86"* Jaargang.
Dinsdag 21 October 1913
Mo, 14355
Onder vreemden invloed.
Deze courant verschijnt H a g e 1 jj k s; met uitzondering van Zon-, en Eeestaagöli
Prijs per kwartaali Kooar Schiedam en Klaar'dingen £1, 1.26j franca
per post fl. 1.65. A B/-
Prijs per week; y.oor Schiedam en Ylaarclingen 10 centj
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, i 1 V *y[J
Advertentiëa voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
pur aan hot Bureau bezorgd zijn,
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). 1
Erffs Sec A' 3 v JJ f e l i 5 nl Eau 1B regels fl 0,92} iedere tegel more
15 Cents* Reclames 80 Cent per regeL Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden,- Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomea^
lü de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs
van '40 cents per advertentie,- hg vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen,
Intercommunale Telefoon No. 103,
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Nov.
S.8. op de „Schiedamsche Courant" abon-
aeeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Aan do Gemeente Gasfabriek alhier kun
nen tegen 15 November a.s. geplaatst wor
den: een net
JONGMENSCH
van circa 18 jaren. Vereischten zijn: net
handschrift en eenige bekendheid met ad
ministratie.
Aanvangssalaris f 400; en een
JONGSTE BEDIENDE,
salaris naar bekwaamheid.
Vóór 25 October schriftelijke solli-
citatiën in te zenden aan den Directeur
der Gasfabriek.
BUITENLAND.
Schiedam, 21 Oct. 1913.
ENGELAND.
De rede van minister Churchill over een
mogelijke beperking van den kostbaren
vlootaanbouw in overeenstemming met
Duitschland, vindt in de pers levendig oom
mentaar. Wij zouden, zoo schrijft o. a. de
„Times", gaarne over het vooruitzicht, door
den heer Churchill geopend op een moge
lijken stilstand in den bouw van groote
oorlogsschepen, met de noodige waardeering
willen spreken, doch wij zouden het al
leen dan kunnen doen, wanneer wij ten
volle overtuigd waren, dat zijn rede niet
in meerdere mate aan het adres van zijn
radicale aanhangers, dan tot Berlijn gericht
was. De toestand laat duidelijk uitkomen,
dat de moeilijkheden voor Churchill meer
bij zijn eigen partij dan bij zijn politieke
tegenstanders te vinden, is. Overigens er re
zen wij, dat zijn aanbod onuitvoerbaar is.
De zeemacht kan niet alleen naar groot
linieschepen worden berekend. Wanneer
Duitschland het aanbod aanneemt, dan zul
len wij het toch niet kunnen belatten, het
uitgespaarde geld voor kleine oorlogssche
pen en onderzeeërs aan tc wenden. Frank
rijk kan daarbij zeer goed de meening toe
gedaan zijn dat het voorstel voor de Duit-
sche regeering geen hinderpaal is, om hot
geld voor een nieuwe en kostbare uitmon
stering van het leger te besteden.
De ministeriëelo „Daily Chronicle'1' on
dersteunt Churchill'fs voorstel. Do „Daily
News" schrijft, daj wanneer een zoodanige
overeenkomst zou kunnen uitgevoerd wor
den, dit een reusachtige schrede voorwaarts
zou beteekenen. Het za,l echter niet gemak
kelijk vallen, de medewerking van Duitsch
land te verkrijgen, dat door zijn vlootwcit
gebonden is, en het zal nog moeilijker
zijn, de locstemming van al de overige re
geeringen te verkrijgen.
De „Daily Telegraph'1' acht het voorstel
van den minister onuitvoerbaar, daar
Duilschland's vioolbouw door de wet gere-
Roman naar liet Duitsch van
C. CROMfi SCIIW1ENING.
geld is, en omdn,t de vlootwet zou moeten i
opgeheven worden, wanneer Duitschland
met Engeland in deze gedragslijn wil sa
mengaan.
De „Daily Graphic'1 acht het heneden do
waarde van Engclsche staatslieden, om
steeds Duitschland mot voorstellen t.ot be-
peiking der vlootuitrustingen lastig te val
len. Het blad neemt inzonderheid aanstoot
aan den vorm, om het voorstel door middel
van een verkiezingsrede tot de Duilsche re
geering te richten.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
D u i t s c h 1 a n d.
Op het schrijven van den rijkskanselier
aan den kroonprins in zake de troonsop
volging in Bronswijk antwoordde naar
Wolff's bureau vernoemt de kroonprins
uit Ilopfrehen op 17 dezer. .Hij betuigt
zijn oprecht leedwezen dat van zijn par
ticulier schrijven aan den rijkskanelsier in
het openhaar melding is gemaakt. De uit
legging van een deel dor pers dat hij in
oppositie was tegen den keizer, noemt do
kroonprins heslist onjuist. Wat de zaak
zelf betreft merkt do kroonprins op, dat
het schrijven van den rijkskanselier hem oen
helderder inzicht had gegeven.
fenlandsehe zaken deelde gisteren den Oos-
tenrijkschc zaakgelastigde te Belgrado mede,
dat dienzelfden morgen aan de troepen
bevel was gezonden tot ontruiming van
hel Alhaneescho gebied.
In een offiriouso nota dor Servische regec-
ring wordt naar aanleiding van dit toegeven
aan Oostenrijksdie wenschen gezegd, dal
Servië bewijs heeft gegeven, dat het niet
voornemens is geweest op onwillekeurige
wijze of door gcWeld de besluiten der groote
mogendheden to wijzigen; aldus, terwijl Oos
tenrijk door een ultimatum eischt dat dc Ser
vische (roepen zich binnen acht dagen van
do grens terugtrekken, heeft de Servische re
geering tegenover dezen onvcrwachten stap,
geliouw blijvend aan haar verzoeningsge
zinde politiek en om het bewijs af to
leggen van haar vmleïievendehouding', he
vel gegeven de troepen terug te trekken. In
middels laat zij de verantwoordelijkheid
van deze daad over aan lien, die meenen op
deze wijze bij Europa de overtuiging in
den vrede te versterken.
Y e re enig de Staten.
Twee duizend bewoners van Albany heb
ben Sulzer, den dezer dagen afgezetten
gounornour van den staat New-Yoik, (een
gro-oten zilveren beker ten geschenke ge
geven, waarin gegraveerd is: „Geschenk
van de burgers van Albany als een hulde
aan den Hon. William Sulzer wegens uit
stekende plichtsvervulling.
Een martelaar voor de zaak ran eerlijk
bestuur."
Sulzer aanvaardde het geschenk met een
rede, die. opnieuw een uitdaging was van
Tammany Hall.
O o s t c n r ij k-Il o n g a r ij e.
Volgens de „Neue Freio Brosse" bedraagt
het aantal arrestaties; die den laatsten tijd
wegens ongeoorloofde emigratie en het ver-
Iconen van Jndp daarbij waarvan speciaal
het Weensche bureau van de Canadian Pa
cific wordt verdacht meer dan 500,
terwijl het aantal voor den militairen dienst
geschikte personen, die in de laatste tien
maanden door verschillende scheepvaart-
agenturen buiten het bereik der drie Gali-
eisehe legercorpsen gebracht zijn, van wel
ingelichte militaire zijde, op 170.000, dat der
dienstplichtigen alleen op 10.000 geschat
wjordt.
De ministerie van binncnlandschc zaken,
dat sinds Juni op> do hoogte was van de
practijkcn der Canadian Pacific, liet de
spoorwegen en het emigratie-wezen voort
durend streng bewaken. De agenten bedien
den zich echter, om de landverhuizing toch
zooveel mogelijk te bevorderen, van aller
hande middelen. Zoo werden de emigrante#
van goede, meestal stadskleeding voorzien,
om hen niet als landverhuizers te doen
herkennen. De Oostenrijkers werden als
Bussen verkleed en van valsche documenten
voorzien. Interessant is, dat, ter afhaling
van Ilongaarsche landverhuizers, die in het
geheel geen militaire documenten bezaten,
van Boedapest naar Weonen met automo
bielen gereden werd. De emigranten deden
•die reis, waarvoor 450 kr. betaald werd, in
een deftig auto-costuum.
Een der arrestanten, Gabeien genaamd,
heeft voor dit doe! zelfs een specinlen auto-
mobieldienst Weenen—Boedapest ingericht.
De Balkan.
"Beuter seint uil Sofia, dat do gewone
dienst van den Orient-Express op liet tra
ject Konstantinopel-—-Parijs op 23 dezer her
steld zal zijn.
Zuid-Afrika.
Zaterdag is te Middelburg in Transvaal
overleden op zijn farm het vroeger beruchte
Zoeloe-opperhoofd Dinizoeloe, een zoon van
koning C'elevayo, wien li ij in L8S4 opvolgde.
Uit Johannesburg wordt, aan de „Frankf.
Ztg." geseind, dat in de huurt van Pre
toria. uitgebreide lagen van 65 tot 85 pro-
cents ijzererts zijn ontdekt. Een groote bank
voor industrieelc ondernemingen to Johan
nesburg heeft reeds een groot terrein aan
gekocht, om dit dadelijk te gaan ontginnen.
Dit zou de aanvang van een belangrijke
ijzer-industrie beteekenen. Do tot dusverre
bekende ertslagen zijn alle minderwaardig.
Uit New-Yoik wordt thans gemeld, dat
mevr. Prink hurst in do Yercenigde Staten i-
toegelaten, op voorwaarde echter, dat zij
er niet de militante strijdwijze, in Engeland
door de suffragettes toegepast, zal aan
prijzen,
BINNENLAND,
Consulaire dienst.
De heer John Joseph Brodorick, vice-
consul van Engeland te New-York, zal be
noemd worden tot Britsch consul te Am
sterdam, in de plaats van den heer W. A.
Churchill, die tot consul-generaal van En
geland in Stockholm zal worden benoemd.
Deze twee comiló's hebben samenwer
king verkregen en thans doen zij, tact hand
having van hun zelfstandigheid, een op
roep; giften zonder een bijzondere bestem*
ming voor een der twee plannen, zullen ge
lijkelijk ItHsehen de comité's worden ver
deeld.
Steml.
De onthulling van het horstbeeld voor
Willem Stead, dal oen plaats zal krijgen in
liet Vredespaleis, zal geschieden op 15
April van het volgende jaar, den tweeden
verjaardag van den ondergang van de „Ti
tanic", waarhij Stond het leven heeft ge
laten.
Tol. nog toe zijn de meeste bijdragen voor
dit borstbeeld uit liet buitenland gekomen;
men rekent er echter op, dat ook ons land
nog stoffelijke hwijzen van belangstelling
zal g'even.
Penningmeester van de commissie is mr.
I. A. A. H. de Beaufort te 's-Gravenlmge.
Ridderorde.
Bij Kon. besluit van 18 dezer is J. Cor
bet, brandmeester hij do vrijwillige brand
weer te Rotterdam, benoemd tot riddert
in de orde van Oranje-Nassau.
Stuwadoorswet.
Alen bericht, dat de Minister van Land
bouw, Handel en Nijverheid uit het ont-
werp-stuwadoorswet eenige Bepnlingen zal
lichten, o.a. de bepaling, dat werklieden
in het bezit moeten zijn van een Werkboekje,
en de bepaling, dat er een vergunning uoo»
dig is om zich als stuwadoor te vestigen.
DIr, bel., Invoerr, eu Acc.
Bij Kon. besluit van 16 dezer zijn, met
ingang 'yam 1 Januari benoemd
tot inspecteur der directe betastingen, in
voerrechten en accijnzen te Roermond, P. F.
L. Lauten, thans inspecteur dim- middelen
te Heerlen;
tot adjunct-inspecteur aan de'inspectie
der directe hcUsfmcen, 2de afdeeling, to
Amsterdam, J. A. folenbramier, adjuiul-iu-
speclcur der diiecte belastingen, invoerrech
ten en accijnzen te Breda, mi is hem do
persoonl'jke titel verleend van inspecteur
der directe belastingen, invoerrecht»" rs
accijnzen.
tot inspecteur der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen Ie Heerlen, 0, A.
Klinkenberg, ontvanger der dimde belas
tingen, invoerrechten en accijnzen, tijdelijk
werkzaam hij het departement van financiën
te 's-Gravcnliage.
Een pensioenregeling voor de wethouders,
Nu de wet do gemeenteraden uitdrukke
lijk bevoegd verklaart, een pensioenregeling
voor de wethouders te maken zijn B. en
W. van Amsterdam naar uit de memorie
van beantwoording blijkt voornemen?
een raadscommissie te verzoeken, zich met
het ontwerpen van zoodanige regeling te
willen belasten.
18) - i
Toen Yerh'ooven zijn gasten hier en jeno
ver en brandewijn gebracht had in zcei
groote hoeveelheid en do „Kongo" het edel.
viertal volledig had gemaakt, keerde dr
waard uit „De drie Zeevaarders" bedaard
naar de gelagkamer terug en schonk een
dorstigen politieagent, die juist was bin
nengekomen, een groot glas hier in
„Wel bekomt liet je, sergeant! New. hout
dio paar centen maar in je zak. Je mug
ook wel eens op mijn gezondheid drinken,"
een verzoek, waaraan de polilicagenl
marno gehoor gaf. Hij zotte met den jo
violen herbergier dadelijk een gesprek op
over „ons Willemïentje" en wien zij wel
tot echtgenoot zou kiezen, een vraagstuk dat
alten Hollanders in dien tijd na aan Bet
harte ging. Om hetgeen do vier spitsboeven
in de achterkamer met elkander bepraatten.
Bekommerde Verhoeven zich in 't geheel
niet. Het was zijn vaste gewoonte, en van
dat grondbeginsel week hij nooit af, dat
hy zich nooit met die dingen bemoeide,
Bij bekommerde zich alteen maar om den
buit, het voordeel dat hij er van bobben
zou. Hij wist ook van dit plan ongeveer
S e i' v i en O o s t e n r ij k.
De Servische secretaris-generaal van bui-
niots. Ze hadden hem alleen maar gezegd,
dat het dezen keer om „bonte steenen"
to doen was, daarmee bedoelden zij dia
manten. Hij was alleen zeker van liet aan
deel dat hij er van krijgen zou; ze zonden
hij zijn broeder, in Amsterdam, verkocht
worden.
De gebochelde had oen dun, fijn vijltje
uit zijn zak gehaald en beschouwde het
met welgevallen. i
„Ik zie dat jo tevreden bent over je
dagtank," zeide Wapstra. i
„Ja, dat bon ik. Do twee staven van hel
hek zijn onderaan klaar. Niet de eeno ben
ik Hij hel aanbreken van den dag begonnen,
Kijk eens wat een klein onbeduidend instni-
mentje. Als jo er een droppel olie op giet,
dan kan je er oven zachtjes meewerken,
atsof jo een mes door zachte kaas haalt.
Toen ik druk aan 't werk was, kwam er een
man aan. In een ommezien zat mijn vijl
in mijn mouw en ik zocht iets op don grond
hij het hek en vloekte daar nu |n dan
hij. „Wal zoek jo daar?" -- „Een man
chetknoop; hot ding is zeker onder hel
hek doorgerold. Wil u even meezoeken?"
„Neen, dank u wel, zoek alleen maar naar
uw knoop." Dit zeggende liep' hij lachend
door «mi ik lachte ook; maar daar hoorde
hij niets van. En terwijl ik net deed of
ik nog steeds op mijn knieën nan.r den
knoop lag te zoeken, vijlde ik ook do tweede
ijzeren staaf door."
„Jo verslaat je werk," zei Wapstra, „dat
moet erkond worden, Luistor nu wat ik
jo te zeggen heb. En jij ook, Potter, let
goed op."
Hij haalde een stuk papier uit zijn zak en
een potlood err verklaarde zijn beschrijving
door vlug een teekeningetje te maken van
het terrein in kwestie. 1
„De kamer van den schatbewaarder bin
nendringen binnen door het kasteel, daar
kan geen sprake van zijn," besloot Wap
stra zijn mededeelingen. „Al gelukte het jou
je nichtje in de kamer vanSmecdes le krij
gen, door gegrendelde deuren kan ze toch
niet binnenkomen. Maat' ik heb gehoord
dal zulke in hypnose gebrachte personen
langs wegen kunnen gaan, dio anders door
geen men se hen ooit kunnen worden be
treden, dat zij krachten en bekwaamheden
ontwikkelen, die men van hun zwakke of
leen; ledematen niet verwacht had."
Potter knikte toestemmend. ,',ffc dacht
dat je wel wist waart® liet "meisje in
Haat is, Wapstra. En wat mijn suggestieve
macht over haar betreft, ik gelorjf, dat die
er niet op verminderd is."
„Dan zal het haar ook wel mogelijk
wezen als een kat tegen den bliksemaflei
der np te klimmen en over een rand te
loopen, die niet meer dan een hand,
breed is."
Zij hooft wel moeilijker dingen gedaan,"
„Als dat zoo is!" riep Wapstra, zege
vierend uit. „zijn de diamanten van den
Radja binnen weinige dagen in ons bezit."
„Maar voordat zij hij den bliksemaflei
der, den rand langs liet huis en het ven-
De Wltt-herdenklng.
Dezer dagen wordt een oproep verspreid
om mogelijk te maken, dat een standbeeld
wordt opgericht voor Johan err Cornells
de Witt. Er zijn twee commissies gevormd:
de eene wil oen standbeeld voor Johan
de Wilt te 'Dordrecht, maar naast Johan
wil men ook zijn broeder 'ConwlLs eeren
de andere wil voor Johan de Witt een
standbeeld doen verrijzen in 's-Gravenha.-
go, dicht bij liet tooneel van zijn voornaam
ste werkzaamheid, de vergaderzaal der Sta
ten.
ster is, moet zij toch een gedeelte van het
park doorkropen," bracht de gebochelde
man in hel midden. „Als zo zich eens in
den weg vergist?"
Potter maakte oen ongeduldige beweging
met het hoofd. „In haar slapenden toe
stand geleidt do geest haar met even groote
zekerheid in do duisternis van den nacht
als op klaarlichten dag."
Nu waagde ook de „Lange" hol oen op
merking te maken. Tot nu too had hij
«won deel genomen aan het gesprek, maar
had de jenevoiflesch flink aangesproken.
„Ik heb gehoord," zeide jhij, „Rat er
's nachts honden in liet park van het Iluis
■ten Bosch zijn!"
„Dat kon een leelijko streep door onze
rekening maken," merkte Potter op.
Wapstra biet geruststellend de hand op.
„liet toeval zelf geeft ons de beste troe
ven in de hand, Er zijn werkelijk houden
geweest, en een van die lirave dieren heeft
den eersten nacht, dien do Radja in tiet
paleis doorbracht, ontzettend gehuild, De
vorst van Lombok zou daarop onmiddellijk
vertrokken zijn, want evenals alle Bali
ncozen is hij vrees el ijk hijgeloovig. Since-
des heeft mij zelf verteld wat ecu hei-
densch spektakel do bruine kerel gemaakt
heeft. Toen hebben zo gedurende het ver
blijf van den Radja allo honden zoo lang
verwijderd."
De gebochelde sloeg uit louter pleizier
zoo hard op do tafel, dat do ftessehou
en glazen er van rinkelden. „Ik hoop dat
Rotterdam.
Wederom is een belangrijke voordracht
hij den Uotterdamsclien GetneenU-raad in
gekomen.
Tot nu toe loopt do kortste vei binding
van het centrum der stad nam' liet Noor
den van Ifoofds'eeg naar Halvemaansteeg
via Kipslraa.1 naar Korte Pannokoekstruai,
Hals'd'aat en Lange Pannekoekstraat over heL
geheel zeer onoogelijke sloppen. De Commis
sie voor de plaatselijke werken stelt nu
voor, om deze piraten, die alleen voor liet
voetgangersverkeer boÉgekoiiis lu<bhen
hetgeen ook niet anders kan, omdat do
Halve Maansteeg hij een lengte van 36 Ai.
een helling van 2.75 Al. heeft te ver
wijden tot 10 AL-straten, met dien ver
stande, dat de Halve Alaanstoeg een trup-
penstraat zal worden. Voor een deel van
dien weg gaat do commissie verder, name
lijk voor do Hals trant, die. zij op 20 Al.
wil brengen, omduj hierdoor verkregen
Wordt, dat het nieuwe bibliotheekgebouw,
dal aan de Bolerstool is oriluorjxui, dun
geheel vrij komt te staan, wat, naar do
Commissie meent, voor een dergelijk monu
mentaal gebouw niet anders dan gewensihl
de huilende hond gelijk gehad heeft, en
do Indische heiden heeft ook gelijk met
zijn bijgeloovigc voorgevoelens. Als hij eens
op oen tnoigen wakker wordt en zijn dia
manten kwijt is kan hij het op den hond
'schuiven."
Wapstra stond op. „Ik vertrek met den
roegtrein naar Amsterdam. Jij, Lange, kan
met mij meegaan."
„Wat ga jo daal doen?'- vroeg Polter
verwonderd.
„Ik vertrouw dien Smeodes niet, zoo hij
niet weel dat, ik vlak in zijn buurt hen4
Hij is morgen met (tic Halinoozen op do
Zuiderzee hij do vlootrevue, ik wou graag
dat hij mij daar ook hij zag. 11 Jjmoetf
weten dat ik in zijn nabijheid ben, ook
wanneer hij dat het minst had vermoed.-
Want de kerel is teerhartig geworden en
ik hen altijd nog bang dat hij ons op
het laatste oogenblik in don stock laat
en niet durftI"
Do „Lange" stond op. Zijn gelaat, (lat
gewoonlijk reeds vrees aanjoeg, nam een
zeer onheilspellende uitdrukking aan. „Hij
mag oppassen!" siste hij tusschen do tan
den, 11ij zou den dag niet overleven dat
hij ons dal winstje ontstal!"'
.(Kom, wij moeten weg!" zei Wapstra^
,<Ua jG mee, Lange?" t
Wordt vervolgd.}
SCHIEDAMSCHE COURANT.
m
