jaargang. Dinsdag 31 December 1912 No. 14109 Tweede Blad. -I 1 STADSNIEUWS. -I BINNENLAND. i ALLEE,LEI. Koloniën. SCHIEDAMSCHE Cl IURANT jjjze courant verschijnt d a g e 1 ij k s,- met uitzondering van Zon- en Feestdagen, prijs per kwartaali Koor Schiedam en ÏJaardingeji fh 1 '.2b: franco pest fl. 1.65- Prijs per week: Koor Schiedam en V.Iaarjlingen 10 cent; Afzonderlijke nummers 2 cent. jfennementen worden dagelijks aangenomen^ jtdvertontiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). 5 rif, Scheepvaart. ia liet afgeloopen jaar 1912 zijn alhier zee aangekomen 43 stoomschepen met a inhoud van 184.227 AI3 netto, e.u 20 Jschepen met een inhoud van 5048 .U3 "lln het jaar 1911 kwamen alhier uit zee Ha 12 stoomschepen met een inhoud van AI3 netto, en 20 zeilschepen mei een I van 5227 M3 nollo, pit de volgende havens in 1912 Antwerpen 1; Archangel 5, Bordeaux 1; tornt Island 1; Christiania 1; Dordrecht 2; ante Ij Elmshorn 2Gothenburg 1Ham- 3; ïïarburg 3; Honiosa.nd I./Tuil lj; ffjoiva 1; London 11; AUddlesbornugh 1, lp»-Castle 7; North-Shields 1; Oden.se 1; islorTl; Rouaan 1; Rotterdam 7; Sag- ag 1Sf, Petersburg 1; Stettin L; Sunder- sd 1; Tatlal 1; Terneuzen 1; Tonton 1; talingen 2. fan dpze voerden do Nederlandse he 'vlag 5; Deensche vlag 2; Baitsche vlag 7; En- éfta vlag 24; Noorsche vlag C; Oosten- jfeche vlag h; Russische vlag 1; Zweed- Ie vlag 3. Van diverse ladingen waren or 11 met 'ankolen, 1 hout, 5 papierhoul, 3 ijzer- its, 7 stukgoederen, 6 .sulphaat, 3 lijnkoe- 2 boekweitdoppen, 1 teer, 1 krijt, 1 lite, 1 salpeter, en 21 hallast. De Belgische opleidingsschepen Kille 'invers kwamen 2 keer, en de Villo d'Os- kwam één keer alhier aan. Kan de 43 ij! 'oomschepcn waren er 29 stoomschepen al te steenkolen, te bunkeren. Tevens kwamen, er nog 137 visschersschc- en dit jaar in, onze haven' binnen, tegen 1 in 1911, en 146 in 1910. Gedurende de maand December arriveer- ien alhier 1 stoomschip1 en 2 zeilschepen, f»en 2 stoomschepen en 3 zeilschepen in ietelfde maand van 1911. Financieel nieuws. De minister van financiën maakt bekend 0. dat op 28 Dec. jb bij de betaal meestert kas wasf 3,418,162.701/0 1. dat op denzelfden dag hor decoder!. Bank, inge- dgti art. llbis van haar strooi, aan 's lands kas een ioorschot was verstrekt ten Kdrage vanf 10,951,079.721/8 dat op den genoemden atum gegn sclmtkist- spier in omloop was.' (»Stct.") jg r% JfOTSBARE IIU WELt.TKSCA DEA UX. 3ij gelegenheid van het veelbesproken ktelijk van den neger-bokser .lolmson. w lal van geschenken heeft ontvangen. Wen de Amerikaansche bladen allerlei geschenken op. Afiss Alice Roo- «relt kreeg bij baar huwelijk met Long- Mi Ih evengoed een kostbaren armband van '®i Duitsbhcii keizer als een zak aardap- van een ai-men boer, die een groot tevoftderaar van haar vader was. De AWi^i-ïidcrs" zoniden baar een prach- Jj! servies, terwijl de Amerikaanscho or- Weren haar oen gouden geweer met dito ®!8l3 aanboden. Een origineel geschenk ecu Ameriknausoh sportman aan zij it W', n.l. een ceintuur, gemaakt van het 'c> l>an 13 ratelslangen, die hij zelf ge °°d had. Een ander Amerikaan gaf als ^slijkscadeau aan zijn drie dochters haar juicht in goud, zilver cn b'rons. De Witer van Pierpont Af organ kroeg bij Jai^huwelijk een millioen dollar en een I yj kasteel; deze dollarprinses kreeg oio gelegenheid meer dan 4000 ge- St* ^en. Maar niet alleen de Amerika, ca geven zulke kostbare huwelijksca- Eon Loudenseh koopman gaf' zijn vfxf1' huwelijkscadeau een onooglijk m k' ae<*orc bladzij bestond echter uit "ankn°°t. üo onlangs overleden Rus v uitgever Suwo'iin, de eigenaar der hiT'vv '^'Teniia» Sul zijn dochter bij haar vvelifk de opbrengst van cei\ advertentie- WZ'V" ZHn Wad; daardoor had zij eeïi A,, Inkomen van 720 gulden. Pe Au- 'jn *m\ Italië kreeg haar IjvflYlolijk van den Cznar een diamanten garnituur vara een millioon. Prijs der A'dvertentiëm Kan 16 regels f 10.92; iedere regel meer 16. cents. Reclames 30 cent pet regel. Grooto letters naar de plaats die zij innemen; Aüver tentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden; Tarieyen hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen; GRAFIET OP MADAGASCAR. Sedert 1909 wori.lt er op de hoogvlakten on aan de NV est- en Oostkust van Madagas kar grafiet, gevonden, o. a. bij Tananarive», Catomandry, JBatnfo. flut gntliel wordt*gc- vonden in de mica der gneisslagcn. Bij gra fiet treft men steeds witte kwarts aan: overal waar men deze stof vinldt. is ook grafiet aanwezig. Grafiet is gemakkelijk door afwassching met water vair het gneiss te scheiden. Het koolstofgehalte bedraagt 80 a 85 pet. De wereldproductie va,n gra fiet bedroeg in 1911 meer dan 80.000 ton, de verkoopsprijs varieert tusschen 500 en 1000 frs., al naar het koolstofgehalte en de kwaliteit. De grootste Europeeschc grafiet- marktcn zijn Londen', Antwerpen, Hamburg en Havre; de grootste producenten Uohe- rncn en Ceylon. In 1911 leverde Madagas kar leeds iöOO ton, en dit aantal zal dit jaar verdubbeld zijn. Reeds interesseeren lal van Franscho en andere maatschappijen zich voor de grafiet-winning op Madagas kar. De spoorweg tusschen Tananarive en Briekaville, die aan den oenen kant verlengd is tot. Tamatave. aan den anderen kant lol ,'Vnlsiraba, zal de nieuwe industrie ten goe de komen. DE ST*. PAUL'S CATHEDHAAL IN GEVAAR. De beroemde St. Paul's eatbedraal, de trots van de Brifsche hoofdstad, wordt door oen groot gevaar bedreigd. Reeds mooi ma len werden in den laatst en tijd in 't groole meesterwerk van Britschc kerkbouwkunst zorgwekkende ver-zakkingen van den bodem waargenomenhier en daar vormden zich zelfs scheuren, en nu zijn deze afwijkingen zoo veelvuldig waargenomen, dat men do plannen vóór een ondertunneling van de St'. Raul's kerk heeft opgegeven, In het voorschip bevindt zich in den bodem een lange reet, terwijl men in de zijvleugels en vooral in liet koor nieuwe groole bodem verzakkingen en scheuren opmerkte. Alen is op grond van vele technische onderzoe kingen niet meer- in (jvijfel over de oor zaken dezer symptomen: De gesteldheid van den grond is nie' van dien aard. dat hij liet volle gewicht van het bouwwerk ge lijkmatig kan dragen. Het blijkt, dat de groole pilaren, die bet zwaarste gewicht te dragen hebben, verzakken, en men is algemeen van meening, dat eon eventnuele ondeitunneling lol een catastrophe leiden zon. De afzonderlijke doelen van Wren's bouwwerk zijn niet, naar de methode van moderne bouwkunst, aan elkander „gebon den", maar ieder deel van de ealliedraa! vormt op zichzelf een geheel en daarmee is de veiligheid van den bouw in hoofd zaak op hef weerstandsvermogen van de fondamenten aangewezen. EEN CHRISTUS-MONUMENT. Mon schrijft ons uil Christiania: Onder de ontwerpen voor een monu ment, dat naar aanleiding van den 100- jaiigen vrede op bet Scandinavisch schier eiland, op de Zweedsch-Noorweogsclie grens zal worden opgericht, neemt een obe lisk met een Christiis-relief de eerste en belangrijkste plaats in. Alen heeft intusschen nog niet tot een bepaald ontwerp besto ten. liet monument zou dan in 1914 ont huld worden, 100 jaar na Noonvegen's over gang van Denemarken naar Zweden. Het idee gaat uit van cenige vredelievende No ren, zpi heeft in Zweden veel Weerklank gevonden. Zoo heeft men op het dezen zomer te Christiania. gehouden zevende Nooisehe vredes-congres de gedachte een stemmig en levendig ondersteund. EE® TURKS CU DONAU-EILAND. /Hoewel de Donau in zijn loop geen Turkscli gebied betreedt, bestaat er toch een Donau-eiland, dat aan Turkije behoort Iets naders omtrent deze staatsrechtelijke curiositeit meldt nu de bekende histori ons Fianz FuncfeBrcntano, in de j,Revue llehdomadaire,". Onlangs pas heeft de ge leerde dit. eiland op een Donattreis be zocht: het ligt in de nabijheid van Belgra- dOj daar, waar Hongnarsche, Roemeensclii Gn Servische grenzen elkaar kruisen. Hel kleine eiland iieot Aduk-Kaleb. en dat lief nog heden in Turksch bezit is. dankt het slechts aan een vergissing der hooge diplo maten van het congres te Berlijn. Want het eiland behoorde voor dat con- In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen; worden zoogenaamde kleino advertontiën opgenomen tot den prijs van ÜQ cents per adverteatiej hjjj vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen, Intercommunale Telefoon No. 103, B3*UnrUBM Ff 1H tl Itf H> IIITP- I. jjres aan Turkije, on bij do nieuwe rege ling der Balkan-toestanden vergat men in den ijver der verhandelimron volkomen dit aardige, op zichzelf onbeduidende eiland. Zoo is Adah-Kaleli nog heden Turksch. In werkelijkheid echter is de staatsrech telijke toestand van liet eiland nog bizarrer geworden, want, daar d,e Turken hun Do- nau-eiland niet bereiken kunnen en na tuurlijk ook niet in staat zijn, het over heel Servië heen regelrecht te besturen en te regeereu, is het kleine eiland in de practijk feitelijk: zoo joed als geheel on afhankelijk en een waar dorado van alle menschep, die niet met ongedeelde vreug de belasting- bctale'n. De 'bevolking van Ada.h-Kalcli, die uitsluitend uit Afolianune- dnnen bestaat, koiit geen belasting, geen post. geen parlement, geen regeeriug, geen politiealle sporen vau staatsbestuur ont- hieken. En bij deze paradijs-toestanden, komt nog de afzondering cn natuurschoon heid va;i dat kleine vergeten piekje op aarde. Een nunmtnurskulje met 1000 jn- w oners, omgeven door een oeroude, half vervallen muur, met een massieve, oude poort. Bunnen den muur vindt men echt Oostersche winkels, bazars, 'koffiehuizen. Uier bekommert 'men'zich niet om poli tiek <-n om den toestand der wereld hier leeft men buiten "de wereld voor zijn eigen kleine vreugden en zorgen. Ruiten den. .stadsmuur vindt men nog overblijfselen van ïnrkscho forten, waartnsscheu Zigeu ners birnkkeeren. Zijvrepni-eeren oude pot ten en pannen en hameren vlijtig nieuwe; en de echo van dit. werk is liet eenige ge luid, dat -do idyllische slills en ruU van liet, eiland vcihreyki. - DjE INFLUENZA OH HF.T TOONEEL. Dl dezen tijd van influenza is liet interes sant lo hooien, 'dat in een handschrift te Alunchcn uit de tijde eeuw een vasten avondklucht bewaard ris "gebleven, dat be- Liekkiug heelt op deze ziekte. Astolbert v. Keiler, heeft het in zijn .rijke verzameling van Dnihehe vastenavondkluchten uit de 15e eeuw afgedrukt. Weliswaar kende men toen den naam influenza niet. De' ziek te, die in hel jaar 141-1 ïn wijden kring Mach Ril leis maakte, werd m Frank lijk „Lo Hm ion" genoemd, wal „sim» op lm! hoofd" beterheid. In Duit.-a Idnnd heette de ziekte „Tatmewelzel", van Tumie of slaap en Wei zei of slag. Onder den naam j.Tannenwech- sel" ieisrtii|nl de ziekte iu dr genoemde vastenavoiidktiK lit in de gedaante vim een o vei winning voor liet gei et hl, gevolgd door billijke pemoneii, den koning, ridders, zner vende gezellen, Icorijilieden, nonnen en oude juffrouwen, dio alleen de „Taimnnwecb- sol" aanklagen, negens hei Oureehl, dat hij hun had aangedaan; den zwervenden gezel hart hij den lust m zijn tnclden over liojg" en dal ontnomen, den ridder stal hij zijn mooie, jonge vrouw, de dochter be klaagde z.ieii over liet verlies van 'baar geliefden vader, de koopman over den nch- teiuitgaug van z.ijn zaak, omdat hij ziek te bed moest liggen en de nou was niet meet- in staal do gebeden te zingen, want ze hooit in de kerk niets'dan hoesten en proes ten. Zoo gaat de aanklacht voort, en na dat tiij idle aanklageib gëhoord heeft, roept iiij de 'lannenweclAel tor zijner rechtvaardi ging op. Alaar doze beweert, dat liet volk zelf schuldig is aan zijn lijden; deze heeft te veel gedronken, gene lo veel gegeten, oen ander had ontucht gepleegd. Trots deze rechtvaardiging echter luidt het vonnis over TannawcKciielden dood, en nadat hij zijn zonden gebiecht heeft, wordt aan hem de doodstuitvolfiokken. Zooals men z.iet, lijkt liet spel wel op de doodemlans-scènos, die in den tijd van gioote sterfte in de Mid deleeuwen zeer geheld waren. bevindt zich oen tweede lagune, welker water ijskoud is. "Wanneer de moening van dr. Gilrufh, dat dit mineraalwater genees kracht bezit, waarheid bevat, dan zijn, ook om 't pracht,-,e natuurschoon dier streek, alle voorwaarden voor een badplaats voor handen, ONTDEKKING VAN IIKETE BRONNEN IN AUSTRALIË, De gouverneur van hel Noordelijk Terri torium, Dr. Gllrutli, is dezer da^eti naar l't. Dnnviji teruggekeerd, van een aulomo- bieltorht vau eenige weken. In een Austra lisch weekblad bericht hij een en ander over de ontdekkingen gedurende zijn reis. Zoo schijnt hij warme .bionnen gevonden te hebben, die hun haast, kokend heet wa ter doch vloeien over rotsachtige terrassen, met veel stroomversnellingen, -.om einde lijk in den voim van twee stroompjes de omliggende daian to besproeien. Het water schijnt mineraal zout te bevatten, want hij afkoeling vormt zich een laag zout op den bodem. Onmiddellijk.- boven dgze bronnen DE VULKANEN EN HET LOT DER AARDE. Prof. Aiiiton Nobles, een bekend Eti- gelseh bioloog, die zich speciaal bezig houdt, met het hestiuleoren dor vulkanen' en haar werking, komt thans mrd oen op zienbarende theorie voor den dag, die de werking ilpr vulkanen in nauw verband brengt met het lol der aarde. Volgens hem lijdt, onze planeet over een groot gedeelte van baar oppervlak aan de gevol gen van den ouderdom. Op tal van punten der oude wereld wordt zij bedieigd met ondergang, to.nvijl zij op het Westelijk halfrond zich verjongt en daar nieuwe gebieden ontstaan. Deze tegenstrijdige fei ten helihen dezelfde o.orzaak: liet vuloa- rihme. üe vloeibare lava en aftderc door liet uitbarsten van onderaardse he krateis omhooggeworpen stoffen hebben in de Alitl- dellandsche "Zee-streek den bodem lo! op hondeulen AF. diepte omgewoeld en uitge hold. Deze verzwakking in de biologische grondslagen gaat een instorting vooral Zulk oruleraardsch verwoestiugswerk vendelden de Etna, de Sliomboli, de Vesuvius, de Olympus, die allen sedert twintig jaar in werking zijn en op een gegeven moment geheel Europa in gevaar kunnen hiengeii. Als deze uitbarstingen geschieden,- ontslaan or veranderingen iu het evenwicht der equa toriale as on do poolassen, die den vorm dor aarde zullen wijzigen. De uitbmsting op Krakatau (in straal Soencki) levert daarvoor een merkwaardig bewijs. Deze vulkaan had sedert 200 jaren niet gewelkt: de bewoners van liet eiland, die aan geen gevaar meer dachten, hadden op de hellingen groole wouden aangeplant, lu den nacht van 20 op 27 Aug. 1883 had de grootste uitbarsting ;dei' nieuwste geschiet denis plaats. Na de uirbai-ling was de gr 4te van Krakatau van 32 /.imk. K.M tot !0 vieik. K.M. voriutudenl- fit owngo had de zee vei/walgen. In het uileisle Zuid- Westen was oen stuk giond bijgekomen. De bodem van den indisclien Oceaan w.w aanmerkelijk jr daald, eilanden ontstonden, terwijl aiuleie verdwenen. In tegenstelling met deze verwoestende werking vei toont liet vutcanisme in Amerika andere ver schijnselen. Daar veroorzaakt liet een toe name. De president van de Giihfornische Academie vun Wetenschappen, l)r. David Starr .Ionian, constateerde bij zijn jongste onderzoekingen; dut te Sari Francisco het bodem-niveau onder den invloed der ondor- aardsclic werking in 25 jmen 20 Al. geste gen was. tiet gebied van Nooid Amerika waar zich thans de Apachen-keten verheft, wijst oveneens op een verandering der op porvlakle onder vulcanisehe inwerking. CALIFORNFSCHE REUZENDOOAfEN. In „The American Museum Journal' wordt een en ander meegedeeld over den tegenwoordigen toestand der reuzenboonieu (sequoia's; van Galilomié. Br zijn 31 groe pen van deze hoornen, die een ruimlo be slaan van vijftig vierkante mijlen. Sommige van doze groepen zijn paitirulier eigendom, tenvijl andere-aan do Rondsregecring be- hooren, en men dringt erop aan, dal de prachtige laan in Noord-Calaveras door de regeering zal aangekocht worden. De hoo rnen, die aan de regeeriug belmoren, mo gen niet geveld worden, dan hij uilmsio noodzakelijkheid. Het giooiste gevaar voui deze boonien is brand. Alen is van nieeiiing, dat de sequoia's zich niet vooi Iplanbm Imt schijnt, dal hel zaad niet kan ontkiemen in don bodem, dik bedekt met hlndeien-over blijfselen of in de diepe schaduw. Waar ech ter leegt? plekken zijn en de aarde is blonl- gokomen, spruiten jonge boompjes ml den bodem op. DE SCHATTEN DER AlAHt:DIA. Aleer dan eens weul een en ander be richt omtrent merkwaardige vondsten, af komstig van de Mn lukt ia, een schip, dat door Sulla, in 86 v, Chr. van Griekenland naar Home gezonden werd. Beladen mei marineren en bronzen kunstschatten uit het veroverdo Athene, verging het op de kust van Tunis, Onlangs zijn weer voor werpen, van dit schip afkomstig, gevonden: ze- koribuie In onzen beelden, voorstellende twee dan-eie-sen, een dansende nar me" cfihtagtu'lten, een rennende satyr, een ge vhmgelde Eros met een lier, en een blijspe - speler nmt een masker. v RADIUM. Sedert, 1907 wordt er in Australië ra dium gevonden, en daar zijn thans twee mnat-chappijen, die zich met do radium- pvodiiclie hevig houden: de Radium Hill Company Ie Sidney, tui de Radium Extrac tion Company of South Australia, te Ade laide. De eerste werkt rood-» sedert tweo jaar, en Imopl dit jaar 2 gram radium- tjiomide Ie produceeren. Deze 2 gram heb ben een waaide van 3150.00!) gulden. Hoe moeilijk en get ompheeeid de lain icatic is, blijkt hieruit m 't eii- vmdt -ietlit- 5.52 milligram t.ulmni Inoinide pet ton gevon den. I'il het legelijkeilijd Ie winnen oer.tl- oxydo Imopl dm* maatschappij 90.000gul den te veikiijgan. Tnrkitcli bezoek. Afei verwijzing naar de medodeeling van. onzen gezant (e Kun-tantmupi-l, maakt do FildmiESsche „Sum. linde" ei melding van, dal van Smgupoie, dwais door Sumatra de T'ajakoemlioeli eenige Tmkeii zijn aan gekomen. Mochten die heen1» verdachte dingen doen, dan is giuivenunn Ballot ju i - f de per soon om km te metten met hen Ie maken. In den loop van de laat-le weken zijn ook te 'Aledaii voi-elmjdcne nieuwe Tinken, zichtbaar gewoiden. Het kan peen kwaad met eenige belangstelling l"in due» en Ir hm gade Ie .-laan. (,,Sum. Rost".) Roovors. Den 12rn November werden Ie Sin- pang Tiga hij aankomst van den trein va*s Medan te 3 uur 's middags op aamvijzin van een Medanschen rechercheur een vie lai roovei- geinle-teeid, die in tiet bezC waren van revolvers en inlirekersweikim gen De henruit schijnen iieei wal op hui'. <reu eten Ie hehhen; zij worden er o. m. van veidaclit tegenwoordig te zijn gewee hij rei schillende in den laalslen tijd plan gehad hebbende straatrouven. He! Medansch politierapport meldt hier run li ent nog, dat de mover- ongeveer eer, maand geleden hebben doeigenomon aan een mtnpolc-parlij irij een Chineoschen lartdil in tiet Seadangsclie. (Sum. Post.) Chineezen fin Arabieren. De deputatie van liataviasrhe arbiters, die tiaar Soera ha ja gekomen was, ten einde? do Cbineexen en Arabieren de veizoenon. is wedeiom afgereisd, na mul van hieruit nog Rangil en l'asoeioean bezocht le hehhen. lte Chiiic-PM he luien der deputatie bren gen eeisl nog ecu bezoek aan Solo en Djok- javau de Arabische is ecu achtergeble ven. zijn twee naar Bekaloiigan gereisd eu is ecu linen recta naar Batavia terugge- keeiM. (.,Soer. llhld.") De ,,N. Soar. Cl." meldt, dal er berich ten zijn ontvangen uit. Soekomljo dat. daar relletjes tusschen Dhineezeu en Arabieren z.ijn uitgejnokeii. Dc assistent-resident en do logent van Dangil zijn derwaarts vertrokken. Nadorc berichten ontbreken. I Yot'zooning tusschen Arabloren, Iulamlors eu Clilnfiezeii. We hebben eenige dagen geleden oen heij'chlje meigetiometi uil de „N. Soer. Crt." 'naar aanleiding van het le. Soeva- hajit loojiend geiurhl, dal op initiatief van dc veiooniging I'anti llai>ojo een vergade ring zou worden gehouden, waarop eeni- ge Aiahieien on Chineezen zonden aan wezig zijn, om d" te 'nemen verzoenitigs- maatiegeleti lusschen de heide partijen to bespreken. De Snerabujasche covresjiondent van hef ..Bat. Nieuwsblad" «'liter vernoemt Uit goede hum, dal dit veilnial verzonnen; is; de Panli llaisojo denkt er niet aan; tzooiels op louw |e zetten.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1912 | | pagina 5