65"" jaargang,
Dinsdag 1 C ctober 1912
ie, 14033
Eerste Blad.
DE HEILIGE ILA.
baron woldemar vqn uxkull.
BUITENLAND.
V
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHI! COURANT
Deze courant verschijnt dage! ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prqs per kwartaalVoor Schiedam enMlaardingon fl 1.25, franco
per post fl, 1.65. -
Prijs per week: Voor Schiedam enVIaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën yoor het eerstvolgend nummer moeten des middags v&ór een
por aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven],
Prigs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl.0.92; iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën Bij abonnement op yoordcelige voorwaarden. Tarieven
hiexxan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In 'de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, wórden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prjjs
yan 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te yoldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Schiedam, 1 Oct. 1912.
DE BALKAN,
De toestand in den Balkan hoeft thans
Izijn hoogste spanning bereikt, Bulgaren,
Serviëi.s, Grieken, Montonepijnen, Malisso-
ren, Miriditen en Turken staan zoo
openlijk mogelijk in vijandige houding te
genover elkaar, en slechts de geringste vonk
zal nu nog noodig zijn om dezen gevaar
lijken brandstapel, die de Balkan altijd is
geweest, in voile vlam zetten.
Het plotselinge besluit der Turksc-he re
geering, om manoeuvres te gelasten in de
omstreken van Adtianopel, d. i. niet ver
van de Bulgaarschc grenzen, hetwelk vrij
wel gelijk stond met een mobilisatie, heeft
do Bulgaarschc regeering aanleiding gege
ven om ook haar leger te mobiliseercn.
Men kan niet zeggen, dat zij dit beslui!
ondoordacht heeft genomen; gedurende den
geheelcn dag ongeveer is het Culgaarsche
kabinet, onder voorzitterschap van den ko
ning, in beraadslaging geweest, om het voor
en tegen te overwegen. Volgens de berich
ten uit Sofia, heereclit daar buitengewone
geestdrift voor don oorlog. Terwijl het ka
binet vergaderde, schoolden overal belang
stellenden in groole menigten hijeen en
werden overal demonstraties ten gunste
van den oorlog gehouden. En zoo vaak
troepen naar de grenzen vertrokken, was
aan het station een geestdriftige menigte
bijeen om hen uitgeleide te doen, terwijl
de manschappen schenen te blaken van
vuur om in liet veld te treden legen den
eifvijand.
Ook' Servië mobiliseert. In een officinale
nota wordt dc algemoene mobilisatie van
het Servische leger gerechtvaardigd ge
noemd door de gedeeltelijke mobilisatie van
het Turksche leger en de samentrekking van
Turksche troepen in lief vilajet Kossomo
en aan de Servische grens, üe vijandige
gezindheid van Turkije jegens Servië, zegt
'de nota verder, blijkt wel uit den maat
regel van do Turksche regeering om met
vijandelijke bedoelingen en zonder dat Ser
vië iels heeft gedaan, om het te rechtvaar
digen, Servisch oorlogsmateriaal, welks
doorvoer reeds toegestaan was, anti te
houden.
Van Montenegro is nog niets over roo-
hilisatiemaatregelen vernomen. Dezer dagen
echter heeft het met Servië een bondgenoot
schap aangegaan, naar welks voorwaaiden
het zich wel laat gissen Bovendien heeft
het een voorbereidenden oorlogsmaatregel
getroffen, n.l. door het verbieden van den
uitvoer van paarden, vee, viecbch en meel.
Do verhouding tussclien Griekenland en
Turkije was in do laatste dagen tengevolge
van de beschieting van dc „Romelie" nabij
Samos door de Turken uiterst gespannen.
•Turkije heeft echter bestraffing der schttl-
Vrij naar het Duitsch
van
1 I
digen beloofd en daarmede scheen de zaak
weder in het reine. Nu komt echter uit
Kopenhagen, het onrustbarend bericht, dat
dl koning van Griekenland, die daar op
familiebezoek was, met buitengewone haast I
is voltrokken, waaruil natuurlijk, in ver-
hand niet don algemeenon toestand, weder
allerlei 'pessimistische gevolgtrekkingen
worden gemaakt, I
Zaterdag kwam plotseling het venassen-
dc bericht, dat Rusland een aantal leger
corpsen in Polen mobiliseertEr volgde
reeds spoedig een tegenspraak; het was
slechts een proefmobilisatic, waartoe reeds
in het voorjaar was besloten. En nu blijkl
werkelijk uit een latere mededeeling van
hot olficieusc „Pelersliuigschc Tob-giaaf-
agenlschap", dat de desbelrcffeudc oekase,
waarbij de reservisten van 22 districten en
niet uit Polen alleen voor een proefmobili-
satie zijn opgeroepen, reeds van ouderen
datum is. Maar de Russische regeerinl
weet zeer goed, dat zulk een maatregel
ook al was er reeds vroeger toe besloten,
thans dc reeds bestaande ongerustheid nog
zal vermeerderen en de vraag dringt zich
daarom op, welk doel Rusland eigenlijk
met, dezen maatregel beoogt. Al wordt offi
cieel van Russische zijde pressie geoefend
op do Balkanstalen tot behoud van den
vrede, het bericht der mobilisatie zal na
tuurlijk hij die staten de meening wekken,
dat Rusland hen eventueel niet alleen zal
laten staan en zoodoende worden de kan
sen op oorlog verhoogd.
Voor Turkije zijn de vooruitzichten niet
bepaald schitterend. In alle decien van Al
banië heerscht een volledige anarchie, in
Macedonië en Armenië is het bovendien
niet geheel en al zuiver, dan is cr de oor
log met Italië en tenslotte, hetgeen in zoo
moeilijke tijden als thans wel liet gevaar
lijkst van alles is, verdeeldheid in de hoog
ste regeering,. liet gemehl wint vooildu-
ïend veld, dat het kabinet-Moektar pasja
zal af lieden. Neemt het minislerie niet in
zijn geheel ontslag, dan zal in ieder geval
heengaan de minister van oorlog, Nazim
pasja, wiens positie onhoudbaar wordt ver
klaard. In politieke kringen gaat zelfs het
gerucht, Kiamil pasja tot dictator te be
noemen.
De groote mogendheden geven den moed
nog niet verloren, en hopen nog altijd den
vrede te kunnen handhaven. Zoo seint Reu
ter uit Londen, dal men daar, hoewol het
ernstige van den toestand inziend, alge
meen den indruk heeft, dat liet voigevot-
derd seizoen een hoopvol Leeken is en
eveneens het feit, dat de groole mogend
heden hun uiterste best doen om de Bul-
kanstaten tot gematigdheid te nopen.
Even hoopvol is men te Wecnen on Pe
tersburg. De benoeming van koning Carol
van Roemenië tot gcncraal-vcldmaarschatk
van het Russische leger, zou een bewijs
zijn, dat Rusland heslist tegen Balkan-oor-
log is en dat het door deze benoeming
wil loouen, dal het Roemenië opdraag! den
wil der Europceschc mogendheden desnoods
met geweld van wapenen door te voeren,
en dal Roemenië daarbij kan rekenen op
den steun van Rusland en Oostcnrijk-Hoii-
gaiije.
De V/ecnsche „Neue Ereic Presse" meldt
nog, dat de vrees voor oorlog minder ge
worden is. Ei- is reden om te hopen, zegt
het blad, dat de pogingen dei" vereenigde
mogendheden niet slechts in Turkije, maar
ook hij allo ernstige factoren in de Bal
kanstalen een goede ontvangst gevonden
hebben.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland en R u s 1 an d.
Aan hol Router-bureau is ofiicieel mee
gedeeld, dat in het onderhoud lusschen
de ministers Grey en Sassonof geen' nieu
we politieke overeenkomst betreffende Per-
zie behandeld is en dat .geen der heide
mogendheden plan heeft op een verdeel
ling van Perziö. Met het oog ,op een spoe
dige terugtrekking van de Luilenlandscho
troepen rut Perzië ovetwegen heide mo
gendheden, hoe zij het best kunnen sa|-
menwerken tot versterking van de Perzi
sche regeering, opdat' deze in staat zij de
orde en veiligheid op de handelswegen
te herstellen.
Tusschea Sassonof en Grey bleek volle
dige overeenstemming te bestaan ten aan
zien van den wenscli om to arbeiden voor
het behoud van den vrede en wat betreft
diplomatieke gemeenschappelijke actie voor
dit dool.
Volgens een nader telegram van Ren
ter bestaat Ier leden om aan tc nemen,
dat de laatste zinsnede van dit communi,
qué betrekking heelt op den algemeenon
inlernafionnlcn toestand en niol op Per-
zië alleen,
Duits c h Ipn d.
De „Deutsche Tageszeilung", hel hijblad
der agrariërs, komt in een hoofdaitikel hef
tig op tegen de door de Pruisische regeoring
voorgenoomen maatregelen tegen den
vleeschnood en noemt deze on noodig en
verkeerd.
Vooral de toelating van Nederlandscli
vee moet hel ontgelden. Zooiand als in Ne
derland, zoo heet het, het mond- en klauw
zeer in eenige plaatsen heerscht, kan hot
gemakkelijk weer uitbreken. Otschoon ook
alle andere maatregelen vcrweipelijk zijn,
is hel toch vooral de tijdelijke verlaging 1
van de inkomende rechten op vlecsch, die
de ergernis van het agrarische orgaan
wekte. Het is een afwijking van dc econo
mische politiek van Bismark en v, Bulow,
een steen die genomen wordt uit den muur,
.waardoor ook de andere stcenen moeilijk te
houden zullen zijn. In don Rijksdag zal
het voorstel felle bestrijding vinden.
't Conservatieve hoofdorgaan, do „Kieuz-
zeitung", is niet, zoo heftig als de „Deut
sche Tageszeitung". Zij acht den Duitschen
landbouw achteruit gezet en vindt vooral
een tijdelijke verlaging van hel tarief be
denkelijk. liet blad betwijfelt of daarvoor
een meerderheid in den Rijksdag te vinden
zal zijn. Het vergist zich echter, want hel
Berlijnsche centrums-orgaan, de „Genua-
nia", 'is verheugd, dat de regeoring eindelijk
tot een daad overgegaan is. Dat had, volgens
deze courant, al eenige weken vroeger moe
ten gebeuren. liet zou gemakkelijker ge
weest zijn de stijging der prijzen te voorko
men dan ze nu naar beneden te krijgen,
Tevens ware dan veel aanleiding tot agita
tie weggenomen.
gang van 1 dezer den lichten nunv zal
aannemen voor den lijd van drie dage.i.
wegens het overlijden van linie Koninklijke
Hoogheid de infante Alarm Térésia van
Spanje. („Slct.'V
Vun tiet hof.
Een geschenk voor 1 r i n s -e s
Juli a n a.
Een ingezetene ml Bunschoten i ITtechfJ
kaam Zaterdag aan liet Pul -is Soo-Jdijk en
vroeg om U. M. de koningin een groote
pop in Bun-I hotel kl< 'deidiacht fe mojfen
aanbieden voor l'iins,s Juliana. Bi| de
pop had do Huiwholei' firn hlielj gevoegd,
waarin stond, dat zijn u'«t» en de dia BH
bode cigenlian lig allo kl nis Imdden ge
nmukkt liet geschenk werd welwillend in
ontvangst genomen.
19).
Wij weten niet, in hoeverre zij dat vrij
willig of o-nder bedreiging gedaan heeft.
Wjfj kobben het schuldige paar ingehaald,
voordat zij" nog ver weg waren."
«Hot is nu ,aahu, of ge ze nog als vrouw
Wilt hebben, of ze aan ons teruggeven
wdt. Den bruidschat willen, wij u ook' to
egeven."
Na deze openhartige, eerlijke verklaring
gaat oen goedkeurend gemompel door de
hjen der mannen.
'dm, wiens gelaat door opwinding en
tegenstrijdige gevoelens bleek geworden is,
ziet vragend zijn. vader aan.
Beide gaan eenigszins afzijdig on ook
eeMgo andere Totorajefs voegen zich hij
Temir maakt zijn zoon opmerkzaam, dat
til] door oen verbintenis met Salikan geen
geluk kan verwachten. Hij laat hem ech
ter volle vrijheid van handelen, ofschoon
'iet hem, Temir, cn ook waarschijnlijk zijn
'moederen, waarlijk zwaar genoeg vallen
f zulk een. meisje in de familie te zien
'teden.
Krim kart er niol toe besluiten, Sali-
kim terug te geven.
Ilij bemint haar sinds jaren en zelfs
zonder haar liefde lijkt hem haar bezit be-
gecrenswaard.
Ook is nu zijn medeminnaar dood.
„Laat mij met haar praten," smeekt luj
cn wendt zich om.
Zijn vaders stem roept hem echter ge
biedend terug.
Temir neemt zijn zoon ter zijde:
„Eén ding wil ik u echter zeggen; geen
eerlooze jonkvrouw zult ge in ons huis
voeren. Denk daarom 1"
Krijn brengt naar do Kaukasischo zede
de vuist voor de borst, ten toeken, dat
hij den wensch zal eerbiedigen.
Dan gaat hij op Salikan toe.
Eerbiedig staat het meisje op, ais de jon;-
geling met ridderlijken groet haar nadert.
In het verkreukeld witzijden kleed slaat
zij voor hem. Het valt hem zwaar, dc juiste
woorden te vinden, om te zeggen, dat aan
zijn eer een zoo zware hciccdigmg is toe
gebracht.
Doch als hij haar in 't gelaal ziet, leest
hij daarop zulk een vertwijfelende smart,
dat alle toorn en woede vervliegt cn er
slechts medelijden voor hot arme meisje
blijft.
Het gelukt hem, niet aan al hetgeen ge
schied is te denken hij kan zich jn
haar toestand verplaatsen cn met haar
meevoelen. 1 j j
„Salikan I" een hartelijke toegevendheid
klinkt in zijn stem. „Ik wil u geen voor
waarden stellen. Ik weet, uw ongeluk is
groot, want, degene dien gij liefhad, is
dood."
Maar degene, dien gij liol'hebt, leeft
nog altijd. Hij wil n tot zijn vrouw maken,
ook zonder dat gij' hem bemint.
Hij wil u troosten on misschien zult gij
aan zijn zijde loeren vergeten."
Zij buigt het hoofd niet en slaat deoogeil
niol neer, aJs hij tot haar spreekt.
Als vcisteeiul ziet zij hem aan.
Doch zijn woorden weiken verkwikkend
op do starheid van haar smart. Kauka
sischo vrouwen zijn niet verwend. En voor
don eersten maal na het verschrikkelijke
voorval kon zij haar smart door tranen
lenigen. Langzaam vallen groote tranen
op haar wangen en haar kleed, en z'ij
wordt zich plotseling bewust, hoe zwaar
zij tegenover hem heeft gezondigd; zij
heeft hem tocli trouw gcz'w'ovcn en hij
bemint haar zoo vurig.
Haar eigen smart maakt plajUs vooi een
heftig schuldgevoel; hel komt haar groot,
voor, streng cn gebiedend.
Zij kan niet anders, zij' moet voor Krim
neerzinken.
„'Ach, ik hen het niet Waard niet
waaul, Krim, dat gij zulke woorden tot mij'
spreekt."
„Zij smeekt hem' om vergiffenis," zeg
gen do ruiters, tot elkaar, als zij haar zien
knielen.
Maar Krim heft dadelijk het meisje op.
„AViat m.oet er nu gebeuren, Salikan?"
Dc I ,a 1 i a a n s c li.-T u r k s e li V o n ,v-
lo g.
Men venyahht, aldus wordt ui! Kon!
sianliftopel geseind, dat -dc voorloopige he
sprekingen over het sluiten van den vrede
binnen eenige dagen afgeloopon zullen
zijn, daar minister Rosjid naar Oiieliy is
gekomen om de uiterste voorwaarden aan
te geven, waartoe Turkije bereid is.
den deze voorwaaiden niet aangenomen,
dan is vermoedelijk een breuk le wachten.
Vereenigde Stalen.
Naar uit Lawrence, in den staat Mas
sachusetts wordt geseind, is do stuking der
textielarbeiders mislukt, niettegenstaande de
pogingen om gewapenderhand den werk
willigen vrees aan te jagen. Slechts 7000
man bleven uit de weverijen weg.
Gisterochtend hadden weder ongeregeld
heden plaats, waarbij 15 man gewond wor
den. Twaalf personen werden in hechtenis
genomen.
Hofbericht.
Dc oppor-eercmoniemecstcr mjmkl he.
kond, id,at liet hof, ingevolge de bevelen
vian Hare Majesteit, de Koningin, met in
Mijn vader en npjn geslacht hebben do
beslissing mij in handen gegeven. Ik wil u
echter wederom vragen: wilt gij1?"
„Gij kunt mij! niet meer achten, noch
mij trouwen, Krimi"
„'0, Salikan 1" komt uil hei diepst van
zijn hart met sidderende sten. het gevoel
spreken. „Ik waardeer uw smart en ge
loof uw berouw. Wilt gij?"
Zij schudt het hoofd. i
„lk hen het niet waard, Krimi Ik heb
mijn woord gebroken, en hem bemind,'
dien ik niet mocht liefhebben."
„Heeft hij' u misschien gedwongen?"
Krim wil haar schuldig verkleinen.
„Neen, ik volgde hem vrijwillig."
„Nu, wat gebeurd is, is' gebeurd',' zegl
bij- goedhartig.
„11e heilige Iln hecfl hem gestraft Ifij
staat nu voor Allah. Wij echter zijn nog
in het land der levenden en verheugen ons
in de schoonheid der zon.
Doch ik moet mijn vader antwoord bren
gen, Salikan, Ais gij u zelf tegenover mij
schuldig voelt, wilt gij' mij dan niol volgen
om goed te maken, wat gij tegen mij mis
doodt?''
„lk wil vriendelijk jegens u zijn. Laten
wij liet verleden begraven.
Leg', zwaar beproefd meisje,, uw hand
in dc mijne. Laten wij tezamen de, toe
komst tegemoet treden. Misschien komt
na hot donker het licht tot ons.
„Hot zal jo zwaar vallen in Zagat-La-
Ouzo Marino.
Blijkens hij liet depailement van marine
ontvangen bericht zijn Ir. \1-. nnpedboot-
jagers „Bulhond" en „Jakhals", onder be
vel van den luitenant ter zee l~.tr* klasse,
F. It. baton Van Dedcm. pfl September
van Suez ertrokken. jol vooi Izettmg van
de reis naar Uosl-inJié.
Audiënties.
De gewone audiëntie van den miiri-i >r
van landbouw,' üijwihenf -n hun hd /ai op
Woensdag 2 dezn\ die van (km minister
van financiën op DondeiJng dm: r. niet
plaats hebben.
Ridderorde.
Bij Kou. besluit \an 26 September is
P. H, Kompei, te 's ümionhnye, limudiin
speelour-generaal \an dm liijtswaleistaal,
bevouteid lol coininaiuleui m de oi.io \an
Oranje-Nassau.
Personalia.
Rij Kon. besluit van 25 September is,
mei ingang van t do/.er. benoem.I lol re-
lei endaris bij het depai lomeiit \an finan
ciën, J. II. P. lae-»cns, thans onhanger
dei dnecte belastingen, in\öei!eehb*u |n
accijnzen, ueikzaam hij genoemd depai le
nient
A. van Namen Hz. -j-
In den oii.leulom van bijna (12 jai m is,
na een kolt' ongesteldheid, meeleden de
heer A. van Nam ui Hz, lid der Pm\Sla-
ten van Zuid Holland A w 'thornier Pr
genie nte Zwipidiecht De meiledone was
vooris o. a. liosluiirtriiti \an Jen Bond van
Anlirer. gcincenlcraadsleJen in Nedriland
eu voorziller van de cenliale anlircv. kie--
veiwniging in hel district Dordieelil.
Ommen,
De ccnhja.lt1 R.-K. kicsvoieonigim» in liet
district Ommen, liccft, zoo wordt aan liet
„Cenlr." gemald, besloten, den candïda.B
Vjan do anti revolutionnuicn, nir. H. v.
d. Vcgte, tk' Zwolle, krachtig te .sleumui.
XasaUK3KCmSWGEE32'£V
mardon te blijven. Nog eenmaal. Salikan
wilt gij?",
Nu fluistert zij:
„Wanneer gij mij nog wenscht, dan wil
ik mot u gaan en voor ti weiken, zoo
veel mijn krachten liet !uelaton.v
Hij groot on gaat hoen. Plotseling kómt
hij terug, luia.slig on verlegen;
„Salikan! Nog óéu vraag hel is «iet
mijn wil, maar mijn vader verlangt hot."'
„Zog eens, zijl gij niol mei hem in 't
geheim getrouwd geweest?11'
Zij bloost hevig.
„Neen, Krim, Wij waren pas gevlucht
cn men heeft ons spo-edig ingehaald, juist
toen. wij liet hoi bereikten*'
Krim ademt verlicht.
„lk moest bet je viagen, maar ik ge-
loo-l' "je nu. Hot is nu goed, Salikan, dat
ik mijn vader zeggen kan. dat gij als
reine jonkvrouw in ouzo familie treedt."
Hij gaal. Zij echter wilde hem unloo
sen, om een misverstand te verklaren,',
maar de schaamte houdt haar trots terug.
Haar voeten weigeren den dienst en we
derom zot zij de schuld van zich af. Het
is beangstigend en zij deukt, „dal is de
wraak van den heiligen lla!"
Krim keert naar de mannen lenig. Zir
begroeten zijn beslissing met gemengde
gevoelens. i 1
Wordt vervolgd.)
