65"* Jaargang.
Woensdag 9 October f912
No. 14040
Be hertogin van Malakoff.
Stads-Ziekenliuis.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam enV.laardingen 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeien dee middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
-6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
Groote letters naar de plaats die zij
Prijs der Advertentiën: Van 1
15 cents. Reclames 30 cent per regel,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan z\jn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Aanbesteding.
De Commissie van Administratie voorliet
Stads-Ziekenliuis to Schiedam, zal op Vrij
dag 25 October 1912, aanbesteden de leve
ring van:
30 Hectoliter Aardappelen, ten dienste
van dat gesticht.
De monsters moeten op den dag der aan
besteding vóór 's morgens 9 uur aan het
Ziekenhuis bezorgd zijn.
De voorwaarden van aanbesteding liggen
inmiddels aldaar ter lezing op iederen werk
dag der morgens van 9—12 uur.
De Commissie voornoemd:
U. L. HONNERLAGE GRETE,
Voorzitter.
Mr. M, M. VAN VELZEN,
Secr.-Penn.
Schietoefening van het fort
Hoek yan Holland.
Op 15 October a.s. zal een schietoefe
ning worden gehouden van het fort Iloek
van Holland.
Er zal gevuurd worden met kanonnen
van licht kaliher (6 cM.) waarbij onveilg
wordt gemaakt een driehoek, gevormd door
het foit, eene rootte vlag ben. en eene "bez.
het zeegat tot op 3100 M. van het fort.
Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal
van het fort eene roocle vlag waaien, die 3
uur vóór het begin der oefening halfstok en
één.uur voor de oefening geheel voorgche-
schen wordt.
(Zie „Ned. Krt." nos. 202, 218, 219, 227.)
BUITENLAND.
Schiedam^ 9 Oct. 1912.
DE BALKAN,
De oorlogsverklaring].
Zooals een telegram gistermiddag reeds
aankondigde, heeft koning Nikita, die zelf
niet veel te verliezen heeft, de kat den
bol aangetrokken. Gistermiddag om twaalf
uur overhandigde de MontencgrijnscTie
zaakgelastigde te Konstantinopel de oor
logsverklaring aan de Turks oho regeciing.
Montenegro verklaart daarin, dat hel viach
teloos alle 'middelen heeft aangewend om,
langs vriendsohappclijken weg, de talrijke
misverstanden uit den weg te ruimen. De
conflicten mót het Qltomaansche rijk lier
haalden zicih voortdurend. Montenegro
neemt dus de toevlucht tot de wapenen,
om erkenning af te idwingen van zijn, rech
ten. en van de sedert ecuwen miskende
rechten van zijn Tuil >ohe broeders.
Onmiddellijk, nadat de oorlogsvcrkl.i
ring haar ter hand was gesteld, gelust!"
Vrij naar hot Duitsch door
HENRRiTjTF. v. MEERlIEfMB.
2)
„Zeker, madame; ook daarin ben ik on
derricht. Wenscht u d,nt ik u d if even laai
hooien?"
„Nnjdcrhand. Eerst moet u geheel on
voorbereid het oen of jander lezen. Ik wil
slechts zien, of u werkelijk lezen kunl,
ronder te haperen of zich Ie verspreken,
het één. is al even onuitstaanbaar als hot
hiudere." i
Natascha nam het haar toegereikte bock
aan. Het waren verzen van Racine. In
kdijkmatigen, doch diep monotonen klank
kwamen de verzen van haar lippen.
Madame Guizot sprak geen woord van
'f> doch zij scheen wel bevredigd door
de proef te zijn,
'„De vorstin Lieven heeft mij gezegd, dal
n Z8-er mooi reciteeren, mademoiselle
emidoff. Ik heb Donderdag mijn ontvang-
avond. Daar bied ik mijn gasten gaarne wat
gezelligheid."
Natascha bezon zich oen seconde. Dan
de Poile haai' zaakgelastigde te Cetlinje
het grondgebied van Montenegro te vei-
latcn en de archieven van de legatie aan
iden DuiLschen gezant tor hand le slel-
len.
De zaakgelastigde van Montenegro ver
trok dcnzelklen dag nog uit Konstantino
pel en. vertrouwde de behaitiging der Mon-
tenegrijnsehe belangen aan den Russischen
gezant toe.
Do ooi logs verklaring van. Montenegro
heelt, deu toestand belangrijk gewijzigd.
Do kansen om een conflict te voihocden
door de inteiveutie der mogendheden,
schijnen belangrijk vcrmindeid te zijn.
Het lijkt onwaarschijnlijk, dat Monte-
negio lot zulk een ernstig optreden zou
zi|n overgegaan, zonder de krachtdadige
medewerking van de Bajkanstatcn. Men
moet het helaas vrijwel als 'zeker beschou
wen,' dat de slappen der groote mogend
heden bij de andere Balkanslnten, meer
speciaal bij Bulgarije, vruchteloos zullen
blijven.
De opinie in E urop a.
Do stemming in de Europeesche hoofdste
den 'en op de beurzen, der verschillende
landen is na Montenegro^ oorlogsverkla
ring algemeen pessimistisch geworden.
T'o Wecnen wordt de overhaaste stap van
koning Nikita beschouwd als een verscher
ping v,in den toestand. Men heefl daar,
volgens het „Berl, Tagebl." den indtuk,
dat koning Nikita, tengevolge van de gun-
stigo berichten van de laatste dagen, de
wereld voor een fait accompli hooft wil
len plaatsen om don vrede te verhinderen.
Een bijzondere demonstralie schijnt hier
in gezocht te moeten worden, dal deze
maatregel juist genomen is op den verjaar
dag van den koning I De Balkanrcgecrin-
gon zien zich nu voor de vraag gesleld, oi
zij blijven zullen bij de solidarileilsvcrlda-
ringen.
Ook te Boedapest ziet men een ernstig
symptoom in het zelfstandig opboden van
den koning der Montenegiijne.n. Do maat
regel van den koning verandert de situatie
zeer belangrijk. Tol nu toe had men steeds
geloofd, dat de Balkan-daten gemeenschap
pelijk een stap te Konstantinopel wilden
deen, thans zijn de 'mogendheden voor een
geheel nieuw feit geplaatst. De Motifene-
grijnsehe regeoring zal waarschijnlijk ingo
zien hebben, dat het niet zeer gunstig staat
met de solidariteit der groole mogendhe
den. t
Do houding der mogendheden.
Do houding van Montenegro zal de verte
genwoordigers van Oostenrijk en Rusland
niet weerhouden om, in overeenstemming
met alle groote 'mogendheden, nogmaals de
ernstige proteslen in te dienen.
De telegrammen uit don Ralkan geven
echter den indruk, dat de diplomatieke ac
tie van de Emopccsche groole mogendhe
den to laat komt.
Het bericht van de oorlogsverklaring moet
op den Russischen minister van buitenland
scho zaken, Sasonof, een zeer onaange
droeg zij hot roerende, zoet-vloeiende ge
dicht van Victor Hugo „De Meinacht" vooi.
De soepele toon van haar stem pnsle
geheel bij de weemoedige woorden van
hot lied, zooals de slag van don nachte
gaal past bij het geuren van den serin
genboom en het flikkeren dor sterren.
Zelfs de strakke trekken dor oude dame
ontplooiden zich zacht.
Leon bad zich afgewend.
'•ben hef gedicht ten einde was, boog hii
zicli over de stoel van zijn grootmoeder.
„Verlangt u misschien ook hog, Idat made
moiselle pomidoff u wat voordanst? Heeft
u liaat al reeds goviangd, of haar tanden
onberispelijk zijn en of zij niol af en top
last van migraine heeft? Weest vooral piet
te haastig met den handel, grootmama."
Zijn stem klonk bitter.
,,.le bent onvriendelijk, Leon!"
„Volstrekt niet. Maar sedert oen half uur
heb ik hot gevoel, of ik toeschouwer bij
een slavenkoop ben."
„Madame is volkomen gerechtigd, mijt
kennis te beproeven," zei Nalascha snel,
want zij bemerkte de toornader op de sla
pen Van haar toekomstige meesteres, en
den bitterboozon blik in baar oogen.
Doch deze goedgemeende inmenging,
waardoor het boozc gelaat van Loon geheel
pklaardc, scheen de oude dame nog meer
te irriteert;n.
„Laat hem maar praten, mademoiselle. Ik
sjto.or er niet aan!"
namen indruk hebben gemaakt. In een inter
view met een Duitsch journalist zeide hij
ervan
„De groote mogendheden zullen, wan
neer het niet anders kan, den gang van
zaken kalm loozicn, daar de oorlog beslist
golocalisecrd zal worden. De afrekening
tusschcn do oorlogvoerenden kan niet ge
schieden, zonder dc medewerking der mo
gendheden, die bij machte zijn, hun wil
door te zetten."
Kort tevoren had hij nog meegedeeld, dat
de oorlogvoerenden altijd aan het kortste
eind zouden trekken. Zelfs in geval van
een overwinning, behoefden de Balkansta-
ten niet te hopen op een uitbreiding van
grondgebied. Zc zouden van den oorlog
niets dan de kosten en dc risico moeten
dragen.
Ook in een Oostenrijksch-Russische nota
wordt verklaard, dat de status quo gehand
haafd zal blijven.
De houding dor U a Ik an stalen.
Duidelijker dan ooit te voren blijkt, dat
do volken der verbonden Balkan-stalen een
oorlog willen, en dat de regecringen zich
niet zouden durven verzetten tegen den
volkswil, zelfs wanneer zij de overtui
ging hadden, dat dc beloofde hervormingen
voldoende zijn en dat de uitvoering vol
doende waarborg gegeven wordwelke
overtuiging zij echter niet hebben. ;,Wie,"
zoo seint o. a. een dagbladcorrespondent
uit Sofia, „het enthousiasme ziet, waar
mede do naar de grens trekkende troepen
door de bevolking begroet worden, die zal
moeilijk kunnen verondeistellen, dat tlcze
voorbereidselen op niet zullen uitloopen."
De Bulgaarsche volksverlcgenwootdiging,
van strijdlust blakende, heeft aan de par
iemeuten te Belgrado, Athene en Cettinje
een adres gericht, waarin zij de verwach
ting uitspreekt op oen onverbreckbaren. hand
tusschen alle christenen in den Balkan in
den strijd tegen anarchie on tyrannic.
Men verwachtte, dat gisteravond Bulga
rije en Servie, die het onderling volko
men eens zijn over hun optreden, een be
slissing zouden nemen en eventueel zonder
voider uitstel ten oorlog zouden trokken.
Volgens de „Temps" heeft de Turkscho
militaire attachó Belgrado verlaten.
Prinses Alice van Griekenland heeft een
vaderland sik vond en Stoep gericht tot hot
Giieksclic volk, waarin zij om hulp vraagt
teil einde klecren te kunnen uitreiken aan
de gezinnen der reservisten.
Uit A lex and iü; (Egypte) vertrekken dage
lijks lal van Grioksche reservisten naar het
vaderland.
Te Cettinje bobben groote boloogingerx
voor den oorlog plaats. Onder het gebulder
van kanonnen, die salvo's afvuurden, en
hel spelen der klokken, vertrokken gisteien
do koningi en prins Mirko naar Podgoritza,
begeleid door dc koningin, dc prinsessen
en dc vertegenwoordigers dor Balkanstatcn.
Een aanzienlijke menigte bracht hen storm
achtige ovaties.
I n T u r k ij o.
Officieel wordt medegedeeld, dat de staat.
van beleg afgekondigd is voor Konstantino
pel en Roemelië.
Een buitengewone ministerraad, die gis
termiddag bijeenkwam, beraadslaagde over
de hervormingen voor de Roemelische vi
layets en verder over het bijeenroepen van
do landweer tot den leeftijd van 45 jaar.
Er hebben herhaaldelijk samenscholingen
plaats gehad voor de llooge Porie, zoodat
da paleiswacht tusschenbeide moest treden.
De groot-vizier en do minister San marine
moesten zich fe midden van de betoogers
begeven om' le verklaren, dat de regeciing
arbeidt aap de voltooiing der oorlogstoebe
reidselen.
De uiivcei vair granen, boonen, rijst en
fourago is verboden in do Europeesche
vilayets.
Een bloedbad.
Uit Boekarest werd gisteren aan de „Deut
sche Tageszeitung" geseindUit de stad 01-
tenita aan de Donau konrt het bericht, da,t
het Bulgaarsche gepeupel in de siad Tur-
tukai aan den tegenoverliggend.cn 'Donau-
oever (in Bulgarije) een verschrikkelijk
bloedbad heeft aangericht. Dc gegoede Turk-
sche families van deze stad hebben dadelijk
na de Bulgaarsche mobilisatie uit Turtu-
kai de vlucht genomen naar Oelenita, waar
zij zich vestigden. De arme bevolking van
deze door Bulgaren en Mohammedanen be
woonde stad moest echter achterblijven.
Door gewetenloozc agitatoren opgestookt,
vielen do Bulgaren do Turken aan, en ver
moordden hen bij hoopen. Niet alleen Üo
mannen, doch ook de vrouwen en kinderen
werden zonder mededoogen neergestoken.
Roemeniërs, die gisteren te Turtukai waren,
vertellen, dat de lijken bij honderden in do
straten lagen. Niet alleen liet gepeupel
moordde cnl vernielde waf onder zijn han
den viel, doch ook de politie deed aan het
bloedbad en aan bet plunderen zeer ijverig
mede. Do huizen, die aan Turken toebehoor
den, werden bijna allen vernield.
\r ij a n d e 1 ij k h e d c n(
Uit Konstantinopel wordt geseind, dat de
Monlenegi'ijnen gistermorgen Borana heb
ben aangevallen en omsingeld. Daarna zijn
ze weer vertrokken.
De Bulgaren en Turken hebben ook scho
ten gewisseld bij Dzjoemahala.
Ook met Servische benden zijn scher
mutselingen geleverd aan de Servische
grens.
Bij Diskata bobben voorts Turken met
Grieken gevochten,.
Alen verwacht niet» dat aanstonds groole
militaire operaties zullen plaats hebben.
Over het algemeen wordt hel begin der
militaire operaties niet voor liet eind .de
zer Weck tegom'oet gezien. I
GEMENGD» MEDEDEELINGEN.
vooruitzicht gesteld, voor de bespreking
van liet rapport der commissie 5 dagen,
terwijl met de derde lezing 3 zittingsda
gen zullen gemoeid zijn.
D ui tsoh 1 a ndu
Do Boietsclte Kamer van Afgevaaidigdeu
boeit ecu voois tel van de regeering aange
nomen, waaibij als eerste termijn voor do
kanalisatie van do Main van Itanau tot
Aschaffenhuig, een ciediet van 3 millioen
Mark gevraagd wordt. Dm het geheel zul
len 2Blk millioen Maik noodig zijn: 'do
kosten van d$t bouw eencr qpslnghavcn
inbegrepen. Ilel gedeelte, dat gekanaliseerd
zal worden, is 30 K.M. lang. Dc gering
ste diepte bedraagt 2 Mt.
BINNENLAND,
Hofbericht,.
II. Af. do Koningin-Moeder is gisteren
middag om 5.3G uur van Utrecht, met don
D-trein over Arnhem-Bazel, naar Noord-
Italië vertrokken. 1
'En'gel a nd.
Do Engels'chc re gee ring heeft in hel La
gcrlmis een voorstel ingediend, aangaande
het tijdstip dor behandeling van het Hoine-
Rnle-wetsonl\verp, Voor de beraadslagnu
gen 'der commissie zijn 25 dagen in hel
Madama Guizot knipte verachtelijk mot
haar vingers.
„Hij is een dwoepcr, oen dwarskop even
als zijn vadei."
„Een vergelijking mot mijn vader be
schouw ik als een eer voor mij," viel
Leon naar in 'n rede.
„Uij heeft het waarlijk ver gebracht....
is als banneling in Siberië gestorven,"
spotte madame Guizot.
Loon werd bleek,
„Mademoiselle Natascha is ook een ritus
sin, on zij weet waarschijnlijk heel goed,
dat de martelaren der overtuiging
„Enfin 1 De zoogenaamde martelaren zijn
niets anders dan heisenlooze dwepelsl"
riep Madame Guizot.
„In elk geval, zoo wereldwijs en gedwee
als de Fianschon zijn. do Bussen niet,"
antwoordde Leon. 7,Mijn grool vader diende
keizer Napoleon I, leende zijn opvolger Bo
dewijk XVIII geld, hielp Karei X over do
grenzen en speelde als minister van Louis
Philippe hile.r oen hooldrol aan hel bof
van Orleans.
Wat ondeitusschen mijn geëerde groot
moeder niet belet, nu keizer Napoleon
trouw te blijven. Ziet u, zoo moet men
doen,- als men onder alle regceringsvor-
men een rol spelen wil."
Zeker. Mijn overleden man en ik heb
ben onder.de wisselende regeeringen steeds
ons vaderland gediend, antwoordde mada
me Guizot bits. Daardoor zijn we in xijk-
Ynn het hof.
Uil Weimar wordt aan de ,,N,. Ct.v ge
meld, dat Z,. K. H. Prins Hendrik der
Nederlanden op Vrijdag 25 dezer den doop
van den erfgrooUiertog van Weimar zal
bijwonen. De Duitsclie keizer en de ko
ning van Saksen zullen daarbij ook te
genwoordig zijn,
Prins Heiijdrik zal' in den avond van
den 23s!en dezer te Woiimar aankomen
en 'den, volgenden dag deelnamen ana een
groote hofjacht in den li Hemberg.
Audiënties.
,Do gewone audiënties van de minis
ters van buitenjaiulsclie zaken» water-
staal en koloniën zullen deze week pief
plaats hebben..
Tegen do Invaliditeitswet.
Naar wij in „Het Volk" lezen, zullen
op 14 dezer, aan den vooravond dus van
do openbare behandeling der Invaliditeits
wet in de Tweede Kamer» op 12 verschil
lende jplaalscn in den lande vanwege do
D, A. P. openbare ve-igaderingen be
legd worden, in welke zal geprotesteerd
worden „legen hel doorjaagsysleeni! van
de kerkelijke meerderheid.?
Kamerverkiezingen In 1913,
lil tegenspraak niet een vroeger bericht
van do „Ned.'1', schrijft het. Kamerlid voor
Zwolle A. baron van Deddin aan dat blad,
dat hij nog geen beslissing heeft genomen
inzake zijn al of niet beschikbaar zijn,
wor een Kaiir ercaiulidaluur in 1913.
Behalve Üe reeds gonocundc kiesvercenb
gingen in het kies'ilist riet Emimen, heeft
ook dc kiesvercouiging ie Gees bestolen
dr. P, 11. Rocssingh, Le 's-Gnwonhagc can-
didaat te stellen voor 1913.
Personeole belasting.
Do Neder],'uulscbe Bond van Koffiehuis-,
dom en aanzien gestegen, terwijl je vader,
lieve Leon, zijn kinderen als bedelaais ach
tergelaten had,- als wij ons tenminste over
hen niet hadden .ontfermd
„Als bedelaars niet, hoogstens als arbei
ders. Ik zou in elk geval in RusPnd lie
verdroog biood eten dan hier "1c zwelgen in
rijkdom."
„Dat je niels uitvoert, is alleen je eigen
schuld. Hoe dikwijls heb ik je gevraagd
in diplomaticken of militairen diensl te
treden."
„Dat is reeds honderdmaal tusschen ons
besproken, grootmama. Het vei heugt mij
dat u mij door niets kunl bepraten. Aloet
ik misschien als Fransch officier tegen mijn
eigen landgonooten gaan strijden? Niette
genstaande u mij den naam Guizot hebt op
gedrongen, ben en blijf ik toch voor alles
graaf Leon UrosoH."
j,Do zoon van den misdadiger, wiens
naam men brandmerkte en die mijn eenigo
dochter, uw ongelukkige moeder, hot hart
gebroken heeft. Spreek mij niet van hem 1"
„3k bon trotsch op mijn, vader. Hij was
een waar ede',nan."
-„Genoeg, roep Louis 1" zei madame Gui
zot tot haar neef. („Hij moet mij naar mijn
slaapkamer brcngojn."
7,Zal ik madame behulpzaam zijn vroeg
Nalascha.
-„Neen, mejuffrouw Natal''** rt zal u Na
talie noemen, want met uw 'Russischen gra-
venpaam breekt, wen zich dc tong, U
dezen avond naar welgevallen doorbren
gen. Mijn kleindochter is nog op een dans
partij Hij do vors! in Oagration. Wanneer
zij terugkom!, kunt u zich aan baar voor-
stollen,- en om tien uur zuil u zich iti mijn
slaapkamer bevinden, om mij wat voor le
lezen. Wal, mij nog het mees! in de moderne
dichters bevalt is, dat zij ons heerlijk in
slaap kunnen, brengen."
Zonder haar neef nog met een blik to
vervaardigen, lint madame Guizot zich door
den kamerdienaar in een rolstoel zetten,-
waarvan de wielen 'Mor lange afl.iingcndo
franje waren verborgen, en zich naar haar
kamer rijden.
Natascha maakte aanstalten dc kamer,
eveneens te verlaten, doch Leon lrield haar,
legen.
„Ik bon u een verklaring van dit too-
neollje schuldig," zei hij opgewonden. „Mijn
grootmoeder en ik zijn elccliisch geladen.
Eón vonk -- en donder en bliksem ont
laden zich."
„Lijkt het u niet beter, zulke meen in gs-
verschillon to laten ruston? U moet beden
ken, dal uw grootmoeder oud en ziekelijk
is."
7,Lichamelijk ja, alleen haar energie, haar
zucht om to hecrschon is nog zoo krach
tig mogelijk. Wat heb ik reeds daaronder
golcdeni'é j t r§ l J Lu UI
(Wordt vtrvolgty
SCHIEDAMSCHE COURANT
üs