Pro
vinciën, onder bevel van den kapitein ter
zee, F. Bauduin, 8 dezer te Kaapstad aan
gekomen. („Stct.")
Audiënties
De gewone audiënties van de ministers
van marine en van waterstaat zullen Vrij
dag 13 dezer, en de gewone audiëntie van
den minister van justitie zal Zaterdag 14
dezer niet plaats hebben.
was om zijn plicht trouw tc doen. Er was
overigens niet veel voor hem te doen, want
dc menschen in deze streek waren kalm.
Maar liet gebeurde toch af cn toe dat er
vagebonden in Borby kwamen en dan waren
liet meestal kerels van e.en zeer gevaarlijk
soort. Het waren zwervers, die uit Jutland
afkornst'g waren, en die bij dc Denen, in
kwaden roep staan een soort zigeuners--
\olkjc.
Toen Marjan hem 's middags vertelde dat
zij onrustig 'was omdat zij een verdacht
persoon langs haar huis had zien gaan, was
hij dadelijk van oordeel dat de zaak niet
veel bcteekende. Dat hij iets in zijn notitie
boekje opschreef, geschiedde clan ook in
hoofdzaak om Marjou gewest te stellen. Kort
daarna had Matzen don obcrkelhicr ontmoet,
tlij verweet dezen dat hij noódcloos de had-
gasten met zijn praatjes angstig maakte. De
kcllner verdedigde zich cn zei dat Matzen
niet vergeten moest dat het echtpaar Titus
zeer eenzaam aan de Priel woonde boven
dien wan do professor nóg voor een nacht
op reis ook.'
Dat deed Matzen de* zaak waf. bedenke
lijker'vinden. i
Een verdacht persoon had hij zelf niet ge
zien on daarom meende hij dat do mevrouw
uit Hamburg niets dan een armoedig ge
kheden visscher gezien jiad. Tegep den
avond ontmoette hij echter eenige lieden die
'ook zeiden een verdacht individu ontmoet te
hebben. Het moest een woest uitziende'kerel
zijn en wapr hij gebleven was wist niemand.
'Matzen ging ter rustp.
Midden in den napht werd hij. echter plot-
soling wakker. Hij had don stnrikroovcf in
zijn droom gezien, een woest individu met
witten baard en een grooten knuppel in de
hand. 1
liet was den plichtgetrouwen beambte niet
mogelijk weer in te slapen. Zoo vaak hij de
oogen sloot, zag hij dc eenzame villa, waar
van bijgcloovigc menschen vertellen dat
daarin 's nachts geesten uit do Priel feest
vierden en licht opstaken. Velen zeiden al
thans licht in de villa gezien te hebben,
hoewel die toch lang onbewoond was geweest.
Do bouwer van heL huis was ecu zonderling
geweest en daarom was het geen wonder dat
na zijn dood geheimzinnige verhalen over
hem en zijn hus dc rondte deden.
Tenslotte stond Matzen op en kleedde zich.
Hij zei zijn vrouw, dat hij een kleinen om
gang door het doip wilde doen aan zulke
nachtelijke tochten was zij gewoon.
De Julinachten hier in het Noordon zijn
geheel anders dan die in het Zuiden. Meest
al zijn ze zwoel, zooals voor een onweer. Er
drijven nevels over hot veld, die in het
eigenaardig morgenlicht vreemde en grillige
gestalten schijnen aan fo nemen. Wie wat
fantasie heeft, kan licht hierin allerlei we
zens zien die over do velden dansen.
Matzen was geen man, dien men een mys
ticus kon noemen, maar terwijl ilii de Priel
naderde,bleef hij toch onwillekeurig staan
en allerlei bijgcloovigc verhalen werden in
hein wakker.
liet scheen of de gcheele streek vol we
zens was. Bij het zwakke maanlicht, zag hij
nevelgestalten uit het water opkomen cn die
dreven op dpn wind langzaam van het
Noorden naaf hpt Zuiden. Zij schonen bij de
villa weg to komen, maai- boven do Prie
Onze Kamerleden.
Mr. Goeman Borgesius is ongesteld en
zal hoogstwaarschijnlijk van zijn genees
hoer geen verlof verkrijgen, de betooging
voor algemeen kiesrecht, die tegen 16 dezer
vanwege het hoofdbestuur van de Liberalo
Unie is uitgeschreven, te presideerere
Eerste Kamer.
Naar uit 's-IIcrtogenbosch aan het „Cen
was blijkbaar cen tegenstroom, dio haar
weer naar liet land terug dreef.
Het leken hem wel menschen, die iets
kwaads wilden bedrijven, weifelend nader
slopen en dan weer terugweken.
Toen Matzen eindelijk nog dichter bij dc
dlla kwam, zag hij een werkelijke, donkcie
gestalte. Het was een man die zich af en toe
bukte en langzaam voortliep hij ging
naar de Priel en liep langs het water.
De gendarme sloop nader. Het was niet de
woeste vagcbondenge&l.ilte, die hij in zijn
droomen gezien luid. Het was een andere
kleinere man met neerhangende schouders.
Niemand anders kon het zijn dan de vis
scher Klaus Dalil, die wat noordelijker
woonde.
Matzen riep halfluid zijn naam.
Do oude wilde «.orste wcgloopcn, toen hij
dc gestalte van den beambte, vergroot door
hot nevellicht, zag. Toen hij het blinken van
de uniform bomeiklc, en liegroep dat liet
Matzen was, bleef hij echter staan en kwam
naar hem toe.
„O, bent u het, wachtmeester Dat is
goed."
„Wat doe je hier, Dalil?"
„Wat ik hier doe? liet is een wonder
lijke geschiedenis. Ge weet toch dat ik daar
onder aan dien heuvel mijn boot liggen heb..."
„Ja. Is die misschien dc Priel in. ge
dreven?"
„Dat is onmogelijk. Maar toen ik een
paar uur geledon op de vischvangst wilde
gaan ge weet dat is dc beste tijd om te
vissollen
„Ja. Wat verder?"
„Nu in kom bij mijn boot en maak
Het Vredespaleis
Naar het „Vaderl." met zekerheid meent
te kunnen mededeelen, staat het thans
vast, dat het Yidespaleis in 1913 zal
woiden geopend.
De feestelijke opening zal samenvallen
met de feesten ter herdenking van ons
100-jarig onafhankelijk volksbestaan, met
de groote, door de regeering gesteunde,
internationale landbomvtentoonstellmg,. en
met verschillende andere, xn verband daar
mede nog te organiseeren plechtigheden
en feesten.
Woningtoelage.
Het verz.oek der Groepsvertegenvvoordiging-
gen der 11. Y, S. M. en van den Bond Van
Orde bij die Mg, om in verband met de stei-
ging der Woninghuren, eene toelage te ont
vangen, is door de Directie dier Maatschappij
afgewezen.
Financieel nieuws.
De minister van financiën maakt bekend
a. dat op 7 Jan bij de betaalmeesters
m kas was. .f 2,424,644.57
b. dat op denzelfden dag
door de Nederl. Bank, inge
volge art. llbis van haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorsclrot was verstrekt ten
bedrage vanf 12,301,904.061/2
c. dat op den genoemden
datura m omloop waren
aan schatkistpiomessen f 10,000,000,
en aan schatkistbiljetten f 12,000,000.
(sStct.")
haar klaar. Plotseling hoor ik een kreet."
„Waar kwam het vandaan, Dahl?"
„Uit de Priel."
„Een meeuw zal het geweest zijn, ouwe
vriend."
„Neen, neen, dat geluid ken ik te goed.
liet was iets geheel andere. Het kon wel het
geroep van een menscli zijn, dien men bij de
keel heeft. Misschien ook niet."
„En je bent bevreesd geworden, Dalil?"
„Ja zoo midden in den nacht, tus
schen tw aal» en óönliet is niet geheel
pluis rum de Priel.
„Onzin I"
,,Tk ben toen uitgevaren om te visschen.
Het ging echter niet en toen liet één uur
werd moest ik steeds aan die mevrouw den
ken daar in de kleine villa, die 's middags
bij mij op liet strand had gezeten toen ik
mijn netton ophaakte."
„Was mevrouw Titus gistermiddag bij
u?" vroeg Matzen.
„Ik weet niet of zij zoo heet, maar wel
weet ik dat zij tegenwoordig in het een
zame huis woont. Nu, toen ben ik weer aan
laiul geroeid het liet mij geen rust,"
„Om die kreet ben je terug gegaan?"
„Tiet was mij zeer zonderling to moede,
wachtmeester. De jonge vrouw had er 's mid
dags zoo droevig uitgezien ze had naar
het visschen gevraagd en de geheimen van
de Priel. Er zijn van die menschen die uit
wanhoop te w-atcr springen op eenzame plek
ken, waar niemand het zou verwachten."
Wordt vervolgd.)