64"" Jaargang,
Zaterdag 10 Juni 1911
No. 13631
HOOG BPIiL.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
1*12)
BINNENLAND.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingon fl. 1.35 franco
por post fl. 1.68.
Prjjs per woek: Voor Schiedam en Vlaiardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korts Haven).
Prfls der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel meer
18 cents. Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Z a t o rd a g a v one:
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, big vooruitbetaling aan. het Bureau te voldoen,
Schiedam, 9 Juni 1911.
BELGIË,
liet nuuisterie-Seholhiert. is Rcongeiniaii,
O o
hel ItSHg moeien wichten voor de krachtige
oppositie der voieenigde linkerzijde tegen
du klerikale schoolwet. Gisteniiuniddag, om
1
twee uur, stond minister-president Schol-
kiert direct nu de opening van dc Kamei
op en kondigde het ontslag van het gchecle
ministerie aan, cellier zonder opsomming
valt do redenen, die dtuutoe hadden genoopt.
De ministers hadden den koning hun ontslag
gevraagd en deze had het aanvaard. De mi
ulster stelde vervolgens voor om dc zitting
dei Kamer Ie verdagen. De rechterzijde
juichte den mini.-!er-president toe en ver
schillende uitroepen werden gehoord. Do Ka
mer besloot de werkzaamheden te stoken eu
do zitting werd opgeheven.
Uit hetgeen we gisteren omtrent de nu-
nislerieelo crisis meedeelden blijkt, dat hel
ministerie, vooreerst niet aan heengaan dachl
do redevoering vnn den ouden leider dei
1 echt ei zij de, Woeste, heefl het echter den
doodsteek gegeven. Op hem rekende het mi
nisterie beslist. Tien hij ziich dus tegen Je
Schoolwet verklaarde niet omdat zij te
ver ging, maar omdat zij naar zijn opvatting
niet ver genoeg ging ontviel het een on-
iitifjnie steun. Over het verloop der crisis
weet een lïeulertelegram nog het volgende
te berichten
De koning zou aan Schollaert, den cer-
folon minister, hebben gevraagd, of hij niet
in het belang van den openbaren vrede zou
kunnen toestemmen in verdaging van het
onlwerp-selioolvvet. Schollnert was daarop
van meaning dut zijn aftreden echoden was.
Men neemt algemeen aan, dat het nieuwe
ministerie aan do Kamer zal voorstdien dc
schoolwet naar do nfdoelingen Ie* zenden en
een centrale sectio in (e Atollen. De wet zou
dan niet in behandeling kunnen komen dan
in 1912 nn dc verkiezingen.
De koning heeft na de aanneming van het
cmt-lag van het ministerie aan den voorzit
ter der Kluner, den lieer Cooreman, de vor
ming van een nieuw ministerie opgedragen.
Deze meende evenwel om persoonlijke rede
nen deze opdracht van de hand te moc-
tei. wijzen.
Ala leider van het nieuwe kabinet wordt
mi aangewezen de heer bicbuert, die echt ei
zeker wel de minst-beduidende is van de
ministers uit liet gevallen kabinet. Duaren-
iigen gaan do I wee boste krachten, de heer
JlellepiiUo, minister van openbare werken,
ui Renkiii, de minister van koloniën, on-
licrrocneliik heen.
Na.de Kamerzitting veigaderden de reoli-
tt'izijdc en de vercenigdo partijen van de
linkerzijde, ieder afzonderlijk. De heer Woeste
veil iet 't parlementsgebouw echter onmiddel
lijk en nam geen dool aan de vergadering dor
katholieken, In deze vergadering ging hel
teer lief lig toe. Kr waren twee stroomingen:
M, overeenkomen, dat niet een lid een mi-
nisierierte portefeuille zou aannemen, om
aldus den koning te dwingen onmiddellijk
het parlement te ontbinden, dan wel het
nieuwe ministerie eensgezind te steunen.
Deze lnusto opvatting kreeg de overhand,
dank zij vooral het aandringen van Seliol-
laert, die verklaarde, dat hij alleen onmoge
lijk was geworden en zijn collega's hem niet
volgen moesten.
In de bijeenkomst van do oppositie was
hetl natuurlijk één gejubel. Er werd een
manifest aan het volk opgesteld, waarin ge
zegd wordt „Het sec',arisch en ongrondwet
telijk ontwerp waaraan liet ministerie zijn
iot verbonden had, is veroordeeld. Dat is
•en schitterende overwinning, waarvan dc
eer coral toekomt tum uJleu, burgers en
werklieden, die in openbare bijeenkomsten
en in de pers dc pailementairc k nicht si n-
imning vim de linkerzijde hebben aosleund,
lie'samengingen voor do verdediging van dc
grondwet, de gewetensvrijheid en het natio
nale ouderwijs."
De liberale en socialistische bladen bren
gen natuurlijk met veel vertoon hun vroug-
Je over de overwinning der linkerzijde tot
liting. De klerikale pens is ontsteld. En dc
manier, waarop zij over den lieer Woeste
•preekt, als den schuldige van do verwar
ring in de gelederen, loont aan hoe groot
haar verbittering Ls. Dc „XNe Siècle" voor-
is op hem gebeten. Zij zegt o. a., Sproken-
le over den heer Woeste: ,,llij heeft, orn de
stemming over da wet to beletten, de regee
ring en do rechterzijde den dolk in den mg
«estooien" cn verder „De houding en de
lede van den lieer Woeste bohooren voortaan
totde historie, welke, ?.ooaIs hij verdient,
deze ondergaande groote ster zal beoordec-
Het katholieke „Handelsblad v. Antwer
pen" schrijft:
;,Na de gebeurtenissen der laatste drie
dagen moet het besluit va.n het ministerie-
Schollaert geen verrassing meer baren.
„Wij hebben van in den beginne gezegd,
dat tegen den geweldigen stormloop der
oppositie, do overwinning dor schoolwet
hoofdzakelijk van twee factoren afhing,
to. van wat do Koning zou doen; 2o.
van de eensgezindheid in de rechterzij.
„Indien de Koning den raad heeft in
gewonnen van personen, hij wie enkel sec-
'arische partijgeest hoven dreef, men moet.
na 'de redevoering die Woeste gisteren
in do Kamer uitsprak, ook aannemen, dal
deze raadpleging do positie van hel knbi-
mt niet versterkt heeft.
„Zonder geloof te hechten aan do woon
den van den correspondent der „Kölni-
■icho Zeitung", volgejts welke Woeste aan
den Koning zou gezegd hebben „dat het
aftreden van Schollaert de ecaiige uitweg
was", moet het heden vaststaan, dat deze
Minister van Staat geen aanbeveling van
do schoolwet aan den vorst is gaan
brengen.
„Rechtuit gezegd, de gebeurtenissen zijn
van dien aard 0111 in onze partij diepe
ontmoediging te doen ontstaan."
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
de uitvaardiging van het besluit op dc I Sjefket te Konstantinopel afgedaan is, zoo
dat de minister van oorlog vandaag den
sultan naar Saloniki kan volgen.. Maar de
Kamerleden zijn over deze oplossing zoo
buiten zich zolven, dat zij de regeeiiug
voor een staatsrechtbank dagen willen.
Woensdagmiddag om drie uur is hetnant-
serschip, waarop de sultan zich bevindt,
geëscorteerd door vier kruisers, zeven tor
pedobooten en negentien pleiziervantuigen,
te Saloniki aangekomen. De kaden ston
den zwart van het volk.
Uit zijn villa, waarvan een venster open
stond, volgdo de ex-sultan Abdoel Humid
met een kijker de bewegingen van de vloot..
Gisteren zou de sultan aan land gaan.
De „Moniteur Oriental", die te Koustan-
pagnegebied te laten passec ren. De roode I tinopel verschijnt, publiceert berichten over
vlag is opnieuw gehcschen in verschei- j de afkondiging van de autonomie in Al-
dene gemeenten. Zij wappert er op de banië, Waar de aartsbisschop der Minlitcn,
gemeentehuizen en op dc kerken en weder- Tocchi, een voorloopige regeering zou heb-
om verschijnen aanplakbiljetten op de nm- j ben ingesteld.
ren, waarbij de regeering Wordt gesmaad. Van andere zijde werd gemeld, dat de
Do militaire patrouilles, die de omstre- j bisschop Tounzino, in Liseh, de onafhan-
ken van Rar-sur-Aube afloopen, zijn ver- kelykhcid geproclameerd heeft, cn de op
sterkt, om elke onverwachte gebeurtenis te j standelingen verzameld om zjjn vlag, die
voorkomen. j een kreeft ojp een rood veld vertoont.
Gisternacht werd op een pomp aan den j Tocchi was secretaris van kardinaal
openbaren weg, in het dorp Lignol, met 1 Agliardi en woondo langen tijd in de Ver
roode letters het volgende opschrift geschil- j eenigde Staten, nadat het wantrouwen van
derd: „Dc heuvelen van Champagne zijn j Abdoel llamid hem uit Turkije verbannen
begrenzing van do champagne uit te stel
len.'
Minister Caillaux verzette zich tegen deze
motie cn herinnerde de Kamer aan haar
belofte om het besluit van den Raad van
State goed te keuren er dus zijn beslis
sing te aanvaarden. Do minister zegde toe,
dat do regeering, zoodra het besluit is
afgekondigd, trachten zal een rekbaarder
stelsel te vinden, waardoor een belangen
strijd lusschcn verschillende declen van
het; land vermeden wordt.
In het Aubc-departemcnt is do toestand
nog steeds gespannen. De wijnboeren zijn
blijkbaar besloten om niet zoo maar, zon
der protest, de uitspraak van de xegec-
ring, inzake de afbakening van het cham-
len schrijlings te paard paradeetden. Zeer
opvallend was de kleine delegatie van den
mannenbond voor vrouwenkiesrecht, die
:ils het ware in het niet verzonk. Aan
hethoofd schreed miss Jeu Mullodland,
dc schoone draagster van academische on-
ler-jcheidingen, haar door do Havaixl-unR
veniteit verleend^ torsend een banier met
het fier devies: „Wij voeden de kinderen
op voor de wereld, laat ons de wereld
opvoeden voor de kinderen.
voor U, Wilhelm, aangezien die smerige
R. F. er genoeg van heeft!"
Gistermorgen hebben te Bar vele hande
laren b\j hun uitstallingen een opschrift
had,
Do onderstaatssecretaris van het minis
terie van binnenlandsche zaken sprak al
dezo berichten met groote beslistheid te-
opgehangen, dat luidt: „Hier worden de J gen. Hij meende, dat do geruchten waar
troepen niet bediend 1" Op verscheidene
plaatsen in de stad heeft men geweigerd
melk en brood aan opgccommandeenie gen-
da nnen te vevkoopen.
schijnljjk hun ontslaan te danken hadden
aan een proclamatie, waarmee de opstan
dige Mirditen hun landslieden probeerden
op te zweepen.
Italië.
Bij de behandeling der begrooting is in de
V o r e o n i g d e Staten.
Een grootschc betooging voor vrouwen
Kamer het biiiteiilandselie beleid aan de or-f kiesrecht is dezer dagen te New-York ge
•h' gekomen. De republikein Cliieza diende j houden. Meer dan 2500 in het wit ge
een motie in, waarbij dc regeering wordt I kleede vrouwen uit alle standen en klassen
vtmocht in Albanië tussclienbeide te komen.
De oml-niinister van buiteiiland.-che zaken,
Gniceinrdhii, voidcrde een krachtige poli
tiek in Tripolis, en op den Balkan en be
treurde de diplomatieke isoleering van Italië.
trokken in optocht door de Fifth Avenue
over oen lengte van twee mijlen, niet tal
rjjke banieren, waarop aanschouwelijk was
voorgesteld do maatschappelijk-politieke
ontwikkeling der vrouw. Aan beide zijden
[ij wenschte de vernieuwing van het Drie- j stond een ontzaglijke menigte, die inet
nieuwsgierige belangstelling deze wonder
Ijjke stoet de revue liet r,u>seeren. Om
aan de betooging niet haar beslist democia
tisch karakter te ontnemen, waren automo
hielen van de stoet uitgeslotendeze deden
dienst als tribunes voor de redenaars, die
op verschillende punten toespraken tot do
menigte hielden, De optocht was ingedeeld
in vele groepen, ieder eeai verschillend be
roep vertegenwoordigend, waaronder
omlig Verbond, onder uitschakeling van
Ooslemijksch-ItaliaaiiH'he mis verslanden, die
-dcchts berustten op de achteruitzetting van
de Oostenrijks-cbe Italianen. De radicaal,
prins Caetani, wenschte de uitdrukkelijke
verklaring, dat de reeoering niet van plan
was Tipolis te bezetten.
de
Roman naar liet Duitsch van
(J. TEUTGEN—HOIIST.
„Grootmoedervermaande nu ook Feo
dum, „Hoe kunt ti nu zoo praten'? kV eet u
'1. (l"n niet dut oom Richard en ik 11 nog lang
niet missen kunnenEn als u dat niei
'net onze j
rjk gc\al wël hij zal onze helper zijn 0111
God te smecken dat ilij u nog lang voor
niic spaart!"
n'üjj lieve kleine! Oeh ja, ik blijf ook
nog graag wat hij jelui ik zou je zoo
graag gelukkig zien, zoo graag nog zeker-
beid hebben dat je
Zij sprak den begonnen zin niet geheel
ni'i maar haar band ging liefkoozcnd over
1 codora's wangen over haar goudglanzend
haar, en peinzend rustten haar blikken op
liunr kleindochter. Toen lachte zij schelms.
F rank r ij k.
In de Kamer werd gisteren behandeld
do inotic-Meunier, waarbjj werd voorgesteld
uit tot een wandeling wilt u mij bege
leiden met onze kleine Fee?"
Een zonnig lachje kwam spelen over hel
magere gelaat van dc grijze dame.
„Graag, Riclmrd, als je ons ton minste
mee wilt hebben. Wij brengen dan, terwij!
jij je zaken in liet slot afdoet, een bezoek
.11111 dominee Walters en de graten wan onze
lieve dooden, niet Fee?'
„Dat is een 11100) plan, oomjubelde
deze. „En ik ben er voornl 0111 grootmocdei
blij 0111. Het zal haar goed doen op dezen
dag de oude, vriendelijke pastorie weer te
zieiy"
Mevrouw Marlitz knikte lachend. Toen
greep ze het Mi'iklokjifebouqiiet en zei
„üio zullen wc meenemen, Fee - die
zullen wij grootvader en ie moedertje uk
grixit
T u r k ij e.
Dc regeering heeft do begrooting aan
vaard in don door den Seniuit goedgokcur- 1 musicae, dc beeldhouwwerksters, de doe
den vorm, dus mot uitschakeling van de j toressen, de advocaten, de keukenmeiden
wel op dc militaire pensioenen, waartegen, j de modistcn, de kapsters en de tooneel
zooals bekend is, in het geheelo officiers- I speelsters bijzonderlijk: de aandacut trok
korps zoo is gewerkt, dat men het niet kon. Het meest interessante nummer in den
aangedurfd heeft, liet besluit van de Ka- j stoet vormden ongetwijfeld de vertegen
nier tot wet te verheffen. De begrooting j \VQ,ordigsters der verschillende takken van
zal den sultan ter leekening worden toege- I sport, waarvan velen in golf- en tennis
zonden, waarmee dc taak van Makmoed costumes waren verschenen, terwjjl enke-
Baad van State
Openbare vergadering van den Raad van
State, aldoeliug voor de geschillen van be
stuur, op Woensdag Dl dezer, des vooi'mid-
dags te 11 uur.
Octroolraad.
De Haagsche corr. van de „Leeuw. Ct.'1
meldt, dat mr. F. W. J. G. Snijder van V is-
icnkerkc, directeur van het bureau van den
ndustrieelen idom, bij de invoering der
Octrooi net !o voorzitter Min den Octrooi-
raad zal optreden.
De nieuwe Tarlefwet.
Onder voorzitterschap van den heer Ed.
Schörmnnn heeft de Handelsvereeniging
„Rotterdam" gisterenavond in de bovenzaal
van ..BoneskiCoolsingel. le Rotterdam,
ren openbare vergadering gebonden ter be
spreking van do nieuwe tarief wel. Als voor
stander van het wetsontwerp trad op de
heer J. F. Heemskerk,.lid van de Tweede
Kamer, als tegenstander de heer E. de Ivor-
ver, secretaris van de Handelsvereeniging
„Rotterdam".
Een motie, door den heer De Kervel'
voorgesteld, werd met uigemeene stemmen
aangenomen. Zij luidde:
„De vergadering der Handelsvereeniging
Rotterdam, gehouden op Donderdag 8 Juni
in do bovenz.fal van bet café „Boneski",
gehoord de debatten over de voorgestelde
wet ter veihooging der Invoerrechten, ge
hoord de besprekingen
overtuigd, dat door de aanneming de/er
wet dc belangen van den winkel-tand in de
hoogste mate worden geschaad,
verzoekt uw college deze wet niet aan te
nemen."
In
Nntsbevrnarsoholen.
aansluiting met de algenteeno ver-
Zijn moeder merkte dat zij een voor hem moeder le voldoen, wendde zich meestal
thema had aangeraakt cn zwijgend af zoodra zij over een tweede hu-
vroeg niet verder.
Er waren bijna twaalf jaar verloopen
sinds mevrouw Marl it 7, met lmar kleindoch-
tertjo, die al zeer vroeg wees was geweest,
de met groen omrankte pn.-torie van Rein- j
welijk begon.
Nadat de dood onverbiddellijk cn met
ruwe hand zijn levensgeluk verstoord had,
was de gedachte aan een nieuw huwelijk
hem 011 ve rd rage lijk geworden. Ondanks de
stein had vei laten. Na dien lijd had zij in I vele jaren die sinds dien dag verloopen waren
de woning van haar zoon oen nieuw tehuis 1 en hoewel dc tijd veel van zijn smatt verzacht
gevonden, maar altijd was zij blijven denken had, leefde dc herinnering aan zijn lieve,
aan en terugverlangen naar de pastorie, jonge vrouw, die hij zoo vroeg verloren had.
waar zij zulke gelukkige dagen had door- j nog altijd onverbleekt in ?.ïjn hart. Nooit
ei't'd. En de bezoeken ann Reiustein be- f zou hij de geliefde doodc vetgeten en nooit
hoorden tot haar grootste genoegens.
Rechter Maiiitz en Feodora's moeder wa
ren de cenigo kinderen, die der oude me
vrouw Marlitz waren geschonken en toen
haar dochter haar door een vroegen dood
brengen Meiklokjes ontvingen ons ontnomen weid, droog zij al de liefde, die
in
ook toen wij drie cn vijftig jaar geleden
de pastorie kwamen als jong paar.
Er volgde een pauze. Alle drie verwijlden
niet hun gedachten bij oude, lang vervlogen
tijden. Toen Marlitz daarna op wilde staan.
_«ïk geloof, jouw nabijheid ia het, die hot s >oog dc oude vrouw zich plotseling naar
ohj, oude vrouw, aangedaan heeft door
jeu komt liet ongetwijfeld dat ik steeds vvi
moet spinnen aan do droonien van mijn
Jeugd. Och Reiustein mijn lief, oud Rein
slein zuchtte ze zacht
moeder daar schiet mij iets te
binnen I" riep dc rechter. „Ik heb vandaag
hem over en vroeg of het waar was dat Reiu
stein binnenkort verkocht zou worden. „Jij
weet er toch zeker we! wat naders van
Richard?" vroeg z.ij
zij voor haar dochter gekoesterd had, op
haar kleindochter, het weesje, het trouwe
evenbeeld van den doode, over. Zoon cn
kleindochter waren voortaan haar bron van
gelukmet tocdere liefde hing zij aan Ixdden
en zij had gaarne haar hnrtebloed gegeven
zou een ander de plaats innemen, die zij m
zijn hart bezeten had.
Een knappe, vrooiijkc student vva» hij
geweest toen dc reeds lang in hem sluime
rende licide voor gravin Louise van Rehv
stcin, een speelgenoot van hem, vroor het
eerst in hem ontwaakte, maar nog jaren
lang moest hij met groote zeifbeheeiselling
zijn liefde voor haar verbcreen. Eerst toen
hij zekerheid had dat ook Louise hem ge
negen was, ja, dat zij zijn liefde met gelijke
innigheid beantwooidde, vvns het met zijn
strijd van zelfbchecrsching
een .'ood.schap in Reiustein. Hel weer lokt 1 kere wolk over zijn gelaat trok
als daarmee het geluk van die twee bevor- i moeilijken
derd had kunnen worden. Alleen had z.ij er j gedaan.
zich wel eens bezorgd over gemaakt dat Het daarop volgonde jaar, waarin hij met
tiaar zoon niet besluiten kon zich nogmaals het geliefde meisje in stilte verloofd was,
De rechter haalde dc schouders op. „Ik I oen levensgezellin te kiezen. Tevergeefs klon behoorde tot do schoonste van zijn leven cn
hoop dat het ons gelukken mag Rcinstein ken haar daarop betrekking hebbende vra- j daaraan voornl had hij veel herinneringen
te behouden," zei hij toen, terwijl een don- j gen in zijn oor. Hij, die anders altijd ter- bewaard.
stond I tore id was pap de vvenschcn van zijnAlleen giaaf Erich, Louise's breeder en zijn
gadering van dc Maatschappij tot Nut van
't Algemeen is gistermiddag te Amsterdam
gehouden een samenkomst van vertegen
woordigers van Nufsbewnat'scholen onder
leiding van tnej. Meta Hugunholtz. Van
de 83 bewaarscholen der maatschappij
waren er 46 vertegenwoordigd.
De bijeenkomst weid gehouden naar aan
leiding van een besluit, genomen in de
voorgaande algemeenc vergadering, waarin
erop gewezen weid, dat niet alle Nutsbe-
waarsc.holen zijn zooals ze moeten zjjn,
en dat in onzen tijd, waarin de confes-
sioneelo bewaarscholen als voorportalen
van de confessioneele lagere school zich
sterk vermenigvuldigden, de maatschappij
wel bedacht moet zijn op haar Nutsbewaar-
Ix'ste vriend, wist urn liet geheime verbond
en trachtte dat, daar liij een ideale opvat ring
had van vriendschap, die zich nog aan rang
nog aan stand stoorde, zooveel liij kon te
begunstigen. En toen hij gepronioieerd was,
deed graat Erich alles wat in zijn vermogen
was om zijn vader gunstig voor Jjouise en
Marlitz te stemmen. Hij hield niet eerder
op zijn vader met zijn verzoeken lastig ie
allen voor dal deze eindelijk het lnutsver-
'hoiul Min de twee, door hem ze» zeer be
minde mensehen, zegende.
Maar het geluk van liet jonge paar stuur
de slechts kort. Nauwelijks twee intuinden
nu hel huwelijk werd de giuriti door een
horige longontsteking aangetast, waaraan
zij reeds na weinige dagen stierf.
Wat rechter Marlitz in die dagen geleden
had, is voor geen beschrijving vatbaar. Hij
was de cortwijfellng, den waanzin nabij ge
weest en een langen tijd verliep, vóór hij de
kracht vond om zijn heftige smart te boven
Se komen.
Maar vergrteö kon hij de beminde doode
niet cn de herinnering aan haar cn het ge
luk dat hij door haar heengaan voor altijd
verloren had, was het, dat hem al vroeg
tot een ernstig, stil man gemaakt had.
(Wordt vervolgd.)
