RONA Cacao
66 Jaargang.
Woensdag 25 Februari 1914.
Van Houten's
No. 14461
De „Bame" getrouwd.
tf
Deïe ootuant verschijnt dagelgks, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen
Prigs per kwartaal: ,Vbor Schiedam en Vlaardingen £L l,25t franco
per post fl» 1.65.
Prijs per week: Voot Schiedam en 3£laardïagen 10 oecL
Afzonderlijke nummers '2 cent,
Abonnementen worden dagelijks aangenomen;
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan bet Bureau bezorgd zijn.
BureauLange Haven Ho. 141 (boek Korte Haven).
Prijs der Advertantiënl San 1—6 regels £L, ÖJ2; isdore regel meer
16. cents, Reclames 30 cent per regel, Groot® letters naar de plaats die StSj
innemen,
Advertentiën bij abonnement op voordeeliga voorwaarden,- Jari^jeo
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Ia de nummer» die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden Zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot don prigs
van '40 centa per advertentie,- bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen,,
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Maart
a.s. op de „Schiedamsche Courant" abon
neereu, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
BUITENLAND.
Schiedam, 25 Febr. 1914.
DUITSCELAND.
De dating van liet geboortecijfer, JaL
in-ongeveer alle staten van West-Europa
in meer of minder verontrustende ma b
wordt geconstateerd, boezemt, den nationaal-
ecc nomen veel zorg in. Dezer dagen is
dit vraagstuk in bet Pruisische Huis van
Afgevaardigden aan de orde geweest.
De Centruinsafgevaardigde, baron von
Steinacker, noemde de daling van het ge
boortecijfer in Pruisen verschrikkelijk. Gaal
onze volkskracht dan afnemen? zoo vroeg
hij en verbond daaraan, deze vraag: Waar
zullen we op "den duur de noodige krach
ten voor onze weermacht vandaan moeten
halen
Alle kringen moeten, zoo betoogde hij,
deelnemen aan den strijd tegen het ver
minderen der geboorten. De gezondheid
is niet verminderd en de onthouding is
tegenwoordig niet grooter dan vroeger; in
tegendeel 1 maar het verlangen naa,r het
kind ontbreekt. Het gebruik van nieuw- ma'j-
thusiaansche middelen is tot een waanzin
geworden. De sociaal-democratie, voer de
spr. voort strijdt voor de vermindering
van de geboorten! Godsdienst is immers
privaatzaak; dat weten we, doch zij on
dermanen het godsdienstgevoel der vrou
wen om ze voor de beginselen der g<e-
bcortevermindering toegankelijk te maken.
In Spandau heeft onlangs een strijdster
in een vrouwenbeweging openlijk hot neo-
malhtusianisme aangeprezen. Zulk' een
vrouw is gevaarlijker dan een wild dier!
Dergelijke dingen moeten tegengegaan wor
den, vervolgde von Steinacker. Het minis
terie van binnenlandsche zaken moet de
leiding nemen. Ge zult er den dank des
vaderlands mede oogsten.
De minister van binnenlandsche zaken
antwoordde hierop, dat bij den Rijksdag
reeds eenige belangrijke wetsontwerpten aan
hangig waren gemaakt, die den verkoop
van de gelaakte middelen onmogelijk zou
den maken. Binnen vijf a zes weken zal
bovendien een uitgebreid verslag worden
openbaar gemaakt, dat ook aan een com
missie zal worden ter hand gesteld, en Waar
in verschillende gezichtspunten worden ge
opend, die hopelijk aanleiding zullen geven
.1(1 tweede reis maar Japan.
Naar btet Engelsbh.
En. dit is het land, dat Sada voor ccn
paradijs houdt, waar de Zoeker kwam om
do .Waarheid en waar ik naar Jack
verlang,
N i k k o.
Mate, er moest zoo iets als doodstraf
bestaan voor de vrouw, die niets te ijlen
heeft dan den tijd te dooden, l)at is een
bezigheid, die een ziel met een nijptang
samen knijpt en den duivel de gunstigste
gelegenheid biedt. Ik kan op 't «ogenblik
niets beslissen of aanpakken, voordat ik
iets van Jack of van jou heb gehoord. Wel
dra zal ik genoodzaakt wezen he! eenige
noodzakelijke te doen, dat loert iu dezen
hoek van het bosch flirten met den
eenigen mannelijkon gast, die een stevigen
klank beeft in zijn stem en wiens knieën niet
voortdurend gebogen zijn.
Natuurlijk' regent het. Als de zon gaat
schijnen en de brutaliteit heeft vriende
lijk te zijn, komt een zwarte, reusachtige
wolk plotseling van achter een berg te
voorschijn en sluit haar uit van het werk.
En toch, waarom zou ik zuchten over den
regen! In de vochtigheid schijnen de heu
vels groote, groene, pluche sofa-kussens
en de lanen met mos begroeide diepten.
Ik heb ztiten lezen tot mijn oogen er
pija Van deden, en ik heb geschreven aan
iedereen, die' ik ken, ik heb naar de giche-
lende jonge meisjes gekeken, die trippel-
naar een miniatuur altaar, eeti paar
tot nog meer vruchtbare maatregelen, die
reeds bestaan en de wettelijke bepoIinJ
gen, die in behandeling zijn.
De sociaal-democraat Jhrsch kwam er
tegen op, dat zijn partij schuld had aan
den teruggang van het geboortecijfer. In
tegendeel, de socianl-deninrmten zijn sleed-,
tegen een beperking van het aantal kin
deren: zij schrijven echter niet rle indi
viduen afzonderlijk het een of ander voor.
Dit vraagstuk, zei de Jlirseh, moet ook niet
in verband worden gebracht met de stij
gende onzedelijk. In katholieke kringen is
de daling niet kleiner dan in de evangeJ
lische. Economische factoren spelen bij dil
verschijnsel de hoofdrol. De daling van hel
geboortecijfer begon met de invoering van
het nieuwe belastingtarief en Ixweikte haar
culminatiepunt in hetdure jaar 1911. Een an
dere oorzaak van de dalingh de steeds in om
vang toenemende vrouwenarbeid. Hoe min
der vrouwen naar de fabriek gaan, hoe meer
kinderen er geboren, worden. Wanneer, zoo
eindigde de spreker, enkele partijgenoofe.il
zich voor de Ixjpcrking van het kinderaantal
uitspreken, dan bewijzen ze daarmede, dal
ze een ander begrip van het socialisme heb
ben dan de officieel© partij.
GEMENGDE MEDEDEILLNG1N.
Engeland.
De leden van de Engelsche Werklieden
partij hebben tenslotte de Zuid-Afrikaan-
salie gedeporteerden toch weten over te
halen de „Unigeni" te verlaten. Om half
vier ongeveer zijn zij te Gravesend aan
land gegaan en vandaar in allerijl naar
Londen vertrokken, waar zij tegen rijf uur
arriveerden, 2onder bijzonder de aandacht
te liebben getrokken. Een heel leger van
journalisten was op de been om lien aan
te klampen, maar zij ontweken dezen zoo
veel mogelijk.
De Londenscho correspondent van do
„Tel." heeft niettemin gelegenheid ge von
den in het hotel, waarin de bannelingcrt
verblijf houden, Poutsma te spreken. Ik
vond Poutsma zoo seint hij in
zijn logeerkamer, bezig met zic.li te ver-
frisschen en ander goed aan te trekken. Men
had hem van het hoognoodige schoonc lin
nen- en ondergoed voorzien. Toen hrj van
de gevangenis naar het schip weid overge
bracht droeg hij al ondergoed van twee
weken.
Hij verleide mij, dal zijn vrouw ook! naar
Engeland komt. Of hij naar Nederland gaat.
weet hij nog niet zeker. Poutsma was ev
zeer verontwaardigd over, dat hij hier als
anarchist en syndicalist is afgeschilderd;
In Zuid-Afrika was hij de meest gematigde
leider en tegenstander van het gyndien-
woorden tot Boeddha fluisterden en de rosl
van den tijd doorbrengen met babbcVu.
En de oude vrouw, die haar groenten en
haar kleeren in hetzelfde meertje Wioclil
vlak bij mijn ra;urn, amuseer! mij (en
minste een minuut ot tien. Maar voor echte
troost, Mate, moet ik mij wenden tot jou,
wier geduld rekbaar en onuitputtelijk i-
Het is een van mijn grootste genoegens
denken, dat jou belangstelling en liefde
dezelfde is als in die vroegere dagen, loon
je mij naar .Tapan zondt, lot welzijn van
mijn land en van mijzelf. En (oen zondt,
je mij Jack achterna. Ik geloof, dal ik
thuis had moeten blijven, zooals Jack mij
gezegd had toch ber> ik hlij dat ik hel
niet gedaan heb.
Ofschoon hol. elke mm-mt gegoten heeft,
zoo lang ik hier ben, toch heeft de zon
soms plotseling geschenen binnen m
mij, al was het dan niet buiten. I.untel
bracht mijn tafel jongen mij het menu en
vroeg verklaring van liet woord gesorteerde
vruchten. 11c legde hom heel zorgvuldig
uit, dat het beteekent verschillende soor
ten door elkaar. Hij is een vl1. gge jongen.
Hij begrijpt mijn Japansch. Hij vatte dade
lijk wat ik meende en schreef het op
iu een klein boekje. Vanmorgen kwam hij
in mijn kamer en meldd" een bezoek aan
„Mevrouw", zei hij, „e zijn eenige ge
sorteerde gasten, zij wachten u in de ont
vangkamer. Een Japanner en twee Ameri-
kaan.sche dames."
Ik heb voor 't eerst een brief gekregen
van Sada; uitgelaten van jeugd en en
thousiasme. Het meisje is opgetogen over
het sprookjesachtige van alles. Zij schrijf!,
dat haar kamers zijn in ooms particuliere
huis, in een geheel ander gedeelte van
den tuin dan het theehuis. Goddank yoor
Iisme. Hij had veel gezag onder de arbei
ders daar en voorkwam de algemeenc werk-
staking iri Juli 1.1.
„Smuts vreesde, dat ik bij de aanstaande
verkiezingen zou worden gekozen, en daar
om zette hij deze zaak tegen mij op touw",
aldus Poutsma,
In den avond waren nog tal van nieuwe
persmannen achter de verblijfplaats van de
gedeporteerden gekomen en 't hotel is nu
letterlijk belegerd door een groote menigte.
De arheidersleiders 'hebben er grooten schik
in.
F ra nkrijk.
De minister van binnenlandaoh© zaken
deelde gisteren in den niiiiisteiTand eenige
bijzonderheden over de staking in de kio-
leuniijnen mede. Van de 225.000 man staken
er (-lech's 4000.
De (Me-wageiies Mari times te Marseille,
heeft iwegens de aanhoudende slaking der
machinisten, besloten om nog twee postboo-
ten tbuiien dienst te stellen.
H(0 n ga r ij e.
In officieele kringen te Boedapest is men,
naar Reuter van daar seint, vau meeninjj
dat de dader van den aanslag te Debretizin
gezocht moot worden in kringen, welke
de wrijving die tusschcn Hongaren en Roe
menen bestaat, benutten om het "tot stand
komen van een goede verstandhouding tus-
schen de twee nationaliteiten een hinder
paal in den weg te leggen. Het zou onjuist
zijn, do Roemenen in Hongarije de verant
woordelijkheid van den aanslag op den hals
te schuiven.
Over den aanslag zelve wordt nog nader
gemeld: '-s Ochtends te 10 uur had de ont
ploffing plaats. De muren in de beneden
verdieping stortten in en de vlammen sloe
gen uit de tweede verdieping. De vicaris
vun don bisschop en de secretaris wer
den in slukken gereten, de touneuhenani
van den bisschop en zijn viouw enten
eveneens gedood en bovendien is nog
iemand om het leven gekomen, wieii- Iijk
niet herkend is. De bi-schop ze'.f. dm, naai
het eerst lieette, ongedeerd w.te geld.wén,
te licht gekwetst.
Uit het onderzoek van de politie is geble
ken, dat, de aanslag gepleegd is met een
basisch© machine. Maandagochtend bi.« hi
de post een pakket, waarvoor reed-, vroeger
een kennisgeving was ontvangen en waai op
als plaats van afzending Hadiksoha slond
aangegeven. "Uit een .schrijffout in dien
naam viel ecliter op te maken, dat de schrij
ver vermoedelijk geen Hongaar was.
Het pakket moest, volgens de kennisge
ving, 100 kr. voor de urmen bevatten, ©en
zilveren kandelaber en een tapijt.
Toen liet pakket opengemaakt word, vond
men werkelijk een tapijt, en daarin een Jiel-
sche machine, die ontplofte loerr men ze tut
hel tapijt nam.
Zooals thans gebleken is, was de ma
chine geladen, met eerasiet
PiOrtu ga,l.
Het «spoorwegpersoneel heeft tof een alge-
ineen e (staking* besloten.
Hier en daar is op de lijnen sabotage ge
pleegd.
Albanië.
Aan de cV'ienor AlLgein. Zeilung" woidt
uit Athene geseind: Naar het heet, heeft de
bevolking van noordelijk Epirus een voor-
JANTJE WEET hoe lekker
smaaKt, en zijn moeder
weet hoe gezond het voor
hem is.
RONA Cacao Is een
ideale dagelijKsche drank
voor Kinderen. Voedend
en toch licht verteerbaar.
dit geringe gunstbetoon! Oom heeft haar
mooie kloeren gegeven en is zoo goed
voor haar. Hij is een heel mooi oud
kasteel met haar gaan bekijken en prachtige
tempo's. De strneln zijn schilderijen en de
natuur is verrukkelijk. Dat is waar, maar
hel mcisjo kan niet leven van een mooie
natuur, evenmin als een nachtegaal liesstaaii
kan van i'ozegeur. Wat zal er gelneurcn
als zij niet meer getroffen wordt door
de pracht van de natuur en oom. haar
den dwang van zijn wil oplegt?
Ik heb haar in de verste verte niet dur
ven waarschuwen. Zij is zoo overtuigd
van haar plicht, zoo vervuld van de ge
dachte van dienst, te moeten zijn aan de
familie van haar moeder. Al l>en ik er
hij om haar te helpen, de, schok der on tl
goocheling moet van den anderen kanlj
komen. De ontgoocheling vindt zelden ver
geving. Ik weet niet, welke phmncu wor
den uitgewerkt achter ooms neergeslagen
oogleden. Maar ik weet wel, dat het niet
met zijn denkbeelden van plicht overeen
komt zulk een kleinood van waarde als
een vrooüjk en mooi nichtje, verbolgen,
te houden voor zijn pleïzier alleen. Hij
zal zichzelf als een onachtzaam en on
vriendelijk bloedverwant, beschouwen, in
dien hij Sada niet een huwelijk laat slui
ten, dat voor hem zelf de meeste voor
deden aanbiedt. In naam pan het ge
hede Oosten, Wat moet men anders doen
met een jong meisje, vooi-al met een meisje
met Westersch bloed in de aderen?
Mate, mijn gedachten over dit onder
werp bezwaarden mij zoo, dat ik haast
stikte. Ik ging uit om een wandeling te
doen en ontmoette eer optocht van ezels,
j i n ri ck s ha's (handwagentjes) en draag
stoelen, en voorop de Zoeker en Dolly
die ook den Maharajah heeft geannexeerd.
Zij waren naar rimzenji gewoed, en je
moet welen, Ghuzcnji is zoo liefelijk, mot
zijn meer van smaragd en ziju regenboog-
nevelen, dal een man van liefde spreken,
mod of hij wil of niet. En zoo zeker als
hot op het oogenhlik regent, zoo zeker is
er iets gebeurd. Dolly was zoo vrnolijk'
als een jeugdige vlinder en zij glimlachte
of een blondlokkige Cupido haar me! zijn
vleugel had gekitteld. De Zoeker was zeer
plechtig; misschien de terugwerking van
haar opgewondenheidMen kan nooit zeg
gen, welke wonderen kunnen verricht noi-
den door een ongeiueslijkfc jeugdigheid oa
door *seh laten, belegd in een Trust-Coni/
pany.
De kleine Prins, mcl zijn zakken on zak
doek vol kleine Boeddhabeeldjes, die hij
verzamelde, vroeg dadelijk naar Sada. Zijn
hart straalde uit zijn oogen, maar (waarom
een nieuwe reincamatio le vertragen door
zulke wereldsche gedachten aan te moedi
gen Ik zei dus, dat ik ilinar niet gezien
had sedert wij van boord waren gegaan.
Zij moesten dien avond aan boord «iju
van do „Siberia" in Yokohama, op weg
.naar China. Ik wensehte hun goede reis
en liep door, geamuseerd en loc.li veidrie-
tag; ongerust over Sada, verlangend naai
Jack en naar jou. Toen kwant ik voorhij
een van de prachtige, blauw, groen en
gele hekken bij den ingang van een tem
pel. Aan een kant is een ineengedrongen
gedaante gebeeldhouwd dïo op een olifant
en een valk lijkt. Het heet: „Baku, de eter
van benauwde droomen!" Ik verzeker je,
da.t ik hom die volop kon toedienen, zoo'n
massa, 'dat bij er zich een leelijke indi
gestie aan eten. kon!
Mate, ik wou, dat je Nikko eens, zag met
loopia bewind ingesteld met Zografos als
president,
T u i k ij e en Griekenland.
Volgens den Konstantinopelsrihen corres
pondent van de „Matin" zal de Portc de vol
gende houding aannemen tegenover de voor
naarden. door Griekenland gesteld in de
anlwoord-nota aan de mogendheden.
De Turk'scbe regeering zal de reciproci-
teitspolilick ten opzichte van de eilanden
aan de kuri van Klein-Azië n.l. niet aan
vaarden. maar zonder zich te storen aan de
plannen vau Griekenland op Chios en )Iy-
tiJene. de tegenover die eilanden gelegen
kust versterken.
Do Porie is van mccning, dat de Ofcto-
maaiiscbe .soevereiniteit op Turksch gebied
niet bepeikt kan Worden. Zij zal echter een
meer geschikt oogenhlik afwachten om her
ziening voor to stellen van de bepalingen,
waaraan zij zich nu, goedschiks of kwaad-
fathiks, wel zul moeten onderwerpen.
Z li i d-A f r i ka.
I)o Volksraad heeft gisteren liet indemoni-
f cits voorstel an tweede lezing aangenomen.
Australië.
Een telegram uit Melbourne meldt, dat
do jvredc in het slagersbedrijf zoo goed als
hersteld js. De besturen der vakvereenigin-
gen (hebben de slagersgezellen aangeraden
het laanbod der werkgevers, o. a.. een ver-
kooging tvan 5 shilling (£3,per week in
to udemle, pan te nemen.
Mexico.
De terechtstelling van Benton heeft kwaad
bloed (gezet bij velen, die tot nu toe de po
litiek wan Wilson steunden of ten minste
niet tegenwerkten. Door den dood Van dezen
Engelschnian pclitcr begint men te spreken
over pen optreden van Engeland. Sir Ed
ward (Grey heeft in het Lagerhuis, in ant
woord een desbetreffende vraag mee
gedeeld, Ril den Britsclien gezant le Was
hington iis opgedragen
3o. aan de regeering der Vereenigdo Sta-
ten en«Ie te doelen, dat de Br itsciiie rege
ring (het noodzakelijk acht, dat een Britsch
consul izich begeeft naar de plaats, waar het
drama (is afgespeeld en een zoo uitgebreid
mogelijk onderzoek instelt omtrent den dood
van (BenIon en omtienl de twee andere!
vermiste Eugelsolien
So. «laai de Hritsethe regeering niet hij
maefhk: a's zich mol Villa in verbinding te
stellen, tie legceriug der Vereenigdo Hiaten
le verzoeken den consul te Jua,rez op te
dragen (te ttv ohten van Villa de zekerheid
Ier erlangen, dat aan den llrilschien consul
geen [moeilijki-eden in den weg worden ge
legd.
De regeering der Vorcenig^Je Stoten heeft
den consul lio Juarez gelast een onderzoek
in Je Stellen en te trachten gedaan te krij
gen, (da,t liet lijk' van Benton wordt ojnge-
graven onderzocht, medische en rechtsgoi
leerde hulp in te roeixm en al het moge-1
hjke te doen om do juiste teedrafM vau.
het gebeurde aan bet licht te brengen.
zijn ma.jeslocuso cxyptomaria's, de rood en
goud gelakte tempels, jo z'ou onder den
indruk komen van de geheimzinnigheid der,
grijze groene lanen, je zou do heilige stilte
vooleu nederdalen op je rusteloozen geest
als een zegenjo zou beseffen too lieülzaam,
voor lichaam cn ziel die atmosfeer is ca
Itegrijpcn, da.t ik hier twee u,ur lang mot
vreugde vertoefde en gezond van geest en
hongerig terugkeerde maar zoo nat al®
een visch.
Schrijf mij over den eenigen man, oren
de kinderen, over je zoif, je eigen ge
lukkige, gezegende persoon En vergeet als
je blieft niet, dat ik mij zonder Jack even
ongelukkig voel als een schipbreukeling op
zoo. Ik ben het met Charity eens: >-,AIa
jo een brave vropw in 't verderf ,wi 1 stor
ten, z'el haar neer op-een plek ,\vaar zjj
niets le doen heoft. j
Nog te N i kk o, Augustus 1911.-
Lief meisje, ik heli van Jack gehoord!
en mijn hart zingt van dankbaarheid en
vreugde. Wat heeft hij mij uitgelachen,- om
dat ik mij zoo belachelijk eenzaam voelde^
te erg om zonder hem in Amerika ,to blij
ven. O, die num.non 1 Vergeet hij dan koe,
woedend hij was, toen hij eens Zonder,
mij in Amerika was? Nu ik eenmaal hier.
ben, hoopt hij, dat ik mij zoo goed mogei
lijk amipsoeren zal. Ik moet alles maax
doen waar ik lust in heb', beste man, vol
vertrouwen 1 cn koopen als ik iets ziio dat
geschikt is voor ons hujsje.
(Wordt vervolgd.}
CHIEDAM
COURAHT
9)
i