BLOOKERS
04B,e Jaargang.
Donderdag 26 October 1911
DE OPRIJLAAN.
DA ALDERS
CACAO.
No. 13748
BUITENLAND.
DE ITALIAANSCII-TURKSCHE
OORLOG.
GEEN CACAO SMAAKT
Z00 KRACHTIG ALS
~~5mMLAm
V
Jiii/ssoiie: liiiii
Deze courant verschijnt d a g e 1 k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Vooi; Schiedam en Vlaardingen fl.1.26 franco
per post Q, 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
pair aan hot Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven),
Prp der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel mee
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar. de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden, Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den pi ijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voidoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 25 October 1911.
Van het o o r 1 o g s t e r r e i n.
Erg veilig schijnen de Italianen zich te
Tripolis nog niet le voelen. Om de gcheeB
stad worden loopgraven aangelegd en de
troepen worden in houten barakken buiten
de fetnd gehuisvest. De officieren vun het
vlkgkorph hebben geconstateerd, dat do
Turken slechts op 25 kilometer afstand
vuil de .stad kumpeeren.
De censuur is buitengewoon streng, de
ooilogscorrespondenten hebben on hun eere-
uoord moeten beloven, dut zit, zelfs niet Ln
brieven, berichten over de troepenbewegin
gen zullen zenden. En zoo zal men dan maar
mmten slikken alle nieuws, dat de Itnlianii-
schc regeering zoo goed is los tc laten. Zoo
vedelt men, dat do Turken gedurende de
ontscheping <100 dooden en 1000 dooden
hebben gekregen. Zoo'n doodmaken} op pa
pin is gemakkelijk genoeg, meent de Turk-
sclie regeering en ze geeft de Italianen 2000
dooden bij "Bengasi. De T tali aan.«die regee
ring ontkent 'n dergelijke slachting onder haar
tinepon ten stelligste en zegt, dat haar doo
den en gewonden 100 hebben bedragen, dut
is in elk geval wél wat meer, dan zij aan
vankelijk berichtte. De Turken zelf verkla
ren, dut zij tot nog toe op het strijdtooneel
250 man Turken en Arabieren, hebben ver-
verloren. Nu weet men liet precies!
Op Malta zijn brieven uit Bengasi ont
vangen, waarin wordt meegedeeld, dat het
bombardement door de Italianen groote
schade aanrichtte en ecu ernstige paniek
deed ontstaan. Een aantal huizen en andere
gebouwen zijn verwoest. De Maltheser kerk
is gedeeltelijk ingestort, waarbij aciit Malthe-
,«m gedood, tien gewond werden. Naar ge
meld wordt is het Britsche consulaat ernstig
beschadigd, de Brita-ho consul gewond.
Verschillende Engelschc onderdanen van
den .Töodsohen godsdienst, dio een toevlucht
zochten in het Britsche consulaat, werden
gewond of gedood.
Het bericht van een slachting onder de
christelijke zendelingen wordt tegengespro
ken.
Te Wcenen is uit Konsfantinopel be
richt. ontvangen, dat de Italianen bij het
bombardement van Dorna zware verliezen
hebben geleden. Na het bombardement
landden, de Italianen 1500 man. De Turk-
sohe troepen en de inwoners trokken naar
hel binnenland terug, waar zij versterkin
gen afwachten om een inval op de stad te
doen.
Italië en E gyp to.
De ltaliaarische regeering heeft zich to
Kaïro beklaagd, dat zooveol Turkschc offi
cieren over Egypte tiaar Bengasi gaan. De
Egyptische regeering heeft geantwoord, dat
zij don overtocht van enkele personen niet
kan verhinderen en dat de officieren de
Roman naar
GUST AF af GELTERSTAM.
leis niet in, troepen en niet in uniform
ondernamen.
In Turk ij e,
ln een artikel in het „Berliner Tage-
blatt" constateert de correspondent van het
blad te Konstantinope!, dat thans het ge- j
heele Turksche volk, zoowel Mohammeda- I
non als Christenen, een hardnekkig vol-
houden van den oorlog wil.
Uit Saloniki vvonlt gemeld:
„Tengevolge van de'voortdurende opwin
ding onder het volk hoeft hel Centrale
Comité voor Eenheid en Vooruitgang"een
proclamatie lot het volk gericht, waarin
het uitgenoodigd wordt zijn. kalmte te be
waren en zijn haat en woede in te too
rnen. Overgroote opwinding is een toeken
van zwakte en bet Turksche volk is sterk
en overtuigd, dat het zat overwinnen.Met
behulp van de Senoossis, Berbers en Ara- j
bieren zal men do Italianen wel uit Tri
polis verdrijven.''
Do A gen.ee Oho ruime" loochent officieel
allo berichten, volgens welke de grootvizier
bepaalde ministers door andere zou willen
vervangen en reeds op den zoek zou zijn
naar deze nieuwe mannen. Integendeel zou
den wijzigingen in het kabinet niet wor
den beoogd.
meldt, dat de tegenwoordige commandant
van het 10e legerkorps, generaal Lvantey,
die vóór Toutée liooge commissaris in het
Algwijnsch-Marokkaniisch grensgebied was,
verklaard heeft dat generaal Toutfe onge
twijfeld goede redenen voor zijn optreden
mort hebbenwat Lyontey betreft, hij zou
iu zijn plaats even zoo gehandeld hebben.
Een bijzondere bewakingsdienst is geor
ganiseerd.
GEMENGDE MED EDEELINGEN.
Engeland.
Do herfstzitting van het Lagerhuis is
gisteren begonnen. Na een ontwijkende be
antwoording van een interpellatie betref
fende den I taliaan s c h-Tiuk s e hen oortog,
stelde minister Asquith een resolutie voor
om de rest van den zittingstijd te wijden
aan de behandeling van de regeeringsvoor-
stellen en deelde daarbij mede, dat de
regeering zich voorstelt 18 a 19 dagen voor
do behandeling van het wetsontwerp op de
verzekering toe te staan. Vereier sprak
hij de hoop uit voor het einde van de
zitting nog af te doen: de wetsontwerpen
op de kolenmijnen, op den arbeidsduur in
de winkels en de „Naval Prize Bill", door
welke uitvoering zal worden gegeven aan
do Verklaring van Londen, benevens eelti
ge andere maatregelen van minder belang
rijken aard.
In den verdoren loop dev beraadslagin
gen beloofde de eerste minister Asquith,
dat een mededeeiing over de buiten landschc
zaken zai worden gedaan, zoodra het open
baar belang zulks" veroorlooft en hij sprak
de hoop uit dat zulks binnen veertien
dagen of drie wokelt het geval zoude zijn.
Oos tear ijk-Hongaiije-.
Een lid vau het Oostenrijkse he keizerlijk
huis heeft het voorbeeld gevolgd van de
tiartshertogen ilohaan Saivator en Leopold
Salvador, die afstand deden van hun waar
digheid en onder de namen Orth en Wöl-
fling als particuliere personen optraden.
Uit Wcenen wordt aan den „Berliner Lokal
Anzeiger" geseind, dat aartshertog Fer-
riimuid Karl, een zoon van den derden
broeder van keizer Franz Joseph, oen broe
der dus van den troonopvolger Franz Fer
dinand, die sedert jaren in stilte verloofd
is met de dochter van den rector van de
Technische Iloqgeschool in Wcenen, prof.
Czuber, tot den keizer het verzoek gericht
heeft,, afstand te mogen doen van titels,
naam en waardigheid. Dc keizer heeft toe
stemming gegeven. De aartshertog, die 46
jaar is, zal den. naam Ferdinand Burg aan
nemen.
Nog wordt gemeld, dat de aartshertog in
volslagen ongenade uit de keizerlijke fami
lie is getreden. Te Wee.non wordt verteld,
dat hij reeds een jaar geleden zonder
toestemming van den keizer getrouwd is
met Bertha Cz.uber.
M a r o k k o.
Do „Wiener Allgerneine Zeitung" z.pgt,
dat aan de kabinetten der groote mogend
heden reeds is medegedeeld, dat de kwes
tie der compensaties tusschen Ltuitsch-
land en Frankrijk tot beider tevredenheid
is geregeld. t
Audiënties.
De gewone jMtdieiltie.- vuil
van marine, hiiUrnl.md.-rlu-
ui.'-n zullen 27 dezer niet plaats hebben.
<le uiim
/.ikell l'SI
-IrlS
,nl«-
Rldderorde.
Bij Kon. beduit \au 21 de/er F L-noemrl
tot ridder in <l| orde van Oranje-Na—au,
A. 11, de Kierek. predikant hij d<- W-.k-v-
dmt-ch-llei'vormde gemeente te Riddrtfcuk.
B u 1 g a r ij o.
Uit Sofia wordt gemeld, dat de zoon vart
prins Alexander van Battenberg, den voor-
ganger van den koning van Bulgarije, wordt
beschuldigd van het smeden van een com
plot tegen koning Ferdinand. Hij zou zich
op in 't oog loopende wijze in verbinding
hebben gesteld inot. officieren en ambtena
ren.
46)
Zonder het te willon, moest hij aan Muja
denken, Als een lichtstraal uit het duis
ter steeg haar beeld voor zijn oog op;
cn ondanks zijn verbolgenheid wercl hij
toch zachter gestemd en begreep hij, dat
zij diep ongelukkig moest geweest zijn. Hoe
eenvoudig deze gedachte op zichzelf ook
was, zij bewerkte toch, dat do baron zich
zelf een oogenblik vergat en dat maakte
hom kalmer. Een govool van onuitspreke
lijk en deemoed jjreop hem plotseling aan.
1 k ben hot, dacht hij, ik ik heb
haar ongelukkig gemaakt. Geheel vernie
tigd hcoft zij daar voor mij gezeten. Geen
bitter woord is haar over de lippen ge
komen.
Weer hield Clacs Etlvard even op tr i
wandelen om de groote bibliothoektafol cn
drukte do hand' .1 voor zijn gezicht. Een
kreunen als van eon gewond dier ontsnapte
hem. Hoo dringend had zij hom gesmeekt!
Wat had zij hom aangezien, terwijl zij hem
haar vraag dood. Als een kind had zij hom
gesmeekt, als oen kind, dat opgesloten is
en graag naar buiten wil in het licht cn
dc vrijheid. 'i
Deinzend bleef Clae.s Ëdvard geruimen
tijd in den schemer van de kamer zitten,
F rank r ij k.
Uit Tnnger wordt aan de Fransche bladen
grnvckl, dot generaal Toutée, in weerwil
um de hem door de regeering gekiste be
noeming van een militairen betaalmeester,
mm een kapitein en twee ambtenaren de
voorloopigo leiding van het commissariaat
van Oedsida heeft, opgedragen. De „Matin"
llij voelde dat hij in dit oogenbük alles
vergat wat recht en wet eischic, wat de
zeden verlangden, wat het menschel ijk oor
deel zou zeggen. „Neen!" zei hij tot zich
zelf. Dat alles past hier niet bij. Dit is
slechts iets tusschen haar en mij. En een
gezegde kwam in zijn gedachten, dat mis
schien op iels geheel anders sloeg, maar
liërh juist nu zeer trof. NV as er geen ge
zegdeWat verborgen is voor de wijzen
in verstandigen, dat is den eenvoudigen
geopenbaard?
Clae-s Ëdvard. vroeg niet meer, maar han
delde, zoo-als hij altijd gehandeld had, een
innerlijke roepstem volgend, of hot loven
of dood betrof. Een zwaar, bitter gevoel
was er in hom, also! hij een groot onrecht
bogaan had. Misschien zouden de men-
schcn mij uitlachon, dacht hij, als zij in
mijn hart konden lezen. Natuurlijk zouden
zij lachen. De monschen lachen altijd, als
zij Legen over iels slaan, dat zij niet be
grijpen. Misschien leefde er iets in liem
van do macht, dio iu beslissende oogen-
blikken vare bet leven van een alledaagsch
mcnsch oen held kan maken. Hij stak de
kaars aan, dio op do tafel stond en ging
zacht door hot zwijgende huis naar do
slaapkamer. Voorzichtig drukte hij deri
deurknop neer en trad binnen.
Maja keerde zich oni en vroeg ontsteld
„Ben je nog aangekleed? Ga je niet
naar bed?"
„Ik .slaap vannacht in mijn kamev!"
antwoordde Chaos Etlvard,
Mij zette de ka,ars op een nachtkastje
Chin a.
Tsinanfoe, de hoofdstad van de pro
vincie Sjensi, welke met haar voorsteden
ongeveer een millioen inwoners telt, is in
handen der opstandelingen gevallen. Do
stad wordt een bolwerk der dynastie ge
noemd, en niet ten onrechte, ln 1900 is de
keizerlijke familie gedurende den boksers
opstand voor de verbonden Europeesche
troepen hierheen gevlucht, waar zij tot
1902 bleef.
De minister van oorlog, Jintsjang, dio
do regeeringstroepen leidt, lierit zijn
hoofdkwartier nog altijd te Sinjauglsou ge
vestigd. Hij heeft .i een telegram aan de
regeering medegedeeld, dat de rebellen400
kanonnen bezitten en dat hij weigert voor
waarts te rukken, tenzij men hom meer
artillerie, schietvoorraad en geld om de
soldijen uit le betalen zendt. De macht der
opstandelingen groeit, blijkbaar bij den dag
aan.
Berichten uit Nanking, Weehop en Kioe-
kiang stellen vast dat in al deze plaatsen
zeer groote pnrttsl nader de bevolking
heerseht.
De openbare mecaing in Noonl-China
is in 't algemeen op de hand der op
standelingen, doch veel minder geestdrif
tig dan onder bijna alle- klassen der be
volking in de streek tussrhen Kanton en
Tsjifoo, waar de opstandelingen bijna in
't openbaar als bevrijders begroet worden.
Van het hof.
II. M. de Koningin heelt aan cl.-. an
Ghrei Gildemecster doen Toekomen een gift
Vitl ÏO'J, koot' het op te richten wijkge-
homv te Batavia. (..Ned.")
Debat militlewet.
Uit V-Ornrenhagv is aan de ..Stand.
ge.«ei nd
Over het voorstel tot sluiting der algrm.
beschouwingen o\er de Militiowet i- tic 1 in
dacht, maar. naar wij semenv-n. suiille lat
af op overwegende bezwaren pij vereclut-
hndo leden van de drie recht-eh«' pariiji n.
Tweede Kamer,
Xa sluiting der ulgemeene beschouwingen
over de Militievot kwamen gideravom 1 de
moties vin dc boeren Ter Laan c. m en
Thomson c. s. in stemming.
De motie-Ter Laan Lpceuilo 'neia-ring
voot inkomens van 3ftt.Hl en hoorei- als
IcgerMn-ling) weid verworpen met 7U tegen
5 stemmen.
De nmtie-Thomson (bekorting van hit
kn/ernevei blijf ah onmisbare \0fW\v-.imde
voor de verhooging van het contingent)
werd verworpen met 52 tegen "22 stenunen.
Een voor-tel \nu den heer Roodlim/en
om de vergadering te verdelgen tot dm
tolgenden morgen to lOt uur het wn* twti
kwart voor 10 uur) weul verworpen nn-t 01»
tegen 19 stemmen.
De Kamer ving daarop nan met de bob,in
rit lin» der artikelen tot 11 imr, inen dc zit
ting gesloten werd.
Til behandeling was (oen art. -I. warman
het derde lid luidt:
..Van de bij de miliiie te laud ingr lijfden
kunnen van elke lichting ten hoog .-te 1 500
innn tot militaire werkere worden bestemd.
Een amendement-Ter Laan e. .-telt
voor, dit lid weg te laten.
De bedoeling is het vooiMel omtrent de
..militaire werkers" te doen verworpen.
Een amembmient-Tiiom-on steil eveneens
voor dit lid te doen vervallen.
De bedoeling is geen afzonderlijke mili
taire werkers in tc stellen.
Consulaire dienst.
Bij Kon. he.-duit is de heer G. X. Vogard
genoemd tot vicc-con-ul der Xederlmiden te
Risör (Noorwegen), buiten bezwaar van
's lands schatkist.
Het ressort van liet viee-oon-nilnat omvat
dc stud Risör.
Dc minister van buitenland-olie zaken
brengt ter algemcene keinti-. dat 'de heer
A. Spottorno. consul dei Nederlanden. tc
CartugtMia, overleden Ls.
De waarneming vun bet vice-eon-uiaat is
opgedragen nnu den heer B. Spottorno, aan
wion iu do Frnaseho tanI moei wonien ge
schreven.
De verkiezing Sn Amsterdam IY.
„Het Volk" van gisteravond bevat een
reeks schriftelijke verklaringen vau ■verschil
lende personen, ter staving van hnriv bewe
ring, dat er bij de jongst e raadsverkiezing
in district IV omkooperij heeft plaats gehad.
Wetbondersvacatnre te Rotterdam.
Van den wethouder, den heer mr. S.
Mülk-r Hzn.. te Rotterdam, i- bij den Haal
il" nnxledeelina ingekomen dal iiij om ge
zondheidsredenen ontslag neemt al- vet hou
der dier gemeente.
Rel ligt in hei voornemen van B. eu V.
de welhnmlcr-veikio/in» Ier vervulling deze)
en ging op den rand van bet l*xl van
zijn vrouw zitten.
„Wees maar niet bang!" zoi hij. „Ik ga
dadelijk weer weg. Ik wilde jc alleen maar
zeggen, dat ik nu volkomen kalm ben en
dat ik jc helpen wil."
Maja's gezicht hclctmlo op.
„Mij helpen?" Sierhaaldo zij, niet be
grijpend.
„Ja jo helpen orn to Maken, dat het
zoo wordt als jo graag wilde. Ik weet
alleen nog niet, hoo."
"Maja keek naar hom op. Tranen biggel
den haar ovor het gezicht. Zij kon niets
antwoorden. Zij lag doodstil cn liet de
woorden,, dio haat vrijheid beloofden, lang
zaam tot meerdere klaarheid worden,.
„Ik ga nul" zei Claes Ëdvard. „Je moet
rust hebben 1"
Maar hij ging nieL. Zijn blikken rustten
op Maja, zooals zij daar lag, het hoofd
op do kussens, de zachte, mooi gevormde
armen op het dok. Hij zat en bleef zitten
ou herinneringen stormden op hem in, her
inneringen aan het geluk, dat hein thans
een kostbaro schat toescheen, dion hij ge
nomen had en die toch nooit zijn eigen
dom geweest was. Schemering hecrschte
lieevschte in do kamer; cn in die. sche
mering kwamen herinneringen op van don
eersten nacht tot aan den laatsteri, dat
hij, droomloos en zwaar, zonder een scha
duw van vermoeden, zonder ecnig wan
trouwen tegen zijn vrouw hier had gesla
pen, Nu was alles uit, Zijn huwelijk was
ontbonden. Nooit zovt het geluk hier meer
wonen in dit vertrek, dat hij een- be
schouwd had als een heiligdom.
„Je moet mij niet zoo aanzienzeide
Maja plotseling. „Ik kan het niet uithou
den."
„Noen!" zei haa,p man. ,.lk zal heen
gaan." Daarop bukte hij zieli, kuste de
hand van zijn vromv en ging heen, Hij
ging zoo snel alsof hij vreesde, dat hem
do kracht ontzinken zou om te gaan en
de deur achter zich te sluiten, Maja be
greep hem wel. Haar hart was vol mede
lijden, liet liefst had zij z.icli opgericht
en had ho.m teruggeroepen. Zij had hem
niet eens kunnen danken. En toch was zij
vol dankbaarheid tegenover dezen man,
dien zij nooit liefgehad had en tdie haiu'
toch don Iwaarslen last des levens van
dc schouders uatn om dien op de zijne
te leggen.
Hondsdagen-hitte lag over Svanii en den
den ganschon omtrek. Hel. woud trilde, blau
we dampen zweefden nan den horizont.
Het moor lag glad als een spiegel. Waar
een boot door liet heldere vlak gleed, word
het water gedoold in smalle, rechte stropen.
Hot riet wuifde zacht op den zonnigen
oever. Op do weiden stonden do koeien en
sloegen geduldig met haar staarten de
plaagzieke vliegen af; of zij waadden in
het meer, tot haar het water tol den buik
reikte. Daar stonden zij stil en geduldig in
den zonneschijn en genoten haar slaperig,
gedachten loos droomleven.
Op hol hoerenhuis zijn do markiezen, neer
gelaten en de vettslets gesloP-n. P;nk
tuin geuren weldadig; /.onnebloemeii, dah
lia's en vroege asters schijnen bedwelmd
door liet zonlicht Boven de bedden zwe
ven als vurige punten de bijen; en voor
de stoep slapen de hondenSuagg. die oud
begint te worden, en de nieuwe pointer,
Beits opvolger.
Als een zonnebloem schemert in deze da
gen Maja's gek rtroohoeil door het green
van het park. Zij kiest het liefst den neg,
waur niemand haar van liet huis uil zien
kam Vaak staat zij stil en kijkt om zich
hn-u ul.s wilde zij al het re-hoon um den na
zomer inzuigen. Want nooit is Svanii mooier
dan als de wind sluimert en zonnegloed
over de hoornen ligt.
Nhija's gedachten werkten niet meer rus-
lig. Zij liep voort in die eigenaardige stem
ming waarin geluk en ongeluk leegs1 woor
den zijn. In de kamer kon z.ij niet. blijven,
lluishoudzakeii ou -plichten liet zij anti an
deren overwat luid zij er oak nog mee te
nu-ken'.' AU rninr de barones gevraagd werd,
was zij nergens te vinden. Alles in haar was
afwachting. Daal om was zij het liefst hui
len, waar niets haar stoorde. Zij roeide in de
kleine, groene boot naar liet woud. Daar
liep zij doelloos rond, terwijl de ,-tiltc om
haai suisde. Of z.ij -zat in een verren park-
hoek, \un waar zij de zon zag ondergaan.
De purpervlammen van het avondrood ver*
bleekten in den vullenden schemer, Uren
set liepen met zulke zwerftochten en werden
tot dagen. Mnju Vergat zo te (ellen, zij bleef
wachten. (Wordt vervolgd,J
