jit miner Maat uit DRIE l\mi
Eerste Blad
66"to laargang,
Zaterdag 19 April 1913
No. 14200
Kapitein Dodèro.
Deze courant verschijnt ti a g e 1 ij k s,: met uitzondering van Zon-, en FeoatdageïD
Prijs per kwartaal.; Koor Schiedam en, E jaar dingen fl, ljf^ franco
oer post fi. 1.65. N
Prijs per week: Koor Schiedam en ElaarcUngon l'ö cent, 1
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen*
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten 'des middags vódf een
bui aan het Rureatf bezorgd zijn.
i 1 Bureau: Lange Haven No. 141 (hook Korte Haven)". 1
Erfje der Actverteïüïiëm Kan 1B regels flÖ.92iedere regel mees,
15 cents. Reclames 30. cent por ïegeL Groote letiera naar. de plaats die Jsjj
innemen.; c -
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaaideöi Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen*
In do nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertenliej bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen*
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITOTLMD.
j Schj.edam, 19 April 1913.
BELGlft
De toestand is gisteren, den vijfden dag
der staking, onveranderd gebleven. Te Brus
sel beginnen de gevolgen der staking zich
al meer te doen gevoelen. De voorraden
koopwaar noemt er sterk af, daar er geen
aanvoer uit de provincie is. Verder heb
ben de typografen, die zich eerst tegen,
deelneming aan de staking verklaarden, gis
teren toch besloten om heden zich bij de
staking aan te sluiten en die ook tot de
bladen uit te breiden. Men verzekert, dat
dö katholieke fel ad en toch zullen blijven
verschijnen. Het geheele aantal stakers be
droeg gisteren te Brussel 26.000, d. i, 2000
meer dan daags te voren.
Uit Antwerpen, komen eveneens berichten
dat daar tie toestand verergert. De haven
loopt er leeg bij gebrek aan aanvoer van
goederen. Gisteren lagen er 74 schepen
minder dan op den 18en April van het
vorige jaar. Er liggen nog vijf stoomsche-
"pen lading in te nemen. Dit geschiedt met
b'ehulp van werklieden uit de provincie
'en van de equipage der schepen. Te Ter-
neuzen worden thans voor Gent en Ant
werpen bestemde schepen gelost.
Te Gent is de toestand onveranderd. In
de textielindustrie staken 7000 arbeiders en
arbeidsters op een totaal van 25,000. De
groote metaalfabrieken zijn op twee na ge
sloten.
Een geringe hervatting van, den arbeid is,
naar Reuter seint, op te merken id de
kolenmijnen van' Luik, Seraing- en 'Herstal,
en bij de Société Cockerill en tie fabriek
van oorlogswerktuigen te Herstal. De sta
king nam daarentegen toe in, Het Land
van Herve. 1
In La Louvrièro is de staking bijna alge
meen in de kolenmijnen en in de metaalnij
verheid.
Te Charleroi moet het aantal stakers met
800 zijn verminderd. De toestand is er op hot
oogenblik alduser staken 38,000 mijnwer
kers, 21,184 metaalbewerkers, 10,280 glas
blazers, daarbij komen dan hog 4650 sta
kers van verschillende categorieën.
Uit Bergen wordt gemeld, dat er van een
hervatting i van den arbeid in de kolenmij
nen nog niets valt te bemerken.
In de Kamer zijn gisteren de beraadsla
gingen over den politiekert toestand voort,
gezet. De liberale leider, Ilijmans, predikte
verzoening en stelde voor de fitting te
schorsen om de partijen de gelegenheid
te geven zich met elkander te verstaan.
De president van' den ministerraad' stel
dé' voor om de socialisten in staat te stel
Novelle van
'ANTON GIULIO BARRILL
2),
Welnu, kapitein, zie wat een verlan
gend auditorium je hebt. Maar we zijn hier
niét op ons gemak; laten we naar beneden
gaan in het atrium*) (voorhal), warn'
we op ons gemak kunnen liggen, rooken
en drinken in den maneschijn.
Ta, dat is goedDe maan is juist zoo
mooi I i
Vooruit, naar het atrium, naar het atri
um, en levo kapitein Dodèro!
- We zullen een sigaar aansteken aan
het vuur, dat bestemd was hem te bra
den 1
We zullen drinken op de gezondheid
van de koks, die het spit hadden moeten
draaien
Ja, ja, bromde de kapitein tusschen
zijn. tanden, terwijl hij met de vroolijkc
bende naar liet atrium ging: ik zal jelu
het verhaal wel opdisschcn en zoo, "dat
jo allen met een langen' neus blijft zitten
Toen ze allen beneden waren en. op
hun gemak gezeten naast de pilaren of de
trappen, begon kapitein Dodèro met luider
stemi
Atrium, voornaam deel eener oude
Romeinseho woning- i i
len zich rut te spreken en de zitting tot
Dinsdag te verdagen. Dit voorstel werd
aangenomen.
Voordat de vergadering uiteenging, stel
de 'de 'liberaal Masson nog de volgende mo
tie voor: I
„De Kamer neemt akte van de verkla
ring der regeering, aldus geformuleerd
'Wanneer de gemoederen tot rust zullen
(zijn gekomen zidlen wij tot uwe beschik
king 'zijn 'om alles te onderzoeken en alles
te behandelen.
„De regeering 'zou een commissie kun
nen feenoemen, die zou moeten uitmaken
of Goor een bepaalde formule de verschil
lende partijen tot elkander gebracht zou
den kunnen worden.
„Wanneer die commissie erin slaagt een
formule te vinden, die beter is dan hei
tegenwoordige stelsel, zelfs ten aanzien (ran
de wetgevende Kamers, zou dit waarschijn
lijk voor alle leden, die zich aan een
herstemming moeten ondenverpen, een aan
leiding zijn om tot hun kiezers te zeggen
„(Wij hebben een formule gevonden, tiki
ons aannemelijk voorkomt. Zijt gij daarvan,
gedienid ?%-<
De verschillende partijen zullen, tlezb hio-
tie Dinsdag behandelen.
De socialistische Kamerfractie besloot sn'ai
afloop der Kamerzitting een manifest tot
het land te richten, waarin de verdaging
id er Kamer tot Dinsdag- (wordt geconsta
teerd.
Zal het vrede zijn of oorlog? Wij weten
het niet, zegt het manifest, maar de staking
is tharrs onmisbaar, opdat naar onze stem
geboord worde.
In het manifest wordt verder' geconsta
teerd, dat 400.000 stakers hup, vertrouwen
in het algemeen stemrecht stellen en Wordt
hun verzocht in hun vredelievende houd Ine
te volharden.
DE BALKANOORLOG.
D.e wapenstilstand.
De tusschen Turkije en Bulgarije monde
ling overeengekomen schorsing der vijan
delijkheden zal duren tot ad. Woensdag.
Mochten de vredesonderhandelingen op
dien datum nog niet tot het geWensohte re
sultaat hebben geleid, dan kan de termijn
■bij onderlinge overeenkomst verlengd \vor-
dcm. Verder is bepaald: dat 'n, commissie uit
beide partijen een neutrale strook tusschen,
beide legers zal aanwijzen,
(dat, indien de vijandelijkheden hervat
Worden, beide partijen dit 48 uren van te
voren moeten mededoedelen, en
dat de Turks'ehe vloot de_proviandeering
van het Bulgaarsclie leger tusschen de Golf
van Saros en de kust van de Zwarte 7.eo
niet mag beletten.
Do houding van Mo n-
t e n e g r o.
De Weenscho „jPotitisehe Korrespondenz'
verneemt uit. Belgrado, dat men (daar -tot de
overtuiging is gekomen, dat Montenegro
in zake Skoeturi zijn houding begint le
Breng me wat rum, dat vocht is uit
stekend om de huig nat te houden, en ik
zal weldra het ruime sop kiezen,
Gerolamol riep dc gastheer, wijn,
water, rum, glazen, sigaren en dlles wat
we noodig hebben I En nu kapitein, onze
ooren staan wijd open om naar uw, ver
haal te luisteren,
Ja, maar ik moet jelui allereerst
vertellen van die arme St e 11 a u e 1 m a i c,
een prachtig schip, op mijn woord, dat
haar karkas in de wateren van. de Stille
Zudzee heeft gelatenj.
In welk jaar, kapitein?
O, vele jaren zijn er sinds dien voor
bij gegaan. Ik was toen vier en twintig,
reken nu zelf maai' uit.
In 1700 dus! riep de grappenmaker
van een Giorgio Du:ante.
Hoor die- jongelui eens! zei kapitein
Dodèro, geraakt je bent öuder dan
Methusaiem, jij, en je verft je haar nog
Wie zegt dat?
Jo kapper "die het rondvertelt aan
wie liet hooren of niet hooren wil.
Maar dit is de geschiedenis van G.
Durante en niet deuwe, viel een ander
hem in de rede. i
Je hebt gelijk, en nu ga, "'ik de mij
ne beginnen, nog eoh, glaasje, en ik steek
van wal.
II.
Ik was vier en twintig, zooals ik al
zei, en tweede stuurman aan boord van;
de Stella del mare, een mooi §chip van
wijzigen in dier: zin, dat het aan den een-
parigen wensch van Europa wil voldoen.
'Het zal iniet lang meer duren, of men
zal te Cettinje, begrijpend, dat elke poging
om de meening der mogendheden te wijzi
gen is mislukt, besluiten van Sk'octari pf
te zien.
De financieele com-
missie.}
Naar Reuter verneemt, is het voorstel 'ge
daan om de linancieele commissie, die to
Parijs haar zittingen zal houden, te 'doen
vergaderen als conferentie, wijl de kwestie
betreffende de oorlogsschatting ter afdoe
ning aan haar zal worden overgelaten,
Naar men vermoedt, zullen Bulgarije),
Servië on Griekenland zich voegen naar
(Ie inzichten der mogendheden, ofschoon
Griekenland, misschien het voorbehoud zal
maken, dat een aanduiding zal "worden ge
geven omtrent de plannen der mogendheden
ten aanzien van Albanië en de eilanden in
de Egcische Zee.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
de hoogte gesteld van de door de regeering
genomen maatregelen.
In officieuso kringen te Parijs is men
Van meening, dat het incident thans als
geëindigd moet worden beschouwd.
Frankr 'ij k.
De staatsraad Ogier heeft het onderzoek
naar het gebeurde te Nancy beëindigd en
hel rapport over zijn bevindingen aan den
minister van binnenbandsche zaken over
handigd. De conclude daarvan is: In het
Casino te Nancy is geen incident voorge
vallen; in een café had een woordenwis
seling zonder scherp karakter plaats; op
den weg naar het station is niet op een
wijze betoogd dat de politieagenten tus-
schenheide moesten komen, op het perron
hebben geen militairen aan de relletjes
meegedaan, die trouwens niet waren uitge
lokt door hen die. de Duitschcrs hadden
gevolgd, maar door inwoners van Nancy,
die 'savonds laat gewoonlijk naar het sta
tion gaan. Het stationspersoneel heeft het
mogelijke gedaan om de Duitschcrs te be
schermen maar was niet talrijk genoeg om
dat afdoende te doen. liet politietoezicht
was onvoldoende om wanordelijkheden te
voorkomen. De tijd. dat de Duitschcrs niet
beschermd Stijn, was niet langer dan} 3 a 4
minuten. Den overigen tijd hoeft geen van
het stationspersoneel gezien dat de Duit
schcrs geslagen zijn.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft, na kennisneming van dit rapport,
do twee politieagenten die zich in den
avond van Zondag j.l. aan het station bevon
den, ontslagen.
Maatregelen tot spoedige reorganisatie
van de politie te Nancy zijn in onderzoek.
In liet belang van den dienst zal de over
plaatsing van den eentralen en den specin
len commissaris noodzakelijk zijn.
De profeet van het departement Mem the
et Moselle, die nagelaten heeft den minis
ter onmiddellijk te waarschuwen, Wordt in
een andere functie geplaatst.
De minister van buitenlnndsciio zaken
heeft den Duitse hen gezant gisteravond op
vijfhonderd ton, wal a-oor dien tijd al een,
wonder was, en de werf van Varazzo,'
waar hel gebouwd was, alle eer aandeed
Ze had don, vorm van een sporw'cr, waar
door ze een vlug zeiler w'ns. En als zo
voor den wind liep, alle zeilen op, dan' had
je ze moeten zien, tien knoopea per uurl
De Stella del mare doet mij aan den armen
kapitein Fantasia denken, die veel van,
haar hield, veel moor dan van zijn eigen!
vrouw. En' daarin had hij nog zoo erg on'
gelijk niet, daar zijn vrouw* net zooveel om
hem maaide, als om den Grooten Turk, ter
wijl de Stella del mare al zijn bevefeinl
gohooizaamdc met een zachtmoedigheid
die aan genegenheid grensde; hij aanhad
haar zooais men een vrouw aanbidt in dg
wittebroodsweken, hij hield van haar, van
de kiel tot aan den grooten mast, Van,1 het
achterdek tot aan het voordek. Ze zijn
allebei om zeep gegaan, kapitein Fantasia
en zijn schip, de ceno niet ver van do an
dere en in dezelfde zee zijn ze zon'dcr
ceremoniën begraven. De goede man heette
Giovanni del Bene, maar bijna niemand kon-
de hem onder dien naam; iedereen noemde
hem kapitein Fantasia, omdat hij inderdaad
erg fantastisch was, en ook omdat die uit
drukking dikwijls door hem werd gebruikt.
Is u ziek, kapitein, drink toch lin
de bloesem, Fantasia 1 antwoordde bij.
Kapitein, ik denk dat dit zaakje wei
nig op zal brengen. 1
Fantasia, Fantasia, Enfin; Fanta
sia hier, fantasia daar, alles was fanta
sia en dien bijnaam had hij gehouden.
lijke aanvragen van andere staten, wier
burgers betrokken zijn bij den landbouw*,
de visehvangst en ar.dere bedrijven, op.
welke de genoemde wetten, van uadeeligen'
invloed zon kunnen zijn.
O os tenr ijk-Hougarij e.
Door het hoofdbestuur van het Hongaar-
sehe Roode Kruis is bij de regeering "en
voorstel ingediend om te bepalen, idat vrou
wten, die daartoe zoowel lichamelijk als
(verstandelijk geschikt geacht kunnen wor
den, verplicht zullen zijn van haar 30ste
tot haar 40ste levensjaar in tijd van oor
log als verpleegster dienst te doen. De
minister van landsverdediging, generaal Ila-
zai, heeft zijn steun aan dit voorstel toe
gezegd.
Alle arbeiders in de haven van Fjume
hebben het werk gestaakt. Zij eischen een
loonsverhooging met 50 .cents daags. De
patroons hebben met uitsluiting gedreigd',
wanneer het werk heden niet wordt her
vat.
Italië.
Kardinaal Men7 del Val heeft gisteren
bij de ontvangst van het corps diplomati
que gunstige mededoelingen gedaan omtrent
(den gezondheidstoestand wan den paus.
Z. Ij, heeft Donderdag en gisteren verschil
lende breves geteekend.
Het bulletin van gisteravond omtrent Üen
toestand van den zieke luidt a's volgt:
„Dok heden is de paus vrij van koorts
gebleven. Tegen den avond was de tem
peratuur 36.?,. De beterschap houdt aan.
(Get.): Marchiafava, Amïek"
V e r e e n i g d e Staten en Japan.
in Japan is groote beroering gewekt door
het, voorat tegen de Japanners gerichte,!
wetsontwerp, verbiedende het grondbezit
aan buitenlanders, dat waarschijnlijk door
de Caüfornische Volksvertegenwoordiging
zal worden aangenomen. Donderdagavond
werd te Tokio een opgewonden vergadering
gehouden, waar één der sprekers zelfs
het voorstel, deed om een vloot naar Cali
fornia te zonden.
Naar men zegt, zoo seint Reuter uit To
kio, acht de Japansche regeering do hui
dige verhouding tusschen Japan en,
Amerika de moeilijkste, in welke beide lan
den ooit tegenover elkander hebben ver
keerd, wijl, Japan in een buitengewoon las
tig parket komt ten gevolge van den on
wil van de Amerikaansche regeering om
tusschenbeide. te treden en vail de onmoge
lijkheid om hier tegenmaatregelen te ne
men.
Italië verontrust zich evenzeer over het
wetsontwerp in kwestie en heeit door
zijn ambassadeur bij de regeering ie
Washington inlichtingen laten' inwin
nen omtrent de gevolgen, die de voor
gestelde landwetten eventueel kun'nen bob
ben voor de Italianen en voor Iran belan
gen in Califoinië. Men, verwacht soortge-
ik was al sedert twee jaar aan boord
van de Stella del mare, toen we voor
die ongelukkige reis naar Sima. vertrok
ken. Na negentig dagen varen, w'aarbij
voor- en tegenspoed eerlijk verdeeld .wa
ren, bereikten wij kaap Hoorn, en dat is
een gevaarlijke kaap, dal verzeker ik je,
met die westenwinden, die ons overvie
len het voorzeil zag je als een vlieger
de iuclU in vliegen en do fokkomast knap
te at als een rietje; 't was een leVen'
als een oordcel en je kunt je wel voor
stellen hoe de zee in beroering ,was, en
hoe we op en peer dansten op de woeste
golven. Een van de groote masten be
gaf ons ook al en om een andere op te
zetten en een nieuw zeil te hijschcn, wat
toch noodig was om door tc kunnen zei
len, daar was geen denken aan onder
dat. gebulder van de elementen. We beslo
ten dus de zeilen maar te reven op dre-,
ven langzaam tot op 70° breedte.
Twee dagen hielden wij het op die ma
nier uit, en als de Stella del mare niet
z-oo'n stevige kast was geweest zou ze toen
al naar den kelder zijn gegaan. Maar wat
heeft haar toen dat volhouden gebaat,
arm schip, en waarom deed zo zoo'n moei
te de haaien achtc zich te laten, nu ze
toch eenige dagen later Maar basta,
laten we doorgaan. In die twee dagen van
gedwongen vaart naar de Stille Zuidzee,
herstelden we het mastwerk. Wij zeilden
eindelijk kaap Jlooru om, maar met don
wind woester dan ooit tegen het voorschip, i:
zoodat er geen, apdere uitkomst overbleef
Uit de Pers.
Laakbaar kabaal.
In een deze week te Utrecht gehouden
piopaganda-arond der 'Vrijzinnige Studies
en Propaganda-Vcreeniging aldaar w'erd na
een lezing van het Kamerlid, den; heer Rood-
huijzen, gelegenheid gegeven tot debat.
De in de zaal aanwezige sociaaldemo
craten lieten zich daarbij, zoo lezen wij inl
het „Uil', Prov. Dagbl.", door begeleidend,
schreeuwen en gillen niet onbetuigd.
De Redactie van dat blad beeft zich
daarover duidelijk en klaar uitgesproken.
„De opwinding zoo schrijft zij be
reikte haar hoogtepunt, tóen men den spre
ker meende „beet" te hebben, wijt hij eer
lijk erkende, dat, als in een door hem ge
schreven en ter vergadering geciteerd
geschriftje te Lezen was, dat den onder-
wijzei' opgelegd moest worden „liefde tot
het Huis van Oranje" te kweeken, er be
ter zou hebben gestaan „eerbied voor de
overheid". Herstel dus van een vroeger ge
maakte onjuistheid.
Op de aanwezige sociaal-democraten,
maakte deze verklaring evenwel een gewel
digen indruk; $en kabaal brak los, als ware
de heer Roodhuijzen de onbetrouwbaarheid
in eigen persoon.
Een woord van protest tegen liet rumoer
werd van de zijde der soc.-dom. leiders niet
gehoord. Men liet den stroom van veront
waardiging den vrijen loop. In de hitte van
den strijd en waarschijnlijk vooral wijl
er op dal oogenblik sprake was van het
Grotenhuis vergaten de kabaaimakers
heelcmaal, dat het eer goed- dan afkeuring
verdient, wanneer iemand een gemaakte
fout herstelt, er\ bovendien een fout, die toeh'
weikclijk niet zooveel om 't lijf had. De heer
Roodhuijzen zeidc dan ook terecht: „de
meneer, daarginds, die zoo gilt, hoeft zeker
nooit een fout in zijn leven gemaakt."
Nu zijn het, dunkt ons, inzonderheid do
sociaal-democraten, die op liet punt van wij
ziging van vroegere inzichten, wel de uiter
ste ingetogenheid mogen betrachten. De
moesten hunner toch hebben in vroe
ger jaien andere inzichten gedeeld, dan,
die zij thans vooislaan. En men moei.
nu waarlijk niet de air aannemen van1
den hevig-verontwaardigde, als men bij oen!
ander in minimale mate constateert wat men
bij zichzelf of naaste geestverwanten
op uitgebreide schaal hoeft kunnen Waarne
men. Het sprcekwooul van den balk en 'den;
splinter heeft (nog steeds een aclueelq
waarde.
Een der debaters van Maand agcWopd was
dr. J. Wan Leeuwen die nèch ter plaatse
zelve nóch in de jongstverschenjen pllovo-
ring van zijn „Stem des Volks" zijn' partijge-
nooten en volgelingen op hun onwaardige.
dan naar het westen to keeren, of voor den
zuidenwind te zeiion. Kapitein, Fantasia be
sloot lot het laatste en dc zaak marcheerde
in den beginne niet al t.e slecht De wind
was een beetje gaan liggen en we kon
den met de zeilen, d.ic ons nog overge
bleven waren, doorvaren, zoodat we acht
mijlen per uur haalden, zonder te wl
uit de richting te gaan. We begonnen wat
opgewekter te worden, en, wie de en
ge dagen in 't geheel niet had goshijNui.
trachtte nu zijn schade wat in te Ir,Lm,
toen op een nacht, tusschen het I iwa.u
van do golven en het gieren van den
wind, een geweldige slag jverd, gehooid
en het schip kraakte en sprongen mankte
alsof het op een rots was gestooten. Dat
was de eerste gedachte die hij me opkwam»
toen ik doodelijk verschrikt uit mijn hut;
rende, waar ik een half uur te voren wat
was gaan. rusten. Ik was onmiddellijk' op
dek, waar de kapitein stond te midden varf
de algemecne verwarring, mopperend, vloe
kend, dal op deze plaats geen rotsen of
zandbanken konden zijn. Het moest dus
een andere lamp wezen.
De kapitein had gelijk. Weet je wat het
was? De romp van een verbrand schip]
door den stroom meegevoerd, en dat de
golven tegen, ons voorschip hadden,' ge
smeten. 1 I
(Wordt vervolgd-I
SCHIEDAMSCHE COURINT
i
