'l tl k If li 65"*Jaargang. Zaterdag 8 Februari 1913. No. 14142 1 f I f I Vf if -i j| Derde Blad, Kiezerslijsten. Sarrelewie op den teerdag. Spoorwegongevallen. 'Cl it if /'"f I; -fl m '4 rif >1 •nvgic fi per Doze courant verschijnt d ag c 1 ij k s, inol uitzondering ran Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Sc bio'dam en VI a ar cling en fl. 1.25, franco post fl. 1.G5. Prijs por weekVoor B o hi e tl a in' on V1 a a r d i n g e n 10 cent. 'Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen rvorden dagelijks aangenomen. Advcrtenticn voor het eerstvolgend miminer moeten dos middags vóór een uur aan het Bureau Bezorgd zijn. Burcuu: Lange llaven No. 141 (hoek lvortc Haven), l Prijs der Ad ver tenti u: Van 1-G regels £10.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groolo letters naar de plaats die zij innemen. Advertentien hij abonnement op vourdeeiigc voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan liet Bureau te hekomen. Z a l e r d a g a v o n d In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentïëu opgenomen lot den prijs van 40 cents per adrertenlicj bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. (Evenals andere jaren, wijzen wij hier onder op al wat men doen moe" om kie zer ic worden of te blijven.- Met nadruk dringen wij bij hen, die in de termen vallen om kiezer te blijven of te worden, er op aan hun plicht in deze niot to verzuimen. Jminers, een goede organisatie is slechts dan mogelijk, wanneer alle kieshovoegden zorgen, dat hun namen steeds op de kie zerslijsten voorkomen. De aangifte ten moet gesch i ed en 1 u 15 Februari a.s. S t a d li u 1 z e sschcn 1 en v* op 25 den jaar Om kiezer ie zijn, moei men löen Mei a.s. dun leeftijd van bereikt hebben. Als men b e 1 as t i n g k i e ze r is, dan behoeft men geen aangifte Ie doen; en dal is men wanneer men over het dienst jaar, loopendo van 1 Januari lol 31 De cember 1911, is aangeslagen naar een ol meer der vijf eerste grondslagen van de porsoneelo belasting of in de grond belas ting) in deze laatste voor ten minste een bedrag van een gulden aan hoofdsom), ot in het dienstjaar, toepende van 1 Hei 1910 tot 30 April 1911, in de voimogens- ol bedrijfsbelasting. Men moei echter, om op do kiezerslijst te komen, de directe rijks belastingen, waarvoor men aangeslagen is, Vóór 1 Februari hebben voldaan. Zoo men dit verzuimd heeft, kan men nog op de kiezerslijst komen, als men de verschul digde belastingen vóór of op 1 Maart vol doet. Hooft men in een of meor andere ge meenten een der genoemde belastingen ovei do genoemde tijdvakken lndaald, dan kan men, zoo noodig, daarvan door overleg ging van de voor voldaan geleokunde belas tingbiljetten vóór 15 Februari a.s. ten ge- moentehuize doen blijken. Dc aanslag der vrouw in de rijks directe belastingen geldt voor haar man; die van minderjarige kindeien wegens goederen, waarvan hun vader hel viuehlgenot heeft, voor hun vader. Aanslagen in dn grondbe lasting wegens onroerende goederen ecu er onverdeelde nalatenschap gekten ook vocn den mcde-dgenaili', wiens naam niol hij den aanslag in liet kohier is vernield, mik zijn aandeel in dien aanslag ten minste f 1. bedraagt. V Schels uit het Zeeuwsch-Ylaamsohe volksleven, door F. DE SINCLAIR. (Nadruk verboden.) Is men echter geen Lula&tingkiezer, dan kan men nog op verschillende andere ma nieren op do kiezerslijst geplaatst worden, mils men vóór 15 Februari a.s. aangifte doel ten gemeentelmize. Men kan wo-riingkie ze r zijn, wan neer men als hoofd van oen gezin of als alleen wonend persoon op 31 Januari 1913 sedert 1 Augustus van het vorig jaar heeft bewoond krachtens huur, een huis of een gedeelte van een huis, waarvoor, met of zonder bijbehoorenden of in huur gebruikten grond of lokalen en bijgebouwen, niet ter bewoning bestemd, de Wettelijke huurprijs, per week berekend, ten minste heeft bedin gen voor: Schiedam 11.75, Ylaardingen f 1.50, Overschie en VIaa idi11ger-Ainhac 111 £1.15, Kethel eu Scliiebroek fl.— Ook zij, die als hoofden van gezinnen of alleen wonende jiersoncn op 31 Januari 1913 sedert 1 Augustus 1912, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur, eenzelfde vaartuig van ten minste 24 kub ,\L. inhoud of 24.000 kilogram laadvermogen hebben bewoond, behooren tot de woonkiezers. Indien men belzclfde perceel of hetzelfde schip is blijven bewonen, waardoor men hel vorig jaar op dc kiezerslijst word ge bracht, is aangifte thans niet noodig. Verder kan men 1 o o n k i e z e r zijn, wan neer men op 31 Januari 1913 sedert 1 Januari 1912 achtereenvolgens bij niet meer dan twee personen, ondernemingen, open bare of bijzondere instellingen -in dienstbe- 1 rekking of als inwonende zoon in liet be drijf of beroep der ouders werkzaam is geweest, on als zoodanig over dat jaar een inkomen hoeft genoten voor: Schiedam f 450, Viaardingen f 400, Overschie on Ylaar- dinger-Ambacht f 350, Kethel cn Sehicbroek 1' 325, met inbegrip van het in do wet aangegeven bedrag voor vrije woning of inwoning en vrij kost en inwoning. Loonkiezers, die op do lijst van het io- rïgo jaar voorkomen, ontvangen, met de noodigc toelichting, blanco-aangiftebiljetten ter invulling voor bun toelating tot dc nieuwe lijst. Ook als p e n s i o o n k i c z e r kan men recht hebben om te stemmen. Onder die categorie beliooieu zij, die op 1 Februari 1912 ia hel genot zijn van een dooi' een onderneming, openbare ol bijzon dere instelling verleend pensioen of ver leende lijfrente van gelijk bedrag als bij de loonkiezers is gemeld. Voor ben, die minder dan het veiekthte bedrag aan pensioen of lijfrenten ontvan gen en bovendien een inkomen hebben, verkregen op dc wijze als onder de rubriek „loonkiezers" is vermeid, mogen pensioen. lijfrente eu inkomen worden samengeteld. Bereikt deze som dan tenminste het vor msel) te cijfer, dan kan de pensioen- of lijf rente- en ïoontrekkende, kiezer worden. Pensioenkiezers, die op de lijst van liet vorige jaar voorkomen, behoeven zich niet opnieuw op te geven. Inkomen, pensioen,, cn lijfrente der vrouw geldt voor haar man; dat van de inwo nende minderjarige kinderen voor de liellt voor hun vader. Nog een andere weg is er om als kezer invloed le oefenen op den loop der zaken, namelijk als Grootboek- of Spaar bank k i e z c r. De zoodanigen zija zij, die op 1 Fe bruari 1913 sedert een jaar den eigendom met recht van vrije beschikking hebben van ten minste f 100 (nominaal), ingeschre ven in de Grootboeken der Nalionale Scliuhl, of van ten minste I 50, ingelegd in de Rijksposlspaarbank, in een gemeentelijke spaarbank of in een spaarbank, beheerd door hei bestuur van een locldspersoon- lijkbeid bezittende veieeniging, van een uaamlooze vennootschap, van een coöpe ratieve vereeuiging of van een stichting. Bij, die op dezen grond reeds liet vorig ja-ar kiezer was, eii voor wien die grond ook thans nog bestaat, behoeft zich niet opnieuw aan ie geven. Ai de tot nu toe genoemde categorieën vragen een zekeren weishuid ol' zeker be zit, maar er is nog een andere gelegenheid om kiezer te worden, want de wet noemt ook nog F x a lil e n ki e z e r s, dat zijn zij, die met goed gevolg hebben afgelegd een examen, ingesteld door of krachtens de wel of aangewezen hij algomeenen maatregel van bestuur en in verband slaande mei do benoembaarheid tot eenig ambl, do vervul ling van ecnigo betrekking of do uitoefe ning van eenig bedrijf of beroep. Hij, die op dezen grond hel vorig jaar leeds kiezer w,ei(l, behoeft niet opnieuw aangiflo te doen. De formulieren voor de verschillende aan giften zijn kosteloos verkrijgbaar aan de sccieiario der gemeen le. Al hel hoveiislaande gekit voor de kies bevoegdheid voor de Tweede Kamer. Ytinr de kiesbevoegdheid voor de Pro vinciale Blaten zijn bij de kieswet dezelfde eist'hen ge-, leid, met dien ver stande, dat men bovendien iugezeieno der provincie moet zijn. Voor de kiesbevoegdheid voor de (ie- m oe li I e r a de lï gelden dezeltde eisclien mei dien verstande, dat men bovendien ingezetene der gemeente moei zijn en dat die categorieën, dio niet lot de bohistuig- kiezeis behooren, levens over 1911/1 Ivoor Tot Sarrelowie's groolo verluchfing was Manse nu dood. En doodgegaan, net lang genoeg voor den jaarlijkschen leerdag van de .Vrije Bla zers". Dat was de muziekmaatschappij, waarin Sarrelewie twee functies had, een liooge, omdal-ie hoorde lot, de licrborgicrs-ocre- lede.n en een nederige, omdaf-ia bij de om megangen de grosse caisse op z'n rug torschle. "Want van de leefdagen, die leutigste fees (en van de maatschappij, had-io z'n hcele leven, moeten wegblijven. Man se «mi niet, dat-ie d'r bij was, van wego de zatlap- perf}.1 Sarrelewie bad nonit, durven tegenprutte len, want den doeteur bad gezeiih dat Manse in eene 'ti geraaktheid kost krijgen, as zo zich kwaad miek. En ze miek zich toch al zoo gauw fel op Sarrelewie I Om niks. Oejo oejo ooje Afin, maar daarom had ie 't altijd maar stil gedragen en nooit niks van z'ri neus gemaakt op die feestdagen van ,,de Vrije Blazers". Maar 't zal 'in soms hoog, tol in z'n keel, afe-ie de jongens dan stil beloerde door 't dakvenster on ze trekken zag;.schede Pol van den koster in plaats van zijn met. do grosse caisse op z'n, rug. Maar na voren komme, als de Maatschap pij zijn stamnicnee bezocht, wat ze immers mosten, omclat-io eerelid was, dat. verdei- de-n-io dan todi En daar was Manse aan gewoon; ze gong zelf, schonk dc pinten, zei dat Sarre lewie rimmetiekig was of 'n valling had en daarom niet uit kost maar binst'dal zij doende was au de tong, zal. Sarrelewie met 'n liuilprop in z'n hals verscholen achter do kachel in 't keukentje, hoorde 't teven in de stamroenee, gejoel, gelach, de stem men van Jvo en van Peel en van Fons en al de andere jongens en soms ineens 'l schelle getoeter van 'n piston of 'I lage loeien van 'n waldhoorn. Dan zei d-ie zachtjes, met opengesperde staaroogen tegen do kachel nondeju nondeju wel vijftig keel'. Tot ze buiten begonnen Ie trommelen, wat 't sein was om verder l,e gaan. Dan verzwakte 't geluid, in de sfanunence lioorde-n-iü geld rinkelen buiten de voet stappen van de vertrekkende stoet BoemBoemBoemde grosse caisse. Dan schetterde 'I muziek tos. Even later kwam Manse dan weer bij hem in de keu ken. r Sane ie wie slikte z'n laatste nondeju in. grinnikte zoowat scfliaapaclilig legen Manse. altijd maar bang, dat ze zieli kwaad miek cn Alamo zei: ,.Zij gij content, dagge nic mee mot, jè al zóó vee zat bi:./ie ze zóó vee zat Sarrelewie knikte, stond op om houtjes le gaan hakken in 'L schuurtje, maar binst- ie weg gong, kost ie-nog mompelen met 'n gedweep stem: 'I. Is gelijk ge zeit 'Manse, 'I Is gelijk ge zijt. Ik zij ik ook content!" Maar in T schuurtje, onder 't houtjes hak ken, mei eiken bijlslag op 't blok, deed-ie 'u moord, sloeg dal. de splinters tegen dc pannen ketsten, eon zeker bedrag in de plaatselijke directe belasting moeten zijn. aangeslagen geweest oil op 1 Maait 1913 dat bedrag voldaan hebben. Hebben wij wel, dan beeft men in Ne derland. niet te klagen over te veel spoor- wegongevallen, En dal wanneer men in liet algemeen nagaat het aantal peisoiiett, dat op den spoorweg ongevallen trefl tegen over het aantal, dat daarmee reist, dan kan men betrekkelijk geruststellende cijfers hoo ien. En tóch is men niet tevreden. Men w il nóg groolcr zekerheid en men wil ook voor de beambten der spoorwegen de vei ligheid nog weer verhoogen. Ten einde die grootere veiligheid te be reiken heeft men een tijdlang alle exploi tatie-inrichtingen zoovee] mogelijk automa tisch willen doen werken. Naar men weel, gebeurt er veel automatisch. Er zijn aller lei signalen onverzetbaar zoolang do toe stand van don weg niet. benntwouidi aan hot te geren signaal. En er zijn allerlei wissels en signalen, dio alleen geopend kunnen worden, indien in tegengestelde richting leidende wissels en signalen ge sloten zijn. Doch volslrekt automatisch is natuur lijk het verkeer niet geregeld. Een ma chinist kan door een onveilig signaal heen rijden en een' signaal kan op veilig gesteld worden ofschoon de weg in het bewuste geval en van den hewusten trein onvei lig was. Is hot nu wenscli olijk', dat dil alles ook nog automatisch gemaakt wordt, wat in veel gevallen inderdaad, mogelijk is? Zoo is het bijv. mogelijk1, dat eed onveilig sig- nnag zelf een hefboom op dc locomotief overhaalt, waardoor do trein tot stilstaan wordt gebracht. Inrichtingen,' die den trein aldus automatisch deed stoppen, zijn in verschillende vormen uitgedacht en met name do Pruisische spoorwegen hebben enkelo jaren geleden een systeem heette het niot van Braam in beproe ving gehad dat op dit gclried vrijwel vol maakt was. Toch is dat systeem niet ingovomfl voor zoover wij weten. Aanvankelijk voer de men tegen dergelijke systemen aan, dat zij de oplettendheid van dun njm liinibl geheel uitschakelden. Toen hebben de uit- vindeis zich toegelegd up het uitdenken van machinetjes, die het doorrijden van oen onveilig signaal noteerden «t ook hierin zijn zij geslaagd. Nu -- zoo heel te hot was' alles toch in orde. Want niet euvel alleen werd het ook werd do En tóch heeft men ling niet aangebracht. schuldige voorkomen, doch aangewezen. !ie nieuwe inrich ten hoeft zich na- d'r liavsens ileju pats! yp d'r rooio bakkes doju patsl Maar gelijk ik zoi in don aanvang, nu was Manse dood. In eene van 'n geraaktheid, nel as den docleur gezeid had, maar hcelcgaar zon der dal ze zieli kwaad miek op Sarrelewie. 't Was weer 'n Leerdag cn alle sfanime- nees vlagden voor ,,de Vrije Blazers", Er was 'n feestelijke roeriglicid, 's morgens vroeg al, in 'I, stadje. Om zev.cn uur klitten do Vrije blazers met de oereleden, allemaal in trouwjasseu eu met zoudagsche petten .in clubjes bij een voor de kerk, tot de klok zo naar binnen zou roepen om do mis 1e hooron, die zo besteld luidden voor de afgestorven leden. Sarrelewie met u nieuwe zijden pot had nou de leut al le pakken, was 'f eerol van allemaal hij de kerk geweest en al de jongens, die afkwamen, riepen seffens: „IIo Sarrelewie, komt ge ook 'u koer!'' Fons had-ie afgehaald en samen hadden ze d'r vast eentje genomen hij rooio ELodie, Fons, zuster, die'n slanunoneo hieuw op den hoek en de nieuwe wecve aanhalig ioe monkelde. „Ja, ge zijt nou weer '11 ouwe jonkheid Sarrelewie, die ebbe de nioidcns geern", -verklaarde Foils eu hij stoefle huid op Elodic's deugden en d'r spaarbankboekje. Sarrelewie had gisteren nog 'n dubbelde frank au de pa.slcr gebracht voor Manse; kmi die meieen meedoen met de dooie leden. Nou niet voor 'L een of 't andei. Alan.se was dood, kon hém niks meer maken, maar 't gal hem toch 'n gevoel van veiligheid Want als Maine d'r pertan es bij kost zijn, zes weken na d'r dood en ze zou zien, dal Sarrelewie non, op iten leerdag toch... ,,'k Peize, dak goed clou nog ecnen liane le geven onder dc au de mis. pastei overlegde hij Om acht uur dronken ze allemaal 'n pint en 'n kwartier later begonnen ze te trekken. 't Stadje lag in du morgenzon. 't Was in do lente; de hoornen langs 't kanaal groenden; 'I water zag blauw en de hoornen en huizon spiegelden erin, zoo glad en effen was 'I, zonder rillingen of rimpeltjes van. wind. O, Ier de kleurige vlaggen trok do blijde stoel der Vrije Bla zers, gou'dcn lichtslerren, kolden op J ge poetste koper der instrumenten. Inee-ns brak do muziek schellerend los over do kaden; '1 geluid daverde op tegen do huizen, vulde ineens 'I geher-le stadje mei foes lelijk lavvijt Dadelijk achter 't muziek liepen de core- leden in twee rijen, nmneerncliligo* leden waren daarbij in zwarte pakken, grijze do mis en ZoiidagsriiG fanlasiehoeden, vieemd amicaal mi met en naast de uiige kroeg bazen in schoongeslreken boezeroenen, Alaar ze liepen in de pas op de mual van de muziek cn allemaal rookten ze gi'oole sigaren en wierpen gvoeUnindjew en lachjes naar de vrouwen en meiden, die uil de deuren kwamen. Achlcran dansten en hosten de kinde ren mee, iti lange slierten, gearmd, jongens en meisjes dooreen. Barrelewie genoot, zoo- als-ie in jaren niet genoten had. Ondanks de grosse caisse op z'n lug waardoor ie ver voorover moest Joopen, was z'n stap veerkrachtig en iliytmisch. Vast in de maat plan tien-ie z'n voeten nem, gelijk met de andereu. Jvo, die achter hem gong. was de grosse caisse van de Vrije Blazers. tilkc Jjoernp van! Jvo gonsde na in Sar relowie's borstkas, drounde door z'n gnn- ,A ji ij indijk de vraag gesteld: Wat kan ons eer der in den stock .laten, zoo'n automatische inrichting of de met ver doorgevoerde be- vcilingmnaalre-gelen handelende nauwkeu righeid van don mensch. Voor zoover liet mogelijk was beeft men over het een en ander sialistmch maroriaa] hijcengehnicht. Eu zoo heeft men werkelijk aannemelijk weten te maken, dal de automatische me thode volstrekt niet per se verkieselijk was boren do methode, waarbij gerekend weid op de oplettendheid van den mensch. Immers men moot rekenen on averij, die het juists fmiclionneeren dw. automati sche inrichting verhindert. Eu van die ave- lij was men hanger dan van de onvol maaktheid van den menschelijken geest. Bovendien wilde men in dil geval alles vermijden, wal de machinisten er toe zou kunnen brengen minder uit te kijken. Gaan dezen iets nog maar zoo weinig vertrouwen op die automatische inrichtin gen, dan is de kans giooi, dat zij minder scherp uitkijk on en dat dan andere onge lukken, die nu door dat geiegelde uitkij ken vernietten worden ongelukken door lardslorting, door het komen van vee op i de rails, door, hel. omwaaien van telegraaf-' palen of hoornen veel meer zouden vooikomen en de winst in veiligheid, die men c. q. nog zou kunnen maken door liet automatische stoppen bij onveilig signaal geheel zouden wegnemen. Alen is dus in de meest deskundige kringen in Pruisoui nog volstrekt niel over tuigd van do wftailieid, dat meer automa tische beveiliging meer veiligheid zou op leveren. Eu curieus genoeg hooien wij nu ook uit liet op spoorweggebied zoo gevaarlijke Amerika, dat men ook daar niot tracht liet automatische moment te persterken doch integendeel er op ml, is om hol personeel grootere voorzichtigheid in acht tc doen nomen. Op pen aardige cn zeer aantivkkelijke- democratische wijze beeft dal de L'hica- go and Noitii Western spoorwegmaatschap pij gedaan. Yoorloopig mot vrij wat suc ces. Wie zoo hooi! men zich ginds afge vraagd heeft hel meeste belang hij de grootst mogelijke veiligheid? Hel perso neel. was het antwoord. Welnu zoo heeft men voortgeredeneerd laten wij dan het personeel zelf over die veilig heid een woordje mee lalen spreken. En zoo liecft do bedoelde maatschappij ceu organisatie geschapen, waardoor het per soneel commissies uit. zijn midden he- - f I l f rij: w U' f/. sclie lijf en de felle benkenHagen vlak an z'n oor riiiksten hem belcans dool'. Alaar z'n hoeio lijf en hoofd zalen boor devol leut en dio leut kwam to feller in be roering door 't law ijl. Hoe meer leven, dat ze mieken, hoe heter. Z'n gcziilit vertrok wonderlijk grijnzend van al veel vroege pinten, 'n plezierige, deining kwam er in z'n gang en voor zich uit zong-ie de wijs mee, die do pistons uitschei tewlon. Ah dat was 'n dag 1 Om een uur gingen ze eten. 1 Dij rooio EJoilio, die elk jaar dc Vrije Blazers mocht regalceren. Eu ze gaf 't goed, al was 'I iolkcii jaar bek,nis eender. 'n Goeie veile soep, gebraje i'iolee met potato friet, kiekes met sioaj en zoovee pelcetjcb au 'I desseri as ze opkonne. Eknlie diende zelf rund en telkens als ze hij Sarrelewie kwam miek ze 't eigenste gezicld van morgens en leunde eig te nen hem au mei 'I vooroverbuigen naar do tafel om 'n schaal neer Ic zetten. Sarre lewie wierd er rood van en kneep er in d'r arm, wat ze allemaal zagen. En .Ivo riep: „Da Kloclio pas 'u kei op voor dletio ouwe jonkheid ...1" Toen joelde en schaterde alles dooroen. 'k Zal best up niTi edges passé, zulle 1" kraaide Elodio mei schilterongon Barrelewie aankijkend. Die wierd er verlegen mee, propte z'n mond vol potatte friet en dronk rooio wijn en bier door mekaar. „Ge mol niel zo beschaomil zijn, gij!" luisterde Fons hem aanmoedigend toe ..knijjd. er nog 'n keer as zo weeikoml", en hij voegde er zachl nog wal aanlokkemls bij ovei '1 spaarbankboekje eu dreigende ,r\ "J? I'M vAi !%S >cHsa &>W "Ha 9'5-V, ,VAol ■*$SSj feliS-, SÖHOIMSRIII COURANT I sEïi <"■*1 f r ij U' a r».hï 'V ie j'h 't tl tA' i 1 QïS$&-« V

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 9