66* Jaargang.
Vrijdag 25 April 1913
No. 14205
Kapitein Dodèro.
Deze courant verschijnt 3 a g e l ij k s,: met triteonRering ran Zon- en Eeeatdoges,
prjjs,per kwartoalj £oox Schiedam en Kiaarfiingan fl. ljïö4 flans#
pal post fl.-l.66.
Prijs P® week': Koor Schiedam on Klaarciingen 10 pent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen*
Advertóntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
por aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek' Korte Haven).
Erjjs Bex A'flvBtteötlënï San 1—B regels flö.92} iedere regel rtfe*s,
16 cents. Reclame 8Q cent por EegeL Groote letters ztaar de plaats 31e ejj
innemen*
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaat9«fe larieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen*
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den pnjg
van 'éQ cento per advertentie bij vooruitbetaling aan bot Bureau te voIBoaai
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 25 April 1913.
DE BALKANOORLOG.
Do inneming van Skoeta.r.i.
De Europeoscho mogond heden zijn in den
toep dei' Balkangebeurtenissen nogmaals
voor een fait accompli gesteld, en thans
voor een stand van zaken, welks gevolgen
nog niet te overzien zijn. In elk geval
zien velon de toekomst donker In, vooral
nu Montenegro er niet aan schijnt te den
ken om Skoetari, nu zijn krijgseer door
de verovering is gered, weer legen vergoe
goeding af te stuur, in een toespraak toch,
die koning 'Nikita tot de manifestanten,
die hem met -de behaaldo overwinning voor
zijn paleis hulde betuigden, hield, verklaar
de hij, 'dat do gebrachte offers niet nutte
loos waren geweest. „Skoetari is van dit
oogenblik af Montonegi ijnsch en het bezit
van dezei stad zal het land tot nieuwen
bloei brengen". 'De koning sloot zijn rede
voering met de woorden„Leve het Monte-
grijnsche Skoetari!" Do menigte stemde
geestdriftig in met dezen uitroep.
En bij de ontvangst van de gezanten
der Balkanstaten, 'die hem kwamen geluk
wenschen, zei' de koning, dat de val van
Skoetari Oen nieuwen toestand in het leven
heeft geroepen, waarmede men overal re
kening dient te houden. De geestdrift in
het geheele land is even groot als do ver
ontwaardiging zou 'zijn, 'wanneer men er
aan denken zou Skoetari al te staan. Nie
mond in Montenegro zou het thans wagen
deze gedachte Uit to spieken. Noch d<,
regeering, noch de koning zouden dan bij
het volk gehoor vinden. „Wanneer Europa
er nog aan denken mocht Skoetari, waar
voor Montenegro "bijna doodbloedde, aan dit
laad te ontrukken, dan moest Europa deze
taak zelf maar ten uitvoer brengen."
Vooral Oostenrijk, dat met Italië voor de
onafhankelijkheid van Albanië heeft gestrc
den, is men door den val van Skoe
tari onaangenaam getroffen. De overgave
der stad zoo verneemt de „Nette Freie
Presse" uit diplomatieke kringen, heeft een
totaal nieuwen en zeer ernstigen toestand
in het leven geroepen. 0ostemijk-Hongarijc
kan in 'deze kwestie niet toegeven en
Duitschland en - Italië zijn het volkomen
met Oostenrijk eens. Het is waar, dat Oos
tenrijk scherpe maatregelen aan de mo
gendheden heeft voorgesteld om Montene-
grolot 'de ontruiming van Skoetari te duin
gen, .Van welken aard deze maatregelen
zuilen zijn, kan op dit oogenblik nog niet
gezegd worden, daar do beslissing hierom
trent berust hij de ambUssadcursconforentie
te Londen. Men zal eerst trachten koning
Nikita op vredelievende wijze te overtui
gen, dat in de opvattingen van Europa
niets'gewijzigd 'is door het feit, dat honger
Novelle van
ANTON GIULIO BARRILI.
en ziekte'de dappere bezetting van Skoetari
tot de overgave gedwongen hebben. Mis
schien zal men koning Nikita compensaties
aanbieden; compensaties echter ten koste
van het a.s. Albanië zijn ton e en o urn aio
buitengesloten. Mochten vredelievende mid
delen niet helpen, dan zal men tot geweld
moeten overgaan. Hierbij dient echter in
hot oog te worden gehouden: lo. dat het
niet waarschijnlijk is, dal Frankrijk zomlei
Rusland deel 'zal nemen aan een interna,-
tionaie expeditio en dat men, naar het
schijnt, ook geen zekerheid heeft omtrent
de howling van Engeland, en 2o. dat de
groote mogendheden bedacht zijn dat do
actie v,an een enkele groote mogendheid
gevaar voor ernstige complicaties zal op
leveren. Het is daarom niet buitengeslo
ten, dat men Oostenrijk-Hongarije en Italië
een mandaat geven zal tot ontruiming van
Skoetari.
Tot zoover het Weensche blad. Naar Reu
ter verneemt, wordt er in de nota van
Oostenrijk aan de mogendheden op gewezen,
dat de toestand, ondanks de inneming van
Skoetari door de Montenegrijnen, niet ver
anderd is. Het prestige dor mogendheden
echter is geschokt. Oostenrijk noodigt haar
derhalve uit een beslissing te nemen om
trent maatregelen tot herstel van haar pres
tige.
Verder verklaart Oostenrijk-Hongarije, dat
dit rijk, bijaldien -de mogendheden niet ten
spoedigste eon besluit nemen, zal zien zelf
ervoor te zorgen, dat de besluiten der mo
gendheden geëerbiedigd worden, en dat Mon
tenegro Skoetari ontruimt.
In diplomatieke klingen te Londen is
men, volgens een llcuter-telcgram, geens
zins pessimistisch gestemd. Men meent, dat
Montenegro wel zal toegeven. De hierboven
aangehaalde uitlatingen van "koning Nikita
zijn er echter niet naar, om aan die mee
ning vee] Waarde te doen hechten. 1
De Turköclie en Montene-
grijnsch e legers'.
Volgens de voorloopige berichten, z'ou-
Hen de tMontenegrijnen Jiij' den laafeten
aanval 3000, de Turken 5000 man aan
doo'den hebben verloren.
Generaal Essad pasja heeft de Tuiksche
ï'c-geering kennis gegeven, dat hij ten ge
volge van het ontbreken van levensmid
delen, zich genoodzaakt heeft gezien do
forten te ontruimen en de stad Skoetari
aan den Montenegrijnschen bevelhebber op
de volgende voorwaarden over te geven;
Do trqepen zullen hun wapenen, veld- en
berggeschut en munitie medenemen, tevens
is hun toegestaan onmiddellijk in St. Gio
vanni di Medua en Tirana soheep ie gaan.
De Montenegrijnen hebben, naar uitCct-
tinje wordt geseind, 120 kanonnen buitge
maakt, waaronder 40 ,->ne]vn urkanonnen, 12
houwwitsers en talrijk oorlogsmateriaal
GEMENGDE 5EEDEDEELTNGEN.
België.
Het besluit van het socialistische con
gres, waarhij de onmiddellijke hervatting
van de arbeid wordt aanbevolen, vindt niet
overal onverdeelde instemming. Vooral on
der de mijnwerkers m Henegouwen is de
stemming tot voortzelling van de staking
overheerschend. Overigens bestaat er in allo
jndustriën, naai' uit Bei-gen wordt gemeld,
neiging tot hervatting van den arbeid. Te
Charleroi hervatten gistermorgen, dus voor
dat nog de bovengenoemde beslissing was
gevallen, 4000 metaalbewerkers den arbeid.
In het geheele dsitnet Charleroi waren gis
teren nog G2.658 stakers.
In het Luiksche kolenbekken nam gister
avond het aantal werkwilligen met 230
man toe.
n.l. naar complete nationale en financiëele
autonomie.
Niet minder ernstig is de toestand in
Koerdistan, dat eveneens autonomie
wenscht, en in Aimenië. Er ioopen hardnek
kige geruchten, dat Russische troepen in
groolen gotale geconcentreerd wonten aan
de grens van Armenië en telegrammen lan
Toerkhan pasja, den Turkschèn ambassa
deur te Petersburg, schijnen deze geruch
ten te bevestigen. Eigenaardig is het, dat
deze concentratie van Russische ti oepen
samenvalt met een krachtiger optreden van
do Armenische revolutionnairen. Men vreest,
dat het verzwakte Turkije alleen niet in
staat zal zijn de orde te her-stellen.
Ziektewet.
De Tweede Kamer heeft lieden de ziekte-
wet aangenomen met 58 tegen 22 stemmen
De lieer Lobman verklaarde tegen het ont
werp te zullen: stemmen, wegens heb daarin
z. i. ongerechtvaardigd opgenomen d,Wang-
stelsrl. De heer Troelstra verklaarde, da"
de soc.-dem. fractie vóór het ontwerp zou
stemmen wegens de verbeteringen daarin,,
sedert de indiening aangebracht, en omdat
onder de tegenwoordige politieke omstandig
heden, bij verwerping van liet ontwerp geen
betere regeling is 'te verwachten. De heeC
Nolens motiveerde de stem zijner geestver
wanten voer hot ontwerp.
Turk ij e.
De crisis in het Turksche rijk, veroor
zaakt door de afscheiding van de Balkan,
krijgt nog een ernstiger karakter, nu ook
revolutionnairc bewegingen in Klein-Azië
een grooten omvang gaan aannemen. Tc
Beiroet zijn, naar do „New-York Herald"
meldt, door ontploffingen een groot aantal
huizen vernield en verschillende personen
gedood.
Turkije heelt aan Syrië reeds de volgen
de concessies moeten doen: lo. Alle amb
tenaren in die provincie moeten Arabisch
kennen
2o. Het schoolonderwijs moet in streken,
waar- de Arabieren do meerderheid der be
volking vormen, in het Arabisch worden
gegeven
3o. Do behandeling van rechtszaken
moet eveneens in het Arabisch geschieden.
Daarmede hebben de Syriërs hun doel
echter nog lang niet bereikt. Zij streven
Vereenigde Staten.
Minister Bryan heeft gisteren zijn plan
tot bevordering van den. wereldvrede voor
gelegd aan het corps diplomatique.
Bryan verklaarde, dat zijn. plan is het
sluiten van overeenkomsten mot eiken staatj
waarin zou worden vastgesteld, dat alle
kwesties aan een onderzoek zullen worden
onderworpen. Deze overeenkomsten zouden
dan in de plaats treden van alle thans be
staande nrbi tra go-verdragc n, die thans
enkele Kwesties van arbitrage uitsluiten
en tevens zou worden bepaald, dat geen
geschil, dat aanleiding tot een oorlog kan
geven, zonder onderzoek zal worden ge
sloten. -
Een speciale commissie uit den Senaat
heeft dezer dagen een gunstig rapport uit
gebracht over een voorstel tot herziening;
der grondwet, ten einde invoering van ytou
jwenkiesrecht mogelijk te maken. Zoo mo
gely'k zal het voorstel nog in deze zitting
van den Senaat worden behandeld.
BINNENLAND.
7) f ij P";|| 'I
On!ze zielen hadden' zeker niet veel re
denen cm Vroolijk te zijnmaar dat was
njet het oogenblik! om 'aan de ziel te den
ken. Het lichaam was 'gelukkig, dierlijk ge
ulddg en' dat was alles wat we wenschten.
Dm niet genoodzaakt te zijn later mijn
verhaal te onderbreken vertel ik u Jiu
vast, dat ops eiland is gelegen op 40o
Z. breedte en, HGo N. lengte; of dit Lcc-
lemaal nauwkeurig is durf ik niet te ver
zekeren, daar ik' mijn waarnemingen) ver
richtte onder minder gunstige omstandig
heden en mij de noodige kalmte die
daarvoor Vereischt Wordt, ontbrak. Dit
eiland is het meest Oostelijke van zeven
andere, die een groep Wonnen die ik den
naam gaf van de Zeven hoofdzonden.
Do bewoners (wilden) noemen zo Ocue-
haeats en ik' gaf hun geen christelijker
naam, omdat ik vond, dat ze hot vol
strekt niet verdienden'. Ik heb ze ook
niet uit ,naam van Z. M. den koning van
Italië willen aanvaarden om mijn regteo-
ring in geen verwikkelingen te 'brengen,
waarbij zo met de Engelschen zou te
dom hebben gekregen en God weet met
hoeveel andere volken die meer dan wjj
over verschillenjdo deelen van den aard-
fe°l heerschenl Het- zijn zeven eilanden
Hofbericht.
II. M. de Koningin ontving dez.cn och
tend ten 91/2 uur den minister van oorlog
in conferentie, .reed ten 11 uur in open rij
tuig uit tot het maken van een toer en
begaf zich ten 121/2 uur aan den lunch
bij H. M. de Koningin-Moeder.
Teruggekeerd ten Pal ei ze, ontving II. M
op verschillende uren van den namiddag
in audiëntie de ministers van binnenland
sche zakon, van financien en van buiten-u
landsclie zaken.
Laats tg eindde 1 ia tevens tegenwoordig
bij het bijzonder gehoor, dat H. M. ten 6
uur verleent aan den nieuwhenoemden
Spaanschen gezant hij Rr. Ms. Hof.
zonder meester, wie er bezit van nemen
Wil, kan zijn gang gaan.
1 En nu keer ik tot mijn. verhaal terug, 'dat
ik onder den kokosboom bij de bron in
tien steek liet, Dio twee vondsten waren
bepaald een zegen van den hemel, jWe
aten, wo dronken en we drukten elkaar
de hand als mannen, die aan den dood
zijn ontsnapt en die hun geluk haast niet
durfden gelooven; en denkende, dat het
.eiland onbewoond was en we door geen
levende ziel zouden worden gestooul,
strekten we ons op het gras uit om ocni-
go uren slaap te| genieten. Na zoovele
dagen van ong rustlieid en misère Had
den we eenige uren rust wel dringend
pioodig. En inderdaad geen tien minuten
'nog waren voorbij) of we sliepen vast.
(Wat mij betreft, ik droomde, dat hot ei-
iland onbewoond was en wij het met z'n
'vieren moesten bevolken mei vrouwen, ik
weete niet waar vandaan, maar een was
ter die ik nu niet behoef te noemen, en ik
was in den droom zoo gelukkig, dat ik mo
niet afvroeg hoe ze daar gekomen W-as
en hoo ik ze tot. koningin van de ko
lonie had gekroond, niettegenstaande alle
kerkelijke tegenkanting en allo vervloekte
vetten van Europa.
Een mooie droom die ik nu ook wel
wdtdo hebben, maar die ik niet graag on
derbroken zou zien zooals toen, door het
blaften van eep hond, die mot liet aan
breken Van den, dag wakker gewonden,
zag hoe de omliggende heuvels zich ]>c-
volkten met leelijke koperkleurige tronies,
die ons in onzen slaap gadesloegen on
zich gereed maakten; ons onverwacht te
oven-aïksk 1 lull it
IV.
Gij zult wel begrijpen, dat het een on
aangenaam ontwaken voor ons was. Het
Was klaarlichten dag, wel een bewijs, dat
we als marmotten! hadden geslapen. Zoo
dra de roodhuiden ons zagen opslaan cn
vet bemerkten', dat wij1 volstrekt niet over
bun verschijning verheugd Waren, kwamen
ze Onder vervaarlijk geschreeuw uit
het bosoli te voorschijn). j
ïk denk, dat zo op die manier elkaar
tot vechten, wilden aansporen, en ik voel
de als het ware al do slagen, die we
straks zouden krijgen; maar integendeel,
toen zo lot den rand van bet boscfi wa
ren gekomen, stonden ze opnieuw stil alsof
zo met hun aanvoerder wilden overleg
gen. Ze waren ongeveer hondeid man
sterk, lang van gestalte, goed gepiopor-
tionneerd en stevig gebouwd, van een
lichte koperkleur en met op vreemde wij
ze rood cn blauwgevc-i fde gezichten, bo
venlichamen en boenen. Hun wapens be
stonden uit houten lansen en een groote,
gesneden knuppel. Ze hadden geen Weeren
of sieraden aan, behalve eenige geklem
de Veercn, op het hoofd. Een 'droeg een ge
klemd lapje om zijn lendenen en Uvce arm
banden boren, den elleboog. Zijn breedo
borst Was versierd met een blauwge-
kleurde teekeliing, omringd doer oen stralen
krans, die een mmschelijk gezicht moest
Voorstellen. Dat was hel beeld der Zon en
do aldus toegetakelde man' was de koning.
Begrijp je het? Een; koning, die zich dé-
rangeerde voor ons arme slakkers, onbe
kende lieden, dio de zee daar had neerge
gooid. Bij on's zouden de koningen hun mi
nisters 'zenden, om zulke zwervers te ont-
Jablleum-Het Concertgebouw.
Bij Kon. besluit van 21 dezer zijn:
le. benoemd:
tot ridder in. de orde van dear Neder-
landschen Leeuw, rnr. R_ van Rees, voor
zitter van het bestuur vau d© 'naamioozo
vennootschap „Het Concertgebouw;", te Am
sterdam 1
Eo. in de orde van Oranje-Nas'sau:
a. tot officier mi;. II. J. van Ogtrop^
lid en secretaris van genoemd bestuur;
b. tot ridder, Cj. Dopper, 2dc-directeur
van het orkest van Het Concertgebouw^
cn L. Jj. II. Zimmermanp, concertmeester
van dat orkest, helden te Amsterdam; en
is:
3o. de eere-medaille der orde van Oranje-
Xassau in goed, toegekend aan P, Smies,
geëmployeerde bij liet Concertgebouw, te
Amsterdam.
Overneming Ned. Bell Telefoon Maatsetiij.
Het wetsontwerp tot verhooging van bet
9o hoofdstuk dor s taats beg 10 oting voor 1912
(overneming door het rijk van de locale
telefoonnetten der Ned. Bell. Telefoon Mij.)
is gisteren dogr de Kamer aangenomen.
Ponsloen geaieonte-ainbteaareu.
Binnen'eenige dagen zal bij de Ttvee.de,
Kamer inkomen het gewijzigd ontwerp ini
zake de pensioenen der gerneenteambtenh
ren. De wijziging strekt om de ambtenaren
van die gemeenten, welke reeds een eigén
pensioenregeling bézitten, van de toepassing
der wet. uit, te zonderen, doth- de wet
wél te doen gelden voor de ambtenaren dien
gemeenten aangesteld na de invoering der,
wel, op welker afdoening de Regeering
blijft prijs stellen vóór het a.s. recès det!
Kamer. I
varfgen; de ministers zouden een prefect
zenden, cn, deze zou er, Rank zij
do prachtige hiériu-chiesche weg, eera cara-
biniere op uit zenden. Daar te Ocuena-
cati bestond niet zoo'n samenstel van mach
ten; do koning had hef opperbevel over
het leger en de marine, administreerde
de justitie en ondeizocht de paspoorten^
opende de Kamera en sloot do gevangenis
sen; hij werkte als een os en at dus piet
ten onrechte voor zestien.
Wij, met z'n vieren, waren, als piloten
blijven staan, niet eens meer wetend of
wo nog onze armen hadden.
We zijn verloren, dacht ik bij mezelf;
dit volk maakt van ons een lekker hapje.
Inlusschen begonnen de wilden een lied
to brallen, waarschijnlijk hun Maraoilku-
se, maar ik slaagde er niet in om uit de
melodie wijs te worden. Ik merkte alleen
op, dat, hoe meer zo naderden, hoe wil
der ze werden, do knuppels in de lucht
zwaaiend en de lansen op ons gericht.
Kapitein, fluisterde hovend een
van mijn mannen; wat voor visschen zul
len wo vangen? Zullen we ons laten ver
moorden zonder daar iets tegen te doen?
Nee, nee. Ik heb een idee.En
dat zeggend liep ik naar de wilden toe,
dio mij heel nieuwsgierig aanstaarden/
Mijn bewegingen trokken zoo sterk 'da
aandacht, dat ze zelfs met zingen ophiel
den.
Toen ik halfweg was gekomen, maakte
ik een diepe buiging; ik ging vervolgens
rechts naar een palmboom, waarvan ik
een tak afscheurde en hief die zoo hoog
mogelijk boven, mijn hoofd, mijn weg naai
de vijanden vervolgend.
Zj) begrepen het toeken van vrede ea
tusschen do rimpels van hun geverfde ge
zichten meende ik een glimlach to be
speuren. Do man met de schitterende zon
en de gouden armbanden kwam toen acht
ft tien passen naai- voren, en, op do lans
leunend, die hij mot trots ia den grond
had gestoken, begon hij tegen mij te spre
ken.
Toen ter tijde was ik drie Europeesche
talen machtig, d. w, z. hel Italiaanscb, bet
Fransch, het Engelsch, en ik was het La
tijn van de school nog niet geheel ver
geten; maar de taal van den koning, <lto
mij ondervroeg, jvas geen van die vier.
Ik begreep er echter zooveel van, dal hij
mij naar do paspoorten vroeg.
Jawel, hier zijn zeil Maar ik kou geen
"woorden vinden die hij kon verstaan. Ik
ben nooit een baas in gebarentaal ge
weest; bij een pantomime in het theater,
val ik geregeld in slaap. Ik trachtte ge
baren te maken, zooals men vroeger dee'd,
bij do veld telegrafie en hem ie vertellen
dat wij uit Genua kvrimen, een prachtige
stad aan de Middellandsche zee, waar 'de'
schepen uit do stranden worden géborenjj
dat ons schip in de golven was verdwe
nen en daarmee onzo kameraden; dat Wet
hem gastvrijheid inriepen en kost en in
woning met. ons Werk wilden betalen om
(de doodeenvoudige reden, dat ons geldj
op was. Rnffii, ik verteldo een hoop din
gen; maar ik had het blijkbaar niet goed;
aangelegd, althans mijn Koninklijke toes
hoorei er gaf telkens teekenen van onge
duld en herhaalde eindelijk meermalen;
mot een uitdrukking van Woede het woord
tucrii. (Wordt vervolgd-l j
SCHIIBMMSSE COUR,lil"