SS"* Jaargang Zaterdag 1 Maart 1913 m if Tweede Blad Uit de Tweede Kamer. Peza emiraat verschijnt 'd a g e 1 ij k s, met uiteendttring ran Zon- ea Feest&ageft Prijs per kwartaal: Koor Schiedam sn Xlaar&ing»a G- l.Jtöj feaaco per post fl 1.C6. Prya per wede; Koor Schiedam en Xlaardingon 10 cent. Afzonderlijke nummers S cent Ah'onnemanton worden dadelijks aaagenoaien. Advert &aü tin voor het eerstvolgend nummer moeit® sbj» mjddflgs vóór tm uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). Prijs der Advartentiën: Yan 16 regels flO.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voormaalden. Tarieven hiervan zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers dia Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prjjs van 40 cents per advertentie bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. Het EIND-EXAMEN dor BURGERAVOND SCHOOL zal dit jaar gehouden worden op Woensdag 12 en Donderdag 13 Maart, a.s. 's avonds G.30 uur. Zij', die zich aan genoemd examen wen- schen te onderwerpen, kunnen zich daar toe schriftelijk' tot den Directeur wenden, vóór o£ op Maandag 10 Maart a.s., gebouw Ambachtsschool, St. Liduinastreat, alhier. De Directeur der B. A.-schooi J. A. IIINGMAN. Bij het openbaar Lager Onderwijs te Schiedam worden gevraagd Twee (wellicht 3j ONDERWIJZERS; Een (wellicht 2J ONDERWIJZERESSEN. Aanvangsjaarweddc f 575. Ver hoogingen wegens akten; Voor akte vrije- en' ordeoefeningen f25; voor akte nuttige handwerken f 25voor akte handteekenen f 50; voor hoofdakte f200.—. Periodieke verhoogingjen: V oor oader w ijz.ersna 2- en 4-jttri- gen dienst, telkens f75.— na 6, 8, 10, 13 en 16-jarigen dienst, telkens f50. V o o r o n. d e r w ij z e r e s s e nna 2, 4, 6, 8, 10, 13 en 16-jarigen dienst, telkens f50.—. V oor on d e r w ij ze r s en o n'detrw ij- zeressen met hoofdakte bovendien na 19- en 22-jarigen "dienst telkens f 50. Dienstjaren, ook tijdelijke, elders doorge bracht, tellen; mede voor de berekening van het salaris. Sollicitatiön' in te zenden aan het adres van' den Burgemeester van Schie dam vóór of op 10 Maart a.s. De sollicitanten worden verzocht, in hun adres te willen' opgeven, aan welke school of.scholen! zij voorheen zijn werkzaam ge weest. (Herplaatst wegen's misstelling.,J Burgemeester en Wethouders van Schie dam; zijn voornemens op Donderdag 20 Maart .a.s., 's namiddags 2 uur te» Raadhuize al daar in het openbaar aan te besteden de levering van Waalstraatklinkers, in het jaar 1913, in 5 perceelen, De gezégelde inschrijvingsbiljetten moe ten in een gesloten envelope, waarop een aanduiding, dat zij een mschrijvings- biljet bevat, vrachtvrij worden ingeleverd in de ten Raadhuize aanwezige gesloten bus, vóór des middags 1 uur van den dag van aanbesteding. Bestek verkrijgbaar ter Gemeente-secre tarie (afd. A) tegen betaling van f 0.25. Aanwijzing alle werkdagen van 9—12 uur v. ra. aan het Bureau van Gemeente werken, Es ist erreicht. De Kamer heeft na 4 ver moeiende weken de behandeling "van de Invaliditeitswet ten einde gebracht, waarbij zeker een Woord van hulde aan den Minister niet mag ontbreken voor de onvermoeid heid, Waarmede hij alle aanvallen op zijn wetsontwerp heeft beantwoord, en aan de woordvoerders van de oppositie, voor de diepgaande studie, die ze daarvan had den gemaakt, zeker in de eerste plaats aan den heer Treub. i Het amendement-Aalberse heeft nog lot heel Wat besprekingen aanleiding gegeven. De heer Patijn wees er zeer terecht op, dat 't niet aanging, om, zooals de verdedi gers van het amendement en ook do Minister deden, het voor te stellen alsof het eigen lijk op het zelfde neerkomt, hoe de premie betaling geregeld is. Want de aanneming of verwerping van het amendement-Aalberse is van: practisclic beteekenis voor dui zenden patroons, en een groot nadeel voor de kleine baasjes. E® hij nam een geducht loopje met het argument, dat deze het na deel niet zouden voelen, omdat ze het meerdere, dat van hen gevergd zal worden, wel zouden' verhalen op hun clientèle. In dien gedachtengang voortredenecrende, al dus de afgevaardigde voor Zierikzee, kan men evengoed zeggen: De winkelier ver haalt op het publiek zijn bedrijfsonkoston, eiV con deoj daarvan wordt gevormd door fte personeel® belasting;, we zullen dus van de winkeliers in deze belasting een extra opbrengst vliegen, liefst van eenige millioc- nen; ze voelen daarvan toch niets, daar deze door het publiek, dat bij hen koopt, zal worden betaald. Hij eindigde met een krachtig protest tegen het amendement-Aal berse, dat deze wel tot grootor last maakt voor de zwoegers on tobhers dan voor den werkgever, die por automobiel van zijn bui tenplaats wordt afgehaald om naar de fa briek te gaan. De heer Aalberse begreep, dat hij, ria do krasse aanvallen op zijn amendement, toch zijnerzijds liet antwoord niet schuldig kon blijven. Maar iiij was met gelukkig, want hoofdzaak van zijn betoog was, dat er in de regeling van de premiebetaling toch al on gelijkheid was, aangezien, percentsgewijze in de lagere loonklassen hooger premie wordt betaald dan in de lioogere loonklas sen. Men zou zoo zeggen, dat dit juist aan leiding voor den afgevaardigde voor Almelo moest zijn, om zoowel weikgevei als werk nemer in do laagste loonklassen wat te ont- lasten, in plaats van den eerste zwaarder te belasten, ten behoeve van den laatste. En als men den heer Aalberse tegemoet voert, dat hel toch niet aangaat het loon van bovenaf te regelen, wat in zijn stelsel, dat er een „rechtvaardig" loon zal moeten wezen, waaruit de arbeider al zijn verzeke ringen zal kunneh betalen, het geval zou zijn, wijst hij op Engeland, waar liberale regeeringen voor de huisindustrie en mijn industrie loonregelingen hebben gemaakt. Waarbij vergoten Wordt, dat de eerste in dustrie oncontroleerbaarheid van het bedrijf en' do laatste door het groote gevaar, dat men er in loopt, een bijzondere regeling Watëgenj, De sociaal-democraten natuurlijk 'L meest geporteerd voor eigen amendement, kwa men nu bij monde van den heer Troel- stra nog eens nader uiteenzetten, waarom ze zich, zij het dan ook subsidiair, met het amendement-Aalberse zouden vereeni gen. En dan hoorden wij deze zonderlinge redeneering: liet is waar, dat door aan neming van dit amendement onroc! t zal aangedaan worden aan den kleinen weik- gever, maardit onrecht komt toch ten slotte een categorie ten goede, en voor ons sociaal-democraten is nu eenmaal al wat geen arbeider is gent corvéablo et taillable a merci, of zooals wij in zui ver Hollandsch zouden zeggen „vogelvrij geslacht" on dusvooruit maar, Het sprak' van zelf, dat deze sociaal democratisch toelichting bedenkelijke ge zichten aan don coalitiekant veroorzaakte; nu raakte men meer dan ooit verlangend zich deze compromitteerende bondgenoo- ten, die toch al tq veel naast Talma staan dan Rechts goed vindt, van het lijftc schui ven. En toen begon een eigenaardig spel letje. De heer Aalberse wijzigde, nadat men in zijn buurt de koppen bij elkaar had gestoken, zijn amendement in dien zin, dat niet in de laagste drie loonklasse, maar alleen in de laagste twee loonklas sen grooter deel van de premie door den werkgever zou worden betaald. En ziet, het gewensc.hte effect werd direct bereid. Want de sociaal-democraten verklaarden toen bij nionde van den heer Troelstra, dat hun aardigheid van het amendement af was, en dat zij daarom do vrijheid na men bij sub-amendement het amendement- Aalberse in zijn ouden vorm te horstel len. Nu kregen tie vrijzinnigen de Kamer was zeer voltallig en men wist, dat de Rechterzijde over het amendement-Aalberse veeideeld was de beslissing in handen. En nu komt het ons voor, dat zij maar het is makkelijk après coup de wijs heid to hebben niet gelukkig hebben gemanoeuvreerd. Zij gaven toch bun stem aan het sub-amendement der sociaal-de mocraten, denkelijk in de hoop, dat door aanneming daarvan het amendement-Aal berse voor zeer vele leden van Rechts onaannemelijk zou worden. En mot hun hulp kwam het sub-amendement er door, zij het dan ook slechts met een meerder heid van 5 stemmen. Dat onder de voor stemmers zich Gleden van'Rechts bevon den, waaronder niemand minder dan de voorzitter van de Commissie van Voorbe reiding. Dr. Nolens gaf reeds veel te den ken. En liet amendement-Aalberse werd dan ook met 3 stemmen meerderheid aan komen, Ware 't sub-amendement dor so ciaaldemocraten verworpen geworden, 'dan hadden deze tegen het amondoment-Aal- berse gestemd en ware het rnet een meer derheid van 11 stemmen verworpen ge worden. Indien onze onderstelling omtrent de bonding der vrijzinnigen juist is, dan hebben zij te veel gerekend op de begin selvastheid der Rechterzijde. De heer Lobman echter, die zich bij voorbaat te gen het amendement-Aalberse had ver klaard, had zich vóór de' stemming verwij derd. We zullen naar aanleiding hiervan maar niet de viaag stellen,, of de afgevaar digde voor Goes niet ruimschoots de on deugendheid verdiende, die de heer Duijs hem leverde, die bij de, bespreking van het amendement-Aalberse er aan herinnerde, dat de heer De Savornin Lobman daar togen was, maar er bijvoegde: Of hij het nog is, weet ik niet, want die verklaring werd vijf dagen geloden gegeven.' Het is echter ook niet onmogelijk, dat do vrijzinnigen, gegeven de weinige kans, die dit ontwerp heeft om wet te worden, een kans, die er zeker door aanneming van het onzinnige amendement-Aalberse niet op is vergroot, eens goed hebben wil len vastnagelen, dat een zoo onbillijke re geling van de premiebetaling voon de laag ste twee loonklassen als thans is vast gesteld, alleen kon vet kregen worden door roedewerking van do sociaal-democraten. De juristen in de Kamer, de hoeren Lyn don van Sandenburg, Limburg en Loeff, dus juristen van de bovenste plank, kwa men in het geweer over art. 196 en 197, waarin aan de Raden van Arbeid de be slissing in hoogste instantie gegeven wordt over de vraag of de werkgever geen loon mag inhouden of minder dan hij gedaan heeft. Ilioibij werd, volgens deze sprekers, aan niet minder dan twee artikelen van de Grondwet tegelijk geweld aangedaan. In de eerste plaats art. 133, dal zegt. dat alle twistgedingen over eigendom of uit daaniit voortspruitende rechten, over schuld vordering en andere burgerlijke regten be- hooien bij uitsluiting tot de kennisneming van de regtelijke Magl. En in de tweede plaats art. 136: Niemand kan tegen zijnen wil woulen afgetrokken van den regten, dien de wet hem toekent. Dit weid natuurlijk met alle scherpzinnig heid, waarover genoemde afgevaardigden in zoo ruime mate beschikken, uiteengezet. En mr. Rutgers, de Benjamin dor Kamer, deed wel oen hopeioozo poging om het gehoor de te weerleggen, door er op te wijzen, dat men hier niet had te doen met bur gerlijke maar met publiekrechterlijke zaken, waarop genoemde ailikelen van de Grond wet niet van toepassing zouden wezen, maai de Minister, zich op glad Ijs gevoelende, als zijnclo geen jurist, koos de wijste partij en nam de artikelen voorloopig terug, om er een wijziging in aan, te brengen bij tweede lezing. De Kamer nam toen een geweldige spurt, on weldra waren we aan artikel 357, zeker een van de belangrijkste artikelen der wet. liet bepaalt toch, dat zij, die 70 jaren zijn cn ouder, als de wet in werking treedt, in het genot zullen komen van oen ouder domsrente van 12 in de week, als ze kun nen bewijzen, dat zij in de laatste tien jaar arbeider geweest zijn in den zin der wet. Een artikel, dat eigenlijk geheel buiten de wet staat, dat niets anders is dan een stuk van de zoogenaamd door de Rechter zijde en door den Minister zoo verfoeide Staatspensionnecring, want hier wordt ouderdomsrente gegeven, zonder dat er één cent premie is betaald. Art. 357 staat dus niet alleen buiten de wet, maar staat daar lijnrecht tegenover. Do sociaaldemocraten luidden op het ar tikel een amendement ingediend om den 70-jarigen leeftijd in den 85-jarigen te ver anderen, maar trokken dat in, en terecht, want het zou locli met alle logica in strijd zijn, dat men hen, die hun lreole leven premie betaald hebben voor de ouderdoms rente, 'deze eerst zal verstrekken op 70-jari gen leeftijd, om ze aan hen, die nooit één cent bobben gestort, vijf jaren vroeger te verkenen. Er was echter een veel ingrijpender amen dement en wel van de heoren Borgesius, Dinicker cn Tydeman, dat wil dus zeggen, van de geheele vrijzinnige concentratie, waardoor aan art. 357 eon belangrijke uit breiding gegeven wordt. Het bedoelde toch die „feestgave", zooals de lieer Tydeman de voorgestelde 12 noemde niet te geven alleen aan de arbeiders, maar ook aan alle niet-arbcideis, die daarvoor in de ter men valleneu verder werd aan het geven daarvan als voorwaarde verbonden, dat de betrokkene van goed levensgedrag moet zijn. Waarlijk zeer gelukkig gevonden, waar één van de grootste wapenen van de Rechter zijde tegen Staatspensionnecring altijd dit is geweest, dat deze ook ten goede zou ko men aan de slampampers en aan alle an dere minderwaardigen. liet art. 357, dat geheel los van de wet staat, en dat geen andere mensclvn blijkt te kennen, dan arbeiders en zich abso luut niet bekreunt om de vraag of er ook nog anderen zijn, die evenzeer of nog meer hulp noodig hebben dan deze, is dus een stukje klassenstrijd in de bedenkoüjkste be teekenis van het woord. Het artikel is daar enboven. een lokvink. De heeren De Savor nin Lobman en Van Idsinga, hebben zich indertijd in huil motie dan ook ten sterkste tegen; artikel 357 verzet, zeer goed begrij pende, dat daarmee het syskem van ver plichte verzekering geheel werd prijsgege ven, dat staat of valt met den regel dat geen, cent rente wordt uitgekeerd, waarvoor geen premie is betaald. Nu heeft de heer Lobman, sinds dezen wel zijn houding gewij zigd, en is hij bereid om alles tc slikken, en, is de beer Van Idsinga door ongesteld heid buiten gevecht gestold, maar dat neemt toch niet weg, dat die bezwaren zijn ge uit; dat de Minister daarvan de theore tische juistheid heeft moeten erkennen, maar, zei hijEen ontwerp zonder overgangsmaatregel als art. 3 5 7, is ondenkbaar. Want p r a c- ,tisc!i zou oendorgelijke regeling te weinig wortelen in de w en- s'cheh van 't volk, dat dan haar aanneming door do wetgevende macht ook maar e e n i g e r m a t e w a a r s c h ij n 1 ij k zou z ij n. We verooiJoovon ons deze uiting humbug te noemen. Ernstig opgevat, zou men uit deze uiting moeten lezen, dat de Kamer, dus ook een deel der Rechterzijde, zou weigeren haar stem aan hot wetsontwerp te geven, wanneer daarin geen artikel was opgenomen, dat ook de ouden van dagen onder de arbeiders, die niet in de gelegen heid zijn geweest premie te betalen, zal helpen. Welnu, dat is bij zoo volgzame meerderheid ondenkbaar, en de zaak zit clan ook anders. Men begrijpt aan den regceringskant, dat er althans iels moet gedaan worden, dal den voorstanders van Staatspcnsioneering in eigen kring die zeer talrijk zijn tot licht op hun pad moet zijn, en daarom wordt dit offer hun ge bracht. Art. 357 houdt noch vei band, noch rekening met Talma's verplichte ver zekering, het is een verkiezingsmanoeuvre zonder meer. Het oorspronkelijk denkbeeld tot art. 357 is van den heer Van Vliet, Palrimonium's voorzitter, uitgegaan. Nog in den ouden tijd, toen Talma nog vasthield aan de leuze: de ziekteverzekering voorop; toen hij nog altijd volhield, dat de Ziekteverzekering do onmisbare grondslag was van alle sociale verzekering, on het daardoor vaststond, dat er van Ouderdoms- en Invaliditeitsverzeke ring niets kon komen ook Dr. Kuvper bad daarop in clc „Standaard" gewezen drong de hoer Van Vliet, het was op 23 December 190S, op een tijdelijke noodmaat regel aan, waardoor de ouden van dagen on der de arbeiders zouden worden geholpen, totdat de definitieve wettelijke regeling haar beslag zou hebben gekregen. En al heeft de Minister in het. begin zich togen de parlij gcu'ooten zijn aandrong op de vlakte gehoa den, en al is er door hen nooit een positieve toevoeging gegeven, maar steeds op de moei lijkheden' gewezen, het eindresultaat is dan toch, dat de wet een artikel 357 bevat, en dat de heer Yan Vliet groot aandeel heeft in de geboorte daarvan, omdat bij zicli lol tolk maakte van' de wenschen, die ten daz door zijn Patrimoniummannen worden ge- tocsLcrd. Het was nu op dit artikel, dat de drie leiders der Vrijzinnige Concentratie hot bo vengenoemd belangrijk amendement haddon ingediend. De hoer Tydeman, die het eerst aan het woord kwam, om het te verdedigen, wees er op, hoe art. 357 oen apart stuk wetgeving is. Anders clan de hoor van 'Id singa, die dit artikel genoemd had „den steen des aanstoots", „het snood bedrijf, dat achter de coulissen was afgespoeld", verklaarde spreker, dat dit arlikel voor hem aantrekkelijkheid had, want anders dan de hoer van Idsinga, was hij volstrekt niet togen elke gratis-uitkcering, omdat bij meerit, dal er eenvoudig geen bevredigen de ouderdomsvoorz'iening is te krijgen, zon der dat gratis-uitkeeringen daarbij een rol spelen. Maar hij wil die niet alleen geven aan de arbeiders, maar aan allen, die ze villi noode hebben, mits het honorabele per sonen zijn. Deze twee voorwaarden zullen natuurlijk, aldus de afgevaardigde voor Ti el, moeten uitgewerkt worden in een algemee- nen maatregel van Bestuur, maar bij had niet liet mii.ste bezwaar deze bevoegdheid aan de Kroon te verleenen; dat zou, zooals hij ■-aicaMisch opmerkte, zelfs een opluch ting wezen na de nachtmerries aan 'de Kamer bezorgd, door deze wet van 394 artikelen. Hij eindigde mét er op te wijzen, rlat de statistiek ons leert, dat duizenden arbeiders langzamerhand zelfstandige kleine werkgeveis worden, wier economische po sitie echter al te vaak geheel met die van arbeiders «olijk staat. Ten slotte maak te hij zich er nog even vroolijk over, dat Talma in art. 357 heeft neergeschreven, "dat alle arbeiders op die gratis-rente aanspraak hebben, behalve zij, die in de Vermogens belasting zijn aangeslagen; hem is blijk baar, evenals ons, deze categorie van ar beider» totaal onbekend. Spreker beval het amendement aan ue Kamer aan, cfie ge toond had een ouderdomsvoorziening te wenschen, maar dan liefst in zoo ruim mogelijken kring. Hel antwooul van Minister Talma op deze sobere maar sehlagonde verdediging van het ingediende amendement, was al heel pover en naar het oude ïecept van dezen bewindsman, als hij in liet nauw zit; dan spreekt hij toch liefst zoo min mogelijk over het punt in kwestie. En zoo ook thans; bij begon met te ver tellen, dat, loen hij het amendement in han den kieeg, hij was begonnen met te twij felen aan de toelaatbaarheid daarvan, om dat, het niet paste in het systeem van de wet; dit nu was niet alleen een bedekt verwijt aan den voorzitter, dat deze het amendement had toegelaten, maai' er ook een aan de Kamer. Hel bezorgde hem dan ook een nijdige interroctie van den heer ltoodhuyzen, dat bij zich geen criliek op de Kamer moest vei oorloven. Do Minister zou verder met diep op het amendement ingaan; hij acht het niet meer dan een motie om zich uit te spreken voor een meer eenvoudige regeling der ouderdomsvoorziening, een interessante ma nifestatie. zooais bij er bijvoegde met een hartelijk glimlachje, dat Lekende glimlach je, dat zoovelen in de Kamer irriteert, in een arbeider s verzekering hooren de uiet-arbeiders niet thuis, klonk het ten slotte uit den ministeneelen mond, en ai weid het woord „onaannemelijk" niet ge bruikt. het amendement werd toch ver klaard 'tot die categorie to belmoren, die de Rechterzijde als één man had af to stemmen, wat ze dan ook deed. Echter niet zonder dat de lieer Duijs er den nadruk op gelegd had, dat, boe billijker een amendement is, en hoe heter voor het No- derlandsche volk, hoe onaannemelijker hel sioeds door den Minister werd vetklaard, ou hij de hoop luid uitgesproken, dat, als dit amendement werd verworpen de Chris telijke arbcideis daaruit leering zouden trekken, en zullen inzien, dat de wet zoo schandelijk is, zoo'n failure, zoo'n totaal afgebrand zaakje, dat er niets aan to ver beteren valt. Als het Ncderlandsclic volk dat onthoudt, dan is volgens ZaandamM afgevaardigde de mogelijkheid niet uitgeslo ten, dat nog eens een ander Parlement op cle puinhoopon van dit verzekerings- Jakatra nieuw Batavia zal slichten, In minder gezwollen taal wees de heer Goeman Borgosius er nog eens op, dat het argument van den Minister, dal het amen dement onaannemelijk was, omdat heb niet paste in het systeem van de wet, reeds daarom niet opging, omdat art. 357 zulks ook niet deed, maai een stuk wetgeving op zichzelf is, waarin juist het hoofd cri terium vui alle verzekering is .prijsgege ven, dat is, dat er geen uitkeering wordt gegeven, waarvoor geen premie wordt be taald. En met nadruk wees hij er op, dat in art. 357 alle-ethische overwegingen dooi den Minister eenvoudig aan kant worden gezet. Do „feestgave" toch werd gegeven aan allo arbeiders, ook wanneer zij haar niet noodig hebben, wanneer zij een spaar pot hebben, of een erfenis ontvangen, ook aan degenen, die nie! behooren tot do honorable werklieden, aan de slampam pers eu consorten. Dit zal de zaak' nog hauler maken voor de vclq honorable nict- tU'beidei's, die van „de feestgave" verstoken SCHIED 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1913 | | pagina 5