Van Houten's
I;ac - o
65"' Jaargang
Woensdag 2 October 1812
IMo. 14034
DE HEILIGE ILA.
Daze courant verschat d age 1 ijks mei uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Flrjjs per kwartaalVoor Schiedam en y.laardingen fl 25 franco
per post JU. 1-65.
P'ijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
'Advertentiën voor het eerstvolgend nummor moeten des middags vöór een
pat aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Havent
Er§a der Advert en tién: Van 1—6 regels £1.0.92; iedere regel meer
16 cents, Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën gij abonnement op Joordeeligö £oontaarden. Tarieven
hifflttan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In 'de mrnynsïs, "die Qisïsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
ïsrschgnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
Van AQ cuts pee advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Seluie4am; 2 Oct. 1912.
DE BALKAN,
Be toes tja nd van hot oog en blik.
Een samenvatting van den, inhoud der
fclegwnmcn, tot hedennacht over (den
dreigenden toestand op den Balkan ont
vangen, geeft het volgende beknopte over-
zicht:
Nadat Maandag Bulgarije en Servië tot
leen algemeenc- mobilisatie besloten had
den, volgden Turkije, Roemenië en Monte
negro dit voorbeeld. Naar van betrouw
bare zijde gemeld wordt, geschiedt de ma
li ii sa tie der Christen Balkan-volkeren in
gevolge van een bestaand verdrag.
De opwinding ie Sofia, Belgrado en
Athene is in een oorlogsdeliriurn ontaard.
To Sofia is de staat van beleg afgekon
digd ten to Athene de vrijho-id van druk
pers tijdelijk opgeheven.
De eisch Van Servië, dat het door Tur
kije aangehouden oorlogsmateiieel binnen
48 uur vrijgelaten moet worden, beschouwt
men algemeen als een ultimatum.
Men verwacht, dat ook Griekenland aan
Turkije een ultimatum zal stellen. Prins
Constantin werd tot generalissimus van 't
Grieksche leger benoemd.
In een officieus uit Londen gedateerd
communiqué wordt verklaard, dat zoovel
do mogendheden der Triple entente als
die van den Driebond to Konstantinopel
en in do BaJkanschehoofdsteden tot het
behoud Van den vrede samenwerken. Niet
temin beschouwt men te Berlijn en Wee-
nen de houding vim Rusland met groot
wantrouwen.
In leidende finJancieele kringen te Ber
lijn heeft men jalle optimisme inog niet ver
loren. Desondanks wordt de Bondsraad tot
ten buitengewone zitting bijeengeroepen en
toeren alle gezanten naar hun post te-
rig.
To parijs beoordeelt men den toestand
toer ernstig. De minister-president, Poin-
caré, beerde onmiddellijk naar de Fransche
hoofdstad terug en nam persoonlijk de lei
ding van het departement van buitenland-
sche zaken op zich.
Te Weenen en te Petersburg werd tot
ten, partieele mobilisatie besloten.
Als teen hoopvol feit beschouwt men
da verklaring van den Turkschcn minis
ter van buiterüandsche zaken, dat Tur
kije de eischen van Servië in overweging
tol nemen, hoewel het feit, dat do Turk-
scha regeering beslag deed leggen op do
Ctrieksche schepen in Turksche havens,
feeds jajs een oorlogsdaad beschouwd zou
kunndn wonden.
I n B u 1 g a r ij e.
kolgens een telegram uit Boedapest aan
het „Berl. Tageblatt", heersclit in geheel
Bulgarije een geweldige opwinding. Alge
meen gelooft men, dat op spoedig oorlog
tol komen. Reeds nu worden dc Turken
lastig gevallen. In de Turksche wijk van
Vrjj naar het Duitsch
van
BARON WOLDEMAR VON UXKÜLL.
20)
Bsaui' valt een steen van het hart. Waar
hij na dit schandaal nog een man
j r dat meisje gevonden? Doch meerden.'
jonge Totarajefs zijn verbaasd over
tail's karakterlooze verliefdheid.
'tor hun inzichten had hij Salikan na
tolk een smaad niet moeten huwen.
Krim deelt zijn vader mee, dat er geen
bestaat Salikan onwaardig te ver-
aren, deel uit te maken van zijn familie,
J|Tomir schikt zich in hot onvermijde-
hlaar als Krim zijn bruid naar 't overige
tozelschap voert, ontvangt men baar zwij-
tood. Geen enkele hand verheft zich ten
groet.
1 saur en Temir geven het teeken om
o vertrekken, want de huwelijksvollrek-
'ng 's op 11 uur gesteld.
.'-mcene beweging. De mannen stij
gen op.
do stad Roestsjoek wierp de bevolking stee-
non naar de moskee, zoodat geen ruil heel
bleef, ilandel en industrie liggen volkomen
stil. De Hongaarsche Rivier- en Zeevaart
maatschappij deelt mede, dat zij van de
Biiigaarsche staatsspoorweg-maatschappij
vernomen heeft, dat het postverkeer in
Bulgarije volkomen is gertrenrd. Ook het
personenverkeer ondervindt ernstige belem
mering, Volgens den „Berl. Loknl Anz."
zullen alleen de snel- en Orient-expres-
iieinon op het groote internationale traject
delgrado-Sofia naar do grens geregeld rij
den.
Do staat van beleg is gisteren officieel
mor het geheele land afgekondigd, opdat de
regeering de macht in handen houdt tegen
over de opgewonden menigte.
In een persgespiek met een medewerker
\an de „Ternps" heeft do Bulgaarsche ge
zant te Parijs verklaard, dat de vier Chris-
ten-Staten op den Balkan zich verbonden
hebben om tezamen te nrobiliseeren en
niets afzonderlijk te doen.
In, Servië.
Aan den „Berliner Lokal Anzeiger" wordt
(ld. gisteren uit Belgrado geseindDen hee-
len nacht zijn militaire treinen naar de
grenzen vertrokken. Gisteravond en van
ochtend vonden groote betoogingen van
studenten en de burgerij plaats, waarbij va-
derlandsche liederen gezongen weiden. Alle
spoorlijnojn zijn voor het vervoer van sol
daten in beslag genomen. Het tramverkeer
to Belgrado is gestaakt, omdat het per
soneel onder de wapenen geroepen is. Do
paarden van de huurkoetsen zijn door het
ministerie van oorlog gerequireerd. Gister
avond ontstond een levensgevaarlijk ge
drang voor do handelsbank, daar de spaar
ders hun inleg terugeischten, de politie
moest ingrijpen.
Volgens nadere berichten heeft de Ser
vische gezant te Konstantinopel zijn ulti
matum nopens den voor Servië bestemden
schietvoorraad, niet in den vorm van een
nota overgebracht, maar mondeling gesteld.
Do Turksche minister van buitenlandsche
zaken vond de 48 uur, die voor het ant
woord gegund werden, te kort, Hij zou
de kwestie Woensdag aana den ministerraad
voorleggen. Maar zoo spoedig kon men
geen beslissend antwoord geven. Hij stelde
veel prijs op goede betrekkingen met Ser
vië. De Servische gezant verklaarde ech
ter, dat hij onvoorwaardelijk op een ant
woord binnen 48 uur staan moest.
In regeeringskringen te Belgrado ver
klaart mem, dat Servië de autonomie van
Oud-Seivië met inbegrip van den sandjak
Novib.azar en het vilajet Skoetari tot Adria-
nopel cischt, wijl door deze oplossing ui
teen een duurzame vrede in Europecsch
Tuikije gewaarborgd wordt.
De voorzitter van den ministerraad heeft
vieiklaard, dat Servië geen enkel aanval
lend streven koestert, dat het er uitslui
tend op bedjtcht is, dat geen levensbe
langen van het land worden geschaad.
Een ander telegram meldt, dat de zaken
volkomen stilstaan on dat op telegrammen
en, dagbladen censuur wordt uitgeoefend.
Itel heel, dat de minister van wriog be
noemd is tot chef van den geneivlen
staf.
In Griekenland.
Officieel zijn gisteren te Athene de be
noemingen voor het oppercommando van
het leger bekend gemaakt. De kroonprins
hoeft den eed als generalissimus afgelegd.
Het beurscomité te Athene heeft, iuover
leg met do regeering, alle operaties met
staatsfondsen gestaakt.
Da ministerraad heeft besloten in de
Kamer tijdelijke opheffing van de vrijheid
van drukpers voor te stellen.
Volgens berichten uit New-York zijn
8000 geoefende en gewapende Grieken van
daar naar Griekenland vertrokken.
To Konstantinopel verwachtte men gis
teren ook een ultimatum van Griekenland
over het, stoomschip „Roemelie", da,t door
Turksche soldaten in de haven van Samos
beschoten- is, omdat het schietvoorraad
voor do opstandelingen ontscheepte. De
Grieksche havenkapitein in Konstantinopel
zond gisteren alle Grieksche schepen, die
voor de Zwarte Zee bestemd warenn, naar
den Piraeus terug.
In Montenegro.
Tot nu toe was do houding van dezen
staat raadselachtig. Men hoorde niets van
mobiliseeren, niettegenstaande dit land
rijdt met zijn sterk' gezwollen
'toeltasch naar de stad, maar koert den
volgenden dag reeds onverriclrtcrzake huis
waards, daar hij het bewijs niet leveren
kon, dat het hoofd werkelijk dat van den
boruchten roover Urns Ilan was. Hij moest
uit het dsitriüt van den gedoode eenige
getuigen meebrengen, had - men hem ge
zegd.
Dsurap voert do bruid naar zijn paard,
dat hij nu weer teruggenomen heeft. Zon
der tegenspraak bestijgt zij het
Een eigenaardige bruiloftsstoet I Geen
vroolijke zangen, geen luide kreten en
vreugdeschoten heen als in stille
verstandhouding volgen de mannen ,zwij
gend en in den pas achter het bruidspaar,
dat tusschcn Temir eir D,saur zwijgend
op hun paarden zit.
„Het gaat als bij een begrafenis," denkt
menigeen.
,/q langharige Russische priester ont
vangt het gezelschap in de kleine armzalige
landkerk, in welke elke trouwpartij uit den
omtrek moet bevestigd worden, omdat de
Ossctischo priesters daartoe het recht niet
hebben.
Bij het zien van do bruid, die er in haar
verkreukeld kleed zeer gehavend uit ziel,
aarzelt do verbaasde geestelijke onwille
keurig.
Doch een krachtige handdruk van den
Hoogepriester doet hem zijn aarzeling
overwinnen, en de hoiligo plechtigheid heefl
plaats,
Dsurap en Aldiani Totarajcf houden de
rijk ver-sierde, vergulde kronen boven de
Haantje de voorste was in het conflict. Vol
gens een nader telegram uit Cettinje heeft
de regeering echter, met het oog op de
algemeeno onrust in den Balkan, en do
mobilisatie van Servië, Bulgarije en Grie
kenland, eveneens een mobilisatie-bevel af
gekondigd. Dit-bevel is echter niets dan
een formaliteit, daar de Montenegrijnscbo
strijdkrachten reeds eenigen tijd gereed zijn
voor den oorlog. Sedert Maandagavond zijn
do Montenegrijnsche troepen reeds op weg
naar de grens.
In Turk ij e.
Aan het „Berl. Tagebl." wordt uit Kon
stantinopel geseind, dat de berichten over
de mobilisatie aldaar groote opgewonden
heid veroorzaakten. De officieele kringen
echter blijven merkwaardig kalm en vei kla
ren do mobilisatie in Bulgarije en Servie
voor bluf.
Intusschen heeft Turkije aan de grens
toch de noodige verded.' 'ngsmaatregelen
getroffen, en gisteravond ..eclde Hadi pasja,
de chef van den generalen staf mee, dat
de regeering tot mobilisatie had besloten.
Voorts heeft de regeering besloten om
alle Grieksche schepen in de Turksche wa
teren aan te houden.
De Bulgaarsche legatie zou gisteren reeds
toebereidselen maken om te vertrekken.
In Roemenië.
Een kenner van do toestanden in den
Talrijk gijn de openlijke en bedekte aanvallen,
waaraan dit goede fabrikaat, waarvan men de
concurrentie vreest, blootstaat. In weerwil daar
van worden dagelijks talrijker de gebruikers
die de goede eigenschappen er van op prijs
stellen.
Zuiver en oplosbaar vol vetgehalte heer
lijke krachtige cacaosmaak— licht verteerbaar.
Uiterst goedkoop, want men heeft veel minder
noodig voor de bereiding.
Balkan heeft aan den „Berl. Lok. Anz."
medegedeeld, dat het meer dan twijfelach
tig is, 'dat Roemenië zich zal laten rnee-
sleepen 'door de tegenwoordige gebeurte
nissen. De geruchten van de mobilisatie
van dezen staat zijn in elk geval voorbarig.
Roemenië neemt ioorloopig de houding
aan van een afwaphtenden belangstel len
den toeschouwer, die in goede verstand
houding leeft met hot Drievoudig Verbond
en met Turkije en die waarde hecht aan de
correcte verstandhouding met alle andere
mogendheden, üocli Roemenië heeft er be
lang bij, dat Bulgarije niet te machtig
wordt. Het zal van de aanstaande gebeur
tenissen afhangen, of Roemenië zich ver
zetten zal tegen te groote uitbreiding van
Bulgarije. Voorloopig zijn (le konings-ma-
noeuvres afgebroken, doch alleen om het
slechte weder.
De houding der mogendheden.
De vertegenwoordigers van Frankrijk,
Rusland en Engeland, hebben, naar uit
Parijs wordt geseind, opnieuw stappen ge
daan te Sofia, Belgrado, Athene en Cet
tinje en aan de regeeringen aldaar den
rand gegeven een vredelievende houding
aan te nemen.
De Fransche banken hebben, op raad
van de regeering, den gezant van Bulgarije
te Parijs medegedeeld, dat zij dan onder de
huidige omstandigheden aan Bulgarije gce-
nerlei voorschotten kunnen toestaan.
Ten overvloede zal de Oostenrijksch-Hon-
gaarsehe regeering vandaag of morgen nog
eens mededeelingen doen over haar Bal
kan-politiek aan de regeeringen te Sofia,
Belgrado en Athene. Hoe een eventueclo
oorlog ook zal afloopen, aan den status
quo op den Balkan zal niet getornd mogen
worden. „Het handhaven van den status
quo is voor Oost.enrijk-Hongn.rije geen phra
se, doch een staatsbelang in politiek en
economisch opzicht. En op dit principe
berust do groote, belangrijke samenwerking
vau Oostenrijk-Hongniije en Roemenië."
Oostenrjik houdt voorts in Bosnië drie
legercorpsen ten oorlog bereid.
Ondanks de mededeelingen van Rusland
omtrent zijn pogingen den vrede te bewa
ren, blijft er een zeker wantrouwen togen
zijn bedoelingen heerschen. Zoo bevat de
„Berl. Lokal Anzeigci" van gisteravond een
arlfkel „Rulrig Blut" getiteld, naar vormen
inhoud stellig officieus, waarin erop ge
wezen wordt, dat niet de mobilisaties het
publiek en de hours een schrik op het lijf
gejaagd -hebben, doch de groote vraag:
„Wie steekt daarachter? Wie heeft het ge
daan gekregen, dat vier staten als Bul
garije,- Servië, Montenegro en Griekenland
met zulke uitcenloopendc belangen, die zoo
dikwijls yrjandig tegenover elkander heb
ben gestaan, plotseling gemeenschappelijk
en eensgezind optreden?" En dan volgt
een betoog, waaruit zeer duidelijk is te
lozen dat hel artikel tegen Rusland is ge
richt, dat Duitschland dus de houding van
Rusland in deze aangelegenheid absoluut
niet vertrouwt, het aan do Russische regee
ring toeschrijft, dat de Balkan-stalen zoo
hoofden der pas-gehuwden. Na do trouw
partij willen de Tutsates vertrekken on naar
Zagat Lanurrdon terug. Slechts op het drin
gende verzoek van Temir gaan enkele jon
gelieden van het priesterlijk geslacht mee
naar het huwelijksfeest te Kadgaron.
Dsaitr neemt zonder eenige teederheid
afscheid van zijn dochter.
Hij kan liet haar niet vergeven, dat zij
hem zulk een grooto schande heeft aan
gedaan. Hij spreekt mot haar af, haar een
der volgende dagen haar uitzet to zm-
den.
Hel gezelschap begeeft zich op weg. Maar
gedurende den ganschcn rit lieerscht een
gedrukte stemming.
Togen den avond bereiken zij het distriet
Eisel.
Zij overnachten bij een vriend van Temir.
Voor Salikan wordt een nachtleger in
het vrouwenvertrek gereed gemaakt. De
mannen vinden in de knnatskaja een plaats.
Krim heeft liet zoo ingericht, dat liij naast
Daurap komt te liggen.
Mij wil iets naders over de gevangenne
ming van de vluchtelingen hooretr. Nu
moet dc kodate den vriend alles verhalen,
lo ontdekking van Salikau's vlucht door het
meisje, de vervolging, hel, aanhouden van
lo vluchtelingen, en den tweestrijd.
Naai waarheid verhaalt hij wal voorgeval
len is.
Krim zwijgt cemgcn tijd, dan zegt hij:
„Je bont wel zeer gelukkig, dat je in mijn
plaats kon treden?''
„Ja, zeer gelukkig."
Krim had in Dsurap's plaats stellig eveti-
zoo gehandeld. Hij benijdt eigenlijk zijn
vriend.
Plotseling komt hij nader bij hem en legt
den arm om dien» hals.
„Gelooft gij Dsurap," fluisterde hij hem
zacht, lied zacht in het oor, „dat Sali
kan vergeten, zal en mij zal loeren liefheb
ben?"
„Dat kan ik niet weten," antwoord do
vriend, onhoorbaar voor de onderen, „maar
dat zij op den groeden roover zeer verliefd
was, dat is zeker."
„God en gij zijt gedankt, dat hij dood is."
„Ja, het is goed zoo... ik sidderde van
vreugde toen ik merkte, dat ik zijn hoofd
trof met m'n dolk, en toen ik zijn beende
ren hoordo kraken."
„Dat is ook goed, dat gij ze zoo spoedig
aanhield, voordat haar eer
;,Ja, dat heb jo aan mij te danken. Ik
reed zoo lmad als eenigszins mogelijk was."
„Anders zou mijn vader geen toestem
ming voor trouwen hebben gegeven."
„Maar heeft zij haar eer nog?"
„Ja, Dsurap, zij heeft hel mij gezegd."
„Krim, ik ken de vrouweno-'h wat,
ik weet beter,... ik heb haar op een avond
met hem gezien..."
„Neen, Dsurap, zij wa9 oprecht, toen zij
dat vertelde,
„En ik zeg je, ik heb het met deze, mijne
oogen gezien, hoe zij elkaar omarmden en
kusten."
„En toch...."
Het gesprek werd gestoord. Docii het
ging Krim niet uit de gedachte. En lang
duurde het voordat hij deux slaap kon
vatten. j
Reeds den volgenden morgen vroeg kwam
men hem wekken. Eon belangrijke tijding
riep hem ver uit 't land van zijn woning
ning Weg; hij zeido Dsurap dat hij waar
schijnlijk langen tijd zou wegblijvenen
zonder zijn vrouw in haar slaap te storen,
ging hij op weg.
lu Kadgaron, verliep do bruiloft naar oud
gebruik. 11e jonggetrouwde vrouw bleef als
altijd onzichtbaar en de gaston aten, dron
ken en dansten drie dagen.
Wel gaat liet gerucht van de ontvoering
der bruid -door een roever onder de gasten
rond, doch dat is niets ongewoons in de
Kaukasus.
Men verheugt :#tcli Ion slotte, dat do
roover aangehouden e,n dn bruid bevrijd
is.
Als Krim, na maanden van afwezigheid
terugkeert, heeft Salikan met angstig wach
ten h<-m verbreid; on als hij op haar toe
treed, is ze een flauwte nabij. Hij uil een
kredt vau ontzetting „haar eer.... haar
eer
Dc anderen lioorem dat, en komen ijlings
toegel oopon.
(Wordt vervolgd,
SCHiEDAMSCHE COURANT
RON
