64"" Jaargang
Woensdag 18 October
DE OPRIJLAAN.
No. 13741
Kennisgeving.
UITLOTING
B UI TENLAN d7~~
"[■reken.
SCHIEDAMSCHE OUBANT
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdtagen.
Prijs per kwartaal: Voor. Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2'cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. i
Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
Uur aan het Bureau hezorgd zijn.
Bureau: Lange Havon No. 141 (hoek Korte Haven). i
Prijs der Advertentiön: Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleino advertentiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
asa&a'jaiasaacanjBbtm
Waarschuwing tegen hot lokkeu Tan Ncder-
ïnndsche werklieden naar Dultschland.
Do Burgemeester der Gemeente Schie
dam, waarschuwt tegen de berichton in de
Nieuwsbladen of daartoe uitgezonden agen
ten, die soms niet verstrekking van reisgeld
voor do heenreis, ton behoeve van indus
trieel© ondernemingen Nedcrlandsche werk
lieden naar Duilschland lokken.
Bij hun aankomst te dier plaatse toch is
herhaaldelijk gebleken, dat zij daar niet ge
bruikt kunnen worden.
Hot is daarom geraden, dat die werklie
den, alvorens werk aan to nomen in Duitsch-
land, zich tot do Arbeidsbeurs in de plaats
hunner inwoning of, bij gebreke van dien,
rechtstreeks tot do Verceniging van Neder-
landsclio Arbeidsbeurzen te 's-Gravenhage,
om inlichtingen wenden, omtrent do voor
uitzichten, in hot bekomen van weak, de
loonen en dc huurprijzen der woningen
al daal'.
,\Vie dit nalaat, stelt zich bloot aan groo
te teleurstelling en schade.
Schiedam, den 17den October 1911.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam.
geven kennis, dat bij de op den 1 6 Oc to
ll er j.l, plaats gehad hebbende
van aandeden, ieder groot 1000.van do
ceisle serie ad 1.500.000.— der 3 pCt.
gd.dloeniug ten laste dier gemeente, groot
f 3.000.000.ter aflossing zijn aangewe
zen de aandeden
52, 287, 407, 90S, 916. 990, 11-11, 11GS,
1205. 12-16 en 1280,
welke, allen 31 December a.s. aflosbaar, als
dan betaalbaar zijn gesteld ten Kantore van
den GEMEENTE-ÖXTVANG ER, alsmede
bij de KASVEREEX1GIXG te Am.-terdnm
en hij de 1 loeren OPPENIIELM VAN
TILL, te 's-Gravenhage.
Schiedam, deu 17 October 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA,
Schiedam, 17 Oct. 1911.
DE ITAIJAANSCH-TURKSCHE
OORLOG.
In Tripolis.
Hot geheelo eerste expeditiecorps is
thans to Tripolis ontscheept, maar wacht
nog altijd op het bevel om naar hel bin
nenland op te rukken. Intussehen gaat er
geen nacht voorbij, dat de Tmksche troe
pon of Arabieren het den Italianen niet
lastig maken. Er worden dan eenigo scho
ten gewisseld en blijkbaar, dank zij de
waakzaamheid der Italianen, hebben die
aanslagen geen succes. Zware gevechten
zijn het niet, hoogstens een enkele kogel,
die een wonde maakt Niettemin gewagen
do Italiaansche bladen van het schitterende
schieten der landgonooten on hel natuurlijk
slechte der Turken.
Volgens de berichten van den socialis-
tischen Italiaansche afgevaardigde Felice,
die, .gelijk men weet, aan boord van een
oorlogsschip, reeds hot eerste bombarde
ment bijwoonde, en die nog met den dag
chauvinistischer wordt is dtv oorlog eigen
lijk al gedaan,, daar de Turken zoo bang
rijn voor de Italiaansche kanonnen, dat zij
het niet tot een strijd zullen laten komen,
liet kleine Turksche leger; zegt deze socia
list, ligt op 12 uur afstand van, Tripolis,
llonderdvijftig soldaten zijn gewond, 300
lijden aan kooits; allen zijn in een bc-
klagenswaanligon toestand. De soldaten
zouden dolgraag capitulecreo. Zij worden
echter bang gemaakt door de heethoofden.
Vijftig soldaten, dio tot capitulatie rieden,
werden gefusilccrd.
Dc „Corriere del la Sera" laat zich in
denzelfden geest uit en beweert, dat er
veel deserteurs in de stad Tripolis zich
aanmelden bij de Italiaansche legerauto-
riteitcn. Zondag j.l, zouden niet minder
dan 150 Turksche officieren hun wa
pens hebben ingeleverd! Zelfs do fanatieke
stam der Sonocssi, waarop men in Kon-
stantinopel zoo stellig rekende, schijnt zich
te willen onderwerpen.
De Turksche lezing omtrent de houding
der Senoessi is natuurlijk geheel anders.
Het geestelijk hoofd van dezen stam hoeft
den Heiligen Oorlog togen Italië doen pre
diken, althans volgens die lezing. Geven
do mannen gehoor aan dezen oproepen,
dan zullen meer dan 150.000 gewapende
mannen in het veld komen, waardoor dc
positie der Italianen zeer hachelijk zou
worden. liet hoofd der Senoessi heeft een
millioen pond gedeponeerd bij de Egypti
sche bank, om in tijd van nood gebruikt
te worden voor de verdediging van het
vaderland. 1 1
Nu weet men precies wat dc Senoessi
zullen doenl Eén ding staat echter vast
ml. dat de Italianen al het mogelijke doen
om de Arabieren op hun hand te krijgen
Zij hebben de invoerrechten opgeheven
voor do inboorlingen, zij schallen de alge
mecnc leerplicht af, zij lieten de Arabieren
vrij plunderen, alleen geen oorlogsnmte
riaal en zij hebben schepen met graan
besteld om dit graan kosteloos te verdoe
len onder de hongcrigen.
De Temps" verneemt uit Rome. dat dc
Italioansclie troepen een karavaan, tellende
222 knmeclen, beladen met levensmiddelen
en ammunitie, hebben aangehouden.
Dc militaire commandant van Tripolis
Roman naar
GUSTAF af GEIJERSTAM.
39)
,,Zij was een menseh, dat alleen met zich
zelf leefde!" zei Matte ITolt. En hij lachte
een beetje beklemd, zoouls men zich vaak
gevoelt als men van een mensclt «preekt, die
pas i.s heengegaan en toch niet geheel
weg is.
„Voor je moeder heeft zij nooit veel ge
voeld."
„Waarom eigenlijk niet?" vroeg Maja.
„Ik heb het nooit begrepen. Je moedor
heeft daar zeer onder geleden."
„Vertel mij iets van moeder!" drong
Maja aan.
„Er is niets van to vertellen," antwoord
de Muit», „d an dat zij kwam en mij geluk
kig maakte en weer ging. Toen zij weg was,
kwam grootmoeder terug. En alles was weer
ah vroeger."
„U hebt ongetwijfeld altijd om moeder
getreurd," zei Majn. „Ik kan mij u bijna
niet anders voorstellen dan zwaarmoedig on
stil. Weet u wat ik altijd denk?"
„Neon."
„Dat u mama nooit heeft kunnen verge-
ton. Misschien heb ik u daarom ook zoo lief
gehad."
„Dat kan wel zijn," zei Matte en voelde
meteen hoe gemakkelijk hut hem nu viel te
„Weet je, dat het grootmoeder was, dio
.rilde, dal ik weer een vrouw zou zoeken?'
rocg hij plotseling.
Al oja keek op en werd rood.
„Neen," antwoordde zij snel.
„Ik heb het langen tijd zelf niet gen eten,'
ring Matts voort. „Moedor regeerde mij toon
/-ooals zij het heele huis regeerde en leidde
Heersohen dat was grootmoeders vreugde
m begeerte; en zij kon het ook. Alleen in
den tijd, dat ik met je moeder getrouwd
was, had zij geen macht meer over ntij."
Matts Holt zweeg enkele ©ogenblikken.
„Ik geloof dat het ditt eigenlijk was, wat
'ij je moeder nooit heeft kunnen vergeven,
i oogde Itii er aan toe.
„Wat
„Dat zij m ij en i k h aar vond, zonder
dat grootmoeder daarbij oen vinger in
spel luid gehad. Je moeder maakte oen einde
uaft haar heerschappij en dut voelde rij. Zoo
was grootmoeder. Weet je wat zij tegen jc
moeder '/ei, toen zij elkaar den eersten keer
ontmoetten? Wij waren in dien tijd nog niet
publiek verloofd maar de familie wist
van. Nu dan zij nam je moeder bij beide
handen en zet op haar incest barschen toon
Zoo, dus zoo zie je er uit? Jij, die het ge
waagd hebt verliefd op mijn zoon te war
den, zonder dat ik er van wist 1 Jo moedor
was bijna in tranen uitgebarsten. Toen liet
grootmoeder haai' los cn lachte jo weet
hoe zij vaak lachen kon. Maar niet verlegen
«'eft verder te Rome doen weten, dat thans
n voldoend aantal troepen ontscheept zijn,
n dat de ofticieren-avialcurs weldra inet do
erkenningen zullen beginnen.
Over de bezetting van Benghnst en Derna
meldt de „Tribuna" liet volgende
Het [taliaansche oorlogsschip „Bi.sagno"
a eft in Bpnghnsi willen landen. Toen het
laar echter een troep van ongeveer 400 h
'.00 Turksche ruiters zag, heeft het koers
ezet naar Derna, maar ook daar kon het
«een ontscheping bewerkstelligen, daar de
Tuiksche soldaten rnet het geweer gereed
an de kimt stonden.
De „Bisagno" kwam er echter achter, dat
Italianen on de andere Europeanen iu
en huis gevangen gehouden werden. Do
kruiser „Napoli", die zich in dezelfde wate
en bevond, zond daarop een sloep uit om de
Italianen te bevrijden, maar de sloep werd
met schoten ontvangen en kon niet aan
tul komen.
De '„Napoli" bombardeerde daarop dc ka
zerne en hot Turksche garnizoen. Na eonige
('Iioten hesehen de Turken de witte vlag en
everden zij alle Europeeschc gevangenen
uit, die toen aan boord van dc „Napoli"
gt bracht werden.
De b u i t e n J a n d s c h e c o n suis
te Tripolis.
Een officieuse Turksche nota zegt
Volgens een te Parijs ontvangen telegram
zou de Italiaansche opperbevel hebber ill
Tripolis, generaal Cancva, het consulaire
eoips ontvangen hebben en zou de Fiansche
consul zelfs een dronk op hem hebben uit
gebracht.
Men acht deze houding onveroenigbaar
mot dc neutraliteit en zij heeft in Turkije
dan ook zulk een pijnlijken Indruk gemaakt,
dat de regocring vermoedelijk de aandacht
der mogendheden op het gebeurde zuj
vestigen.
In Turk ij e.
De Turksche ministerraad heeft besloten,
aldus meldt de „Berl. Lokal Anzoiger", dc
iplomalieko onderhandelingen voort te zet
ten om de Tripoliskwwtic tot een oplossing
te brengen, maar tegelijkertijd den Italia
nen legei)"tand te bieden.
Op gjiiJid Van deze politiek zal de comité
partij het kabinet een motie van vertrouwen
geven.
Afgevaardigden uit Tripolis hebben bij het
bureau van de Kamer een motie ingediend
waarin wordt voorge.-tekl ILakki pasja voor
et n rechtbank te dagen ten einde te doen
uitmaken iu hoeverie bij mi nsp rakel ijk is
oor hel gebeurde in Tripolis.
Volgens laliaansche berichten is de fta-
iinawidu) kolonie te Smyrna, bestaande uit
10.000 mensclien, er ellendig aan toe; dc
1 taliaansche spoorwegarbeiders zijn ontsla
gen, do Italianen in de haven worden geboy
cot, Itiilinanscho schepen in beslag geno
men.
Het Joiig-Turksehe comité te Saloniki
heeft vim de rogeering te Konstnntinopel
bericht ontvangen, dat deze betdist haar
goedkeuring weigert tot het treffen van
gewelddadige maatregelen tegen de Italianen.
Wel wordt aangeraden geen zaken te doen
met Tinlianen en alle Jtaliann-che employe's
uil den dienst Ie ontslaan.
f n Italië.
Volgens do „Giornale d'ltalia", een blad.
dat het weten kan, want, liet is het orgaan
van do „Banca di Horna" te Tripoli-, heeft
do veldtocht aan Italië tot dusverre leeds
500 millioen lire gekost, d. i. ongeveer
12 millioen gulden per dag.
Te Bodena heeft het congres van de Ita
liaansche sociaal-democraten plaats ge
had. Reeds op de eerste bijeenkomst kwam
het lot groot tumult. Nadat het eoitgie"
het zenden van een telegram van hulde
aan de Turksche socialisten had goedge
keurd, protesteerden verschillende vei li
genwoordigers tegen de Tripolis-expeditie.
Zij dreigden, het minislene te zullen laten
vallen. Andere sprekers verdedigden daar
entegen eneigiek de Tripolis politiek dei
dear Italiaansche regeering, en beweerden,
dal er geen grond voor was, het ministerie
in den steek te laten.
Op den, openingsdag van het congres hield
bijv. do socialistische revnluümmaljo
schrijver Urcna een redevoering, waarin hij
de verovering van Tripolis warm verde
digde. Zelfs, als het millinjden zou kosten,
verklaarde hij, ware dit nog altijd beter,
dan do systematische vernedering der Ita
liaansche arbeiders.
De bcmiddoling.
Op een spoedige, bijlegging van het eon-
ilict schijnt weinig hoop, aldus de con
clusie, neergelegd iu een blijkbaar ge
ïnspireerd artikel in den „Beid. Lokalan-
zoigcr" van gisteravond. De oorlogszuch
tige stemming zoo heet hel daarin
van oen groot deel der Turksche volksver
tegenwoordigers, sluit in zich de mogelijk
heid, dit het parlement de Turksche re
gocring opdrachten zal geven, die de be
middelende pogingen der diplomaten aan
zienlijk moeilijker zuilen maken. Terwijl
in Konstantinopel vervolgt liet blad
de vraag over oorlog en vrede hespro-
ken wordt, hoeft de Italiaansche rogeering
het voor gepast gehouden door een ol'l'i-
cieuse kennisgeving op de besluiten der
Tuiksetio. Kamer in te weiken. dooulat zij
dc onverbiddelijke bedoeling te kennen gaf.
Tripolis zonder ecnige voorwaarden te ati-
nexeeren en Turkije geeuertei smiveieïni-
teit over dit gebied te laten. Als dez?
uitlating juist is op dit oogonblik, lei-
wijl de gematigde kringen in Konstnntino
pel voor een ernstige oplossing werkzaam
zijn,zal het gcwenschte sin ces mot-ton
betwijfeld worden.
Dit geldt ook van de Italiaansehe be
dreigingen van een lies list optreden tegen
Turkije, als dit bij zijn besluit omtrent het
nemen van ropressaillc-maatrogolen blijft
volharden. Als door dit optreden een be
dreiging der Turksche Europeeschc havens
bedoeld wordt, moet worden aangenomen
dat men te Home geneigd is het ktijgs
plan te veranderen en zicii aan de roe
gcr afgelegde verklaring niet in den vol
Ion omvang te zullen houden. De bemid-
delingsactie der mogendheden zal daardoor
nieuwe moeilijkheden ondervinden.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
rijn, kindjeDat merk je Zoo zei ze. En
ik stond er hij en hoorde toe. Je kunt wel
|egrij[K'il dat dat eert beetje te veel voor je
moeder was."
Matts lachte bij deze herinnering en zijn
■ogen namen hun zwaarmoedigste uitdruk
king aan. Toen ging hij voort:
„Gedurende den geheelen tijd. dat je moe
der en ik getrouwd waren, noemde groot
moeder in hilar brieven don naam mijner
n>itw in het geheel niet. Maar van jou wilde
/.ij alles weten. God troorie haar ziel. Zij is
nu dood. Zij was een .strenge moeder voor
mijmaar ik ben haar veel dank verschul
digd."
Matte Holt dacld, terwijl hij dit zei, aan
den morgen, dat hij naar zijn moedor gegaan
nas om hulp te vragen eu dat zij, om haar
zoon te redden, haar vermogen luid geofferd
leef. zucht ontsnapte hem bi; die herinnering.
Geen dag voorbij gegaan zonder dat hij
dien morgen keer op keer in zijn geheugen
terug had geroepen.
„Ach!' riep hij. „Wij hebben scmenge-
UW in liefde en in strijd. Hoe het ook
rij, er lag iets gioot.s over grootmoeder 1 Wij
/ouden ik weet niet hoelang hier kunnen
zitten, als ik je alles vertellen wilde. Ik ben
oud geworden kindveel ouder dan jc
denkt."
Maja knikte; zij zag haar vader niet aan
Zij wist dat hij do waarheid sprak. Een zold
zaam medelijden kwam over haar, een mede
lijden, zoonis alleen een kind dat voor rijn
vader of moeder voelen kan. Er ligt- een
oneindige weemoed in zulk een modelijden.
E n g e 1 an d.
De ..Evening Standard" verneemt, d-'
liet home-iule-ontwerp zoo goed als
iced is en dat lord Loicburn, die ge.
eu al daarmede belast was, gedutv, ite
reukje hUUmitn besprekingen heOtl gehou-
cii met sunbfemueti en leden v.m de
feisclie ji.ntij en tiiumcieis. omdat de
iuanriecle kwestie hei moeilijkst te tetm-
Icn zal zijn.
lletzcllde blad verneemt, dal de regce-
ing erin beeft toegestemd (ie oudeidoms-
pensioenen voor de lersriie politie Ie he
ulen; de. voornaamste moeilijkheid biijlt
eliter, wie liet jaarlijkse!) verlies op de
erscbe landerijen zal dragen en hoe de
echten en accijnzen getegeld zullen wor-
len.
In het ministerie schijnen eenigo ver
anderingen op til te zijn. Volgens dc
.Daily Chronicle" verklaart men nJL in
politieke kringen te Londen, dat minister
Churchill den heer Biuret zat vervangen
its Chief Secretary to the Lord-Lieutenant
of Ireland, zoodat op iiem dan de taak
/.ou rusten met den eersten minister do
Home Rule Bill floor het Lagerhuis te
toen aannemen.
Ook wordt een wijziging vet wacht in
he.t ministerie van oorlog. Lord Ilahlane
z.ou n.L benoemd worden tot een hoog
rechterlijk ambt en als minister van oor
log opgevolgd worden door kolonel Secly.
Want wij schamen ons daarbij voor de over
macht die on/e jeugd ons schenkt
„U licht straks gezegd, dat giootmoodei
hel geweest is, die 11 mei Alice heelt doen
trouwen, vader,'' z<k> rmdethrnk .Maja lie
zwijgen. En /.ij \oeide nok dal lut praten
plotseling gemakkelijk iel
„Juist; maar ik hel) liet iel" ander.- ge
zegd." anlwoonjde hij met een eigenaardig
lachje.
„Zij heeft ongetwijfeld de hand d.mihij m
liet spel gehad. Ik heb dat lang daarna in
een vertrouwelijk oogenblik van niijn tegen
woordigen schoonvader gehooid. Ik /elf
merkte niets. Jj§ meende dat ik nog nooit iu
mijn leven zoo zelfstandig had gehandeld.'
Matts llolts slem klonk sflleip; een go
dwongen lachje .speelde om zijn lippen.
„LI liont, met gelukkig, Vader!"' /ei Maja
zonder haar geducht® le beteugelen.
„Gelukkig? Ik weet "t met. Ik beu gc
lukkig hij het zien van mijn kinderen,
beu onuitsprok lijk gelukkig, dal ik een zoon
heb en dat Tuistorp later een eigenaar zal
hebben, die mijn naam draagt. Maar
men zoo geloefd heeft, met een vrouw als ik
met jouw moeder, dan heeft men waar-chijn
lijk niet meer de kracht voor een tweede
maal gelukkig (e rijn. Men meent weer va
voren af te beginnen. Maar men kan niet
Ik wil jo wol zeggen, wanneer ik tldÉ lit
allergelukkigst na je moeders dood hen ge
weest. Vroeger toen ik alleen was en om
haar treurde. Zoo, nu is liet gezegd."
Matts Holt sprak met onderdrukte out roe
ring Zijn kin trilde en zijn knijpbril viel
u i Is ch I a n cl.
Ondanks de gunstige berichten van oi'fi-
cieele zijde, ziet men te Mtïnehen den ge-
/ondheidsioeslaml van den prins-regent
LuiLpold, duister in. Er dreigt gevaar, (lat
do ernstige bronchitis gecompliceerd wordt
door een longontsteking, hetgeen het erg-
"te zon doen vreezen voor een grijsaard
van 91 jaar, wiens luut niet geheel in
oide is eu die aanleg heelt voor water
zucht.
M a r o k k o.
De l'arij-che eone-pondenl van de „Yoa-
-i-chc Zeitung" deelt mede dat de moeilijk
heid \an de tegenwoordige onderhundelin-
«eu o\er mtand van grondgebied aan
1 Hiitsehhun! niet gezocht moei worden in het
aantal vierkante kilometers, doch in het be-
u i u sol
Duit-rilland wil ecu verbinding hebben
win Kameroen met RelgLeh Kongo, ter
wijl men in Frankrijk niet weten wil van
een scheiding van Noord- en Zuid-Kongo
door nl'-land win het middelste stuk van
dc kolonie aan Diiitschland. lloewel men
het te Parijs tracht geheim te houdc-n, be-
"t.nin or onaangenaamheden ttlwtliCtt Cail-
l.uix eu de Selves. Caillaiix wil een zoo
pui zijn neus, zoodat de rimpels om zijn
oogen duidelijker zichtbaar Werden, llij sprak
nf hij zwijgend een host had gedragen d'«
hem te zwaar geworden was-; en hij inukn-
uiet dat Maja naast hem weende, geluidko-,
-ui, /oou!» /.ij dikwijls als kind gebuild had.
Eerst na eenigo (ogenblikken werd hij er
/ich bewust win dat z.ij zoo stil ua.s en zijn
gezicht naar rijn dochter wendend, woeg hij:
„Doe ik je pijn nu ik dit alles /.eg?*'
..Integendeel,'' antwoordde Maja. „Inte
gendeel."
Zij legde haar hand op die van haar vader
en ging door. terwijl haar tranen allengs op
hielden tc (loeien
„AL ij n huwelijk heeft groot moeder echter
tiieli niet lot stand gebracht."
..Neen," antwoordde Matts. „In dien fijd
was zij al zoo als in de laatste jaren. Dar
was Alice's vork."
„Hoe dal?" fluisterde Maja zacht, als
werd do koel haar tocgésnoerd.
„Niets meer of minder dan dat zij Claes
Edvard er toe aanmoedigde, zijn huwelijks
aanzoek te doen," antwoordde haar vader.
„Toon je getrouwd was sprak zij er van.
t il zichzelf zou hij or nooit den moed toe
gehad hebben. Dat zal jo wel begrijpen."
(Wordt vervolgd
