6
68* iaamafs
Donderdag 4 lull 1912
Martelaars der kunst.
It eis-Abonnementen.
Burgeravondschool
=a
set-
znl
rift
vy-
«0
•r-
Deze courant verschgnt <1 a g e 1 rj k Sj met uitzondering van Zon- efl Feestdagen.
Pry's per kwartaal i Voor Schiedam enXlaardingen R, I.2ö£ franco
per post fl. 1.65,
Pry's per week: Voor Schiedam en V laar dingen 10 cent, i
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen. i j t 1
Advertentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags v'dór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 111 (hoek Korte Haven J. f
r Etjgs der Adv eitentiënt .Van 16 regels 0.9'?; iedere regel meeï
15 cents. Reclames 3d cent per regel. Groote letters naar de plaats die
innemen.
Advertentiën by abonnement op joordeelige voorwaarden. Tarieven
hïüïan zqü gratie aan het Bureau te bekomen.
In dë nummers, 'die Hinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
yjSraebjjfnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
Stan IQ cents pei advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te yoldoen;
Intercommunale Telefoon No. 103.
De Administratie vaa do „Seliiedamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van porto's aan hare abonné's,
die voor korton of langen tijd op reis gaan,
de courant aan hun tijdelijk adres to zen
den, Ook abonnementen voor den tijd var,
een halvo of hoelo maand worden gedu
rende het rcisseizoen gesloten.
te Schiedam.
Burgemeester en Wothouilets der Ge
meente Schiedam, roepen bij deze op sol
licitanten naai de bedekking van
LBERAAR
in het Lij n tec kenen en de Projocticleer
aan dc Burgeravondschool aldaar, voor den
cursus 1912/13 (toopende van 1 Septem
ber 1912 tot Paschcn 1913). Het aantal
lesuren per week bedraagt 10, de "bezol
diging f 50 per wekclijiksch lesuur per ja;ir.
Sollicitatiestukkcn vóór 8 Juli 1912 aan
Hen "Burgemeester m te zenden.
De Wethouder van Onderwijs is te spre
ken 's Zaterdags van 8 tot 1 uur ten stad-
liuize. 1
(Herplaatsing wegens misstelling.)
BUITENLAND.
Schiedam, 4 Juli 1912.
DUITSCHLAND EN RUSLAND.
De Russische keizerlijke familie is zijn
jnarlijksche 'zomerverblijf op de Finsche
Scheren begonnen. Gisteren is het ts.aren-
jacht, de „Stamhui", te Baltischport aan
gekomen. En op dien zelfden d,ng vertiok
de Duitsclie keizer aan boord van zijn
jacht „Hohenzollern" naar hetzelfde in de
Finsclie Golf gelegen eilandje om zijn ooslc-
lijkcn buurman een bezoek te brengen, dat
Volgons 't program twee dagen zal duren.
Het schijnt meer dan een beleefdheids
bezoek te zullen worden, w.ant, wanneer
hedenmorgen keizer Wilhelm te Baltisch
port aankomt, zullen ter zijner verwelko
ming daar tevens zijn gearriveerd de- Rus
sische minister-president Kokoft&of en dien?
collega's van buitenlamlsche zaken en oor
log. Dat heeft aan de zaak een sterk po
litiek tintje gegeven en dc bladen uit beide
landen, zoomede de pers van beider bond-
genootcn hebben niet geaarzeld hun ver
wachtingen over d.eze samenkomst uit te
spiekon, ja, de brutaalste zetten deze ver
wachtingen in stellige feiten om. Speciaal
do It,al i a au se h-T u rkschc oorlog werd ge-
-noeiml u's een der zaken, die een onder-
Werp van bespreking zouden uitbraken, ter
wijl enkele Fi;ansche bladen de vrees niet
Itoman vrij naar het Duiiscli.
van
J. C. HEER.
tÏ 1/;
20)
Ook over dat ietwat vreemde in Domhaly
was Bilde verontrust. Een dame Mikken
toe te werpen, zoodat zij weigert voor hem
to poseeren! Daarin lag toch iets van groo-
ten hartstocht, van gebrek aan zelfbehcer-
sching. Datwas iets zeer gevaarlijks in
zijn karakter, dat toch zooveel edels en
graotseh had. En als hij tui in een van die
wilde opwellingen zijn belofte vergat om
niets te zijn dan 'haar bezadigde leermees
ter? Als hij ook 'tegenover haar mot zijn
donkere oogen ging werken, 'zoodat zij hem
van veen zijde zou loeren kennen, waarvan
zij hein- nog nooit gezien had? Wat dan?
Dan bleef haar niets anders over dan flink
weg tegen Domhaly tc zeggen: Geen ver
trouwelijkheden van andere dan onschuldig
viiendschappelijkcn aard wen sell ik tus-
schcn ons heiden. Er zijn dingen in de we
reld, die hooger voor mij zijn en heiliger
'dan dc kunst. Ik hei) mijn vader aan zijn
sterfbed niet alleen beloofd, dat ik kunste
nares zou trachten te worden, maar ook
dat ik. mijn goeden naam steeds hoog zou
houden, Ik wil trouw blijven aan het edele
in mij zelf, niets en niemand brengt mij
.tiaar af,
korulen (onderdrukken, dat Duitschlanfl po
gingen zou aanwenden om Frankrijk zijn
bondgenoot af te troggelen. Nog zij
geconstateerd, dat do Russische bladen
zich allo waardccrend over Duitschland
uitlieten, uitgezonderd de „Nowoje Wrem-
ja", 'het belangrijkste Russische blad, dat
volgens de DuilscJio pers een verzamel
plaats Van Engelsche, Franscho en Duit
sclie 'intrigues is, en dat liet aan de noodige
hatelijkheden jegens Duitschland niet heeft
laten ontbreken. -
Do verwachting, dat van Duitse he zijde
voorstellen zullen worden gedaan tot bij
legging van het geschil tusschen Turkije
en Jtalië, wordt intussehen van officialise
Duitsche 'zijde in do „Kölnische Ztg." be
streden. En de bewering, dat Duitschland
zou trachten Rusland te bewegen het ver
bond met Fiankrijk op te geven ol dat het
een poging zou doen een verkoeling te
weeg to brengen tusschen Engeland en het
rijk van den tsaar, verwijst het blad ge
heel en al naar het rijk der fabelen, daar
de Duitsche staatslieden nooit pogingen van
de mogendheden'om politieke combinaties
aan tc gaan, die zij in haar vooideel acht
ten, hebben tegengewerkt.
De „Köln. Zeitung" verwacht, van dc bij
eenkomst der keizers niets anders dan ver
betering van de betrekkingen tusschen de
beide rijken. „Mocht het gelukken al
dus besluit liet officieuse orgaan het in
vele Russische kringen nog hcerschcnUe,
wantrouwen tegen Duitschland uit den weg
to ruimen en plaats te doen maken voor
vertrouwen, dan -zou alles bereikt zijn, wat
wij' kunnen venvachten. Want is dat ver
trouwen eens gevestigd en heeft de overtui
ging, dat tusschen beide rijken geen ernstige
punten van verschil bestaan, wortel ge
scholen, dan volgt van zelf een vredelie
vende staatkunde."
GEMENGDE MEDEDEEUNGEN.
Engeland.
Het schijnt, dat het conflict tusschen de
liberalen en 'de arbeiderspartij inderdaad uit
gevochten zal worden. De ultra's der ar
beiderspartij verklaren, 'dat dc tijd is geko
men om den liberalen te tooncn, dat do
arbeiderspartij desnoods hun hulp kan ont
beren, terwijl de liberalen het bewijs moe
ten leveren, flat zij liet'buiten de arbeiders
partij kunnen stellen.
Volgens de „Westminster Gazette" zou
het Iloogerhuis van plan zijn om bet we
derom „onmogelijk tc maken dat dc Home
Rule tot 'wet wordt, en wel door desnoods
voor een jaar te verdagen, indien volgens
de Parlcmentswet het ontwerp voor Home
Rule na in twee zittingen in achtereenvol
gende jaren door het Lagerhuis te zijn goed
gekeurd, door het Iloogerhuis in behande
ling moet worden genomen. Door te ver
dagen zou nu het Jloogerhuis het der regce-
ring onmogelijk maken het ontwerp voor
Home Rule het Iloogerhuis te laten berei
ken. Het blad zegt, dat het hiermee liet
Iloogerhuis volkomen ernst 'is.
Het bestuur van 'de haven van Londen
maakt Lekend, dat gisteren 14.882 bootwer
kers aan 156 schepen aan het weik wa
ren.
Neen, Domhaly was voor haar niet ge
vaa dijk. Zy wist hoe het de mooie Mizzi
gegaan was, die hem vertrouwd had en
door hem ten slotte zonder achting was
bejegend en verstooteh. En dan do ge
dachte aan Siegfried zou luiar kracht ge
ven on slaande houden tegenover alles wat
Domhaly misschien van haar inocht wen
scheii
i XIII.
Hij stond voor haar schildersezel.
liet beeld van de kleine Ellen, dat luch
tige balletvogeltje, naderde zijn voltooiing.
Als zijde waardoor liet Jicht speelt, golfde
het haar om het lieve, lichtzinnige, smalle
kindergezichtje. En de dioomoogen keken
sprookjesachtig van ondei de lange wim
pers.
De jonge schilderes, in een witte schil
dersjurk, ging een stap achteruit en verge
leek in stil gepeins 'model en schilderwerk.
Lang stond zo zoo, grondig en scherp ging
zij alles na. Vaak trilde het penceel in haar
hand alsof zij nog een kleine verbetering
wilde aanbrengen, nog een lijn trekken,
een schaduw nog een ietsje zwaarder wilde
maken. Maar zij deed het niet. Het geheel
was nu zoo rijp geworden, dat zij met
haar kracht cr niet meer aan verbeteren
kon. Als zij er nu nog iets man deed, zou
het slechts kunnen schaden.
Een rein, groot geluk stroomde door haar
ledon, een blijde glans van vergenoegdheid
kwam op haar gdelaat dat was de vol-
Turkije.
Dc rcgcei'ingsinspoctcur Bekki pasja le
Monastir bericht, 'dat talrijke sjeiks der
Bektasj-denvisjen en vele hoofden der
Amaulon zich bij de muiters hebben aange
sloten. Intussehen zijn nog twee extra-trei
nen met regocringbtroepen uit Koustantino-
pel te Salonika aangekomen en naar Monas
tir voltrokken. De overheid van „Monastir
nam twee Buigaarselie boeien gevangen,
die onder bun hooivrachten dynamiet naar
de stad brachten. Te Monastir schijnt de
toestand althans voorloopig kalmer to zijn.
bekki pasja heeft aan alle officieren ton
strengste gelast zicli van elke politieke men
ging te onthouden; 'zoo niet, dan zullen op
bevel 'van den 'minister van oorlog zeer
strenge straffen worden uitgedeeld.
In een brief liit Monastir aan den „Berl.
bokal-Aiizcigcr" wendt een uiteenzetting van
den toestand gegeven. Het geheime comité
(de garde 'des vadeilands), dat bijna uitslui
tend uit officieren bestaat, ontpopt zich
ioo heet het daarin o. a. meer
en meer 'als een tegenstander van het Jong-
Turksche comité. Het staat aan de spits
van 'de gchecle beweging. Het is aan geen
twijfel onderhevig, dat 'tusschen'dit comité
en (den boud van Albaneezcn een entente
bestaat ca zij in gezamenlijk overleg han
delen. Hel programma van dit geheime
comité bevat een groot gedeelte der Alba-
nccsche eisclien, een omstandigheid, die
de 'algeineenc actie tegen de regeering des
te gemakkelijker maakt. Ook to Perlepe,
Orida, Rezna, Ibra en Coritza duurt de
desertie voort. Een gedeelte van de Alba-
neesche notabelen le Monastir heeft zich bij
de 'muiter» aangesloten.
Van Albaneeseho zijde wordt aan een
correspondent van het „Berliner Tageblaft"
veizeLerd, 'dat de in het iegei dienende Al
baneezcn zich absoluut met de muiters
solidair 'hebben verklaard. Zij weigeren be
slist aan 'de militaire operaties der Turken
tegen do Albaneezcn deel te nemen. Van
daar dat de Turken in de laatste tien dagen
niet legen 'de opstandelingen opgetreden
zijn. De mulei» weigeren met de regeerin i
in 'oiideihandeling te treden en verlang' v
absolute voldoening aan al hun ëisehen.
Zij bandelen in overeenstemming met de
leiders 'der Albaneeseho nationale beweging.
Dc "kans op een burgeroorlog neemt van
dag tot dag too.
liuahua verschanst. Zij werden gisteren;
door de cavalerie der regeering in de flank
aangegrepen, dooli zij sloegen dezen aan
val met succes af. Tegelijkertijd moet het
hun gelukt zijn een trein met 1000 man
regeoringstiocpen in de nabijheid van
Clmnbapas in de luc.ht te doen springen.
Volgens niet Le controleeren gerucli ten zou
den 'bijna alle 1000 man gedood of zeer
zwaar gewond zijn. j
Volgens dit sensalioneete bericht zou
den de rebellen nog steeds heer en mees
ter zijn in dc provincie Chihuahua en een
gedeelte -van de provincio Sonora. j 1
BINNENLAND.
Oazc ministers.
De minister van binnenlandscho zaken
begaf zich heden naai- het Loo ter audiën
tie bij H. AI.-de Koningin.
Ridderorde,
Bij Kon. besluit van 27 Juni is benoemd
tot ridder in de orde van Ora»je-Na»sau,
A. den Hoed, voorzitter van de Nederland-
sclic Maatschappij ter bevordering van vlas
industrie, te Rotterdam.
Graaf Tan Bylandt,
Naar „Het Vad,'* verneemt, staat liet
thans vast, dat de voorzitter dor Tweede
Kamer, mr. W. K. F. P. graaf van By landt,
geen herbenoeming als voorzitter der Ka
mer zal aanvaarden. De heer Van By-
landt heeft zijn besluit genomen op me
disch advies en moet besloten zijn op zijn
besluit niet terug te komen.
Mexico.'
Naar een telegram uit New-York te ooc-
deelen, is de aanvoerder der rebellen van
zijn nederlaag weer bekomen. Hij beeft zich
met zijn troepen m bet gebergte bij Clri-
FeeatTlerlng 1913.
Gisteravond jieeft in de raadszaal van
het stadhuis, ie Rotterdam1, onder voor
zitterschap ,van den eere-voorziller, bur
gemeester mr. A. R. Zirnrnetman, de cou-
stitueeremle vergadering plaats gehad van
de commissie, die zich gevormd heeft voor
de feestviering in. 1913.
De eere-voorzitter opende de vergadering
die door 57 leden van de commissie weid
bijgewoond, met, de medcdeciiug, flat de
tic-eren, die het initiatief genomen heb
ben tol hel op waardige wijze vieren in
deze stad van het eeuwfeest, hem verzoch
ten, het eerc-voorzi Iter schap van dc eeuw»
I commissie te willen aanvaarden. Daarvoor
4 zeidc hij ben dank; hij heeft dit eeie-voor-
ritterschap met genoegen aanvaard, (e meer
omdat hijj daardoor zijn sympathie toonen
kan voor liet streven om in 1913 nog
eens in aller herinnering terug te roepen
den 100 jaren geleden gevestigde» stand
van zaken, waardoor ons vadeiland lot
grooten plooi is gekomen.
De eere-voorzitter stelde daarna voor
tot voorzitter te benoemen den heer J.
Hudig, van wien men weet, dat hij de
man is, die tot de feestviering het initia
lief heeft genomen. (Langdurig applaus/
doening over'den voltooiden ar beid, clie zoo
veel moeite had gekost.
Daar kwam Domhaly voor de correctie.
Neon, zacht trad hij na een oogenblik weer
lenig om weer le verschijnen met een stuk
doek dat hij spande en zonder een woord
begon te schilderen.
„Wat gaat u doen?" vtoeg Hikte verwon
derd.
„Ik had gehoopt, dal u het niet meiken
zou", lachte hij luchtigjes, „gaat u maar
door met uw werk denk mei aan mij.
Dit kan ik alleen zeggen, Rebstein, u bont
altijd zeer mooi, maar als u werkt bent
u mooier mooier dan ccnig model zijn
kan."
„Wilt u mij voorden mal bonden?" lach-
1e zy koel.
„Neen, het is mij heilige ernst", antwoord
de hij kalm, „dat voorhoofd, deze oogen
en dit gezicht, dat in de kunst wcikzaam is
en opgaat, dat alles is wonder mooi en
straalt als van goddelijk licht. Ja, als u
werkt is het geheel schoon, krachtig, bijna
bovennardschIk ben cv vaak van onder
den indruk geweest,"
„Kunt u liet niet met nog wat grooter en
dikker woorden zeggen?" spotte Hikle,
„Zeg liever, 'dat het vandaag voor een
schots te laat is", zei hij onverstaanbaar.
„Maar na al 'dat vervelende posccren der
slappe modellen trekt het mij bijzonder aan
een beeld te maken van een zelfscheppend
edel wezen. U zult mij moeten toestaan een
paar studies run u te maken,"
De lieer Hudig verklaarde zich bereid
bet voorzitteischap te aanvaarden
Voorts werden benoemd dc leden van
het uitvoerend comité voor de loop-om
de zaken.
Het Rootle Kruis.
Omtrent do gisteren gehouden oefening
van liet comité voor Buwum jen omgeving
van het Nedcrl. Roode Kruis, kunnen wij
nog het volgende me'dedeelen -.
Ongeveer 3 uur stapte Z, K. 11. do Prins
aan .wal tegenover het evaruutiolio»pitaal,
Waar in drie zaten duidelijk weid aange
toond, hoe ia tijd van oorlog een eerste
inrichting van groot nut kan zijn.
Bij het binnenkomen in de ziekenzaal
.onderhield 'de Prins zich eenige oogeti-
blikken met zuster De Haan. Voor de uit
eenzetting van dr. De Groot en d,i> Ten
nissen .toonde Z. K. 1!. Kroot o belangstel
ling. 1
De terugtocht naar Naarden weid por
auto ondernomen. Nadat op het raadhui»
thee wa» aangeboden, weid in een zaal
van hel weeshui», nadat de Prins al» vooi-
zitlcr du bijeenkomst geopend had. door
dr. De Groot, uitvoerig uiteengezet, boc
hel vervoer te water voor ons steeds een
nationaal vervoer zal zijn, omdat hu-l
aan groote voordeden zijn verbonden bo
ven het vervoer per as. levens vees »pr.
op het voordeel, dat voor dit veivuei een
gering aantal personen nomhg i», in ver
gelijking met het vervoer U» land.
Walde .gehouden oefening betrof, spieker
zeide, dat deze goed geslaagd mag hoeten,
hij dankte voor de oritiek en sprak den
wbnsch uit, dat de aanmeikuigcn dooi;
hel personeel ter harte zouden woiden ge
nomen. i I
Burgemeester 's Jacob brack! dank voor
de'belangstelling van het publiek, de lmlp
van het garnizoen, de aanwezigheid van
de hoofdofficieren en sprak zijn bijzon
dere erkentelijkheid uit voor den steun
van het hoofdbestuur. Maar wat, aldus
mr. "s Jacob, dezen dag tul een feestdag
heeft gemankt, i? de aanwezigheid van
den voorzitter, in wien wij teven» den Ko
ninklijken gemunt begi ooien,. en aan wien
wij de belangen van onze veiwnigms gaar
ne. loeven bouwen.
De Prins dankte <h-n beer buob voor
zijn woorden en wees voui Is op de ipocile
belangrijkheid van deze oefening, die beef!
doen zien, hoe men in vredestijd zich moet
voorbereiden om in noilog-dijd gereed te
zijn. Dit is de hoold/aak en dit nuttige
werk kan men veirichten, u. a. bij nationale
feestdagen, bij het uitbreken van epide
mieën.
Vooits bi acht Z. K. II. dank aan allen,
die hadden medegewerkt, in ln-l bijzonder
aan de atdeelin» Russian.
Z. K. 11, sprak ten slot to de hoop uit,
dat deze oefening niet de laatste zal zijn
en in meerdere plaatsen zal wniden her
haald.
Bij het verlaten van het veesbuis werd
de Prins wederom hartelijk toegejuicht.
Wat kon zij daar tegen aanvoeren? Eigen
lijk was Hilde blij dat zy haar leermeester
die zoo goed voor haar was en met zooveel
geduld en belangeloosheid hielp, ook eens
een kleine wederdienst kon bewijzen. Sinds
rij Van 'dr. Herdhilszer wist hoeveel zor
gen en Vnoeilüijkheden hij finrmtieel had
to overwinnen en. dat zijn kunst eigenlijk
inaar een melkkoetje voor zijn schuld
ei schors was, bad. zij niet alleen oen ver
coring als kunstenaar voor hem, maar ook
een va mi medegevoel, zonal,s do vrouw
dat kan hebben. Ais hy maar niel naar
haar keek met dien hari&tochtelykcn gloed
waarover mevrouw Ilerdh'iiszer zich be
klaagd had
Ilij liet zijn nauwelyks begonnen schets
rusten en bekeek ine! scherpe opmeikzaam-
beid haar werk. Eerst na een lang zwijgen
verbrak hij 'de stilte.
- „Als men n in uw werk verdiept ziet,
vol ijver, vol spanning," zoo begon hij zijn
oordcol in te leiden, ;,dan zou men nog een
iets hoogere verwachting van uw arbeid
krijgen, dan waaraan dit beantwoordt. Maar
noen, hot is slechts myn eigen ongeduld,
dat zoo spreekt. Hoewel het gezichtje van
Ellen nog te zwaar van toon is, hen ik
toch met uw werk zeer tevreden. B knul
wat! U hebt hij Waldhior wel een en an
der geleerd, 'maar wat u Lier held vootb
geln-aeht sedert uw komst getuig! van groo
te vordering."
Hij keek nogmaals scherp en daeld na.
„Neen," zoo begon hij weder, „er is nog
niet alles uit het model gehaaid wat er in
zit. Er moet nog meer leven m komen, nog
meer moet liet beeld spreken. Maar uw
kunst, belooft toch veel. U geelt nog te veel
aandacht aan bet unbelangrijke en moet
loeren bet voornaamste en sprekende van
een model naai voren le brengen en het
andere met weinig lijnen weer te geven.
Dombaly's donkere oogen glinsterden
Hikle tegen als twee zonnen.
,,U begrijpt mij, Rebstein! Wal aanvan
kelijk als men als kunstenaar begint te
werken, slecht» af en toe onder de ne
velen, wolken en sluiers weg kom! kijken,
dal moet geheel le voorschijn treilen, zoo-
als do Ion langzaam door de wolken
breekI en allang» al bet donkere verdrijft.
De kleuren moeten Steeds duidelijker spre
ken, steeds meer moeten zij uitkomen dooi
de kunst!"
„En gelooft u, Domhaly, dat ik rai der
beginnelingen ben, die er in slagen al
lengs het licht van aclller dv nevelen weg
te halen?" vroeg Rilde met killende stem.
„Ik hoop hot én hel zal mijn hols zijn!"
antwoordde hij.
„Dan zal het ook de mijne zijn!" zei
Hilde met gloeiende wangen.'
Kleine Ellen, het sierlijke model, wierp
liet paar smeekendo blikken vol verlangen
toe. Zij verlangde naar vrijheid. Maar Dom
haly lachte: 1
(Wordt vervolgd.)
t 5 fiF" f
]ffcl
lag,
5Uf-
'00-
ge-
z'j
301'
sr-
lor
de
Dit
ien
EN
)0S
7
kid
Ij
