64"° Jaargang.
Zondag 14 (Vlei 1911
No. 13610
Tweede Blad
Uit de Tweede Kamer.
Achterlijke kinderen.
De gevaarlijke kunst.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor. Schiedam en V laar dingen £1.1.25 franco
per post 11.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. j l
Adverlention voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan hel Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange naven No. 141 (hoek Korte Haven)
Ergs der Advertentiën! Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meet
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar. de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeligo voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Men kon, zonden wij haast zeggen, op
do gezinkien van onze volksvorlogenwooi-
digers lezen, dat zij alles voelden voor
den reuzenpech, dien ze hadden ten op
zichte van do weersgesteldheid. In dn
Paaschvarnntio was liet weer guur en
kond, en (hans, don eersten dag den beste,
dat do werkzaamheden weer aanvingen
was hel. een dag als uilgezoohl Het was
weer om zich in do In; far nientc nee;
(e vlijen op oen bank in bot Haagseho
Bosch, on, al luisterende naar het kwin-
kelcoren van de vogelen des wonds, in
Ie slapen en te droomen van eer; Kamer
waarin nooit anders dan met het lands-
belang wordt gerekend; het was weer om
neer Ie liggen in liet mulle, glinsterende
zand aan de „Schevelingïw zee'', zoonls
Jliiijgens die ftoemt, en in te dom
melen op liet ééntonig geklots dor baron,
dat in slaapverwekkende klacht wedijvert
met de redevoeringen van den heer Boo
gaard!; maar waar het zeker geen weer
voor was, dat was om te vergaderen in
de duffe, hwlompLe zaal van 'de Tweede
Kamer, die geen uitzicht biedt Op* straat
of veld, en die een levend graf is, onge
rekend, dat ze nu eenmaal zoo terecht
de laatste rustplaats genoemd wordt van
zoo menig .geüsurpeerde locale reputatie.
Edocih, ouzo vroede vaderen kennen hun
plicht, en waren dus in grooten getale
aanwezig. Daarenboven moest er trekking
der afdoelingen plaats hebben, en het
komt er natuurlijk nogal op aan, wie daar
van voorzitters zijn. Die vijf voorzitters
toch van de afdoelingen vormen de Cen-
Iralc Afdeeling en heslissen over de volg
orde, waarin de Kamer haar werkzaam
heden zal verrichlen. En zoo waren er
wezenlijk 81 leden; 46 van Rechts cn
35 van Links, d. i. 78 percent van Rechts
cn 85 percent van Links, zoodal de Recht-
sohc bladen, die er over geklaagd bobben,
dal. [{cclils minder goed opkomt dan Links,
nieuwe stof lot kapilteling verkregen heb
ben.
Die 81 loden hoorden voorlezen, dat de
heer van Lijnden van Sandonburg niet kon
komen wegens gedwongen afwezigheid
buitenslands. Als daar geen droeve rede
nen voor zijn, benijden wij hem. Eenzelfde
schrijven van don lieer Bink, wegens uitste-
digheid. Daar wij in de couranten -lazen,
dat genoemde oud-minister bezig is met
een reeks spreekbeurten in zijn district be
klagen wij hem uit den grond van ons harl.
Hel is nu geen weer voor politieke lezin
gen en nog minder voor politiek debal,
maai* de Ncdcrlandscho wetgever schijnt
er anders over Ie denken. Die. heeft toch
in zijn ondoorgrondelijke wijsheid alten
stembusstrijd, voor do Kamer, voor de Pro
vincial» Staten en voor de Gemeen traden
in den zomer gezel. Ju den zomer van
1913 zullen do liefhebbers van die kemp
hanen] zelfs zeer bijzonder hun hart kun
nen ophalen, want dan krijgen wij alle
drie die verkiezingen tegelijk.
Ook de lieer de Beaufort is in hel buiten
land, terwijl de heer Ketelaar in een com-
sie als examinator zit; zeker geen onaar
dige afwisseling voor een Kamerlid, omdat
hij dan eens zit onder menschcn, die allo
zijn woorden eerbiedig aanhooven zonder
hom ooit legen te spreken. Dc hoeren de
Sluers en van Wnssenaor van Calwijck wa
ren ongesteld, helaas geen ongewone zaak
voor den eerste, die men zou kunnen noe
men een krachtige on sprankelende geest
in een broos lichaam. Dc heer Fruijlier ver
ontschuldigde zich op grond van familie
omstandigheden; laten wij al wederom ho
pen, dal. de weglating van iedere qualifi
calic* van die familieomstandigheden het
recht geeft aan tc nemen, dal. zo van blij
den aard zijn, al zijn wij daarvan niet ze
kor, de dichter zegt toch zoo terecht dat
ons leven niels anders )s dan een afwis
seling van bruiloftslied cn grafgezang. En
4do heer van den Bosch van Vervolde, pas
van oen ernsligc ziekte hersteld, tracht in
liet buitenland weer geheel op de oude
kraeld lo komen; moge bij daarin niet
teleurgesteld worden. 10 leden waren dus
zonder eenige kennisgeving weggebleven,
Naar de voorlezing van de vele berichten
die de Kamer krijgt wordt weinig* of niet
gfliii.-lenl om de eenvoudige reden, dat elk
Kamerlid al dut, nieuws al weet, o. a. ook
dat er cone Kamervacature is voor Roer
mond, Dc lieer UJolaiuB, die voor dat district
zitting heeft is toch benoemd tot president
van 4a Arrmidisscments-Reohthnnk aldaar,
en door de aanneming van die benoeming
verliest hij, volgens art. Dl! van de Grond
wet van reglswege het lidmaatschap, al is
hij herkiesbaar. Naar verluidt stelt hij zich
echter niet meer lierkieshaaien wij kunnen
ons dat begrijpen. Het pre.-illèli-ehup van
pene. rechtbank vordert te veel van oen
umweh om daarbij nog lid van de Kamer
lo kunnen zijn. Niet ieder heeft de \yerk-
MiiiiHm* Heemskerk, die vóór
als Mini-tor optrad, i n do Ka-
was van do anti-revolutionaire
d a n r I) u i e n wethouder van
hoofdstad. En daarenboven is
een Hapje vorder van Den TTaag
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
kracht, van
hij in 1908
mor leider
partij en
Neerland'»
Roermond
dan Amsterdam zulks i«. On dort list-dien pro-
boeren de kiezers van den lieer Rol.-iiis. dezen
over te halen althans, tot 1913 den zetel fe
blijven bezetten, en on- dunkt, dat hij hun
dat pleizicr wel mocht doen, daar iedere tus-
soheutijdi-eho verkiezing oeno ramp is voor
de belanghebbenden, een groote verspilling
van moeite en kosten. Dat behoefde nu wel
in het did riet Roermond niet aldus te we
zen, want alle p a r I ij strijd is daar uitge
sloten, maar men heeft in Limburg daar
voor in de plaats de personenstrijd, die
zeker niet minder Tel is, zooaks wij uit het
geen met dn laatste verkiezing in liet dist riet
Gulpen seheurd s, hebben geleerd.
Do Tariefwet en liet Dobieireeht op Ta-
hak, luidden natuurlijk reeds heel wat adres
sen van belanghebbenden uitgelokt daar
die voorgelezen worden als de wet zelve in
behandeling komt, volstond men nu mot de
enkele opnoeming van do namen van. de
adressanten. Kn dat hel lidmaatschap van
de Rekenkamer nog steeds een zeer gewild
ambt blijft, konden wij opmaken uit het feit
dat zich reeds 7 sollicitanten luidden aange-
mekl om de plaats van den overleden heer
De Bron de Voxels te vervullen, nog vóór
die vacature officieel bestond. Dit is
toch eerst het geval, als de Rekenkamer van
die vacature aan do Tweede Kamer kennis
heeft gegeven, en die kwam op denzclf-
«len dag in.
Nadat de heer Do Meester verlof liatl
gekregen e;r. op een nader to bepalen
dag de Regeering to interpelleoren over
de maatregelen, door haar genomen tci
bestrijding van do pest op .lava, had het
trekken der afdoelingen plaats. En toen
do leden zic-h lot benoeming var- voorzit
ters en onder-voorzitters in de afdeelings-
vertrekken haddon teruggetrokken, dal. hei
lige dor heilige, dat geen niet-Kamerlid
ooit mag betreden, bleek liet, (lat gekozen
waren: Voor do eerste afdeeling tot voor
zitter de heer Van do Velde en tot onder
voorzitter de heer Van Wijnbergen. Daar
in de eerste afdeeling Rechts met. 4 slem-
men in dc meerderheid is, heeft deze
keuze niets wat bevreemden kan; ze leert
alleen hoe broederlijk Rome en Dordl alles
doelen. Voor do tweede afdeeling word
voorzitter de lieer Eland, en onder-voor
zitter de hoer Pa tij n. Daar Rechts ook in
deze afdeeling do meerderheid beeft, is
deze keuze natuurlijk het gevolg van de
afwezigheid van eenige leden van Hechts,
lil hoeverre die. afwezigheid in verhand
zou kunnen slaan mol het feit, dat Dr.
Kuyper ook in die afdeeling zit, kunnen
wij natuurlijk niet bcoordeclen, In dedor-
de afdeeling werd do heer Nolens voor
zitter en de heer Ruymncr van Twist
onder-voorzitter. Alles in orde, want
Hechts is in die afdoelingen zee: verre
in do meerderheid. Dat. was zc 'ook in
de vierde afdeeling,waar tot voorzitter
(lo heer Polloma en tot onder-voorzitter
do lieer Rereli van Heemstede werd ver
kozen. Niet aangenaam voor don laatste,
want de heer Pollema. is amper drie
jaar lid dor Kamer en zijn katholieke
onder-voorzitter reeds twintig jaar. liet
ieert overigens weer hoe snel men tegen
woordig in do anti-revolutionaire partij
promotie maakt; aan de Linkerzijde, zou
men er niet aan donken om iemand met
slechts (lrio jaren Kamerlidmaatschap voor
zitter van een afdeeling" te maken. In |de
vijfde afdeeling eindelijk werden tol voor
zitters cn onder-voorzitters respectievelijk
benoemd do hoeren Goeman Borgesitts en
Van Karnebeek; daar hot in deze afdbe-
ling tusschen. Links cn Rechls gelijk stond
hebben do vrijzinnigen daar inui overwin
ning to danken aan het feit, dal ervan
Rechts twee leden afwezig waren, do
reeds, dooi* ons genoemde hoeren Van Lyn
don van Sandenburg en Van Wassenaer
Calwijck, terwijl er van Links één ont
brak, de heer De Beaufort.
De door den voorzitter voorgestelde ageiv
da lokte een voorstel van den heer Kar
nebeek uil, om de behandeling van hel
wetsontwerp op de „onrechtmatigheid" uit
te stellen, totdat do Kamer daaromtrent
meerdere voorlichting van onze juristen zou
hebben gekregen. Dit lokte den ijverigon
voorvechter van den middenstand, don heer
Aalborse, uil, zijn tent, want in dat wets
ontwerp zijn maatregelen genomen tegen de
oneerlijke concurrentie, en hij steunde met
kracht het. voorste» lot dadelijke behande
ling, De Kamer ging met 53 tegen 12 stem
men met den hoor* Aalborse mee.
Do heer Tor Laan, die vreesde, dat zijn
molio van orde, betreffende liet slelsel van
periodieke verheugingen bij de salarisroge-
ling der ambtenaren, werkzaam aan de
Departementen van Algemeen Bestuur, niet
meer vóór het zomerreces aan do orde
zou komen, omdat ze als no. laatst op de
agenda prijkt, werd dienaangaande gerust
gesteld, en de agenda ia haar geheel aan
genomen.
Die agenda is kenschetsend voor het po
litieke tijdperk, waarin wij levon. Ze bevat
niets anders dan wetsontwerpjes in de neu
trale zóne liggend plus molies en conclu
sion van adressen, die afgedaan moesten
worden. En clai onder een ministerie, dat
in zijn vierde jaar is en over "ren reus
achtige meerderheid in de heide Kamers
dor Slaten-Gcnoraal beschikt! Als wij er
aan herinneren hoe onder liet ministerie-
PiersonBorgesius, het eerste, en helaas
eenige, kabinet, dat groote sociale hervor
mingen heeft gegeven, in hot derde jaar
dc Ongevallenwet reeds was aangenomen,
om van andere sociale wetten niet te spre
ken, dan behoeven wij zeker niet meer te
wijzen op het verschil met toen en nu.
Maar we zitten op dit oogenblik in de
conservatieve schuit, die roerloos ligt in
troebel water, roerloos omdat de conser
vatieve elementen in de coalitie ze net
zoo liartl achter rt i t trekken, als de de
mocrajische elementen bet, vooruit doen.
Dinsdag 16 Mei a.s. begint de openbare zit
ting weer. 1 1
ho-
In eenige groote plaatsen van ons vader
land zijn in de laatste jaren speciale scho
len voor* achterlijke kinderen verrezen. De
hoofdstad is met de oprichting ervan voor
gegaan en andere sleden zijn gevolgd. Voort
gekomen uit de huimmc gedachte, dat ook
deze kinderen tot ruüligc leden der maat
schappij kunnen worden opgeleid, mits zij
worden verschoond van den wedloop met
lmn normale lijdgonoolen, die zij vaak den
voortgang belemmeren, zijn do scholen bin
nen luttel jnron in aantal toegenomen.
Toch hebben deze inrichtingen nadoelen
en zijn zij voor* plaatsen, waar de school
bevolking we! te overzien is, niet aan te
bevolen.
Moeilijk is het, het begrip „achterlijk" te
ilol'iniooron. In iedere khsse eenei* school
zal men leerlingen kunnen aanwijzen voor
wie liet onderwijs niet zoo gemakkelijk te
volgen is, als voor andere lmnner klasse-
genoolen en hoe klein men het aantal leer
lingen in één groep vereenigd, ook make,
altijd zal men weer een vereleolïng in meer
en minder begaafden tot stand kunnen
brengen, terwijl de laats ten bij vergelijking
niet de eersten dan achterlijk Ic noemen
zijn. Aangezien dus het begrip „achterlijk"
zeer betrekkelijk is, komt het erop aan, do
scheiding tusschen normaal en abnormaal
juist tc trekken. Verwonderen zal het wel
niemand, dat die scheiding daar, waar scho
len voor achterlijken zijn, veel kans iieeft
lichtvaardiger gemaakt te worden, dan in
die plaatsen, waai* men dergelijke inrich
tingen. niet aantreft, want allicht is men
geneigd zich zoo mogelijk van moeilijke
leerlingen ic ontdoen.
Wat nu hot probleem nog ingewikkelder
maakt is, dat z.g.n. achterlijke kinderen
zulke individueple afwijkingen vertooncn,
dal bijna geen paar dier kinderen met 'el
kander vergeleken kan worden en zij dus
feitelijk ieder voor zich zelf een zeer bij
zondere leiding behoeven. Gewoonlijk is
liet een vraagstuk van Einnncieelcn aard, dat
afzonderlijk onderwijs belet en vandaar ide
vereeniging van abnormale kinderen van
soms zeer uiteciiloopenden leeftijd en al
tijd van zeer verschillenden aard in klas
sen en scholen.
Achterlijkheid openbaart zich meestal al
lereerst en voornamelijk in de spraak, dik
wijls gepaard gaande niet gebrekkige bewe
ging der ledematon. Veelal zijn nog tal
van andere afwijkingen te conslatoeron,
doch vooral gebrekkig spreken is een
letsel, dat kinderen verhindert op den 1»;
paalden leeftijd lor school tc gaan. Van
groot belang voor achterlijke kinderen is
bet daarom, ze in het bezit van de sprank-
te brengen en dat kan do lagere school
niet, wijl deze gewoon is hel orolet w ijs
met betrekkelijk goed sprekende lwilingen
aan to vangen. Zelfs verhelpt zij min ge
wichtige spraakgebreken niet, aangezien de
meeste methoden voor aanvankelijk lees
onderwijs niet op pbonetisrho gronden zijn
opgebouwd en de leerkrachten nicl genoeg
zaam van de waarde der phonetiek zijn
doordrongen, om spraakstoringen le ver
helpen. Wanneer sprank-gebrekkige kimle
ren door bijzondere leiding geholpen lol
goed spreken gebracht zijn en dat is
meestal zeer goed mogelijk dan kunnen
zij dikwijls na zeer korten tijd aart de ge
wone school worden overgegaan en daar
liet onderwijs wel volgen soms tot dc hoog
sto klasse cn vaak tot de middelklasse.
Nu is het voor begaafde leerlingen van
groot belang, dat zij door lmn minder be
gaafde scholieren niet in hun voi deringen
worden tegengehouden, doch aan den an
doren kant moet men den invloed van de
eersten op de kaatsten vooral mol onder
schatten, en een bekwaam paodagoog weel
dan ook van dien invloed oen passend ge
bruik te maken.
Dit spore tot omzichtigheid aan in het
trekken van de scheidingslijn tusschen nor
maal on achterlijk. Allicht komt een onder
wijzer, wiens taak voor een veertigtal leer
lingea van onderscheiden aanleg al zwaar
genoeg is, er toe, zich van domme leerlin
gen te ontlasten, doch hij bedenke, dat geen
klasse uit alleen knappe kinderen kan be
staan en dat in Rb ontwikkeling der zwak
ken van verstand meer eer gelegen is dan
in die van hen, welke door bijzondere gees
tesgaven zich zeiven bij geringe hulp van
den onderwijzer wel zouden redden.
Dit alles in aanmerking genomen, blijven
er nochtens zwakzinnigen, die zoozeer van
den norm afwijken, dat ze in een gewone
klasse niet thuis hehooren. Deze kunnen
dan in een afzonderlijke groep vereenigd
worden, liefst in een klasse van een ge
wone school, om zoo mogelijk in sommige
vakken het onderricht mol hun minder mis
deelde medeleerlingen tc kunnen genieten
en alzoo van een weldadige wisselwerking
te kunnen profiteeren.
Zulk een klasse zou dan het getal van
twaalf niet mogen overschrijden, want ieder
individu cischt een zeer bijzondere opmerk
zaamheid om niet te zeggen een speciale
studie. De taak van den onderwijzer wordt
dan voor een klein deel verlicht door het
voorbeeld, dat het normale kind het ach
terlijke geeft en dat van zoo groote waar
de. voor het laatste is, doch rust voor het
grootste deel op zijn schouders. Bovendien
zal hij studie moeten maken van zoovele
ongeschreven methoden, want de bestaan
de zullen hem niet haten, pasklaar als zij
zijn voor het spoedig formoeren van
knappe kinderen. Deze studie zal hom
loeren, dat er nog heel wat te her
vormen valt op het gebied van liet lager
onderwijs, dat zich veel meer moest con-
centreeren op de taal in haar ganschen
omvang, om voor meer- en mindorbegnnf-
den gelijktijdig onlwikkelend te werken,
C. v. At.
Schilders, dichters, componisten zijn op
zichzelf niet gevaarlijk voor het gemccne-
best. Zoolang zij hun schilderijen niet op
de straal uitstallen, hun gedichten aan de
hoeken der markten uitgalmen, reclame-
concerten van eigen muziek op straat laten
geven, kunnen wij hen ignorecren. tasten
zij in elk geval in geen enkel opzicht ons
recht, om hen niet te zien, te lezen of te
hooien, aan.
Anders is hel me! den linizenbouwei*. Hij
plaatst zijn kunstgewrochten aan den open
ïvavon weg. Of wij willen of niet, moeten
wij zijn producten aanschouwen. En ol zij
wil of niet ondergaat de menigte van der
gelijke bouwwerken den veiheffenden (of
verlagenden) invloed.
Uit dit alles zou moeten volgen, dat
het bouwen van huizen niet even vrij moest
zijn als liet maken van romans, schilde!
stukken of composities. Al deze dingen
worden gemaakt om onderwerpen le zijn
van burgerlijk rechterlijke transacties, waai
de staat zich huiten heeft tc houden. Wil
een particulier die dingen huren, koopen,
leencn, dan moet hij dat kunnen doen uit
eigen mnehtsvolkomenheid. "Wil hij dal niet
dan moet hij het recht hebben niet le
zien of te hooren.
Dit icehl kan men den particulier niet.
geven Lij bouwwerken. Doch nu behoorde
dan Inch de gemeenschap op te treden
om hier een al te grove benndeoling van
hel particulier belang tegen le gaan. De
gemeenschap behoorde maatregelen te ne
men, opdat niet al te leelijkc huizen gezet
weiden, opdat niet volstrekt ondesknndigen,
menschcn zonder eenige aesthelische onl-
u ikkellng, hel recht hadden op de 'ruwste
manier het schoonheidsgevoel vail den pur
lieu lier le helccdigen en hom 1c duin
gen voortdurend de wansmakelijkste "Le
lijkheden te zien.
Doch de gemeenschap denkt er niet aan.
Wit men een juridisch advies dc ge
meenschap heeft met een meesterstitel do
peisonen van hen geijkt, die in staat wor
den geacht u dat advies op behoorlijke
wijze te geven. Wil men een samtau ad
vies, dan dwingt de gemeenschap zelfs in
hel, belang van uw eigen gezondheid naar
bepaalde menschcn Ic gaan, die liet aiL-
ijkmerk hebben. Doch weiKfht gij een ad
vies over hel bouwen van uw huis, een
advies nota bene dal thans niet alleen
uw eigen rechtsposilie, of gezondheid maar
bovendien het aanzien oener woonplaats,
do beschaving en het genoegen van lede
ren vootlnjganger betreft, dan laat de ge
meenschap u absoluut in den steek. Ar
chitect kan ieder zich noemen, liet is eigen
lijk een wonder, dat iedereen dat niet doet,
dat er met name nog timmerlieden gevonden
worden, die niet architect zijn. De staat
geeft, hier geen enkelen algemeen-en ijk,
laat staan, dat hij aan het "bezit van ze
kere diploma's ook maar iets toekent, dat
op een monopolie gelijkt.
Het gevolg is niol uitgebleven. De bouw
kunst was weinig in iel en blijft weinig
in tel. Alen meent liet zonder architect
te kuifnen stellen en gemakkelijk klaar le
kunnen komen met enkele clichees uit vak
tijdschriften. De positie van den architect,
die een der eersten zou moeten zijn in
onze samenleving, is onaangenaam. Waar
men zich gewend heeft om allerlei te doen
zender hem, „heet" hij duur en moet hij
ook vaak duur zijn om rond te
komen. En inlusschen houdt liet
houwen maar niet op en wat
get* is merkt men hooi weinig
ei geruis, die al de Lelijkheid, welke men
in de laatste honderd jaar om en in onze-
steden, gezet heelt, aan een volk van
gezonden esthetischen aanleg zou moeten
geven.
Och, of hier eens een wetgever tusschen-
beiden kwam, of hier eens een zedelijkheids-
wel verscheen, die, van een hoogc concep
tie van de zedelijkheid uitgaande, verhin
derde dat iiet betamelijkboidsgovoel van
het publiek nog vorder op de ruwe wijze
bclecdigd wordt, waarop dit Ihans geschiedfj.
Ataar de hoop in ons is gering. De vicieu
ze cirkel, waarin onze bouwkundige ont
wikkeling is geraakt geen mooie bouw
kunst, omdat er geen kunstgevoel onder
de menigte is en geen kunstgevoel onder
de menigte omdat er niet veel'mooie produc
ten van bouwkunst gezet worden zal
vooreerst wel niet verlaten kunnen wor
den. groote belang van een verheffing
van het architectsvak trekt buiten de klin
gen der meest geïnteresseerden nauwelijks
de aandacht. Bovendien zijn liet vooral do
economische toestanden van dc laatste 20,
30, 40 jaar, die een harmonische ontwikke
ling van het arcliirectenvak hebben tegen
gehouden, terwijl ei* weinig vooruitzicht
schijnL le bestaan, dat die economische
toestanden spoedig een betere ontwikke
ling der bouwkunde zullen in de hand
werken.
Ons blijft dus alleen over de hoop, dat
gaandeweg aan mcetderen de oog en zui
len opengaan over de Lelijkheid van veel
wal in de laatste 50 jaar gebouwd is.
Naarmate dit meer geschiedt, zullen meer
delen begrijpen dat de bouwkunde een
groote kunst is, die bizouder gevaarlijk
is, omdat zij de gebeele gemeenschap
dwingt lot mcezien, meegenieten of mee
onaangenaam aangedaan worden. En is
eenmaal dit besef algemeen gewoulen, dan
kan bel niet lang meer duren, dat men
van staatswege dc menschen aanwijst, die
meesters in die kunst zijn, zoo men nog
niet voider wil gaan cn evenals in do
geneeskunde do menschen zal dwingen om
alléén hij hen, die bet werkelijk weten en
weikelijk voldoende ontwikkeld zijn, advies
te halen over de inrichting van de men-
sehelijke woning<
kunnen
leelijkc
nog er
van de
SCHIEDAMSCHE COURANT
