GBiiteraaflsifiilieziM.
Dit unster Haat alt BBIE Men.
64"° Jaargang.
Zaterdag 3 Februari 1912
No. 13832
Eerste Blad.
J. M. van der Schalk,
Jhr. dr. N. van Suchtelen.
bijiteSland,
Om het koude goud.
Tweeërlei feminisme.
DE TÜRKBCIMTAXUANSCttE
OORLOG.
C h i n a.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g o l ij k s, met uilzpndorifig van Zon- enFcesldagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Viaardingen. 1.2ó franco
pen post f.1. 1.66.
Pr{j3 por week: Voor Schiedam en Viaardingen 10 Gout,
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. s
Advertentiön voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan bet Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilavon No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën*. Van 16 regels £1.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeiigo voorwaarden. 7'arieven
hiervan zijn gratis aan hot Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Dondordag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kloino advertentiën opgenomen tot dgn prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Voor de op u.s. Woensdag te houden
verkiezing van 2 leden va o deri Gemeente
raad, bevelen wij met den meesten aan
drang aan:
voor district I den hoor
voor district tl den heer
De kiezers worden er aan herinnerd, dat
de stembureaus zijn geopend van 's mor
gens 8 tol 's namiddags 5 uur.
De kiezer, wiens stemknarf zoek of in
het ongeronde is gemakt, kan op zijn ver
zoek aan het stembureau een andere ont
vangen.
Aangedrongen wordt, dat do kiezer zoo
mogelijk vóór 12 uur zich van zijn stem
plicht kwijt.
Schiedam ,3 Febc. 1912.
I a V r i p o 1 i s.
De oorlogscorrespondent van do Turijn-
ache „Stampa" seint uit Tripolis over
een nieuw oorlogsplan dei- Italianen het
volgende: „Het Italiaaasche commando
heeft 't denkbeeld om Zonara te bezet-
ton definitief opgegeven om onnoodig
bloedvergieten te vermijden, daar bjj de
vooi-genomen bezetting het aantal slachtof
fers vermoedelijk in geen verhouding zou
staan tol het te behalen pucc.es.
Do bezetting van Zoeara zou alleen ten
doel kunnen hebben het smokkelen van
oorlogscontrabando door de 'linken over
Timis te verhinderen. De Turken zoutten
dan echte# dieper landwaarts ingaan en
do Italianen zovuien hun Centrale positie
moeten verleggen naar een plaats, die niet
in do nabijheid var, een haven ligt Daar
om is besloten een optnarsch voor Ie be
reiden naar Garian. Hieraan wordt reeds
ijverig geweerkt Aan deze expeditie zul
len waarschijnlijk twee divisies ten ge
tale van 2-5.000 man deelnemen, 20.000
man infanterie, en 5000 man artillerie,
cavalerie en genie.
Roman uit li o t D u i t s e h
van CvF.ORG HART WIG.
23)
Ken enkele blik lusschen vader en doch
ter was voldoende om Fidelia's opmerk
zaamheid op do opgewondenheid van F. 11a
te vestigen. Deze blik betcckende: Pas op
dat zij niet weer zan je zijde wegkomt.
Mevrouw Boden had Ella's handkus met
eon harleljjen kus op hanr wang beant
woord. Even daarna stond zij op. Haar
zijden japon ruischtc won luid als toen
zij was gaan zitten.
Er was con pijnlijke stille om haar heen
ontstaan, Zij alleen schoon daar niets van
te bomerkon Haar lust om den spot met
haar- familieleden to drjjven, was nog even
groot als toen zij gekomen was.
„Ik moet jelui allemaal wol mijn veront
schuldigingen aanbieden, maar zonder Oltn
kan ik voortaan niet meer aan deze Zon
dagsgenoegens deelnemen. Wij behelpen ons
thuis met een spelletje stent, nadut Otto
'de gcheele week trouw is gebleven aan
zijn lijfspreuk: plichtshertrachüng t-n hu
maniteit. Dat is wel zoo iets moois dat
ik cr een rookerige atmosfeer wol graag
voor wil trotseeren."
Zij stak mevrouw öachmann haar wit
bohandschoende rechterhand toe, hoog
In Bar ka.
Hit Benghasi wordt dd. gisteren het vol
gende uit. Haliaansche bron komende be
richt geseind: ..Vierhonderd Bedoeïenen
doden een heftigen aanval op de llalkum-
scht; versterkingen bij djp bron Fogat.
maar werden met een verlies "van 12doo-
den teruggeslagen.
.Van. Italiaanschc zijde sneuvelden -1
man.
I li 'I" k n i
Da Tunesische regeering heeft onlangs
een algemeen verbod lot uitvoer van ka-
moolen uitgevaardigd. Een uitzondering is
in hef. belang van liet Boode kruis voor
zijn voor Tripolis bestemde expeditie ge
maakt.
1)o p a ssagi e rs d i>r ,.M a n om ba".
De paketbool „Vilte de Tunis", van de
Compagnie Transatlanf.ique. heelt gister
middag op reis van Marseille naar Tu
nis en Rfax' L« Frioul, aangedaan, waai
het schip de leden van do Tuiksche Roerde
Halve Maan aan boord heeft genomen.
Do prefect van de Monden van de
Rhone had zich 's morgens zelf naar Lo
Pj'iout begeven om bij de inscheping van
het Turksche gezelschap tegenwooidig te
Zijn. Om 1 uur gingen de Turken aan
boord en drie kwartier later had bet schip
zijn ankers gelicht.
Voor de a v r e d e.
Het vredesgenootsehap, aldus wordt uit
Londen geseind, heeft een protest opge
steld tegen het optreden van Italië jegens
Tripolis. Het protest bonisI zuiver op vol
kenrechtelijke overwegingen. Hel stuk
brengt hulde aan He verdiensten der Ita
lianen, en betreurt, dat de daad van Italië
ten opzichte van Tripolis deze verdiensten
aantast Honderd vier en twintig bekende
Engelsche, Fmnsche, Duitsche, Oostenrijk-
sche en Nederlandsche rechtsgeleerden heb
ben hot protest ondertcekend. A'an do on-
derteekenaars behooren er jicht tot het in
stituut voor volkenrecht
GEMENGDE AMDEDEEMNOEN.
F, n g e. 1 a n d.
Een con-ospondent van de „Daily Chro
nicle", momenteel in Ierland vertoevende,
weet omtrent het te verwachten wetsont
werp op „home rule" inedo te doelen, da!
hol nieuwe lerseho parlement volledige con-
tróle mi verkrijgen over do te heffen in
voerrechten en accijnzen;
dat het, ontwerp bepalingen zal bevatten
ter verzekering van den voortduur van
vrijen handel lusschen Engeland en Ierland
dat Ierland van hot rijk gedurende 15
jaren een subsidie van hveo millioen Lpet
jaar zal ontvangen en
dal na afloop van genoemd tjjdvak van
Ier-land, naar vrhoudimg van zijn inkom
sten, een bijdrage in do uitgaven van hot
rijk zal worden gevorderd.
lachend naar alle zijden en ging do deur
uit, tot den drempel begeleid door de gast
vrouw.
Toen mevrouw Baetunann terugkeerde,
zat Ella tusschou haar moeder en Ute in.
haar blonde, kopje wat op zij houdend als
of zij nog altijd naar de stem luisterde,
die nog pas zooveel innigs tegen haar ge
zegd had.
Na de. koffie haalden mevrouw Bach-
in urm, rileviouw Bickonbach eit juffrouw
Biebold handwerkjes voor den dag, ter
wijl Fidelia, Ute en Ella met veel moeite
oen gesprek bleven yoei en.
Het was niet hot licht, dal Ute's _ge-
gelaatskleur zoo bleek deed schijnen, maar
do oude bittere strijd in tviar binnenst^
luiar afkeer van deze faniiliesamcnkoiii-
sten met pralerij over allerlei onbenullige
dingen, waar niemand iets aan had. Hel.
was een gevoel van verzot tegen het sleur-
leven in dozen familiekring. De gesprek
ken bleven hier zoo laag bij den grond èn
cjnt in een rijd dat er zooveel gewichtige
en ernstige vraagstukken in de wereld wa
ren, die stof tot een ernstig gesprek gaven.
Onder al degenen, die hier om tie taffd
zaten was zij uiterlijk de mooiste en toch
voelde zjj zich do allerarmste.
Zjf verlangde naar vrijheid, weg uit deze
benauwende atmosfeer, waar niets dan
kleinzieligheid en oppervlakkigheid regeer
den. Kon zij zich toch van dit alles losma
ken, zich vrij bewegen, in de wereld staan
opdat haar kracht zou groeien, haar vrede
België.
De verwerping door de mijneigenaars in
de Borinage van het bemiddelingsvoorstet
dei- regeering, hoeft bii de mijnwerkers
gioote verbittering gewekt.Over hel ge
boete slakingsgebied hebben talrijke ver
gaderingen dei- werkstakers plaats gevou-
dent terwijl ook Ie Brussel het stedelijk
comité der Belgische inijnwerkersbonder,
bijeengekomen is, otn over het verder voe
ren van de staking te beraadslagen. De
socialistische vereenigingen hebben zich
verklaard vooi do dooi-voering van de al
gemeens staking in al ito mijndistricteu.
Het is echter niet waarschijnlijk, dat het
zoovol z.ai komen, daar het de vereeni
gingen aan de noodige middelen ontbreekt,
terwijl ook do geldmiddelen dei- mijnwer
kers in do Borinage, door de reeds ruim
een maand durende staking, sterk zijn ver
minderd.
F r a n k r ij k.
De Kamer heeft gisteren met 101 tegen
138 stemmen de urgentie aangenomen van
een voorstal, strekkende tot verdediging
van de openbare school.
Do regeering had verklaard, zich met
de urgentverklaring te kunnen vereenigen.
Na afloop van de behandeling der in
terpellaties over Tunis, nam de Kamer b\j
handopsteken een motie aan. waarin de
verklaringen der regeering werden goed-
gekeurd en het vertrouwen werd uitgespro
ken, dat de regeering in Noord-Afrika een
rechtvaardige en beschavende politiek zal
roeren.
Portugal
In do zitting van de Kamer van j.L
Dondei-dag gaf minister-president Yascon-
cellos een overzicht van de jongste gebeur
tenissen een legde er daarbij de.n nadruk op,
dat de staking te Evora het werk was
geweest van de reactionnairen, wien liet
daarna nog gelukt was. de arbeidersklasse
!a Lissabon over te halen zich bij de
beweging aan te sluiten. Zelfs hadden zij
getracht de soldaten in de kazernes tot
anarchie ovei te halen.
Ofschoon de staking niet «Igeemeen
was geweest, had zij toch groote stagna
tie in verschiliende bedrijven veroorzaakt,
zoodat de regeering genieend heeft den
staat van beleg te moeten afkondigen en
de grondwettige waarborgen te schorsen,
met liet nog op de gevaren, die uit den
huidigeri toestand voor het land zouden
kunnen voortvloeien.
Nadat de leidera der verschillende po
litieke groepen inm ingenomenheid had
den betuigd mei do door de regeering
genomen maatregelen, werd eren motie aan
genomen, waarin do Kamer verklaarde liet
volste voltrouwen in de. regeering te
stellen.
Verder werd een voorstel aangenomen,
bepalende, dat de besluiten omtrent den
staat van beleg te Lissabon en de overige
uitzonderings maat regelen, een omen voor
groot cr. ha;u liefde rijker zou worden 1
Ute kon dat glijden der naalden, steeds
maar weer, altijd hetzelfde en dat geklets
over niets dan altedaag-ehheidjes niet
meer verdragen.
Zij stond op en ging de kamer uit. Daar
waar Willi Bachmarm de hand van KUa
gekust had, in den erker, stond zij en
keek do straat in terwijl zij hel vooihoofd
tegen het raam drukte.
Ken groot verlangen was ei in haar hart:
zelfstandig te zijn, meesteres over zich zelf
te zijn verlangen naar begrepon-wor-
don, naar medegevoel.
En midden in dit jnjnlijke verlangen, ver
scheen een lichtpunt voor haar blik: bet
ijjk der kruist. Daar heerschle geen dwang,
daar was niet alles conventie en berekening
en kleinziligheid, daar heerschten de per
soonlijke wil en het eigen kunnen daar
was edele strijd, waarin het gold over
winnen ot ondergaan. En al was het eind
ondergum dan nog was hel een fier en-
be w oil deren s wa ar'd ei nde.
Zij dacht aan den man, dien syj nog pas
bezocht k die uit steen een prachtige
groep gehouwen had. "Wat was h\j rijk,
wat. was hij gelukkig - - en zij daartegen
over zoo arrtU zoo zwak, niets tot iets
groots in staat.
Men riep haar. En daarmee waren de ge
dachten aan den jongen kunstenaar ver
dreven.
Zij ging mot grooten tegenzin naar het
gezelschap terug.
de hoofdstad en haar omgeving, gedurende
een maand zullen gelden.
De Senaat, heeft gisteren d'-ze beslissing
goedgekeurd. Ook de. Senatoren namen een
motie van vertrouwen in dn regeering aan,
zoomede het wetsvoorstel Ire-iretf-mde de
wijze van Imrcchritig van de bij de jong
ste gebeurtenissen m hechtenis genomen
person-en
Rusland.
Generaal Beinbot. vioeger diet van de
politie te Moskou, die wegens ambtelijke
misbruiken en schandelijke verduisteringen
lot langdurige gevangenisstraf was veroor
deeld, is door den tsaar begenadigd.
>1 e x i r o.
Volgens een telegram uit de hoofdstad
Mexico geven president Madero en hel mi
nisterie toe, dat de dooi Zapata uitgelokte
onluston een zoo ernstig gevaar opleveren
als de sedert 5 November 1911 bestaan
de. regeering nog niet gekond heeft.
De Hoepen van Zapata verontrusten nu
de staten Morelos, Mexico. Guerrero en
zelfs liet bondsdisriict. Madero loochent
echter, dat do opstand van de aanhan
gers van Zapata met het oproer in Juarez
verhand houdt.
Ohl. de bekende Pokingsche con-ospon
dent van de New-York Herald", bericht,
dat thans tusschen de keizerin-weduwe, de
keizerlijke clan eu het kabinet een over
eenkomst is getroffen omtrent do aftreding
der dynastie en de uitroeping van de repu
bliek.
De overeenkomst zou bc-stann uit der
tien artikelen. Het eerato bepaalt, dal de-
Kroon afstand doet van al haar macht en
bevoegdhetle». dat deze afstand echlei niet
als gedwongen zal vvouten beschouwd, inaar
als geheel uit vrjjen wil to zijn geschied.
Dn andere artikelen hebben betrekking
op de leden van het keizerlijke luus en de
behandeling van de Mnndsjoos.
Volgens denzeSfden berichtgevei zijn de
leden van het kabinet van meeinng, dat
deze overeenkomst door de republikeinen
to Nanking wei zal worden goedgekeurd.
l)e bevelhebber van de 20e divisie dei
keizerlijke- troepen Ie Mookden heeft aan
Joean Sji Kai geseind, dat de Hoepen in
Mandsjoerije bereid waren den keizer trouw
to dienen. Hij verzoekt .toean Sji Knj tot
de vestiging van een grondwettelijke mo
narchie mede te werken en zijn toestemming
tot de oprichting van een republiek te wei
geren.
De Petersb. Tel eg raaf agentuur meldt, dat
de republikeinen Hsinukan en tiet arsenaal
van Hanjan bezetten en hun vroegen- posi
ties in Ilanjang weder innamen.
lïcrgltzky, hoewel hij in den kring dei
heeren druk deel nam aan het gesprek,
vergat geen oogenhtik rn-un dat tuj op zijn
hoede moest zijn en voortdurend liet doel.
dat hij zich gekozen had. iti het oog moest
houden, liet gevaar dreigde van de zijde
van YYiJli Bachmann. Die was niet ge
wenscht in het phwi van Dergitzkv en hij
moest dus misc.h-itilcli.j1; gemaakt worden.
Dat kon liet he.-te dooi hem den steun
van zjjn ouder- te ontnemen, Daarom
wa| het iioodig. dat hij mei deen genre
iafd sprak.
Toen er na tafel een dooi elkaar ge
loop ontstond nam Bergitzhy den aim van
den getier,ud-
,,lk moet tovh ook een- even in d-
andere kaïnera zien."
In de erkorkamer bleet hij plotseling
staan of hjj ecu ingeving kroeg.
„Hooggeachte generaal." /.ei hij. zjjn
witte fouliur! uit den zak van zijn jas
halend, ,,n moet mij mijn openhartigheid
niet kwalijk nemen, maar ik kan niet mi-
laten met u over een kwestie te spreken,
die mij persoonlijk zeer bezighoudt,"
De heer Bachmann keek wat verwon
den! op. maar hij hoog tocli beleefd en
welwillend.
„Neem als 't u blieft even plaats --
ik bon geheel (ot uw dienst."
„Al kan ik ook vertier niets aanvoe
ren," begon Bcrgitzky. „één ding moet
toch toegegeven woi-den. Ik ben een voor
zichtig man,"
Hoe meel Beu mei voldoenden ijver eu
o!ijefti\iimi dr-zeltde gebeurtenissen in dc
vr-isi-fplcmh- landen nagaat, des te me-H*
kourt men int de ontdekking, dat men wel
in iciiipi dezelfde dingen waarneemt,
dorti dal die dingen m hun wezen zeer
velschillend zipi De -cjiijn bedrieg! hier
ill hooge en Meeds eigei ÏM.Ue, omdat Su-t
den nppei vlakkigeii toeschouwer rneei en
moei kan tijken also! men overat dezelfde
menschen m dezelfde omgeving heeft. De.
hoeden, ia—cn manteJ-, de huizen, straten,
trams, aanptakboiden zijn dezejtrje of ureu
in Berlijn, dan we) in Wcenen. /.wit-erinnd
Of Nooifl-ltalië rondloopt-,' I-in aj konil cr
eenige variatie in andere landen, zóóveel
is toch daar weer hetzelfde, dal inert lang
zamerhand tot rle overtuiging fori kouu-n,
dat mol onze ver-keeismiddehm elk natio
nalisme uit den booxo is en de grenzen
eigenljjk alleen nog een overblijfsel uit 'een
voorbjigeganen lijd zi|n.
Doch kijkt mevr scherper toe. dan ziet
men hoe langer hoe meer hei groote ver
schil. Ril dat niet zoozeer in stoffelijke
dingen, doch vooral in do wereld der
ideeën. Ook daar heerschen natuurlijk de
modes, Doch do ideeën worden niet zoo
nis confectiegoed over de grenzen geëx
porteerd. Zij komen er wel ovei, doch
dan in een zoo nieuwen vorm. dol men
het oude idee haast niet meer herkent.
Tot welke curieuse mis vera tan.il en dal
leidt, kan alleen waarnemen, die --- hel
verschil der ideeën in den grond kennende
op internat ionaio congressen ziet hoe
de menschen elkaar daar in de aimeu
vallen, meenend dat zij in elk opzicht ge
lijkgezinde zijn, terwijl dat inderdaad niet
het geval is.
Nog in alter herinnering kan op dit ge
bied een internationaal congre-, van de
internationale partij Nj mim-mendheid zijn.
waar bleek, dal een bekend en bekwaam
Fransch socialist zich geen nauwkeurig
denkbeeld kon maken van de positie van
den Duitschen Rijksdag en meende, dat
die ongeveer dezelfde feitelijke mae-hispo-
sitie had als b.v. een der Tweede Ktunera
in do moei Westelijke staten. En men be
hoeft maar eenige Duvtsche couranten iu
te zien om te merken, dat in Dnitschland
weer do groote menigte beschaafde lezers
er geen idee van heeft, dat de tegenstelling
tusschen regeering en volksvertegenwoor
diging in westelijke staten bjj lange, lan
ge na niet zoo scherp is als die in Dnitsch
land. Trouwens -- hoevee! Pruisrhen kun
nen zich een heidei beeld vormen van het
wezen een er const ilnoneeie nmnnrehie. go-
lijk wij die kennen
Een van do belangwekkendste velschil
len tusschen Dnitselrera en Nederlanders
vEngelscbeiV* vindt men echter op het ge
bied van het feminisme. Hef is- nog niet
zoo heel lang geleden, dat men all één
uit de wijze, waarop een brachmvfde «u*n
l>e generaal knikte loestennneRcL
,,Rat ben ik óók."
„En u znlt ook wèj begrijpen, d.vf imv
mand zoo innig bedroefd is nm mms
treurige familieomstandigheden dan ik.
Daarom ben ik dubbel voorzichtig."
De generaal knikte deelnemend.
..Natuurlijk, zem tvegrijpolijk.''
.AVaante heer Bachnumn.'' zeï llevgiizky
mi op meer beslisten toon, alsof hij. y.U-n
b<vdenkingen na deze inleiding ter zjjrUi
schoof, .,ik lir-b een ontdekking gertaajr,
die vooi u en m\j peisoord\(k ziv>r belang
rijk is. Ik ben tot de, ovoi tuiging geko
men. dat uw zoon IVilti liet plan heeft
de hand te vragen van mijn kleindochter
Ella. Ja, hij is al vrij ver g«g;um met
zjjn pogingen om haar voor zich te win
nen."
De generaal sprong verrast op, maai;
g'mg toen weer zitten.
,AYal u zegt I Werkelijk Kan het geen
vergissing zijn?"
„Neen. Er valt niet mm te twijfek-ji,"-
ging Rei-gitzky met pussende waardigheid,
en op overtuigenden toon voort. „Nu zou
ik hel op zichzelf voor mijn dochter zeer
vereerend vinden, als zij door een huwvlyk
van Ella met uw zoon inniger met uw,
familie werd verbonden. Maar er* z.jjn twee
hindernissen, twee ernstige bezwaren,
waar ik niet zoo maar overheen kan
stappen. Dat verbiedt mjj mjjn verantwoor
delijkheidsgevoel, en mijn waarheidsliefde."-
(Wordt vervolgd.