m"° Jaargang.
Vrijdag 31 October 1913
No. 14364
Onder vreemden invloed.
Doze courant verschijnt da gel ijk s, met uitzondering /an Zon--en Feestdagen^
Prijis per kwartaal: [Voor "Schieda m en V 1 a ad i n g c n fl. 1.25, franco
per post fl, 1.65. 1
Prijs per week: Vo-or Schiedam en vriaardingen '10 cent.-
Afzonderlijke nummers 2 cent.
'Abonnementen worden dagelijks aangenomen. f i 1 j j 1' p'j
Advertentiën voor liet eerstvolgend nummer moeten des middags Vóór oen
uur aan hot Bureau bezorgd zijn,
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
BUITENLAND.
Schiedam, 31 Oct. 1913.
DUITSCHLAND.
In de gisteren aan het Krupp-proces go-
wjjde zitting der Berlijnsche Rechtbank is,
naar uit Berlijn aan het „Hdbl." wordt ge
meld, al het nieuwe materiaal voorgelezen,
dat Dinsdag in de woning van dien heer Von
Metsen gevonden is, en gedeeltelijk vrij
willig, gedeeltelijk onvrijwillig, door lieiu
aan de rechtbank overhandigd is.
Nu hij hot te berdo brengen van dit
materiaal met zooveel sensatie en öclat
voorbereidde, had men icen zeer gunstig
resultaat voor den heer Von Metzen mogen
verwachten. De correspondentie was ech
ter eer belastend dan verlichtend voor hem.
Er block o.a. uit, dat hij, in strijd met zijn
beweringen, geen eind heeft gemaakt aan
de onzuivere practijken van Brandt on zelfs
ettelijke malen om hoogorc salarieeiing van
Brandt, die „zulke uitstekende diensten be
wees," heeft gevraagd.
Doch stellig komen in deze brieven ook
voor de firma Krupp onaangename passa
ges voor. Zoo bleek, dat de „Kormvalzcr"
(geheime rapporten) in Essen niet alleen ge
lezen werden door den heer Eccius, door de
andere directeuren, doch ook door „nllen,
die er belang bij hadden." Zoo pleegt men
niet om te gaan met inlichtingen, die vol
gens den heer Hugenberg en alle andere
directeuren geen of zeer weinig beteekenis
hebben. Het gelukte den heen>Eccius niet,
eon plausibele verklaring te geven, waarom
hij „om zeer begrijpelijke redenen" den heer
Von Metzen niet schriftelijk wilde medcdec-
len, hoe hij' over 'de verandering van
Brandt's werkzaamheden dacht. Zijn verkla
ring werd door den president eenvoudig
niet aanvaard. De mededeeling van Von
Meizen, dat de heer Eccius hem gezegd
had: „Wij kunnen Brandt eenvoudig niet
missen; door hem weten wij dingen, die
ons vroeger onbekend waren," sprak dc
heer Eccius niet pertinent tegen. Zelfs zou
c.6 heer Eccius hierbij gewezen hebben op
fe goede betrekkingen van Brandt tot de
ftijksmarine. De heer Von Metzen zou tot
den heer Eccius gezegd hebben„Wanneer
men van Brandt's handelwijze in de buiten
wereld hoort, dan vliegt do heele firma
Krupp in de lucht." Doch toen de officier
van justitie den heer Von Metzen er op
wees, dat hij wellicht deze verklaring onder
eedo te bevestigen zou hebben, krabbelde do
beer Von Metzen terug.
Het zonderlinge feit doet zich voor, dat
er steeds voortgegaan werd met het Korn-
walzer-systeom, niettegenstaande het Direk-
torium in Essen beweerde, geen waarde te
hechten aan deze geheime rapporten, niet
tegenstaande Brandt zelf er op aandrong
yan dit werk ontslagen te worden, omdat
Roman naax het Duitsch van
,C. CRSCIïWïENING.
27)
„U is het slachtoffer geworden van oen
aanranding. Kruit u zich dat nog herinne
ren?''
De patiënt trachtte na te donken.
„Neen," zei hij fluisterend, „ik herinner
er mij niets van."
„Kent u een jong meisje dat logeert ten
huize van weduwe Blasma?" -
Die vraag scheen diepen indruk te maken.
De zieke scheen zich plotseling te willen
oprichten, hij zonk echter dadelijk in de
dekens terug. „Mijn onbekende," fluis
terde hij.
l „jöch, zeg jiet mij, „wat weet u van
jhaar?"i
Na -eenigo weinige vragen wist do heer
Van Rinschoten het Weinige wat clr.
Helpert er zelf van gehoord had. Hot ge
val werd steeds ingewikkelder. Slechts één
ding stond vast: met den moordaanslag
had „dit alles niets te maken, al gaf het
plotseling vertrek van professor Fergus en
zijn nichtje to denken. Do commissaris twij
felde nu geen oogenblik moer of dc aan
randing was voor hem'bestemd geweest.
Vriendelijk nam hij afscheid van den pa
tiënt; van dien dag af bezocht hij hem
dagelijks en voelde zich al spoedig zeer
tot hem aangetrokken.
Er was nog geen week verloopon na de
vlootrevue 0p de Zuiderzoo of Gesine van
Pdnschoten ontving op een morgen leen
hij „een fatsoenlijk man" wilde blijven, niet
tegenstaande de vertegenwoordiger der fir
ma Krupp in Berlijn, de heer Von Metzen,
den hoeren in Essen zegt te kennen ge
geven te hebben, dal hij de verantwoor
ding voor deze immoreele handelwijze niet
kon dragen 1 t i i
In de middagzitting kwam o.a. nog lei-
sprake eon poging van den directeur der
firma Krupp, Von Drager, oin een vriend
van Brandt, ook in dienst der firma Krupp1,
een plaats te bezorgen indc commissie
voor proefneming met geschut, iets wat de
invloed der firma natuurlijk zeer ten goede
moest, komen.
De verdere behandeling van het pioces
werd tot hedenmiddag vier urn vcnlangd.
GEMENGD® MED EDEELïNGEïJ.
Engeland,
Het geschil tusschon de officieren van
de P. 0. Stoomvaartmaatschappij en de
directie is bijgelegd. Moore, do secretaris
vna de „Imperial Merchant Service Guild1',
heeft verklaard, dat de officieren weliswaar
niet alles verkregen hebben wat zij wonsctM
ten, maar dat de directie toch' zeer bo<
langrijke concessies heeft gedaan.
De officieren hebben hun ontslag ina
getrokken en hun dienst heiwat
Duitsoh'land.
In Mecklenburg tobt men nu al verschei
dene jaren over -de invoering eener grond
wet. Steeds stuit men daarbij op h'et vee
zet van de Stenden. de vertegenwoordiging
der ridderschap, welke nog groote persoon
lijke voorrechten geniet. Woensdag heeft
de regeering voor de zesde maal een po
ging tot invoering der grondwet gedaan,
maar wederom tevergeefs.
Het ministerie heeft in verband daar-i
mee zijn ontslag genomen.
Het Berlijnsche „comité der confessie,-
loozen", dat onder de leus: „algemeene
staking tegen de Staatskerk" optreedt, heeft
te Berlijn een viertal groote volksvergade
ringen belegd. Behalve de bekende monist
prof. Ostwalcl traden, aldus wordt aan dc
„Köln. Ztg." geseind, naast de gewone so
ciaal-democratische redenaars, de „tien-
gebodendloffman" en dr. Karl Liebknecht
op In tegenstellnig met de socialisten, die
in dc kerk alleen een instrument der heeri
sohende klasse zien, spoorde do leider van
het monisme aan tot uittreding uit de
landskerk, „om redenen van innerlijke rein
heid en eerlijkheid." De vergadering werd
door 8000 personen bezocht, waarvan 1328
een verklaring van uittreding onderteeken
den.
0 ostenrijk.
De Kamer heeft gisteren een wetsvoor
stel aangenomen, waarbij de regeering woult
gemachtigd een leening aan te gaan van
215 tot 250 millioen kronen, ter dekking
van de tijdelijke en buitengewone uitgaven,
langen brief van haar broeder; zij liep dade
lijk naar tante Betty om haar den inhoud
mee te doelen.
De bewuste passage uit dcu brief luidde
aldusi_
„En nu, nadat rik je héb meegedeeld
hoe goed het gaat met do genezing van mijn
dubbelganger, kom ik met een kwestie bij
je, die mij zeer na aan het hart, iigt. Dokter
Helpert mocht van daag voor 't eerst een
oogenblikje opstaan; er ontbreekt niets moer
aan zijn genezing dan een liefderijke, zorg-
znldigo verpleging. Ik voel dat ik hem
zeer veel verplicht bon; want geleken wij
niet zooveel op elkaar, dan lag ik daar
met zijn wonden tbr neder. Ik kan ver
lof krijgen en wou dat verlof giaag bij
jou en tante doorbrengen. En nu kom ik oen
beroep doen op het goede hart van mijn
zusje en van tante Bolty: Mag ik den man,
die voor mij geleden heeft, meebrengen? In
het vreedzame, rustige huisje in Delft zal
hij spoediger opsterken dan hier. De doktor
permitteert clat hij in een draagstoel naar
do boot gebracht, wordt; in een paar uur
kunnen v ij met do boot van Rollcrdairi naar
Delft komen. Van jou ben ik zeker, Gosine
je zult zeker willen doen wat jo broeder
je verzoekt. Wees mijn voorspraak bij tante
13etty en schrijf zoo spoedig mogelijk je
antwoord aan
je broer Karei."
Vol spanning keek Gesino haar tante
aan, nadat zij dit had voorgelezen.
„Wat randt jo er zelf van?" vroeg deze
aarzelend.
„Ik vind dat Karei gelijk heeft." Haar
oogen schitterden toen zo dat zoide en
hadden een warme uitdrukking,
veroorzaakt door do legeriierVonning en
andere maatregelen.
Rusland.
De minister vfin marine heeft bij dq
Rajksdoema een wetsontwerp ingediend tot
aanwijzing van een bedrag van 77.752.549
rb. voor den bouw van oorlogsschepen in
1914, en den bouw'van marinc-ietablisse-
mentcn,
Mexico.
Een telegram uit Mexico-stad bevestigt,
dat onder don druk der regoering, Huerla
tol president en dc minister van ooi-log
Blanqnet tot vice-president is gekozen ge
worden, Over de definitieve toelating zal
het congres, dat geheel op do hand van
Iluerta. is, tegen einde November beslis
sen.
BINNENLAND.
Ilofberlclit.
II. M. de Koningin-jMocder zal zich' bij
de begrafenis van mevrouw de Douairière
van hennep, dame du palais van Hare MajcJ
steit, doen vertegenwoordigen door den ka
merheer Jhr. van Tets.
Onze Gezanten.
Bij Kon. besluit van 24 dezer is W<. L.
F. C. ridder van Rnppard, Hr. Ms. zaa(kt
gelastigde met den persoonlijken titel van
buitengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister ter beschikking, benoemd tot IR.
.Ms. minister-resident met den persoonlijken
titel van buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Washington.
Permanent Hof van Arbitrage.
Bij Kon. besluit van 24 dezer is aange
wezen als lid vanwege Nederland van het
Permanente Ilof van Arbitrage jhr. mr.
A. P. C. van Karnebeek, minister van staat,
oud-minister van builenlandsch'o zaken.
Het Timor geschil.
Namens do Portugeesdi'e en de Neder»
landsche Pegceringen zijn gisteren dc me-
morieën inzake het Timorgrens-gesoh 11 dooi
de beide vertegenwoordigers aan h'et bureau
vpn het Hof van Arbitrage to>'s-Gravcnliagc
overhandigd.
8<le Vredesconferentie.
De Minister van Builenlandschb Zaken
heeft den hoor Mr J. do Louter, buüenge-
woon hoogleeraar te Utrecht en Mr. G.
van Yollenhbven, hoogleeraar te Leiden,
benoemd, tot leden van do Nederlandsch'e
commissie van voorbereiding voor de derdo
vredescon f orenli e.
Dc opengevallen plaats van wijlen Staats
raad Asser is daardoor bezet, terwijl dc
commissie met éön lid is aangevuld gei
worden.
Consultatiebureau voor huwenden.
Door h'et comité ter bevordering van ge-
Prijs der Advertentieri: jjVan 16 regels ft. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan hot Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bet Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
„Dan moet het maar gebeuren. Hij moot
in Godsnaam den zieken man dan maar
meebrengen. Wij hebben gelukkig plaats
genoeg."
Gesino vloog taille Bolty om den hals.
„Dat is lief van u, tante, dank u wel,"
„.Tij?" Verwonderd zag do oudo dame
haar aan. „Ik vrees clat jij cicn moesten last
van onzen nieuwen busgenoot zult heb
ben!"
„Dat neem ik met gerustheid op mij I"
riep Gesino en zachter voegde zij er bij:
„Ter wille van Karei t"
VEERTIENDE HOOFDSTXK.
Een berouwvol misdadiger.
In hei afgelegen achterkamertje in do
heiberg „Do drie Zeevaarders" in Den Haag
was in do laatste dagen menig opgewonden
woord gesproken. Alles was iu gereedheid
gebracht voor de brutale inbraak en toch
do eeno dag voor en do andore na ging
voorbij, zonder clat men de zaak ten uit
voer bracht. Smeedes was do oorzaak van
die vertraging. Sedert dien dag op de Zui
derzee vermoed hij angstvallig iedere ont
moeting mot Wapstra, die in machlclooze
woede rond liep en zijn slecht humeur
tegen iedereen botvierde. Ilij was zelfs zoo
onvoorzichtig geweest aan den tolk Van
Linieloo iu het Huis ten Bosch eon dreig
brief to schrijven; maar op het daarin
bepaalde rendez-vous was Smeedes niet
verschonen,
Do „Indiaan", zooals zijn vroegere kame
raden hem noemden, was ziek, en deze
ziekte, waaraan de geneeskunde misschien
geen naam wist te geven, was geen voor
wendsel. De assistent-resident, die zijn dien
heeskondig onderzoek voor h'et huwelijk, is
te 's-Gravtenh'age opgericht een Consultatie
bureau, waai- arts J. J. Berdenis van Bef-
lëkom aan on- en minvermogenden, die
voornemens zijn in het huwelijk te treden,
kosteloos advies geeft
Dit is h'et eerst bureau in Nedeilnnd van
dien aard.
Pro en contra te 's-Grnvenliage.
Ter bestrijding van het adies van do hoe
ren P. W. Kamper en A. W. C. de Groef,
om met liet oog op de paarden geen scoria e-
bricks meer te gebruiken, circuleert eon
contra-adres bij de houders van automobie
len en verhuurders daarvan, alsmede bij
dc eigenaren van hui zen aan siraten mot
keien bestiaal, om ten sterkste op Het alge
meen gebruik van scioriabricks of klinker-
bestrating aan te dringen.
Verbetering ran de geweenle-anmlnistratie
en voorlichting In gemeentezaken.
De Nederl. Bond van Gemeenteambtena
ren beeft ingesteld een adviesbureau, met
het doel verbetering, vooral vereenvoudi
ging, te brengen in do gemeente-administra
tie enz., alsmede in gemeentezaken des
kundige en niet te kostbare hulp en voor
lichting tc verstrekken aan gemeentobcstu-
ren, bondsleden en alle anderen. De werk
zaamheden van dit adviesbureau zullen
ook betreffen het bevorderen van verbete
ringen in ontworpen o;E bestaande wette
lijke voorschriften, bot leveren van hand
leidingen, het doen houden van mondelinge
beschouwingen en hel ontwerpen van in
de gemeente-administratie benoodigde for
mulieren. Tot leden van het bureau zijn
benoemd de heeren J. N. Elenbaas, lid
van Gedeputeerde Staten van Zeeland, le
Krabbondijke, D. Kooiman, burgemeester
van Wormer (bij dezen is het, adres van
hel bureau), en mr. C. "W. van Ommeren,
hoofdcommies, ehof der derde afd., Ier
provinciale griffie van Gelderland, te Arn
hem.
Het bureau wordt bijgestaan door er
kende specialiteiten.
1 Jn een rondschrijven, aan de besturen
van gemeenten beneden 10.000 zielen heelt
het bureau bericht, 'dat het tot zijn laak
ook rekent dezen deskundige voorlichting
te verstrekken bij dc inrichting dor admini
stratie en de toepassing van de gemeente
lijke pensioenwetten, waartoe de vereeniging
van Nederl. gemeenten zich reeds bereid
verklaarde aan de bij haar aangesloten
grootcre gemeenten.
Dir. bel., Invoerr. en Ace.
Bij K,on. besluit van 28 dezer zijn, met in
gang van 1 Januari:
opgeheven het ontvangkantoor der direc
te belastingen en accijnzen to Bergeyk, omf
vattende de gemeenten Bergeyk, Luyksges-
tel, Borkel en Schaft, Westerhoven, Dom*,
meien en Riethoven;
sten slecht kon missen, schreef het toe
aan verandering van klimaat on troostte
hem met do verzekering, 'dat het vertrek
der Indische gasten aanslaande was en
dat hij wel weer spoedig zou herstellen.
Hij had geen flauw vermoeden dat hetgeen
zijn tolk ook lichamelijk kwelde, niets anders
was dan een ontwaakt geweten.
Sedert hij was teruggekeerd m.ar Indiö,
had Smeedes zijn vroeger leven vaarwel
gezegd. Bij hel eerste eerlijk verdiende góld
dat hij ontving was een nieuw mcusch in
hem ontwaakt, hij dacht inet afschuw aan
zijn verleden. Met den nieuwen naam "dien
hij had aangenomen zou een nieuwe toe
komst hem wachten; hij had altijd nog
al geluk in de wereld gehad, ook hierin
zou hij wol1 slagen. Maar de ontmoeting
met AVapstra had al zijn hoop en al zijn
verwachtingen den bodem ingeslagen. Hij
kende zijn ouden kameraad tc goed om niet
alles van zijn wraak le verwachten, indien
hij niet inging.op zijn plannen. En gelukte
het plan, dat zou hot hem in het ongeluk
storten, Indien hij zich op den dag clat
do misdaad zou plaats hebben, uit do voeten
maakte, zou de verdenking natuurlijk' dade
lijk op hem vallen en hij wist dat de
wereld tc klein was, om hem voor eeuwig
aan den arm der gerechtigheid to onttrokken.
En bleef hij, dan zou de wraak van den
Radja hem ook in Indiè treffen hij
kende den man: oen langzame, ontzettende
wraak zou het wezen, daartoe staan den
inlanders dor Soenda-eilanclen duizend mid
delen ten dienste. Ilij was verloren in
ieder geval verloren; dit Vroesclijk liewust-
zijn werd hom steeds duidelijker. En dit
had hom in bijna totaal lijdelijken toostend
de gemeenten Borkel cn Schaft, Domme
len en Westei'Koven gevoegd bij het onV,
vatigkantoor der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen te Valkons waard;
dc gemeenten Bergeyk, Luvkgestel en
Riethoven gevoegd bij het ontvangkantoor
der directe belastingen en accijnzen te Bla
de]
is, met ingang van laatstgemelden datum,
benoemd tot ontvanger der directe belas
tingen en accijnzen to Blade], T. D. J.
van Hellemondt, ontvanger derzelfde midde
len te Bergeyk.
VLAARDINGEN, 31 Oct. De Stct. (no.
255) bevat do statuten van de vereeniging
„Recht en Plicht" alhier.
VLAARDINGEN, 31 October. Op de ten
toonstelling op het gebied Van eerste hulp
bij ongelukken, door do vereeniging van
dien naam te Rotterdam gehouden, werd
in de 2e categorie de 3e prijs gehaald dooi
den heer L. de Kok, alhier.
VLAARDINGEN, 30 October. In de gis
teren gehouden raadsvergadering werd riot
gcmcenle-sccrelaris benoemd dc lieer G. J.
Hardick, hoofdcommies ter gemeente-secre
tarie alhier. t
OVERSCHJE, 30 Oct. Alan de 53 inge
schrevenen voor do Nationale Militie had-
eten er 16 brocderdienst en werden ojr 7 at-
gekeurd, zoo dat er door 30 jongelingeu
pan de loting werd deelgenomen Hiervan
moeten er 29 onder de wapenen komen Het
cenige vrije nummer is getrokken door
C. D, J. Verballen.
STADSNIEUWS.
Bekendmaking.
Op Donderdag G November as. zal we
gens het behangen, van een stel deuren
i do Buitenshus te Schiedam de scheep-
vaart van af 7 uur v.m. lot 5 uur n.m.
niet geregeld kunnpn plaats bobben.
Van de jury ter beooidceling dor inzen
dingen op do nationale tentoonstelling op
het gebied van eerste hulp hij ongelukken
tc Rotterdam, maakte ook deel uit dr. P. II.
van Roojen van bier.
Hert „Gnsto".
Woensdag weid met goed gevolg van do
werf Gusto der firma A. F. Smulders al
hier te water gelateu do stalen romp van
een zecwaardigon zelfstoomonden emmer-
baggermolen, die deze firma voor buiten-
landsche rekening in aanbouw heeft.
Do hoofdaXmctmgen van het vaartuig zijn
lengte 41 M. breedte 9.2- M„ holte 3.4 jM-
Deze baggermolen, die tot op oen diepte
van 15 M. zal kunnen baggeren, zal worden,
voorzien van 1 Compound madine wclko
350 I. P, K. zaf kunnen ontwikkelen. 'Ver
der van twee ketels mot een verwarmend
oppervlak van elk 70 vierk. M„ werkende
onder een stoomdruk van; S k.g.
liet vaa-rtuig is tevens voorzien van con
direct gedreven dynpjno voor do in- on
uihvendgei verlichting.
gebracht, con gevoel yan onmacht was
over hom gekomen en lip kon niet tot
con daad of oen besluit komen.
Op do vele feestelijkheden, die de ,/Neder-
landscho rcgecring en het het hof had
den gegeven ter «ere van den Indischon
gast, dien men to vriend wilde houden,
waren eenigo dagen van rust gqv.olgd, die
de Sultan van Lombok zelf in de eer
ste plaats noodig had. Ilij rustte uit vau al
de drukte eu kwam het Huis ten Bosch let
terlijk niet uit. Op Vrijdag zou or nog
een feest gegeven worden door den minis
ter van koloniën; op Zaterdagmiddag zou,
de afscheidsaudiënlio plaats hebben bij do
Koningin, en 's avonds van dienzeliden dag
zou eon oorlogsschip don Radja, metzijn
gevolg on den assistent-resident terugvoeren
naar Nedorl.uulsch Indiè,
Toen do nieuwsbladen deze tijding mede
deelden, geraakte Wapstra in zulk een
vlaag van woede, dat do „Lange" cn Pot
ter zelfs er van schrikten.; Hot was onmoge
lijk het plan ten uitvoer to brengen, wan
neer hij cerel niet alles mot Smeedes lmd
afgesproken. Was dezo van plan hen te(
verraden, dan waren zij allen overgeleverd
Smeedes kon iminers volledige inlichtingen
geven omtrent hun personen, hot zou dus
maar eenigo dagen bclioövcn te duren on
zij bevonden zich allen in bandon dep
justitie. Wapstra verviel in oen doffe, wan
hopige stemming. -
(Wordt vervolgd-l
SCHIEDAMSCHE EOURAHT.
