Van Houtens
65** Jaargang,
Maandag 8 Juli 1912
No. 13961
Martelaars der kunst,
k
Beis-Abonnementen.
"buitenland.
GOED en GOEDKOOP
1 Kg. JI5oHkJ/0.42|
.0.80 *0.18
rif-
is
|n vierkante bu«sen
BINNENLAND.
(Wordt vervolgd}
nog
van W
ndy
m,
nog
zen
Ra»
non,
SCH1EDAMSCHE COURANT
Deze courant verschjnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Eeeatdageat»
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en ïlaardingen fl. ls25» francd
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dageljks aangenomen, 1 j 1
Advertentiën Voor het eerstvolgend nummer moeten dea middags vóór een
nur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven}, i
de
ijn-
13e
tll3
liol
ïze
;ad
er,
Ri
jks
Het
uw*
co-
bi-
iig
ecï f
od
bzo
slid
do
en
ee-
ien
uit
de- f
am
eg,
iit-
lijk
alk
be
de
ecS
>rd
op
in
iax
de
is,
m
is
rk-
or-
an
HO
OT-
on
ije
m-
on
m,
er
Is.
ir-
i",
lis
en
jef
,A'
sl
is-
50
a-
m
i\
13
H,
I,
18
Er§s der Advertentiënj Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meel
15 cents. Reclames SQ cent per regel. Groote letters naar de plaats dia zij
innemen.
Advertentiën b'ij abonnement op yoordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In 'de nummers, 'die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
fgrschjaen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
San 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
De Administratie van de „Schicdamsche
Courant" is gaarne bereid om tegen ver
goeding van porto's aan hare abonné's,
die voor korten of langen lijd op reis gaan,
de courant aan liun tijdelijk adres to zon
den. Ook abonnementen voor den tijd van
een halve-of heele maand-worden gedu
rende het reisseizoen gesloten.
Schiedam, 8 Juli 1912.
DUITSCÏ1LAND EN RUSLAND.
De keizerssamenkomst te Baltischport be
hoort al jveer tot het verleden. Vrijdag
avond nog bieklen do keizeis na liet diner
ceiclc. Bij die gelegenheid is, volgens ,de
(elegraafagent schap pen, die korde mededee
lingen over ,het doen cn la,ten der monar
chen verstrekken, ,veel gepraat en had de
tsaar ,o. ,n. een lang onderhoud met den
Duitschen rijkskanselier. ,TIet afscheidsdiner
had Zaterdagmoigen aan boord van de
„Slandatl" plaats. Na afloop daarvan ver
trok liet keizerlijk jacht „llohenzollern" met
de andere üuitscho schepen naar SWine-
rmmde, waar het gisternamiddag aankwam,
terwijl de rijkskanselier, die nog langer
van de Russische gastvrijheid gaat profi-
teeren, naar Petersburg vertrok.
Zooals gebruikelijk, is ook na afloop
van deze conferentie van staatshoofdent
aan do per-s een officieuse mededeeling ver
strekt, en wel van don volgenden inhoud:
„Do bijeenkomst der keizers kenmerkte
zich door bijzondere hartelijkheid en was
een nieuw bewijs voor de vriendschapsber
trekkingen, die beide vorsten sedert jaren
verbonden.
„Uil de gedaehtenwisseling tusschen de
staatslieden, die beide monarchen vergezel
den, bleek .opnieuw d,at men beiderzijds .er
naar streeft, ,de tusschen beide landen be
staande, eerwaardige .tradities hoog tehou-
den. De politieke gesprekken, die over alle
onderwerpen van ,den dag liepen, versterk
ten ,aan .beide zijden de overtuiging, dat
het voor .het bcl.ang der beide naburige,
rijken en ,van den algemecnen vrede .voort
durend van .de hoogste beteekenis is, do
op wederzijdsch vertrouwen berustende toe
nadering te .doen voortbestaan.
„Er kon .geen sprake zijn van .niouwo
afspraken, wijl daarvoor geen aanleiding
bestond en .evenmin v,an het brengen yan
wijzigingen in ,de groepeering dor Euro-
peosche mogendheden, welker waarde voor
de handhaving ,van het evenwicht van den
vrede beproefd gebleken is.
„Tijdens de ontmoeting te Baltischport is
eenerzijds de yasle, duureamo vriendschap
tusschen Duitscliland (en Rusland gebleken
en anderzijds is zij een veolbefoekenenda
uitdrukking van ,de vreedzame richting, die
de politiek .van beide rijken in dezdfdd
m,ate volgl." s
Do inhoud yan dit communiqué samen
vattend, kan .men zeggen, dat de beide vor
sten, conferee rende over alle politieke kwes
ties van ,den dag, in da eerste plaats over
den Italiaansch-Turkschen .oorlog zullen
hebben gesproken. .Voorts, dat men hierbij
tot de .conclusie is gekomen, dat beide rij
ken in ,liet belang van den vrede, „voeling"
blijven houden; .dus geen gecombineerd op
treden te .Konstanlirropel. En tenslotte: er-
zijn geen nieuwe overeenkomsten lot stand
gekomen, hetgeen .wellicht in Duitschland
eenige .ontnuchtering .en te Parijs en Bon
den eenige geruststelling zal wekken.
De officieuze .„Norddeutscho Allgemeine
Ztg." .schrijft, .dat het verloop der keizerv
bijeenkomsten geheel .aan de verwachtingen
heeft .beantwoord. „De waarde van de be
sprokingen £öo zogt het regeeringsor-
gaan verder ligt in het feit, dat zij aan
beide zijden bet voornemen heeft versterkt
om blijvende de voeling tusschen. Duitsch
land en Rusland in do groote kwesties van
den dag ten bate van de handhaving van
den Ruropeoschen vrede te doen voort
bestaan.
„De Russische pers heeft vele blijken go-
geven Van vriendschappelijke gezindheid of
onbevangen opvattingen, ,dat wij doze ge
zindheid .doelen, behoeft niot verzekerd te
worden."'.
-s v/V -
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Roman vrij naar hot Duitsch.
van
J. C. IIEER.
23)
Dombaly haalde de schouders op.
„Dat is juist de groote vraag," antwoord
de hij op ietwat somberen toon. Plotseling
lachio hij:
„Ik had, u mot uw1 odel, wannbezioM
gezicht mooten leoren kennen, vóór ik Mizzi
Schilfer schilderde dan had ik vooruil
geweten dal Mizzi niet geschikt was voor
oen schilderij, waarmee ik zulke hooge lie
dodingen had.
Ilij liep opgewonden bij haar weg, kwam
echter dadelijk weer terug, ging op oen
stoeltje zitten mot do lreenen over elkander
geslagen en begon op zuchten, geheel an
deren loon te sproken.
„Dr. Jlordlniszer wil voor do niouwo
villa, welke hij aan den Bovenrijn bezit,
zijn portret on-dat van zijn vrouw laten
schilderen. Ik heb' veel hoop op dio op
dracht Ik zou het graag willen doen, want
'die man begrijpt wat kunst js en denkt
zeer hoog van do kunstenaars. En zijn
vrcrnw 1 Prachtige vrouw een genot zou
het zijn, haar te schilderen. .Weet u er ook
iels naders van, hoe dr. Jlerdliiiszer over
'die portretten denkt?"
„Spreek er zelf cons niet ,hem over,'
stotterde Ililde, verschrikt en in pijnlijke
verlegenheid.
Eng eland.
Reuter seint uit Londen, dat het mond
en klauwzeer is uitgebroken in hot graaf
schap Surrey. Dit is het eerste geval in
Zuid-Engeland.
Er zijn, sedert 24 Juni, toen het eerste
bericht over de ziekte gepubliceerd werd
op 35 plaatsen ziektegevallen voorgekomen.
Het vervoer yan vee in Londen en om
streken is verboden.
Fr ankirijk! e'n Spanje. 1
Volgons do „Echo de Paris'* zal dq ver
wachting, dat de Framsch.-Spaansc.he cui-j
derhandelingen ongeveer den. löen dezer
maand afgeloopcn zullen zijn, Waarschijn
lijk niet worden -vervuld. Wel valt niet
meer te twijfelen aan de totstandkoming
van een void rag, maar er vallen nog al-
derlei détails te regelen, waarvoor nog
langdurige onderla ulelingen gevoerd zullen
moeten worden. Het verdrag zal dus ver
moedelijk eerst voor twee maanden' gefee-
kend kunnen worden. i 1
Frankrijk jnjlarokko.
Naar officieus gemeld wordt, zou dq
Fransche ministerraad gisteren beraadsla
gen over jiet zonden van nieuwe versterkin
gen naar Marokko. 1
Uit Oedsja .wordt bericht, dat de colonne
Van generaal Alix haar pacificatie-taak in
de Moeloeja- en Gerif-gebieden heeft vol
bracht. Do generaal is naar 'Oedsja ierug-
gekeeid.
Te Fez is van gen-oraal Gouraud Ife-
richt ontvangen, dat hij op den roghi een
overwinning 'behaalde. De vijand werd vol
ledig verslagen en, liet versoheidene doo-
,dea -op het slachtvekl achter.
Duitschlan'd.
Naar'de „Tiigliche "Rundschau" ver
neemt, is een Wetsontwerp in voorbereiding
tot regeling van het luchtvaartrecht p-p
nationalen grondslag, porspronkelijk be
stond het plan oen internationale regeling
daarvoor in hot leven to roepen. P©bespro
kingen hebben echter tot een negatief re
sultaat geleid, zoodat voorloopig alleen voor
Duitschland geldende bepalingen zullen
worden getroffen.
Frankrijk. j
In Duinkerken hebben de stakende boot
werkers, na onderhandelingen met de Com
missie voor de behartiging van de belan
gen der haven, besloten dein arbeid aan
boord van de eenige degen geleden door
hen verlaten schepen te hervatten.
Te Havre beginnen de sleeperswagons,
weer te rijden onder militaire begeleiding
Te Marseille staat, tengevolge van do.
staking der zeelieden, het scheepvaartbe
drijf zoo goed als stik Het verkeer met
Algiers is gestaakt; er vaten echter nog
booten op Corsica.
De postdirectie heeft den minister ver
zocht torpedojagers tot haar beschikking te
stellen, ten einde iia den dienst te kunnen
voorzien. Aan dit verzoek' zal hoogstwaar
schijnlijk gevolg Worden gegovten.
De verliezen, door den handel geleden
gedurende den korten tijd, dat niet gewerkt
is, loopen reeds in da millioenen.
„Dat kan ik niet doen het komt
mijn trots te na, opdrachten door persoon
lijke aanbiedingen zien te krijgen. Maar
waarom zwijgt u? Hoe moet jk dat uitleg
gen? U weet meer van de zaak!Heeft
Ilerdhüszer zijn plan, om mij jiet werk
op to dr,agen, opgegeven? Maai- dat is
niet aan te nemen! Zegt u mij wat uweet,
Rebstcin!"
Zijn oogen hinderden Iliklo.
„Mevrouw wil niet' voor u pose-eren,"
zei ze zacht, „u hebt baar met uw blik
ken enfin, u weet dat zelf het beste!"
Dombaly sprong op en keek 'donker voor
zich neer. Het Was duidelijk' pp zijn ge
zicht (e lezen hij voelde zich schuldig.
„Dat ik naar haar gekeken Jieb, zoodat
hot haar hinderde, die mogelijkheid js niet
uitgesloten. Dit wil ik dadelijk .toegeven,"
zei hij op bitteren toon. „Da,t verwijt is
niet nieuw, zooiets heb ik .meer moeten,'
hooren. Wat kan ik er echter tegeu doen
dat legenover een schoone "vrouw mijn
oogen beginnen te schitteren Ik ben toch
kunstenaar 1"
Hij liep door liet atelier op en neer en
kw/im toen weder naar Ililde .toe. Zijn
stem klonk hard, 1
„Dal is voor mij een geweldige slag,'
zei hij. „Ik sta bij de kunstha -delaars al
voor een zeer hooge som in he* krijt."'
i Ja, dat .wist Ililde. Zij zweeg verlogen
en .bedroefd. I
„U kijkt ook al zoo „achterdochtignaar
mij, .Rebstem, alsof u van plan .was bij
mij ,wcg te loopen. \Vjat hebt u daar zoo
Portugal. i
In liet noorden des lands beginnen de
RONA
Cacao
monarcliisten zich weer te roeren. De tele
graaflijnen zijp. ier 'doorgesneden. De regee
ring beeft troepten met machinegeweren op
de opstandelingen afgevuurd.
Volgens toen telegram uit Madrid trokken
in den nacht van Zaterdag op Zondag 150
Pojtugeesc-he koningsgezinden, bij "t Spaan-
scche grensstadje Tuy, deMinko, een noorde
lijke grensrivier van Portugal, over. Zij de-
Hen teen aanval op de reclit tegenover Tuy
gelegen stad Valenca, maar werden met
een verlies van. drie gesneuvelden en ver-
scheidien© gewonden teruggeslagen. Tachtig
monarchisten, die over de Minko terugkeer
den, wenden gevangen genomen. Andere,
die zwemmend do rivier trachtten ovei te
steken, ondergingen hetzelfde lot. Het
overigte gedeelte van den troep verspreid-
do zich.
Een officieel telegram uit Lissabon meldt,
dat de onlusten, te Fafe Cab'aceiras en Basto
gehteel zijn onderdrukt. De regeering koes
tert niet de minste ongerustheid over den
toestand.
Italië en, Frankrijk.
Zaterdag heeft in, het gebouw van den
Franschen Senaat een bijeenkomst plaats
gehad van leidende politici uit alle par
tijen, geleerden, schrijvers en industrieelen,
waarin besloten werd tot het stichten pener
groote vereeniging „Frankrijk—Italië" ge
naamd. Deze .vereeniging zal met alle hmu
ien dienste staande middelen er naar stre
ven o.m. tusschen de beide volken pen
geest van .verzoening in het leven te roepen,
de betrekkingen tusschen beid© landen goed
en duurzaam te bevestigen en het streven
van hel [huidig- Italië tot meer waardoering
in Frankrijk ,to brengen. Als leden dei-
nieuwe vereeniging zijn o. m. loegetreden
de oud-president der FranscJic Republiek
Loubet, do politici Clemenceau, Pichon, De
Selves, Barthou, Etienne, Denys Cochin,
generaal De Ia Croix, enz.
Een vereeniging met een overeenkomstig
doel is pok in Italië opgericht. To Rome
hebben naar vandaar wordt gemold
allo senatoren en afgevaardigden zich ver
enigd tot ,een permanente commissie, dio
tot taak .heeft do, betrekkingen tusschen
Italië en .Frankrijk (e Verbeteren. Men pc
looft dat te kunnen bereiken, door jaar
lijks in .Rome en Parijs woderzijdsche par
lementaire bezoeken ,te brengen.
„Te Borlijin liep1 naar de „National
Zi.g.'l meldt Zaterdag het .gerucht, dat
zeer spoedig een wapenstilstand tussriben
Italië en Turkije te verwachten was. Er
werd zelfs 'beweerd, dat reeds binnen enke
le dagen do vijandelijkheden gestaakt zou
den worden. 1 1
Vereenigde Stateln. - f
De democratische caadidaat Voor hel
presidentschap, Wood row Wilson, heeft gis
teren een verklaring afgelegd, waarin de
eerste aanwijzing aangaande de voornaam
ste resullatan zijner campagne is vervat.
Hij staat naast Roosevelt, Waar deze de
duurte als liet brandende vraagstuk van.
den dag beschouwt, en schrijft ze toe aan
het thans geldende tarief.
juist gedacht?" ging Dombaly biLtcryroort.
„Dat hot voor u het beste was, dat u
een bezoek aan dr. Herdhhszer moest
brengen, uw verontschuldigingen moest
aanbieden om zoo de opdracht je redden,
als zij nog niel aan Jakob Steiger ge
geven is. Ik in mijn bescheiden betrek
king kan....."
Maar Dombaly ,liet haar niet uitspreken.
„Neem mijniet kwalijk. Dat nooit! Een
kunstenaar zooals ik verontschuldigt zich
niet. Ook ,u mag niet' verontschuldigend
voor mij optreden! En Jakob Steiger!
Onmogelijk! Steiger hoven mij te verkie
zen, Steiger, een kunstenaar van den der
den rangl"
Dombaly haalde pnet moeite adem en
een groote, eerlijke smart gleed over zijn
gelaat. Daar Ililde niet antwoordde, liet
bij zijn verontwaardigde gedachten den
vrijen loop.
„Steiger zal Ilerdhüszer met veel moeite
en eindcloozo vlijt goed kunnen .schilde
ren. Maar zijn vrouw 1 Steiger, „die zelf
nauwelijks een „beschaafd mcnsch is, ,k;m
wel boerenvrouwen, schilderen, maar geen.
beschaafde dame, geen mevrouw Ilerdhüs
zer. Hij ,is niot iu staat do teero en fijne
kleuren lo geven, dio daarvoor ïioodig zijn.
liet talent ontbreekt hom, daarvoor Jen
eonenmale. Ik horken dr. Ifoidlmszer hier
in niet .meer! Zog mij eens eerlijk, willen
zij u ook pen .afschrik voor mij inboeze
men?" i e L
„Neen een afschrik zou ik éérst van
u krijgen ,als u mij op dezelfde wijze zoudt
De Italia an schTurkse he oor
log. i v 1
Het Turksdhe ministerie van oorlog
meldt, dat den: 4d«n dezer' in Tripolis}
een gevecht plaats had met pen HalL-
aansch rogimeint. De Italianen heschen do
vlag op do hoogte van; Sidï Ab', maar
moesten haar- weer neerhalen, tengevolge
van een heiligen aanval der Turco-Ara
bieren. Zij- koereien met aanzienlijke ver
liezen haar 'Sidi Safd terug. De verliezen
der 'Pui'ksfch-Aralbiischo troepen zijn nog
niet bekjerid. t i
Cub a.
Do negcropstand, jn het noordoosten van
het eiland uitgebroken, kan, volgens berich
ten uit Havana, als geëindigd worden be
schouwd.
Estenos, de voornaamste aanvoerder, is
gedood, de opstandelingen bieden bj mas
sa's hun (Onderwerping aan en er zijn in
de provincie Santiago da Cuba nog slechts
kleine groepen opstandelingen. Maar de.
onderwerping, ook van deze, zal zich' niet
lang meer laten wachten.
De Vereenigde .Staten hebben besloten
hun vloot .terug te roepen.
Ouderdoms- en Invaliditeitsverzekering.
Do commissie van voorbereiding voor
bet wetsontwerp in zake de onderdoms- en
invaliditeitsverzekering is, zoo wordt uit
Don Haag aan do „Tel." gemeld, reeds te
gen 22 dezer en volgende dagen opgeroepen
om te vergaderen, Dan zal mondeling 'over
leg worden gepleegd met minister Taltna.
aanzien als u het mevrouw Ilerdhüszer
hebt gedaan."
Er trilde ,een hartelijke klank door Hü-
de's woorden.
„U weet immers wél, dat u heilig voor
mij bentl" lachte Dombaly door zijn smart
en zijn groote en oprechte genegenheid}
voor »haar .was daarbij duidelijk' (op zijn
gelaat to lezen.
„Als n mij verliet, zou dat een groot ere
slag voor ,mij .zijn dan dit met dr. Hci-d-
hüszor. ,0nder vier oogen gezegd, in dit
atelier, Rebsiein, behoort niets mij meer
toe, 'zelfs 'do schilderijen niet meer, dio
mij teloor bevriende schilders zijn geschon
ken. Ik heb alles tegen yoorsehotten moe
ten .verpanden. .Wat duivel, als .een kun
stenaar trekenen moot, met geld rekenen
Idat zou immers ellendig zijn 1 Ik kan
het tenminste niel. Maar „u hebt het
misschien geleerd?"
„Zeker. IBij mij thuis lieerschle ,a,l een
zekere ongerustheid als wij honderd francs
aan 'iemand schuldig waren en die schuld
niet dadelijk konden afdoen."
Met een zucht liet Hilde haar oogen. door
het mooie atelier gaan. Wat een schatten
waren hier bijeen! s
„Als ak in uw plaats was, Dombaly, zou
ik geen rustig oogenblik meer hebben en
.geen goede streek .meer kunnen doen. Ik
zou angstig zijn te midden van al deze
schilder jen.''' - i
„Kom', kom," lachte Dombaly half ge
dwongen, half oprecht vroolijk. „Mijn naam
heeft een te goeden klank pm het voor,
De vierkante stuiver.
In de vergadering der Twiaade Kamer
waren uoor minister Kolkman leenige proef
exemplaren van den vierkanten stuiver in
de wandeling gegeven. Ook ©nn op de persi
tribune, zoodat men zicih ooli: daar een
mcening kon vormen over hot nieuwe geld
stukje, dat, als de Eerst» Kamer heit ont
werp eveneens aanneemt, het tegenwoor
dige pseuddkvartje zal vervangen.
Het nieuwe stuivertje zal, zooals moiu
weet, vierkant wezen, dodb met ietwat af
gerond© lioekön. D© voorzijde Vertoont het
cijfer 5 met eon klein© c rechts boven, eein
en apder in eein uitgtesdhu'lptan cirkel,
waaromheen weder (renet tusscliCnruimtó
van een vlakiben band) ©en kraleadrkeL
aan de vierhoeken! Van d© munit gebroken
Uoor vier sdhelpornajmteinten; „lipt jaartal
is over livteo van die ornamenten verdeeld-
Het cijfer staat vertikaal In de diaganaal-
richting van het vierk'aai
De keerzijde is' nagtenoeg nitsluitend or-
mij .niet dragelijk to maken met die schul
den."
„Mijn handelaars kunnen mij niet in
don steek laten," vervolgde Dombaly, „daar
door zouden zij te groote schade lijdon. Een
paar gelukkig geslaagde schilderijen, een
half dozijn misschien, en ik ben uit do
tegemvooidigo moeilijkheden verlost! ,T)at
is voor een Dombaly niet zoo iets onmoge
lijks. Maar juist daarom' moot u bij mij
blijven, .Rebsleirt I Uw nabijheid, stemt mij
lustig en doet mij beter werken, Helspooit
mij tol inspanning aan als ik u met zoo
grooten ijver aan het werk weet."
„En ik ben oneindig gelukkig als ik
iels voor uw kunst zijn kan ik ben
u zoo heel veel schuldig 1"
llildo's oogen straalden.
Do stille onrust over het sarnemverken
van leermeester en leerling was verdwe
nen, hun verhouding werd hartelijker en ver
trouwelijker dan voor deze gebeurtenissen.
„Komt ju vanavond nog eens weer in,
„Die glazen hemel?" vroeg Jij.
„Neen -- ik zou gevaar loopen Kuno
Glür Weer te ontmoeten, cn daar ben ik
ill bet geheel niet op gesteld, i" zoo veront
schuldigde zij zich.
„Nu, dan moet u jnu maar naar den
.kunsthandelaar gaan, dio ik u genoemd
iheb," lachte hij. „Veel geluk op ld.©
'markt I"
Oneindig goedig Wenkte Dombaly zijn,
leerlinge foe. 4