64"* Jaargang,
Woensdag 11 October
«•o- 13735
DE OPRIJLAAN
LANDWEER.
Zakboekjes.
De Burgemeester van Schiedam,
brengt ter kennis van do verlofgangers,
die op 1 Augustus j.l. naar de Landweer
zijn overgegaan, dat zij hun landweer
zakboekje zoo spoedig mogelijk, doch
in ieder geval vóór den 2öen October a.s.,
aan de afdeeling Militie (Schoolstraat 12),
belmoren af te halen.
Schiedam, den lOen October 1911.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
Kennisgeving.
Oproeping ondei de wapenen ran een verlof
ganger der Militie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 q k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post £1.1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dageljjkB aangenomen.
Advortentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
pur aan het Bureau bezorgd zjjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
nopelsche bladen heeft het Turksche garni
zoen uit Tripolis zich teruggetrokken naar
Yehara en Kirknritsi, waar het verdedigende
posities heeft ingenomen. Een Italia arische
compagnie, die naar Vehara oprukte, werd
tot den terugtocht gedwongen.
Schepen, die uit Dgerba voor Malta zijn
.aangekomen, hebben volgens de „Tribuna",
belangrijke berichten gebracht tmtrent de
voorbereidingsmaatregelen, die de Tripoli-
tnansche Muzelmannen sedert hun vlucht uit
de stad in liet binnenland treffen. Volgens
dezo berichten zouden de Turken er in ge
slaagd zijn in de omstreken van Tripolis
10,000 soldaten te vereenigen en hebben z-
v<-relet* evenveel Arabische inboorlingen met
geweren gewapend, zoodat op deze wijze een
geheel leger bijeengetrokken is, weliswaar op
enkele punten niet goed uitgerust, doch wel
voorzien in elk geval van schietvoorraad en
geweren.
Volgens aan de Porte verstrekte inlichtin
gen heeft de Sjeik der Senoessi den heiligen
oorlog tegen de Italianen afgekondigd.
Deze Noordafrikaansche orde ontleent haar
naam aan Mohammed ibn AÜ el-Scnoessi,
die in 1859 overleden is, en zij stelt zich
de zuivering van den Islam van alle vreem
de invloeden en de bestrijding van de hege
monie der Christenen n Noord-Afrika tot
taak. Tot 1896 had de orde haar midden
punt in de Sahara-oase Dsjaghbub, gewoon
lijk als Dsiarabub bekend en in het vilajet
Tripolis gelegen; sedert genoemd jaar op
verschillende plaatsen, die meer naar het
Zuiden liggen. Tot in Wadai zijn de neder
zettingen der orde gevestigd; in 18S4 be
stonden er 121, en wel in Tripolis, Fessan,
Af|ers. Marokko, Arable, Egypte, Soedan
en in verschillende oasen der Sahara. Nn
den dood van bovengenoemden Mohammed
werd diens zoon, Sidi Mahdi, als leider er
kend.
K r ij gsg e v a n g e n e n.
Onder de Mohammedanen, die te Malta
met een Italiaansch stoomschip zijn aangeko
men, bevinden zich de secretaris van den
Turkschen gouverneur van Tripolis, een aan
tal Turksche ambtenaren en beambten en de
bemanning van een Turkschcn torpedoboot-
vernieler, die zich verleden weck bij Tripo
lis had overgegeven. Al deze Turkt., worden
als gevangenen overgebracht naai* Italië, liet
schip, dat hen overbrengt, wordt begeleid en
bewaakt door den Italiaanschen torpedoboot-
vernieler Borca.
In Italië.
De socialistische afgevaardigde Bissolati,
dezelfde die door zijn bezoek aan den koning
tijdens de jongste kabinetscrisis zooveel van
zich deed spreken, waarschuwt thans in de
Secoio" tegen de overdreven chauvinisti
sche opwinding, die Italië tot dingen zou
kunnen drijven, geheel tot nadeel van zijn
belangen
„Indien onze actie door de onbeschofte zelf
ingenomenheid, waardoor we ons laten beet
nemen zoo schrijft hij o. .a. eens ging
afwijken van de lijnen die onze belangen
voorschrijven en als we eens in tegenspraak
kwamen met die van hot internationale
I, tnPT
Prjjs der Advertentiën: Van I6 regels fl.0.92; iedere regel meer
16 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, laneven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zatedagav ond
verschijnen, worden zoogenaamde kleins advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
De Burgemeester van Schiedam,
roept bij deze op den milicien-verlof
ganger
WILHELMUS C0RNEL1S PETRUS
WA SM AN,
loteling der gemeente Rotterdam van do
lichting 1907, bchooretule tot het
korps Torpedisten,
om op grond van art. 124 der Militicwet
1901, wegens het niet-naleven v.tn het be
paalde bij art. 120 dier vret, op 30 October
1911 voor den tijd van veertien dagen
in werkelijken dienst te komen.
Henoomde verlofganger moet mitsdien
dien dag, des namiddags vóór vier uur,
bij zijn korps te Brielle tegenwoordig zijn,
gekleed in uniform en voorzien van al
de voorwerpen van kleeding en uitrusting,
door hom bij zijn vertrek met groot verlof
medegenomen, alsmede van verlofpas cn
zakboekje.
Schiedam, den lOen October 1911.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE,
BUITENLAND.
Schiedam, 10 Oct. 1911.
DE ITALIAANSCH-TURKSCHE
OORLOG.
■Tripolis.
Berichten uit Rome melden, dat de Euro
peanen naar Tripolis terugkecren, De Barica
dl Horna heeft er haar zaken hervat. Echter
bevindt zich de hoofdmacht der Turksche
troepen niet meer dan titcn kilometer van
de stad. Vooral des nachts onderneemt de
Turksche ruiterij aanvallen op do Ilaltnan-
sche landingstroepen en verschaft zich over
'dc Italiaansche bewegingen inlichtingen. Met
groot verlangen zien dc Italianen daarom
naar de aankomst van het expeditiecorps uit,
Volgens niededcelingen in de Konstanti-
Roman naar
GUST AF af GEIJERSTAM.
tegenover ons te vinden diezelfde machten,
die onze. schepen en onze bataljons tot de
Tripolis-onderneming hebben aangezet. En
dan zouden niet de nationalisten, maar het
loven der natie er een ongeneeslijke wond
mede oploopen."
Die inmenging van een vreemde mogend
heid, zelfs tegen den wil van Italië, schijnt
inderdaad niet zoo ver af meer, meent de
Romeinsche correspondent van de ,,N. R.
Cl,". De berichten, welke medcdeelen dat
Duitschland tussehenbeide zal komen, zoo
dra Tripolis militair bezet is, schijnen grond
van waarheid te bevatten. Ook Engeland's
inmenging schijnt te verwachten te zijn, in
elk geval is Engeland's antipathie tegen
Italië's optreden duidelijk genoeg gebleken
uit de pers.
Als thans Italië die min of meer autori
taire inmenging afwacht, is zijn figuur te
genover Europa verloren. Italië's handeling
is vrij algemeen gekenschetst geworden als
een middcleeuwsche gewelddaad en Italië
heeft niet genoog kracht, gezag of overwicht
om die gewelddaad tot hot einde toe uit te
voeren. Komt ëón der groote mogendheden
tussehenbeide, dan moet Italië terugkrabbe
len, dan is het genoodzaakt op eenmaal M
zijn machtig optreden te verzachten en...
zoete broodjes te bakken. Het zou een aller
treurigst figuur wezen en de vaderlandlie
vende, opgedreven chauvinistische beweging
zou een geweldigen terugslag krijgen. Be
gint echter Italië zelf to onderhandelen
na even zijn macht te hebben getoond en
zon der, de inmenging van derden af te wach
ten dan heeft het alle kans de voordeelig-
te voorwaarden te kunnen bedingen.
Daarbij zijn de belangen, die men in Tri
polis heeft, toch geheel en al een product
der verbeelding, afgezien van die van de
Banco di Romn, die er groote ondorneminr
gen heeft en er z.elfs een geregelden scheep
vaartdienst op na houdt. De Banco di Roma
k dan ook den veldtocht in de pers begonr
non, werd ondersteund door het bij de Ban
co di Ronia geïnteresseerde „Giornale d'Ita-
I'm", en werd toegejuicht door de clericale
bladen, daar de Banco di Roma met cleri-
caal kapitaal werkt. Ook hierin schuilt een
enorme tegenspraak, want op het oogenblik
«fvijdt Italië indirect voor clericale belangen.
Dit is echter slechts een blik achter de
schermen.
Intusscvhen lijdt de Italiaansche handel
reeds groote schade. Op vele plaatsen wor
den in Turkije en in Klcin-Azië dc Italiaan
sche waren reeds gebyocot en Italianen zul
len de Mohammcdaansche landen moeten
verlaten met achterlating van al hun heb
ion en houden. De Italiaansche havens lig
gen vol schepen die niet durven vertrekken,
zelfs met de gewone postbooten is dat het
geval.
Als Italië niet spoedig den oorlog ein
digt, zal do financieele terugslag zéér ge
voelig zijn; Italië is niet rijk genoeg om een
dergelijke stremming in zijn handel te kun
nen verdragen. Daarbij is het toch zeker,
d-u dc mogendheden wel zorgen zullen dat
Ttalië niet hl te veel voordeden uit Tripolis
trekt, zoo matig zelfs als Tripolis die zou
onmiddellijk tussehenbeide, dnn is zelfs dat
matige voordeel zoo goed als verloren.
In Turk ij e.
Uit officieuse bron wordt te Rome mee
gedeeld, dat op verzoek van den Duitschen
gezant te Konstantinopel de uitzetting der
gezamenlijke Italianen uit Turkije is uitge
steld, en dat zij waarschijnlijk niet zal
plaats vinden.
Dc wali van Skoetari seint, dat hot ik
verband met den kritieken toestand aan
do aanzienlijke Arnauten en de Moham
medanen van Skoetari gelukt is, om de
Christelijke Malissoren met de Mohamme-
daansche Arnauten te verzoenen. Men
heeft bessa (bloedwraak) gezworen en al
len hebben zich verplicht om het land
tegen welken vijand ook, te verdedigen.
Daar de Malissoren reeds wapenen hebbrn
ontvangen, moet de regeering nu ook de
trouwe Arnauten van wapenen voorzien.
Uit Uskub wordt aan dc „Yosrische Zoi-
tung" geseind: Het hier vergaderende Alba
neezen-congres heeft aan den grootvizier
Said pasja een telegram gezonden met het
verzoek om geen lid van het vroegere
kabinet in zijn ministerie over te nemen,
maar alle ministerplaatsen opnieuw te bo
zetten. In het Tri pol is vraagstuk stellen
deze Albaneezen geen belang.
Do bemiddeling.
De „Berliner Lokal Anzeiger" deelt offi
cieus mede:
,De nota van de Turksche regeering aan
haar buitenlandsche vertegenwoordigers,
die de gezant in Berlijn gisteren aan den
Duitschen minister Yan buitenlandsche za
ken overhandigde, behandelt de vraag, of
de vreemde mogendheden thans, na de
militaire bezetting van Tripolis, het goede
tijdstip gekomen achten voor het begin
nen der onderhandelingen en op welken
grondslag deze onderhandelingen geopend
moeten worden.
„Turkije zou volgens eenige bladen te
Konstantinopel voorgesteld hebben, dat Tri
polis aan Italië zou blijven, doch dat daar
voor in ruil Kreta definitief aan Turkije
zou komen. Dit bericht wordt echter hier
niet officieel bevestigd."
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
het heeft thans acht en een halven m
diepgang. Bij volledige belasting zal het
«chip natuurlijk heel wat dieper liggen. De
turbines zullen met haar 81,600 paarde-
krachten het groote zeekasteel een snelheid
van 21 mijlen per uur geven. Het geschut
van dezen bodem bestaat in de eerste plaats
uit tien 34,3 centimeterstukken. die paars
gewijze in pantsertorens zullen worden opge
steld. Verder zal waarschijnlijk een zeer
groot aantal 10,1 centimeter kanomen de
lichte bewapening van het schip vormen.
Daarbij komen onder water drie torpedolan-
cccrbuize-n van 53 c.M.
F r a n k r ij k.
Zeven leden van de jonge revol". n-
naire garde, die beschuldigd war 1 ".an
vrijbeidslwroovtrg van drie ptriro verklik
kers en ..agenti provocateurs" zijn gisteren
na een proces, dat twee dagen duurd-*,
door 1" '"arische rechtbank vrijge^preb
Engeland.
Gisteren is te Portsmouth het slagschip
„Koning George V" van stapel geloopen, het
grootste eti sterkste oorlogsschip van alle,
die tot nu toe in Engeland gebouwd werden,
liet schip geeft den naam aan een type,
waartoe ook de „Centnrio*', de „Ajax en
de „Audacious" schepen^ die nog op de werf
staan, behooren zullen. Dc kiel van de „Ko
ning George V" werd in Januari van dit
jaar gelegd en het zal in Januari 1913 ge
reed zijn voor den dienst.
De volgende gegevens zijn van het in aan
bouw zijnde geduchte oorlogsmonstor bekend,
Het zal, na volledig belast te zijn, een wa
terverplaatsing van 2U OO'l 1 29,000 ton
meten. Het is honderd-t wee-en-ze ven tig me-
fShnakbord, dan zouden we gevaar loopen j kunnen opleveren. Komt er een mogendheid j ter lang, zeven en twintig meter breed en
De l'ortugeeschc legatie te Parijs heeft
gisteren een nota uitgegeven, waarin wordt
verklaard, dat de orde volkomen hersteld is,
ca dat de pogingen om een royalistischen
opstand te verwekken als mislukt kunnen
worden beschouwd.
Er zijn 500 personen in hechtenis geno
men troepen zijn uitgezonden tegen een
gewapende bende in het district Braganza.
President Ariaga werd op de gala-soirée
ter gelegenheid van de nationale feesten
levendig toegejuicht.
Rusland.
In Aziatisch Rusland heeft gisteren een
bloedige jodenvervolging plaats gehad. In
Terghana (Turkestan) liep het gerucht, dat
een knaap door Joden gestolen was. Een
groote menigte inboorlingen begon toen
met steen en te werpen naar de joden en
hun huizen. Eén jood werd gedood en
verscheiden andere joden, benevens een
inboorlip", die de joden verdedigen wilde,
gewond. politie was niet bij machte de
onlusten te verhinderen. Men ontbood
daarop troepen, die, zonder van hun wa
pens gebruik te maken, de orde weer her
stelden.
Marokko.
De Fransche minister-president en de mi
nister van buitenlandsche zaken hebben
zich gisteren geruimen tijd bezig gehouden
met het telegraphische relaas van den am
bassadeur Cambon van het onderhoud, etui
deze Zondag j.l. met von KiderlenAViichter
heeft gevoerd.
„Men krygt den indruk," zegt dc
l'cmps", „dat deze mededeeling erop
wijst, dat men weder nader tot overeen
stemming is gekomen omtrent dc Marok
kaansclie kwestie en dat een overeenkomst
over dit punt zich niet lang meer zal laten
wachten. Ook schijnt het, dat de Zondag
j.l. hervatte, onderhandeling over de com
pensaties in den Kongo goed vorderen."
Do Berlijnsche correspondent van het
zelfde blad seint: „In de jongste bespre-
33)
Toen zei Maja geheel onverwacht*.
„liet was onoprecht van mij dat ik op
Clacs Edvnrds heil gedronken had. Van
daag ben ik boos op hem ik zeg het
maar opdat u het weten zult, tante!"
„Dat komt wel weer in ordel" antwoord
de tante Lotta vroolijk.
„Waarschijnlijk 1" ga.f Maja toe. „Maar..."
Zij maakte don zin niet af. Een bijna
spottend lachje \crscheen om haar lippen.
„Wat bedoel je met dat „maar?" vroeg
do kleine dnnie verontrust. „Zou het werke
lijk zoo moeilijk zijn een zoo goed en lief
mem-cli als Chios Edvard is te vergeven?"
Maja keek tante Lotta recht in do oogen
en lachte zoo frisch en opcnhaitig, Jat zij de
oude tante volkomen ontwapende.
„Neen," zei ze, ,,dnt niet. Ilij is werke
lijk, zooals u zegt, zoo goed, dat men hem
vergeven moei, ook als men eigenlijk niet
wil. Maar gelooft u, tante, dat zooveel goed
heid bijzonder bevorderlijk is voor do liefde?
Heelt het u zelf niet vaak een beetje onge
duldig gemaakt, als een tnensch altijd lou
ter goedheid is?"
„Neen, mijn kindje!" antwoordde tante
verbluft. „Wat zijn dat voor abstracte in
beeldingen, waarmee je daar aankomt?"
„Maar mij," hield Maja vol, „mij maakt
het ongeduldig.
Het was niet mogelijk, uit de uitdrukking
van haar gezicht of uit haar woorden zeker
heid te krijgen of zij in scherts of ernst
-prak.
„Vaak zou ik waarachtig wcnschen dat
Clacs Edvard een beetje slecht tegen mij
zon doen Maar een heel klein beetje Maar,
lieve hemel dat is hij nooit. Al tracht ik
hern ook nog zoo op te winden."
Zij boog vertrouwelijk tot dc oude dame
over en fluisterde zacht, als vreesde zij
dat iemand liet hooren zou
„Weet u, als ik hier zoo alleen ben, krijg
ik vaak zeer bijzotideie gedachten. Ik krijt
een gevoel dat ik weg moet gaan, geheel at-
locn Dan stel ik mij voor hoe ik, zonder
waarschuwing op een goeden dag er van
door ga en Clacs Edvard eenzaam op Svanii
achterlaat. Ilij vermoedt er niets van
hij wacht maar altijd en wacht maar door.
Maar ik kom nooit terug. Terwijl ik wegrij
ben ik bang dat allerlei verschrikkelijks met
mij zal gebeuren. Maar als ik maar cc rat
goed en vel weg ben, dan beleef ik op een
goeden dag iets geheel nieuws, iets dat ik
pooit heb kunnen droornen. En iedere keer
ah ik zulke gedachten krijg, vraag ik mij af
hoe het wel zijn zou als ik in ernst weg
ging."
„Lieve hemel, kindriep tante, „Goed,
dat niemand buiten mij hoort, wat je daar
„egt."
Maja schoof de schaal met fruit op zij. Zij
werd plotseling ernstig; en terwijl zij haar
eigenaardigbrume oogen op de oude dame
richtte, zei zo:
„Kunt u mij zeggen, lieve oude tante,
hoe het komt dat ik altijd zoo blij gestemd
ben, ails ik bij u zijn mag? En waarom ik
met u praten kan, zooals met geen meuseh
anders? Het ia zoo zuiderling met u. U
hebt meer verdreef g< lud dun uenig ander
imvu-ch, dut ik ken. En desniettemin bent u
altijd opgewekt."
ïanfto Lotta zette oven een ietwat verbluft
gezicht als moest zij daarover cer.-t eens na
denken.
„Ja, ja," zei ze toen. „Daar kon wol wat
waars in zijn. Hot leed heeft geen val op mij.
Dat zal misschien wel komen omdat ik altijd
zoo gemakkelijk heb kunnen lachen."
Ook nu lachte zij goedig om baar eigen
woorden en Maja moest daarmee instemmen.
Maat* zij kon daarbij oen zeker gevoel van
weemoed niet van zich schuiven.
Op lie (zelfde oogenblik kwam Malin, een
der dienstmeisjes, uil het salon binnen on
bracht op een blad dc post, die juist gekomen
was. Driemaal in de weck kwam de postbode
naar Svanü, wat toen ter tijd als een voortref
felijke verbinding gold. Zoo vaak hij kwam,
luncht hij oen groet uit de groote, wijde we
reld, een gevoel van loven en opbeuring mee.
Heden was het ecliter niet zoo noodig.
Een geruimen tijd zotten tante Lotta en
Maja haar vertrouwelijk gesprek nog voort,
zonder zich om couranten en brieven te be
kommeren. Tante Lotta had haar beddesprei
bij zich, dion reuzenarbeid, die eerst in eo,
paar jaar klaar moest zijn; naar huakpe.
iiep met haar tong om het hardst. Maja had
haar kussen om kant te maken op de ruim
gemaakte tafel gelegd.
Eindelijk het tante Lotta haar handwerk
op haar knie zinken eu begon ze tussolum
di C'jur.uuoii te zoeken.
„Daar is iets voor jou," zu ze.
Maja nam den brief met een onvriendelijk
gezicht aan.
„Yan mijn stiefmoeder 1" zei ze.
Er lag een eigenaardige toon in Maja's
Mom toen zij bij liet zien aan het adres van
den aan haar gcrichten brief de woorden
„van mijn stiefmoeder" uitsprak; en er was
iets in dien toon dat de oude vrouw trof.
Zij zette haar bril op en s'oeg een nummer
van de „Tagliehe Rundschau" op, las ech
ter niol. Haar oogen rustten don gansdien
lijd van ter zijde op Maja.
Toen deze haar brief uitgelezen lir.d, Ie:
do zij hem neer en hoog het hoofd. Geen
geluid kwam over haar lippen; maar uit
haar oogen welden stille tranen op.
„Maar kindjeriep tante. „Wat is er
om hemels wil gebeurd?"
„Niets!" antwoordde Maja. „Ik weet niet
waarom ik vandaag zoo dom ben."
Maar zij keek daarbij niet op en haar tra
non, die zij nie kon weerhouden, stroomden
sneller neer.
Tanto Lotta liet zich ecliter niet zoo ge
makkelijk afwijzen. Zij legde haar hand op
d'.o van Maja:
„Zoo! jNu zal je nnj zegge.wat er aan
scheelt
Nu verloor Maja alle zeifbehoersching, en
zacht, vol, hopekvzen wanhoop begon zij:
„Vader schrijft mij hcelunaal net meer.
Ilij L 't mijn «ikjUouCikc reinigen. .Lat is
i<m m ir (toe „oud
.li] rv ui do ou<L lio.iw wachtte ge-
duid'g.
„ila is alles zco moe rijk voor mij," ging
Maja voort, „En zco dtoo'ig, kunt mij
nut begrijpen tante. Want u bent rijk -- u
hebt immers uw dooden. En ik ben zoo
urm, zoo arm als een bedelaar. Ik heb geen
dooden."
Thans wist tante Lotta geen raad meer.
Zij vouwde haar kleine handen en staardo
Maja geruimen tijd aan, zonder een woord to
kunnen uitbrengen.
Eindelijk riep zij
„Maar wat praat je dan tochJe hebt toch
je 'levenden
Maja zat bewegingloos.
„Ziet u dan niet, dat ik geen levenden
heb? Ik ben zonder thuis zonder ouder
lijk huis midden in dit groote huis, waar
in ik rondloop en voel dat niets mij toebe
hoort
(Wordt vervolgd,)
SCHIEIDAMSCHE C0URAII1'