63"* Jaargang
No. 13562
Het laatst 3 woord.
Bericht.
BUITENLAND.
•r0
BINNENLAND.
COIJRfl
Deze courant verschijnt dagel jjEa, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingea £1.1.25 traneó
per post 0.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en VJaardingen 10 cent.
Afzonderlijke munmers 2 cent.
Abonnementen worden dageljjks aangenomen^ j j |l ~~j
Advertenliën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór eed
aar aan het Bureau Lezorgd zjjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (tkwK Korte Haven), 1 i j
Pïp der Adverténtiën: Vafl regel a fl 0.92; iedere regel meer
16 cents, Ileclaines 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
Adveitentiën bg abonnement op voordeeligé voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In da nummers, die Dinsdag-; Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103,
Zij, die zich met ingang van 1 April
a.s. op de „Schiedamscho Courant" abon-
neeren, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Schiedam, 10 Maart. 1911.
SPANJE.
Do bladen hebben dezer dagen bericht van
de toenemende iiandige houding tusschen
de Spastische regeering en 't Vaticaan. Miu.-
pres. Caiulejas i» tlian» ruim een jaar aan
liet bewind en het schijnt, hem met zijn
pogingen om de almacht der kloosters in
liet land tc breien, ernst tc rijn, in tegen
stelling met de houding van zoovelen zijner
\oorgangers. In con wetsontwerp heeft liij
muir F ra n sch voorbeeld de grondwettige
plaatring der geestelijke congregaties onder
liet gemecnc recht voorgeteld. Diuirdoor zal
aan de icchthankc-n en de overheid dc moge
lijkheid worden gegeven om de kloosters en
andere klerikale organisaties, welke Spanje
met een dicht net overtrekken, te verhinde
ren zich nog vrdcr op economisch gebied te
ontwikkelen en daardoor haar invloed op do
bevolking to vcrgrootcn.
Dat het Yaticaan tegen zulke voornemoais
nllc mogelijke tegenstand biedt, is to be
grijpen. En hoe veelvuldig zijn midde'm van
verweer zijn, heeft Üniuiloiiis moeten onder
vinden. Dat hij tot nog toe alle aanvallen
van zijn tegenstander, die vooral gebruik
maakte van zijn invloed aan het hof, heeft
afgeslagen, is voor een niet gering deel te
danken aan de toenemende heteekenia van
de publieke opinio in Spanje, waaraan ook
koning Alfons zich niet heeft kunnen ont
trekken.
liet gi-ootstc gevaar voor de lilioralc re
geering is gelegen in het feit, dat een kracht
dadige, liberale hurgerlaag ontbreekt. In dc
havensteden is zeer vee! vreemd kapitaal
werkzaam, dat in de hinncnlandsche politiek
natuurlijk haast niet in aanmerking komt.
Overigens echter heeft in bijna alle natio
nale industrieën en commercicde onderne
mingen dc actieve geestelijkheid haar hand
in liet spel. liet ligt voor de hand, dat zelfs
inderdaad liberale mannen, die in door kleri
kaal kapitaal gevoede bedrijven slaan, voor
ten open breuk met de Curie terugschrikken,
wijl ze daarvan in de eerste plaats persoon
lijke verliezen en bedenkelijke crisissen voor
bel land vreezen. Deze eenzijdige politici, die
niet over o novo n nijd cl like bezwaren kun
nen heenzien, vormen de geheime en gevaar
lijk-de oppo-tie voor Ca na lei as. Tot Jien be
hoort ook dc minister van financiën, Cobiait.
Hij heeft dan ook een de beslissende beraad
slagingen van hot kabinet in 'l begin, dezer
maand, waarin tot voortzetting der politiek
•Roman uit het Duitseh.
naar J. JOBST.
van Cunalejaa werd beukten, niet bijge
woond
Het is vim algemeene bekendheid, dat ook
de koning, al ondersteunt hij ook de her-
voimhtgsplttiinen van zijn minister, toch elk
optreden tegen Rome, dat een uitgesproken
offensief karakter draagt, vermeden wil zien.
Canalejaa' hoop berust derhalve voor h»
grootste deel hierop, dat de pauselijke poli
tiek zich door haar onverzoenlijkheid ook in
de oogen der gematigde lilx-ralen on der ka
tholieke zakeninensehm onmogelijk maakt.
Geen benijdenswaardige toestand voor den
minister, en waarschijnlijk zal de diploma
tieke strijd, waarin de Curie zich op haar
goddelijk recht en liet oude concordaat be
roept, terwijl de regeering, onder afwijzing
van het verwijt, dat zij vijandig gezind zou
zijn tegenover den godsdienst, het horstel der
al-soiute, ook van het Yaticaan onafhanke
lijke, souvereiniteit van den Spaanschen
Staat als cenig doel van dien tijd daartegen
over stelt, nog lang duren.
Of Rome in zijn „zekerste provincie" nog
eens zal zegevieren? In elk geval dient te
worden erkend, dat nog nooit een liberale
Spaanschc regeering zoo energiek haar libe
ralisme heeft gcopendbaard en zooveel voor
uitzichten op de verwezenlijking van ingrij
pende hervormingen heeft gegeven, dan de
regeering van Canalejaa. Vrijdag j.l. heeft
hij nog in de Cortes verklaard, dat nog bin
nen een maand _niet alleen dc dienstelichtwet,
waarbij ook kerkelijke belangen in het spel
zijn, maar ook de wet op de Vereenigingen
ingediend zal worden, zonder rich aan hel
Vaticaan te storen, dat rich met zuiver
Spaanschc aangelegenheden niet had
Ie bemoeien. IIcl komt er voor den minister
nu nuin.r op aan, dat hij den steun van liet
meerendeel des volks achter zich krijgt, wil
hij slagen.
GEMENGDE MEDKDEELINGEN.
Ten slotte werd besloten een internatio
nale comissie in te stellen om den toe-
stamt te bcstudceren en de staking, zoo
noodig, voor te bereiden.
1 .li
Volgens de „Etoilo Beige" heeft de mi
nister van koloniën een telegram uit den
Kongo ontvangen, meldend dat het gerucht
omtrent het complot tegen de ambtenaren
te Boma van allen grond ontbloot is-
F rank rij k.
De Fransche bladen melden, dat de des
betreffende commissie uit den Bond van
Fransche haven-arbeiders, besloten heeft
do algemoene slak ine ie woclameeren. De
voormannen van den bond, zijn reeds naar
do voornaamste havens vertrokken.
Spanje. j J 1
De Kamer heeft gisteren de debatten
over het ontwerp tot amortisatie van de
buitcnlandschc schuld 'beëindigd.
Do commissie nam een amendement
aan, bepalende, lc. dat een crediet van
6,509,000 pesetas gedurende 50 jaar jaar
lijks op do begrooting zal Worden ge
bracht voor amortisatie, onafhankelijk van
do bedragen, die voor de betaling der
rente zullen worden bestemd, en 2o. dat
do amortisatie geschieden zal 'door loting
als de obligaties boven pari staan, en
anders door aankoop.
Het wetsontwerp cp 'Tic amortisatie der
buitcnlandsche schuld werd daarna aange
nomen. - - ,1
„Prachtige vrouw in dat rouwkleed. Wie
ib dat?" vroeg oom Anton von Satow met
zaditc stem aan zijn buurman. Ilij was eerst
op let laatste oogenblik gekomen en gal
ziek niet de moeite om zich bij de familie
leden te voegen, Hii kwam omdat hij lid
tegenover de wereld verplicht was en als oud
ste lid van de familie.
Toen hii hoorde dat de vrouw behalve
haar schoonheid ook vele inülioenen had,
ging er een eigenaardig lachje over zijn ge
zicht en terwijl men zich opstelde om naar
het kerkhof te gaan, liet hii zich nog nader
inlichten.
Maar langer kon bij zich toch niet aan
zijn verplichtingen onttrekken en nu trad
Hij op Do rot hé toe, oin haar, met een vast
beraden gebaar, den ami aan 1e bieden.
„de staat wel toe, -lieve nicht, dat ik jc
op dezen zwareu tocht geleid?" zei bij op
vrknnlelijken toen en rijn scherpe- oogen
rustten niet welge\ dien op het blecke gelaat
van het meisje.
Voort ging la i nu door het park, dat in
herfsttinten prijkte. Blauw was d-o lucht an
een weldadig zonnelicht viel neer over vreugd
en lijden. Dorothé zag de bloemen op dc
kist, het zonlicht boven den somberen stoel
en zij bad moeite zich .goed te houden bij
die schijnbare tegenstelling,
B o 1 g i 1
De internationale zccliedenbond heeft
-lezer dagen te Antwerpen vergaderd. Op
flie vergadering is in behandeling geko
men hel voorstel van Engeland om een
internationale staking af te kondigen, ten
einde, do toestanden in het 'zecliedenbe
drijf te verbeteren.
Engeland, Duitscliland, België, Neder
land, Zweden, Noorwegen, Denemarken, de
Ver. Staten waren vertegenwoordigd.
Duitscliland verklaarde, dat de Duitsche
zeelieden een verhooging van loon hadden
gekregen, zoodat liet voor hen moeilijk zou
zijn zich bij do beweging aan te sluiten.
België nioct er eerst de meening van de
syndicale commissie over inwinnen.
In de Ver. Staten zijn althans de zee
lieden der Atlantische havens voor de
staking. Noorwegen, Denemarken en Neder
land zijn gunstig .gestemd'voor het Engel-
sclio voorstel. -
Haar oom trok haar ami nog vaster in
den zijnen en zei troostend
„Niet huilen, mijn kind! Je vader heeft
een helden dood gehad, wij moeten hem
zijn rust gunnen. Ik wou dat ik ook eenmaal
zoo kon heengaan."
Anton von Sutow zei nog vele goedhartige
dingen, op een wijze die tot het hart door
drong. En hij betrapte zich plotseling op dc
gedachte dat hij zijn onbomindon bloedver
want het bezit van zoo'n dochter benijdde.
Nu rustte de overledene aan de zijde van
zijn vroeg gestorven levensgezellin.
De vrienden en kennissen, die den doodt
dc laatste eer hadden bewezen, verlieten hoi
landgoed, waar zij zoo dikwijls door don
levcnslustigcn ouden heer vriendschappelijk
waren ontvangen. En hii dat heengaan reeds
begon het vragen en fluisteren over de
erfenis.
Zij wisten het wel dat dat slecht stond
zeer slecht.
Was het ook de cifenis die don ouden heer
Von Satow, zoolang in het sterfhuis deed
toeven te midden van dc kindoren?
lil dc huiskamer zaten zij na oen vluch
tig ontbijt bijeen, dc drie kinderen en oom
Anton. Altijd luidden zij gemeend dat oom
Anton, een norsch, onaangenaam mcnsch was
geweest, met hun vader bad hij in omnia
geleefd en nu bemerkten zij tot hun groote
verbnzing, dat zij in hem een goedmceiuni-
den vriend hadden, die him zijn hulp aan
bood, welke vooral de zoon des huizes zeoi
noodig had.
„Tk heb gedacht, kinderen, dat hol in de
gegeven omstandigheden het beste is, dat ik
morgen weer terugkom en dan een paar da-
Portugal.
De regeering heeft gisteren de kieswet, be
kend gemaakt, die, zoo zegt een telegram, al
gemeene' teleurstelling wekt. Bij deze wet
wordt het stelsel van evenredige vertegen
woordiging ingevoerd. In de districten Lis
sabon en Oporto zal het stolsel van even
redige vertegenwoordiging worden toegepast
(stelsel d'Houdt). In de andere districten zal
op lijeten van drie namen voor do verkiezing
van vier afgevaardigden gestemd worden.
Du verkiezingen zullen ziin geheim, direct en
facultatief.
De regeering is in principe vóór bezoldi
ging van de Kamerleden, maar laat het aan
de Knmer over, om deze kwestie uit te ma-
/ken. De verkiezingen zullen vermoedelijk op
ld Mei worden gehouden.
Een ander bericht maakt melding van den
kritieken toestand. In het geheolo land
heerscht ongerustheidmen vreest eon crisis.
De aibcidcmbewcging neemt groote afme
tingen aan. In dc grootste bedrijven is sta
king uitgebroken en in verschillende onder
nemingen dreigt staking. Er zijn vergade
ringen belegd om tc protesteoren tegen het
optreden der soldaten, die te Setubal twee
personen hebben gedood en zes gewond.
De bladen hebben onruiondc artikelen te
gen de regceriug en haar optreden te Setubal.
De „Montnnha", die te Oporto verschijnt,
noemt de kieswet een wet van verraad.
Costa, de minister van justitie, heeft 20
dagen verlof gevraagd. Men zegt, dat hij
woedend is over den indruk, die de kieswet
heeft gemaakt. De „Mundo" valt Abaci da
scherp aan.
Rusland.
De Senaat herdacht gisteren zijn twee
honderdjarig bestaan. De jubileumszitting
werd gepresideerd door den Tsaar, die
wees op do toewijding, van den Senaat in
do vei'loopen tweehonderd jaar, en eraan
herinnerde, dat deze in dagen van groote
beroering een vaste burcht is geweest van
orde en wet.
In dc Doemazitting vun gisteren heeft do
kadetlenleider Miljoekof een scherpen aanval
gedaan op de buitcnlandsche politiek. Ilij
keurde de bijeenkomst te Potsdam af, waar
bij belangen van Rusland's teleurgestelde
bondgenoolen waren opgeofferd en welke dc
betrekkingen met die bondgenoolen haar
hechtheid had doen verliezen.
De houding van Ruskind iegena China
achtte hij gevaarlijk. Rusland zou daar slechts
voor Japan de kastanjes uit het vuur halen.
Toeii Milioekuf zijn rede begon, verlie
ten de vertegenwoordigers van het ministerie
van buitcnlandsche zaken de vergaderzaal.
In de avondvergadering kwam het bij dc
behandeling van. een interpellatie over de
jongste voorvallen aan de universiteiten tot
zeer opgewonden tooncelen. Het lid van de
uiterste rechterzijde, Obrossof, sprak over dc
vrouwen aan de universiteit en beweerde, dat
in den tiid der revolutie de vrouwelijke stu
denten zich bij honderden aan mutrozen had
den aangeboden, om met des te incer suc
ces haar propaganda te kunnen voeren.
Deze woorden, veroorzaakten luid protest
van de linkerzijde; men hoorde roepen: „weg
met den schoft" en er ontstond een ver
schrikkelijk lawaai, dat, niettegenstaande de
vermaning van den president steeds meer
toenam.
Toen Obrossof verder trachtte te sproken,
verzocht de voorzitter hem dc tribuno te ver
laten, daar de tijd van spreken, or> 1 uur
bepaald, verstreken was. Dit veroorzaakte
weder een stonn op de banken der rechter
zijde. De voorzitter 3loot dc zitting onder
groot rumoer. De leden der linker- en rech-
terzijdo snelden naar het spreekgestoelte,
deurwaarders der Kamer kwamen tusschen-
beide en beletten, dat de leden handgemeen
werden. Eerst toen de electrische verlich
ting uitgedraaid was, verlieten de afgevaar
digden langzamerhand de zaal.
op verschillende plaatsen geen zaken meer
willen doen met de Rusccn cu dat in Mongo
lië de miti-Ru-rische beweging dcor Chinee
sche ambtenaren wordt aangewakkerd. Ver
der dat troepen aan de gren- geconcentreerd
zijn en 5000 geweren en twee millioen pa
tronen naar Zizikar zijn gezonden.
lu de jongste zitting van den Cbinecschen
militairen raad moet besloten ziin zich
krachtig te verzetten tegen buitcnlandsche
inmenging in Chineesche aangelegenheden.
Het iele gram bevat nog meer aiarmeeren-
de mededeel ingen bijv.dat de Chineesche
generale staf opnamen doet aan don oever
van de Soengari-rivier, dat te Aigoen bij
Blagow estschensk 5000 man Chineesche
troepen geporteerd zijn en dat een oproep
wordt verspreid, waarin het volk wordt aan
gespoord wraak te nemen wegens de in
het jaar 1905 in grootcn getale in bet water
geworpen Chineezen.
Trots al deze onrustbarende tijdingen,
zoo seint men uit Potorsbor* gelooft men
in politieke kringen aldaar niet. dat er ge
vaar voor een oorlog dreigt. Wordt van
bet Russische ultimatum door China geen
nota genomen, dan bezet Rusland KoekEja
en daarmede is voorioopig h< t conflict ge
ëindigd.
Mar okko.
Volgens officieele berichten uit "Fez, te
Tanger ontvangen, is de toestand zeer
veel verbeterd, sedert het g< vecht van 7
Maart, in het Sjern rd a-dis tri et. Gedeelten
der stammen hebben zich onderworpen.
Men hoopt, dat de opstand der Sjerarda
binnen enkele dagen zal geëindigd zijn.
Tweede Kamer.
Het wetsontwerp tot reorganisatie van
het Landbouwonderwijs is gisteren door de
Tweede Kamer aangenomen. Dientengevol
ge zal de hoogcre landbouwschool te
Wagcningeii blijven, de middelbare land
bouwschool zal to Groningen komen en
de nikldelbare koloniale school te De
venter.
Raad tshi Defensie.
Bij Kon- bcsl. van 28 Februari is tot
niet-militair lid van den Rapd van De-,
fensie ingesteld hij Kon. besi. van 16
April 190S no. 79, benoemd: mr. W. F.
van Leeuwen, lid van de Eerste Kamer
der Statcn-Gencraal, met bepaling, dat hij
zitting zal hel)tien in de tweede afdeeling
van voormelden raad.
gen hier blijf. Voswinkel .ligt een heel eind
van hier, te \er om op een dag hoen en terug
te gaan.
Daar zou ik u zeer dankbaar oor zijn,
oom," zei Fried rich en greep de hand van
zijn oom.
„Voor dank is er geen reden, mijn jongen.
Ik geloof, dat jelui voor groote moeilijkheden
staat, dat w alles. Je weet weinig "van het
bedrijf hier en slaat er nu toch maar voor."
„Wie had gedacht dat vader zoo spoedig
«li sterven," zei Annalena en keek daarbij
niet haar lx/traande oogen haar oom aan.
Er kwam 'n eigenaardige trek op liet'rim-
nelig gelaat van den oude.
„Men weet weinig dhuren vooruit, Annn-
Mn
moeten de toekomst steeds
danuer tegemoet gaan. Morren dus tcsta-
menlsopouing om elf uur zal ik hier zijn.
Toen de huisgenooten nu na het vertrok
van oom Anton bijeen waren, klopte de
zorg met ruwe hand aan de deur. Zelfs
Friedrich, die muleis zoo opgewekt was en
moeilijkheden gemakkelijk overwon, zucht
te diep eu zei tot ziin zuster:
„Ik wou dat jij maar een man was Doro
thé. Jij hebt. nog meer verstand van alles
wal er op ons landgoed gebeuren moet dun
ik. Eu ik zou dan in mijn regiment kun
nen blijvenWat weet ik van landbouw en
veeteelt
„Als God ons in een bepaald ambt plaatst,
dan geol't Hii ook de kracht eu kennis om
do verplichting daarvan tc Vervullen," zoo
troostte licm Dorothé, hoewel zij zelf niet
■geheel aan de waarheid van dat gezegde ge
loofde. „Doch kom, nu hebben wij vóór alles
rust noodig."
„Het is alios nis in oen droom,klaagde
Rusland en China.
De berichten uit Petersburg o\ er het vijan
dige optreden der Chineezen in het Verre
Oosten tegen dc Russen, blijven aanhouden.
Zoo moet nu weer to Petersburg bericht
zijn ontvangen uit Karbrn, dat d<j Chineezen
Annalena en keek daarbij naar den nu ko
gen stoel, waarin hun vader anders altijd had
gezeten. „Ik kan het mij niet voorstellen dat
hij daarin nu nooit meer zal zitten."
Opnieuw brak zij in snikken uit en verliet
zoo do kamer. Dorothé volgde haar en zij
kwam eerst terug nadat .zij de zekerheid had
dat Annalena onder de wol lag. Ondertin
«eben had Friedrich het schrijfbureau van
zijn vader geopend en was hii begonnen met
de tnlrijkc papieren, die daarin slordig door
een lagen, tc ordenen.
„Vader heeft nooit met mij over den stand
van zijn zakcr gesproken," zei hij oyziende
naar Dorothé. „Help me, als je wilt, het it
niet gemakkelijk hier orde in te brengen' en
een goed inzicht te krijgen."
Zwijgend gingen beiden aan den arbeid.
Vele rekeningen bleken niet aaugetookeiui
te zijn, de corrcspondentite la" op chaotisch)
wijze dooreen, brieven over zaken en pri\ak
correspondentie er was niets uit wijs U
worden. Beiden gevoelden eel iter wel dat.
als er moer orde gekomen zou zijn, het over
zicht niet bemoedigend zou zijn.
„Vader heeft nooit aan boekhouden ge
daan, wel?" vroeg Friedrich, zeef ernstig.
„Neen, daar hield hij niet van."
„Ja, maar zonder dat kan men toch geel
goed overzeilt krijgen. Ik weet. er trouwen:
ook niets van hoe dat gedaan moet worden.'
„Dan zal i k hot ie loeren, Friedrich.
Houd goeden moed oom Anton -zal ons in
alles willen roden en hij is oen man van er
varing. Morgen zullen wij doorgaan met dit
pijnlijke werk, 's avonds als Annalona
slaapt."
Dc groote klok sloeg twee Uur toen luoc-
der en zuster Ier ruste gingen, klaar Doro
Geleibiljetten tan accljnsgoeileren.
Met betrekking tot losse gpleibiljottoïi \ari
iccijnsgoederen is bij resolutie van den mi
nister van financiën bepaald, dat liet geoor
loofd is slechts één der beide aangiften met
inkt le schrijven en de anderen to eepieeron
thé doed dien nacht geen oog dicht, terwijl
Friedrich spoedig in een kahnoa slaap viel,
waaruit hij in den vroegen morgen ontwaak
te. Haastig kleedde hii zich aan, want hij
had oen gevoel dat hij reeds van den eer
sten dag af het personeel op het landgoed
moest toonen, dat hij wist ziin verplichtin
gen na te komen. In de stallen ontmoette
hij Dorothc, die daw rondging om te zicsn.
of alles in otde was.
„Dat is goed, Friedrich, dat ie zoo vroeg
bent opgestaan, zei zo je kunt don op
zichter ginds bij de nieuwe werken vinden.
De rit daarheen zal jc goed doen je ziet
er zoo afgemat uit."
Zijn zuster had gelijk, dc frissche morgen-
vind voikwiktc hem zeer. Na een korten
rit den opzichter had hii allang vergeten
sloeg hii eon pad in dat wat haar boven
voorde en dat hij het bergpad noemde. Daar
«vuren tal \on gaten gegraven, waarin jonge
boomen geplant zouden worden. Voor zoo
iets was echter veel kapitaal noodig en daar
dit ontbrak, liet de uitvoering op zich
wachten.
Terwijl hii hooger kwam, liet hij ziin blik
gaan over 'v™1 aonbertranlde landschap. Hoe
mooi was hel loch op dit landgoed Ilij zag
ook bet stadje liggen, waar bij oen jaar lang
wel gelukkigs had beleefd, liet regiment,
de vrienden, liet onbezorgde, vroolijke leven
van officier dat idles zou hii nu moeten
vaarwel zeggen, moeten ruilen voor een leven
dut hem zeker veel zorg zon brengen, voor
een werkkring, tegen de moeilijkheden waar
van liij zich niet opgewassen gevoelde.
(Wordt vervolgd.)
