66*" Jaargang
Maandag 27 October 1913
Mo. 14360
Hbüiténlmp."
Onder vreemden invloed.
Deze Courant verschjjnl 0 a g e J ij k g; met uitzondering van Zom en EeestSagei, j j
Prgg per kwartaal» Kooi; Schiedam en KJaardingea fl, Ï.2Ö, fraasfl
per post fl. L65.
PrQ3 per weekï Koor Schiedam en El aardlagen féf geati
Afzonderlijke numïnera 2 coat.
1 Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen, 1 1
Advertantiën voor het eerstvolgend nummer moeten des taiddaga vóór eten
uur aan het Bureaiï bezorgd zijm
1 Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek' Korte Haven)'.
EifS Ges KSiBEieClIlsa Ëaa 1—5 regels ïlüMj Iedere fggel mees
12 ISetot64 Eecjaxoea 0 Sent per regeL Grootelettere K&aï Se plaats the zjj
innemeOi i I I 1
ASvertefitiSn pij aBennecmesit ög vooideelige vöörwaaïdefi, EEariefea
hiervan zjjn gratis aan het Bureau te Kekcffleft j j sj
Eö 3e numïners die Dinsdag.,- Donderdag? m "ZaïerdagSvonfl
veischijneoj worden zoogenaamde kleine advertentlBn opgenomen tot Sen prij4
van 3D cents per advertentie; bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 168,
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Nov,
a.s. op de „Schiedamsche Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Schiedam, 27 Oct, 1913.
ENGELAND.
De d.oor conservatieven en unionisten
zoozeer gehate W,cl schim an, minister Lloyd
George, heeft met de kwestie dor hervor
ming van do grond bezi [.verdeeling een tho-
ma aangeroeid, dat wol niet zoo spoedig
tot rust zal komen. Er is wol geen land
tor wereld, wpar de verdeeling van den
grondeigendom zoo aartsvaderlijk, de veran
dering van eigendom met zoo groote moei
lijkheden gepaard gaat, als in Gioot-Bril-
Upinië.
Van een vrijen boerenstand kan !mcn daar
niet spreken. De landelijke „freeholder" is
er oen rariteit Bijna alle grond is er he!t
eigendom van een kleine groep landlords,
een zevenduizend in getal, die vier-vijfden
van den voor landbouw bruikbaien bodem
in eigendom hebben. In Schotland behoort
aan vijf hertogen een vierde van alien
grondaan 76 peers behoort ihalf Schotland
half Engeland is het eigendom van 150,
halt Ierland van 35 grondbezitters Deze
bemoeien zich zelf heel weinig met den
landbouw, maar verpachten hun grond aan
kleine boeren De grootgrondbezitters be
roemen er zich' op, dat zij slechts twee
procent rente als pacht inden. Dit is ech
ter een scheve voorstelling, want het is
de rnassaprodudtiö van levensmiddelen
in vreemde werelddeelen, die de rent© heeft
verminderd, en daaruit is juist Engelands
reusachtige industrieel© ontwikkeling voort
gesproten, zonder welkte drie-vierde der En
gelsche bevolking had moeten eruigreeren
Het ergste is, dat de Engelschie landlords
steeds meer erop uit zijn om de zuivere
winst ten koste der hmto-winst te verlioo-
gen; m. a,. w., de ciultures, die voel ar
beidskrachten vergen, laat men los om
ze door andere, zooals veeteelt, welke min
der arbeidskrachten vragen, te vervangen
De arbeidskrachten in den landbouw wor
den aldus aan den dijk gezet.
'Daar komt nu nog bij, dat het Engelsche
gnondeigendonisrecht pan den eigenaar de
macht geeft, zijn eigjendom over vier of
vijf generaties aan de erfopvolging te bin
den, aldus onverkoopbaar te maken. De
gewoonte eiseht, dat ieder erfgenaam deze
verbintenis telkens op de hem volgende ge
neratie legt. 'tls dus den landbouwer praC-
tisch onmogelijk' om vrij landeigenaar te
worden. Dat hier eindelijk tivschenbeidc
woidt gekomen, is niet te verwonderen,
verbazen moet men zich' Veeleer, dat het
al niet veel eerder is gebomd. Mimstei
Lloyd Georg© komt met sterk staatssocialis
tische voorstellen. Of deze een goede her
vorming inhouden, is een andere kwestie,
maar dat het oude niet langer kun voort
duren, spreekt duidelijk genoeg.
Roman naar het Duiiscli van
XX CROMR SCirWJENING.
23)
„Dat Weet ik niet, want ik ben zooeven
de kamer pas ingekomen," antwoordde Pot
ter met zijn gewone stem van altijd. „Maai
je moest a.l lang naar je bed zijn. Ik hoor
juffrouw Verhoeven al boven komen. Ga
slapen, kind 1"
Potter ging de kamer uit, de trap af
en naar de kamer achter de keuken. Het
duurde niet lang of de waard trad binnen;
bij had juist de luiken van zijn herberg
gesloten. „Zoo, nog niet naar bed?"
„Ik ben niet moe. Maar ik heb een
hartversterking noodig."
.Verheoven jLachte. „Jenever of een
grogje?"- l
„Geen van. beide. Maar als je Schotschc
of lersche whiskey hebt, breng mij dan een
ffesch en een glas'." En tómvijl bij in
7uch zelf lachte, zeide Potter: „Ik geloof
dat ik nu wel een flinken slok nemen mag."
TWAALFDE HOOFDSTUK.
LjzZie.
'„Ben je van plan nog lang achtelr die
fleseh te blijven zitten?"- vroeg Verhoeven
toen hij zag dat Potter, nadat hij een,
Paar glaasjes van den sterken drank ge
dronken had, nog steeds geen aanstalten
maakte om. op te slaan uit het hoekje
Va» de canapé,
GEMENGDE MEDEDEEUNGEN.
Engeland.
Eerste minister Asquith hield Zaterdag
to Latlybank 'een rede, waarin hij zoide,
dat 'de hervorming op landbouwgebied, zoo
als die in breede lijnen was geschetst door
minister Lloyd George, volkomen de goed
keuring van zijn ambtegenootcn wegdraagt,
maar dat er nog andere kwesties hangende
zijn, die eerst moeten worden afgedaan. De
belangrijkste van deze is wel de Homo Rule.
Asquith verklaarde met klem, dat de ie-
geering zich door Ulster geen vices zal laten
aanjagen; zij moet voortgaan met de maat
regelen tot invoering van de wet en mag
zich niet oneerlijk betooncn jegens dege
nen, die baar hun vertrouwen hebben ge
schonken. Zij is echter bereid evenueel©
voorstellen zonder vooringenomenheid in
overweging te nemen. Maar ten eerste mo
gen deze niet indruischen tegen het voor
nemen om te Dublin een ondergescTiikte ler
sche wetgevende vertegenwoordiging met
een verantwoordelijk uitvoerend bewind te
vestigen. Dat is de grondslag en het be
ginsel der Ilorne 'Rule-wet, waarvan de re
geering zich niet zal laten afbrengen. Voider
zal de regcering niet dulden, dat een blij
vende hinderpaal op den weg van Icrland's
eenheid wordt opgericht.
Asquith betoogde vervolgens, dat er twee
voor de hand liggende redenen zijn, waar
om alle vaderlandslievende mannen moeten
verlangen naar een vergelijk in deze zaak.
Ten eens te is het van groot gewicht voor
het welzijn van Ierland in de toekomst,
dat zijn nieuw regeoringsstelsel niet beginne
met een schijnbare overwinning van een
deel van het volk, hoe overwegend in getal
het ook moge zijn en een schijnbare verne
dering van een antler deel des volks. Ten
tweede moet hetgeen tot stand komt voor
alle partijen een blijvende en stevige grond
slag zijn, Waarop, voortgebouwd kan wor
sen zonder gevaar van partijtwisten.
Een groot gedeelte der officieren van de
Peninsular and Oriental Steamship Compa
ny, die zich Zaterdag in Engelsche havens
bevonden, hebben hun schepen verlaten, ter
wijl de overigen zich verplicht hebben de
posten van hun kameraden niet te Zullen
innemen. Dit 'gerneenschaf> p el ijk ontslag zal
echter eerst Maandag as. in werking tre
den, om het mogelijk te maken, dat Zaterdag
do >„Sieilli,a" nog vertrok. Alle officieren
der „P. and O." in het geheel 450 man,
moeten dit optreden van hun kameraden
hebben goedgekeurd. Het incident vindt zijn
aanleiding in de slechte tractementsverhou-
dingen bij genoemde scheepVaartmaalschap
P!i-
D u i t s c h 1 a n d. 1
Binnen enkele weken z,ai de Duitsche
luchtvloot vier nieuwe lucht,kruisers rijker
„Ik kan nog niet slapen," antwoordde
do ander, „moet je den boel al sluiten?"
JEen half uur wil ik je nog schenken.
Zou het je niet storen ais ik daar aan de
tafel de courant ging zitten lezen?"
Potter knikte zonder te antwoorden, trok
de flescli nog wat dichter bij zich en
schonk zich nog eens in. De vurige drank
verhitte zijn bloed en goot vlammen in
zijn aderen; de ontzettende zenuwinspan
ning van zooeven word vervangen door
een welbehagolijk gevoel van vermoed beid.
Herhaaldelijk goot hij een glas whisky naar
binnon en zijn geest, die zich zooeven
met allo wilskracht op één punt had gecon
centreerd, begon weer vrij te worden en
keerde terug naar het verleden nadat hij
de duisternis dei' toekomst had trachten te
ontsliuieren.
Nooit had hij zulk een buitengewoon
geschikt medium ontmoet en tot zijn be
schikking gehad als het veertienjarige kind,
dat hij destijds schreiend gevonden had
aan het sterfbed van zijn broeder. Die broe
der was een bedaard, gesloten, ernstig man
geweest, die de enge grenzen niet te buiten
trachtte te gaan waarin de voorzienigheid
hem geplaatst had.
'Rotter daarentegen was in zijn jonge jaren
smet groote vermetelheid en stoutmoedig
heid de grenzen well te buiten gegaan. Hij
had nu dit, dan dat beroep opgevat, maar
nergens had hij het kunnen uithouden, zoo
dat hij al meer en maar aan lager Kval
was gekomen. Bij een gezelschap spiri
tisten bad hij de sterke magnetische kracht
ontdekt, waarover hij te beschikken had,
en indien hij hiervan in onschuldigen zin
zijn, nl. een Pahseval, een Zeppelin, een
Schótte Lariz en een Gross,
Vóór liet legerbestuur de bodems over
neemt, zal hot onderzoek naar de oor
zaken van de ramp der „L. 2" zijn afgeloo-
pen. Indien het ongeluk aan fouten bij de
constructie is toe te schrijven, zullen in
den bouw der nieuwe schepen nog Wijzi
gingen worden aangebracht.
Duiitschland en Oostenrijk.
Keizer "Wilhelm kwam gistermorgen om
elf uur van het jachtslot Konoptitsch van
aartshertog Feidinand, te W,eenen aan. Hij
Werd aan het station opgewacht door keizer
Frans Jozef, die hem op uiterst hartelijke
wijze begroette.
De beide souvereinen begaven zich ver
volgens naar het'lustslot Schoenbrunn, op
geestdriftige wijze door de bevolking toege
juicht.
In den namiddag had keizer Wilhelm
een langdurig onderhoud met den. minister
van budenlandsche zaken, graaf Berchtold.
Des avonds had te Schónbrunn een diner
plaats, waar de beide keizers aanzaten. Na
het diner nam keizer Wjlhelm op hartelijk©
wijze afscheid van den keizer van 'Oos
tenrijk en de leden der keizerlijke familie.
Hongarije. j
Zaterdag is in het Huis van Afgevaardig
den het speelhuisschandaal aan de orde
geweest. De minister-president, graaf Tisza,
verklaarde, dat het kabinet-Lukaas de con
cessie voor het oprichten van de speelbank
wilde verkenen, maar hij had er zich tegen
verzet. Dat heeft hij aan beide partijen on
middellijk verklaard en hij stelde zich op
het standpunt, dat hij niets met het ge-
lioclo geval te maken had. Inderdaad had
den de oprichters van de bank 1.400.000
kronen in de kas der regeeringspartij ge
stort, maar hij had zich steeds bereid ver
klaard, deze gelden terug te geven.
Tisza verdedigde dan op zeer krachtige
wijze de persoonlijke eerlijkheid van Lukacs.
De oppositie, overtuigd, dat 'haar aarts
vijand, graaf Tisza, in dezen Vrij uitging, en
voor wie het schandaal nu geen aardigheid
meer had, was bij de zitting afwezig.
Spanje.
De wegens de ontstane scheuring in de
liberale partij verwachte mini sten eele cri
sis, is uitgobrokten.
De Senaat heeft Zaterdag een motie van
vertrouwen in de regeering, nadat de lei
der der dissidente liberalen, pud-jministei*
Gaicia Pneto, zich daartegen had verklaard
omdat hij de verdaging der Cortes niet kon
goedkeuren, met 10G tegen 100 stemmen
verworpen. En naar aanleiding van deze
stemming bood graaf Romanones den ko
ning liet ontslag van hot gehcele kabinet
aan, clat door dezen werd aanvaard.
Gisteren werd daarop het hoofd der con
servatieve partij', Maura, bij den koning ont
boden, die hem de opdracht aanbood om
een nieuw kjabinet te vormen, Maura wei
gerde echter dit aanbod te aanvaarden en
adviseerde den koning de opdracht toe te
gebruik had gemaakt, dan zoude hij in het
land, waar het spiritisme in alle kringen
aanhangers heeft, in korten tijd tot welstand
zijn gekomen. Maar het verlangen nam
een onafhankelijk, avontuurlijk leven had
hem in slechte kringen geleid, waarbij hij
zich met hart en ziel! aansloot. Hij werd
opgenomen in een bende dieven en be
driegers, die in do geheelb wereld hun
misdaden pleegden, daar had hij kennis
gemaakt met Wapstra en Smoedes, naar
Ainenka gekomen om do herinnering aan
©enige hunner boevenstreken ia Europa
Hod reven, een weinig to laten verzwak
ken. Door zijn misdadigcrsleven was hij
geheel vervreemd van zijn broeder, die
predikant was van een kleine methodisten-
gemeente in een stadje viet ver van Balti
more. En zeker zou het nooit in zijn hoofd
zijn opgekomen, zijn broeder weder op
te zoeken, die zulk een heel ander leven
lieidde dan hij, indien hij niet genoodzaakt
geweest was zich voor ecnigen tijd verbor
gen te houden. Zij hadden namelijk ingo
broken in de bank in New-York en waren
overvallen, zoodat zij in groote overijling
do vlucht moesten nemen, Smecdes, bij
genaamd „de Indiaan", had een detective
doodgestoken, maar ook hij was gevlucht,
do meesten die tot de dievenbende behoor
den, hadden 'Amerika verhaten, do grand
brandde hun onder do vo-eten en Potter
was op het punt hun voorbeeld te volgen,
toen hij ergens in een hol of krot veirborgen
toevallig een courant in handen kreeg, die
zeker al een week of drie oud was. In deze
courant vond hij do volgend© advertentie
^Dse heer I. Clarke Po,tier, predikant te
vertrouwen aan den conservatieven leider
Dqto, die haar onder voorbehoud aan-
vaardde en hedenmiddag een definitief ant
woord zou geven.
Portugal-
Uit Lissabon wordt aan de „Times" ge
meld, dat de revolutionnairen een trein
hebben aangevallen, die troepen vervoerde.
Te Lissabon hebben vele botsingen plaats
tusschen troepen en de revolutionnairen. Er
pijn vcrscbcjjdene gekwetsten. De revolution
nairen maken zich. meester van het oorlogs
materiaal.
Op verschillende andere punten hadden
er botsingen plaats tusschen troepen en
gewapende groepen.
Italië.
Uit Rome komen weer berichten van ver
schillende opstootjes en wanordelijkheden;
die gisteren, tijdens den dag der verkiezing,
plaats hadden en waarbij verschillende per
sonen werden geWond. Te Tludro werd met
^revolvers geschoten, met het gevolg, dat
een 14-jaiïge jongen werd gedood.
Do resultaten van de verkiezingen wer
den tegen middernacht bekend. Zooals men
verwachtte, heeft de regeering een onge
hoorde meerderheid. De liberalen behielden
ongeveer al hun 'zetels, daar de katholieken
in vele districten de liberalen steunden.
De katholieken wonnen eenige zetels en be
hielden bijna allo 'door hen tot hu toe
bezette mandaten. De radicalen zullen Tn
de nieuwe Kamer in bijna gelijke sterkte als
in de vorige Hamer verschijnen.
Naar hetgeen tot nu toe bekend is, rijn
er 124 herstemmingen. 'Over bet algemeen
schijnt het alsof het stemmenaantal der soc,
democraten ondanks de vermeerdering van
het aantal kiezers als gevolg van 'de nieuwe
kieswet, die algemeen kiesrecht bracht, niet
beduidend is toegenomen.
Rusland.
De stad Kiew bevindt zich, naar aanlei
ding van het Bei lisproces, in groote op
winding. De studeerende jeugd wordt uit
wraakzucht tegen de Joden opgehitst. De
Joodsohe bevolking verkeert in groote span-
Ming, daar overal geruchten over een te
wachten pogrom loopen.
Turkije en Griekenland.
Uit Konstantinopel wordt aan het „Jour
nal" geseind:
'Po Porte heeft de te Athene ad referendum
gesloten overeenkomst betreffende de kwes
tie der Yakouf-eigendommen niet aanvaard.
De ministerraad formuleerde een tegen
voorstel, hetwelk dadelijk naar de Turk-
sche gedelegeerden te 'Athene werd geseind.
Vereenigde Staten,
De autoriteiten te New-York hebben den
verkoop ran bet blad der stemreohtdam.es
„The Suffragette" verboden. Men-. Pank-
Frederik (Maryland), verzoekt zijn broe
der Bill Potter, indien deze nog in leven
mocht wezen, dringend, hem zoo spoedig
mogelijk te komen bezoeken."
Een klein beetje schaamtegevoel zou
hem ook nu weerhouden hebban zijn broe
der een bezoek le gaan brenglen, indien
het hem niet duidelijk was geweest dat hij
op geen enkel plekje ter wereld veiliger
kon wezen er. beter gevrijwaard voor de
nasporingen der politie dan in liet huis
van een predikant. En al' kon hij een.
onbehagelijk en pijnlijk gevoel niet onder
drukken wanneer hij er aan dacht zijn
broeder weder te zien, toch nam hij op
den avond van denzelfden dag dat hij
de advertentie gelezen had, teen kaartje
en vertrok naar liet stadje Rrederik, met
oen gevoel van groote nieuwsgierigheid, wat
zijn oudere broeder, dien hij in jaren niet
gezien had, hem te zeggen zou hebben.
[Toen hij het nederige huisje, dat hem
als pastorie werd aangewezen, was binnen
getreden, wachtte hem een dubbele ver
rassing, wanneer men het zoo noemen mag.
Hij vond zijn broeder stervende en bij het
sterfbed oen bleek jong meisje, dat op de
knieën lag en den goeden'Rod smeekte haar
lieven vader niet te laten stervten. Potter
had nooit geweten dat zjjn broeder ge
trouwd was en een gezin had. Met tegen
zin keerde hij zich af van het aandoenlijk
schouwspel. Toch moest hij het bed na
deren en zeide: „Ik bon het, ouwe. Ik heb
gisteren je advertentie pas gellozen. an
ders zou ik waarlijk' wel vroeger gekomen
zijn,"-
De stervende had muiytelijks de kracht op
hurst had er duizenden nummers van mee
gebracht. De dagbladen keuren dit verbod
goed en verklaren, dat mevr. Pankhuret mis
bruik maakt van de Amerikaanscjie gast
vrijheid.
Brazilië. I i
Theodore Roosevelt heeft, op weg naar
het gebied der Amazonerivier, te Rio Janei
ro vertoefd en daar Zaterdag een rede ge
houden. Daarin betoogde hij met klem van
hoe groot belang voor alle volken van Ame
rika zou zijn zitih bij de Monroeleer aan
te sluiten. Zij geldt voor het hoele vaste
land en moet als geldende voor aile volken
van Amerika worden beschouwd, daar hun
posities voldoende bevestigd en geordend
2ijn om geen aanleiding tot een aanval op
de nieuwe wereld te geven, en zij sterk
genoeg zijn om zoo'n aanval af te slaan.
Tenslotte bepleitte Roosevelt de verdere
ontwikkeling der betrekkingen tusschen de
Amerikaansehe volken.
Mexico.
Gisteren was de dag der presidentsverkie
zing. In de hoofdstad word, blijkens een
Reuter-teiegram, niet druk gestemd.
•President Huerta heeft de candidaten naar
het paleis ontboden, behalve Diaz, die zich
nog steeds te Vera Cruz bevindt Deze
heeft verklaard, zich bij den uitslag der ver
kiezingen te zullen neerleggen. Mochten
de verkiezingen, doordat to weinig stemmen
zijn uitgebracht, tot geen resultaat leiden)
dan is bij bereid, Huerta te helpen bij het
herstel der orde, terwijl intusschen con
nieuwe verkiezing uitgeschreven zal wor
den. t
Do stad Monterey is Vrijdag, na een
verwoed straatgevecht, "door de troepen
der opstandelingen genomen. Twee gene
raals, die tot ontzet der stad waren toe
gesneld, werden bij Lev i tas verslagen, pij
deze gevechten moeten meer dan duizend
personen zijn gedood.
Uit telegrammen, door leden van de fa-
milie Madero ontvangen, blijkt eveneens, dat
Monterey is ingenomen en tevens, dat do
haven van Npevo Laredo is gesloten.
BINNENLAND.
fan het Hof.
H. M. de Koningin heeft Zateidag de
hoofdstad met den gewonen trein van 3 u.
35 verlaten. Aan het station waren ter uit
geleide aanwezig de burgemeester, jhr. mr.
dr. A'. Roell, alsmede mevr. Van Loon
Egidius, dame du palais, cn baron Sirtema
van Grovestins, grootmeester van Ilr, Ms.
HnR,
Consulaire dienst.
Bjj Kon. besluit van 20 dezer is de heer
G. S. D. Hamel, consul der Nederlanden
in algemeenen dienst, benoemd tot consul
der Nederlanden te Kobe.
het kind to wijzen, dat haar hoofdje in liet
kussen verborg, terwijl boel haar teero li
chaampje schokte van het snikken. Zwijgend
zag hij het kind aan, en nog voordat hij
den mond kon opjenen om te zeggen wat
hij te zeggen had, had de dood zijn lippen
voor altijd gesloten. Een oude Mulattin
mengde haar weeklachten met het snikken
van het kind. „O God!" riep zij, „zegen mijn
ouden, goeden meester."
Eindelijk gaf Potter haar bevel te zwijgen";
met een blik op het wanhopige kind gaf lijf
de vrouw een wenk de kamer uit te gaan.
De vrouw zag hem verbaasd aan toen hij
vroeg, of dat meisje een kind van zijn broer
dei' was. Wat zou het andere wezen? Neen,-
d© moeder had zij niet gekend. Zij kendo iden
predikant, die pas gestorven was, ook pas
sedert zes jaar; toen was hij mot het kind
liier gekomen en was predikant bij de Metho-
disten,gemeente geworden. Zij was huishoud
ster bij mijnheer geweest en natuurlijk ook
zijn trouwe dienstbode. Mijnheer was altijd
oven vriendelijk vpor het kind geweest; het
was een droomerig, stil meisje. Zij had
nooit vriendinnetjes om mee te spelen en
was ook erg gesloten van aard. Dat was
alles wat Rotter van de oudo Mulattin te
weten had kunnen komen.
En met Lizzie, het meisje zelf, kWam hij
ook niet veel verder. De vraag, of zij het
kind van Zijn broeder was, beantwoordde Zij
met zulk een sprakelooze verbazing, dat hij
zich zijn vraag haast schaamde. Haar moe
dor had zij haast niet gekend; zij was
gestorven toen Lizzie nog een heel klein
ldnd was,- 'i i 1 1 1 1 1 1
- i i 1 J (Worit vzrvolgd.l
SCHIEDAMSCHE couran
rt i