65 Jaargang.
Zaterdag 5 October 1912
No. 14037
Tweede Blad.
Uit de Tweede Kamer.
De Engeische en de Duitsche methode.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor S chi e da m en V1 a ar d i n g e n 1.25, franco
per post fl. 1.65. - .;j
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Ilavon No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Het wil ons voorkomen, dal, als de lieer
Van Nispen tot Sevenaer later nog eens
terugdenkt aan den Istcn October 1912,
hij dezen dag nu niet direct zal rekenen
tol den gelukkigsten van zijn president
schap. Op dien gedenkwaardigen Dinsdag
toch moest hij, gedwongen door de coalitie
achter zich, die op haar beurt weer hel
wachtwoord krijgt van Dr. Kuyper, legen
alle recht en billijkheid in, zich verzetten
tegen het yoorstel-Goeman-Borgesius, om
de openbare behandeling van de Invalid i-
teits- en .Ouderdomsverzekering niet op
25 October, jnaar op den 22sten van de
zelfde maand te doen aanvangen. Terecht
mocht do voorsteller van het door den
voorzitter gedane .voorstel, om op 15 Oc
tober met genoemde wet te beginnen, zeg
gen: „Uw voorstel, mijnheer de voorzit
ter, is formeel volkomen correct, zooals
men van u niet anders zou kunnen ver
wachten. Formeel is uw voorstel een vooi
stel van den voorzitter van de gehcele
Kamer, maar in werkelijkheid, feitelijk,
komt het toch eigenlijk neder op een partij
voorstel, waarbij met de rechtmatige wen-
schen van de minderheid geen rekening
wordt gehouden."
Want het voorstel, om 15 October Ie
beginnen, heeft alles tegen. Tot 15 Octo
her toch kunnen amendementen op de In-
validiteits- en Ouderdomsverzekering woi
den ingedienddan moet er overleg plaats
vinden in den boezem van de Commissie
van Voorbereiding met de voorstellers van
de amendementen; clan rust eindelijk op
de Commissie de taak, om aan de Kamer
verslag uit te brengen over de ingediende
amendementen. Nu leert de ervaring, de L
als een Commissie van Voorbereidingnet
een amendement meegaat, de Regccring
zulk een amendement in den regel over
neemt; het is dus haast ondoenlijk, dege
lijke algemeene beschouwingen te houden,
vóór men het oordeel der Commissie van
Voorbereiding over de ingediende amende-
ten kent, waardoor hot aspect van het wets
ontwerp nog geheel kan veranderen. Daai-
gelaten nu, dat de leden, die op dit oogen-
blik begraven zitten onder het begrootings-
werk, absoluut geen tijd zullen hebben noch
om zoo'n ingewikkeld wetsontwerp, noch
om de daarop ingediende amendementen
behoorlijk te bestudeeren. Maar wat hielp
het, over dit alles te praten; de hoor Patijn
heeft het zoo juist gezegd: „Kanaalstraat
locuta est" (heeft gesproken) de zaak is uil.
Iloe de voorzitter met de zaak zat, mag
wel blijken uit het feit, dat hij als argu
ment, om do gevraagde week niet toe te
staan, p. a. dit bezigde, dat er weliswaar
weinig tijd voor de leden geweest was om
het wetsontwerp te bestudeeren, maai dat
dat .niet zoo heel erg was, waar de Com
missie van Voorbereiding met plaalsvei-
vangers en bijzitters toch 24 leden telde,
goed op de hoogte van de zaak, cn aange
wezen om in de algomecno beschouwingen
hot leeuwendeel te hebben. Dan blijven er
toch 76 over, die niet op de hoogte zijn
zijn van dit belangrijk wetsontwerp, moch!
de heer Thomson hier met recht intei-
rumpeeren. En de heer Nolens nam hei
als altijd, wanneer hij con onaangenaam
coalitie-karweitje heeft op te knappen, al
heel luchtigjes op, cn vroeg goedmoedig
met het bekende Limburgsche accent, waar
over de Linkerzijde zich toch eigenlijk zoo
druk maakte; ze wist toch, dat, al maakte
zij hierop kwam het neer nog zoo
mooie amendementen, deze toch geen kans
van slagen hadden. Hetgeen terecht den
heer Treub uit zijn tont lokte, die met
vlijmend sarcasme zoido, dat hij wel alreeds
uit de coalitiobladcn had vernomen, dal
allo amendementen van Links onverbid
delijk zouden worden onthalsd, maar dat
zulke courantenberichten altijd heel wal
minder waard bleven dan de officieele
mededeeling van don voorzitter van de
Commissie van Voorbereiding, dat zulks
inderdaad zou geschieden. Waarop de heer
Nolens kwam vertellen, dat hij het eigenlijk
niet zóó bedoeld had; dat hij er meer op
had willen wijzen, dat aanneming van in
grijpende amendementen hem niet waar
schijnlijk voorkwam, maar onze lozers zul
len zeker wel met ons vinden, dat deze
„tweede lezing" de zaak wel verzachtte,
flttffar niet veranderde.
De lieer Duys nam in een ietwat te lange,
maar rake redevoering de dankbare laak
op zich, om allo licht te laten vallen op
het erbarmelijk figuur, dat Talma in deze
heelc zaak maakt. Talma, die, bukkende
voor Dr. Kuyper, alles opeet, wat hij vroe
ger gezegd heeft, en den onmisbaren grond
slag van verzekeringsgebouw prijs
geeft. Want ii begint men thans, als laat
ste redmiddel voor Talma, de nieuwe
theorie te verkondigen, dat het zeer goed
mogelijk is nog vóór 1913 do Invnliditeïts-
en Ouderdomswi zekering, de Tarudwet en
de Ziekteverzekering afgehandeld te krij
gen, dit is enkel schaamteloos'' boerenbe
drog, en van zoo hrutalen aard, dat men
gerust kan zeggen, dat de coalitie nergens
meer voor staat. En wij behoeven daai
gelukkig niet lang over le praten. Wij hou
den er nu eenmaal met van, openstaande
deuren open te loopon een ieder toch
zal begrijpen, dal, als liet inderdaad waar
was, dat zulks mogelijk was, er geen en
kele ïetlen ter wereld zou bestaan, om de
eenmaal aangenomen, door Talma als üc
eenig aannemelijk aangemerkte, volgorde
om le keeren. Maar Talma is in het coalitie-
zog meegesleept, en dezelfde man, die nog
op 24 Mei j.l. in de Kamer zoido: „Nu
wil ik e e 1' 1 ij k v e r k 1 a ren, d a t, w a n-
n e e r i c n a n d tegen m ij z o i d ew a n-
n e o r die z i e k t e v e r z e k e i i n g niet
tot stand zo u z ij n g c k o 111 o n, h o e
zo ud t gij dan de invaliditeits
verzekering uitvoeren? ik ant-
w oorden z o ud a n z o u, n a a r m ij n
m e e n i n g, de invaliditailsverze
kering niet alleen in de uitvoe
ring ontzettend voel geld k o s-
t e n, maar bovendien zou z ij v o o r
een groot aantal arbeiders in
hel geheel niet worden uitge
voerd," diezelfde man laat zich nu op
dringen, dal de Ziekteverzekering van do
liaan moet.
Do gewillige coalitieineerderheid heeft de
beseheiden vraag van Mr. Goeman Bor
gesius, om óén week studietijd unaniem
en onverbiddellijk afgewezen. liet ging
Rechts togen Links, on Dr. Kuyper kan
tevreden zijn; bijna alle coalitiemannon wa
ren op post. liet is echter een andere vraag,
of dit machtsmisbi nik der coalitie zich niet
wreken zal. Men moet niet vergeten, dat
men hier met een zeer ingewikkeld wets
ontwerp te doen heeft van bijna 400 arti
kelen, waarvan zeer vele ettelijke malen
moeten gelezen worden eer men ze lie
grijp! De stof is slecht verdeeld in dien
zin, dat veel, wat bij elkaar in hetzelfde
hoofdstuk behoorde te staan, over ver
schillende hoofdstukken is verdeeld, en de
redactie dor artikelen dikwijls heel onge
lukkig. Is het nu niet zeer waarschijnlijk
dal dit in groote male do openbare be
handeling ten kwade zal komen, al staat
daar ook een gehcele rechterzijde gereed
om, met de oogen toe, zonder keuren te
slikken? Ook hier geldt het: zij die ge
looven, haasten zich niet. Het is voor ons
geen vraag, of die zoogenaamde „winsj"
van één weck zal zich wreken, cn het ver
lies van vele weken in den schoot dragen.
Do ervaring leert toch, dat het beste middel
om flink op te schieten isclc goede voor
bereiding der wetsontwerpen.
En dan nog iets. Wat zou de voorzitter
een mooi figuur gemaakt hebben tegenover
gansch den lande, als hij aan den uiterst
bescheiden wensch van Links ware togc
moet gekomen. Dat zijn coalitie hem dit
niet gunde, schrijven wij toe aan de ze
nuwaehtige haasf, die haar beheerscht, om
dat ze met alles zoo veel le laat is, en aan
Dr. Kuyper, die cr met de zweep achter
staal. Zclts één week kan liet niet moer
lijden
Wij dachten Irij dit alles aan den jongen,
die zijn gymnasiumwerk zit te maken. Va
der wil zijn pijp aansteken, maar vindt geen
lucifers cn gelast zijn lieven zoon, die
voor hem tc halen. Waai op moeder ver
manend zegt: „Och man, de jongen studeert
immers voor doktor; laat hom toch aau
zijn werk." Waarop vader mot verheffing
van stem zegt„Kerel, haal mij lucifers
uil de keuken, en word twee minuten later
dokter."
Zou het Ncderlandsehe volk er nu zoo
naar aan toe zijn, als Talma's zegening
een week later wet werd?
Do dag van 1 Oct. 1912 komt weer het
aantal vermeerderen van die, waarop de
coalitie toonde „maling" te hebben aan de
rechten der minderheid.
ii.
Wij hebben gezien, dat er tweeërlei
methoden zijn om te ontkomen aan. de
gevolgen van het bezwaar, dat niet do
beste elementen uit de juristenwereld zich
aan den staatsdienst wijden. De methode,
die wij de Engclscho genoemd hebben,
beslaat daarin, dat de staat zichzelf een
ruime keuze verschaft door een goede be
taling, die eenigermate op kan tegen de
goede betaling van prestaties in het par
ticulier bedrijf.
Minder radicaal is de Pruisische methode,
die niet aldus „concurreerende voorwaar-
den" aanbiedt, doch die haar best doet
om het juristenmateriaal, dat zij overhoudt,
nadat het particulier bedrijf de besten er
uit gepikt heeft, zoo goed mogelijk ont
wikkeld te krijgen.
Wij wezen reeds op hel referendariaat
cn hol assessoraat. Doch hiermee bereikt
do staat alleen een ontwikkeling van den
toekomstig en, bestuurder en rechter in do
theorie en de praktijk van het icchf. Terwijl
het er bovendien zoo zeer op aan komt,
dat deze dignitarissen ook een eigen, rui
men blik op de maatschappij Krijgen en deze
niet blijven bekijken door do oogen van
hun meerderen en van de personen uit hun
omgeving.
Dit nu tracht een nieuw ministerieel be-
sluil van 3 Juli 1912 op een merkwaardige
wijze to bereiken ten aanzien van de toe
komstige rechters. Men heeft het in Duilsch-
land tegenwoordig er heel veel over, dat de
rechters tegenover hot gehcele- maatschap
pelijke leven zoo „vreemd" staan. Dit mi-
nisterieelo besluit nu is vermoedelijk' een
poging om de aldus aangewezen bezwaren
op te heffen. En een krachtige en sympa
thieke poging.
liet gaat over hot verlof, te geven aan do
rechtsassessoren, aan de juristen dus, die
aan het eind van hun theoretische en prac-
tische rechtsopleiding slaan.
De assessoren zoo schrijft de minister
voor moeten hun juridische studiën
voortzetten maar dan ook op maat
schappelijk gebiecl zich nieuwe
kennis en ervaring eigen ml a-
k e n."
Daarvoor kunnen deze personen verlof
krijgen.
Doch wat moeten zij nu doen?
Schrik nu niet lezer. Deze aanstaan
de rechters, die hun referential iaat zelfs
al achter den rug hebben, kunnen bij c-en
koopman, een fabrikant of een boer gaan
weiken het ministerie-de besluit noemt
deze mogelijkheden uitdrukkelijk en voegt
erbijen daar moet gij niet naar rechtskwes
ties zoeken, doch gij moet de maatschappe
lijke en technische zijde van deze bedrijven
bestudeeren. De hoeren mogen, overigens
ook aan een openbaar bureau van alge
meene consultatie gaan werken of in hot
buitenland vreemde talen, beschaving en
gewoonten gaan bestudeeren. Zij mogen ook
wel weer naar een universiteit, maar daar
moeten zij dan toch vooral philosopliischo
historische, algenieen-nalimnvetcnschappc-
lijko of technische colleges volgen, poch
vooral voor een „algemeene cursus tot ver
dere ontwikkeling in rechts- en staatswe
tenschappen" voelt de minister bi zond er
veel.
Zulk een cursus bestaat in Berlijn. En 'de
'minister wijst er uitdrukkelijk op, pat de
cursus alleen dim nut oplevert, wanneer
men hem gedurende een half jaar volgt,
Korte cursussen mogen, van belang zijn
voor oudere ambtenaren ter verfrissching
hunner denkbeelden, doch voor de ont
wikkeling van jonge juristen is oen half
jaar een minimum. Wat bevat nu hot pro
gramma van zulk een halfjaarlïjkschen vol
ledigen cursus?
Do Berlij'nschc vereeniging hoeft juist
haar programma gepubliceerd. Zijl kcjnt
VyMerlei methode: colleges, bezoeken van
bepaalde inrichtingen cn van musea on
der deskundige leiding, studiereizen en op
zichzelt slaande lezingen.
De colleges zijn van de meest verschil
lende soort. Bezoeken zullen worden ge
bracld, leenmnal "s weeks, aan industrieele
inrichtingion, k u ns tn ijveriic i dsinrich tingen
bouwbedrijven, sociale instellingen, enz
Aan elk bezoek gaat een lezing ter inlei
ding vooraf.
Do bezoeken ïi,an musea onder bekwa
me leiding verklaren zichzelf, terwijl 'do
aparte voordrachten loopon over eon o;
andere brandende kwestie, door een bi-
zonder deskundig man toegelicht.
En .aan het eind van hot semester gaat
de studiereis naar Nederland. Men wil
do speciaal.Nederlandsohe economie loeren
kennen, men wil ons gadeslaan als be
zitter van een groot koloniaal rijk, pis
land van doorvoer en als eigenaaidigo be- j
schaving sdragers.
Het klinkt alles wel wat dik. En de op
merking ligt voor de hand, dat men meer
aan feestjes en gezelligheid zal offeren
dan aan studio. Toch zou men dit niet ge
heel terecht zeggen, naar het ons voor
komt. Wanneer een dergelijke reis goed
voorbereidt wordt en men naai' nauwkeu
rige, deskundige inlichting streeft, dan kan
een. dergelijk bezoek aan een geheel ander
milieu, wlaiu- voor een goeden opmerker
zoo heel veel nieuws te zien is, den blik
der Aanslaande rechters toch werkelijk vrij
belangrijk verruimen.
Zij komen eens uit hun milieu, zij1 heli-
ben de gelegenheid een stukje buitenland
heel Wat beter en grondiger te loeren
kennen dan men dat op eea gewoon, ple
zierreisje kan doen, zij komen dus op deze
wijze Weer wat objectiever te staan te
genover de dingen van het dagelijkseh
leven in hun omgeving. En dat is toch
maar het ideaal voor den rechter.
Itee-IemAaJ bevredigen doet ons deze
Duitsche methode nog niet. Boter nog dan
door zulke voordrachten en bezoeken leert
men de maatschappij1 kennen; wanneer men
haar hoeft „meegemaakt" in de praktijk
van bet dagelijkseh leven. En i,n elk ge
val krijgt toch ook do Pruisische staat de
kn'apstan onder de minder gefortu neer den,
mtet de meeste energie en de meeste vlijt,,
op deze w'ijze niet terug. Ma,ar wel komt
men zoodoende tegemoet Aan de bezwa
ren, dat do toekomstige rechter te veel
uit één milieu komt, te weinig ruim ont
wikkeld is en te weinig de maatschappij
als zoodanig bestudeerd heeft. En ook geeft
men langs dezen Weg den rechter in spe
een wol mooi-algemcene schoon dan
nog abijd wat te theoretische i op
leiding. i
Tn elk gevjal men erkent, dat jdc
tot nu toe gevolgde methode niet de
juiste is.
Wjannleer zal men dat ook in Nederland
erkennen?
koop, in VIII mr. II. W. J. Sannes en in
IX de heer D. J. Wijnkoop.
BIMENLAID.
Ridderorde.
Bij Kon. besluit van 2 dezer is bevor
derd tot officier in, de orde van Oranjc-
Nassau, A. E. G. Goossens van Eyndhove,
referendaris bij het dcpailenient van justi
tie, te 's-Gravenhage.
Pantserdokschlp „Holland".
Aan het departement van marine is tole-
graphisch bericht ontvangen, dat lir, Ms.
panlscrdekschip „Holland", op reis van
Yokohama naar Kobe, zwaar weer heeft
gehad cn stormschade aan allo sloepen
heeft beloopen, zoodat het schip oenige
dagen te Kobé moest blijven voor het her
stellen van de schade.
Het Indische leger.
Blijkens nader bericht uit Indië wordt,
boven en behalve de uitzending van ge
wezen onderofficieren der infanterie van.
het Indische leger, in bet loopende jaar
alsaog uitzending gewenscht van honderd
onderofficieren (sergeanten) van dat wapen.
Verdediging van Ned-Indlë.
Bij Kon. besluit van 3 dezer is de vice
admiraal G. F. Tydeman, benoemd tot lid
van de bij Kon. besluit van 5 Juni 1912
ingestelde commissie, aan welko is opge
dragen om do inrichting van de verdediging
van Ncderlandsch-Indiö, zoo te land als ter
zee, van een staatkundig, technisch en fi
nancieel standpunt in beschouwing te ne
men.
Ommen.
Aan de „Zwolsche Ct." wordt bericht,
dat de candidatuur voor de Tweede Kamer
van mr. A. E. baron Mackay (chr.-bist)
gehandhaafd blijft.
Do verdrukking van den middenstand,
Men meldt ons uit Amsterdam:
De heer J. S. Meuwsea heeft in „De
Middenstand" een bewerking gegeven van
het in het Engeische Octobernuinmervjan
het maandschrift „Pearson's" verschenen'
artikel „The Chruahiug of lbo Middle
Cljass".
In dit artikel wordt de toestand |gc-
schetst, waarin zich de Middenstand in
Engeland bevindt.
De Middenstand aldus is de strekking
Vfin hel artikel, zit tussehen twee maat
schappelijke gioepen tie bezittende klas
se en hel proletariaat beklemd.
Do inid|Iensf,and is de pakezel van de
hedend^rgsclie samenleving; zijn last wordt
Voortdurend zwjtuuder, terwijl iedere so
ciale maatregel Wordt ingevoerd met het
doel do lagere klassen te ondersteunen.
Do kosten van zulke hervormingen ko
men voor het grootste deel te rusten op
de schouders van den middenstand en
rcclüs en links wordt hij betast om voor
doelen to verschaffen aan andeten en niet
nnn hem zelf.
De heer Meuwscn teekent hierbij jagn:
Wij laten natuurlijk de beweringen van
den grachten schrijver geheel voor diens
rekening, omdat wij niet in staat zijn (Le
beoordeelen hoe |dc toestanden in Engc-
geland zijn.
Bij aandachtige bestuidcering van het
geen door den schrijver beweerd wondt
zal men echter tot de overtuiging komen,
dat ook hier te lande verschillende mis
standen bestaan, die overeenkomen met
de boven geschetste Engeische verhoudin
gen.
Zoo hoorden wij onlangs van een onzer
grootste magistraten de volgende bewe
ring
Itet is in (de hoofdslad van) Neder
land zóó, dat alleen de werkman en de
kapitalist bij ernstige ziekte in staat zijn
zich te doen behandelen door de meest
bekwame professoren, de middengroepen
bezitten te veel om kosteloos behandeld
to worden (zoo,als de werkman) en zij zijn
niet vermogend genoeg om de vereischto
medische behandeling te betalen (zooals
de kapitalist).
Het. k,an daarom zijn nut hebben', ook
in breeder kring, belangstelling yoor het
Engeische artikel te Wekken, cn ook in!
Nederland den middenstand nog meer wak-
loer te schudden voor het werkelijk be
hang van hem zelf en de gehcele
gedachtig aan de reeds meer door jmij
gobiuiklo woorden „faire de la force avec.
de la faiblesse".
STADSNIEUWS.
Kamerverkiezingen In 1914
De „Tribune" meldt, dat de afdoeling
Amsterdam van, do S. D. P. heeft beslo
ten in de districten Amsterdam II, III, ,VIII
on IX aan do verkiezingen dool te neniton.
Candidaat gesteld werden in, Amsterdam
II dr, H. Gorter, ioi III de heer J. J. .V/jjiv.
De onafhankelljklieldsfeeston In 1918.
Er hfeeft zich thans ook een voorloopig
bnurtcoinitó gevormd voor een buurt vor-
leoniging in do Noor-dmolonstraat, Raam;
Kirutorbuurt an Spinliuispad, In,' dat co
mité hel then zitting de hoeren R. de Goe
deren, G, A. Ileatmhn, Bp IIakkert, A'.
Versloot, C. Bijlo, M. Timmermans ön, Bp
I hengst.
Voorts is opgericht oen buuiivereent-
ging onttor den nftnm „Het Zuiden" met
aanvankelijk 100 leden, welke vereeniging
zich ten doel stelt aan- do feestelijkheden
in 1913 op wpardigc wijze deel te nemen'.
De vereeniging „Het Zuiden" omvat de
navolgende stratenBcic-rlaridscheslraa^
Nieuwe. Maasstraat tot aan do PuLteriioek-
sehaslvnat, Lto z e nb u r gerple ij llcllovoct-
sclrestraat, R ozenburgo rs I raat, Ouddorp-
schcstpaat cn Goereesehestraat.
Hot bestuur dezer vereeniging bestaat
uit do hoeren: van Dongen, Troost, V.
Oosterom, Foijc, vpn Vliet, N. V. Dorp cm
Bozemcr.
Wa nnteor alle bewoners Valt dit com
plex, waaraan geenszins Wordt getwijfeld'-
zich bij deze vereeniging aansluiten', 'dan
belooft doze buurt een goe'd figuur, te
zullen maken. i f
In de godsdienstoefening der pfd- Schie-
d,am van den Nederl, Protestanten' bond
treedt morgen als spr. op ds. Cr. de Leeuw,
Nederl. Hervormd predicant le Oud-
KarspteJ.
(j
SCHIEDAMSCHE COURANT
1
i
v l
