im- rlO'U'?sr
S O
J
Donderdag 6 Februari 1913
No. 14140
In het land van den dollar.
65,tB Jaargnrsg
Deze courant versphjjnt d a g e l ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs por kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingenfl. 1.26, framed
$er post fl. 1.66.
Prijs per week: Voor Schiedam en VietardingealO cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zjjn.
Bnrean: Lange Haven No, 141 (hoek Korte Haven),
Prijs der A'dveltentiëm Van 1—6 regels fl.0.92j iedere regel meet
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die x(j
mnemen.
Advertentiën bij abonnement op .voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
.verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Kennisgeving.
Inrichtingen »elko gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien hot verzoek van
lo. de Directie der „NEDERLANDSGHE
(KE-TTI NG FAB RJEK", om vergunning tot
hot uitbreiden dier fabriek aan de Willems
kade ia. 23/25, kadaster Sectie L no. 2128,
door het bijplaatsen van drie smidsen en
drie knip machines
2o. De Directie der N, V. BRANDEJRIJ
EN GISTFABRIEK „HOLLANDIA" om orJ-
slagen te worden van de voorwatar-
den, waaronder haar, onder dagteehiag
van 24 December j.l., vergunning is ver
leend lot het uiibreiden barer fa
briek/ gelegen in den' 's-Gravenlandschen
polder no, 25/29, kadaster Sectie II no. 702,
door bijplaatsing van een reserve-stoom
ketel van 100 M.2 veiwarmings oppervlak;
Gelet op de bepalingen der .Hinderwet,
Doen te weleni
dat voormelde verzoeken met bijlagen
op de secretarie der ge weent e zijn ter
vaiie gelegd
Dat op Donderdag, don 20en Februari
a.s., des namiddags ten 2 ure, ten raad-
huize gelegenheid zal worden gegeven om
bezwaren tegen het toestaan van die ver
zoeken. in te brengen en die mondeling
of schriftelijk toe te lichten;
dat gedurende drie dagen vóór het
tijdstip hierboven genoemd, op de secretarie
der gemeente, van de schrifturen, die ter
zake mochten zijn ingekomen, kennis kan
worden genomen; en
dat volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep op eene beslissing ingevolge
do Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig art. 7 dier Wet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, ten einde hun bezwaren
mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waai
het behoort, den Gen' Februari 1913.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
AL L. IIONNERLAGE GRETE
De Secretaris
V. SICKENGA.
Verkoop van Wlandemakersteen,
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,-
zijn voornemend hij openbare inschrij
ving tc verkoopen een partij van ongeveer
1500 bos grauwe matndenmakersteen, vol
gens tor Gemeente-Secretarie, Afdeeling A,
ter inzage liggende voorwaarden.
Roman van LENE HAASE.
Inpchrijvingsbiljetten ((op zegel) moeten
vóór 27 Februari 1913, des middags 12
uur, zijn ingeleverd in de daarvoor ten
Stadhiüze bestemde bus. i
BUITENLAND
Schiedam, 6 Febr. 1913.
DE BALKANOORLOG.
De v ij an del ij kb ede n.
Van het oorlogsterrein komt tot nog toe
weinig nieuws. De Bulgaren zijn in de eerste
plaats doende al him krachten tegen. Adriano-
pel te concentreeren. De stad wordt van
alle kanten aanhoudend en herig beschoten
loor het met Servisch materieel versterkte
belegeringsgeschut. Officieel werd gisteren
uit Konstantinopel geseind, dat van den
commandant van Adrianopel draadloos be
richt was ontvangen, dat er 138 houwit-
serbommen en 11 granaatkartetsen in de
stad waren gevallen. Acht inwoners wer
den gedood, tien gekwetst, terwijl drie-en-
vijftig huizen in brand Werden geschoten.
De Turkschc minister van binnenl. zaken
ontving een draadloos telegram van den
vali van Adrianopel, meldende dat vele
vrouwen en kinderen en niet-strijdenden
door het bombardement gedood of gewond
werden.
Uit Sofia werd gistermiddag gesein'd,
aan den „Berl. Lokal Anz.": De besehie'
ting van Adrianopel, vooral op het zuid
oostelijk front, duurt voort. Een nog niet
bevestigd bericht meldt, dat gisteren 1000
man, Turksclie infanterie zich overgegeven
hebben.
Ook bij Gallipoli hebben de Bulgaren
succes. Zij moeten daar de Turksche troe
pen, die sl-echts weinig tegenstand boden.
10 K.M. ver teruggedrongen hebben.
Volgens een officicele Turksche rncdc-
deeling Ireeft er een gevecht te Kavaklidera,
bij Gallipoli, plaats gehad, dat drie nut
duurde. De Bulgaren waren overwegend
sterker.
Aanzienlijke versterkingen zijn uit Kon
stantinopel naar Gallipoli vertrokken. Ei
staan daar thans meer dan 70.000 man. Alen
gelooft, dat een landing bij Rodosto be
raamd wordt. In ingelichte kringen wil men
weten, dat Enver bey deze troepen zak aan
voeren en hun operaties leiden zal. Deze
landingstroepen hebben opdracht ontvangen
de Bulgaren in den rug aan te vallen. Of
dit plan door te voeren is, is weinig waar
schijnlijk,
Aan de T s j a t a ld s j a 1 i n i e wordt
tot nog toe niet gevochten. Te Sofia gaan
geruchten over een nieuwe muiterij ondei
de Turksche troepen.
Do grootvizier is van Tsjalaldsja terug
gekeerd. Hel onderzoek heeft uitgewezen
dat de toestand der troepen voortreffelijk is
Om 3 uur gisternamiddag deden de
Turksche troepen aan de Tsjataldsjalink
een heftige artillerieaanval. Het kanonge-
33)
,„Dus den volgenden Woensdag opera
tic. Dinsdag komt u hier."
De dokter nam zakelijk zijn notitieboekji
en schreef de datums op. koe hielp de
oude vrouw van de operatietafel. ,,U !>en1
zeker nog niet lang weg uit Duitschland,"
zei de vromv legen haax. „U hebt nog
zulke frissche wangen. Ga liever te
rug, als u kunt, cti trouw nooit een far
mer, Voor de farmersvrouw is Texas de
hel op aardel"
De dokter lachte gedwongen.
„.Nu, nu, vrouw Block, maak onze .lo
géc maar niet bang!"
„Zoo, zoo, is dat uw logéo, dokter? Ik
dacht, dal het de nieuwe verpleegster was.
Work maar niet te veel bij die hitte,
lieve juffrouw, anders krijgt u blceko wan
gen. Ik heb al veel frissche, jonge
meisjes in liet land zien komen, die oude
vrouwen waren na een paar maanden."
Hoofdschuddend strompelde de oude
vrouw weer naar de veranda, waar do
jonge lui baar in ontvangst namen en
haar in do buggy hielpen. Zij groette Loe
hog eens, loon zij wegreden.
koe wilde naar de operatiekamer terug,
om op te ruimen. -
„Laat dat maar vandaag," zei de dokter,
„dat kan mijn vrouw wel doen. Wij zul-
bulder was in Pera zeer goed hoorbaar.
Over de operaties der Grieken tegen 3 a-
nina wordt uit Athene geseind, dat (le
voorbereidende maatregelen voor den aan
val thans gereed zijn. Het Atheensohe blad
„Nea Emera" zegt, dat het onjuist is, dat
hel overschot van het Turksche legeT uit
Monastir onder het bevel van Djavid pasja
op weg is om zich met het leger te Janïna
te vereenigen. Dit overschot zou ongeveer
8000 Turken omvatten, zonder geschut en
schietvoorraad, en moet zich bij Galighia
bevinden. Het wordt in het oog gehouden
door de voorhoede van de deide Grieksche
divisie, welke tc Kiari ligt.
Gisternamiddag verluidde te Weenon met
beslistheid, dat na een langdurige beschie
ting van Skoetari, deze stad door cle Mon-
tenegrijnen en Serviërs genomen zou zijn.
De commandant Rizza bey zou verhoord
zijn. Omtrent dit bericht werd ter beVoeg-
der plaatse verklaard, dat nadere bijzon
derheden ontbreken en het bericht met het
grootste voorbehoud aanvaard moet wor
den.
De plannen der bondgenoten.
Naar de „Neue Freie Presso" verneemt,
zullen de Balkanstaten, nadat Turkije een
totale nederlaag zal hebben geleden, haar
vredesvoorwaarden veel strenger gaanstel
len. Zij zullen aandringen op een oorlogs
schatting en als waarborg, 'dat deze be
taald zal worden, Konstantinopel als pand
eisch'ep. i i i I i 1
In hetzelfde bericht wordt gezegd dat er
nog geen eenstemmigheid bestaat omtrent
do grenzen van Albanië. Alen wenscht n.l,
te voorkomen', 'dat door Oostenrijk een poli
tiek protectoraat over- Albanië, ten nadeele
van Servië, zou worden uitgeoefend.
De gezantenb ij eenkomst.
De ambassadeurs te Londen zijn, naar
Reuter verneemt, het in beginsel eens ge
worden over een formule b"ttoffe,nde de
overneming van een gedeelte dei Turkss»
openbare schuld door de Balkanstaten en
ook over do verplichtingen van deze in zake
de spoorwegen in het oosten. Naar men
gelooft, zal een mededeel mg in dezen geest
gedaan worden aan de regeeringen, terwijl
de vaststelling van de détails van de voor
gestelde schikking zal worden overgelaten
aan een financierde commissie te Parijs, be
staande uit gedelegeerden van de be!anq-
hebbende mogendheden.
Van de zijde dm Balkanstaten verneemt
het Reu ter-Agentschap nog, dat den geal
lieerden eenige dagen geleden kennis is
gegeven van de algemeen© opvattingen der
mogendheden omlnml de bovengenoemde
kwesties en tevens, Gat de ambassadeurs
van meening zijn dat de genomen beslissin-
gen behoopden te worden gevoegd bij 'de vre
desvoorwaarden en opgenomen in het later
te sluiten vredesverchag.
Servië en Griekenland.
In de gisteren te Belgrado gehouden
conferentie lusschen den Griekschen mi
nister-president, Yenizelos, en den Servi-
sehen minister-president, Pasitsj, is nay
een officieuse mededceling zegt, oen we-
derzijdsche overeenstemming verkregen,
ten opzichte van den door den oorlog op
den Balkan geschapen toestand.
-
Uitstekende dagelijkse!: drank, verre te ver
kiezen boven koffie en thee. Opwekkend en
zenuwsterkend. Vooral voor kinderen zeer aan
te bevelen. Machtig wapen in den strijd tegen
misbruik van alcoholische dranken.
GEMENGDE MED EDEELINGEN,
Engelahd. i
De aanneming door het Lagerhuis van
de wet op scheiding van Kerk en Staat
in Wales geschiedde met 347 tegen 240
stemmen.
Het ontwerp zal onmiddellijk 'bij het
lïoogerhuis worden ingediend, dat het de
volgende week ongetwijfeld, zal verwerpen
België.
Na de re gceringsvcrkl arin g tegen' de her
ziening van de grondwet en daarmede te
gen de herziening van het kiesrecht is
in socialistische klingen besloten de alge-
mecne werkstaking af te kondigen. Er is
nog geen definitieve datum voor het uit
breken daarvan vastgesteld, genoemd wor
den 31 Ala art of 22 April.
len in de veranda genoegclijk een glas
wijn drinken en over zaken praten."
In gespannen verwachting volgde zij
hem.
,„Alijn vrouwheeft u zeker al van' de
Candelilla-compagnie verteld?" vroeg de
dokter, terwijl hij haar inschonk.
„Ja, wel zoo wat."
Nu begon hij haar te vertellen, dat er
in Alexico mijlen gronds waren, waar de
Candelilla, een wilde plant, weelderig groei
de Tot nu toe had men die als waarde
loos beschouwd, maar dokter Slower en
zijn compagnon, een Duitsch scheikundige,
hadden een manier, ontdekt, waardoor men
goedkoop, alleen met gebruik van de kracht
van water en stoom, zuiver was uit cle
Candclillapla.nl kou fabriceeron. Hot pro
duet overtrof de bijenwas in kwaliteiten
hardheid en zou bij gramophoon-celluloid-
en andere industrieën ook in electriciteits
werken gebruikt kunnen worden. Op de
wereldmarkt werd meer was gevraagd dan
aangeboden. Een goede afzet was dus ver
zekerd. De uitvinders hadden voor hun
nieuw ontdekte bewerking patent aange
vraagd en tegelijk do concessie verkregen,
de CandetiUaplant naar believen to exploi-
toeren. Daarop hadden zij een maatschappij
gevestigd, waarvan het' bedrijfskapitaal een
rnillioen dollars bedroeg en waarvan de
kantoren in het Morrisgjebouw in San An
tonio waren gevestigd.
Loo luisterde mot schitterende oogen.
Tot nu toe kon zij alles goed begrijpen.
Ham: achting voor den dokter steeg. Hij
was dus niet alleen een groot mts, maar
'ook een groot uitvinder.
Dokter Stower b'egon zijn winstbereke
ningen voor te dragen. Loe had niet ge
noeg koopmanskennis, om hem hierin te
kunnen volgen. Zij begreep alleen, dat men
vierduizend gulden bedrijfskapitaal in do
zaak stekende, elke maand honderd dol
lars zou verdienen, zoodra do fabriek was
geopend.
Dat waren toch ongehoorde procenten!
Daarvoor konden oom Gr och en en laute
von Bredow en do andere rijke familie
wol zoo'n klein kapitaal ah zesduizend
maik wagen. En het was ook geen onlie-
kenclo avonturier, die hun het voorstel
deed, maar do bekende dokter Stower,
wiens vrouw een von Schönberg was.
Ilij lichtte baar ook in, dat zij do fa
briek zoo spoedig mogelijk en op groo-
len voet moesten oplichten, om de reeds
ingekomen oiders op Candelilla-was te
kunnen uitvoeren. Do dokter vertoonde
haar aanzienlijke opdrachten van firma's
uit alle landen, wicn hij proeven van de
was had gezonden en die dadelijk groote
bestellingen hadden gedaan. De /.aak
moest dus goed zijn.
Het kwam er nu op aan, zoo snel mo
gelijk aandeden van duizend dollars te
plaatsen, om hot noodige bedrijfskapitaal
to krijgen.
Loe moest dadelijk aan haar familie
schrijven, hen aansporen aandeden te ne
men en er prospectussen en winstbcroke-
ningen van de CaiuleUila-maatschappij bij
voegen. Het maakte alles een verbazend
soliedcn indruk, de prospectussen op Ivcst
geschept papier gedrukt; op de eerste blad
zijde waren de degelijke en elegant inge
richte bureaux der maatschappij afgebeeld.
Do orders moesten aan den „general-ma
nager", dokter Stower, worden gericht, die
ook de financiën van de maatschappij be
heerde. Inlichtingen verstrekte de techni
sche leider, de heer Karl Beyer, doctor in
de chemie,
Loe was vuur on vlam gewbrden. Zij was
in haar eigen oogen 'n vrouw van gewicht,
nu men haar in zulke groote ondernemin
gen inwijdde. Zij wilde dadelijk aan paar
familie schrijven.
„U kunt aan mijn schrijftafel in dc
„office" gaan zitten," zei dokter Stower
vriendelijk. „Daar wordt u niet gestoord."
Hij gaf haar nog schrijfpapier, even de
gelijk als de prospectussen, met den naam
van de Candelilla maatschappij in mooie
krulletters'. 1 j
,„Als u machine-schrijven kimt. is mijn
type-writer ook tol uw beschikking."
Loc ging op haar gemak zitten en breid-
do haar papieren, voor zich uit. Zij gevoelde
zich als een groot koopman, als een van
die industrie-koningen van Amerika, die
ook in een, kleine „office" waren begonnen
en millioenen hadden verdiend door een
handige, nieuwe onderneming,
„,lk laat u inu alleen," zei de doktor,
„niemand zal u storen.' Er is vandaag ook
niets meer te doen'. Schrijf maar zooveel
als ge wilt. Vanavond kunt u do brieven
dan verzenden."
Toen ging bij weg „Een verstandig meis
je! „Quite America», i" hoorde zij hem nog
hardop buiten tegen zijn vrouw zeggen.
Alet gloeiende wangen schreef Loe brief
op brief en schilder.de dc familie in
Dui tsc liland.
De keizer, de kroonprins en de kroon
prinses zijn gisteren te Koningsbergen ge
weest, ter gelegenheid van den honderd
jarigen gedenkdag van den opstand in Oost-
Pruisen tegen de vreemde heerschappij.
Nadat een plechtige godsdienstoefening
in de Domkerk had _plaats gehad, opende
cle keizei een plechtige zitting van den
Provincialen Landdag, waarin hij de ge
beurtenissen van voor honderd jam schet
ste.
Hij wees er daarbij op. hoe gelukkig de
toestanden veranderd zijn en hoo thans het
krachtige Duitsche rijk geacht is in den
raad der volkeren, wol gewapend tegen
iedercn aanval. Ten sloLte wekte bij het
volk op, zich steeds zijn verleden en voorva
deren waardig te blijven toonen. 1
Te Straatsburg ontving gistermorgen de
gouverneur een telegram, berichtend, dat
de keizer te 12 uur te Straatsburg zou,
aanjkomen en direct het garnizoen zou in-
specteeren. Alle manschappen van de yer-
scliillen'de wapens stelden zich toen met
den stadhouder op het excercitieterrein op.
Het wachten; was echter vcrgeefsch, en bij
latere informatie te Berlijn bleek, d,at do
keizer in Koningsbergen zat.
Al de consternatie was veroorzaakt door
een gewezen ad spira n t-kwar Liermees ter, d ie
door den krijgsraad ontoerekenbaar was
verklaard en om het tegendeel daarvan
aan te toonen, in de uniform van een tele-
graafbeambta een vervalscht telegram aan
het gouvernementsgebouw afleverde. Met
een afschrift van hol vervalschte telegram
begaf hij zich toen; naar een dagbladredac
tie om zich daar een bewijs tc laten leveren,
dat hij wel degelijk toerekenbaar was.
De Parijschc ochtendbladen wijden lange
artikelen over liet valscho (bericht te
Straatsburg en inaken ziclu uitermate vroo-
lijk. Do „Alaiin" heeft een 'hoofdartikel
waar boven staat: De mop is goed. Het
Duitschland de Candelilla-zaak in do schit
terendste kleuren. Onder haar hamdtecke-
iiing zette zij den stempel van de maat
schappij. Wat zag' cr dat zakelijk uit.
Zij voelde ook iets van de goudkoorts,
die in heel Amerika heersehte. Zij voelde
de prikkelende bekoring' van de jacht naai
den dollar, de speculatie, die den bodem
der kalme here koning 'verlaat en naar mil
lioenen grijpt. „Va bnnquo!"
Zij begreep eensklaps waarom al die
magere, afgewerkte mannen, die zij in de
steden hun bureaux had zien, in- en uit
gaan. zich haastig door de straten spoedden;
zij waren al Lm' spelers, flun hartstocht be
hoorde bet groote hazardspel, dat zich
Amerikaanscbe zakenleven noemde.. Daar
om hadden zij geen oog voor leven en
schoonheid rondom, omdat het spel hen
boeide, elke zenuw in hen prikkelde.
En haar levendige fantasie verloor zich
in avontuurlijke droomen onder den ar
beid. De hecic „Bohème" om haar heen
was vergeten. Zij zag zichzelf als „^elf-
made girl", hoorde al den. naam „Candelil-
la-Queen", dien' do bewonderende Yan
kees haar gaven. En zij zou lachen en
mot dat vele, vele geld naar Duitschland,
terugkeeren, nadat zij den Yankees luid,
'getoond, wat Duitschcrs konden volbren
gen. i
Zij weid gestoord door het binnenko
men van mevrouw Stow'er, die haar af
haalde voor het middageten.
(Wordt vervolgd.I
scijiedams <e courii
**r"t
4&k
RONA
