Zaterdag 12 October 1912.
4043
Tweede Blad
mi
Kennisgeving.
.V. SJCKENGA,
STADSilEÜWS.'
»g(e
Deze courant verschjjnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdageili
prijs per kwartaalVoor Schiedam en V.laardïngenfl. 1.25 franco
per post fl. 1.66.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
nnr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven)'.
Prjjs der Ad v e 11 e n t i tf: Van L-6 regels fl.0.92; iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
jnaemen.
Advertentiën bij abonnement op yoordeelige Voorwaarden. Tarieven
hiervan zjjn gTatis aan het Bureau te bekomen.
In de. nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagayond
Verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prjjs
San. AO. cuts per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
brengen ter openbare kennis, dal van
Maandag 14 October a.s., tot andere aan
kondiging, dei Ond-West-Fraoikelandsohe
laan, voor hot verkeer mot rij- en voer
tuigen zal zijn afgesloten.
Schiedam, 12 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M, L. HON NEB LAGE GRETE
i De Secretarie.
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Oelet op de bepalingen dor llimteiwcl
Brengen toi algeineene kennis, dat op ho
den de navolgende vergunningen zijn ver
leend
lo. aan K. E. OOSl'ETillOlT N ZOON
cn hunne roclitvwkrijgemten lol lal op
richten van een binscope-'Drirhtiiig in In*!
perceel, gelegen achler hel pand Tuiuhtin
no. 114, kadnslei Sectie L no. 373;
2o. aan de N. V. EERSTE ROfTEP,-
DAMSCIIE STOOM- EN EEECTRISCHE
WASCH- EN SrRl.lKlNRlCUTING en hare
rechtverkrijgenden, lot het oprichlen van
een stoomvervcrij en chemische was»chorij
in het pannd aan de Warande no. 38, ka
daster Sectie M no. 385.
Schiedam, 10 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. ÖONNERLAGE GRETE.
Be Secretaris
Uit den Gemeenteraad.
IV.
Behandeling van hot ontwcrp-plan van
uitbreiding voor het Oostelijk deel der ge
meente.
De Voorzitter merkt op, dat dit
plan uitvoerig is besproken in een comité-
generaal, en dat de beslissing werd aange
houden, opdat de leden nog eens daarovei
zouden kunnen nadenken in verhand mei
't bij die gelegenheid gehoorde. liet cenige
bezwaar dat tegen liet plan bestond, was
bet kanaal, in het plan opgenomen.
De heer Evers vraagt, of B. en W.
na het nader advies van de gezondheidscom
missie liet plan hebben om hel ontwerp
le wijzigen, zoo, dat het kanaal daarin
vervalt of dat daarvoor in de plaats komt
een breede sloot of watering. Vervalt hel
kanaal niet, clan zal men daar eenzell'den
toestand krijgen als aan de No o ui vest.
Men zou, om dat te voorkomen, daar
voorloopig of oen wetering kunnen maken
of een parallelweg; dal levert geen be
zwaar op.
De Voorzitter zegt, dat B. on W. ei
wel tegenop gezien hebben een tweede plan
le maken, want dan zal misschien weer
den geheelen, langen, weg moeten worden
afgelegd als mot het oorspronkelijk plan.
Naar de meening van B. en W. is hol
niet zoo'n ernstig bezwaar om dit kanaal
in het ontwerp te behouden. Het is de vraag
of het bezwaar der Gezondheidscommissie
niet te ondervangen is door voorloopig don
grond voor het kanaal lo sparen, on dus
niet voor bouwgrond aan tc wijzen.
Het plan kan immers toch nog gewij
zigd worden, en na 10 jaren moet hel
toch weer opnieuw vastgesteld worden.
Dat is dan een hulpmiddel, waarmede
on W. zich wel zouden kunnen vcreeni-
gen.
De Gezondheidscommissie kan niet an
ders dan aanmerking maken op dat kanaal,
omdat het zal zijd een stilstaand water,
spt*. begrijpt, dat die commissie geen
bezwaar zal hebben tegen bet kanaal, wan
neer dat wordt doorgelegd tot aan dc
Oosterhaven.
Spr. geeft dus in overweging hei. plan
hu goed te keuren, zooals hot thans is,
doch het kanaalplan niet uit te voeren.
De heer Koopmaus meent dat, zooals
do voorzitter het plan nu uiteenzet, daar
tegen' toch een. eigenaardig bezwaar be
staat. Als de grond daar voor fabrieks
terrein w.ordt aangewezen,- zou, die opge
hoogd worden met don grond die uitge
graven wordt bij het maken van liet ka
naal.
Is liet, vraagt spr., daarom niet heter te
besluiten dat het kanaal later zal wmden
doorgelegd tot aan de Oosterhaven? Dit lijkt
hem beter dan den halven maatregelen die»
do voorzitter aangeeft.
Als hel ontworpen kanaal niet wordt
uitgevoerd, dan zal daarbij ook geen opboo-
ging voor fabrieksterrein geschieden, Op
dezen grond acht spr. het beter, thans èf
het kanaal definitief tc laten vervallen, óf
le besluiten dal het later zal worden door
gehokken lot de Oosterhaven.
De Voorzitter herinnert er aan, dal
door den Directeur is gezegd, dal iiij daar
geen water kan missen. Hij moot daar
voor de ïioleering water hebben. Hierbij
is gewezen op do riolccring in den Iloem-
raadsingel te Rotterdam.
Spr. steil zich vooi, dat men dat walei
zal noodig hebben, als er gebouwd zal wor
den. liet zou dan een groeten boezem wor
den.
liet zou niet goed zijn daar le gaan
houwen zonder een strook te reserveeren
voor een eventueel aan te leggen kanaal.
I)e heer Evers wil, naar aanleiding
van het door den voorzitter gesprokene,
vragen Laten wij daar een wetering graven,
dan kan later deze wetering zoo noodig
worden uitgebreid tot Irel kanaal.
Ais er water rrr o e t zijn voor riolee-
ring, dan is liet toch beter dat nu vasf te
stellen, liet is dc vraag, of Gedep. Slaien
hot plan zullen goed keuren indien niet
vaststaat, dal er water komt.
De Voorzitter wijst er op, dat dan
toch het plan zou moeten gewijzigd wor
den, want daarop is voor deze sloot geen
grootte of breedte aangegeven.
AVil de Raad echter zóó in beginsel be
sluiten, dan is daartegen geen bezwaar.
Dc hoer m r. Kavelaars merkt op,
dat het voor een leek niet gemakkelijk is
zoo'n plan to beoordeelon, vooral nu spr.
hoort, dat het kanaal kan verdwijnen.
Maar, indien hot kanaal verdwijnt, is
dan het plan van dien aard, dat het ge
bruikt kan worden zoowel voor fabriekster
rein als voor woningbouw?
Spr. vindt, dat die buurt absoluut niet
gewenscht is voor fabrickswijk. Daar zijn
plantsoenen aangelegd, daar zijn mooie hui
zen gebouwd, enz.
Als het kanaal dooiloopt tot aan de Oos-
terhaveu, dan zou die wijk wol voor fa
brickswijk geschikt zijn, maar als dat niet
komt, dan zouden dc schepen, die toch
voor dc fabrieken moeien komen, steeds
door dc Schie moeten gaan, doch die is
zoo nauw, dat die niet al die schepen zou
kunnen bevatten. Zij zouden dus over Delfs-
havcn naar de Maas moeten gaan, zoodat
Schiedam dan niet van deze scheepvaart
profiteert. Dc fabrickswijk en de kantoor-
wijk en magazijnvvijk zullen komen aan
de Maas. Dal heeft men ook gezien in
Rotterdam. De huizen, die b.v. stonden
aan de Schcepniakcrshnven, cu andere ha
vens, zijn' allen vervangen door kantoren
en magazijnen. In Dolfshavcn ziet men het
zelfde; sedert eciiigo jaren liggen de hui
zen weer tegen den grond, die vóór 20 a 30
jaren daar zijn gebouwd. Daar is nu o.m.
gekomen de industrie van de firma Stokvis.
Zoo zal het ook hier gaan.
Fabrieken en kantoren kunnen niet ge
dwongen worden om aclner de Singelkerk
te komen.
Spr. acht daarom een fabrickswijk daar
niet op zijn plaats.
De Voorzitter is hol in menig op
zicht met den lieer Kavelaars eens, maar
een uitbreidingsplan hangt zoo in de lucht.
Spr. ziet het daarom nog niet gebeuren
dat daar een fabrickswijk komt.
De heer v. d. Velden gelooft niet, dal
»r bezwaar bestaat om hel plan zooals het
nu is, aan te nemen.
Er is slechts één bezwaar, n.l. de vraag
of do bebouwing, zooals die nu geprojec
teerd wordt, wel voordcelig zal zijn met
het oog op woningbouw, wanneer een
strook gespaard wordt voor een eventueel
le graven kanaal. De verkaveling van het
terrein kan natuurlijk later wel geschie
den.
De Voorzitter vindt het werkelijk be
ter, het voorstel aan te nemen, zooals het
nu is. Als er aanvragen komen om grond,
dan kunnen altijd nog veranderingen
aangebracht worden.
Spr. vindt van dit kanaal niet het ergste
dat het een stilstaand water zal zijn; een
veel grooter bezwaar acht hij het dat het
kanaal vanaf de Schie zal moeten komen,
zoodat nabij het station een brug zal komen
in de toegangswegen naar het station; ten
zij hut kanaal aan de andere zijde van
de spoorbaan naar de Schie zou ombui
gen, maar dan moet een brug gemaakt in
den spoordijk, en dat valt niet mee.
Vln.k bij het station voor een open brug
te moeten staan en den trein te zien ver
trekken, is werkelijk iets verschrikkelijks.
Hel is niet zoo bezwaarlijk nu te be
sluiten het plan goed te keuren,- doch voor
loopig nog niet tol uitvoering van het ka
naal over tc gaan.
Dus hel plan zoo als
De heei E v e r s
als het nu.is?
De Voorzitter: Juist. Maar welk be
zwaar is er tegen om het plan aan te
nemen en daarbij le bepalen, dal het ka
naal nog niet zal worden gegraven?
De heer ra r. Kavelaars heeft nog
geen antwoonl gehoord op zijn vraag of
het plan zoo is, dat daar ook een wo-
nmgwijk kan komen.
L)o Voorzitter: Als er geen kanaal
komt, dan kan daar geen falriekswijk ko
men.
De lieer v. Westendorp had gedacht
zich met in hot debat te zullen mengen,
docli wil thans tocli nog iets zeggen.
Spr, is ook niet voor de geul, die nu
op het omwerp is aangegeven; z. i. moet
daai een doorgang komen tot de Ooster-
haven. Spr. is van meening, dat aan die
zijde een fabrickswijk moet komen.
Als spr. tie hier root komende minder
aangename geuren met de heersohende wes
telijke winden naai- zijn buren kon doen
gaan, dan is hom dat welkom.
liet is zoor goed mogelijk, dat de gron
den aan de Maas veel te duur worden voor
industrieën die zich hier willen vestigen.
Er zullen 'hier immers en gelukkig
niet enkel groote industrieën zich vesti
gen, maar verwacht mag worden, dat er
ook vele kleine zullen komen.
Ook wil spr. er op wijzen, dat, als hot
achterliggend terrein por as moet woiden
opgehoogd, dit zeer kostbaar zal zijn.
Do kleinere industrieën zullen zich ves
tigen aan beide zjjden van hot kanaal, ter
wijl de uitgegraven grond zal dienen tol
ophooging van het bouwterrein, liet gioot-
ste deel van liet terrein zal voor woning
bouw gebruikt kunnen worden, n.l. dat ge
deelte, dat niet onmiddellijk bij het ka
naal ligt.
Op tiet oogenblik moet er een plan van
uitbreiding zijn om gioud voor bebouwing
te kunnen uitgeven. Men kan daar toch
niet alles stil zetten, terwijl in dat ge
deelte der gemeente groote beliooile aan
woningen is voor lien, die aan dc Ilol-
iandselie Spoor verbonden zijn. Er zijn
daaronder 1111 die 20 minuten van het sta
tion wonen.
Spr. wil hopen, dat, nu de Gezondheids
commissie volledig is ingelicht omtrent dc
plannen, zij tegen dc goedkeuring van het
plan hij Ged. Stalen geen verzet zal aau-
teekeucn.
Ook spr. heeft reeds vcrklaatd, dat hij
zich hij de goedkeuring van hel plan zal
nederleggcn, al is daarop niet gebracht het
doorloopende kanaal, dat spr. noodzakelijk
acht. Maar hol plan wordt niet voor al
tijd vastgesteld, doch slechts voor korte
jaren cn alvast kan dan begonnen worden
met, hel aanleggen van piraten, waardoor
de gemeente-gronden aldaar in exploitatie
zullen komen. Dan zal men dat bezit niet
langer meer behoeven tc beschouwen als
een schadepost.
Meermalen is door B. en W. aangedron
gen om daar grond uit te geven voor be
bouwing ten behoeve van het personeel
der llollandsclie Spoor, zooals werd ge
vraagd. Spr. gelooft, dal het nu wc! tijd
wordt om daarmede eindelijk te begninen.
Waar spr. nu wat toegeeft, laten daar
ook anderen dat doen, en laten wij af
wachten wat later zal moeten gebeuren.
Ook spr. geeft dc voorkeur aan een ka-
naaf dat aan de Maas aansluit, maar dat
blijkt nog lot de vrome wenschon te be-
hooren, en dus stelt hij zich voorloopig
t.c vroden met hel geprojecteerde kanaal,
dat later nog kan verlengd worden tol
aan de Oosterhaven.
De heer Evers meent, dat de rede
neering van den lieer v. Westendorp even
zeer opgaat, of het kanaal er komt of niet.
Naar spr's. meening moet in de eerste
plaats worden uitgemaakt, of die wijk zal
worden bestemd voor industrie of voor
woningbouw.
Dc Voorzitter zegt, dat het verba
zend moeilijk is dat nu te beslissen. Het
is niet met zekerheid te zeggen, of de in
dustrie zich daar zal vestigen. Maar een
open vraag is: waar moet de kleine in
dustrie komen, als ze daar geen gelegen
heid krijgt zich tc vestigen.
De heer Evers: Overal in de stad zijn
branderijen en andere panden te koop, die
voldoende gelegenheid geven voor de ves
tiging van kleine industrieën.
De Voorzitter stemt dat loo, en in
middels is men dan door de 10 jaar heen
en kan het uitbreidingsplan worden her
zien.
A Ia ar voorloopig is het de bedoeling dat,
als bet plan eenmaal is vastgesteld, daar
zal kunnen worden gebouwd.
De lieer Evers wil, als er zoo'n bezwaai
bestaat om op het plan een boezemslool te
projectecren, vragen, om daarvoor dan
grond te reserveeren, in afwachting van wat
later de omstandigheden zullen eischen.
De heer v. Westendorp gelooft, dat
men al dicht tot «Mkaar genaderd is. Er
zal geen kanaal gegraven worden zondet
dat daartoe een raadsebsluit genomen is.
Als men op dit punt nu nog wil toegeven
dan zal de Gezondheidscommissie geenvci-
zet aanteekencn bij Gedep. Staten. Er staal
nu op het plan een blauwe streep lot
liet aangeven van het geprojecteerd ka
naal; dat kanaal komt echter voorloopig
nog niet. Als tol uitvoering zal worden
overgegaan, moeten B. en W. toch eerst
hij den Raad om dc noodigo gelden vra
gen.
De Voorzitter gelooft ook, dat het
plan, zoo toegelicht en gemotiveerd, wel
kan worden goedgekeurd.
De heer mr. Kavelaars dacht, dat
het nu ging over het plan zooals het. is
ingediend. Als daarover beslist is, kan ge
sproken worden over dc vraag, of er een
ander plan zal worden gemankt.
De Voorzitter antwoordt, dat orgeen
ander plan is dan liet ingediende. B. on W,
houden zich aan dat plan.
De heer mr. Kavelaars stelt dan
voor de haven te laten vervallen.
Dit voorstel wordt ondersteund door dc
hoeren Nolct en v. d. Velden.
De heer Houtman gelooft, dat er nu
een liopclooze verwarring zal ontslaan.
Do haven is ontworpen mei hei oog op
het plan om daar een fabrickswijk le doen
verrijzen. Als men nu de haven gaat schrap
pen, waar moeten dan dc fabrieken komen
Venvacht men die langs oen strook grond?
Hel is nu alleen om liet plan ie doen,
zoodat men daar zal kunnen gaan houwen.
Het lijkt spr. nog veel moeilijker om
een haven <jn een plan le schrappen, dan
die er in te brengen.
De Voorzitter zegt, dal als er een
haven komt, dan een fabrickswijk daat
kan komen;, achter cn naast de fabrieken
zullen dan nog woningen kunnen worden
gebouwd.
Do heer Evers: Dat is ook bel geval
als er een wetering komt.
De V o o r z i 11 e r wijst erop dat, met een
wetering de industrie wordt uitgesloten.
Dan kan daar alleen gewoond worden. Komt
er daarentegen een haven, dan kan daar
ook de industrie zich vestigen.
Als liet voorstel-mr. Kavelaars wordt aan
genomen, wal moeten B. en W. dan doen?
De heer G o s 1 i n g a meent, da,t het amen-
demenl-mr. Kavelaars formeel in orde is en
incidenteel over hol beginsel zal doen be
slissen. De bezwaren daartegen aangevoerd,
zijn eigenlijk geen argumenten.
De Rand moet een plan vaststellenals
daarbij een beginsel-uitspraak wordt ge
daan over 'n zeker doel. dat wordt beoogd,
dan heeft ieder raadslid bel recht en den
plicht om, als hij met dat dool niet in
stemt, te trachten dat plan veranderd te
krijgen.
Spr. wil den heer Kavelaars in overwe
ging geven zoodanig voorstel tc doen, dat
dc haven uit het ontwerp wordt geschrapt
en het plan aan B. en W. wordt terugge
zonden ter omwerking.
Als de haven vervalt., dan moet toch de
geheele verkaveling anders worden. Men
kan dc blauwe slrc-cp op het plan wel wit
maken, maar dan wordt dat toch eigen
lijk een leugen, omdat er wat anders komen
zal dan aangegeven wordt.
,v voorstol-Kavelanrs, aldus aangevuld,
e- dan een principieele uitspraak van
den Raad.
De lieer mr. v. Brie! Sas se meent dat
het plan nu wel van alle kanten bekeken
is; het ruime standpunt, door den Voorzit
ter en den heer v. Westendorp verdedigd,
lijkt spr, hel juiste. Het is de vraag nf
een aanvrage om grond voor industiiodaar
zal kómen. Hel is ïoeb eigenlijk slechte een
kwo-tie op papier.
Terecht is gezegd: wij moeten hij den
Raad met een plan van uitbreiding voor dat
gedeelte der gemeente komen, om er te
kunnen laten houwen. Maar spr. acht hel
niet voorzichtig om een principieele be
slissing te nemen. Gvor een iialf jaar zou
men dam op misschien weer moeten terug
komen.
Dar»'oin geelt spr. den heer Kavelaars in
overweging zijn amendement terug te
nemen.
De heer in r. Kavelaars wil voorop
stellen, dat hij het terrein daar in geen ge
val geschikt acht voor fabrieksterrein, zoo
als bet nu liet plan is. Als hel kanaal word!
doorgetrokken, dan kan spr. zich voorstel
len. dat er fabrieken kunnen komen, al zal
de Maaskant z. i. toch voorgaan. Ate men
dat wil. moet men besluiten het kanaal door
te trekken.
liet zal natumlijk gioote kosten vei ooi
zaken als men achter de Singelkerk ec*n
fabrieksterrein wil gereed maken, want dan
zal liet noodzakelijk zijn het kanaal geheel
door le hekken. Spr. heelt zoo rtiak» de
redenen daarvoor reeds gezegd; hij heelt
o. m. gewezen op de smalle domv.tar! in de
Schie. Hij zat die redenen m<*l hei halen.
Spr. wil nog even antvooiden op het
geen hier is gezegd over den wind, die hier
een belangrijke rol schijnt te spelen. 'Ais
d<> wind uit hel Z.\Y. komt. regrait het hier
gewoonlijk cn spr. stelt zich voor dat. de
dampen dan wel spoedig ven ogend zullen
zijn. De Ooslewiiul daarentegen is droog
cn gaat over de sfuü' err voer! daar de dam
pen heen.
0]i de verschillende door hem aangevoer
de gronden is spr. dus m geen geval vom
eral fabrieksterrein achter den Singelkerk
en kan hij dus ook geen gevolg geven aan
den wraiseli van den heer v. Liricl Sas.se,
Spr. meent dus zijn voorstel te moeten
handhaven.
Spr. beschouwt deze zaak niet als een
kwestie op papier. Al.s dat werkelijk het
geval was, dan behoefde die niet hij de wel
voorgeschreven ie woulen. Le heoi Paul
heeft indertijd voor liet ontwerpen van hel
algemeone plan een honorarium van f 1590
ontvangen; dat ware dan toch niet noo
dig geweest.
Als hier aanvragen komen om fabriekster
rein en dit plan is vastgesteld, dan moet
geantwoord worden: daar vindt gij ons fa
brieksterrein. Mant- is daar dan geen haven
gegraven, dan zullen dc aanvragers zeggen:
dat willen wij niel, en wenden zich naar
een anderen kant.
Spr. beschouw) deze zaak dus ate een ern
stige kvvesl'e. llij wil wel gevolg geven aan
den wensch van den hoer Goslinga.
Spr. hoe!t reeds vroeger gevr, agdals de
haven vervalt, is het terrein dan toch ge
schikt voor bebouwing? De heer Goslinga
beantwoordde die vraag ontkennend. Daar
om wil ..spr. aan zijn voorstel toevoegen
om bel plan aan B. en \Y. terug te zenden
tot wijziging daarvan.
De Yoorzitler wijst erop dat in hef
voorstel-mr. Kavelaars formeel het beginsel
is opgenomen dat daar nooit een fabrieks
terrein zal komen. Spr. wijst daarop opdat
de Raad goed vvo.le waarom het hij dc
beslissing over dit voorstel gaat.
De lieer v. \Y est»nd orp zegt, dat men
nu staat voor een beslissing van gewicht.
De Gcnibonlo heeft geen fahrieksgroral
meer, en door uitvoering van het plan
zou men weer grond beschikbaar krijgen
voor industrieën, die men hier immers zoo
gaarne wil haten!
Spr. i.s het volko'men eens mei den heer
mr. v. Uriel Sassc: laten wro nu niet be
slissen over kval later zal moeten gebeuren;
over een half jaar zon men misschien
woei' op dat besluit moeien terugkomen.
Jlet onbrengen van grond in den droge
zal duur worden. Laten we mi geen uit
spraak doen, dal. daar nooit oen fabrieks-
vvijk zal komen. Men kan wel zeggen
mijnheel' A. o! 13. heeft nog wel een bran
derij tc koop, maar de Gemeente bezit zelf
grond. Spr. wil 'dc particulieren niet te
genwerken, maar de Gemeente moet toch
coneurrceren en haar bezit productief
trachten lo maken.
Het is mogelijk, dat er nog bezwaren
zijn tegen dit plan, maar laten we daarom
afwachten wat zal noodig blijken.
Spr. heeft reeds center gezegd: laten
vvo het plan aannemen, opdat alvast ge
bouwd kan worden waar da,l noodig is.
Nu konten aanvragen (n,, maar vergunning
t