i
fa
54"0 jaargang
Zondag April 1911
No. 13576
P
i
Tweede Blad
Confeetie-opvoeding.
De viooltjes van den Keizer
ö-
f>H
li I
11'
;f
m i
Mr 1
lil
ril
lil
iwl
m
Kennisgeving.
Uv
u
IH
>Vt
Sfkf
rari
BINNENLAND,
jfe
Sa*
Üfi 1!
I*:;
ri i
M
xt t
□I i'
i
.is t
Deze courant verschijnt cl a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen {1.1.85 franco
per post n. 1-65.
5 Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. 1 J 1 Ij
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau hözorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). 1
COURANT.
Prjjs der Advertentiën: Van 1-—6 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën b(j abonnement op voordeelige voorwaarden. TarieveQ
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 108.
AANGIFTE
voor het BEVOLKINGSREGISTER.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
achten hot noodig do ingezetenen te herinneren
nan limine verplichtingen tot het doen van aangifte
voor het Bevolkingsregister, voorgeschreven bij Ko
ninklijk besluit van 27 luli 1887 Stlldno, 141)
en bij do gemeente vei ordening van 3 Januari 1893.
Die verplichtingen, wier verzuim wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste 14 dagen of geld
boete van ten hoogste f 100, zijn hoofdzakelijk de
volgende
Bij vestiging in de Gemeente.
Hij, die zich in de Gemeente ve3tigt, doet daarvan
aangifte aan het Gemeentebestuur binnen éenc
maand na zijn aankomst.
Bij het verlaten der Gemeente.
Hij, die de Gemeente metteiwoon gaat verlaten,
doet hiel van eene verklaring aan het Gemeente
bestuur,
Bij verlnnzmg binnen de Gemeente.
Elk hoofd van' een gezin of afzondei lijk levend
persoon doet, binnen éene maand na zijne verhuizing
binnen de Gemeonte, daarvan aangifte aan het
Gemeentebestuur,
Ten aanzien van inwonende personen.
Elk hoofd van een gezin of afzonderlijk levend
peisoo.n geeft, uiteilijk binnen ééne maand kennis
aan het Gemeentebestuur van ieder lid, dat in zijn
gezin wordt opgenomen of daar uitgaat, inwonende
dienst- en werkboden daaronder begiepen.
Algemeens voorschriften.
Elke aangifte of vciklaimg gaat vergezeld van
de opgaven, ter invulling van het Bevolkingsregistei
noodig.
Ieder, door het Gemeentebestuur daartoe opge
roepen, is verplicht tot het doen der opgaven, boven
vei meld.
Buigemeester en Vi'ethoudeis vertrouwen, dat
men zich deze herinnering zal ten nutte maken en
brengen opnieuw ter algemeene kennis, dat het
Buieau van het Bevolkingsregister gevestigd is in
het voormalig Kantongeruchtsgebouw (School
strna|t 12), en geopend is dagelijks, behalve op
Zon- en Feestdagen, vau des voormiddags 8 l/j - tot
des namiddags 41/g uur.
Schiedam, den lsten April .1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNËRLAGE GRETE.
Be Secretaris,
V. SICKENGA.
Wij luien tegenwoordig onze kloeren in de
faiuiele schoon maken (uitsloomcn), onze
kleeden machinaal teinigon, ons lijfgoed bui
ten wastehen en strijken, onze hemden en
kousen elders maken, pjize uitz.et in mooie
f'-"
't Was in de laatste jaren van zijn
leven dat keizer Wilhelm 1 to Baden-Baden
logoerdo. Onder do vele badgasten was ook
een achtjarig knaapje, Horst van lleidech
geheeten.
Horst had geen moeder meer; hij was
er met zijn vader en de juffrouw, die vooi
hem zoigde. Vader had het druk en de
juffrouw had vriendinnen ontmoet, zoodat
Hoist voel aan zichzelf was overgelaten
la don tuin van 't hotel kent Hotst reeds
allo hoekjes. Daarom gaat hij op een mor
gen een ontdekkingstocht .maken in de be-
loepido .(Lichtenthaler Allee", waar altijd
veel badgasten wandelen. Daar komen hu-
zaten aangereden on daarachter een rijtuig.
„Be keizer," hoort Horst zeggen, en op
eens gaan al de, wandelaars aan den kant
van den weg staan. Horst springt op een
hank om over de mcnschen heen te kun
nen zien. En als do keizer nadert en de
menschcn eerbiedig groeten, zwaait Horst
met zijn hoed en roept jubelend:
„Leve do keizer",
Glimlachend kijkt do koizer naar den
knaap. Do wangen van Horst gloeien. „Wat
moot dto keizer toch oen lieve man zijn,
°tn een jongen, dien hij niet kent, zoo
vriendelijk aan to kijken. Heel zijn hartje
brandt van liefde voor dezen ouden kei
zer. Was hij maar groot en soldaat, dan
Z0|i hij iels heel dappers doen en de kei-
zor zou 't hooron en vader zou trotsch
op hem wezen en vroolijk zijn, want. vader
3 na,, don dood van moedor nooit moor
vroolijk.
handjes uit een witte-goederen-zaak komen,
ons brood buitenshuis bakken, onze glazen
door vreemden zoemen, onze kinderen buitens
huis opvoeden enz. enz.
Tegen dit laatste komt men natuurlijk op.
Dat is niet waar, zegt men. Hot moge niet t
ontkennen zijn, dat het huisgezin minder zeli
voortbrengt, meer alles „klaar" en „ge
naakt" van buiten tegen betaling laat komen,
het moge waar zijn, dat veel wijst op een ver
dere ontwikkeling in die Helling, het is
niet waar, dat men bewust en opzettelijk hel
zsvnaitepimt van "de opvoeding van het huis
naar de school oveibrengt. Althans in Ne-
dei land zijn wij zoo ver nog niet. Maar het
is niet te ontkennen, dat er een sterke be
weging in die richting, door de maatschappij
gaat, die in ons land gelukkig nog
-tuit op den krachtigen huiselijker! zin van
ons volk doeli die in het buitenland, met
name in Duitschland, hoe langer hoe meer
zich uitlneidt en hoe langer hoe dieper gaat.
En in dut land, waar die huiselijke zin niet
in die mate bestaat, waar men meer tijd in
openbare lokalen doorbrengt en dc familie
daar in zijn geheel niet zelden vertoeft, daar
hooit men inderdaad steeds meer de op mei"-
ing, dat ook bij de kinderopvoeding aan het
machinale, het in groote menie-te geleverde,
•mn de sehoolsche opvoeding dus steeds meer
gedacht wordt en steeds minder aan de ge-
/.insopvoeding. De oudere betalen hoog school
geld en veel belasting doch daarvoor
eischen zij dan ook, dat men hun kinderen
in de schooluren in elk opzicht opvoedt. En
als daar iets aan ontbreekt, dan meencn zij
met hetzelfde iccht de school onderhanden te
kunnen nemen als zij de ververij, den bak
ker, de tapijtrciniging onderhanden nemen
indien dezen niet naar hun z.in verven, bak
ken of tapijten reinigen.
Zooals gezegd, er is veel overdrevens in
deze verwijten. Maar daarin is toch ook een
fond van waarheid, dio niet uit het oog moet
worden verloren.
En wat ons vooral in die Duitsche be
sehuldigingen treft, het is dit, dat de be
chuldigere betoogen, dat de schuld in dezen
meer ligt aan de omstandigheden dan dat
hier direct van eqn tekortkoming van de
oudere moet gesproken worden.
Het huisgezin, betoogen zij, laat alles doen
krijgt alles gemankt, in huis. In het huisge
zin wordt de gewone handenarbeid dus steeds
zeldzamer en dus loeren de kinderen iioe lan
ger hoe minder hun handen uit te steken.
En juist dat leeren gebruiken van de han
den is een belangt ijke factor in, de opvoeding,
die er steeds meer uit gaat.
Vroeger woonden meer menscheu buiten
nf werkten zelf in hun eigen zaak. Het «e-
volg was, dat dus ook de kinderen van wel
gestelde mensehen in huis al met de handen
loeiden werken, waar zij ook wel eens mee
moesten aanpakken en in elk geval voortdu-
Jlorst is zoo in gedachten verdiept, dal
hij dc etensbel niet hoort, en als juf hem
eiindelijk vindt, bromt zo op hem. Maar
Horst hoort het niet eens, hij denkt alleen
aan den keizer en aan tafel hoort hij niets
van al het gepraat. Alleen toen een heer
legen vader zei: „Vanmiddag zal de kei
zer het concert in de kurzaal bijwonen,"
prilste hij de ooron.
Als do groote menschcn hun kop koffie
drinken, mag Horst opstaan. Hij rent naar
boven, scheurt een blad. uit zijn cahier
en schrijft er iets op. Ilij vouwt het pa
pier toe en doet 't ih een rose couvert, en
schrijft er op: „Aan meneer de keizer."
Dan neemt hij al 't geld, dat in zijn spaar
pot is, en gaat naar den tuin.
Een bloemenmeisje van zijn leeftijd zit
op een der banken. Als zij 't deftige jon
getje aan ziet komen, staat ze op en neemt
haar mand met ruikertjes van de bank.
„Je mag wel blijven zitten," zegt Horst;
„wil je dio viooltjes verkoopen?"
Verrast kijkt het meisje hem aan, en
zegt: „Als 't u blieft."'
Ilorst aarzelt. Hij begrijpt, dat hij 't arme
meisje gelukkig kan maken, maar neen,
het gaat niet, nu midden in den zomer
viooltjes en dan nog wel voor den. keizer.
„Adieu," zegt hij, en laat 't meisje teleur
gesteld achter.
Hy gaat naar een bloemenstalletjo, legt
al zijn gold op tafel en zegt: „Wilt u me
tlaa>' iets heel moois voor geven?"
Lachend zegt de bloemenvorkoopster
,',Zeker voor mama, niet waar?"
„ik heb joen mama," zegt Horst, ,,'t is
voor oca oudon meneer."
„0, dan bob ik iets heel moois .koren
bloemen on klaprozen; freulevpnSelms zou
hot aan don keizer hebben aangeboden,
rend het goede voot beeld voor oogen hadden.
In vele gezinnen, die in bekrompen omstan-
igheden leven, is dat nog het geval. Doch
bij de andoren is die opvoeding in handen-
irbeid vrijwel geheel verdwenen. De „zaak"
ts naamlooze vennootschap geworden, men
is in do stad gaan wonen, dc vader is amb
tenaar geworden en dus doen de kinderen
thuis niets dan aankleeden. uitkleeden, eten,
Ic7.cn en schrijven. Zij leeren hun handen
niet andere gebruiken dan om de pen vast te
houden. De handen gaan dus scheef staan.
Geen nood de oudere betalen veel belas
ting en hoog schoolgeld de school moet
dus liet tekort aan onderricht in handenarbeid
maar weer aanvullen.
En dat kan niet, zeggen de beschuldigers.
Al gaat de ontwikkeling der maatschappij
/.no, dat het huisgezin hoe langer hoe meer
buiten de deur laat „doen", ziehier iets wat
buiten de deur niet zoo goed kan gedaan
worden als daarbinnen: elk kind opvoeden
naar zijn aard.
Hoe uitstekende onderwijze is en scholen
men ook kiest, in den regel kunnen zij op op
opvoedingsgebied toch niets leveren dan uit-
-tekend confectiewerkmaatwerk, het eenige
goede hij iets zóó nauw luisterehds ais kinder
opvoeding, kan alleen in het huisgezin gele
verd worden.
De klagers noemen één treffend voorbeeld
het aanleeren van matigheid bij het gebruik
van drank en spijs. Hoeveel uren de onder
wij/er ook besteedt aan het demonstreeren van
de nadeeiige werking van onmatigheid, nooit
/al hij bereiken wat thuis een goed voorbeeld
en een vei maning van tijd tot tijd kunnen
bewerken.
Gelijk liet in dit geval gaat, is het ook
in veel andere gevallen gesteld. Een belang
rijk deel van de opvoeding moet thuis gege
ven wot den. De ontwikkeling der maatschap
pij leidt er in onzen tijd toe, dat daarvoor
hoe langer hoe minder gelegenheid en nei
ging bestaat.
En zoo hoort men dan ook buiten onze
grenzen de klachten over de verwaarioo-
zing der opvoeding door de oudere in veel,
veel erger mate dan in ons land. Doch men
bedenke, dat diezelfde middelpuntvliedende
krachten ook in ons land hun invloed uit
oefenen en dat, waar thans nog de huiselijke
/in een krachtige tem is, toch ook hier kans
is op een dergelijk verschijnsel als in Duitsch-
kmd, thans telkens wordt opgemerkt.
Intusschen wij hebben goeden moed.
Want dezelfde reden, die ons meer bindt
aan ons eigen tehuis, zal ons doen reageeren
tegen overdrijving in die richting. En wij
zijn zeker, dat men eenmaal de juistheid
van deze opmerkingen ingezien hebbende
op middelen zal zinnen om hier in te gaan
togen een neiging om „buitenshuis te laten
werken", die in zake opvoeding de meest
funeste gevolgen kan hebben.
't Kost veel meer, maar je mag het heb
ben." 'if1
Veiheugd over zyn goeden koop, gaat
floret naar de bank terug, en tracht het
tose couvert tusschen de bloemen te ste
ken Dat gaat niet best. 't Viooltjes-meisje
biedt aan hem te helpen.
„Graag," zegt Horst, en terwijl het meisje
bezig is, gaat hij voort: „Zie je, 't is voor
dén keizer, en daarom vind ik viooltjes
niet mooi genoeg.
„Niemand wil ze hebben," zegt 't meisje
treurig, „en ik wou ze toch zoo graag kwijt,
want de broertjes hebben honger en moe
der is ziek, ze heeft 't in de boenen.'1
„Dat heeft vader ook; 't komt van het!
paardrijden," zegt Horst wys. Het meisje
moet lachen.
„Dank je wel," zegt Horst, de bouquet
aannemend, „als ik van vader een kwartje
krijg, zal ik het je brengen."
Frits, dc zaalwachter, kende hij wel, en
die moest hom helpen de bloemen op den
stoel van den keizer te leggen.
„Zoo," zei Frits, „dc lievelingsbloemen
van den keizer, ik zal er voor zoigen."
In lang had do keizer niet zoo'n pret
gehad als toen hij hot briefje van Horst
las, dio schreef:
..Lievo meneer de keizer 1 Omdat ik zoo
veel van u hou. U, liefhebbende Horst van
Heidcch."
Na het concert liet de keizer den zaal
wachter vragen van wie de bloemen waren.
„Van dien krullcbol, Majestejj, daar ginds
in dien tuin. Zal ik hom bij Uwe Ma
jesteit sturen?"
„Neen, ik ga toch wandelen."
Even later stond Horst voor zijn kei
zer, kaarsrecht, met een gloeiond gezicht on
don stroQ-hood tusschen zijn handjes,
Oaw Kamerleden.
Het Tweede Kamerlid, jhr. Ruy.s de Bee-
renbrouck is gisteren van Montreux te Maas
tricht aangekomen.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit van 31 Maart is be
noemd tot substituut griffier bij do arron-
dissements-rechtbank te Maastricht, mr.
Ch. J. M. Roebroeck, thans griffier bij het
kantongerecht te Bruten.
Personalia.
Bij Kon. besluit van 31 Maart is, met
ingang van den tweeden Dinsdag der maand
Mei van dit jaar, benoemd in den Ko
lonialen Raad der kolonie Curasao: tot
voorzitter M, S. Maduro, en tot ondervoor
zitter A. G. Statius Muller, thans onder
scheidenlijk die functién bekleedende.
Algemeene Rekenkamer.
Bij Kon. besluit van 30 Maart, is, met
ingang van 1 April benoemd tot lid van
de Rekenkamer de heer J. Krap, civiel
ingenieur, lid van Ged. Staten van Zuid
Holland, te 's-Gravenhage.
vrachtdienst onderhouden tusschen hun dor
pen en de hoofdplaatsen der provincieLeeu-
w ai den, Sneek enz.
Htm is ti.l. aangezegd, dat hun bedrijf valt
onder de Ongevallenwet, wat dezen mensehen
onbekend wa-, en dat zij voor de jongens,
die zij in dienst hebben \oor het wegbren
gen dep pnkies, premie heben te betalen, en
.vel van al 1 005 De verschuldigde bedragen
Kipen tan 40 tot SO gkl,, een heele som
rxir men.-chen, die dikwijls maar een karig
-tukje biood hebben.
Naar wij vernemen 7,ullen zij zich wenden
tot den minider om vrijstelling van de ver
schuldigde premie over de jaren 1905
1910.
Jubilarissen In de Liberale Unie
De Tw'eede Kamerehib der Liberale
Unie heeft gisteren in De Twee Steden in
Den Haag een feestmaaltijd aan twee harer
leden aangeboden en wel aan mr. II.
Smeenge, die gisteren voor 25 jaar tot
lid der Tweede Kamer wend gekozen, en
aan den heer F. Ldeftinck, die het vorige
jaar zijn 30 jarig Kamerlidmaatschap her
dacht, maar toen, tengevolge van een pas
ondergane operatie, aan geen feestelijkhe
den kon deelnemen. („Vad.")
Roede Krols»
De minister van oorlog brengt in de
„Stct." tengevolge van een verzoek van het
hoofdcomité van het Nederlandsch Roode
Kiuis ter algemeene kennis de statuten van
het internationaal fonds keizerin Maria Feo-
dorovna.
Partjjbestnur der S D A. P.
Do afdeelingen der S. D. A. P. hebben
gesteld als candidaat voor lid van liet dage-
lijksch bestuur: de aft.redenden Van Kuijk-
hof, Vliegen en Wibaut, benevens S. de
Miranda en. Th. van der Waeulen.
Voor lid van het partijbestuur, wonende
buiten Amsterdamde aftredenden. Van der
Goes, Hermans, Mondeis, Schaper, Spiek
man en Troelstr.i, benevens Mansholt te U!
rum, Albarda, te Schevoningon, Iloejenbos
to 's-Graverdiage, Bergmeiier, te Dordrecht
Van Hinte te Rotterdam, Van Leeuwen, te
ötrecht, Duijs, te Zaandam en Sannes, te
Middelburg.
Voor deze laatste groep is ook opgegeven
J. van den Tempel. Daar deze echter te
Amsterdam woont, is de candidaatstelling
r.iet geldig. („Volk.")
Toepassing ongevallenwet.
Men schrijft uit Leeuwarden aan het
„Volk"
Er heerscht op het oogenblik een heele
consternatie onder de vrachtrijders, die met
hondekar of paard en wagen een geregelden
„Die mooie bloemen waren van jou
„Ja, meneer de keizer."
„Dank je wel, hoor; jij stondt van morgen
op de bank in de allée."
„Ja, meneer de keizer."
„Wat wil je worden, Horst?"
„Luitenant."
„Jo vader is majoor, je moet zien, dat
je dat ook wordt."
„Neen, meneer de keizer, ik werd lie
ver luitenant, want een luitenant is veel
vroolijker en een majoor krijgt pijn in de
beenen van 't rijden."'
De keizer en al do hoeren van 't gevolg
lachten, en do keizer zei: „Wat wil je
graag van me hebben?"
In dat oogenblik kwam Horst een heele
boel mooi speelgoed voor den geest, maar
hij had eens hooren zeggen: „Als je een
cadeautje hebt gegeven, moet je er niet
dadelijk een terug willen hebben," en vast
besloten zei hij: „Dank je, meneer de kei
zer,- ik wil niets hebben, maar ik weet
toch wat."
Horst ging vlug naar 't bloemenmeisje,
nam haar bij do hand en trok haar moe
naar den keizer.
„Ze heeft honger, meneer de keizer,"
zei hij hijgend, „en haar broertjes ook en
haar moedor heeft pijn in de beenen. maar
niet van het paardrijden, en als ze geen
viooltjes verkoopt, heeft zo geen geld."
Vriendelijk keek de keizer naai de twee
kinderen, 't Bloemenmeisje moest zeggen,
waar ze woonde en de keizer kocht al ham
viooltjes. Wat was 't arme kind gelukkig.
Daar kwam een meisjeskostschool voor
bij. Al do meisjes maakten een buiging
voor don keizer. Er kwam eon ondeugend
lachje op het gelaat van den grijsaard.
Hü ging naar de directrice yixi\ dc kost-
Hlddenstandscongres.
Bekend is, dat de Uttechtoche Handels-
\erceniging getracht heeft een buitengewone
algemeene teigndering \an den Midden
standsbond bijeen te krijgen, om daar defini
tief te doen uitmaken, welke houding de mid
denstander heeft aan te nemen jegens het op
tieden van Eigen Hulp en tooi tgelijke in
lichtingen, b.v. Eendracht maakt Macht, te
Utrecht. Het resultaat dezer bemoeiingen i-s,
dal geen buitengewone algemeene vergade
ring zal plaats hebben, doch dat op het dezen
zomer tc Roermond te houden Middenstands
congres de kwestie zal worden aan de orde
gesteld onder den titel Het contractantenstel
sel. Tér definitieve behandeling zal de noo-
dige tijd aldaar worden beschikbaar gesteld.
Mr. H. J.van Noppen, de nieuwe juridische
adviseur der Utrechtsche Handelsvereeni-
ging zal zeer waarschijnlijk over de kwestie
(en praondvies het licht doen zien, een prae-
advies, dat het contractantenstelsel veroor
deelt. („lljü.")
Bookmakers lo Zeeland,
De vereeniging Handelsbelang fce Mid
delburg 'heeft een adres aan de Eerste
Kamer gericht, waarin verzocht wordt, de
wet ter bestrijding detr zedeloosheid niet
aan te nemen, teneinde het verdwijnen van
de bookmakerskantoren op Walcheren te
voorkomen. ''ill
school en zei: „Mag ik uw leerlingen met
deze viooltjes versieren?"
De verwonderde directrice stamelde:
„Heel graag, Majesteit."
Toen ontvingen al de leerlingen een rui
kertje en ook de directrice kreeg er een.
Eén ruikertje bleef er over. Dat kreeg
Horst. „Tot een gedachtenis aan je keizer;
zorg er v or, dat jo een dappere kerel
wordt, Horst von Heideck."
„Ja, meneer de keizer."
Horst voelde, hoe er zacht een hand op
zijn schouder gelegd werd ende kei
zer was heengegaan.
Den volgenden middag was Horst inden
tuin van 't hotel. Vader kwam naar hem
toe met zoo'n vroolijk gezicht, als Horst
nog nooit had gezien. Vader trok hem naar
zich toe en zei: „Ik ben trotsch op je,
mijm jongen."
Horst begreep, dat vader don keizer had
gesproken. En toen vader hem kuste, spron
gen de tranen in zijn oogen.
„Zorg er voor, dat je een dappere kerel
wordt," had de oude keizer tot hein gezegd.
En hjj is 't geworden.
't Is twintig jaar later, Horst dient als
luitenant in Afrika. Een troep Duitsche
soldaten is overvallen door de Horero's.
Horst trekt er met zijn soldaten heen om
ze te bevrijden. Het lukt, maar Horst stott
doodelijk gewond van zijn paard.
Toen zijn makkers hem zouden begra
ven, logde zijn beste vriend een stukje zil
verpapier met een paar verdroogde viool
tjes tusschen zijn handen.
't Was 't liefsto wat Horst had," zei do
vriend, „die viooltjes van don keizer."
hi
>iT,
'&U -
UU
j,,<
'I i -
m t
t
l
M e
f 4
S Ir
je»p li
W 'i 'j
py. ii
i,
'v
A o)
r 1
5
»'V
-•aIIÈ-
mK A v i
ijy*
-Ei-1
t S \t
iV'd
i
Hpy
mi'>
l i
O),
i.i?
ft*
|Kf.
