66"" Jaargang.
Zaterdag 19 Juli 1913
No. 14276
Tweede Blad.
BEDELMENSCHEN,
ïCwartj esjaclit.
Doze couraïi't verschijnt d a g e 1 rj k s,- met uitzondering ran Zon- en Feestdagen,
Prijs perkwartaal i Koor SchieU ft ra en Jaarlingen fb L25^ franfiQ
per post fl. 1.6B.
Prijs per week! ïoor Schiedam! oni Vla arÖihgon 10 penb 1
Afzonderlijke nummers cent.
Abonnementen worden dagelijks aatigonomon, i
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten rdes middags yéór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
1 1 1 Bnrean: Lange Haven No. 141 (hoek' Korte Haven). j
1 Erjja der A 3 v."e Kt e S 8 nJ Eau 1—8 regels f10,92] Iedere Kegel mee?
15 cents. Reclames 8Q cent per ie gek Grooto letters naai: do plaats die zij
innemen,-
Advertentiën bij abonnement op voordeebge voorwaarden» (Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bnrean te bekomen,-
In 'de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 'iQ cents per advertentiei bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen*
Intercommunale Telefoon No. 108.
Op het Lnndhuishondkundig Congres, de
zer dagen te Middelburg gehouden, is o. in.
a. ook gesproken over de bekende Jïocl
en verhooggeklen.
iVoor wie de betoekenis dezer beide
wootden niet begrijpl, dieno liet volgende:
Op do publieke verkoopingen en ver
huringen en cvenzoo op do boeldagen lis
het legel, dat zij, die do koopsom Ynet
oenige daalders, rijksdaalders, ot dukaten
(5 glcl.) verhoogc-n, daarvoor even zoo./voel
kwartjes als premie ontvangen. Do kwartjes
worden dadelijk betaald en door den
ambtenaar (notaris of deurwaarder) van
do-koopsom afgehouden. Dat wil zeggen
de koopor betaalt de volle koopsom, maat
do verkooper betaalt do kwartjes.
liet gebruik, dat reeds eeuwen oud is,
is ontslaan in een tijd, toen het aanbod
giooter was clan de vraag. De h'odgclden
waren toen het middel om de koopers graag
to maken en meteen do koopsom! op te drij
ven. Zonder dat lokmiddel stond toen dc
verkooper machteloos tegenover do koo
pers, vooral, wanneer zij zich aaneenslo
ten en de te veilen porcc-elcn onclor me
kaar verdeelden.
Was er in dien tijd dus nog iets*- ten
voordeele van de bod- en verhooggeklen
te zeggen, in den tegemvoordigein tijd heb
ben zo, naar veler meening, allo recht
van bestaan verloren.
Het gebruik toch We.rd een misbruik.
Immers, onder hen, die op een ver-
kooping of verhuring nu en dan een bod
doen, zijn er tal van schijnkoopers. Zij
bieden „op hoop van zegen" c-n zijn
echte kwartjesjagers. Snelb'oraden als ze
gewoonlijk zijn, hebben ze hun bod reeds
gedaan, vóór de anderen nog recht besef
fen, wat er gaande is. En zij schijnen de
gave te bezitten, om op 't gelaat dei!
echte liefhebbers to kunnen lezen, ^hoe
ver en hoe hoog ze mogen gaan, vóór
do „toeslag" valt. Sommigen zelfs maken
van do kwartjesjacht een soort van be
roep. In dem drukken tijd gaan ze er eiken
dag op uit, zij reizen vair dorp tot dorp en
bieden maar raak. Soms, ja, mislukt het
cn krijgen ze, zooals men dit noemt, „den
strop"; maar in den regel wordt een en-
kclo belangrijke schadepost wel door de
vele kleine haten gedekt.
[Het winstbejag van zulke menschenlei.lt
door
G. VAN' HULZEN,
(Nadruk verboden.)
's Nachts had het voor 't eerst gevroren
en mi drong door hot morgei)grijs een'
schrille zon, die alles veiguldo, terwijl lie
fijne vrieskorstjo al wegdooide.
Tilly, laat wakker geworden na een
r.waic, dompige slaap, die volgde op haar
hardnekkigheid om vader cn moeder te
beluisteren, wreef verward haar oogon uit
zonder zich te verwikken. Kalm zou ze
wachten tot zc haar kwamen roepen, dit
welde dadelijk bij haar op. Zc wist toch dat,
nu vader er was, tijdig opstaan als gewoon
lijk niet gebeurde. Natuurlijk waren, die
twee het weer eens geworden, daaraan be
hoefde zo niet te twijfelen
Bij drie, vier tegelijk rezen do zwervers
al van hun legerstee overeind, kuchend,
zuchtend, geeuwend, een venvenschinjcl
mompelend tusschen de tanden. Ze wron
gen zich in hun sjofele plunje, rokkend de
armelijke leden of strompelend, borst in
gezonken, de schouders schuileend, naai
de overloop om zich te wasschen zoo goed
on kwaad het daar ging.
1 ihy zag or mot haar vakigo oogen
naar, en het liet haar onbewogen. 'Muil
achting vocldo 'zo voor al die lui, ook al
moesl ze zelf met moeder onder hen leven.
Do moesten wilden niet anders, waren te
lui of te stom om iets te verzinnen, waar
mee zc heter door de wereld konden rollen
'Dok vader behoorde tot die sjofele bende
cn teerde op moedors verdienste en op
ha,are i I t
vaak tot slechte, tot onzedelijke practijkon.
.Wanneer eon verkooping in 'I zicht is,
trachten de kwartjesjagers door allerlei lis-
Ion lo Weten te komen, wio voor het !c
veilen perceel echte liefhebbers zijn. Is
dit toevallig een vriend ot een familie
lid, dan wordt oen lusschenpersoon als
bieder aangestc.d: de ware Jacob cn zijn
makkers blijven achter de schermen. Te
eeniger tijd lekt toch het geheim uit
en zijn hevige familietwisten het onvoi-
mijdelijk gevolg, twisten, die van ouders
op kinderen overgaan en ten slotto \oeten
worden.
Wat is nu tegen zoo ieLs te doen9
■Niet veel naar 't schijnt.
Allen zonder onderscheid erkennen hel
immorccle van 't gebruik, maar.... Jalcn
de zaak eenvoudig zooals zij is. Meer dan
één notaris lieefL beproefd do bod- en
strijkgelden af te schaffen, maar de
poging bleef ijdeler was bij hen,
die iets te verkoopon of to verhuren had
den, geen mcdeweiking. En het publiek9
liet groole publiek vooral in' do klei
nere plaatsen maakt van een verkoo'ping
of verhuring in, den regel een klein feestje.
Er valt iets te zien en te hooien. Er wor
den uitjes getapt en rake zeilen gedaan.
Er wordt smakelijk gelachen, als nu en
dan een bieder er in loopt. En van zulke
„genoegens" doet het grooto publiek niet
graag afstand
Een goed middel om het mishmik te
koeren of ten minste tot geringer onnang
to brongen, schijnt wel do verkorting van
het crediet.
Gewoonlijk cn op voel plaatsen van ons
land, heeft de koopor een crediet van een
half jaar; bij vele hooilandvorhurin-
gen zelfs een jaar. Zoo'n lang crediet
mag soms goed zijn, inzonderheid voor lien,
die plotseling in ongelegenheid zijn gc
raakt, in de meeste gevallen werkt
het beslist nadeelig. Het leidt tot zorge
loosheid. Menigeen toch denkt: „die koop
som, o, die koiut er Wel: ik heb Lijd in
overvloed.'' Zoo praten zelfs zij, wier toe
komst donker is, o, zoo donker is. Maar ze
hebben nog „crediet", ze hebben nog lioop
op betere tijden en' do kans op een
onverwachte uitredding is niet buitenge
sloten. Eenvoudige gelukkigen cn ge
lukkige eenvoud
Het lange ciediet bevordert in hoogo
male dc kwartjesjacht. Bij coulante beta
ling, althans hij betaling op zeer koilon
termijn zouden cle meeste kwartjesjagers
geen mond opendoen; de tijd toch zou
hun ontbreken om lnm zaken te regelen,
indien een ongeWenschte „toeslag" hun
deel word.
In hoogc mate verderfelijk werkt het
lange crediet, dat op do zoogenaamde boel-
dagen alweer in vele deelcn van ons land
wordt verleend. -
Bij den aanvang van zoo'n Boeldag Wordt
gewoonlijk door den bevoegden ambtenaar
of beambte medegedeeld: „posten bene
den 3 guldon contant, voor alle andere
0 maanden crediet."
Wal ziet men jiu gebeuren?
Minderwaardige dingen woulcn door het
koopgrage publiek, dat vaak voor een aan
zienlijk deel uit huismoeders bestaat, zóó
in dc hoogte gejaagd, dat cle koopprijs
eenige centen boven do 3 gulden k,omt.
Do gelukkige koopor betaalt een dubbeltje
of een kwartje aan den oproeper cn
Voor die „kleinigheid" neemt hij het voor
werp zijner begeerte mee naar huis:
do „zwarigheid" komt eerst een half jaa,r
later I
Er gebeuren intiissch.cn er-gor dingen.
(Telen, die in den herfst hot oen pi
ander „op een halfjaar crediet" hebben
gemijnd, zien in het volgende voorjaar
met schrik do Meimaand naderen. Zo zijn
niet „klaar" voor den notaris. Dat waren
zo den vorigen herfst ook ai niet, maar
zo hoopten en, zo verlrouWen. En nu slaan
zo voor 't geval. Wal nu, gedaan,? Er
is ergens in de buurt een boeldag. Fluks
er heen. Zo „mijnen" een paard, een koe
of een schaap cn krijgen hol gemijnde vee
voor oen kwartje mee naar huis. Een paar
dagen later wordt het op cle veemarkt
tegen contant, geld vcrkocln, in den regel
ver beneden do inkoopswaarde, en met
dit geld wordt do oude schuld betaald:
do nieuwe kan nu wel een half jaar op
afdoening wachten.
Hel spreekt van zelf, dat zulke nego
ties hoogst schadelijk zijn.
Zie hier een voorbeeld, aan de werke
lijkheid ontleend.
A. koopt op een boeldag een varken
voor 40 gkl. Hij moet dc koopsom na een
half jaar betalen mei 5 procent boven
dien, samen dus f 42.
Tegen hel verstrijgen van den betalings-
teimijn koopt hij, weer op een boeldag,
*2 schapen voor 50 gulden. Hij verkoopt
zc onmiddellijk cn ontvangt aan contan
ten -12 gulden, juisl genoeg, om do
oude schuld af Ie doen. Maar na een half
jaar staat hij' weer voor een soorlgelijk
geval: hij moet dan 50 gulden, pius do
onvermijdelijke 5 procent, dus samen 52.50
gulden betalen.
Aldus gaat hij financieel lo gronde. En
moreel eveneens: zijn wil verslapt, zijn
aibeidsliiM verzwakt, zijn kajakier bed.eilt.
Ja, zal men zeggen, dal is nu wel treu
rig, maar do maatschappij is nu eenmaal
niet anders: wij kunnen het crediet niet
missen. I
Het crediet moot blijven, zeker. Maar
hel moet anders geregeld, dat is juist
de kwestie.
En nu weet ieder wel, op wn,t wijze
dit moet.
Allereerst moet vervallen het lange cre-
djot, waarvan wij .boven spraken.
En dan, och het middel is zoo een
voudig: wie niet dadelijk kan betalen
cn dat is op zich zelf geen schande, zelfs
niet altijd, schadelijkdie zoeke hulp bij
een leenbank, Waar ieder solied persoon
op gemakkelijke cn min' kostbare wijze
geholpen kan worden. Wordt dit meer cn
meer regel, dan zal het euvel der kwartjes-
jachl, zoo al piot weggenomen, dan toch
in zijn verderen voortgang worden gestuit.
BINNENLAND.
De Kabinetscrisis.
Gistermiddag heeft de Kabinetsformateur
dr. Bos te zijnen huize een samensprekinjg
gehouden met mr. T'roelstra.
V
„liet Tolk" 'Meelt mee, dat in do ge
houden païtijconferentie van de S. A. P.
do kwestie van deelneming van socialisten
in oen te vormen ministerie niet is be
sproken. Er was eenstemmigheid ten aan
zien van do middelen, die jn |do eerste
plaats voor do oplossing van de crisis
in aanmerking kwamen; maar verder reikten
er de discussie niet.
Voor oen oogenbiik lei weer de slaapstee
stil, maar al gauw kwamen er overeind
on het gezucht en het gegeeuw skandcenle
bet geplas van de anderen op do overloop,
bij de steile trap, die niet veel meer vas
dan een ruwe leer. Daar stond bij de
gootsteen oen emmer voor algemeen ge
lief. Een grauwe handdoek hing er naasl
en ieder zocht daaivan 'de minst rui Ut
plek, of liel zijn gezicht maar drogen m
de wind. Haar moeder en zij zelve deden
dat anders, 's avonds voor 'I slajien gaan
waschton zc zich cn moeder hing de doek
dan over het lijntje bij liet bedp zoodat
zo die 's morgens wol zoowat dioog vonden.
Je moesl je zelf redden, anders zag je
ciuit als roet
Een tijdje lag Tilly erover na te denken,
tot ze naast zich gerucht vernam: moeder
cn vader die wakker worden. Dan hoorde ze:
„Til, Til, Vooruit, 'tis al Iaat!...* 'OelJ
man, roep b'r 's effel"
Een rilling ging door Tilly heen, dieper
schoof ze zich onder het armzalige dok', haar
hoofd geheel weggestopt. Door hom wilde
zo niet worden opgeroepen of gecom.man-
decul, als moeder 't nog deed
„Til, Till" zoi de moeder weer.
Ze hoorde 't best, doch gaf geen ant.
woord; zo hield zich alsof zo nog sliep,
stokstijf. Ineens voelde zc een band op
haar, verschrikt cn mei een gil rees zo
overeind. Maar nee, hij was 'L niet, 'twas
".loeder
De schrik hield Tilly nog zóó vast, dal
zo zich niet bewegen kon en met gespalkte
oogen cn open mond haar moeder aan
staarde,
„Is hij d'r nog?" hakkelde zc.
„Hij is al naar benoden, kom vlug nou,
de zon die scliijnl."
„Ja, goed, maar u weet, ik' wil van hem
niets weten!"
fJJa, toe maar, haast je wat!"
3 illy wikkelde zich uit do deken, deed
haar kousen en een rok aan, en zoo half
gekleed slapte ze emit Net nog zag ze
baar vader, die de leer afklauterde.
„flo," zei ze enkel. Moeder bad baar dus
voorgelogen. Nu cersl ging hij weg.
Strak staarde Tilly voor zich uit, Ier-
wijl moeder haar hielp om zich neljes te
kleeden. Verzorgd moest zc d'er uitzien,
als een landloopster lieten ze haar ner
gens binnen, scheepten zc haar al op do
stoep af. Zag zc netje» en proper eruit,
openden zich de deuren vanzelf voor haar,
kreeg ze kans.
„Zul jc goed jo best doen, Til?"
„Ik doe toch altijd m'n best," antwoordde
liily kribbig,
„Nou ja, nou ja, wo bonne pou met
ons drieën, je begrijpt me wel!"
„llo, as u daar maar niet op rekent,"'
zei ze ineens scherp, „dan is u mis."
Do tncoder kamde nu liet lange, buiin-
blonde baar, totdat hel glansde, clan maakte
zo cr twee vlechten van en hond do strengem,
af met zwarte strikken, zooals bij de gegoede
kinderen.
„Zio zoo," zei z.o eindelijk, „nou gauw
naar beneden." I
„Als hij d'r maar niet is....?"'
„Och kimll'''
„Ik wil niet, ik wil nicl," dreinde ze
ineens hevig.
„Hij loopt toch buiten, dat heb ik jo
al gezegd!"
Onwillig daalde Tilly van de sleilo leer,
achter haar vrouw lluHert, aan, die zenuw
achtig haar kool schraapte, omdat ze zic.1
bedwingen moest voor haar kind.
De gelagkamer beneden lag al nagenoeg
heg. Behoorlijk erbij gaan ziltcn, gunde
zich 's-inorgens bijna geen enkele zwer
ven-, daar voor bleef 's avonds lijd genoeg.
Hoogstens lieten zo zich even op cle kant
van de bank' neerzakken, om dan wrevelig
Kamerverkiezingen.
Dr. D. Bos, die voor Winscholcn en
voor Groningen gekozen was, heef! voor
Groningen bedankt.
De minister van binnenlandsehe zaken,
overwegende, dat de heer II. Spiekman do
benoeming let lid van clo Tweede Kamer
voor het kiesdistrict Iioogezand niet heeft
aangenomen en- er mitsdien in dat kies
district vei kiezing voor een lid van
die Kamer moet plaats hebben, heeft be
pa aid, dat dio veikic/.ing zal plaats heb-
on op Maandag l28 dezer, de stemming,
zoo noodig, op Maandag 4 AugusLus, cle
herstemming, zoo noodig, op Maandag 11
Augustus d.u.v. („Sief)
V
De „Tribune" meld!, dat do S. D. T.
voor do navoïkiezingen in dc Amsterdam-
sclie districten II en III on dorse hei de n'-
ljjk de hoeren dr. II. Gorter cn D. J. .Wijn
koop candidaat hoeft gesteld.
dadelijk weer op lo staan. Gulzig de koltie
sluipend, hun droge brood etïn brokkend,
hingen zij do mars over don schouder
o£ zochten do bcdelwaar al bij elkaar,.
Een voor eon waren zo weggeschoven,
bijna weggeslopen, schuw en schichtig in hot
open licht. Ilier, in het dorp waar ze hen
als landloopors kenden en zelfs een uur
in den omtrek, viel niets te bedelen of te
vonten, daarom gauw door naar ecu of
ander gehucht, of wel de grooto weg gepakt,
waar jo gemakkelijker voortkon met je ge
martelde voeten.
Buiten fiep Ruffert heen en weer. Af
cn Loc schoof zijn bleek, scherp gezicht
langs do ruiten, toekende zich af zijn lange,
slappe gestalte cn dat gaf Tilly opnieuw
een huivering. Ze rilde van hem.
.Vroinv Ruflerl wischle do laatste slaap
uit de ooghoeken van hel kind cn streek
het haar nog wat gladder, verstrikte ook
do lintjes nog eens, omdat zc toch wachten
moest op do koffie. Dn onderwijl begon zc
weer op het gemoed Van haai' dochtertje
lo werken, om tiaar zachter voor vader
to stemmen.
„Toe, wees nou 'es lief," klaagde haar
schorre stem, -,,'tis maar voor ten kort
poosje cn dan gaat hij Weer Weg."
Tilly antwoordde niet. Iïaar regelmatig-
zachte trekken stonden ineens verstard, haijd
als tanig leer, cn haar grijze oogen, die als
zo \vildo zoo aanmocdigond-lioE cn naïef
konden zijn, blikten goVoclleos voor zich
uil, alsof het hóór niet aanging wal moe
der daar zeurde.
„Nou, hoo is hoe denk' je cij
over, zul jc niet koppig wezen?"
Zo vailc haar kind bij den arm1 om haar
wooulen klem bij te zotten, doch Tilly
bleef zwijgen, Verroerde zich niet.
„Versla jo me niet, moet. ik 't je soms
toeschreeuwen.
Strakker staarde nog het meisje Voor zich
Anü-revolutionnalre Fropagamlaclubs.
Do Bond van anti-revolutionaire propa-
gandaclubs zal Woensdag 20 Augustus te
Rotterdam zijn llde jaarlijksche vergadering
houden.
In de opciibure middagvergadering treedt,
naar wij in „l)o Nederlander" lezen, mr.,
R van 'Ilaaro van Arnhem, op, mei het
ondeiwcrp: Wat moet cr gedaan worden,
gezien den afloop der verkiezingen?
Oran j e- vereen I gingen
Onder leiding van dr. F. "\V. Luiking,
van Zeist, is te Urtecht de perste jaar
lijksche vergadering gehouden van den Ne-
cleilandschen Bond van Oranjevereeni-
gingen. Medegedeeld werd, dat er nog geen
jaarveislag kon worden uitgebracht, omdat
do Bond nog geen jaar beslaat cn het}
boekjaar van 1 Januari tot ultimo December
loopt. Met een veizoek van de afdeeling
Goiinchem om e£u anderen termijn Voor
hot inzenden van voorstellen, zal. worden
rekening gehouden hij het samenstellen van
hot huishoudelijk reglement. De contributie
werd voor dit jaar andermaal op f10 vast
gesteld. i
xVls plaats voor Üe volgende vergadering
werd Rotterdam aangewezen.
(„N. v. d. D.")
Dir. bel,, I ut o err. en Acc.
Miiiislerioelo benoemingen, vcrplaalsirii
gen, enz., bij den dienst der dir. bel, in-
voerr., enz.
Wijziging dahun van overgifte en over
name en kantoren door den ontvanger'
J. D, Boerma: Slrijen, 2,9 dezer, Sleen,-
hergen, 30 dezer.
De surnumerair A. C. Lubcr uit do
directie Breda ^vordt pret ingang van 1!
Augustus ontheven van de dotacheering
ter inspectie Rotterdam (inv. en act.).
Do surnumerair J. van Houten uit de
directie Rotterdam wordl met ingang van
1 Augustus tijd. werkzaam gesteld aa,n de
inspectie invoerrechten en accijnzen al
daar.
De benoeming van W- van Dalen loti
kommies 3e kl. to Miiecr zal ingaan, 23
dezer inplnats van tö Juli 1013. 1
De benoeming van II. Groencvekl tof
kommies 3e kl. te 's-,II,eorenberg zal in}-
gaan 1 September inplaals van 1G-dezer,
•Do met ingang van 16 dezer benoem
den kommies oc kl. J. Sijdzes Jvordt meli
ingang van dien datum Bourtange in plaats
van Bpsiughiüzon als standplaats aangewen
zen.
Dc verplaatsing van, den rijksklerk 3q
uit, ganseh goyoelioos en .onwillig; gecp|
lick ontspande zich. Vrouw Rufferb han-i
den krieWelden Van ergernis. Dat begon;
al mooi, zoo vroeg op den dag, en toch'
hoefde liet ha,ar niet te verwonderen, jzq
kende heel goed Tilly's hardnekkigheid!
tegenover haar vader; die zou zic-h juiefj
laten dwingen car evenmin goedschiks toen
geven. Wal meest daar uit groeien, zij wist'
liet niet; fris moeder zat zc deerlijk tusscbpai'
vpder cn kind.
„Zég, wat moot dat met jo kuren," zei!
zo opnieuw, „denk jo, d^t je kunt doenj
val jo writ!"
Even vertrok Tilly haal' bovenlip; dej
kleine neusvleugels trilden. Zo wendde haar,
hoofd af en staarde blind naar do nfuuKj
Nee,1 ze zou niet zwichten! i I
Doch met een ruk keerde cle moedei;
liet halstarrigo hoofd weer naai' zich loa|
streng keek ze haar dochtertje aan, dan}
zei zo1
„Zio zoo, nou is T uit, drink jo kofficj
maar.... hier is jo kom..,, cn beloof jq
moeder braaf te wezen."- j 1
„Zal wol zien,'' antwoordde Tilly, met
ecu snik in do koel., 1 1
Hot mcisjo schoof zioli op dc kant yanl
do bank, kauwde traag aan de boterham, Üiq
moeder haar gaf. Met geen onk'olon blik!
vcnvaardigdc zo zich op to kijken, al Wat
er kwam liet haar onverschillig.- Vast stond
haar voornomen, zo zou niet haar best
doen, ze zou... zo zou, hoe moeder ookj
dwong... Och, wat kon 't liaar sche
len; nou moeder zoo lief tegen hem was^
hoefde zij hel allerminst lo wezen.; i
Ruffert, verlegen met zichzelf, legenoVet,
zijn vrouw, Tegenover zijn kind, schokte
nog heen en weer. Wat zal hot vandaag
geven, vi'0"g hij narrig zichzelf. Na dej
onvriendelijke ontvangst van gisteravond
bracht hij liet Vannacht mot do moedert
wel in orde, doch m'ot die kleine si.bbedigj
SCHIEMMSCHI£ COURJKT
#j» i i
