RATIS
TJJBSCHRIF
SOLO
A
0
VOOR BE UfelJEB
jjR§) EMSER ZOUT.
BINNENLAND.
Consnlalre dienst.
Bij Kon. besluit van 14 dezer is do
beer N. Pintb da Silva Vallo erkend "en
toegelaten als eon-uü-generaal van Brazi
lië lo Rotterdam voor Nederland.
■Woonwagens on woonschepen.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende
regeling betreffende woonwagen en woon
schepen.
Blijkens do m "mor ie van tixdichting komt
het stelsel van het wetsontwerp op liet
volgende neer
Geen woonwagen of woonschip mag be
woond worden, zonder vergunning van een
commissaris der Koningin, vetleetul aan
een der bewoners. De vergunning wordt
alléén verleend, indien do woonwagen ol'
het woonschip ter bewoning geschikt is,
en de bewoners voldoende middelen van
bestaan hebben.
In de vergunning worden vermeld de
namen der personen, die in den woonwa
gen of bet woonschip mogen verbljif hou
den.
Do burgemeesters der tijdelijke verblijf
plaatsen, zijn bevoegd, op> verzoek van den
houder der vergunning, de namen van per
sonen te schrappen en nieuwe namen bij
to schrijven.
In de vergunning wordt tevens vermeld
het geoorloofd maximum aantal bewoners
en bet nummer der vergunning.
Dit nummer moet, ter vergemakkelijking
van de opsporing door de politie, op dui
delijk zichtbare wijze op den woonwagen
of op bot woonschip worden aangebracht.
Een algemeene maatregel van bestuur
stelt omtrent een en ander nadere voor
schriften.
De. vergunning wordt verleend voor den
tijd van 3 jaren, doch kan in dien tijd
worden ingetrokken, om bepaalde in de
wet genoemde redenen.
Tegen besluiten tot Weigering of intrek
king der vergunning staat beroep open
bij den min. van Justitie. Bovendien ver
zekeren strafbepalingen de naleving van
de wet.
Met het in werking treden van de wet
vervallen alle gemeentelijke verordeningen
op het stuk der woonwagens. Alleen blijven
de gemeenteraden bevoegd in de gemeente
een bepaalde plaats aan te wijzen, waar
woonwagens en woonschepen eventueel
moeten bevinden. Het verblijf in de ge
meente aan woonwagens en woonschepen
geheel te ontzeggen zal echter niet meer
geoorloofd zijn.
Ten slotte zorgt een overgangsbepaling
er voor, dat die bewoners, die wel een
geoorloofd en voldoend middel van bestaan
hebben, doch wier woonwagen of woon
schip onvoldoende is ingericht, gedurende
hun leven dit voer- of vaartuig zullen
mogen blijven bewonen.
Het uitstervingssysteem wordt hier dus
toegepast.
De belangrijkste afwijkingen van het stel
sel der Staatscommissie bestaan hierin:
a. do vermelding van de namen der-
personen, die in den woonwagen of hot
woonschip mogen wonen
b. den duur der vergunning;
c. de mogelijkheid van beroep tegen wei
gering of intrekking der vergunning;
d. de bevoegdheid der gemeentebesturen
na liet in werking treden dezer wet; en
e. de overgangsbepaling.
Onze nieuwe munten
Naar het „Hbld." verneemt, zulten onze
nieuwe stuivers tukjes, de hoekige lil., niet
eerder in omloop worden gebracht dan in
de tweede helft van het jaar 1913.
Over eenige weken zullen de nieuwe 5-
gulden goudstukjes reeds gemunt worden.
Do technische vóór-werkzaamheden voor
beide nieuwe muntstukken zijn reeds ge-
ruimen tijd aan 's Rijks Munt te Utrecht
afgeloopen.
Popularlseerlng der electrlclteltsfabrlek tc
Lolden
Door B. en W. van Leiden wordt, over
eenkomstig het advies van commissarissen
der stedelijke fabrieken van gas en elec-
triciteit, voorgesteld de invoering van een
tarief, analoog aan de muntgastarieven bij
de gasfabriek, opdat ook de kleine man ge
bruik van eieclriciteit kan maken. Een an
dere wijziging, die zij voorstellen, betreft
het beschikbaar stellen van electro-moto-
xen in huur of op afbetaling, teneinde de
aansluiting der klei n-in dus trie to bevorde
ren.
Eindelijk wil men do huur der blectrici-
teitsmeters verlagen, wat mede, tengevolge
der verbeterd© constructie, en het vermeer
deren der aansluitingen mogelijk is.
ven, alsmede het sleepon van schepen on
het verlecnen van assistentie aan in nood
verkeerondo vaartuigen, en voorts al dat
gene, wat met oen en ander in onmiddellijk
verband staat, maar met dien verstande,
dat do vennootschap nooit meer mag bezit
ten dan één trawler. Duur: 25 jaren. Kapi
taal: f30,000, verdeeld in GO aandeden
van f 500, waarvan 24 geplaatst en volge
stort. Dc vennootschap wordt bestuurd door
een raad van beheer, bestaande uit ten min
ste 2 en ten hoogste 4 leden. Voor de eer
ste maal zijn benoemd tot leden van den
raad van beheer de hoeren ,7. K. de Groot,
nir. bakker, te Uinuiden, Ph. Zwart, visch-
handelaar Ie Uitluiden, M. Verburg, kans-
keeper en viscliliandelaar, te Middelburg, en
P. Vetburg, groentenhamldanr, te Rotter
dam.
Stoomvteseherij-Manlsdiappij „Trio", te
Umuiden, gein. Velsen. Doel: het exploitec-
ren van stoomtrawlers, het uitoefenen dor
zcevisseherij in haar vollen tunvang, het
verkoopen van de opbrengst daarvan, -het
vaten van koopvaardijgoederen, alsmede liet
sleepen van schepen cn het verlcenen van
assistentie aan in nood verkeerondo vaar
tuigen, en voorts al datgene te doen, wat
met een en ander in onmiddellijk verband
staat, met dien verstande echter, dat de
vennootschap nimmer meer dan één trawler
in eigendom zal hebben. Duur: 30 jaren.
Kapitaal: f30.000, verdeeld in 30 aandoe-
len van 11000, waarvan 18 geplaatst. Dc
vennootschap wordt bestuurd door oen raad
van beheer, bestaande uit 3 leden.
Correctie.
In het artikel in ons nummer van Don
derdag, „Tegen de protectie in Duitsch-
land", is een zinstorende fout geslopen.
Ten aanzien van de opbrengst der graan
rechten leze men:
(Hiervan komt nog niet Vs, in den vorm
van invoerbelasting, ten goede nan's lauds
schatkist. Het overige meer dan "/s dus
komt terecht in de zakken van par
ticuliere personen in den vorm van ver
hoogde prijzen.
TJo zetter had de verhouding juist om
gekeerd.
OVERSCIIIE, 22 Nov. Gisteravond is
hier in de Delflsche Schie nabij de olie
molen gezonken het sleepbootje A, kapitein
J. Rodenburg, uit Rotterdam, dat de le
dige zandbakken van de Sliedrechtsche
Zandbakken Maatschappij voorttrok. De op
varenden wisten zich bijtijds te redden door
op de zandbakken over te springen. Heden
middag is vanwege de assurantiemaatschap-
pij met 'n drijvenden bok van de firma De
Ridder uit Delfshaven de boot gelicht.
STADSNIEUWS.
Gemeenteraad.
1 Aanvullingsagcnda.
12, Voorstel van Burgemeester eu Wet
houders om, ten einde te voorzien in het
onderwijs van den heer W. Oosterbann,
die 1 Januari a.s. vertrekt, te benoemen
tot leeraren aan de Hoogere Burgerschool
tot 1 September 1913 de hoeren:
IT. van Loghem, te 's-Grarenliago, en
f'. J. van der Waals, te Rotterdam.
Uit Delft.
B. en W. van Delft hebben gisteren, ver
gezeld van den ingenieur R. Kuiper, tc
's-Gra.venhage, oen bezoek gebracht aan de
(winplaats van de waterleiding te Monster,
in verband met de beweerde mogelijkheid
om Delft van voldoende drinkwater te
■voorzien.
Nanmlooze vennootschappen.
De St.ct. (no. 274) bevat o, m. de sta
tuten van de vennootschappen
Zeevisscherij-Maatschappij „Zeeland", te
Umuiden, gem. Velsen. Doel: de uitoefe
ning van de zecvisscherij in haar vollen
omvang, het verkoopen van de opbrengst
daarvan, het varen van koopvaardijgoede-
Yoor liet Ned ïtoodo IfniR.
Het „Comité Schiedam" van hel Wed.
Rnode Kruis veizoekt ons liet volgende tc
plaatsen.
Heden voor acht dagen weid van bier
verzonden, ten behoeve van de kleine am
bulance, onder dr. Van Lingbeek, welke gis
teravond naar Turkije is vertrokken: drie
echhè'idskisten, elk bevattende kleercn en
beddegoedg voor 5 gewonden, een kist ver
bandmiddelen, en twee kisten kaarsen. Deze
laatste en eenige verbandmiddelen ingeko
men als gift. De onkosten voor bovenstaan
de en een som van f200 gisteren aan het
Hoofdcomité te 's-Gravenhage afgedragen,
vormen tc saam het bedrag, ingekomen op
de circulaires, ml. f523.25, plus f 41.25,
ontvangen uit kinschoten (Utrecht).
Hot comité v. h. Roode Kruis, dankbaar
voor do giften in geld en in natura bovenge
noemd, verzoekt nochtans allen sladgenoo-
ten, die iets willen bijdragen, tot verzach
ting van do groote ellende welke daar ginds
nog maanden zal worden geleden, spoedig
hun gaven te zenden aan een der onderge-
teekendon, zullende alle giften, zoo kleine
als groote, gaarne worden aanvaard.
Mej. Brittenburg, Broersvest; mevrouw
Poortman, Dam 8; de heer Evers, apotheker,
Lange Haven; mevrouw Prins, N. Haven
'153; mej. van der Schalk, Plantage 133;
dc heer Van Luik, Warande 51.
Lezing Protestantenbond. -
Gisteravond hield dr. Haverkamp, van
Nijmegen, zijn aangekondigde lezing voor
de afdecling van den Protestantenbond.
't Was een voordracht, die de aanwe
zigen den geheelen avond door boeide.
TaJ van ervaringen, die deze predikant in
zijn ambtsvervulling op dorpen en in ste
den heeft opgedaan, werden op onderhou
dende wijze aan de hoorders verteld. Soms
waren 't geestige woorden, die 'een gullen
lach ontlokten, sorns ook medecleelingein
van diepen, aangrijpenden ernst. Do spre
ker voerde zijn publiek mode naar de Wo
ningen der armen on in 't salon der rijken,
en liet zien hoe soms bij armen rijkdom
en hij ifjken armoe gevonden wordt; hij
bracht het in den kring va-n een orthodox
oefenaar, bij menschen die leefden van zuch
ten en bijbelteksten, maar die, als het er
op aan kwam, diep in den buidel tast
ten om zelfs den modernen prediker, die
zij om zijn ketterij geen dominó wilden noe
men, in staat to stollen een goed en nut
tig werk to doen. Naar zieken en gezon
den nam htj de aanwezigen mede en deed
heseffen boe do eersten soms nog beter va.n
Gods goedheid overtuigd waren dan do
taatston, cn ook liet hij kennismaken met
menschen, moeders, die van godsdienst en
dotniné's niet meer Wilden welen, omdat
zij bij den doop van bun kinderen for-
ttuiliet'teml moesten hooren, die den klei
nen liet stempel dor verdoemenis op 't voor
hoofd drukte: doch die, van andere gods
dienstige opvattingen hoerende, gelukkig
van bun vijandschap tegen den godsdienst
Weer worden teruggebracht. In één woord,
'L was een eerzame avontT, die voelen
deed boe liet zwaartepunt van don gods
dienst gelegen is in de daad, en die be
grijpelijk maakte dat predikanten in liun
arbeid, naast voel wat teleurstelling geeft,
ook veel ondervinden' wat verheft en dank
baar stemt.
Do eerste "lozing van dit seizoen was
Wel van dien aard om velen op te wek
ken ook bij de andere, die de afdecling
nog geven zal, aanwezig te zijn.
Rot Boerenbond-schandaal.
Do zaak van do Coöp. Veevoederfabriek
en Olieslagerij' van den Prov. Zuid-Holl.
Boerenbond to Schiedam, wordt allengs ge
compliceerder, aldus schrijft bet „Financ.
Wcekhl. voor den Fondsenhandel". Deze
coöperatieve voreouiging gaf, naar men woel,
verleden jaar f 600.000 5 pet. hypothecaire
obligation (met winstuitkeering) uit, welke
volgens liet prosp. d.d. 12 Oct. 1911
„behalve hypothecair verband op de vaste
goederen, de wettelijk geregelde hoofdelijke
en solidaire aansprakelijkheid der leden tot
grrondslag haddon en deswege volgons
hetzelfde prospectus „als een soliecl be
leggingsfonds" mochten worden beschouwd
De zaken gingen echter niet naar wenseb
en do leden vreesden dat hun hoofdelijke
en solidaire aansprakelijkheid op den duur
zou moeten worden aangesproken. Zij ver
langden daarom niets liever dan zich.
door uit de coöperatie te treden, van hun
obligo te ontdoen. De statuten cc liter verhin
derden dit, daar deze bepaalden, dat eik-
kwartaal slechts één op elk vijftigtal leden
kon uittreden. Wat deden ze? Te kwader
trouw wijzigden zo dc statuten in dien
geest, dat aan de uittreding op groote
schaal geen vcr'lero hindeipaal meer op
den weg lag. Toen traden zo uit. maar
door een toeval (inbeslagname van het
pand) is de leening toch opeischbaar gewor
den, alvorens de termijn van aansprakelijk
heid der uitgotredenon is verstreken. 'Tot
zoover is het schandaal van algemeene be
kendheid.
Wat geschiedt echter nu? De personen,
die op het prospectus als comissarisssen
zijn genoemd, ontkennen van deze benoe
ming iets te hebben afgeweten. Die per
sonen int waren destijds allen: leden van
het hoofdbestuur van den Prov. Z.-H. Boe
renbond, terwijl overigens ju liet bestuur
(do directie) der fabriek o. rn. zitting had
den: dc voorzitter en de secretaris van
genoemden Boerenbond, de boerennor. J.
C van Briel Sasse, kantonrechter te Schie
dam, lid van do Prov. Stalen in Z.-Hol
land, cn Th. Ik Saraber, te 's-Gravenhage.
(In een noot werd hierbij in liet pros
pectus nog aange teek end, dat de heer Von
Briel Sasse, als zijnde voorzitter van den
Prov. Z.-1I. Boerenbond (dus: qualitate qua i
toezicht zon houuen op de handelingen
van hot bestuur der Coöp. Veevoederfabriek
en Olieslagerij van den Prov. Z,-H. Boe
röriDond).
Degcen, die op het prospectus vermeld
staat als „president-commissaris" der
Coöp. Veevoederfabriek, n.l. de heer F. II.
van Wiehen, te Alkemade, lid van de
Tweede Kamer en hoofdbestuurder val.
den Pr. Z.-H. Boerenbond, komt thans ver
klaren, dat hij „nooit tevoren iets heeft ver
nomen van zijn benoeming als zoodanig"
en dat, evenmin als hij, de meeste andere
bestuursleden van den Bond er iets van
wisten, dat zij „tot commissarissen waren
gecreëerd". Door deze verklaring neemt
het schandaal dat ook daarzonder reeds
groot genoog was ongehoorde verhoudin
gen aan. We hebben hier nu een coöpera-
tieveve vereeniging, schuldcnarcs ten be
drage van 600.000, waarvan de leden zich
aan hun nans'- ikclijkheid onttrekken, al
thans meenden te kunnen onttrekken, door
uit te treden en dc commissarissen door
te loochenen ooit in het bestuur te hebben
zitting genomen, terwijl bovendien de
meeste leden der directie bun ontslag heb
ben genomen. In de goheele financieel©
geschiedenis van Nederland gedurende de
laatste halve eeuw is ons geen geval, als
dit, bekend, waarin nagenoeg een geheel
college van commissarissen, openlijk afge
drukt op een door een wel geaccrediteerd
emissiehuis uitgegeven prospectus, zijn
mandaat als zoodanig plotseling verloochent
na noclr tijdens liet verschijnen van liet
prospectus, noch daarna ooit een woord
van protest te hebben doen hooren. Van
tweeën een: óf dc emittentio, do firma. F.
Th. Eve'rard, zou haar plichten op ernstige
wijze hebben verzaakt door in het prospec
tus misleidende gegevens te doen publi-
ceeren (iets, hetwelk haai' aansprakelijk zou
kunnen maken voor alle te lijden schaden),
óf het hoofdbestuur van derr Prov. Z.-II.
Boerenbond, met don heer -,Van .Wichen
aan het hoofd, speelt hier een ergerlijke,
comedie.
Ingezonden Mededcelhigeii.
VERKRIJGBAAR VOOR ELK
HOOPER VAN EEN POND
HARGARINE a45cT-PPOND
"Wjj aarzelen niet het laatste alternatief
als het daadwerkelijke to kwalificcercn. Art.
18 bis van do statuten dei' Coöp. Veevoe
derfabriek luidt als volgt:
"Er is verder een raad van commissaris
sen, bestaande uit:
lo. de leden van liet hoofdbestuur van
den Prov. Z.-IL Boerenbond.
2o. minstens zooveel leden als noodig
zijn, opdat ieder der aangesloten plaatse
lijke vereenigingen door een barer leden
hetzij in het bestuur, hetzij in den raad
van commissarissen vertegenwoordigd is.
Elke plaatselijke afdeeling benoemt haar
eigen commissaris en plaatsvervangend
commissaris. De .leden van den raad van
commissarissen zijn speciaal belast met de
Behartiging van de belangen der leden
verbruikers. Zij regelen hun werkzaamhe
den bij huishoudelijk reglement in ovoileg
met het bestuur."
En do nauwe verhouding van de Coöp.
Veevoederfabriek tot den Bond blijkt nader
uit art. 29, waarbij den Bond 5 pet. wordt
toegekend van de oventueelo netto-winsten
der fabriek.
Wie van deze statuten konnis neemt, wie
verdei' overweegt, dat F. Th. Everand en
ito trustee der bening, 't Ned. Administra
tie en Trustkantoor, alhier, geen firma's
zijn, die haar namen zouden verbinden aan
oen lichtzinnige emissie, die ecu prospectus
do wereld zonden laten ingaan zonder de
daarin vermelde gegevens nauwkcuriglijk
te hebben onderzocht wie voorts in aan
merking neemt, dat eerst tha.ns, nu de za
ken een slechten keer hebben genomen, de
Commissarissen met hun protest komen
aanzetten, doorziet dezen Prov. Z. H, Boe
renbond in al zijn sluwheid, lafheid on
verachtelijkheid. Naar wij vernomen, zal
do trustee dor teening spoedig oen vergade
ring valn obligatie-houders bijeenroepen. We
hopen, dat daarin de obligatiehouders op
hun stuk zullen blijven staan en niet mot
zich laten sollen. De (uitgetreden) leden
der coöperatie zijn en blijven aansprakelijk
en hebben - ieder recht op loe^ovendheid
van de zijde dor obliga behouders door hun
kwade trouw ten eencnmalo verwerkt,
Daar volgens de trust-acte in de vergade
ring van obligatiehouders de hesluiten der
meerderheid bindend zijn voor de minder
heid is groote opkomst alleszins gewenscht.
Springtij: 25 Nov. voormiddag.
Eclit (Natuurlijk)
60 cent per flacon.
Kunst eu Wetenschap.
Ben Gulden Winckel,
Inhoud van hot nummer van 15 Nov.:
„De Literatuur van '80, haar wording cn
verval", door Constant van Wcssem; „De
Mannen van '40 (J. P. Ilascbroelc)", door
E. Gewin (met portret en facsimile); „Fran-
sclie Letteren", door Franz de Backer;
„Toonool", door S. B. Stokvis; „Boeken
schouw", door 1. Esser, en II. G. (met
portret en drie illustraties); „Letterkundig
leven uit de Tijdschriften".
Pro en Contra,
In het jongstverschen.cn nummer wordt
behandeld: „Afschaffing van den
Groentijd".
ProR. A. van Sandick, c. i. te 's-Graven
hage; contra: J. II. Teldcrs, c. i. te Bus-
sum.
Vit Zenuw- cn Zieleleven.
In den brochurereeks der Hollandia-Druk-
kerij verscheen dezer dagenSerie II, no.
„De lotgevallen onzer erfelijke
eigenschappen", door A. AL Benders,
geneesheer aan het gesticht Mcerenberg.
Kerk cn School.
Hooger Onderwijs.
To Utrecht zijn bevorderd tot arte de
hoeren .T. W. Harigerink en P. B. van
Steenis.
Gemengd Nieuws.
Scheepsongeval,
Gisternacht heel't op de Keulscho Vaart
nabij Maarssen een ongeluk plaats gehad,
dat twee menscheniovens had kunnen kos
ten.
De zolderschuit van de fa. Vogelpoel en
Noorwegen, beladen met beenen en de rich
ting van Utrecht opgesleept door de motor
boot dier firma, kantelde op een onbegrij
pelijke wijze plotseling om, juist toon twee
mannen in de kajuit koffie zaten te drinken.
Ze worden omver geworpen een "tafel en
stoelen stonden weldra onderstboven, ter
wij! beide mannen uiterst voorzichtig moes
ten zijn om niet door hot luik in de vaart
te vallen. De sleepboot stopte onmiddellijk
en voer een eindje terug, doch hulp kon ze
niet bieden, daar het nactht was en pik
donker.
De kapitein der motorboot wilde de be
manning van do sleepboot waarschuwen,-
die in de nabijheid lag, doch intusschcn
had de jongste der twee opvarenden zich
reeds door het luik heen weten te werken,-
was onder de schuit doorgedoken, terwijl
hij den ouderen man een touw "in handen
had gegeven.
Zoodra de jonge man boven water was,-
bond de achtergeblevene dit touw om liet
middel en werd op deze wijze uit cle schuit
naar boven getrokken. Alles liep goed af cn
nog vóór van don anderen kant hulp kwam
opdagen, stonden do twee al aan wal.
Beiden hadden ruim een uur in do omge
keerde schuit doorgebracht. Een poosje la
ter zonk de schuit.
2n den val geloopen!
Gistermiddag bevond zich op het hoofd
bureau van politic aan het Ilaagsche veer
te Rotterdam, een 24-jarige boef, die naar
hot huis va n;bewaring zou worden over
gebracht, in afwachting van zijn verdere
overbrenging naar IJoorn.
Toen hij aan de zijde van het Do el water
het bureau verliet, gaf hij eensklaps den
hem begeleidenden rechercheur een stomp,
zoodat deze op zijde geduwd word, waarop
hij over de afgebroken terreinen do vlucht
nam. Een huis aan de Haamstraat ging
hij aan do achterzijde binnen, om het aan
do overzijde weer te verlaten. Ilij zotlo
toen zijn vlucht voort in de richting van
do Zandstraat, doch kwam toen terecht in
een pand waarin een politiepost geves
tigd wast Zijn vrijheid was dus van slechte
korten duur.
Handel en Beslrijt.
LEEUWARDEN) 22 Nov.
Boter. Fabrieksb'oter f 5657. Aarivoer
18 i/s, 41 Vs vaten,, i _u
