No. 13856 64"* laargang, Zaterdag 2 Maart 1912 Derde Blad Nog te öhineescli? '11 Bord soep. Deze couraut verschijnt d a g e 1 jj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen II. 1,25. franco por post fl, 1.65. Prijs per woek: Voot Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzondorlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertenliën voor het eorst'volgond nummer moeien des middags vóór een üur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau; Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). Erijjs deï Advsrtentïëri! Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meer 15. cents. Reclames 30 cent per tegel. Groota letters naar da plaats die zjj innemen. Advertenliën bi} abonnement op, voordeejige voorwaarden. Xaneveö hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dingdag-^ Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertenliën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. J -1 ■c O |b ad ld - ro ;{- [j «i B H N ALLEBLEL SCHIEDAM MI!E C0UIUII7. Hebben wij tui een bewijs, een feitelijk, objectief vaststaand bewijs gevonden, dal Nederland zich nog niet uil zijn achterlijk heid heeft weten uit Ui werken en dal wij toch nog niet zoo herboren zijn als velen ons wel willen doen geloovenV Wij willen den lezer gaarne op die vraag laten ailtwooiden, en zullen ons hepeikeu tot het aangeven van de feiten. El" is een lacune ïli ons verkeer, die ia geen van de stalen van Europa beslaat: Wij bedoelen het, ontbreken van miehllmi lieu op de spoorwegen. F.tï nierkwaa rdiaer- wijze wordt die lacune ook met gevndd. Integendeel. Bpieekl men erover, dan heel liet veelal, dat. hot niet aangenaam is, 's Bu'lils te reizen, dat de spoorwegbe ambten toch ook rust, moeien hebben, dat ouzo afstanden te klein zijn en dat hel zoo duur is. Ja. niet weinigen verklaren, dat er geen behoolle aan is. Doch tioe ,kr>mt hel, dan, dut die ver bindingen elders wél bestaan? Daar zal men liet zeker toeli ook niet aangenaam vinden 's nachts te reizen? Daar zal men locli niet minder zorg your bet péreontvl hebben? In Denemarken, Zwitserland en België niet hun kleine afstanden zijn dan toch wél nachllieincn. I'm is iets wat niet te duur is voor Portugal, Spanje, Roemenië, Rusland en Turkije, wél te duur voor ons? Fr is geen behoefte aan, zoo zegt mtpi. Maar hoe komt het dan, dat men overal ciders die behoefte wel gevoelt? Wij kun nen hierop geen ander antwoord vinden, dan dit: dal wij aan ijver, aan energie te genover die andere volken, tc korf schieten. 11e' spreekt vanzelf, dat, de verbetering door invoering van een nachtdienst ons land in den strijd der naties beter zou outil- loeren, het spreekt vanzelf dat liet in den concurrentie-strijd der naties precies zoo gaal, als in die van fabrikanten en hande laren: de beter geoutilleerde heeft, een voor- gift, heeft grooter kans op succes. "Wij kunnen en zullen straks bewijzen, dat er en in welke male groote voord eet en aan het scheppen van nachtverbindingen ver bonden zijn. Doch uit een vergelijking met andere landen moet. dunkt ons. al volgen, dat deze hervorming voordeden voor ons zou opleveren. Wie cldeis druk gebruik maken van de nachttreinen, gaan natuurlijk in den regel niet voor hun plezier oj> reis noch verkiezen zij 's nachts uit pure lief hebberij boven Inm rustig, warm bed thuis de banken dei" coupe's of de nare bedden der slaapwagens. Zij doen bet om sneller ergens te kunnen zijn, sneller zaken te kunnen behandelen, meer af te kunnen doen. De postadministratie gebruikt den trein 0111 vlugger belangrijke postverbindin gen te bereiken; over" het geheet zullen luicven, pakken, koffers sneller overkomen, liet gelie-ele zakenleven zou een vlugger tempo krijgen en meer bij hel buitenland in den pas komen. Men weet elders, dat tijd geld waard is. dat een goed verkeer een geweldig wapen is in den euneurrentivslrijd der volken. Alleen Nederland is van een and,-re opinie e'u bewceiti er is geen beboete min. Dat kan niet waai zijn en dat is niet waar. Natuurlijk. indien de andere lan den Inm nachttreinen enz. weer wilden af schaffen, indien men bij internationaal truc- laat den coneiirmilieMrijd 's nachts ge.lu- icncie acht uur kun schorsen, dan zou er voor Nederland geen reden zijn om zich te verzotten tegen zulk een hygiënischen maatregel. Doch op zuo'n conventie is geelt kans. In liet buitenland waakt men, lei wijl Ne derland zich op twee onreu te sta pen legt. Wie 'is Nederland, dal het zich deze luxe kan permit toeren, welke geen Van de lau den van Europa zieli kan gunnen? Toch hoort men nog telkens: er is geen behoefte aan. Nu gelooven wij gaarne, dal het hf.d moeilijk is, zulk een behoefte tc gevoelen, (toe zelden zal het ieder individueel blij ken, dat hem een zaak ontgaat, dat hij direct moeilijkheden heeft tengevolge van liet ontbreken van nachttreinen. Doch hel nadeel blijkt dadelijk, indien wij de situatie in haar gejicel overzien. Nemen wij eens een speciaal geval: de postverbinding met het buitenland, en wel die over Keulen—Arnhem en die over Pa- 1 ijs— 1 i nisst-jI boson da al. Op liet «ogenblik zijn er in Nederland goe-n nacht treinen (afgezien van de iameuse nacldpo.-dtreinen AmsterdamRotterdam). Te 9.Dl, gaal de grens hij Zevemtnr dicht, Ie 9.0.) (9.18) die bij llusendaa]. Na dien lijd zijn er geen doorgaande sp-oorpostverbindingen meer uil Keulen en Brussel vóór 7.18 eu 8.15) den anderen dag. De giens blijft dus 1.0'/e i] uur dicht, hl dien tijd krijgt mi liet buitenland zijn voorsprong. Daar gaan de brieven 's nachts wél door, daar hebben de verder afwo nende geadresseerden hun brieven al be antwoord en de antwoorden al geruiinen tijd verzonden, vóórdat de kooplui in Am- steidam, liultenhun of ruilingen (om nu drie Ncderlandsc-ho handelssteden te noe men) nog iets daarvan weten. Eén voorbeeld: Iemand tc Keulen ach rijf L lift half 7 uur 's avonds, iemand te Wies- traden na, 9.15, iemand te Frankfort na 3, te Karlsruhe mi 2, te Stuttgart na 12.39, Ie Baset na 10, te Mimeden na 9 nurks mor gens ion handelsbrief naar (rent, Amster dam, tlioningen. Breinen en Berlijn. Wij krijgen dan voor de aankomsten liet volgende staatje (bij bel annkomsleijter is de volgende dag bedoeld het aantal ki lometers is slechts hij benadering juist). Hij veegde z'n lippen af, lei 't servet in 'n frommel naast zich op de tatcl. ZaclU schuifelde '11 kellnor toe, num 't bord weg. Wat, nog 'u jrorlie? llij koek op 'tmemi. Maar was 't dan 'n diner en geen hmcii? Hij keek op den Munttoren: hal ft wee. Nou zou 't nog zoowat, 'n goede paar uur aanluopen eer do auto weer gereputeerd was. 'i Was '11 belabberde historie zoo'h pan midden in dén natrilt; de chaiiffcuis geven zich uil voor wat zo niet zijn. Hij, hij, die pas '11 goede maand 'tl auto had, had 't moeten vinden, waar 'L 'm in zat. „Asjeblief, meneer." Hij nam z'n vork op, begon weer te eten, kieskauwend. Do eerste gerechten had den 'm goed gesmaakt, hij had gulzig ervan gegoten, ze naar binnengewerkt ul-io in dagen geen vlcescli had geproefd, maar die wentelteefjes. Hij sneed zo in reepjes, at mot lange tandon. Toen lei-lo z'n vork neer. Hij schurkte z'n rug tegen de stoelleuning, schoof z'n boenen vèr-11 ileen onder de tafel. Dat 's werken, daar kwam je bijna niet door. Hoe was 't mogelijk, dal er menschel waren, die hier in ,,1'Europc" kwamen lun then en diaeeren. Dan moesten ze '11 maag hebben, waar je mot '11 auto in kon om draaien. 't Was toch 'u prachtig maehien, maar dat was ellendig van die dingen. Jfad-ie nou maar kunnen telcgrafeercn„Heb pan, kan vanmorgen niet in Utrecht zijn." Maar dat ging niet. Het had als bij toeval moe ten zijn. Hij wist, dat zo in de Maliebaan logeerde, lederen morgen mot Suzo dun Billschen weg opwandelde: daar wouiozc verrassen, daar wou-ic ze verbluffen want ze beet maar niet, die Iris, die hee- ieroaal niet op do Iris van Intra, Nos leek, dio heelcmaal niet voelen wilde, dat hij tot over z'n ooren op Tpiaar ook 'n beetje op 'r duiten] '11 heet klein beetje, '11 heel klein groot beetje, verkikkeid was nou, mocht dat niet? 't Kan tocli samengaan Wat 'n geluks vogel was die „Ricg". die Richard, uit dat boek van Comelio Noordwal; als Iris zoo eens op hém was als dié Iris, die van Mar Rieg doodging I Maar bestonden zulke meisjes wel'? Waren zo niet. alten andeis, geheel anders? 'I (s of ze 't doen om je genegenheid te pukketen, ze se hie ten wat toe en dan krimpen-ze weer in, dan mot je weer al je kunnen inspan nen, al je donken saimudionsen om wal avances te krijgen. Fn nou was er zoo'n getegonlieid geweest, want dat nas maar zeker, vroeger deeën 't de blinkende knoo- pen, tegenwoordig is '11 auto de beste magneet. 't Was belabberd zoo'n pan, 't was be rooid nou net, lUm-ie Iris zeker nog treilen kon, want morgen was ze weg. Had die lamme zaak te Rotterdam niet noodig gemaakt, dat-ie daar 'u heele week zijn moest, dan liad-ie eer kunnen komen, maai '1 was vandaag nog tijd genoeg geweest, wie rekent op zulke duigen; wie is daar nou op voorbereid, dat je te midden van den nacht ineens op den eenzamen weg, in geen mijlen '11 huis, pal staal, niet te, verwrikken als 'n ingeheide eikenpaal. F11 dat oenige uren. Gelukkig, dat 'l niet zoo erg koud was geweest, doch die regen had '111 toch door al z'n knoken gestriemd,. llij haalde z'n zakspicgoltje uit, betuurde z'n flets gelaat, waarin zelfs door do co pieuze tuncli Boen kkmitjg was gekomen Toch hadden die gerechten hem goed gedaan, want, z'n weinigjo buik. dat-ic had, strakle onder z'n vest. Want gesmuld liad-ie, gulzig gesmuld. Wat. waren dio forellen lijn fijn llij stond loom op, wandelde naar du leeszaal, donsdo daar neer in 'n breode soepele club-scsscl, waarin-ie lekker ver zonk. llij stak er '11 sigaar op, wolkto ma nilla-geur om zich heen, hield genietend z'n nous in de prikkelende (abakswierook, koek droomerig naar buiten, waar declee,- r. r. Z 2 '-5 O o r Cï CO co lO co CS to IJ '-O 1-J >0 C~ï 01 co O 5 s -/i r ;i x W - >2 r sa vi o - o -- i-C CO DO^ TC A -fi A. B. S O O O - 1- O) tg «o o jo o ie o »o o x -r co tfi r. a. i"*» i> i-<- o lO o d d d »0 O co co ?c d d d dat een koopman, die in de Rijnprovincie 's middags of in Zuid-Duitschland 's mid dags en 's morgens een brief post, dien brief voor vele Duitscbo steden en voor tienl in enkele gevallen van 3 tot 7 a 8 uur later kan posten en hem tóch nog be langrijk veel vroeger in die steden kan hebben dan ten aanzien van Rotterdam en Amsterdam, 0111 nu maar heek-maal te zwij gen van dat ongelukkige Groningen, dat. een groot en zeer belangrijk deel van den dag feitelijk veel vorder van Frankfort af ligt dan bijv. Vamdrup aan de Deenschc giens. Immers dadelijk na 3 uur uit Frank fort gaande, is men den volgenden dag eerst ongeveer één uur in Groningen, terwijl men hug 's avonds om 8.55 uit Frankrijk kan gaan om te l uur aan de Deenschc grens en te I uur uit Fiankffit kan gaan om te 1 uur in Venetië te zijn. Vamdrup ca Ve netië dus dichter bij Frankfort dan Gronin gen, let wijl zij inderdaad l'/ï maal zoover weg liggen ziedaar hei resultaat van onze achterlijkheid op nachtreis-gebied, die eigcr hinderpaal voor het verkeer blijkt dan zelfs de Alpen. Fn gelijk het met deze verbindingen staal, gaal liet in heel veel andere gevallen: overal vertraging, 8 ii 9 uur oponthoud, onulal men do Hollandsche grens niet zoo gemakkelijk overkomt als welke andeie ook en omdat er 111 Holland zelif eiken nacht een spoorwegstaking is. die elders nief vooikornt. Ligt het niet voor de hand. dat deze onvoldoende verkeerstoestanden Ne derland achteraf moeten houden, waar de loosLand overal elders anders en (bezien van hel standpunt van den volkeren-wed loop) beter is? Fn is bet niet opmerkelijk, dat wie op gelijkstelling met andere lan den in dezen aandringt, zijn stem onopgc- nieikt hoort wc-gklinken? co r; r^- - >r 0 w. - X) I VI A O V) -s J_ H- - - c; 'deed hij bcel goed, tiaar iiij van geboorte een Bohemer was, en het schijnt wei. 'dat al dezen menschen die gave aangeboren is. Op dezen feestdag klonk zijn ï'nstrument evenwel al heel pcherp en droog, en zoo kwam het dan ook, dat hij op dezen jiag van algemeene vroolijkhetd slechts enkelu centen had opgehaald.' Plotseling evenwel kwam er een heer op hem af, die hem' een zilverstuk toewierp en vroeg„Zeg. mag ik je viool 'eens pven; ik wil wel eens zien, wat voor oen instru ment je hebt."' 1 1 Do oude pian bedacht zich niet lang, en nu begon de vreemdeling op hetzelfde in strument te spelen, zoo verwonderlijk schoon en zangrijk, dat het heele park zich om hem heen verzamelde en adem loos toeluisterde; en toen dc oude man eindelijk met zijn pet rondging, stroomde hel geld hem van alle kanten toe. En wie de collega was? Niemand min der dan de Deenschc violist Oio Buil. die toen al een verbazend en roep had in het buitenland, ofschoon er, op dat oogeaiblib niemand was, die hem herkende. De 011de violist was zijn collega onbeschrijfelijk dankbaar en stond er op den naam te we ten van zijn weldoener. Toen die hem dan ook tenslotte zijn kaartje gaf, was er een voorbijganger, die toevallig den naam las, en die wemelde zich zeiven en de om standers geluk, dat zij op zoo'n toevlalïge en onvoorbereide wijze in de gelegenheid waren geweest, den groeten Deensclren ar tist te hooren. Op absolute mui wkeuriglieid mankt tl it slaatje geen aanspiaak. Ook zijn weegelaten alle verbindingen, die later dan up tijd voor de vroege morgenbe-tellingen iu Ure- num eu Berlijn aankomen. Fr blijkt dus in hef algemeen dit uit, trische trammen voorbijzoeimlen, waar dc meusehen in de zon, die de stralen had opgedroogd, wandelden en holden. Hall soe/.end tieghmrde-ie iu z'n mak kelijken stoel in de uitgebouwde veranda boven den Auudcl dat stukje Amster- damsrh panorama. Jn de gouden letters van „De. Neder landen" op 'I riuphiapleinlje. in de gouden wijzerplaat aan den Munt toren, kaatste 'I zonlicht, dal blakerde 'i rood van de kiosk, het flikkende in 't glas van de trjunlutlle. Pijnlijk stond op 'iRokiti '11 groote keet, beplakt niet reelmnebiljet- teu van Dunlop-banden, blauw wit-goel- zwart, te vloeken, en nu on dan was 't. of er groote, blanke vogels over heen scheer den de witte nummers -J <D 1 van de etectrische. die om de paor minuten 't Rnkhj op en af gonsde. Het rumoerde onder hem, vóór hem, op 't water, boven 't water, oven 't Sophia- pleintje, over de brug naar 't tintel, ook nver dc Anistolkaai er tegenover. Uier los ten ze bootc.u, daar sleepten ze groote schuiten met 'n puffend bootje in dal bree ds zwarte gat, dat onder 't pleintje mtiiklo. Onbehouwen schuiten, soms vijf bij elkaar den weg bekruisend, aken met lood, met mest, met grove b.don oud-papier gleden zwaar over 't vuile groeu-lmiine water, (loorwoeki, doorwerkt hier en daar vettig van afval, waarop sehichlige lichtplekken van azende meeuwen floepten. Over de brug reden aapjes, raten fietsende slagers jongens, sjouwden twee kerels, met rafel- broeken, en in gestreepte boezeroens, en 'u slonzig wijf 'n draaiorgel óp, hielpen drie spichtige joden wijfjes 'n stokouden zoon Abrahams 'n groot lied verhuizen, (lal z'n rug en schouders geheel begroef en waaruit alleen 'n roep van z'n torsehen- den grijzen kop gluurde. Al dat gesjouw, gehol, geloop, geren, gescharrel zag-ie grmmekend aan. 't. Was toch maar heerlijk as je, je roeren kou zona Is hij. 'I heven was dim één ge nieting. Waar hieven die malie Eugelselieu EEN GOEDHARTIG MUSICUS, In haf Prater, do gewon" wande! en verzamelplaats der bewoners van Wee- nen. word op een moeien zomerdag een groot volksfeest gegeven, en zooais Inri ge- wooulijk gaat op deze pleinen eu parken, zijn et- altijd vele kunstenaars en kure-tan- makers, die op zoo'n dag een o\tralje ho pen le verdienen. Zoo was er 0. a. ook een oude. tnxalide violisi, die al vroeg zijn SnMas had moe ten nemen uit den dienst en nu een, heed klein pensioentje had, maar ook aardig nog vat ophaalde met spelen, want dat HET CONGER VEER,FN ONZER GROEN TEN EN VRUCHTEN. Alen zegt. dat men eerst in bef jaar 1796 met conserveercn begonnen is. In dat jaar 11am Frans Appevt, lijfarts van koning Christiana 1 van Denemarken, de eerste proeven om voedingsmiddelen aan den in vloed der lucht te onttrekken. Daar hij met deze proeven succes had. kreeg hij van de régeering een belooniug van 12.000 kro nen. Zijn methode kwant neer op het be waren in hermetisch gesloten vaatwerk. Een ander middel 0111 groenten goed te doen blijven, was het drogen door warmte. Hiermee begon men eerM in 1845. Oo gedroogde groenten hebben dit voor deel, dat zij gemakkelijker verpakt en ver zonden kunnen woiden. Men perst ze in blokken, die ongeveer 500 lv.G. wegen. Wij, die liet geheelc jaar door geconser veerde groenten kunnen krijgen, en opraer- BUlMKUKOUOnrjUlM met 'r splecnachtigthe Life is not worth to be lived. Dat was '11 leugen Asje maai de dubbeltjes had: dim stond Luilekker land voor je open. Maar... toch was '1 beroerd, dat T altijd '11 m a a r I j e bij moest komen. Uecleiïiaa! genieten, zonder '11 enkel doorntje, dót scheen maar niet te kunnen, rlan kwam je dit weer dwnrsboonu-n. dan weer dat. IIij was zoo lekker as kip, /.00 vol levenslust naar Amsterdam gesnowl, deukend den boelen weg door aan den lieer- lijken morgen van heden, as-ie ineens met "l geglitfer van 'I, roodc lak en '|t goud- schitlcrend koper van z'n nieuwe lui' Iris zou tegemoet snellen, zoo, of 't toevallig was, en haar dan zon hebben geïnviteerd met Suzo; en dan kon de dag van van daag misschien, 'n beslissende dag zijn ge* wotdeu. Nee, altijd bléven er toch pijnlijke doorntjes --al kon jo genieten als '11 Rus sische grootvorst, als 'n Zuid-Amurikaan- sche rasta, Wat zoti-ie doen die paar uren! T Was niet de moeite waard 0111 eigens naar toe lo gaan. Daar was wel koit in do Imuil do Patnphoon in de Reguliersbreestraa.i, je kon er makkelijk in fauteuils aite be roemdheden hooren, CaviilS it la tèle. je hoefde maar '11 penning in 't gleufje te gooien en je riep stemmen, muziek, lieele orkesten uit alle oorden der w etc ld op. je -luidt er keus uit 4, 5000 uommers. llij zou straks eens zien, maar hij had be hoefte aan 'n loopje. Dan maar wat fla- nceren. Dat was goed voor de digestie. Jongen, wat had-ic gegeten. En hij met zijn maag, die, toch at niet secuur was. maar T. had 'm zoo gesmaakt en wat was 't lekker. Hij dacht weer aan do forellen hij herproefdo ze, terwijl-ie langzaam de brug overkuierde, dc Reguliersbreestraal in. Daar zag-ie opeens '11 gezicht schemeren eu al stak dc vent in 'n morsig pak - lappen op z'n mouw en 'n groote tap op z'n grove hroekknio dat gezichtwaarin-ie jaren gekeken had, dat-ie voller gekend bad, zelfs met de jeugdblos er op, toen ze samen te Roiduc waren, waar-ie met hem op de/.eltde bank zat. herkende-ie da delijk, en 't kwam op hem af als 'n ver wijtende bedreiging. Was Frans hier, hier to Amsterdam? Dij daeld 'm overal elders; hij had ge hoord, dat-ie na z'n faillissement naar Ame rika was gegaan, had later wel eens ge hoord, dat-ie aan 'n tram was Ln Doornik; nog later had hem iemand te Londen mee- ncn te zien, zoo straatarm, dat do dui vel '111 niet hebben wou. „Lambertl Lambert ben jij daarl" Twee vuile werkmanshanden staken naar hem uit. llij bad nog 'n eind van z'n manilla in den mond, mompelde iets en gaf hem de hand. llij schrok van de gleufjes in die gebarceerde huid .als '11 netje winvarrend over de magere koenen. En door z'n hoofd schoten z'n gedach ten: Nou dat was nog do bclabberdste historie van alles! Most dat nog bij zijn pan komen! Die Frans, die totaal naar den kelder gezakte Frans, dieu-ie zou ont- looperi hebben waar-ie maar kon, die 'm e"iis 'n bedelbrief geschreven had, ergere op '11 spoortrein gepost, die '111 gebeden had 0111 te helpen --- zoo zat-ie in den piep zak al was 't maar met tien gulden, welken brief hij dadelijk in den kolenbak had gesmeten, in die situatie! Eu hij schrok voor 't gevaar der enca- mtilleering met dien misiuktcn schoolkame raad, voor 't. gevaar dat-ie 'm aan z"h beurs zou gaan hangen ais 'n hond aan 'n stuk beuling. ..Wel, hoe gaat 't. jou, kerel?"1 riep de ander zoo haul, dat een dame schrikkend opkeek. Beroerd," mompelde Lambert Caliet zonder z'n sigaar uit den mond te neme." „En wat rook jo dan?" „Opgeraapt," s prak-ie. Frans greep hem vertrouwelijk bjj den arm,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1912 | | pagina 11