Wed. J. J. v. d. TEMPEL,
4"" Jaargang.
Zaterdag 9 Maart 1912
Dii mm Maat Bit DRIE Ndei
Eerste Blad.
So. 13862
Om het koude goud.
ï-5
BUITENLAND.
DE 1TALIAANSCH-TURKSCHE
OORLOG.
Schiedams Cliotolaad-adres,
BINNENLAND.
rv -
SCHIEDAMSC
Doze courant vorscbjjnt d a g e 1 jj k s„ mat uitzondering van Zon- ea Feestdagen,
Pi^'b por kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardiagea fl. 1,25 fjanc.0
per post fl, 1.65.
Prijs per week: Voor, Schiedam ea Vlaardiagen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. -
Advertentiën voor het oerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
pur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lango Haven No. 141 (boek Korte Haven).
Prp def 'Adveïtentiënl Van 16 regels fl.ö.92; iedere regel meat
15 cents. Reclames 80 cent per tegel. Groote letters naar. de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden Tarieven
biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentién opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 9 Maart 1912.
ENGELAND.
liet wordt als een zoor gunstig teeken
beschouwd, dat do rogeoiing gisteren de
beide partijen inzake do mijnwerkerss ta
king lieol't uitggnoodigd tot een gemeen
schappelijke conferentie. Het uitvoerend co
mité van de mijnwerkers hoeft beloofd zoo
spoedig mogelijk een nationale conferentie
bijeen te roepen om dit voorstel te be
spreken, het verklaarde echter deze de aan
neming niet te kunnen aanraden, tenzij
het beginsel van het minimumloon buiten
bespreking zou blijven.
In een officieele niededeelmg wordt ge
zegd, dat de regeering van meening is, dat
zij de dooi- haar aan de heide, partijen ge
dane voorstellen beschouwt als het beste
middel oin tot oen schikking te geraken,
dat zij echter wegens de moeilijkheid om
zonder wederzijdse he besprekingen tot een
resultaat te komen, tot dezen stap is over
gegaan.
De Londonscho beurs blijft geloovcn, dat
de staking de volgende week op bevredi
gende wijze zal eindigen. In verbond hier
mede stegen de consols en spoorweganti
ileelen.
'door loo pig is echter de noodlottige toe
stand in handel en industrie nog verer
gerende, daar steeds meer fabrieken het
werk stopzetten, waardoor nogmaals duizen
den arbeiders tot werkloosheid gedoemd
zijn. Indien de staking nog weinige dagen
langer duurt, zal er gebrek aan visch ko
men, daar de stoomtrawlers bij gebrek aan
kolen niet kunnen uitvaren. Te Grimsby
moeten do feeders nu reeds 3è shilling per
ton steenkool betalen.
Te Londen wordt een algemeen» ver
hooging der broodprijzen aangekondigd; ech
ter is de oorzaak daarvan niet alleen de
mjjnwerkeisstaking, doch'"evenzeer de ver
hooging dor tarwe- en meclprijzcn.
In verschillende steden hebben de ge
meentebesturen, zooals reeds gemeld, de
electrische straatverlichting tot het aller
noodzakelijkste beperkt. Ook andere electri
sche bedrijven hebben hier en daar reeds
zwaar ouder de staking te lijden. Te Black
burn heeft liet gemeentebestuur beslaten,
den trnmdienst tot de helft in te krimpen,
en van iedere twee booglampen der straat
verlichting cr slechts één te laten bran
den. To Leeds is de prijs van petroleum
54 o/o gestegen. Ook te Cambridge is de
openbare verlichting tot de helft beperkt,
Roman uit het Duitsch
van GEORG HARTWIG.
terwijl aan de inwoners is verzocht, zoo
zuinig mogelijk met hun gas te zijn.
In Midlothian, bij West Calder, zijn Woens
dagnacht de eerste, en tot dusverre «Je «eni
ge, stakingsonlusten voorgevallen. De ge
bouwen van de Tarbrax-mijn werden ver
nield en de inachineloods verbrand door
stakers. In «Ie mijn werkten ecnige niel-
aangesloten arbeiders en nauwelijks was
'dit bekend in de omliggende dorpen, of
de mijnwerkers, waaronder vele Polen, be
stormden de mijn, richtten de bovengenoem
de schade aan en dwongen de met-aan
geslotenen. den arbeid neder te leggen.
Er is letterlijk niet één vakvereeniging
in geheel Engeland, die niet meer of min
der zwaar getroffen is door de m(jmver-
kersstaking, die de draagkracht der werk-
loozcnfondsen op -een zeer harde proef
stelt. De cischen van de* „Amalgamated So
ciety of Engineers", met zijn 122,000 leden,
betreffende de werkloosheidsuitkceriiig,
zullen al zeer zwaar drukken. Zij hebben
per week recht op 10 shilling toelage. Een
menigte kleine machinefabrieken hebben
haar deuren reeds gesloten en op het eind
dezer week zullen verscheidene duizenden
arbeiders in het machinevak en machinis
ten om hun toelage komen. Er zal do vol
gende week minstens 10.000 pond noodig
zijn, om de werklooze leden van genoem
den bond hun toelage to geven. Duurt do
staking nog langer dan 14 dagen, dan zal
dal cijfer verdriedubbeld moeten worden
Do „Amalgamated Society of Railway
Servants" bevindt zicli al in een even ne-
telïgen toestand en haar geldmiddelen slin
ken op schrik barende wijze.
Berichten uit alle deelen des lands ver
halen dezelfde droeve geschiedenis: fabrie
ken en werkplaatsen, werven, ateliers, ge
sloten, verlaten havens, voor anker lig
gende stoombooten, die de plaats hunner
bestemming niet meer konden bereiken,
stijgende prijzen.
De onderstaatssecretaris van binnenland-
selio zaken liet "Vrijdag do vertegenwoordi
gers der voornaamste spoorwegmaatschap
pijen bij zich komen, teneinde met hen
den toestand te bespreken, die door de
staking geschapen is. Doel der besprekin
gen was, na te gaan, in hoeverre de maat
schappijen in staat zijn, haar dienst, zij
het beperkt, gaande te houden en in welke
mate zij hij machte zijn, haar eigendom
men te beschermen.
Berichten aan de „Daily Mail" ontleend
melden, dat de mijnwerkersstaking in ieder
geval niet zal eindigen voor het midden
van de volgende week, daar de mijnwer
kersband, die alle schikkingen moet be
krachtigen, niet voor Maandag op zijn
vroegst bijeen komt.
1 n Tripolis.
Volgens een telegram door het Turksche
ministerie van oorlog ontvangen, hebben de
Turksch-Arabische troepen Mergheb her
nomen, bij den aanval int den nacht van
5 op (5 Maart,
Aan de ito od e Zee.
Reuter seint uit Periin, dat de Itnlinan-
scho kruiser „Calabria." Woensdagnacht 8
uur met fle beschieting van Sjeich Said
begonnen was, doch zich, toen de Turken
het vuur «beantwoordden, in Noordelijke
richting terugtrok.
De 11 al i a a n s c li o vloot.
De „Frankfurtci Zeil uiig" maakt in een
tel eg lam uit Home melding van ecu mede-
deeling der lluliaansclie regeeiing, waarhij
deze zich de volle vrijheid van handelen
ter zee voorbehoudt met uitzondering van
de Adriatischo en Ionische zee. Men zegt,
dat dit wijst op het voornemen om de vloot
opnieuw aan het werk te zetten tegen Tur
kije,
De correspondent van de „Voss. Ztd."
te Konstantinopel seinde gistel en„Men
gelooft in Turkije zoo stellig, dat de Ita
lian nsche vloot eerstdaags oorlogsoperaties
in de Dardanellen zal beginnen, dat alle
bijzondei lieden voor de verdediging reeds
zijn uitgewerkt en alle maatregelen die dan
tegen de in Turkije gevestigde Italianen
genomen zullen worden al voorbereid zijn.
Men gelooft hier ook, dat bij een aanval
der Italianen in de Dardanellen de Russi
sche Zwarte Zee vloot de Bospliorus zal
uivaren."
GEMENGDE MEDEDEELINGKN.
53)
Snijdend woei de wind om muren en
daken. Steeds nieuwe stooten rukten tegen
de vensters op cn beproefden hun kracht.
Soms als do wind even zweeg, schenen
van ver stemmen te klinken. Boven do
stad joegen de wolkgevaarten voort.
Ella bemerkte niets van dat, alles. Zij
sliep den vasten, rustigen slaap, die haar
jaien eigen is. Geen zelfbeschuldiging ovet
wat gebeurd was, plaagde haar. Met het
wegleggen van haar bloemen «m baljapon
scheen de herinnering aan al wat dien
avond voorviel van haar afgegleden.
Lang was het reeds dag toon zij de oogen
opende. Zij had een behaaglijk, gewoel. Plot
seling zag zij haar baljapon en h;uir bloe
men en meteen schoot een heftige, schrik
door haar leden. Zij zag de manege weer,
toen de groote zaal, eindelijk de leeskamer
'Poen sloeg zij haar handen voor
het gezicht en uitle ecu kreet van schrik.
Zou Kröehel komen vandaag? En Willi
Bachmann, wat zou die zeggen? O, als
die het eens wist wat er gisteren gehemd
was
Luid weenende liet zij zich weer op haar
kussen vallen en verborg vol schaamte en
hemnv haar gezicht,
A[aar haai' angst werd grooter. Als Krö
ehel kwam werkelijk vandaag kwam?
Zjj sprong op, besloten om beseheaming
te vragen, alles te bekennen, om vergeving
te Vragen om dan weer vrede met haar
zelf te vinden
Beneden in de ontbijtkamer bespiak Bei-
gitzky met zijn dochter de gebeurtenissen
van den vorigen avond. Hij was eenigszins
in spanning.
„Bent u er zeker van, dat hij zal komen?'
vroeg Fidelia, slapen en voorhoofd steeds
weer met eau do cologne bevochtigend en
daarover strijkend era de plooien van ver
moeidheid wat weg te vissollen.
„Zeer zeker!" zei hij. een kruimeltje van
zijn jas kloppend.
„En Wat dan verder?" vroeg zij.
„Nu nut" laciite lip schertsend. „Lang
zaam aanDe eone schrede na de andere
Jelui vrouwtjes zoudt alles ineens willen
tot stand brengen. Dat zou verkeerd af-
loopen. Stil daar komt Ella! Laat ons
eerst eens hooien."
De deur ging own tm met roodc wan
gen snelde Ella binnen. Snel, zenuwach
tig vertelde zij alles wal er gehemd was,
huilend, om hulp vragend.
Bergitzky speelde, terwijl Ella vertelde,
wat fir den vorigen avond tusschen baai
en Kröchcl was voorgevallen, met zijn hor
lögeketting. Ilie wierp Fidelia een veelzeg
genden blik too, die haar tot voorzichtig
heirl panmaand», Ella had haar moeder
D u i t s c li 1 a n d.
Een telegram meldde gisteren reeds,
dat de vrijzinnige afgevaardigde Kampf tot
eersten voorzitter van den Rijksdag is ge
kozen, Bij de veikiezing van een eersten
en een tweeden vice-voorzitlor verkregen
resp. de nationaal-liberaal Paasdie en de
vrij/innige Dove do meerderheid.
Hi is in de bezetting van liet presidium,
dal thans uit twee vrijzinnigen en een na
tionaal-liberaal bestaat, deze verandering
gekomen, dal de sociaal democraat Schei
demanti plaats moest maken voor den na
tionaal-liberaal dr. Paasclie. Dat de so-
Lange Kerkstraat" 3,
Haal gratis monsters van de prima
Sport 7 t/a Ct.-reep der firma A. D R IE SS EN-
Voor 50 omslagen een pracht-At las cadeau,
in lederen band.
Voor winkeliers verkrijgbaar.
ciaal-democraat verdwijnen zou, was dui
delijk. De nationaal-liberalcn wilden hem
hun stem niet meer geven, na het inci
dent RebelJunck in den Rijksdag, toen
Bebel eindelijk pertinent verklaarde, dat
geen sociaal-democratische vice-presid mt
naar het hof zou gaan. Bij de veikie/.ing
van Kampf ging bet zuiver links tegen
rechts; bij die van Paasclie tu&sdien con
servatieven, centrum en nationanl-libora-
len tegen sociaal-democraten en vrijzin
nigen, evenals bij die van Dove. De con
servatieven en het cerdrum is h"t er even
eens om te doen geweest, nadat voor hen
het presidium verloren ging. den sociaal
democraat buiten het presidium Ie lum-
den. Zeer consequent traden de wijzuini-
gen op, die Scheidemann bleven steunen,
zelfs toen hun partijgenoot Dove gekozen
moest worden. Het absurde in dit presi
dium is natuurlijk, dat de bellekke lijk
zwakke en niet zeer invloedrijke vrijzin
nige volkspartij dubbel vertegemvoouligd
is. Dit resultaat werd rechts en bij het
centrum dan ook met luid, doch sarcas
tisch bedoeld, gejuich begroet.
De nieuwe leger- en vlootwetten zullen
ettcljjke millioenen verslinden on de re
geering zit thans voor de moeilijkheid,
waai' die te vinden. De stand van zaken
is volgens de „Tagliehe Rundschau" aldus
Do regeering moet weer niet de erfenisbe
lasting komen, of zij moet verschillende
posten van inkomsten op de begrooting
hooger ramen, hetgeen zeggen wil, zij moet
op papier dekking zoeken. Het denkbeeld
om een vermogensbelasting in te voeren
stuit op den tegenstand van den Bonds
raad, die dergelijke belastingen wil over
laten aan de verschillende bondsregeerin-
gen. De beslissing ligt nu in handen van
den Rijkskanselier, die de Pruisische stem
uitbrengt in den Bondsraad en daar dus
grooten invloed hoeft.
Met gioote stelligheid doet het gerucht
de ronde, dat de positie van den minis
ter van financiën Wermuth hachelijk is,
daar hij zijn voorstellen, die weinig kans
hebben aangenomen te worden, door den
Bondsraad, met de hem eigen emngie blijft
verdedigen.
Naar het heet, ziet men in mijueige-
naarskringen in het Duingebied liet drei
gende uitbreken c-ener niijnuerkeisstaking
met vrij groote ongerustheid tegemoet, daar
er tc Essen aanzienlijke voorraden, \uoi
namelijk van cokes mi briquetten, leggen
opgestapeld. Aan den anderen kant tekent
men er op, dal een aanzienlijk aantel mijn
werkers zich niet bij de staking zal aanslui
ten, en deze hierom, en ook wijl d«- slakings-
fondson niet toereikend zijn, met lang kan
duren.
Dit Essen wordt aan het „ISmlinei Ta-
geblat" geseind, dat liet steeds waarschijn
lijker wo nil, dat Maandag de staking be
ginnen zal. De leiders dei arbeideis zullen
eerst Zondag hun besluit bekend maken in
de districts-conferemtie. Meer dan 60 ver
gaderingen zijn tegen Zondag bijeengeroe
pen.
N'aar uit frleinwilz in Sdezié wordt ge
seind. is thans plotseling ook een loons-
bev.'igtng ontstaan onder de mijnwerkers
in Opper-Pilezu'. De Christelijk- dem-icia-
ti-vhc. PooKrhe en Sociaal-democratische
ui ,aiiiNUli«'s lie®«m gemeenschappelijk den
w-ikgmns om 15 p(Jt. loonsveihoogiiig
|i". raagd Zondag zullen de mij uw fn kers
\un geheel Opper-Silezië vergajleimgen be
leggen.
de
fl u n g a r ij e.
Minister-president Kluten Hedervary deel-
gisteren in de Kamer mee, dat de koning
het ontslag van hel kabinet heeft aangeno
men.
De zitting «Ier Kamer werd daarop ver
daagd.
Personalia',
Bij Kou. besluit van 26 Februari is be
noemd, builen bezwaar van 's Ilijks schat
kist, tot vertegenwoordiger van de Neder-
laudsche regeeriug op liet in April 1912
te Rome te houden 4de internationale con-
igres voor lichamelijke opvoeding, E. Deen,
te 's-Gravenhage, lid van het hoofdbestuur
van den Nedeiiandsclien Bond voor Licha
melijke opvoeding.
Koloniale Raad Curasao.
Bij Kon. besluit van 7 dezer zijn, met
ingang van den tweeden Dinsdag van Mei,
benoemd tot leden van den Kolonialen Raad
der kolonie Curayao, Mordy S. Ij. Maduro,
Ph. F. de Husteh Mólller, en Ed. 8. Lans-
bcig.
Bij Kon. besluit urn 7 dezer is, met
ingang van 1 April, benoemd tot lid van
den Raad van het Bestuur der kolonie
Curasao, M. C. Ilenricjuez, koopman op
Curacao, tijdelijk lid van dien Raad.
bij de hand gegrepen, uit welken greep
Fidelia, die het gloeien van Ella's handen
onaangenaam vond, zich thans los maakte.
„AYat wil je dan nu?" vroeg zij, toen
Ella zweeg. '„Je hebt je dus met hein ver
loofd
„Neen, mama!" riep Elia, terwijl haar*
tranen opnieuw begonnen te vloeien. „Ik
wist niet avat ik deed.,"
„AYaar was je dan met je gedachten?"
„Ik weet. het niet. Ik denk dat ik aan
NVilli jduclit 'of anders had ik dat moeten
doen!" riep Ella weer, haar tranen snel
drogend.
„Aan vien?" vroeg Bergitzky, zich ver
baasd in v,iju stoel oprichtend. „Ik heb het
zeker niot goed verstaan."
„Aan NVilli fluisterde Ella, haar han
den tegen haar lippen drukkend, „tic kom
mijzelf zoo 'afschuwelijk voor."
„Dat moet 'ik zeggen," viel Fidelia streng
in, ,,wa,t meer fierheid luid ik je toch
aangetekend. Dat jonge mensch schrijft, jo
af, gaat Sveg en jij
Daar war?' liet kwellende raadsel weer,
dat haa.r zoovele onaangename uren be
zorgd had.
Zij sloeg tie .oogen neer en snikte stil
voor zieti heen.
„Nn, dan kan ik je troosten," zei Ber
gitzky opstaande, „jelui dwaze meisjes
moet men 'nu eenmaal altijd troosten. Ik zag
hum onlangs zeer opgeruimd en v rooi ijk
te midden Van een groep officieren en
dames. Als 'dat je heele zorg is. En
nu," ging hij met nadruk voort, „wat denk
je wel dat je je zelf en ons aan achting
verschuldigd bent? AYie zich door een man
dio verliefd is, laat omarmen en kuisen,
die is Verloofd. Kröehel gevoelt dat boter
dan jij. Hij zal weldra hier komen om jo
hand te Vragen. Als het naar jou zin ging.
zou moQ-gen 'de heele stad weten dat Ella
Bickenhaeh wol aan amourotjes doet, maar
van «een solide verloving niet wil we
ten."
„Afaar ik heb hem niet lief," i'luistoide
Ella mot trillende lippen. ,,lk zweer het
u. dat 'ik hem niet lief heb."
„Hoe kom je ar dan toe als fatsoenlijk
meisje, je te laten omarmen en kussen?"
vroeg Fidelia met tegenzin. „Dat komt
toch alleen te pas, ah er van ei loving en
trouwen sprake is."
„Ik weet niet, hoe ik er toe gekomen
ben," zei Ella opgewonden. „Ik kan' hel
mij niet voorstellen, waarom ik het toeliet.
Hij deed den geheelen avond zoo vreemd
tegen mij ik wist niet precies timer
waar ik was fik deed
„Je wenscht dus," zcide. Fidelia scherp,
„dat vrij den heer Kröehel dat zullen zeg
gen en 1 ran daardoor liet recht geven met
ons en jouw onder zijn kameraden den
spot te drijven. Hij zal vertellen dat de
kleino Ella Riekenbach door ieder zonder
bezwaar gekust kon worden? Btm je daar
op gesteld?"
Ella weid donkerrood van schaamte. Zij
waagde het niot op to zien.
Onderscheiding.
Op 27 dezer zal in het gebouw van de
Kweekschool voor de Zeevaart, aan de Prins
Hendrikkade te. Amsterdam, de gouden De
Ruyler-inedailk' aan «Ir, J. F. van der Stok
worden uitgereikt.
Inkomende rechten.
Heihaahlelijk is gebleken, dat builetilaud-
solte leieranrieis dm hunne goederen fran
co vincld cmi rechten naar Nederland heb
ben te leieren, bij Ie lage aangifte der
waaide aan de niithwdei-, ran de goederen
een vahche tactuur toezenden, mei verzoek
dat stuk aan de ambtenaren der invoer
rechten le doen toekomen of over te leggen,
indien door die ambtenaren naar de waarde
van de zending een onderzoek mocht wor
den ingesteld.
De aandacht wordt mitsdien gevestigd op
„Of vind je liet niet gcwanschl op pas
sende wijze de zaak lol een einde te
brengen?"
„Ik weet werkelijk niet." riep Bergitzky,
die al dozen tijd door de kamer op en neer
had geloopen en jm voor lSJla staan
bleef, ..wat deze jummerpurlij eigenlijk te
heteekonen heetl. Ik zou je bezwaren be
grijpen als het hier een luitenant van geen
beteekenis beirof, maar Kröehel is een zeer
begaafd officier, van goeden naam, mot
vermogen. In één woord, hij is een schit
terende partij."
„Ja. als ik heni maar lief had'.
wa.igde Ella nogmaals tegen te werpen.
„Wat voor tickle dan? Een romanliefde,
die zich bereid verklaart voor een scha
king, om morgen in armoede te. zitten? Och
kom, in werkelijkheid bestaat al dat idea
listische gedweep niet. Do honger komt
gedurende hol eten. Als de finantieele grond
slag maar goed is. komt alles in orde.
Dus," zoo besloot hij haar hand druk
kende, „ook jij zult loeren inzien, wat in
je belang is. Je zult zien dat Kröchcl juist
de nuur is, die voor je past."
Ella bracht nog met moeite over de lip
pen
„Moet papa eerst niot... Ik moot papa
eerst schrijven."
(Wordt vervolgd.)