és* iaargartg.
Maandag 20 October 1913
Hq. 14354
Onder vreemden invloed.
Deza courant vsrsehjjnt Sag olijks, mot uitzondering van Zon-, en Eeesföageü,
Pnjs p.er kwartaali Koor Schiedam en Klaardingen £1,1.26/ franco
per post fl. 1.65. |$r>X
Prjjs per weeks Eoor Schiedam en Klaardingen Jj3 qemt,
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, ~J
A'dverteintiën voor het eerstvolgend nummer moeten fles middags vóór een
nor aan hot Bureau h'ezorgd zjjn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Htfs 3ex A'3 v. eX tont i8 nl Kan X.6 regels £10.92} iedere regel meer
18. Cents. Reclames 30 cent per regel .Groote letters naar de plaats die zij
innemen,
AdvertentiSn JSjj abonnement op voordeelige voorwaarden, Tarieven
hiervan; zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In" 3e nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavord
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs
van dO cents per advertentie,- hg vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen/
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zich mot ingang van 1 Nov.
B.s. op de „Schiedamsche Courant" at J-
neeren, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
BUITENLAND."
Schiedam, 20 October 1913.
DUITSCHLAND.
De dag van gisteren en die van eergis
teren 'zijn door onze oostelijke naburen ge
wijd geweest nan de herdenking van een der
grootele gebeurtenissen uit de historie, nl.
den slag van Leipzig, die een einde maakte
aan de gewelddadige heerschappij' van Na
poleon over West-Europa. Niet do slag van
Leipzig alteen was daartoe in staat, maar
in deze bloedige worsteling, waarin meer
dan honderd duizend strijders dood of ge
wond op het slagveld bleven, ligt toch hot
hoofdmoment van den geheelen vrijheids
oorlog. Zonder Leipzig ware er geen Elba,
geen Waterloo en geen St. Helena geweest.
Leipzig beleekcnt de laatste krachtsinspan
ning van de onderdrukte volken.
Een geweldig monument is thans verrezen
op de vlakte bij de stad Leipzig, waar een
honderd jaren terug deze aangrijpende wor
steling met zijn vérstrekkende gevolgen
plaats vond. En in do inwijding van dit
reuzengedenkteeken culmineerden zich Za
terdag de lierdenkkingsfeesten, die over het
geheele rijk en ook daar buiten plaats von
den. Om negen uur in den morgen had te
Leipzig "de aantreding plaats van driedui-
'zend studenten, die in eorpscostuum en
met driehonderd- vaandels naar het monu
ment van den volkerenslag opmarcheerden,
terwijl velschillende muziekcorpsen patriot
tische "liederen speelden. Later trokken in
bijna eindelooze colonnes 28.000 Leipziger
schoolkinderen onder de leiding hunner on
derwijzers opt om op de gereserveerde tribu
nes hun plaatsen in te nemen.
Reeds vroeg in den morgen stroomden
de menschenmassa's naar het monument
en vulden do tribunes. De vaandeldragers,
vereenigingen en gilden namen op de treden
van de trap van hot monument plaats.
Om don grooten vijver ervoor groepeerden
zich de vertegenwoordigers der Duitsclio
.studentencorpsen. Op het grootc platform
bij de keizerlijke tent kwamen de eeregasten
bijeen, daaronder de Oostenrijksche en Rus
sische milit. deputaties en de vertegenwoor
digers der Duitsclio, Oostenrijksche en Rus
sische adellijke geslachten, die aan de ge
beurtenissen van vóór 100 jaren deel namen.
iVoorts zag men den rijkskanselier, de mi
nisters, vertegenwoordigers van den Bonds
raad, de generale staf, de geestelijkheid
en anderen. In de vorstentent verzamelden
zich de Duitsche bondsvorsten en de verte
genwoordigers dor vrije steden.
Roman 'naar het Duitsch van
C. CROMEI SCHWIENING.
17,
De Radja van Mataram 'was vandaag
reeds met zijn geheele gevolg naar Amster
dam vertrokken om dien dag do Anistel-
stad to bekijken en zou morgen van hol,
slot Muiden op het koninklijke stoomjacht
gaan 'om in het gevolg van do beide Ko
ninginnen do vlootrevue bij to wonen. Van
LinCèloo-Smeedes had een ongesteldheid
voorgewend en verdof gekregen een hal
ven-dag later te vertrekken en Wapstra,
had goed gebruik gemaakt van dien voor
middag, hij met zijn ouden kameraad, dien
hij op zulk con gunstig oogenblik liad weer
gevonden. Hot had Van Linteloo geen moeite
gekost Wapstra een kaart te bezorgen om
het Huis ton Bosch en het park te be
zichtigen.- Zij hadden samen de beziens
waardigheden van liet kleine paleis be
keken, de Chinoesclio en de Japanscho ka
mer en in de- eerste plaats de «Oranjezaal
niemand had oenige achterdocht gekoesterd
toen de tolk. zijn vriend ook' meenam! naar
do bovenverdiepinghier kon Wapstra de
localitéit dus ..nauwkeurig opnemen.
De slaapkamer van den Radja bevond
zich aam der» 'voorkant1 van het huis; de ka
mer waar de bewaarder van zijn schatten
sliep had slechts één groot raamRe linker
benedenruit, ongeveer een meter in liet
vierkant, kon alleen ,opon, het raampje
De keizer kwam om kwart voor elf te
Leipzig aan, waar hij met groote militaire
eerbewijzen aan liet station werd anlvan-
gen door den koning van Saksen. Daarna
begaf het hooge gezelschap zich, geëscor
teerd door een escadron uiancn tiaar het
Voikerensiagmonument, waar de keizer de
verzamelde bondsvorsten en burgemeesters
dor drie Hanzesteden begroette. j
Nadat de vorsten onder de keizerlijko
tent hadden plaats genomen, zotte het gc- j
zang der verzamelde duizenden mensahen-
in en, door bazuinen en kelelpaukert bege-
leid, steeg het „Niedcriimdische Dankgebed," 1
ten hemel. Toen trad een diepe stilte in.
Slechts de tonen der kerkklokken van Leip- j
zig drongen zwakjes door. „Kanmierrat" j
Clemens ThiotnC besteeg de sprekerstribu- j
ne en hield de inwijdingsrede, waarin hij
het monument aan de schimmen uit den
grooten tijd van voor honderd jaren wijdde I
Een al luider opklaterend gejuich en
handengeklap volgde op zijn gloedvolle toe
spraak.
Op deze rede antwoordde do koning van
Saksen met woorden van oprechten dank
en nam hij het gedenkteekon onder zijn ko
ninklijke bescherming. Het gemeenschappe
lijke gezang van het koraal „Nun dankel
alle Gott" besloot de eigenlijke inwijdings-
plechligheid, 'Onder de toejuichingen van het
publiek naderden de renboden en overhan
digden hun oorkonde.
Vervolgens het was ongeveer twaalf
uur geworden gingen do gasten tot de
bezichtiging van het inwendige van het
monument over, vooraan met don
ging de koning van Saksen, i'ocn volgden'
de Oostenrijksche troonopvolger, aartshertog
Ferdinand en de koning van Wurtemburg,
zoomede de overige Duitsche bondsvorsten.
Na de bezichtiging verlieten de vorsten
onder het van verre klinkende saluut van
het geschut het gedenkteeken om zich naar
het monument van den in den roemrijken
slag gevallen aanvoerder van het Oosten
rijksche leger, Schwarzcnbeig, te begeven.'
Toen men daar aankwam, waren daar ver
zameld de geheele Oostenrijksche genera
liteit en de officieren, zoomede do letten
der familie SchwarZenberg. Dc jonge vorst
zu Sc-hwarzenberg Hield een rede. Aan den
voet van hot gedenkteeken werden kransen
neergelegd; ook de keizer liet een krans
neerleggen.
Vervolgens begaven de monarchen, bonds
vorsten en gasten zich naar do Russische
herinneringskork, waar een Te Deum we
gens den verjaardag van den Russischen
grootvorst-troonopvolger plaats vond. Van
hier begaf men zich onder het gejubel der
menigte naar het nieuwe stadhuis van Leip
zig, waar een lunch plaats had. De koning
van Saksen voerde hier o.a. het woord
en zeide: ,,Do herinnering aan den nood,
vroeger geleden en het bewustzijn van het
huidige bezit, vereenigen alle staten van
Duitschland, als leden van het rijk, in het
sloeg naar binnen open wanneer men
den grendel er af schoof. Ongeveer een hal
ven meter onder het raam liep langs het,
geheele huis een rand, niet veel meer dan
een hand breed. Toen Wapstra dat zag' en
tegelijkertijd de ijzeren staaf van een blik
semafleider opmerkte aan den hoek van
den achtergevel van hot paleis, verholderde
zijn gelaat. Smeedes gaf, hem do nauw
keurigste inlichtingen omtrent do gewoon
ten der Malcische gasten. Vooral deed liet
Wapstra bijzonder veel' genoegen to ver
nemen, dat dc Radja 's avonds, wanneer
hij omringd was door zijn trouwe Bali-
neezen, de ^champagne flink kon aan
spreken en dit eveneens veroorloofde aan
zijn meest bevoorrechte getrouwen. Het ivas
dezer dagen, gedurende zijn verblijf in Hol
land reeds voorgekomen, dat zijn bruine
Hoogheid zich lang niet nuchter op zijn
legerstede uitstrekte, en de Balineezen, die
gaarne in alles hun vorst navolgden, had
den zich ook niet onbetuigd gelaten.
Do kolossale bezwaren, die zich eerst hij
het avontuurlijke plan hadden opgedaan,
schenen van zelf opgelost te worden. De
mogelijkheid, dat het plan zou gelukken,
begon al gx'ootcr te worden, indien de hyp
notische macht, welke Potter over zijn
nichtje bezat, hem ten minste niet in den
stock liet. In verscheidene andere 'moeilijke
gevallen waren zijn pogingen met oen schit
terenden uilslag bekroond geweest en hel
bleeke jongo 'meisjo was zonder het to weten
do gewichtigste medewerkster geweest aan
diefstallen waarbij zóó veel overleg to pas
kwam en zooveel behoedzaamheid, dat dc
meest ervaren mannon van don rcclieirclie-
vastc besluit steeds goed en bloed voor het
voortbestaan en dc eer vau het Duitsche
vaderland veil te hebben. Evenals in 1813,
toen de legers van Duitschland, Ooslenrijk-
llongarije, Rusland en Zweden onder de wa
pens stonden, vertooncn ook heden do ver
tegenwoordigers zich in wapendos aan onze
bewonderende bl/ikken." Tenslotte dankte
hij zijn gaston voor hun aanwezigheid en
stelde een dronk in op de gezondheid der
vorsten en staatshoofden, wier vertegen
woordigers hij thans om zich zag. De lunch
eindigde met een corcle in de wandelhal.
De koning van Saksen heeff, naar aanlei
ding van de herdenking van den volke
renslag aan den keizer van Oostenrijk, den
tsaar van Rusland en den koning van Zwe
den telegrammen gezonden, waarin hij her
innert aan den roem, door de Oostenrijksche,
Russische en Zweedsche legers behaald en
waarin hij den drie vorsten zijn erkente
lijkheid betuigt voor het afvaardigen van
vertegenwoordigers naar de plechtigheid.
Ook in de rijkshoofdstad, Berlijn, is lief
herdenkingsfeest schitterend gevierd. Bijzon
der plechtig was de bijzondere eeredienst
in den Dom. Op den Kreuzbcrg, op welks
top een nationaal gedenkteeken, voor de be
vrijdingsoorlogen is opgericht, had een
plechtigheid plaats, waarbij vertegenwoordi
gers van dc sLad Berlijn tegenwoordig wa
ren. Aan den voet van het standbeeld .van
Friedrich Wilhelm III werd een lauwer
krans neergelegd. Hetzelfde geschiedde aan
de standbeelden van Schamhorst, Blüclier,
Gnoiscnau, Btilow en Yorck. De straten
dei' stad zijn prachtig met vlaggen versierd.
Uit Oostenrijk komen eveneens berichten-
ten .over de da,ur 'allcrwege gehouden gedenk
feesten.
GEMENGDE MED EDBEL1NGEN.
Engeland.
Minister Churchill heeft Zaterdag te Man
chester weer eens 'een zeer tegemoetko
mende redevoering tegenover Duitschland
gehouden. Hij verklaarde, dat do betrekkin
gen met Duitschland aanmerkelijk verbeterd
zijn, zonder dat do vriendschap met an
dere stalen daardoor geleden licelt, en
achtte het huidige oogenblik derhalve gun-
schig voor een vriendschappelijke bespre
king over de kwestie van aanvulling dor
vloot, die door den rijkskanselier reeds
is aangeroerd. t
In liet volgende jaar zal Engeland be
ginnen met don bouw van vier schepen,
terwijl DnpLsclilimd er dan slechts twee
op stapel zal zetten. Mocht Duitschland
tien aanbouw van die schepen eenigszins
willen vertragen, dan zou ook Engeland
geneigd zijn voor dezelfde periode wat min
der voortgang te maken met den bouwt
van zijn vier schepen.
In liet ministerie hebben oenige reeds
dienst bet hoofd schudden over de mogo-
gelijkheid hoe liet had kunnen gelukken.
'Wapstra schoof zijn glas too aan Ver
hoeven, die'juist op don drempel verscho
nen was. Maar deze bleef luisterend slaan
en zeide: „Daar staat oen rijtuig roor het
huis stil. De „Lango" kan het niet wezen;
die zou naar do achterdeur gereden zijn.
En gewoonlijk krijg ik hier geen bezoekers
die met een rijtuig komen. Verduiveld
wie zou dat wezen?" -N
Wapstra spitste de ooien. Nu alles zoo
goed voorbereid was ontstelde hij roods
bij de mogelijkheid dat zijn plan verijdeld
zou kunnen worden.
„Er komt iemand door den tuin", fluis
terde Verhoeven. „Dat kunnen alleen maar
oude kennissen wezen of wat duivel",
ging hij voort, (hij schoon con zeer scherp
gehoor to hebben) „hot zijn mannenstappen
maar ik hoor ook de voetstappen van een
vrouw."
Wapstra was overeind gesprongen toen
do gangdeur open ging' en do schreden
in do gang gehoord werden.
„Maak jo niet ongerust, Ycrheevcn 1" fecidc
een diepe stem, die hem bekend voorkwam.
Wapstra slaakte ecu zucht van verlichting,
„llc hen het, Potter!"
„Wees welkom, mant" zoido Verhoeven,
toen Polter naast hom op den drempel ver
scheen. „Heb je liet meisje meegebracht;
wat moet die hier?"
„Ik kan jo den last niet besparen, ons
bij jo aan luns te uomon, totdat't zaakjo
achter den rug is," zoido Potter. „En ver
kies je dat niet, dan moet je het zonder
ons doen, Wapstra!"
oenigen tijd voorziene mutaties plaats ge
had. Sir Itufus Isaacs, tot dusverre attorney-
general, js benoemd tot hot rijk betaalde
ambt van loyd-opperrecliter, ter vervanging
van lord Alvcrsione, die afgetreden is. Sir
John Simon, die sollicitor-gencral was,,
wordt attorney-general en Buckmaster H be
noemd tot sollicitor-gencral.
O os tcnrij k -en Servië.
Do Oostenrijksche zaakgelastigde to Bel
grado heeft mededeeliag gedaan aan het
Servische ministerie van buitenlandsdio
zaken van ecu krachtige nota, waarin hot
verzoek wordt uitgedrukt, dat do Servische
troepen binnen acht dagen liet grondgebied
van het autonome Albanië, dat zij bezet
houden, geheel zullen ontruimen.
Uit Weenen wordt aan de „Temps" ge
seind: De keizer zou liehhen verklaard,
dat de toestand zeer ernstig is. Een ander
telegram aan do „Temps" uit Belgrado
meldt liet volgende: De Serviërs ontvingen
hevel, voorloopig hun tegenwoordige po
sities in Albanië te blijven bezetten. Ser
vië zal een beroep doen op oen scheids
rechterlijke uitspraak der zes groote mo
gendheden.
Uit Londen wordt aan de „Temps" ge
seind „Men toont zich in diplomatieke
kringen alhier verbaasd over lieL Oostcn-
lenrijksche ultimatum, opgesteld zonder dal
dc andere grootc mogendheden er in gekend
werden."
Uit Petersburg woidt nog aan de „Temps"
gemeld: „De groote verwondering, welke
hier in officieel© kringen lieerscht over het
optreden van Oostenrijk, is den Oostenrijk-
schen zaakgelastigde niet verheeld."
Ten slotte wordt uit Boekarest aan het
genoemde blad geseind, dat de Roi-rneea-
scho regeering een zeer vriendschappelijk
gestelde medodeeling zond, waarin o.a.
werd gozegcl, dat de regoering van oordeel
is, dat ernstige verwikkelingen niet to vree
zen zijn,
Albanië.
Do Romeinscho „Messagero" schrijft: In
zekere diplomatieke kringen te Weenen is
het denkbeeld opgekomen om door do nog
to Skoetari verblijvende internationale troe
pen een militair cordon te laten trekken
langs de door de Londensehe conforcnlio
vastgestelde Albaneesche grenzen, teil einde
Servië togen aanvallen van Alhaneezcn te
beschermen. Deze maatregel zou dan vooit-
duren totdat do organisatie van 'Albanië
zou zijn voltooid.
In officicele kringen te Weenen mcikt
men op, dat do houding van Italië tegenover
Servië veel kalmer en vricndschappclijkcr
is dan die van Oostenrijk.
Vorocnigdo Staten.
Mevrouw Pankhtirsl, die om do haar in
Engeland dreigende arrest alio te ontgaan,
naar Amerika was gevlucht, ondervond Lij
„Daar donk ik niet over," zoido dezo,
terwijl Verhoeven verlegen achter zijn oor
krabde. „Als liet niet anders kan dan moet
jullie maar in do herberg „De drie Zee
vaarders" blijven. Jo hebt toch zeker wel
een paal* bedden en een kamer voor logies
in huis, VerhoevenIk zou denken, dat er
op 't oogenblik zooveel op 'L spel staat
dat liet onnooclig is er langer over te pui
ten."
„Wat mij betreft is liet goed," antwoordde
Verhoeven besluiteloos, „maar je kont mijn
oudje. Een vrouwmonsch in huis, ik wed
daar bedankt zij voor."
„Roep haar," beval Wapstra. „Ik zal
hel wel met haar bepraten. Maar waar
om blijiS je niet bij moeder Blasma, Pot
ter?" i
„Omdat ik mij daar niet langer veilig
voel," antwoordde Potter somber. Hij boog
zich oen weinig tot zijn metgezellen over.
„Herinner je je "nog dien man met don blon
den baard op dc boot? Den man dien ik
voor Van RuiEchoten aanzag, den com
missaris van de recherche?"
„Een doodonschuldige reiziger wat
moet die?"
„Doodonschuldig? Dal geloof ik nooit.
Want hij heeft ontdekt dat wij bij moeder
Blasma logoeren, cn gisteravond heb ik
hem mot een vrouw samen gezien waar de
oude moeder Blasma dol op schijnt Ie
wezen en dio ik gistermiddag bij mijn
nichtje aantrof. Er is geen twijfel aan, de
mail tracht mij op te sporen cn zulk een fijne
mijnheer gaat ook niet in het hotel Willonis
brug logoercn als hij daar goon bijzondere
reden voor hooft,"-
liet betreden van den AmerikantioChou bo
dem, Zaterdag j.l, een weinig aangename
ontvangst. Zij werd direct door de immi-
gratic-overheid ais ongewenseht laydver-
hnis ter in arrest gesteld. Haar immigratie
zal niet toegestaan worden.
Mevrouw Pankhurst gaat natuuiiijk lo
Washington protesteeren.
.Sulzer heeft in een persgesprek het von
nis van het hof, waardoor hij uit zijn ambt
van gouverneur van den staat New-Yatk
in ontzet, een politieke lynchpartij genoemd.
Do geschiedenis zal liet hof brandnmk"U
als Murphy's hof van schande", De ge
schiedschrijvers zullen hein, SuLer,. later
recht doen en liet oor loei van zijn rei liters
■vernietigen.
Tammany hoeft slechts tijctelijk gezege
vierd, zoo besloot Sulzer, want de -lujd
voor oen eerlijk bewind zal ook zon/ter
mij worden voortgezet.
Mexico.
Vier en zeventig van de 110 afgev.i.u-
digden, dio op 10 dezer op bevel van Buur-
ta gearresteerd werden, zijn Ihau-, n,mi-
Reuter seint, formeel tot gewingenen ver
klaard door den tweeden federalen dhlritte-
rcchtor, die de zaak nauwkeurig heoLt on
derzoent Dc. aanklachten togen de afge
vaardigden hebben alle betrekking up poli
tieke vergrijpen, bij do wel omschreven ah
aansporing tot opstand en beleeaiging van
hooge staatsambtenaren. Tien afgevaardig
den zijn Zaterdag in vrijheid go-lekl, tciwijt
nog 26 andoren voorwaardelijk zijn vrijge
laten.
De Katholieke eleiun in Mexico heeft,
volgens de „Frankf. Zlg." aan de rogeoring
3 millioen posos ter beschikking gesteld en
haar nog meerdere geldmiddelen ioejezogd.
Daardoor Wordt Iluerta's steun voor den
Katholieken candkiaal naar den pro-identv
zeiel verworven, terw ijl de toestand dm"
staatsfinanciën gedurende oenigen lijd
eenigszins verlicht zal worden.
Felix Diaz is bij zijn aankomst te Ha
vana door Dulegarza, den onlangs benoem
den consul-gcueraal van Mexico te Parijs,
de voortzetting van zijn reis naar Mexico
ontraden. Diaz weigerde naar dezen ïaad
te luisteren en veiklaante niet voornemens
te zijn, zijn streven naar hei pie-mlenl-
schap op te geven.
In verband met dc geruchten omtrent
een voorgenomen aanslag op Diaz door
Mexicaansclie samenz ween Iers, is f-cn po
litiewacht aan boord van liet stoomschip
gekomen, die Diaz tijdens zijn verblijf in
de havon aldaar zal bewaken.
BINNENLAND
Prov. Staten van Zuid-Holland
Bij Kon. besluit van 17 dezer is mach
tiging verleend aan den commissaris der
Koningin in do provincie Zuid-Holland tul
„In Willemsbrug?" herhaalde Wapstra
verbaasd. „Daar moeten wij nog eens over
praten Potter; maar daar komt vouw Ver
hoeven aan cn ik wil jouw zaakje berst in
orde maken. Ik bon eigenlijk vel blij dut
ik jo hier heb."
Meer 'dan alle woorden van Wapstra
was liet bleeke, stille, jonge meisje zelve,
dat invloed uitoefende op hel besluit van
de oude vrouw. Lizzie stond vern oeiu
en suf legen don muur in do gang geleund
en was zich niet bewust dat zij liet onder
werp van liet gesprek uitmaakte. Na langen
lijd geaarzeld te hebben verklaarde 'de vumwc
zich bereid '1 jonge meisje op te nemen in
haar eigen kamer. Zij zou voor Potter nog
wel een ander slaapverblijf vinden.
Dezo schikking scheen niet in den smaak
to vallen van den „professor"; maar hij
moest zich wel schikken en liet Lizzie over
aan dp zorg 'van de vrouw, terwijl bij zelf
bij Wapstra ging zitten. Op hetzelfde oogen
blik hoorde men het geluid van hoefslagen
en het rollen van een rijtuig op do plaats
en weldra slak de gebochelde nuui zijn ge
zicht door dc opening van de deur cn zeide:
„Daar zijn wij. De „Lange" zal de paarden
uitspannen cn in den slak brengen. Maar
zorg voor een lekker glaasje, Wapstra.»
Wij hebben zwaar werk gehad; dat wil
zeggen, als ik zeg wij, dan meen ik mij zelf
alleen. Want de „Lange" heeft maar een
beetje heen cn weer gereden \oor zijn
pleizier."
(Wordt vervolgd.)
SCHI i'DIMSCHE COURANT.
