64 I
as
Zondag 3 September 1911
DE OPRIJLAAN
No. 1370?
Eer si e Blad.
Kennisgeving.
Openbare Herhalingsschool
voor Meisjes.
Openbare Herhalingsschool
voor Jongens.
BUITENLAND,
BINNENLAND,
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor. Schiedam en V laar dingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnemonlen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten dos middags vóór een
ü,ur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prjjs der Advertentiön: Van 1—6 regels fl.0.92iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden, laneven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau lo bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen '.ot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
,i
Drankwet.
Burgemeester en Weihouders van Schie
dam;
Gelei op arl. 12 der Drankwet
Brongen ter openbare kennis, dat hij hoe
ren Gedeputeerde Staten dezer provincie ecu
verzoek is ingekomen van ADRiANUS
JOSE Pin; S HOLLANDERS, logement
houder1, om vergunning voor den verkoop
van sterken drank in het klein, in het loge
ment aan de Hoogstraat no. 102, uitfluitend
aan logeergasten;
en herinneren, dal binnen 2 weken na
deze bekendmaking togen het verleunen van
de vergunning schriftelijk bij bun College
bezwaren kunnen worden ingebracht.
Schiedam, 2 September 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretaris,
v LUIK, L S.
Aanmelding van leerlingen, die gewoon
lager onderwijs genoten hebben, voor don
n.s. cursus, moet geschieden op werkda
gen, behalve des Zaterdags, van 4 tot en
mei 8 September a.s. hij het hoofd
dier school, in het gebouw van school 11,
aan de Schoolstraat, no. 10, des avonds
tusschen 6V2 en S uur.
J. A. VAN DER POEL.
Aanmelding van leerlingen, die gewoon
lager onderwijs genoten hebben, voor den
a.s. cursus, waarop la.nd-i en tuinbouw
kundig onderwijs kan verkregen worden,
moot geschieden op werkdagen, behalve
des Zaterdags, van 4 tot en niet 8 Sep
tember a.s. bij het hoofd dier school
in het gebomv van school F, aan de
Broersvest 110. 60, des avonds tusschen
7 an 9 uur.
B. VAN B0C110VE,
Schiedam, 2 Sept. 1911..
FRANKRIJK.
De droogte, die deze zomer met zich
bracht, heett veel op haar geweten. Al Ier-
weg 0 hoort men klachten over watergebiek,
Roman naar
GUSTAF af GE IJ ER STAM.
zoowel van do zijde van den landbouw
als van die der nijverheid, en als onvermijde
lijk gevolg ook uit den grooten kring dei-
verbruikers, die lain eerste levensbehoef
ten slechts tegen dikwerf aanzienlijk ver
hoogde prijzen kunnen machtig worden.
In Noord-Frankrijk is liet echter niet hij
klachten gebleven. De woelige geest van
den Franschman dreef hem tot daden. De
Fransche vrouw bleef evenwel niet ach
ter, en in de onlusten, die naar aanleiding
van de duurte der levensmiddelen boter,
eieren, melk, vleesch, fruit en groenten
plaats hadden, hadden de huisvrouwen geen
gering aandeel. Daarvan levert de volgen
de beschrijving over een betooging teATa.il-
beuge hel bewijs:
De kleine markt was in den vroegen mor
gen nauwelijks geopend, of 'men hoorde
een vrouwenkoor naderen. Ue melodie dei
Marseillaise klonk door de lucht, doch mei
andere woorden. De arbeider Baulinguez
had een eigen revolutielied voor de vrou
wen gedicht. Men zou het de botor-intenia
lionale kunnen noemen; het lied eischtim
mers een boterprijs van 15 stuivers: liet
refrein luidt:
- 11
En avant, camarades,
I.es amis, tous deboull
Sans peur, ni tapage
Nous voulons l'beurre a quinze sous.
De vrouwen, die het lied zongen, kwamen
twee aan twee en droegen roode sluiers.
Do gezichten stonden krachtig. Allen had
den witte of blauwe voorschooten aan cn
droegen als zinnebeeld hun geldbeugel in
do hand, alsook een korf aan den arm.
Zoo kwamen zij op de markt en slapten
door. Nergens was een boterhandelaar te
bespeuren. De verkoopers hadden de be-
toogende vrouwen venvacht en geen voor
hen gevaarlijke koopwaar uitgestald. Gen
darmen bewaakten het plein.
Lang nadat de lietoogsters vertrokken wa
ren, verschoon echter nog een boerin met
een voorraad boter, en zij heeft ze voor
15 stuivers moeten geven, nadat de koop
sters haar daartoe gedwongen hadden. De
politie was schijnbaar de bctoogslers ge
volgd.
Niet overal, mon weet hot ging het zoo
onschuldig toe. Karren van'verkoopers zijn
aangehouden en omgestort, do kooplieden
zelf mishandeld. Kramen werden overrom
pehl en kon-en eieren omgeworpen.
Het voorbeeld is gegeven door de huis
vrouwen uit het Noorden en Pas-de-Calais
en werd gevolgd in de departementen der
8 om me, der Aisne en Saönc-et-Loire, terwijl
men voor nog erger conflicten tusschen
verbruikers on verkoopers vreest.
Te Belle Montigny werden de bakkers
gedwongen den prijs van het brood af te
slaanenkelen weigerden. Daar was 't ook
dat de bakker Wells op de betoogers schoot
cn den 26-jarigcn Humbert doodelijk wond
de. Het volk mishandelde den man ernstig
en vernielde gedeeltelijk zijn woning.
To Douai is wegens de ongeregeldheden
1)
Voor mijn blik, die terugglijdt in het land
dor herinnering, stijgt het beeld op van etui
vrouw uit verren tijd. Zij weid geboren nog
vóór de fluiting van een stoombootpijp de
niischitig der Zwcedsche wouden doorsneed.
Mnjn Dolt heette zij. Tor.-dorp was haar ge
boorteplaats en Mutts Holt, eigenaar van een
ijzersmelterij, was haar vader. Eens richtte
Maja als kind een vraag tot hem, tot de be
antwoording waarvan de vuiler slechts met
moeite overging. Zijn dochtertje- was in die
dagen nog zoo klein, dat zij een lang broekje
droeg, dat onder haar koite katoenen jurk
uitkwam, en waarvan do pijpen over <lc kou
son naar beneden hingen. Matts Holt voed
de namelijk zijn dochter met angstige zorg
op. Zij was zijn cenig kind, en daar zijn
vrouw dood was, voelde hij zich dubbel ver
antwoordelijk.
Nu ging hij op en neer in zijn kamer en
lachte ter sluiks. Door liet venster had 111011
uitzicht op don heuvel, die kunt den achter
kant van den tuin lag en in de middagzon
kon men zeer duidelijk do sporen van een ver
leden zien, nat zijn doehter aanleiding tot
haar vraag had gegeven,
„Ben je er zeker van, dat daar vroeger
het meerendeel der winkels en magazijnen
gesloten. Te Anichc hebben de manifes
tanten het slachthuis geplunderd; do sla
gers en hakkers staken. Te Sarina in. staken
de slagers eveneenste Mauhrugge zijr. allo
werkplaatsen gesloten.
Te St. Quentin hebben gisteren nieuwe
onlusten plaats gehad. Om 2 uur in den
namiddag begaf zich een groep werklieden
naar de werkplaatsen, om te trachten hun
kameraden over te halen zich hij hen aan
to sluiten, doch hun pogingen bleven zon
der succes. De werklieden ontmoetten een
patrouille gendarmen en soldaten. De ma
nifestanten wierpen daarop barricades op en
wierpen allerlei projectielen naar do troe
pen. Verschillende revolverschoten werden
gelost, waarhij een kurassier door een ko
gel aan het hoofd verwond werd; ook een
gendarme werd gewond, terwijl 1 erschei-
dene personen letsel bekwamen, 21 arresta
ties hadden plaats; ook kwamen nog andere
ongeregeldheden voor.
De regcering heeft gisteren een nota over
deze gebeurtenissen gepubliceerd. Daarin
wordt gezegd, dat de beweging zich uitbreidt
en een oproerig karakter draagt, maar dat
de regeering de noodige maatregelen heeft
getroffen, besloten als zij is om met alle
haar ten dienste staande middelen de orde
en de vrijheid van handel te verzekeren
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Duitse hl and.
Het Treptowerpark te Berlijn zal a.s.
Zondag wederom het tooneel zijn van een
socialistische jnonsterbetooging, die dit
maal de Marokkaansche kwestie zal be
treffen. Naar het scheen, had de overheid
er aanvankelijk over gedacht de meeting
te verbieden, de vergunning r ird althans
eerst gegeven na een conferentie op het
ministerie van binnenlandsclie zaken. De
betoogers zullen zich echter niet in klei
nero of grooterc groepen naar hot terrein
van de betooging mogon begeven. Het dra
gen van insignes cn cnblomen, evenals
het medeaemen van vaandels is verboden.
En ten derde is bij de vergunning uit
drukkelijk bepaald, dat de orde niet mag
worden verstoord.
lieden met Duitscliland hun aandacht in be
slag namen, een zoo weinig vriendschappe
lijke houding in acht genomen heeft.
Portugal. f 1
Nu de partij van Costa vail geen me
dewerking tot een kabinetsformatie dooi
Chagas heeft willen weten, is deze laat
ste overgegaan tol de vorming van een
blokministerie, waarin Chagas minister
president en minister van binnenlandse lie
zaken, Vasconcellos minister van huiten-
landsche zaken, üuarte Lei te minister
van financiën, Menezes minister van ma
rine zullen zijn. De verdere verdeeling der
portefeuilles is nog twijfelachtig.
Noorwegen.
In het Noorsche leger is een bedenke
lijke geest 'her,raohendc. Te Stenkjaer 0. a.
hebben do soldaten de officieren, die de
orde tradition te herstellen, met steen
worpen op de vlucht gejaagd en daarna
in do kazerne alles kort en klein geslagen.
Volgons berichten uit Christiania ziet men
haast geen lans meer de manschappen
in toom te honden, daar de officieren
niet meer bij machte zijn de orde te her
stelden.
land hel aan zich zelf te wijten zal hebben,
wanneer het bij de onderhandelingen de
nederlaag lijdt. Want liet heeft gechicaneerd
op een wijze, die weinig Juister zal bijzetten
aan de geschiedenis van Duitschland's hui-
tenlandsche politiek.
Op gelijksoortige wijze laten zich een aan
tal mi drie bladen uit. De „Daily Telegraph"
/rel,.Vmi dm beginne af aan toonde Frank-
tijk in aeheel zijn optreden al de waardig
heid en zelfbohoorsching, die aan een natio
p;rt-on, die weet wat zij vermag. Frankrijk
heeft aan de Duitsche voorstellen al de aan
dacht geschonken, die zij verdienden; er
komt echter eindelijk een oogenblik, dat ver
draagzaamheid en geduld uitgeput raken en
di* diplomatie haar laatste woord heeft ge
sproken. Wij twijfelen er geenszins aan, of
\oor Frankrijk is dit oogenblik gekomen."
Naar de „Vossischo Zeitung" verneemt
is do Fransche gezant Cambon, die, 7.00-
als men weet, te Parijs ziek was, door
'le reis naai- Berlijn wederom ongesteld
geworden, zoodat hij in de eerste dagen
niet met de onderhandelingen zal kun
nen beginnen.
een neg was?" vroeg de ijzersineller en kneep
lachend een zijner oogen dicht.
De kleine werd niet boos. Zij knikte al
leen ernstig en haar oogen glansden van
nieuwsgierigheid.
„Dat kan men immers heel duidelijk zien
er heeft cltiar een weg geloopcn. Een weg,
beplant aan weerszijden met boomen, een
allee. De hoornen zijn waarschijnlijk oud ge
worden en deels omgevallen den een 11a den
ander. 'Eu gras en mos is er over heen ge
groeid. Maar ik hob ook gezien dat er stom
pen en stronken bij zijn, die nog groene
takken dingen."
„Ju," antwoordde de vader. „Tn oude da
gen is daar werkelijk een allee, een oprij
laan geweest."
„Was onze allee or toen nog niet?" vroeg
Majn met groote oogen.
„Neen," antwoordde do vader met zekeren
tegenzin. ITot was moeilijk. Hoe ter wereld
zon hij de kleine dat verklaren? Er was al
lang gras gegroeid over die geschiedenis uit
het verleden van zijn geslacht en de geschie
denis was weinig passend voor kinderen.
Weer lachte Matts ter sluiks. Hij streek
daarop met de hand over zijn gladgeschoren
bovenlip, zooals altijd als hij iets geestigs
voncl of in verlegenheid verwijlde."
„Er was eens," begon hij, „in oude dagen
een landgoed-eigenaar, die te Torsdorp woon
de. Hij had een vrouw, met wie hij lang in
onmin samenleefde. Eens op een dag Jict
deze vrouw het groote rijtuig inspannen cn
reed toornig weg van huis on hof, Zij liet
Spanje in AI u rokko.
Naar aanleiding \:m de mededeeling van
minister-president Caiudejus over het plan 0111
duiiLu Gruz de la Mar Pequena ten zuiden
san Agadir Le bezetten, schrijft de Parijsehe
„Miitindat de Spaansche regeering dit
tijdstip voor de bezetting blijkbaar gekozen
neeft met de bedoeling, om, met het oog op
de aanstaande onderhandelingen met Frank
rijk haar positie te. versterken.
De openbare meening in Frankrijk zal dit
optreden van Spanje terecht streng beoordee-
ïen, meent het blad. De öpaanseho regeering
zal zich niet mogon verwonderen, indien de
vertegenwoordigers van Frankrijk zich bij
deze onderhandelingen herinneren, dat
Spanje op een oogenblik, dat de moeilijk-
Rusland.
De te Londen verschijnende „Jewish
Chronicle" verklaart, dat in Rusland nieuwe
Jodenprogroms worden voorbereid. Men
tracht de Joden ook te verdrijven do hun
handel systematisch onmogelijk te maken
rcgoeruigscoiitraeten worden alleen gesloten
met mannen van de partij der Zwarte Hon
derd. Men verwacht, dat een groote exodus
vun Joden uit Rusland onvermijdelijk
zal zijn.
Marokko.
Het bericht, dat er bij de tot nog toe ge
voelde gedaehtenvvisseiing tusschen Duitacu-
lund en Frankrijk nooit sprake is geweo.-i
van «island \un gebied 111 Marokko, wordi
door de „Kolmsciie Zeitung" bevestigd. De
Duitsche diplomatie zegt het meermalen
van Berlijn uit gemspirauiite blad iieeh
daar nooit aan gedacht. De verschijning van
een oortogssclnp van Agadir kwam voort un
do beboette, om de bedreigde Duitsel-- ondei-
daneti ui 't tóoosgebiod te beschermen. Het
was geen tussohenkomst, die als vooiberei
ding \un verkrijging van Marokkuaiisoli ge
bied moest dienen, liet zal athungen van tie
waarborgen, die Frankrijk voor een gelijke
behandeling in Marokko wil geven, ol men
lot overeenstemming komt.
Uit Darijs wordt geseind, dat uit de ge
sprekken, die de Fransche minister de Selves
met de ambassadeurs van Rusland en En
geland gevoerd heelt, gebleken is, dat men
te Fetersburg ca te Londen de opvattingen
van de Fransche regcering in zake do Marok
kaansche kwestie volkomen deelt.
De gevoelens, die men in Duitscliland
jegens Engeland koestert, blijken omgekeerd
a! even weinig sympatiek te zijn. Zoo ver
klaart do „Standard" o. a., dat Duitsch-
T 11 r k ii e e 11 Montenegro.
Officieel woidt uit Gettinje bericht, dat
Turksehe soldaten over de grens zijn getrok
ken en eergisteren een invid hebben gedaan
111 het Montcnegrijnsche dorp Arnlica en
daarbij vier Montenegrijncn hebben gedood.
De Montenogrijnsche regcering heeft wegens
dit feit ernstig geprotesteerd.
baar man zeggen, dat zij nooit weer zou
keeren. Hij kou alleen wonen voortaan, zon
der haar, zoo goed als hij kon. Do eige
naar van dat landgoed begreep zeer goed,
dat dat do tiotschc vrouw geen ernst was.
Zij wilde hem alleen ïmuu- angst aanjagen
en zou op eeu goeden dag terugkomen alsof
Iff niets gebeurd wa», Maar d a t wilde hij nu
weer met. Hij had na al de jaren \an 011-
eeniglicid een haat tegen haar gekregen en
lhtuia wilde hij zich wreken. Daarom gaf hij
eeuigc knechten last om de boonien langs
den oprij weg om" te hakken en do laan er
mede le versporren, zoodat er, als zijn vrouw
terug zou komen, geen weg meer zou zijn en
zij genoodzaakt zou worden weer om te
kecron, daar haar den weg naar huis ver
sperd was. Van dien dag af leefde do man
gansch alleenen luj rouwde zoo diep om het
verlies van zijn vrouw, zoo diep, dat hij
nooit weer getroost kon worden."
Ademloos volgde Maja de vertelling van
haar vader. Voor haar was dat méér dan
eon sprookje. Het was een sprookje, dat wer
kelijk gebeurd was.
„Is die vrouw nooit teruggekomen?"
vroeg hot kind.
„Neen," antwoordde de vader. „Er was
immers geen weg meer,"
„Ook de paarden en hot rijtuig niet?"
Do ijzersineller wendde zich af, om zijn
lachen tc verbergen.
„Neen," antwoordde hij toen ernstig, „Die
heeft zij meegenomen."
Matts Holt wcnschte er zjehzelf geluk
mee, dat hij zich zoo handig uit do moei
lijke situatie gered had. Hij wist niet, dat
zijn dochter zijn lachen bemerkt had en hem
met een snellen wantrouwenden blik bespied
de. Maja kende dat lachje. Het bcteekonde,
dat haar vader haar voor den mal Hield
dat wist zij heel goed. En toen zij daarop
naar den tuin ging, keek zij nog veel nu-
denkender naar het stuk grond, waar eens
die oprijlaan geweest was. Zij gevoelde met
groote stelligheid, dat hier gras was gegroeid
over een geheel ander geheim dan dat, wat
haar vader passend had gevonden om haar
toe te vertrouwen.
liet viel haar <x>k in 't geheel niet moei
lijk het geheim te doorgronden. De eerste de
hoste, wieti zij er naar vroeg, kon haar uit
de verlegenheid helpen. Hot was de tuin
man, die haar de oplossing van het raaib-e,
bracht. Hij was oud genoeg om van de/e
zaak evenals van tal van andere dingen hel
juiste te weten. E11 zoo vertelde luj haar op
een avond, loon hij met het begieten van de
bloembeddon gereed was, hoe de cage in
waarheid luidde:
Een landeigenaar had inderdaad de hoo
rnen langs den oprij weg laten omhakken en
er den weg mee laten versperren. Eu zijn
vrouw was bij hem weggeloopen. Maar zij
was niet gegaan omdat zij haar man ergeren
wilde, doch zij luid eeu ander lief en met
dien was zij gevlucht. In oou schamel rij
tuig reed zij in alle heimelijkheid weg van
het landgoed, zonder ook maar één woo re
achter tc laten. Bij do steenon dieven, die
Mexico.
Te New-York is bericht ontvangen, dat
Francisco Madero, de gewezen aanvoerder
der opstandelingen, door de vooruitstre
vende constitutionoele partij tot candidnat
voor het presidentschap is gekozen.
Japan. 1
llet minis.jne-Katsoera heeft dezer da
gen plaats gemaakt voor een nieuw ka
binet, onder leiding va- den lieer Sajonji.
De nieuwe minister-pri leut heeft ineen
interview verklaard, dat er niet de minste
sprake zal zijn van een principieele of
zakelijke wijziging van liet tot dusverre
gevolgde regeeringsbeleid. llet nieuwe ka
binet zal, evenals zijn voorganger, al zijn
aandacht wijden aan de versterking van
het nationale krediet en de ontwikkeling
van de industrie, terwijl Japan boven
dien zal oLijven stroven na;ir handhaving
van de uiee»te hartelijke betrekkingen met
het buitenland.
Gedistilleerd.
Het „Stbi. no. 2-17 bevat de wet van den
18Jen Juli 1911, houdende nadere bepa
lingen omtrent liet vervoer, den uitslag en
den inslag van gedistilleerd.
Onvrijwillige stakingen.
Do vaste commissie uit het internatio-
bij de poort van de allee stondeu, wachtte
haar den man, met wien zij vluchten wilde;
en toen hel rijtuig een oogenblik bij die
poort stil hield, sprong hij zonder iels te
zeggen op dc plaats van den koetsier en
beval dezen naai' huis terug te keeren. Toen
icdeu dc schooue vrouw ere haar minnaar in
volle vaart do wijdt» wereld 111.
Do koetsier was verplicht zijn moester te
vertellen wat er gebeurd was. Maar hij waag
de dat niet vóór hij ondervraagd werd. Lu
ondervraagd werd hij eerst dun volgenden
dag, nadat de meester den ganschen nacht
door de leogo kamers had rond gohxipeu en
op zijn vrouw had gewacht. Kerst toen ging
hij naar den stal en zocht den koetsier- op.
Toen de koetsier, zoo vertelde de tuin
man Majn verder, zijn boodschap overge
bracht Inul, kreet zijn meester: „Je liegt 1"
sloeg den man met de gebalde vuist tus
schen do oogen en liet bent bewusteloos op
den grond in den stal liggen.
In zijn hart wist hij echter wel dat de
koetsier de waarheid gezegd had. Want hij
liet terstond hét dienstpersoneel bijeen roe
pen cn beval luide, alle sporen van do
groote oprijlaan uit te delgen, zoodat do
laan, die als een ketting van het heerenhuis
naar den rijksweg liep, niet meer zou be
staan. „Niemand zal meer langs dezen weg
rijden," zei hij, wendde zich van het perso
neel tri' u ging.
(Wordt vervolgd
