64 jaargang
Zaterdag 16 September
Ho. 13714
DE OPRIJLAAN.
32l
Bericht.
Sluiting Mallebrag.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
SÜHIEDAMSCHE C OURANT.
Doze courant verschijnt tl ag e 1 ij ks, mol uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1.1.25 franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentie! voor het eerstvolgend nummer moeien des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Itaven No. Ml (hoek Korte Haven).
Prijs der A tl v e r t e n t i n Van 1—6 regels f 1.0.92: iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
A dverte.ntiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, larieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentitSn opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie," bij vooruitbetaling aan liet Bureau Le voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 Oct.
a.s. op de „Sehiedamscho Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Bm gamees ter en Wethouders van Schie
dam brengen ter openbare kennis, dalvati
Maandag 18 Septembera.s. tot nadere
aankondiging, DB MALLEBHUG voor rij
en voertuigen, alsmede voor voetgangers
gesloten zal zijn.
Schiedfun, 15 September 1011.
Burgemeester enWethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretaris
V. SICKENGA.
Schiedam, 15 Sept. 1911.
DU1TSCÏILAND.
In hot Duitsche Rijk zijn de Verkiezingen
voor den Rijksdag op til en in. verband
met de anti-conservatieve gezindheid, we
ke er op het oogenhlik de overhand heeft,
is men zeer benieuwd hoe de houding der
sociaal-democratische partij daarbij zal zijn.
Met belangstelling heeft men daarom uil-
gezien naar de redevoering, die August
Rebel op het le Jena dagende sociaal-de
mociatisohe congres voor de aanstaande
verkiezingen zou houden en of hij daarbij
ven samengaan van sociaal-deinoeratistdie
ea burgerlijke vrijzinnigen tegen '(.zwart
blauwe blok zou aanbevelen, in denzelfden
geest als dit jaar in Oostenrijk is geschied.
Rebel is gisteien mei zijn redevoering
begonnen, maar de verkiezingen heeft hij
daarbij nog niet aangeroerd. Die zullen
het onderwerp zijn van het. laatste deel
zijner rede. die hij in tweeën heeft ge
splitst. In bet eerste gedeelte, besprak hij
de Mamkko-zaakin 'L bijzonder 'was dat
gene, wat hij van Dnitscldand en Marokko
zei. buitengewoon verrassend. Toch hiehi
ook dit deel met de veikiezingen verband
want Rebel, die zeer goed weel, hoe men
hierbij de legende van een intomationuh
werkstaking bij oorlog zal exploiteeren
deed vooral uitkomen, dal de .partij zich
niet solidair verklaart met enkele ultra-ra
dien hm. J1 ij erkende, dat do kolonisatie van
.Marokko 'thandelsverkeer van Duitschland
aanmerkelijk zal bevorderen. De soc.-demo
era lie, die tegenover dc Marokko-politiek
vijandig slaan, hebben echter het nalum
lijk verlangen, dat Duilschland's handel
en industrie zich onder dezelfde voorwaar
den zal kunnen ontwikkelen als die van an
dere staten. Geen natie mag hij een andeio
voorgetrokken worden. „Ik aarzel niet te
vorklaren, dat, als Duitschland In Marok
ko bezittingen had, deze voor Duitschland
eert vooideel zouden zijn. Maar niettegen
staande dit alles moeten wij beslist tegen
het uitbreken van een oorlog protesteeren,
daar Marokko inderdaad niet de botten
van een Pruisischen grenadier waard is.
,Er wordt beweerd, dat do sociaal-demo
craten bij bet uitbreken van een oorlog
dadelijk een politieke algemeeuc staking
zouden uitroepen. Ik behoef dit nauwe
lijks te wederleggen. Ons standpunt bij bet
uitbreken van een oorlog is sinds lang
vastgesteld. Wel hebben de Fransehen op
hei internationaal congres le Stuttgartvau
1907 deze politieke werkstaking bij het uit
breken van een oorlog willen doordrijven,
maar wij, Duitschors, hebben daartegen ge
protesteerd tui er is toen op ons voorstel
besloten, dat de Internationale wel bij het
uitbreken van een oorlog alles zal doen.
dien oorlog le voorkomen, maar dal
aan ieder de vrijheid, vim beweging zal
worden gelalen. Ik heb reeds voor jaren
aan Bttlow in den Rijksdag gezegd: „Er
bestaat oen groot gevaar, dat een oorlog
do omverwerping van do burgerlijke maat
schappij ten gevolge zal hebben". Hel
ware nonsens de politieke Werkstaking bij
het uitbreken van een oorlog Ie onderne
men."
In 'l verdere verloop van zijn rede.wees
Rebel op de nadeden en gevaren van een
t.weeden oorlog niet Frankrijk, waarvoor
indertijd Bismarck reeds heeft gevreesd en
alles heeft gedaan om die te voorkomen.
De spreker werd langdurig en storm
achtig toegejuicht. Tenslotte werd, nadat
een amendement van radicale strekking
was verworpen, de door Hebei aanbevolen
motie van het. partijbestuur hetreflendede
Marokkaansehe kwestie, met algeincenc
stemmen aangenomen.
De „Gazette" ontkent echter de juistheid
van dit bericht.
F r a n k r ij k in M a r o k k o.
Een draadloos telegram uit Fez meldt,
dat kolonel Rrémond, die met een mchnlla
van 1500 man do verbinding tusschen Fez
en Befroe herstellen zou, door een groot
aantal Aid Joessi aangevallen is. Do me-
halla heeft daarbij 10 dooden en even
zooveel gewonden hekomen, terwijl de
Franscho officier- luitenant Prions levens-
gevaarlijk gewond werd. De Aid Joessi
werden met groote verliezen afgeslagen.
den vlieger kapitein Goerdtz, over dc for
matie, richting en .sterkte van den westelij-
en vleugel \an hel roode leger \o''komen op
de hoogte wns.
De keizer heeft aan de officierou-vliegoi»
ert-ehilleiifle orden toegekend.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
E n g elan d.
Een der leiders van den Rond van Spooi-
wegperwmeel beeft verklaard, dat het pen-o-
ueel niet lm reden is over de wijze waarop dc
.-pourwegmaukclmppijeu de met hen getroffen
overeenkomst uitloggen en dat zij in door hen
gehouden bijeenkomsten besluiten hebben ge
nomen, v.aarin zij verlangen dat aan hun
eiw-hen vodaan wordt. Anders zullen /.ij
wiuirttiiijnlijk andermaal tot oen algemeem
"-taking o vergaart.
België. 1 i
Het dagblad „La Mouse" doelt mede.
at drie lichtingen van dc militie ondej
de wapens zijn geroepen.
Roman naar
GUSTAF af GEIJERSTAM.
Nu trad dc vrijer op haar toe on, tcrwij
Lij eerlik dig- Imar hand greep, zei hij:
„U behoeft mij niet dadelijk te antwoor
den, juffrouw Majn.''
liet was Maja te moede alsof zij hom haai
gansclio leven dankbaar zou zijn voor dez<
Moorden. Zij gaven lmar hour zekerheid lenig
en midden in lmar angst lachte zij. Zij lach
te ook omdat Clues Bdvard or zoo ludpeloo-
ongelukig uitzag.' Eer hij wisi, wat er mei
bom gebeurde, waren deze woorden over luim
lippen gegleden
pik heb geen bedenklijd noodig."
Mitja's stem klonk zoo Forsoh, dat ham
wider glimlachte. 11ij voelde zich weer ge
heel op zijp gemak. Door zijn eigen gedach
ten vervuld, in gelukkige zelfverblinding. Tiet
hij de beide jongelui alleen en ging zijn
vrouw opzoeken.
Gij vond Alice aan haar schrijftafel. Toon
hij binnentrad zag zij hem aan en lachte
vragend legen hem. Zonder een woord Ie
zeggen ging Mutts op haar toe en kuste huur.
Dij trilde van onverholen vreugde.
;,,IJel> jo ntij dun werkelijk zoo lief?" riep
Alice. En zij dacht er daarhij aan, dal zij
met de eerste vrouw van Imar man was en
dal zij op dit oogenhlik over zijn herinne
ring, over zijn vaderliefde, over alles trium-
i'ecrdo wat haar in den weg stond om nis
ee nóg c in liet leven van een man te lieci
.-elfen.
„Ochantwoordde Muit*. „Ik durfde lie
nooit /.eggenen ik zal je eeuwig- dankbaa
zijn, dat ik hot niet behoefde. Maar het, ie
mij of eerst ïut jouw on mijn leven is be
goimen."
Do wangen van Alice werden purper ge
kleurd.
„Neem je in acht Matts. Verraadt uio
mand buiten mij, wat je gevoelt. Een vnde
mag niet blij zijn als hij zijn dochter ver-
liest!'1 zei ze lachend.
„Zoo is het ook nietantwoordde hij
snel.
De laat.-le woorden van zijn vrouw hadden
hem gekwetst, want zij beroerden de wonde
plek in hem. Maar toon Alice hem nu in
rle oog-en blikte, vergat hij ook dal. Een
nieuwe toekomst wachtte hem, een nieuw
jeugd had iiij zich veroverd. En hij voelde
behoefte, thans, dadelijk, zijn dochter op
zoeken, haar geluk to wenselien, uit huur
eigen mond le hooron dat zij gelukkig was
---evenals hij.
Maar Maja was nergens to vindon. Zij
zal trillend op lmar gewone plaats onder
populieren; en ditmaal hoofde er geen blad
boven haar hoofd, In troostloos duister lag
de aarde somber voor haar. Tomaiid had hun
ontnomen wat lmar eens toebehoord had, en
had haar tot een vreemde oemnakl in liet
gebied, waar zij lmar kindertijd had doorgo
bracht.
In ganse!) den omtrek glimlachten do
wijze menschen, toen het bericht van deze
verloving kwam. kien vond liet volkomen in
orde dat Majn na hel tweede huwelijk van
Duitschland.
Het geval van den Kngelschen gezant
Gartwright te Weenen, die in een interview-
met een vei tegen moord igc-r van de „Neuo
reie RreK-e" over de Marokkaansehe kwes-
ie zich ongunstig over Duitschland zou heb
ben uitgelaten, maakt op 't oogonblik een
zonderlingen indruk. Terwijl gisteren ver
schillende Berlijnsclm avondbladen een ver-
kim ing bevatten van dr. Munz, die hot in
terview in de „Ncue Ereio Ptmse" schroef,
en waarin hij bldjfl bevestigen, dat zijn arti
kel de woorden van den gezant volkomen
weergaven, en de gezant daardoor in geen
gunstiger politie komt, terwijl bovendien de
.Germania" de woorden van den gezant zoo
liedenkelijk acht, dat zij hem, na het voorge
vallene, niet meo.r waardig acht, om, zelfs als
gezant hij mi koning van clou k'einsten Bal
kon staal op te treden, zegt de „Nordd. Allg,
Ztg." liet navolgende in een officieel bericht
„De keizerlijke regeering ontving op ham
vraag van do Britselm regeering de mede-
deeling, dal de Engolsclic ambassadeur te
Weenen, noch het bekende artikel in de
Ncue Frein Pres-o" geïnspireerd, noch de
hem door den schrijver van hel artikel toe
ge-eli'revon uitlatingen gedaan heeft. Daar
mee is dit incident op voor de keizerlijke ie
gecring bevredigende wijze afgedaan."
Zoowel bij de Fransche als bij de Duitsche
legerimmoeuvres hebben du vliegmachines bo
ven verwachting goed diensten verricht. Voor
de eerste maal hebben in Dtiit-chland deze
ocleningen onder de oogen van den keizo
j)'nutts gehad, en deze heeft dan ook niet ver
zuimd, op het belaag to wijzen dal de vlieg
tntuihitH'l voor den oorlog hebben en zijn er
kentelijkheid aan de militaire amateur* te be
tuigen. De kei/er heeft nadrukkelijk gewezen
op de op den voorgrond tredende werkzaam
held der offieierou-\ lingers en inzomlerhei
aangetoond, dat de eldmeur.-clurik von de
Goh/,, de aanvoerder der blauwe partij, op
grond van inlichtingen, hem per vücgmach
nes overgebracht, zijn maatregelen beter heeft
kunnen treffen, dan anders liet geval ware
gcwec-l. AU voorbeeld gaf du keizer op, dat
von der Goltz reed» op den eersten dag, bit
nun 35 minuten nu don aanvang der krijgs
operatie», door nauwkeurige inlichtingen van
aris te blijven en het is wel te vooronderstel
len, dat het met enkele mogendheden reeds
daarover gesproken heeft.
Hoe zou het zijn. wanneer dc republiek nu
een-- niet die tegemoetkomingen vond in Ber-
ur'ke liet noodiu heeft voor de regula-
de politic-mandaten na 1 Januari
P e i'i
De zaak van den gewezen sjah Mohammed
A1 idie het beproefde den verloien troon te
herwinnen, is voor goed verloren. In 11 ge
vecht, dat drie dagen duurde, heeft hij een
gevoelige en volkomen nederlaag geleden,
waarop hij weder naar Goernoe-jiei, de ha
venstad aan de Ku.-pi.-che Zee, waar hij in
dertijd is gehuld, gevlucht is.
Volgens de Iteriehten, door ijlboden uit
het Noorden van liet land naar Teheran over
gebracht, zijn dc ex-sjah en zijn broeder Rjoa
os Salhfine na hun nederlaag bij Ravadkoo,
met hun troepen gevlucht, niet achterlating
in het kamp van al hun bagage en papieren.
Terwijl alzoo de ex-si ah met zijn broeder
in dichten nevel zijn heil in de richting van
de Kaspische Zee zocht, vielen al zijn bagage
en zijn stukken in handen van de regeering.
De documenten werden dn/lelijk naar den mi
nister-president overgebracht.
Volgens een blad fe Teheran is een stoom
boot op weg naar Goernoe.sjtef, om Moham
med All af te huVn.
Bijna Ier /elfder tijd, dat de rogoerings-
trocpen de overwinning bij Savadkoe behaal
den, werden ook de Mnzon-denmen onder
emir Mookarrem verslagen, ITel Noorden i?
nu vrij_vnn de troepen van den ex-sjah. Salm
on Dauleh bevindt zich te Soehanabad, ter
wijl de Bachtinren zich onder emir Moefa-
hnm en Reidar Refer in de richting van Koetn
teruggetrokken hebben. Voor dc eerstvolgen
de dagen wordt de opmarsch van Jophrcm
en Reidar Beluloer tegen Snltar verwacht.
M a v o k k o.
Onder den titel
„Wie ohscltl en wie geeft
haar ruder, zoo spoedig mogelijk trouwde
en liet huis verliet. Lu elk geval had Malt
Holt geduk gehad, liet komt zelden voor
dat een vrijer z,oo juist op het. gewcnschte
oogenhlik komt,
Nog voor hel jaar verloopen was, was
Maja Holt barones Wcndcl en meestere» op
Rvuna.
He-t was een groot, rijk landgoed met veel
herinneringen aan, de vroegere bewoners. Hel
eerste, dat Maja zag, was een booge gevel met
veel vensters. Witte rozen rankten tot Iwven
in du dakgoot. Een gloeiende groep van
fuksia's en begonia's vlamde in den avond-
zonnesehijn. Midden in den zomer kwam zij
naar Rvunamaar zij had dit sehoone beeld
ook noodig om den verschrikkelijken trouw
dag le vergoten.
Na het trouwen was zij in groot moeders
zitkamer geweest om afscheid te nemen. De
oude mevrouw had zich in luuir grooten leu
ningstoel teruggetrokken, want, zij was moe
eu wilde zich niet meer onder de gasten be
geven. Daar zat zij, den rug legen de rechte
leuning gesteund, en deed nlof z.ij uitrustte.
'Toen Maja hij haar binnentred was zij in
den geest ver weg. liet scihcon al.roF zij alles
om zich vergeten had.
„Ik kom om u vaarwel te zeggen zei do
jongo vrouw. „U zult zeker zoo dadelijk gaan
rusten, grootmoeder.*'
„Wel zoo!" zij grootmoeder. „Werkelijk?
Je gaat dus weg?"
En plotseling verhelderden haar gelaats
trekken, en Maja bemerkte, dat haar geheu
gen terugkeerde.
„Dag grootmoederzei zo eerbiedig, ter-
in Marokko" bevat de „Berliner Lokai An-
zeiger' van gisteravond een, naar men ver
moedt, officieus geïnspireerd artikel. Hierin
wordt gezegd, dut de voorstelling in de Fran
sche per», als zou Berlijn de steeds vragende
en Parijs de Hechts met tegenzin toegevende
partij zijn in de Marokko-aangeiegenheid. oen
mkeerde voorstelling is. Men dient vooi
oogen te houden, etat Duitschland juist in
staat is, Frankrijk datgene te geven, waarom
liet den Fransehen in de eerblo plaats te doen
is: hut politiek protectoraat over Marokko.
Begrijpt Frankrijk dit voorrecht, dan kan ei
bijna geen sprake meer zijn van Frau.-che toe
geeflijkheid en Duh.-ohe olseheu.
Dit klemt te meer, wanneer men er over
nadenkt, dat op don "3Ion December van dit
jaar het politic-mandaat inde Marokkaanse lie
kustplaatsen, dat Frankrijk gegeven is dooi
de'mogendheden, die de Algecira»-nktc omler-
teekemlen, afloopt.
Voor Frankrijk is het natuurlijk van de
grootste beteokenis, ook na dien tijd nmnda-
wijl zij haar hand uitstrekte eu met hut
hoofd knikte.
Grootmoeder trok lmar plotseling naar zich
toe en kuste haar. Dat was een groote zeld
zaamheid, een zoo onverwachte gebeiutenis,
dat Maja van ontroering lvgon te weenen.
„Nu, nu zei grootmoeder. 11 uil nu
maar nietEen bruid mag niet huilen -
hoe het ook gaat 1 Ook oen vrouw niet be
grijp je. En als je huill, zorg er dan in elk
geval voor, dat je man die tranen niet ziel.
Dat moot nooit een man zien --- en liet aller
minst de jouwe. Hij is een braaf mensch en
een lief menseh. maar men moet hem vvvit op
wekken. Onder ons gezegd hij is zeer ver
velend? Volgens mijn meening ten minste.
Hij is ook een beetje komiek. In mijn ge
dachten noem ik hem altijd een hansworst.
Maar daarom kan hij nog wel een braaf
mctifich zijn. Dus, vaarwel kind! En God be
hoede je
GroolmootS viel in haar stool terug en
het was alsof haar geicht verbleekte. Maja
stoop zachtjes weg. De herinnering nan dit
afscheid, wa.s de herinnering aan haar huwe
lijksdag.
Maar met ieder jaar daclil zij meer aan
grootmoeders woorden. Chics Edvard was
wel niet onderhoudend, maar hij luid een zeer
goed hart en was zeer fijngevoelig.
Eerst hadden grootmoeders woorden haat
gekwetst. Want het is niet bij/x itder aan
genaam voor een vrouw ids zij hoeren moet,
dat haar man vervelt ml is on er helaehelij
uitziet, Maar met ter. tijd gewende Mn ju er
aan, haar man zoo te zien als hij was en z.ij
verweet hem zijn eigenaardigheden niet eens
tncer in gedachten. Zij gaf zich in plaats
i(ii,
ri-.itïc van
11)12?
1- hf-t /"O onmogelijk, dat Du it-'rilland,
reselling houdend met de slechte omlervin-
dinaen. dit' di' regen ing opgedaan heelt in
velband met .lit manual, niet van zins is den
termijn te verlengen? Het blad acht het ge-
wni-cht. met malt uk fe wijzen op de/e kwes
tie. waaruit duidelijk Dijkt, hoe verkeml z. i.
het Fran-che standpunt, zooals dat uit de
per- blijkt, is.
De „National Zeiltuig" is van meening.
dat de onderhandelingen rog geruimen tijd
kunnen duren. Dit blad schrijft in een boofd-
nitikel, dat de algemeene opwinding in Bek
gië en Nederland alleen geweten moet wor
den aan de va'sehe alarmberichton in de Pa-
rijsche kranten, dio voor do ergste midde'cn
niet terugdeinzen.
Tegenover deze doe'r opzettelijke mirWdin-
gen, deels in patrio-t'sehe bezorgdheid ver
spreide nlavmoercnde berichten wordt zoo
meent het hlad het eindelijk tijd te doen
weten, dat alle berichten omtrent zoogenaam
de militaire voorbereidingen in de Rijnpro
vinciën aan de Belgische en Nedor'andsehe
grein Vusonnchtigo Ixnveringen zijn van
Duil-rh-viimdige bladen, met de bedoeling,
de goede verslandhouding tusschen Duitsch
land, Nederland en België te verstoren.
Vnn het hof.
Z. K. 11. de 'Prins is gisteravond, ver
gezeld van zijn adjudant jhr. Van Ruch-
telon van do Ha ore, per li-trein, die om
10.19 tc Apeldoorn stopte, uitsluitend om
den Prins te laten instappen, van daar
naar Berlijn vertrókken.
llii keert Zaterdagmorgen por D-trein,
die om 7 uur 13 aankomt, terug.
Rand van State.
Openbare vergadering van den Rand van
State, afdeeling voor do geschillen van
bestuur, op Woensdag '20 dezer, des voor-
middags te 11 uur.
Ridderorden.
Bij Kon. "besluit van 9 dezer is P. B.
J. Fori, lid van Gedeputeerde Blaten van
Nooul-llolland, benoemd tol commandeur
in de Orde van Oranje-Nassau.
Jhr. mr. A. P. C. van Karnebeek.
Het lid van de Twoecle Kamer, jhr. mr.
A. P. C. van Karnebeek (vierde gisteren
zijn 75sten verjaardag.
daarvan alle nuxóle om hem, zooals groot
moeder gezegd had, wat op te vroolijken.
Du gedachte dat zij haar man niet kon
liefhebben, kwam nooit in huur Op: en het
duurde lang vóór zij zieh-zolf dc vraag
durfde voorleggen ol zij ook gelukkig va».
leden-n morgen zag zij haar echtgenoot
ui een langen slaaprok met rcxxle koorden
en kwasten uit hel slaaptertrek verdwijnen.
Zij zag, als zij voor den spiegel beur haar
ordende, de zon in rle kamer, over het echte
lijk bed achter lmar en over zich-zelvo heon
■schijnen. Haar blanke, krachtige armen en
haar hals waren bloot. Zoo gevuld als z.ij het
gewense.hl luid, werden zij nooit. Dat bleef
steeds een verdrietige gewaarwording voor
haai-, zij het dan een zeer geringe. Zij kon
ook hc-ur haar nooiL zoo friseoren als zij
graag wilde, lfet werd daarvoor nooit lang
genoeg. Het wilde niet zoo lang worden als
voor do loeit in de mode zijnde haardracht
noodig was, en hot bleef op dat punt weiger
achtig. Zij liond zich een zwnrt-fiuweelen lint
om het hoofd en knoopte lmar dun, zacht,
haar in een wrong diep in den nek. Als zij
zioh-zolf dan in den spiegel aanzag, moest
zij vaak lachen. Achzij lirnl zoo vroeg
tijdig het lood loeren kennen. Maar het
zwaarste had zij toch afgeschud -en achter
zich ge'aten Maja wns van nature vroo-
lijk geluimd; en daarvoor dankte zij God
vaak. Zij iH'za! daarenboven nog veel. wat
een schat voor haar was. F.cn man. die haar
aanhad en dien zij behecrschte. Een groote,
gezonde liefde voor de natuur, of do zomer
kwam mei zijn.lufS of de winter met vorstige
dagen en koude,
(Wordt vervolgd