BL00KERS
- CACAO
DAALDERS
64"te jaargang
insdag 17 October 1911
No. 13740
DE OPRIJLAAN.
BUITENLAND.
38)
En Maja voelt dat do oude vcrtrouwelijk-
schiedamsche«hit
Doze courant verschijnt dag el ijk 3, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 Hatico
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
pur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl.0.92j iedere tegel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar. de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers., die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschenen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aau het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 1G Oct, 1911.
DE ITALIAANSC1I-TURKSCHE
OORLOG.
In Tripolis.
Volgens berichten uit Rome hebltc-n de
Italiaansche troepen thans, behalve Tripolis
ook Beughnsi en Derna definitief lezct. In
strijd daarmee is echter een door de „Matin"
ontvangen bericht, dat mariniers, die te
De:na aan bind waren gegaan, gedwongen
waien zich weer in te schepen, tengevolge
van een aanval der Turken.
Een Italiaansche torpedoboot is verder
gestrand bij het binnenkomen der haven
van Tripolis. Volgens sommige berichten
zou do boot zijn vergaan. De opvarenden wer
den gered.
Zaterdagmorgen hebben tweehonderd Turk
sdie infanteristen op de Italiaansche voor-
poriën, die zich ten westen van de post Ru-
molitt hadden verschanst, een levendig ge-
wwrvccr geopend. De Italianen antwoord
den niet geweervuur en ecnige schoten uit
marinegesclnit, met tiet gevolg, dat de Tur
ken zich terugtrokken, een doode en een
mitrailleur achterlatende. Aan Italiaansche
zijde werden vier man gewond.
Er zijn thans brieven ontvangen van par
ticulieren, die to Tripolis de beschieting
door de Italiaansche vloot bijwoonden. Het
geen daarin vertelt wordt, wijkt hemelsbreed
nt van de opgetogen mededeelingen der Ita
lianen. Zoo schrijft de correspondent van
h"t „Berlin#? Tugcblatl" te Tripolis d.d. 9
October, dat de Italianen slecht hebben
geschoten. Projectielen, die gemikt werden
op de 400 nieter van de kust gelegen forten,
kwamen soms 5 kilometer landwaarts te
recht, bovendien bleef bij vele projectielen
de ontploffing uit.
En dan over de zoogenaamde vreedzame
bezetting: „Acht en veertig uur na den in
tocht van de Italianen duurde de plunde
ring nog vooit; do Italianen bekommerden
er zicli niet om, lieten die stelerij eenvou
dig toe. Een dozijn Italiaansche soldaten
zou voldoende geweest zijn, om aan de plun
dering een einde te maken. Onder de Tur
ken. die niet konden vertrekken, heerscht
gioote ellende."
De Italiaansche bladen houden niet op
met liet vertellen van allerlei onwaarschijn
lijks omtrent de heldendaden van leger en
vloot. Tiet record in deze ophemelarij plaat
de „Mattino",,De gehcele actie van de
Italiaansche marine", zegt zij, „was een
elegant meesterstuk. Het is haar gelukt
zonder een man te verliezen een enorm aan
tal Turken huilen gevecht tc stellen. In
tien dagen tijds hebben veertig groote
stoomschepen mot 20,000 man aan boord
Italië verlaten en -18 uur later weer 20,000
man. Het is nog nooit voorgekomen, dat
binnen enkele uren tijds een gehcele divi
sie met paarden, artillerie, auninitie en
levensmiddelen landde.
„Geen onkel volk, zelfs niet het Engel-
Roman naar
GUST AF af GEIJERSTAM.
Eu hoort zij schreden achter zich. Maar
zij keert zich niet om. Zij weet dat 't haar
vader is. En zonder haar blikken van groot
moeders gelaat te wenden, strekt zij de hand
uit. Matts Holt drukt die en herhaalt met
sidderende stem de woorden, waarmee hij
zijn dochter reeds op den stoep begroet heeft:
„Tk wist dat je nog dezen avond zou'dt
komen."
Verder weet hij niets te zeggen. Zacht
maakt hij zijn hand uit die van Maja los en
gaat weer heen.
En een ander komt binnenCla.cs Ed-
Vril*d. Mnja hoort hem achter zich en wenkt
hein dichter bij tc komen. Maar hij blijft
met gevouwen handen midden in do kamer
staan en verwijdert zich dan alsof zijn plaats
hier niet was.
Ook Alice komt. Allen willen zij, voor zij
'er rust gaan nog eens 't stille vertrek bezoe
ken, waarin grootmoeder ligt. Terwijl Alice
binnentreedt staat Mnja op om weg te gaan.
Maar haar stiefmoeder weerhoudt haar. Zij
is zeer opgewonden cn Maja ziet haar vol
verwondering aan. Nu neemt Alice Mnja's
hand cn zegt met zachte stem, zooals men
ln de nabijheid van een doode spreekt
„Het is niet zoo geweest tusschen jou en
«die, kan op zoo'n schitterend voorbeeld
wijzen. Italië heeft thans het recht volko
men zelfvertrouwen te hebben.
„Wie had gedacht na den treurigen Ab«~
.•diiiseheii oorlog, dat Italië na enkele jaien
zoo'n wedergeboorte kon vieren. Wat Italic
op militair gebied gewrocht heeft is nog
wonderbaarlijker dan het succes op indus
trieel terrein"... enz. enz.
De „Messagero" wil echter niet onder
doen. Men leze slechts:
„Kapitein ter zee Cagni, die vernomen
had, dat zich in oen, in de onmiddellijke
nabijheid van Tripolis gelegen kazerne een
nfdceling Turkse he cavalerie bevond, heeft
zich daarheen begeven, slechts \ergezeld
door een officier en oen tolk. Het veertigtal
Turken, wanende met een goheole compagnie
te doen te hebben, gaf zich onmiddellijk
min do drie stoutmoedige!! over en tcge-
'ijkertijd namen deze ongeveer twintig
Krupp-kanonnen in bezit."
Ditzelfde blad deelt heel openhartig mee,
i'crnomen te hebben, dat binnenkort een
transportschip lichte dames naar Ik i pol is
/.al worden gezonden tot amusement der
troepen aldaar. Een van de zegeningen der
beschaving blijkbaar, welke Italië thans
tan Afrika zal brengen.
Over do krijgsverrichtingen in het bin
nenland van Tripolis wordt uit Rome ge
meld, dat deze op het punt staan, te be
ginnen. Een colonne van 10.000 man Ita
liaansche troepen wacht op het bevel om
op te trekken, teneinde de Turken in hun
versterkte stellingen aan te vallen. De
Turken moeten slechts over weinig schiet-
voomiad en levensmiddelen beschikken,
terwijl hot heet, dat Moenir pasja zich
met 1000 man op 100 K.M. van Tripolis
bevindt en de uit ongeveer.2000 man be
staande hoofdmacht der Turken in de on
middellijke nabijheid van Tripolis staat,
waar zij versterkte stellingen heeft ingeno
men.
Volgens berichten aan do bladen te Kort-
stantinopel zou kapitein Djami, uit Fczzijn
te Djibeli aangekomen zijn met 20.000
man en er de aankomst van den hoofd
aanvoerder afwachten om naar Tripolis
tegen de Italianen op fe rukken. Ecnige
uit Egypte komende stammen, zouden bij
lienghasi aangekomen zijn.
In Turk ij c.
De plechtige opening van het parlement
heeft Zaterdag door don sultan plaats ge
had. Een ocloma (priester) sprak een gebed
uit voor den roem van den sultan en het
succes van leger en vloot, en smeekte, dat
de lafaards, die aan Turkije den oorlog
hadden verklaard, benevens degenen, die
het constitutionnecl régime en de eenheid
onder de Ottomaanschc rassen tegen werk
ten, volkomen vernietigd zouden worden.
Achmed Riza, weid vervolgens tot voor
zitter herkozen.
Dc grootvizier, Said pasja, las de troon
rede voor, waarin.de Tripolitaansehe kwes
tie breedvoerig wordt behandeld cn o. a.
wordt gezegd: ,,Ln afwachting van liet re
sultaat van de ingestelde pogingen tot ver
zoening en hot antwoord daarop van de
mogendheden, gnat de rogeering voort mot
do verdediging van do legitieme rechten
van Turkije. Wij blijven volharden hij onze
politiek, die er niet naar streft de rechten
van anderen aan tc tasten, maar om dc
onze te verdedigen."
Omtienl de Tripolitaansehe kwestie zegt
de troonrede verder, dat do regccring, ter
wijl zij doende was om de talloozo fouten
en verzuimen van het vroegere régime te
herstellen, het ultimatum van Italië ont
ving, dat trachtte onder schijnbare wet
telijkheid de bedoeling om oen inval te
doen in Tripolis te verbergen. Dan wordt
herinnerd aan do nota van Tiukije
aan Italië, waaraan woult toegevoegd, dat
Italië, zonder nota te nemen van de ver
zekeringen van Turkije, den oorlog bad ver
klaard.
Voorts worden dan de aanvallen opge
somd, die Italië deed in Tripolis en Cyre-
Jiaica, op Turkschc torpedobooten in do
Adriatischc Zee, op Tuiksche plaatsen aan
de Adriatische Zee en op oorlogs- en koop
vaardijschepen, waardoor de regeering zich
genoopt zag om de Nationale Vergadering
te openen voor don gewonen tijd.
De regccring, zoo wordt verder ver
klaard, heeft de bemiddeling der groote
mogendheden ingeroepen om onder voor
waarden, die in overeenstemming zijn met
de legitieme en geheiligde rechten cn de na-
tionnlo waardigheid van Turkije een einde
Ie maken aan een oorlog, die in strijd is
met de beginselen van het. internationale
recht, met de billijkheid en het streven
naar handhaving van den algemeencn
viede. 5
Do troonrede vervolgt: ,,De onverbood-
sche aanval van Italië wekte beroering
onder alle beschaafde volken cn werkte
belemmerend op de vredelievende cn
vooruitstrevende pogingen van de regee
ring.
Do sultan verklaart, overtuigd te zijn,
dat do vertegenwoordiging en het volk zich
zullen beijveren de gewichtige op hen rus
tende plichten, lot Verdediging van de
KOFFIE is duurder geworden, doch
kost nog steeds 1,50 per bus
van 1 Kilo (a pond).
Kleinere bussen naar verhouding.
rechten en belangen van hel vaderland
te vervullen cn legt nadruk op de wen-
scheiijkheid van broederlijke eendracht on
der alle Ottomanen en smeekt verdei 'sIte
mels zegen ai' op den arbeid der Kamer.
De vergadering werd door geen incident
verstoot rl.
Uit Saloniki wordt geseind, dat de mi
litaire commandant aldaar besloten heeft,
dat de mogendheden, wier schepen de ha
ven van Saloniki moeten aandoen, daar
van vier dagen tevoren moeten kennis ge
ven, opdat dc forten tijdig kunnen wor
den gewaarschuwd. Alle maatregelen zijn
genomen, zoowel door het leggen van mij
nen als anderszins, om te vermijden dat
een vijandelijke vloot de haven zou bin-
nenloopen.
De „Comoro UT tal ia" verneemt uit
Smyrna, dat 200 Italianen uit den dienst
hij de spoorwegen ontslagen zijn. Do dienst
is gedesorganiseerd. Alie Italiaansche werk
lieden in de haven worden geboycot. Yis-
schcrsvaartuigen uit Napels zija in beslag
genomen.
L n E g y p t e.
Volgens een bericht uit Knïro aan de
„Secoio" Heerscht er onder de Bgvptische
Mohammedanen groote verbittering tegen do
Italianen. Agenten der jong-Ttirkea organi-
soeren betoogingen en zij worden ijverig ge
steund door do per5. In geheel Egypte wor
den inzamelingen voor Turkije gehouden.
De Mohammedanen zijn daarbij zoor mild.
Do Egyptische prins Omar Toessam heeft
reeds voor een bedrag van GO.OÜU gulden
O O
gel rokend.
Uit cctiigc plaatsen komen berichten over
botsingen tu&sehon Egvptenaren en Ttulin-
ïioii. liet zijn voor het rneeivndcei wol geen
ernstige botsingen, maar hot is zeker dat
de algemeene \olkshant zich tegen de.Ita
lianen koert.
De Egyptische bladen bevatten heftige ar
tikelen en prediken liet boycot tégen alle
Italiaansche waren. Zij pubhceoion lijsten
met do namen van Italiaansche kooplieden
die geboycot moeten worden.
Do bemiddel i n g.
De „Temp*" meent in de gematigde taal,
waardoor de Turkschc ttoonrede /lelt ken
merkte on in de kalme houding der Turk-
suho afgevaardigden een aanduiding te zien,
die gunstig is voor de plannen lot bemidde
ling en voor de mogelijkheid lot onderhan
delen.
Dc „Agenre Ottomnnc" nmnkl een ntcde-
deeling der Turksche regeeriag openbaar,
oigens welke de l'oito geneigd zou zijn over
wede te onderhandelen op dezen grond
slag: Italië zou de politieke en god-dien-
.siige souVereiniteit des sultans ia Tripolis
en Bat ka inoefen erkennen; Turkije zou zij
net zijds de Italiaansche belangen in die
beide gewesten erkennen.
Een dergelijk vredesverdrag zal ongetwij
feld .stuiten op den Italiaansehen eiscli tan
definitieve annexatie. Volgens de ..Daily
Chronicle'* wil Italië het volgende
Tripolis definitief annexoeren een irroo-
to geldelijke schadeloosstelling betalen aan
Tnikije; het gehecht civiele en militaire be
stuur in handen nemen: de suprematie in
alle godsdienstige aangelegenheden over
laten aan den khallef.
liet Internationale Vredes
bureau,
liet internationale permanente vrede#-
bureau te Rem heeft tot de rrgm'ingen der
Rtiilc-n. die de IRuur-sehe conventie^ getee-
kcml hebben, een voltoog gerieht wegens het
niet nakomen win die conventies. He! vredes
bureau geelt zijn atkeurins te kennen over
de liouding welke bedoelde ivgevringcn in
het Inilinnii-ch-Yurkrehp conflict a.mgeno-
men hebben.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN,
mij, als hot had moeten zijn. Ben je nog al
tij! boos op mij, dat ik je stiefmoeder ge
worden ben'/"
Maja moet haar uiterst kracht inspannen
om haar zelfbeheorsching niet tc verliezen.
Ja, kan zij niet en neen wil zij niet ant
woorden. Zoo doordrongen is zij van. het
gioote zwijgen des doods, dat zij elke herin
nering aan het loven en de dingen vun allen
dag als een heiligschennis gevoelt. Zwijgend
geeft zij haar stiefmoeder de handalle
tegenzin tegen deze vrouw komt in hnnr bo
ven, die de echtgenoote van haar vader ge
worden is en hem kinderen heeft geschon
ken. Maar door dat zwijgen klinkt haar weer
flc slem van haar stiefmoeder in do ooren
„Je moet niet hard zijn
Maja schudt slechts liet hoofd en fluis
tert met trillende lippen:
„Neen, neon
Zonder verder een woord te zoggen, strijkt
haar stiefmoeder haar ovter de schouders cn
Mnja laat haar stil begaan. Het volgend
oogenblik reeds heeft zij do kleine scène ver
geten. Zij buigt zich over dc doode, kust
haar dc hand en mankt zichzelf verwijten,
dat de kilheid van de doode haar doet
schrikken. Dan zet zij de knars neer en
gaat heen. Eenzaam blijft de oude Marta
hij grootmoedors lijk waken.,.
Mnja vond de familie bij de gedekte tafel
hijeen. Zij hoorde ergens een klok slaan cn
hoe vader haar aanwees wnnr zij moest gaan
zitten.
„Jo moet trachten, wat to eten!" zei hij.
„Je moet wel honger hebben,"
Er wa» iets weldadigs in deze uiinoodi-
ging, een herinnering dal zij allen nog in do
weikelijkhoid loofden. Mot gedempte Mem
.-j.raken zij hui do doode, van haar laatste
dagen, wat zij gegeten cn gedronken had,
hoe haar trekken veranderd waren, hoe zij
nog allen een oogenblik lang gewacht had
den of zij nogmual» haar oogen zou op-
«huiu en hen erkennen zou. Tot plot-oling de
ademhaling ophield en de oude mevrouw
win ToiHtorp -liorf, zooaL een licht, dat uit
gebrand is.
Hoe dicht komen de meir-chen toch tot
elkaar, nis er iets dat hen allen vei want is,
dood ligtBloedverwanten, die sinds jaren
vreemd voor elkaar voortgeleefd hebben,
openen plotseling hun lrart voor elkander;
wafers vergeten de verbittering, die zij al
lengs tegen weerspannige zoons zijn gaan op
vatten; zonen woulen weer als kinderen oii
zien hun vader zoo ak zij hem andere slechts
in hun herinnering kennen. De onecnighoid
is voorbij, alle twist verstomt, zelfs de bant
zwijgt. Alles wat vroeger mot scherpe stem
tot elkander is gezegd, is vergeten en men
.-pioekl op zuchten toon lot elkaar. Dc han
den loeren zacht rituelen, verzoenende woor
den komen over de lippen dor monsehen.
Mnja geniet van dat alles. Misschien, om
dat zij weet, dat het niet zeer lang lean du
ren. Misschien ook, omdat zij vermoedt, dat,
zoodon de klokken over de doode uitgeluid
zijn, n! het erge, n! liet scheidende opnieuw
zal ontwaken. Maar al fluistert dc stem Van
den twijfel haar dot ook in het oor, zij lot
er niet op. Zij laat zich dragon door het
giooto geluksgevoel, weer thuis te zijn bij de
haren, en het is of een geheimzinnige too-
verkrans ligt om de doode, haar vader en
lutar. Geen ander komt in dien kring. "Want
geen der anderen behoort er in. Dat gevoel
maakt Mnja week en .-temt haar zacht,
Maja maakt haar kleinen broer gelukkig,
terwijl zij hem naar zich toetrekt en. hem
van haar eigen kindertijd vertelt cn van
grootmoeder, die dood is en begraven zal
worden, hoewel haar ziel in den hemel
cn bij de engelen toeft. Gedempt en stil,
zooals dat in een stortbuis past, gebeurt
dat alles; ook het kind schijnt te begrij
pen, dat in deze dagen geen luidruchtige
spelen op hun plaats zijn. Het gnat met
Maja in de schemerige kamer cu raakt
grootmoeders handen aan. De kilheid doet
het schrikken. Mnja neemt den jongen op
don arm en draagt hem uil de kamer. Zij
voelt voor dc eerste maal dat zij zijn zuster
is. Voor haar man doet zij voel liefs cn hij
bewaart dat in een trouw hart. Als Alice cn
zij elkaar bij groot moedors doodeubed ont
moeten, wiseht zij door oprechte hartelijk
heid de herinnering aan haar vroegere koel
heid uit.
Maja kan dat zoo goed. Want midden in
haar smart is zij gelukkiger dan ooit, om
dat zij bemerkt dat haar vader beur gezel
schap! zoekt. Zoo vaak hij kan, komt hij
naar zijn dochter toe en terwijl het gansche
huis vervuld is van de ingehouden onrust,
die er na oen sterfgeval heerscht, vindt hij
steeds tijd zich met haar bezig te houden.
België.
In België hebben Zaterdag de gemeente
raadsverkiezingen plaats geluid. Zij droegen,
ditmaal oen zuiver politiek karakter. Do wij-
zinnige partijen wilden, dat zij een volksraad
pleging zouden zijn over het schoolwelsont -
welp, dat de regeeiing gedwongen gouec-:
is in tc trokken, cn dat aan den heer
Schollaert zijn portefeuille heeft gekost.
Daarom hebben schier overal liberalen cn
.-.xiialiricn samengewerkt, en met buitenge
woon succes.
Gisteravond waren nog niet. alle uitslagen
bekend, maar de stand block voor Je vrijzin
nigen reeds buitengewoon gunstig.
Te Brunei behaalde het vrijzinnige blok
de twee derden van de stemmen, en ver
dwijnen al de katholieke leden uit den ge-
mienternad. Te Antwerpen ook zal niet één
k-'tholick meer in den rand overblijven. liet
blok zegevierde tot du-venv reed.- met 3000
.-temmen mei rdeiheid.
De randidaton van het liberaal-soeialis-
ri.-chc blok wonnen eveneens te Luik, Na
men, Charleroi, Bergen, Antwerpen, Brugge,
Gent, Vervier*. Leuven.
De oml-minister Schollncrt. de ontwer
per van de nieuwe schoolwet, leed te Leu-
en dc nederlaag.
De vrijzinnigen mogen den uitslag, die
-cliier overal even -mistig is, dus beschou
wen als een voroordeeling van de schoolwet
en als een fftm-fig voorteeken voor de wetge
vende ve-kiezingen van Mei. daar cr slechts
drie kamerzetel- meer veroverd behoe.ven te
worden door de linkerzijde ont dc klerikale
log-coring to doen vallen.
Spanje in Marokko.
Hel schijnt den Spanjaarden in het Rif
gebied nog altijd niet voor den wind to
gaan.. Zoo maakt ecu telegram uit Motilla
d.d. gisteren melding van een aanval der
Mooron op dc Spaanschc stellingc.il bij
Yzafen en Ymarufen aan de Kcrt. De Ma
rokkanen leden talrijke verliezen. Aan
Hpaausc.be zijde werd generaal Onlonnez
gewond, die volgens een later bericht is
overleden. Van de overige verliezen der
Spanjaarden wordt echter geen melding
gemaakt.
beid hem verwarmt... Daarom gaan de da
gen snel. Niets schijnt, haar zwaar of bitter;
inet zachte schreden gaat zij door het huis,
en achter haar uiterlijk verdriet verbergt
zij een geluk, dat ook wel ernstig is, maar
loch stralend en licht...
Matts Holt en zijn dochter wandelen zij
aan zij door het parkhier, waar tie bloe
men zoo dicht zijn, dat men heil vanuit de
vensters niet meer zien kan, neemt Jlaja
den aim van haar vader. En zij droomt. Zij
droomt, dat. zij nog ceil kind re en recht
heeft om te spelen. Alles, wat haar en beur
vader overkomen is, zinkt weg cn verdwijnt.
Vader is niet hertrouwd. Maja heeft geen
echtgenoot. Beiden hebben zij slechts elkan
der.
Matts Holt droomde misschien ook zijn
droomen, zoo goed als Mnjn. Beiden ver
heugden zich dat zij elkmidergevonden had
den en de gedachte aan de doode, die hou
nooit verliet, maakte hun vreugde ernstiger
en weemoediger.
Van hot park uit liep het pacl over de vol
den de Meizon scheen warm. Van de vel
den kwamen zij eerst in hel duister van
het woud en eindelijk op de open plek, die
men hier voorheen had gehakt. Daar gingen
zij z.itten op de bank onder de dennen. Rond
om hen kwetterden de vogels hun schuwe
voorjnarslonen. Grootmoeder was den gan-
-chon tijd door met hen gegaan; en ook nu
nog spraken zij over haar.
(Wordt vervolgd 1
