f
66** Jaargang
Maandag IS Mei 1§13
ie." 14223
h
PI
life
i|
ROUWBEKLAG
li
>■4
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen-,
Prijs per kwartaal: Voor Schie'dami cn Xlaardinge n fl. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: iVoor Schiedam: en vjlaar'dingen 10 cent,
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, j
Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau h'ezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs 8ei Advertentiën: Pan 1—6 regels fl0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groom letters naar de plaats die zij
innemen.
'Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau to bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie; hij vooruitbetaling aan hot Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 19 Mei 1913.
DB BALKANOORLOG.
Turkije p,rotest.eert tegen de
annexatie v an A da-K al eh.Y
De .gouverneur van het eiland Ada-Kaleh,
Sjerlf Eddin Bey, die ter rapporteerlng van
de annexatie van het eiland' door Hongarije
naar Wjoenen was gereisd, is naar Ada-
Kaleh teruggekeerd. De Turksche gezant te
Weenen aan wien de gouverneur van het
eiland ondergeschikt is, heeft dezen opge
dragen van de annexatie van het eiland
geen kennis te nemen, daar de Turksche re
geering op het standpunt staat, dat de
annexatie van hot eiland een volkenrechte
lijk ongeoorloofde daad is.
Verder zal de gouverneur pogen om zijn
ambtelijke werkzaamheden op Ada-Kaleh
te hervatten en zelfs voor het toepassen
van goweldadigde maatregelen door Hon
garije niet terugschrikken. Bovendien js hem
opgedragen tegen de annexatie formeel te
protesteeren.
Do Turksche regeering zal slechts voor
geweld wijken en is besloten haar recht op
het bezit van het eiland met alle haar ten
dienste staande diplomatieke middelen te
verdedigen. Veel zal dit alles haar niet
Baton, daar ze reeds principieel van alle
Westelijk van de lijn Enos-Midia geregen
gebjed afstand heeft gedaan.
"VVaar blijft de vo orloopi ge
vrede?
In diplomatieke kringen te Londen Wordt
verklaard, dat de meeningsverschillen onder
de BaJkahbondgenooten over de onderteeke-
ning van de vredespreliminairen zorgwek
kend blijven. De Bulgaarsche gezant te Lon
den is 'nog steeds b'ereid't verdrag te onder-
teekenen. Daarentegen weigeren Grieken
land, Servië en Montenegro de onderteeke-
ning, wijl ze daarmee een verdrag zouden
goedkeuren, Welks definitieve vorm nog ge
heel niet vaststaat.
Uitwisseling van krijgs
gevangenen.
Tengevolge van een overeenkomst tus-
schen Turkije en Bulgarije vertrokken Za
terdag, zoo seint Reuter uit Konstantinopel,
aan boord van oen Russisch stoomschip de
in de omstreken van Adrianopel gevangen
genomen Bulgaren, die te Ismid in krijgs
gevangenschap, vertoefden. De families van
Turksche officieren, die in den strijd bij
Adrianopel gevangen genomen werden, ont
vingen verlof naar Konstantinopel terug te
koeren.
Bulgarije en Servië.
Over het Bulgaarsche geschil met SerVio
verklaart de correspondent Van de „Kolni-
sche Z<tg." te Sofia., op grond van ver
schillende gesprekken met partijleiders en
ministers: Bulgarije houdt vast aan, het
verdrag, dat Wederzijds vrijwillig gesloten
Werd. Bulgarije onderwerpt zich aan de
door TOP, -NAJEFF.
Nu. zijn: moeder niet als op andore avon
den, nadat ze de thee had neergezet, op
haar teenen wegsloop met het blaadje, doch
dralen bleef achter zijn stoel, begreep hij
wat zij opperen zou en schreef haastig
voort. Wa.n,t hij had er de laatste dagen
gestadig aan gedacht, zonder er toe te
kruinen besluiten;, e!n zich eigenlijk verwon
derd. dat niemand hem drong. Thans wist
dj hel verwachte daar, en voelde van
haar lichte hapd op züjb, schouder den druk.
„Heb je veel werk vanavond?"
„Nogal.!' i I I
.„Ik had gedacht... zou je niet eert go-
deel te Voor morgein,ochJefnd kunnen be'Waren
Je bent nog niet geweest, wel? bij mijnheer
VanuMareh? 1 1 li;!
Hij schudde neen, schrijvend.
„Vindt je ook tniethet is niet aardig
zoo langMewroiuv is Maandag al be
graven.". i j
Ras rekende shel uit: Maandag, het was
nu Donderdag, 1
Hij kon zich nog achter hot werk ver
schuilen. Dan jokte hij niet, Want het was
fll te veel voor morgenochtend. Maar Wat
aielp hem dit uitstelEens moest hij jtocjh.
Snhet zou nog erger zijn Wanneer hij op
uitspraak van Rusland en verlangt van
Servië hetzelfde. Bulgarije zal alle dubieuze
gebieden bezetten en geduldig Ruslands be
slissing afwachten. Blijft Servië echter staan
op een herziening van het verdrag, dan is
een hotsing onvermijdelijk.
De algemeene verontwaardiging in Bul
garije tegen Servië is zeer groot en neemt
aanhoudend toe. Derhalve zijn buitenge
woon verbitterde gevechten te venvachten
en Bulgarije zou zelfs voor een verbond
met Oostenrijk niet terugschrikken om zijn
doel teliereiken.
Te Weenen is uit Sofia b'cricht ontvangen,
dat Servië aan Bulgarije belangrijke con
cessies zou hebben gedaan.
liet bericht van de Moskovische „Russ-
kojc Slovo", als zou Servië in den afstand
van Monaslir aan Bulgarije hebben toege
stemd, hoeft te Belgrado tol groote opgewon
denheid aanleiding gegeven. Eenige Ser
vische bladen eischen van de regeering
oen verklaring over de juistheid van het
bericht. Het algemeen verwachte dementi is
echter nog niet gekomen.
Een nieuwe candidaat voor
den A IRanees c hen troon.
Een nieuwe candidaat voor den troon
van Albanië is prins Friedrich Wilhelm
van Pruisen, die protestant is en "38 jaar
oud. De prins is kapitein van den grooten
generator staf in Duitsehland.
Naar verluidt is de candidatuur tijdens
het verblijf van den Duitschen minister IVon
Jagow te W,oenen ter sprake gekomen, en
heeft daar algemeenen bijval gevonden.
GEMENGDE MED EDE1L1N GEN.
Engeland.
Van verschillende Engelsche scheepswer
ven. komen berichten, die op een; spoedige
uitbarsting van. een groote staking in deze
nijverheid wijzen. De „Daily Telegraph"
wil weten, dat deze groote staking, door
het blad „een nationale ramp" genoemd,
reeds in de komende weken op bijna alle
groote werven geproclameerd zal worden.
J)o werklieden wilden van de nog nooit
geleende 'QVeTstelpitiig der Werven met ypeuyo
opdrachten gebruik maken en dringen, on
danks de hun reeds verleende tegemoet
komingen, Wederom op groote loonsvorhoo-
gingen aan. De directeuren der werven heb
ben, het perspraeol naar de volgende maand
verwezen, omdat zij dan boter in staat
zullen zijn, te beoordeelcn, of de industrie
door do groote loonsverhooging geen go-
vaar loopt. i
De werkliedenbesturen hebben dit uitstel
echter geweigerd en zijd' thans doende de
verschillende organisaties onder één, hoedje
te brengen, opdat alle Werven op eenzelfde
moment stopgezet zullen, kunnen worden.
België.
Do sedert Weken in de Kamer gevoerde
militaire debatten loopen tob einde. De
een, dag mijnheer Van Maren op straal tegen
kwam, en hij hem dan nog heelemaal
niet gezien had,
„Mevrouw was voor jou en Zus toch
ook altijd zoo hartelijk."
„Is Zus er al geweest?"
„Ik zal Zus van de wc ;k wel eens mee
nemen;" ze is nog zoo klein. Aan jou heeft
mijnheer ook moer." i
Bas lachte geringschattend. Wat kon mijn-
deer, die daar nou zat, alleen, in zijn
huis, waar Maandag hij had het gezien
do y. war le kist was uitgedragen, mot me
vrouw erin, mevrouw Bets.... o, 'twas
niet te geloovenl Wjat kon mijnheer pi
hebben aan hem, aan iemand 1
„Dan houdt je hem een uurtje gezel
schap."
Zijn moeder liet het geschulpt thee
blaadje wentelen tusschen haar vin'gers
Bas schoof zijn boeken naar den tafelrand.
Hef was niet, dat hij niet wilde. Mijnheer
gezelschap houdendatwel alle avon
den. Als hij maar niet over mevrouw be
hoefde te paraten, als er maar niet iets.
iets van droefheid van hem verwacht word.
En hij zou liever, evenals Zus,.'den eersten
keer met mama samen zijn gegaan. Het
bewustzijn zijner lafhartigheid maakte hem
ook tegenover zijn. moeder verlegen eb, hij
zag haar,terWijl hij stug toegaf; ,,'sgoed",
niet pari, f j 1 I
Zij liet hem, Wat teleurgesteld. Met geen
Woord had Bas, van wien Betsy van klaren
juist zooveel gehouden had, zich geuit
over het geval, .waarvan de gebeoh stad
grondslag der legerhervorming is door een
Vrijdag genomen besluit verzekerd. Om. een
uit actieve on fescrveboMnnddeelcn samen
gesteld leger te verkrijgen, dat 350.000 man,
telt, zal de legerwet v.v 1909 volkomen
vervallen. Doze basis is de yigemeene dienst
plicht. De diensttijd zal 15 maajiden voor
de infanterie en 24 maanden voor de ca
valerie bedragen. Do liberalen! hadden een,
amendement voorgesteld, dat don dienst
tijd der infanterie slechts op '12 maandenj
wilde vaststellen, de sociaal-democraten
vonden zelfs 6 maanden ruimschoots vol
doende. Beide voorstellen werden verwor
pen cn het regeoringson.tWerp werd aange
nomen.
Vereenigde Stateh.
Do niet ver van NeW-York goto" stad
Paterson bevindt zich in vollen opstand.
Stakende werklieden, meest wevers, willen
do straten en er hebben aanhoudend bot
singen met de politie plaats. Eenige treinen
van den Eriespoonveg werden in; een hollen
weg met steenen en stokken ijzer gebom
bardeerd. Eenige waggons werden vernield.
Tegen spoorwegbruggen en woonhuizen wor
den dynamietaanslagen; gepleegd. Ook ge
wapende vrouwen nemen' aa,n de onlusten
deel.
Do politie staat onmachtig tegenpver fle
oproerige beweging.
Aleer dan duizend gewapende detectives
zijn door fabrieken en spoorwegmaatschap
pijen in dienst genomen.
De leiders der staking doen pogingen om
de staking over het geheele Oosten uit
te breiden.
Japan on de Vereend gde Staten.
Presidcnt Wilson heeft de Japansche re
geering op haar protest legen de Californi-
seho wet op het bezit van land door vreem-
déhngen geantwoord, dat de Californische
wetgeving niet met de verdragen of de
grondwet in strijd is gekomen. Hel protest is
deibalve ongegrond.
Te Wa&lungton vreest men, dat het
conflict lot resultaat za,l hebben, dat hot
Japanscho Kabinet tengevolge van het Ja
pansche rastanalisme toL .altreden gedwon
gen en opgevolgd zal wórden door eep meer
oorlogzuchtig kabinet.
R r i t s c li-I n d i
De politic te CatoUla heeft 19 geachte
Bengaleesen, gearresteerd onder de beschul
diging legen de kroon een samenzwering
to hebben gericht. Do arwstatiën hebben
in inboorlingeujkringen geweldig opzien ge
baard.
China.
Do bladen to Shangai deelcn mecle, dat
eon afdeoling soldaten, welke don lsten
Mei naar Scnohantin gezonden werd, om
daar de aanplantingcn dei bloemen, waar
uit opium bereid wordt, to vernioligon, op
een grooten tegenstand bij dc bevolking
ontdaan was geweest.'En thans toonde hij'
zich bepaald onwillig In de huiskamer
terug echter, weifelde zij... Jongens v,an
dien leeftijd... zo schamen zich soins.
r er wijl Bas ïn dc gangkast naai- zijn, pet
zocht, kwam zjj weder achter hem. Hot
maakte hom kregel. W,al wilde ma dan nu
weer! Hij' ging immers.
Zo hield eein boek in de hand.
„Papa heeft dezer dagen dc dissertatie
van neef Arnold uit Leiden gekregen. Voor
onseen leek heeft er niet aan, maar
misschien wil mijnheer Van klaren haar
wel hebben v'oor zijn bibliotheek."
Met het boek voelde hij zich inderdaad
beter toegerust Hij had nu iets in zijn
handen en, in elk geval een boodschap
om te zeggen. i J- 1
Langs de, achter zijn moeder open-gc-
bleven huiskamer, waar onder de lamp
papa mot zus halma zal te spelen', ging hij,
en het trof hem onaangenaam, dat ze daar
binnen, om de een af andere mop van pa
zeker, zoo bard lachten.
En, terwijl hij in de schemel ing, die al
hot hem omringende vreemd belichtte, over
den Singel slenterde naar het huis van
mijnheer Van klaren, peinsde hij er pVer,
hoe 'Wonderlijk hot toch was, dat nu niemand
meer zóó bedroefd was over den, dood van
mevrouw Bets als je zoudt denken. Dat
moeder er weer gewoon over praatte, cn
vader, die loeh mee was geweest Maan
dag, al weer lachen kon. Net of eigenlijk
elk verdriet maar alleen behoorde bij het
huis, W.aarin- hot woonde. En in, zichzelf
van het land stiet. De soldaten ontslaken
in woede hierover en vielen de bevolking
aan. Deze vluchtte in den tempel om zich
tegen do woede der soldaten te bescher
men. De soldaten staken den tempel in
brand; 67 personen kwamen in de vlam
men om.
Het Tooneel, directeur de lieer Willem
Royaards, zal dan koning Oedipus ver-
toonen. Er zal een tribune worden ge
bouwd met ongeveer 1800 zitplaatsen.
BINNENLAND.
Hofbericht.
Vanwege het hof zal een comnm-ae aan
gewezen worden, die belast zal zijn om 4
Juni Z. M. den Duitschen keizer te Gol-
deren, nabij de Limburgsclie grens, te be
groeten. Z. M. zal dan. daar een standbeeld
onthullen voor zijn grootvader, bij gele
genheid van het feit, dat dien dag dc stad
Gelderen 200 jaar tot Pruisen zal behoord
hebben.
Tan het Hof.
Z. K. 11. de Prins der Nederlanden heeft
bericht, dat Hij tot zijn leedwezen de alge
meene vergadering van do Hollandsche
Maatschappij dear Wetenschappen op 24 de
zer niet kan bijwonen.
Consulaire dienst.
Bij Kon. besluit is aan den heer G.
P. A. Roussel,' op zijn verzoek, eervol ont
slag verleend uit zijn betrekking van. vice-
consul dei- Nederlanden te Suez en js als
zoodanig benoemd, buiten bezwaar van
's lands schatkist, de beer ChE. klac-
donald.
Het ressort van het vice-oonsulaa. om
vat het gouvernement van Suez en hel
Egyptische grondgebied aan de lloodo
Zee.
Aan den heer Maodonald moet in do
Fransche of Engelsche taal geschreven wor
den.
Audiënties.
Dc gewone audiëntie van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel zal
op Woensdag 21 dezer, die van den Mimsler
van Oorlog op Donderdag 22 dezer niet
plaats bobben.
Personalia.
Naar de Nederl. verneemt, heeft onze
gezant te Brussel, jhr. mr. 0. D. van vier
Staal van Piershil, tevens geaccrediteerd
hij het hof van Luxemburg, om gezondheids
redenen ontheffing van zijn post gevraagd.
Als zijn opvolger wordt genoemd onze ge
zant te Rome, jhr. rnr. 11. van Woede.
Positieverbetering der officieren van ge
zondheid.
liet ligt in liet voornemen vafi' den Minis-
ter van Ooilo" om over te gaan tot een
herziening van de Iraclcmenten van de
ofticicren van. gezondheid, waarbij voor het
meereed rekening zal worden gehouden)
met de dienaangaande door dc militaire
artsen kenbaar gemaakte wenschon.
De bonoodigde gelden zullen w'orcfen aan
gevraagd op de begiooling voor 1914.
Do premie ad f5000, Welke, volgens de
thans bestaande regeling wordt genoten bij
een benoeming tot officrer van gezondheid,
komt alsdans te verwallen.
Aan do burgera:tsen, die nog in den
loop van. 1913 worden benoemd tot offi
cieren van gezondheid, zal inlusschen e.en
dergelijke ptcmie alsnog worden toegekend.
Plan 1913.
Het Comité voor plan 1913, te Arnhem,
heeft kot voornemen opgevat om, behou
dens jgoedkeuring door den raad, op 23
en 24 Juli en op 2 cn 3 Augustus a.s.
eenige openlucht-voorstellingen te houden
in lret park Sonsberk.
Kamerverkiezingen
Do centrale chr. historische kicsvereeni-
gjng in hel district Goes hoeft, naar „de
Zeeuw" meldt, jhr, mr. A. F. de Savor-
nin Lohman Sr. opnieuw candidaat ge
steld.
De cnr.-hist. kiesverceniging te Ommen
fieoft mr, Brchon van IJsselmonde (aftr.)
weder candidaat gesteld.
De a n li -i e vol u li onn ai re kiesvereeniging
„'Nederland en Oranje" to Leiden heeft
Vrijdagavond mr. P. E. Bidet candidaat ge-
gesteld.
De ehr.-liisl. kiesvereeniging te Almelo
neeft bestollen do candidatuur van mr, P. I.
AI. Aalbersc (n-k, aftr.) to steunen,
Do centrale chr-lnsl. kiesvereeniging in!
hel district Enunen, heeft mr, F. Fofekons,
te VGiavenhagcj candidaat gesteld.
De nuli-iev. kiesvereeniging „(Nederland
eu pOranje" in Amsterdam V heeft, naai)
„do Stand," meldt, besloten aan den bond!
to adviseeren, in, dit district den te stellen]
chr.-hislonschen cantL» aal te steunoiv
Naar hel „Ildbl." verneemt, heeft jhr.
dr. .umdberg de hem aangeboden candi
datuur in hot district Haarlem aanvaard.;
V
Uit Uillegom schrijft men, aan! het „Haai-R
Dgbl,"1
Do R.-Kcentrale kicsvërcdniging in] hot
district! lLuujomme.meer heeft het altreden]-
do lid, den lieer F.II. yap, JVichein, Weer,
candidaat gesteld.
Do centrale besturen der anti-rev., cl rist-,
hist, en roomscli-kath. kiesverednigingenj te
Zulphcn hebben, na gepleegd overleg, cag;-
gcraakle hij gansch verward. Hij vond, dat
voelde hij goed, hij vond het vreesolijkl Niet
alleen voor mijnheer, voor de heele wereld
wel, zoo iets mooi s en liefs, klaar toch
kon hij -er niet om huilen, bijvoorbeeld,
zooais Zus, toen ze het hoordo. En straks,
dat wist hij nu al, eln daarom zag hij
er zoo tegenop, zou hij niets weten lo zoggen,
tegen mijnheer, niet van bet verschnkke-
Ijjko medelijden, dat hij toch voor hem
voelde. j
Bas slofte al langzamer over den Singel,
In do tuintjes, vóór de huizen in rij, bloeide
hier en daar een heester. Al wat wit was,
leek besneeuwd. f i j
Verbeeld je toch, zóó jong te zijn, nog
net een (meisje, en met dat popachtige blonde
haar. En dan opeens wegin den
grond.... in bet pikke, pildce donkerI
Hij trilde en zijn tanden, klapperden zonder
dat hij hot bemerkte.
En daar dan, zooals uu mijhlic-cv, al
maar man te zitten denken, in de kamer,1
whar zij ook altijd zat hij zag haar'
zitten en: zong, bij de piano, mot de
kaarsen ,aaft, j I j
Om in die 'kamer binnen te gaan, als
vroeger en mijnheer goeden avond te
zeggenj j
Voor mijnheer toch eigenlijk ook lam,
telkens weer iemand vreemds, die hom
niets kon schelen, en die daar dan aan
raakte... En als je niet ging, zei ma,1
Was het onhartelijk; iedereen ging, had'
behoefte mijnheer te spreken. Neen, he-
hoefto had hij hoeiexuttal niet,
Hij kwam een jongen tegen van zijn klas!
en deze leidde zijn gedachten een emdweogsi
af cn vervulde hem met liet Werk voor
den volgenden dag. Hoe kon ma liu mcenen,
dat hij morgenochtend voor drie vakken
tegelijk in zijn hoofd zou kunnen stampen!
vóór het tuintje, waardoor zo de kist had
den gedragen, bleef hij slaan cn .ook do
riches, die over hei hek groeide. Daar had
bij paandag ook gestaan, zicli weggehouden
achter het volk. Hij wou 't zien,, 'n Bloe
men! Een heel rijtuig vol.
Nu zag hel huis er weer anders uit.
Het leek binnen donker, net onbewoond,
Mogelijk Was mijnheer niet thuis!
Hij lichtte de klink op, die klakte, en
sloot zacht het piepend hekje achter zich.
En dichterbij komend speurde hij nu toch
oen flauw schijnsel achter hot matglas van
do voordeur in de galng.
Een, onverklaarbare vrees beving hom'.
Tot in zijn vinger, die op de bel drukte,
tipte,en nóg gaf 't zoo'n law,aai, klopte
zijn hart
Toen deed hij onverschilligf
„Mijnheer thuis, Ant?"
„Gunst... jongenheer Bas. Ja, ik Weet
nieter is op het oogehblik iemand
bij mijnheer."
Hij wilde omkeeroh, ohtwijken: dan, kom
ik later we'.
„klaar je kan best even wachten."
„Och
„Als je er nu toch voor gekomen beril"
if
r,
n
Gis
F'P
V
p-
H* B
k
to r
life
(Slot volgt-l
T-J3
„BflS?" 1
4-
'J i
u i
t
jMt
t*
Np fi-j
fV
