«HBS
65,w Jaargang.
&Caui&tCevceur
Woensdag 20 November 1912,
No. 14076
Het derde schot.
Deze courant verschijnt dage! k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: iVoor Schiedam en Xlaardingen fl, 1.25, franco
per post fl. 1-66.
-
prijs per week: ,Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
tar aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. Ml (hoek Korte Haven).
Prijs det Advertentiën": .Van 16 regels fl0.92iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers idie Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 140 cents per advcrtenliej bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
De Commissie van Gemeentewerken te
Schiedam is voornemens op Maandag
December n.s. des voonniddags ten
11 uur, op het Bureau van Gemeentewer
ken aan de Korte Haven aldaar, aan te
besteden do levering van:
Ijzerwaren, gereedschappen, borstels, doe
ken, droglstartlkeleu en verdere mate
rialen.
ten behoeve van den dienst der gemeen
tewerken, gedurende het jaar 1913.
Het bestek ligt ter inzage op het Bu
reau van Gemeentewerken en is
aldaar tegen betaling van 25 cents ver-
krjjgb aar.
De gezegelde inschrijvingsblijetten moe
ten in een gesloten enveloppe, waarop een
aanduiding, dat zij een inschrijvingsbiljet
bevat, vrachtvrij worden ingeleverd in de
op het Bureau van Gemeentewerken aan
wezige gesloten bus, vóór des voormiddags
10 uur van den dag van aanbesteding.
en
BUITENLAND.
Schiedam, 20 Nov. 1912.
DE BALKANOORLOG.
Bestrijd aan de Tsjataldsja-
linie.
De Turksche verdedigingslinies van Tsja-
taldsja bieden sinds Zondag dapper weer
stand. Maandagmorgen om tien uur begon
de strijd opnieuw. De Bulgaren deden oen
poging om in de richting van den Turk
schen rechtervleugel te avanceeren, maar
zo werden met groote verliezen terugge
slagen. Dezo mededeelingon zijn van den
Turkschen opperbevelhebber, Nazim pasja.
Meerdere bijzonderheden zijn niet bekend.
Gistermorgen wilde de Bulgaarsche in
fanterie oprukken in de richting van den
Turkschen linkervleugel, maar ze werd
eveneens met groote verliezen teruggesla
gen. Over de geheelo linie Was het artil
lerieduet gaande.
Over dit gevecht seinde, volgens de te
legrammen in de ochtendbladen, Nazim
pasja gistermiddag om 3.30: Een geweldig
artilleriegevecht, vanochtend begonnen,
wordt mot sücces ana onze zijde voortge
zet. De vijandelijke infanterie voor het cen
trum van onze verdedigingslinie is terug
geslagen. De batterijen van den vijand zijn
lot zwijgen gebracht. Wij hebben een af
deling laten optrokken, die de loopgraven
van den vijand heeft aangevallen en hem
tot vluchten heeft gedwóngen. Wij hebben
geweren en kepi's en een hoeveelheid schop
pen buitgemaakt. Op eenigo kepi's stond
35ste regiment van Wranja, waaruit blijkt,
flat ook Servische troepen hebben meeg©
vochten. Do slag duurt voort. i
Om 3.35 seinde Nazim pasja: Op den
achtervleugel hebben wij de Bulgaren tc-
uggedreven Alleen in dit gevecht liet de
ijand 4000 lijken van soldaten en 20 van
officieren. Wij' hebben tWee machinegewe
ren- buitgemaakt.
De KonslantLnopolsche correspondent van
0 „Borl. Ztg. am Mittag"! seint, dat de
eest der Turksche troepen thans uitstekend
dank zij de zorgen van Lossow, die
1 het choleranest flademkoi flink opge
ruimd hoeft, en dank zij de maatregelen,
ie thans genomen zijn om dc verpleging
n de watervoorziening der troepen beter in
orde te maken.
Het gevecht van Zondag.
Do oorlogscorrespondent van de „Berl.
oka! Anzeiger"1 hoeft in de vuurlinie het
elreele gevecht van Zondag aan de Tsja-
taldsjalinie meegemaakt en geeft daarvan
een zeer sprekende schildering. De „Tel."'
ontleent daaraan het volgende:
Toen ik om 7 uur 's morgens onzen post
bereikte, was hot vuren reeds over de ge-
heele linie aan den gang.
Bij de Turken was het vuren en dc
discipline zeer goed.
Duidelijk hoor ik de scherpe comman
do's en met geheel regelmatige interval
len dondert 't geschut voort. Op het oogen-
blik zijn het nog maar twee batterijen, die
haar vernielend vuur uitbraken, want op
den linkervleugel schijnt er nog weinig te
doen te zijn; daarentegen bliksemflits!het
vuur van do rechterflank onophoudelijk.
Tusschen het gebulder van het zWare ge
schut door snerpt het korte, krakend ge
nettor der machinegeweren.
Weldra heeft in het centrum het hoofd-
treffen plaats, daar 'de Bulgaren heproe-
vcn door te breken.
10 uur. Op het dorp Czotin, ten zui
den van den heuvel Opluk, waar de Bul
garen zich ingegraven hebben, hebben de
Turksche vuurmonden zich uitstekend in
geschoten. Ofschoon het voortdurend regent
brandt daar alles hemelhoog op door den
hagel van uiteenspattende granaten.
10.25 uur. Door den kijker bemerk ik
duidelijk, dat een sterke Bulgaarsche af-
deeling van 1000 man in stormpas van
'Dsjataldsja komt aangesneld. Een. oogenblik
verstomt aan deze zijde het geschut. Dan
wordt een geconcentreerd vuur geopend,
juist op de plaats waar de Bulgaren ko
men opzetten, dat wil zeggen, Zuid-Weste
lijk van het fort Hanridijeh, in de rich
ting van Scetin. Ik kijk op mijn horloge.
Nauwelijks heeft de beweging twee minuten
geduurd of er is geen enkel man van die
heele linie meer over.
Iïet is ontzettend om het aan te zien en
toch juicht men, zoo prachtig als die ar
tilleristen hier werken'.
Ofschoon wij rijkelijk van inunilic voor
zien zijn,, wordt er geen enkel noodeloos
schot gelost, terwijl aan de overzijde voort
durend doelloos geschoten wordt.
12 uur. Sinds vijf uur sta ik reeds hier
Crimineele Roman van Hans von Wiesa
(Vertaald met toestemming van den
Dnitschcn uitgever.)
17)
Jutta. trad een weinig nader, zij hief de
band op als tot een verzoek, want zij zag
zeer goed, dat Behringer groote moeite had
djn zelfbeheerschiug te bewaren.
„Ik herhaal 'nog eens," zefde de jonge
®an,, „dat ik zelf in dc eerste plaats groot
rardriet heb van hetgeen er is voorgeval
len; maar er is niets gebeurd, dat u het
recht geeft mij te beleedigen."
«Het is fnogelijk, dat het in uW oog
"'et waard is er veel woorden om te ver
spillen," antwoordde mevrouw von Ritt
ner langzaam, „in onzo familie hebben wij
water een strenger begrip van hetgeen, men
s®" noemt
«Moeder 1" riep het jonge meisje hevig
°ntsteld.
Hetgeen men niet verwacht zou hebban,
geschieddekalm richtte Ide Leleadigde man
Zlc': tot zijn verloofde en zeide:
„Maak je niet ongerust Jutta, ik zal niets
dogn waarover ik later berouw zou moe
ten hebben. De liefde van oen moeder tot
aar kind doodt ieder adder gevoel in haar,
ook'
«Om mij te beleedigaï beroept u zich
°P de gevoélenb van uw familie en vau uw
foorouders. Maar u, schijnt een' symbool
op dezo hoogte en zte toe hoe de Bulgaar
sche artilleristen, het fort, dat vlak voor
mij ligt, met hun vuur zoeken. Dat schijnt
hun veel moeite te geven. Zonder ophou
den wordt dan links, clan rechts gevuurd,
doch de granaten vallen alle veel te ver.
Een goede 100 meter van mij rijdt plot
seling een batterij aan, die de Tuiken
indertijd va,n de Serviërs hadden afgeno
men. Ze is na 5 schoten volkomen inge
schoten op de sterke Bulgaarsche afdeelin-
gen, die van het dorp Tsjalaldsja in het
■dal beproeven te komen.
Deze noot geeft een nieuwen toon in het
hclscho concert. De officier laat de kanon
nen op 4000 meter instellen. De schoten
bianden los en de granaten ontploffen bo
ven de Bulgaren met een lawaai, alsof
tienduizend katten gelijk miauwen. Telkens
en telkens vallen de regens zwarte pun
ten, een paniek aanrichtend onder de Bul
garen, die ijlings naar het woud teragloo-
pon, om daar cenige dekking te zoeken.
Een vijandelijke batterij tracht op onze
groep in te scliieten. Tien meter voor mij
vliegt een kanonskogel in den bodem. Wij
trekken ons achter de borstwering terug.
2 uur. Nog eens hebben die Bulgaren
zoojuist beproefd om door te breken. Zij
kunnen niet eens tot bij bet riviertje ko
men. De regen valt sterker. De kruitdamp
maakt de atmosfeer absoluut ondoorzichtig.
Maar trots alle moeilijkheden duurt de
strijd voort.
Tegenover Gazi Bajir, ten Noord-Westen
van Hademkoi, hebben, de Bulgaren 3 bat
terijen aangereden, maar vóór een schot
gelost weid, zijn atle manschappen en
paarden reeds gedood.
Duidelijk zie ik nieuwe artilleristen aan
snellen, doch zo zijn neergeschoten nor
ze tien passen hebben gedaan.
Dan vangt plotseling liet meest moord
dadig snelvuur aan en de Turken haten
bun beste kanonnen er bij. Opvattend ge
ring zijn de verliezen der Turken. 1500
M. van ons af, bij Hamidijeh, laten de
Bulgaren drie kanonnen in den steek, Mali-
moed pasja, de commandant van de re
serve, maakt bekend, dat da iifdeeliug,
dio deze batterij haalt, gedecoreerd zal
worden.
Juist voordat ik wegrijd, hadden een
20-tal afdeclingen zich voor dat werkjo
aangeboden.
Eerst om 8 uur verstomde de strijd. To -n
ik voorbij den troep kwam, die heel den
dag in het veld had gestaan, dreunde van
allo kanten het gejuich „Leve de Islam!"
De gezichten dier kareis straalden van
vreugde.
Hedennacht doden de Bulgaren opnieuw
een aanval om door het centrum te trek
ken. Hadden zo dat zes dagen geleden'
gedaan, dan Was het waarschijnlijk ge
lukt. Vandaag kan dit niet meer. Dc zoek
lichten van, Gazi Bajir doen den ganschen
nacht hun straalbundels over dc streek snel-
van uw familiewapen over het hoofd te
hebben gezien. Het is de weegschaal met
liet bijschrift: justitia...."
„Voor uw lessen en vermaningen bedank
ik kort en goed!"
„Misschien zou hel mij niet zoo heel
veel moeite kosten onverschillig te we zon
voor de opinie, die u omtrent mij koestert,
maar
„Mijnheer1"
„Maar met hel oog op uw dochter, die
vol vertrouwen ceimuur haar lot aan mij
heeft toevertrouwd, moet ik spreken, ik hen
er toe genoodzaakt. Het staat u vrij het
oor to sluiten voor mijn verklaring, maar
ik zelf zal deze plaats niet verlaten zon
der mij gerechtvaardigd te hebben.'"-
„Moeder," zei Jutta, toen zij zag, dat
mevrouw von Rittner op het punt was de
kamer uit te gaap, „u moet Behringer's ver
klaring aanhooren."
„Ik weet alles door dr. Mylius."
„Hij kan u alleen, hebben medegedeeld,
dat wij een meisje gevonden hebben in
het bosch, dood, waarschijnlijk doodgescho
ten. Waarschijnlijk! Dit feit staal echter
nog niet vast, en toch moet ik beleedi-
gendo woorden aanliooren. Om er nog niet
eens van te spreken, dat ik hoegenaamd
niets te maken heb met dit ongeluk of
deze misdaad, indien, bewezen wordt, dat
oen kogel de oorzaak is geweest van haar
dood."
•„Do dood va,n 'de actrice kan het gevolg
wezen van een 'ongeluk of een misdaad,
daar weet ik niets van en dat is liet ook
niet \va,t mjjn toorn" heeft opgewekt. ,Wla
w|oot daarenboven of zij dit ongeluk niet ver
diend heeft. Maar dal dc verloofde van
mijn dochter met deze zaak in verband
staat, al was liet alleen hel feit, dat hij
do dame kende en maar al te goed kende,
dat is het, waarover ik verontwaardigd hen.
Ik heb hitter berouw ooit te hebben ge
luisterd naar het dringend verzoek van mijn
dochter. Het kan, dunkt mij, niet twijfel
achtig wezen» wat op dit oogenblik de eer
gebiedt, de eer waarop go u altijd zoozeer
hebt beroemd."
„Meent u daarmee, moeder, dat Hans-
Joost mij mijn ja,woord terug moet geven?"'
„Aan do beteekenis van mijn woorden
kan niemand twijfelen en Jutta von Ritt
ner zal weten, wat zij .nan zichzelf verschul
digd is."
„Ja, dat weet ik moeder I Behringer heeft
mij alles verteld wal zijn verhouding tot
dit jonge meisje, betreft. Hij heeft mij niets
verzwegen. Ilij heeft mij ook precies meege
deeld hoe alles op die ongelukkige plek
heeft plaats gehad; hij is \rij van alle
schuld. En in, deze dagen, nu mijn aanstaan
de strijdt om zijn bedreigde eer te red
den, is'het mijn plicht aan zijn zijde te slaan
en met hem to strijden, evenals onze voor
ouders deden; zij streden aan de zijde van
hun wapenbroeder, totdat zijn onschuld be
wezen was." 1
„Jutta!"'
„En ik verklaar u plechtig, datniets
mijn besluit kan doen wankelen, zelfs niet
uw toorn, moeder."
Jutta!" herhaalde zij, maar nu was er
een smartelijke klank i,n haar stern, do
snellen, z.oqdnt elke hwvegimr gezien wordt.
En op het minste gerucht vallen oog ■»-
bhkkebjk do zware kanonnen in. dm eiken
naval onmiddellijk tenuslaan."
M a h rn o e d M o e k I r p a s j a g c-
w o n d.
De KonMeiiliiiopoteche correspondent van
e „Eiankfuilei Ztg." meldt: Zooevcn spiak
ik Mainlined Moektai pasja, die gewond
is en naar lud Duit-wie hospitaal is gc-
biacht. De lHuteelio gezant tiet den dap
peren leaeiaanvoeidei in zijn eigen auto
van lud -t.ition finten. Mahmocd Moektar
pasja heeft vier kogels in het lichaam,
waarvan el één een vnj gevaarlijke wond
heeft veiooizaakt. lig is echter toch rol
goeden moed, (Uit het heen i-. hem iceds
oen kogel verwijderd. Red j Na tiet ge
lukkige gevecht \an Zondag had luj Ma.ui-
dagmoigen in de Hoogte met zijn sta teen
verkenningsi it ondei nomen om het terrein
voor een aanval op de Bulgaren te in-
spedeoten. Hij kwam toen .tic hl hij een
door de L'urken evpiessgpijk npgégereu
vooiuitgesfhoveu foil. Dit was 's naclds
door de Bulgaren hezel. De Ttyk-< he vdfi-
'icien bemerkten dun vijand eetst, toen
zij op 30 meter afstand door een kogel
regen werden veined. Ma limited Moekim
werd liet. paarel onder het luhaam weg
geschoten. Direct daarop viel hijzelf ge
wond neer. Een soldaat, die zelf gewond
was, zag het. .Met de noorden: „Dasjn,
dat is niets,"' nam hij hem op den mg
en redde hein heldhaftig ran een overi
gens zekere gevangenneming. Twee onmid
dellijk ter plaatse gezonden bataljons wier
pen de Bulgaren uit bet fort.
Do Serviërs.
Officieus wordt uit Belgrado bekend ge
maakt, dat de berichten, over vei meende
wreedheden tegen dc Albaueezen overelie-
ven zijn. Zij werden iritgesriooid aldus
hot bericht met do bedoeling om dc Al-
baneesche rvensoheu in de hand Ie nei
ken. Gedurende gevechten zouden Allia-
neesche slnjders eersl signalen met witte
vlaggen gegeven hebben. Toen daaiop on
derhandelingen zouden beginnen, zouden
zij opnieuw het gevet lit begonnen zijn en
verscheiden Servische oflicieion, die voor
besprekingen naderbij kwamen, gedund luS
ben.
Te Uskub, Peisjtina en Piizrcnd, zijn her
haaldelijk soldalen en roovciule Christe
nen zeer streng bostialt voor hun wanda
den, ia hot belang van d.e wiliclieul van
liet publiek.
Aangaande tde verovering van
Mo nas lir meldt de „Ücrl. Lokal An
zeiger" nog, dat de Serviërs 10.000 ge
weren en 210 kanonnen buit maakten. Een
ander üuitseh blad meld!, dal. aan beide
zijden gedurende leeL gevecht, dat drie da
gen achtereen duurde, 15.000 düoden zijn
gevallen en dal ongeveer 25 000 man wer
den gewond. Volgens dit bericht werd door
smart van een moeder, die gevoelt, dat zij
op hot punt is een kind te verliezen.
„is Hans-Joost onschuldig bevonden
en dat kan reeds morgen gebeuren, dan pas
zullen alle andere vragen misschien opko
men in mijn hart.''
Met kloppend hart en een gevoel van
trots had Behringer de 'dappere woorden
van Jutta aangehoord; hij voelde zich met
onweerstaanbare macht aangetrokken tot het
jonge meisje, dat daar met vaste stem, al
was hel dan, ook met bevende lippen, vooi
zijn eer oplrad. Maar één blik op haar ge
laat, op luiar geheole houding, zeide hem
duidelijk, dat er een diepe kloof lag tussclien
hen beiden. Was het de geest van de
doode, die zich onzichtbaar tusschen hen
in plaatste, die hen van elkander scheidde,
al wendden hun harten zich verlangend
naar elkander toe?
Daar klonk in dal stille vertrek de stem
van mevrouw Von Rittner gebiedend:
„Laat ons alleen I Mijn dochter hoeft dc
zorg van een moeder noodig."
Behringer greep de hand van Ju tla, buk
te zich voor haar in sprakeloozo veneering
en kuste tie koortsachtig gloeiende vingers.
Toen ging hij de kamer uit. Rusteloos
liep hij de gangen van hel 'kasteel door:
overal zag hij verslagen gezichten. Hij be
sloot naar zijn, kamer te gaan en daar (e
blijven, totdat 'dr. Mylius tijd had bij hem te
komen.
Een vochtige lucht stroomde hem tege
moet, toen hij de kamer binnentrad. Ilij liep
naar het raam om het dicht to 'doen, want
nog steeds loeide herfstwind door de
hoornen van hel park. liet was oen ware
storm. De gele bladeren waren zelfs in do
kamer gewaaid.
Ilij wierp zich in een goimikk-dijkcn stoel,
maar kon geen rust vinden. Er scheen geen
einde te komen aankon tijd, dien zijn vriend
noodig had voor al zijn hereddeiingen.
Of zou hij misschien op zijn kamer zit
ten?
Hij stond op om zich daarvan to overtui
gen. en klopte aan de deur van 'do logeer
kamer
(teen antwoord.
Hij trachtte do deur open te doen; ze
was afgedraaid, maar de sleutel stak in het
slot.
Ilij had dus geen keuze en koorde naar
zijn eigon kamer lenig, waar hij in de een
zaamheid weer aan zijn sombere gedachten
was overgelaten,
In tusschen had dr. Mylius proces-vei haal
opgemaakt van helgceu er dien avond was
geschied, liet vinden van de doode, het
resultaat van een vootloopig onderzoek
naar de oorzaak van den dood, zijn eigen
beschouwingen, de medcdeelingen van Beh
ringer dat alles gat een duidelijk over
zicht hoe de zaken stonden; do dag van
moigen zou waarschijnlijk hel bewijs leve
ren, dat zijn vriend het wild geraakt had..,
Maar steeds weder deed zich de gewichtige
vraag voor als oer, onoplosbaar raadsel en
vei drong nu en dan alle andere gedachten
van den officier van justitie.
(Wordt vervolgd,
SCHIEDAM! CHE 19URANT
