65"* Jaargang,
Donderdag 3 October 1912
Mo. 14035
DE HEILIGE ILA.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaalVoor Schiedam en V 1 aard in g en fi. 1.25, franco
par post fl. 1-65.
Prtfs per week: Voor Schiedam on V 1 a a r d i n g e n 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementon worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
m,r aan. het Bureau bezorgd zijn.
Bui'oau: Lange Haven No. UI (hoek Korte Ilavon).
Prjjs der Advertentiën: Van 1—6 regels £1.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote lettors naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeclige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Kennisgeving.
Inrichtingen welhe gevaar, sgjiado oi
hinder kannen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien het verzoek van AI. J. VLUG, om
vergunning tot het uitbreiden vpn zijn
bakkerij aan den Singel no. 222, ka
daster Sectio I no. 3-81, met een dubbelen
keteluchtoven
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Dom te weten:
dat voormeld verzoek met de bijlagen
op do secretarie der gemeente is tor visie
gelegd;
dat op Donderdag den 17en October
pa., des voormiddags ten 2 ure ton raad
huize gelegenheid zal worden gegeven om
bezwaren tegen het toestaan van dat ver
zoek in te brengen en die mondeling of
schriftelijk toe te lichten;
dat gedurende drie dagen vóór het
tijdstip hierboven genoemd, op de secre
tarie der gemeente, van de schrifturen, die
ter 'zake mochten zijn ingekomen, kennis
kan worden genomenen
dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot (beroep op eene beslissing inge
volge 'de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die
niet overeenkomstig art. 7 dier Wet voor
het Gemeentebestuur of een of meer zijner
leden 'zijn verschenen, ten einde hun be
zwaren mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 3en Oct. 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
AL L'. HONNERLAGE GRETE,
De Seeretana,
V. SICKENGA
BUITENLAND.
Schiedam, 3 Oct. 1912.
DE BALKAN.
De gisteren nog in den loop van den
avond ontvangen berichten bevestigen, dat
men in de Europ. hoofdsteden bijna geen
hoop meer koestert op 't behoud van den
vrede in den Balkan. Het 5,Berl. Tageblatt"
ontving gisteren uit Konstantinopel een te
legramdat daar de oorlog als onvermijde
lijk wordt beschouwd; terwijl de Weenscho
bladen uit de Bulgaarsche hoofdstad ver
nemen, dat het overhandigen van het ulti
malum der vier Balkanstalen aan Turkije
op het eind van deze of in het begin der
volgende week zal plaats hebben.
Bulgarije en Servië hebben het spoor
wegverkeer naar Turkije stop gezet.
De passagiers, die met den laatsten trein
reisden, die 'nog naar Konstantinopel
Vrij naar het Duitsch
van
baron woldemar von uxkull.
21)
Salikan vlucht, de oogen wijd openge
sperd, in waanzinnigen angst.
I herinnert zich do straf, welke haai
^eht..., de straf voor ontrouwe vrouwen,
haren worden afgesneden, de borst even
eens, en zoo wordt de vrouw naar haai
oudera teruggezonden.
At heeft dat nog nooit gezien... want
jjo° n geval is sedert menschemhougenis in
o niet voorgevallen, 's Avonds bij
vuur hebben de oudo vrouwen er eens
over gesproken, dat de wot zulke verschrik.
Se pe dingen inhield,...
h® rilling was toen door haar loden
gevaren.
,:'Ou men haar zoo behandelen?
ij zal dit niet'verdragen.... eerder nog
■mh in d0 rivier werpen..."
'aar schoonvader treedt haai' kamer bin-
'eo> met zijn, beide oudere broeders,
rtoscht en Munch tor, en een hoogbejaar-
«a oom, Arsmach.
krim was namelijk naar zijn vader ge-
sa'üi en liad hem zijn ontdekking vertelt,
n geëischt, dat Salikan jnaar baar ouders
eruggezonden zou worden,
mocht voltrekken, hoorden een sterk ge
weervuur bij het grensstation Alustapha
pasja.
I)c i,NorddeuUche Allgemeine Zeitung"
van gisteravond bevatte een officieele vei-
klaring der Dmtsche regeering, waarin deze
zegt, dat door de mobilisatie de mogelijk
heid van een gewapend conflict groot ge
worden is. De pogingen van de mogendhe
den om den vrede te handhaven, worden
echter nog voortgezet. Hoewel het te be
treuren zou zijn, wanneer deze pogingen
zonder succes bleven, voor Duilschland's
belangen bestaat in dit geval geen reden
tot onmiddellijke ongerustheid, vooral niet
omdat er gegronde hoop beslaat, dat een
eventueel conflict beperkt zal blijven tot den
Ralkan.
Volgens een mededeeling van don Duit-
scben minister van buitenhndscho zaken,
Von Kidcilen Wachter, aan een bekend
politicus, acht ook hij, van militair stand
punt bekeken, den toestand op don Bal
kan zoo ernstig, dat elk oogenblik gerekend
moet worden met het uitbreken van den
oorlog.
De oorlogstoebereidselen.
Uit Konstantinopel wordt d.d. gis
teren geseind, dat de regeering vastbesloten
schijnt oin niet te dulden, dat het prestige
van Turkije wordt aangetast en dat zij geens
zins tegen een ooilog opziet. ïn het leger
is zelfs een sterke beweging ten gunste
van den oorlog merkbaar.
In de Zwarte Zee of in de Zee van Mar
mora zijn reeds honderdvijftig Grieksche
vaartuigen opgehouden. De Turksche autori
teiten beletten hen naar Griekenland te
vertrekken.
Alle Turksche koopvaardijschepen in de
Zwarte Zee hebben onmiddellijk last ge
kregen naar Konstantinopel te vertrekken.
De leiders van alle partijen te Konstan
tinopel hebben gisteren eenstemmig beslo
ten, de regeering, in welke zij onvoor
waardelijk vertrouwen hebben, te steunen.
Het Turksche volk is tot elk offer bereid,
om de integriteit van het vaderland te
bandhaven.
De Londensche ;,Pall Mall Gazette" meldt,
dat de beide zoons van den Turkschen
gezant te Londen naar Turkije zullen ver
trekken, ten einde dienst te nemen in het
leger.
In Bulgarije is sinds gisteren de uit
voer van granen, meel en haar langs de
zuidelijke grenzen verboden.
Do Sobranje is bijeengeroepen tegen 5
dezer ter goedkeuring van het besluit tot
afkondiging van den staat van beleg en
do buitengewone uitgaven voor de mo
bilisatie.
Te Sofia zijn do chauvinistische be
loogingen nog aan de orde van den dag.
De regeering heelt aan de troepen, die
aan de grenzen slaan, bevel geg.ven, dat
<ij incidenten, moeten vemujdeai. Van d<
Bulgaarsche grens wordt ga meldt, dat een
rurkscho aeroplane gezien is, die do Rul.
guarschy posities werkende.
Daarop waren de oudste familieleden bij
eengekomen.
Zonder groeten betreden de grijsaaitls de
kamer, gevolgd door Krim, Hakchasche en
den schoonen Aklkmi.
„Salikan, Tutsate, mijn zoon, Krim Toto-
rajef, aan wien gij hebt toegestemd zijn
vrouw te worden, klaagt u aan, dal gij
zijn teer beleedigd hebt. Wij zien hier ge
komen, om in deze zaak naar oud gebruik
en naar de wetten des lands recht te spre
ken."
„De stiaf, de straf komt," denkt Salikan.
Het duizelt haar voor do oogen
Als uit de verte hoort zjj den stem van
haar schoonvader:
„Krim, spreekt gij eersl."
Deze treedt, do hand aaa den dolk, een
stap vooruit
Hij vermijdt Salikan aan te zien. liet is
stil in het vertrek. Zoo doet hij, mot be
wogen stem, zijn aanklacht tegen Salikan
Als hij aan 't eind van liet verhaal zwijgt,
klinkt vorstelijk de slem van Temir:
„Salikan, hebt gij iels tot een verdedi
ging aan te voeren? Het is u toegestaan te
spreken."
Zij ziel echter in haar verbeelding het
bloedig vonnis aan haar voltrekken, en ré
daardoor geheel ontsteld.
„Ik bob na mijn trouwen mijn belofte
niet verbroken," zegt zij klappertandend. Zij
üvteöt niets moor fo zoggen.
Weer hoort zij Temirs stem:
„Djaarvóór dan?"
„Ja."-
Van S 6 r v i e's handelingen verneemt
men weinig. Een Oostenrijksch journalist
heeft een intervieuw gehad met den Ser-
vischan minister.preside.nt Rasjitsj. Deze
deelde mede, dat de mobilisatie was be
volen, wegens de onmogelijkheid om van
Turkije hervormingen te verkrijgen. Hij
voegde daaraan tóe, dat Turkije aan Ser
vië gevraagd had zich, in geval van com
plicaties in den Balkan, aan Turksche zijde
te plaatsen, wat voor Servië onaanneme
lijk was.
Voorts wist de premier nog te vertel
len. dat zoo Turkije niet [toestemt in de
gestelde eischen, do Balkanstalen hopen,
dat Europa zich aan hun zijde zal plaat
sen, „Wij zoeken geen uitbreiding van
grondgebied, en wij hopen, dat do vrede
zal worden gehandhaafd,"
In Griekenland zal de Kamer Za
terdag of Maandag bijeenkomen.
Alle Grieksche prinsen hebbenden minis
ter van oorlog telegrafisch bericht, dat zij
zich ter beschikking van het vaderland
stellen.
Tien lichtingen van de nationale garde
zijn opgeroepen ter bmvaking der Grick-
-.che spoorwegen.
De autoriteiten beletten met hot oog op
eventualiteiten, een aantal Grieksche
schepen om te vertrekken.
1M beurscomité heeft besloten tot na
der order de tennijnoperaties te doen op
houden en zal zelf den prijs der waarden
bepalen.
De Grieksche vlag is geheschen op de tor
pedovernielers, die op de werven van Cam
med Laird en Co. te Birkenhaed gebouwd
waren voor rekening van de Argentijn-
sche regeering, die ze aan de Grieksche
heeft overgedaan.
R ole m eti i denkt op het oogenblik hog
niet aan mobiliseoren, aldus wordt uit Boe
karest aan. de „Vössisclie Ztg." gemeld.
Er zal afgewacht worden welken loop de
gebeurtenissen nemen. Alleen wanneer het
land in gevaar komt, zullen de noodige
maatregelen getroffen worden. En men is
in Roemenië zelf vrij optimistisch ge
stemd ten opzichte van de algemeenc si
tuatie.
Volgens een telegram uit Braila aan
het „Borl. Tageblatt" gaan daar tnobilisatie-
geruehten, dn wordt er towns gezegd, dat
Roemenië wel mobiliseerem zal. De ef
fecten markt te Boekarest is zeer flauw.
Te Biaila slaan, tengevolge van 'de mobi
lisatie van Setrië en. Bulgarije, alle za
kten stil. te moei waar gevreesd wordt,
dat da Daid.mellen opnieuw gesloten zul
ten worden.
D houding d e r moge n d li'ed e'n.
In won hoogslwa irschijnlijk officieus ar
tikel zegt de „Botlinor Lok al Anzeigcr",
dat het wellicht niet voldoende bekend
is, of er niet genoeg .aandaohf aan geschon
ken werd. dat de Porie voor korten tijd
Ipontaan en vertrouwelijk aan de gezan
ten dot mogendheden een vet klaring gaf
over de invoering v.ail hervörmingen in
„Ik geloof broeders," zegt Temir, „wij
behoeven niet vorder te vragen, de schuld
is bewezen."
„Zend haar terug, vanwaar zij gekomen
is," zegt toornig Arsmach.
„Moeten wij de oude straf aan haar vol
trekken?" vraagt Temir.
Eenige oogenblikken drukkende stilte.
Salikan siddert.
„Wij kunnen niet anders," zegt Mchoscht,
terwijl hij zijn witten baard streelt.
„Zij heeft het zelf veroorzaakt", geeft
Mu.chtar toe.
Temir trekt den dolk uit de scbecde.
„Mannlan broeders 1
Salikan'Tutsate, wij, de oudsten van bet
geslacht, waar gij, tot onze schande zijl
ingetreden," zegl Temir weer, „hebben u
aan eerschen.nis schuldig bevonden' en
besluiten, u naar uwen vader terug te zen
den, nadat wij do in ons recht voorgcschre-
straf aan u hebben voltrokken.
„Krim," besluit hij, „zendt de vrouwen
uit 't huis Late.ii zij onder deu appelboom
in den tuin wachten, tol men baar roept."
Krim is blij, zich te kunnen verwijderen.
Muchtar en Mchoscht spreken zacht, met
Arsmach, dan nonen zij de brandende
tamp en een naaidoos van een vierkante
iafel en zetten deze midden in de kamer.
„Temir" zegt Mchoscht, „gij zijt Krim's
vader, gij moet
„Ik weet liet", knikt deze.
Salikan had al dien lijd als versteend
gestaan en do toebereidselen gevolgd mtet
Marren blik.
Europeesch Tiukije. Verder gaan dan die
hervormingen, waarvan de spoedige en
nauwgezette invoering werd beloofd, zal de
Porto zeker niet.
Wanneer <lo oorlogszuchtige Balkanregee-
ringen zin mochten hebben om te pogen
hun gebied uit te breiden, z,al Europa,
dat zich steeds voor handhaving van den
status quo verklaarde, tegen die wenscben
dadelijk krachtig optreden Do Balknnsta-
ton zullen dan met het bovenstaande re
sultaat tevreden moeten zijn. Wellicht zou
het dan nog mogelijk zijn, dat de groote
mogendheden zich, in het belang van een
spoedig herstel van de rust in den Balkan,
bereid verklaarden tegenover de Balkan vol
ken 'n gemeenscliappelijken waarboig ie
bieden voor de snelle uitvoering van de
hervormingen door de Porto en dit aan
do bepalingen van het Tractaat van Ber
lijn zouden toevoegen. Dit schijnt, een
moeilijke taak en delicate taak te zijn, maar
toch moet de gedachte er aan, als af
doend middel tot bestrijding der crisis in
diplomatieke kringen, steeds overwogen en
besproken zijn.
Over 't wantrouwen, dat tegen Rusland-
wordt gekoesterd, meldt de „Vossische
Ztg." uit Weenen nog het volgende: ;,Men
beschuldigt hier de Russische diplomatic
van hetzelfde spelletje, dat zij in 1876
gespeeld heeft. Terwijl het officieele Rus
land, vertegenwoordigd door Sassonof, op
komt voor het handhaven van den status
quo, werkt de Russische gezant te Bel
grado Hartwig aan de totstandkoming van
een Bulgaarseh-Serviscb-Grieksche conven
tie. Hij wordt daarbij, gesteund door de
vertegenwoordigers van Rusland te Athene
en Sofia en bovendien vindt hij voor zijn
politiek op eigen houtje steun bij de Rus
sische hofkringen. De invloedrijke Ser
vische politicus Pasjitsj was te Moskou
aanwezig bij de onthulling van liet stand
beeld van Alexander HL Hij kreeg toen de
hooge Alexander Newski-oixle en men gaf
hem te verstaan, dal men zijn Balkan-
politiek goedkeurde. De vertegenwoordiger
van de Bulgaarsche regeering; die destijds
nog zich verzette tegen een Seivisch-Bul-
gaarsch bondgenootschap, werd niet gede
coreerd."
GEMENGDE MEDEDEELINGEN,
malie van den staal van beleg te ver
staan is) nog meer te rechtvaardigen,
A b e s s y n i
Lidsj Jassoe, de Abessynische troonop
volger, heeft aan keizer Frans Joseph door
Karl Schwimmcr, een geboren Hongaar, en
leider van zijn persbureau, een leeuw, een
gouden schild en twee lansen doen "aan
bieden met een eigenliaridigon brief. Deze
geschenken zijn de symbo-len wan Sden hoog!
sten corked van de Alxresynisehe vorsten
jegens een buiten] andsch vorat.
De brief is geschreven in het Amhariseh
en er is een vertaling in liet Duiiscli bij
gevoegd. Hij is geschreven op rijstpapier
met het Abessynrsohe wapen, de leeuw
met den in een kruis uitloopenden scepter
in den reehterktauw en gestoken in een
prachtig ordent étui. Itet schild is van
zuiver goud met Abessynische filiaraan-or-
uamenten. De lansen zijn mot zilverdraad
omwonden en kunstig met zilver versierd
Tot dusverre hebben alleen de tsaar van
Rusland en de koning van Italië een leeuw
van den keizer van Aliessinie ten ge
schenke ontvangen.
Splanjo.
De ministerraad heeft onder voorzittev-
sclrap va.n den koning het standpunt der
regeering omschreven, met beirekking tot
do tegen 8 Octolrer aangekondigde alge
meenc spoorwegstaking en wel in dien zin,
dat de taak dei' regeeiing als bemidde
laar spoedig zal zijn afgeloopen. De korte
tormijn, die aan de maatschappijen is ge
stold om de eischen te overwegen, is naar
do mecning der regeering als een daad van
gewold te beschouwen. Daarom is een be
slist optreden tot handhaving der orde
(waaronder met name de spoedige procla-
Plotseling herstelt zij zich en vliegt naar
de deur. Zij wil door deu tuin en over
den landweg vlieden, en zich zoo in den
vloed werpen.
Liever den dood, dan het ontzettende lij
den.
Arsmach heeft haar beweging bemerkt,
en voor zij bij de deur is, slaat, bij die
toe.
Nu valt Salikan op de knieën.
„Vergeef me, Temir," roept zij in doods
angst met uitgestrekte armen. „Zendt mij
naar Dsaur terug. Snij mijn haar af, als hel
gebeuren moet, mate'niet het andere!"
Zij kruipt op de knieën vooruit.
„lïebt medelijden!hebt medelijden!"
De mannen grijpen haar vast.
Zij rokt, trekt on wringt.
Zij leggen haar op do tafel. Zij ligt op den
rug, haar voeten harigen, over den rand.
Arsmaeht houdt lnar knieën vast.
Mchoscht en Muchtar hebben haar armen
gegrepen.
„Doe het niet, ach, om uwer moeder oo
vrouwen wille, doe het niet," smeekt zij
zacht, innig, terwijl al haar leilon sidderen.
Temir heeft zijn dolk getrokken, beproeft
haar hij is scherp hij pakt haar
lange, kwarto vlecht en snijdt die met ver
scheidene houwen af.
Dan neemt hij hot wapen tusschen de
tanden, en pakt haar beet.
Zjj gilt wild. De wanhoop verdubbel! ham-
krachten, zij wringt en wentelt zich op do
tafel, en zij slaagt erin deu rechterarm los
te rukken en die beschuttend over de be-
Mexico.
Te New-York is een telegram ontvangen
uit de stad Mexico, meldende, dat do op
standelingen Zondag den directeur eenog
veefokkerij to Sanjuan. can Amerikaan,
hebben ver-moord.
Do Amenkaimscbe consul te Durango
heeft den gezant le .Mexico i,sfad) gevraagd
bij do Afexicaarische regeering te willen
aandringen op het zenden van meer troe
pen voor de vervolging der opstandelingen.
BINNENLAND.
Hofbericht.
H. M. do Koningin-Moedor zal a.s. Dins
dag te 4 uur 45 min. 's namiddags van
Soestdijk over Utrecht en Bazel naar Mi
laan vertrekken.
Gisteren w-aren als gasten genooaigd aan
het déjeuner van II. AL de Ivc-ningin-AIoe-
der: jhi'. mr. va,n der Staal van Piershil,
ltr. Als. gezant te Brussel, en mevrouw,
van der Staal van Piershil, en mr. A. AI.
D. baron Svoorte de La rid as AVijborgh,
llr. Als. gezant te St. Petersburg.
Consulaire dienst.
Bij Kon. besluit is aan den heer E. Ar.
Brancovici, op zijn verzoek, eervol onl
slag verleend uit zijn betrekking van con
sul der Nederlanden te Constantsa (Roeme
nië).
Do waarneming van bet consulaat is
opgedragen aan den heer W. D. Keith,
aan wien in liet Duitsch geschreven moet
worden.
dreigde borst 1e leggen. Mchoscht en Temir
buigen baar arm terug, rmv, met geweld.
Hel mes flikkert..
In den tuin onder den onLbladexdeu appel
boom slaan do vrouwen. Zij kunnen niet
spreken.
Zij staan er ontsteld, sprakeloos bijeen.
Op eens..., een langgerekte, doordringen
de gil doorsnijdt de Irc.ht.
Do vrouwen in den tuin kijken elkaar
aan, zonder een woord te zeggen. Zn be
grijpen liet.
Nu klinkt een tweede smartkreet, hart
verscheurend, nog langer aangehouden als
de eerste.
Zou bet niet opbonden.
Krim gaal door den tuin, zijn rader komt
uit bet huis. Hij draagt een vlakke schaal
op hel hoofd en gaat. er mee boon.
Krim wendt bet hoofd af, om het niet
te zien.
In hel huis giet Temir dfe ongelukkige
Salikan water 0|> tiet gezicht. Zij kreunt
onophoudelijk. Op den drempel ligt bloed.
Mchoscht en Muchtar heffen do halfon-
machtige van de tafel en zotten haar op
een stoel.
Zij loggen de van brandende pijnen half
bezwijmde een verband aan, en knoopen,
dat op haar rug vast.
Dan beveelt Temir oen knecht, oen rijtuig
in to spannen en Salikan' zonder opont
houd naar Zagat Lamardon te brengen,
(Wordt vervolgd,)
SCHIEDAMSCHE D0URA1T