67 imgmi
Zaterdag 30 Mei 1914-
wo. 14539
1 inner Hat DRIf Mafa.
Eerste Blad.
Icbelsen uit West-Hoorwegen
buitenland.
Deze courant verachijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Ptqs per kwartaalj Xoor Schiedam en Klaardingen fl, 125,- fe&aoo
«sar post fl. 1.65,
prijs per week: Voor Schiedam en Blaardingen "IQ oant.
Afzonderlijke nummers 2 cents
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten de* middag vóór aw
por aan het Bureau bezorgd zijn,
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Bericht.
Met het oog op den tweeden Pinkster
dag verschijnt de „Schiedamsche Cou
rant" Maandagavond NIET.
Schiedam, 30 Mei 1914.
ALBANIË.
Men schrijft aan het ,,Alg, HbL":
.Wij waren dezer dagen in de gelegenheid
kennis te hemen van twee, onder dagteeke
ning van 9 en 14 Mei 1.1. geschreven
brieven van een onzer landgenooten, die
zich in Albanië aan de Epirotische grens
bevinden. t
Sommige der in die brieven gedane medc-
deelingen belichten op eigenaardige wijze
wat sedert eenige dagen in het Rijk van den
Lib ore t (vorst) is voorgevallen.
ïn de eerste plaats vinden wij ju die me-
dedeelingen de bevestiging van de inge
komen berichten omtrent den steun, dien
de .opstand in Zuid-Albanië van Grieksche
zijde ondervindt. De zoogen. „bataillons
/sacrées", welke aldaar moeten worden be
vochten zoo laat de schrijver zich uit
„bestaan uit Grieksche troepen en Staan
onder Grieksche officieren. Zij hebben den
jongsten oorlog tegen de Turken medege
maakt en zjjn voorzien van berggeschut.
Worden ze verslagen, dan gaan ze over de
Grieksche grens, waar men ze niet kan ver
volgen. Ze Worden dan weder goed uitge
rust en komen na veertien dagen Iweder
terug. En zoo gaat het door."
De ALbaneezen, tegenover welke zij ko
men te staan, zijn niet geëncadreerd. Men
geeft ze ©en geweer en patronen en dan
moeten ze maar het vuur in. Dat er her
haaldelijk een paniek ontstaat, ligt voor de
hand. O.a. op 1 Mei, toen nabij Gorytza een
gevecht ontstond met ©en bataljon Griek
sche troepen, voorzien van twee bergstok
ken. Hoewel er met dio kanonnen zeer
slecht werd geschoten en dus geen Ver
liezen waren geleden, vloog alios op eens
wg en moest do aanvoerder (een pffi-
cier der gendarmerie) oppassen niet in
handen der Grieken te vallen.
Met voldoening vermeldt de schrijver,
dat, in weerwil van het, feit, dat het ge
halte der Albaneesche strijdmacht veel te
i van
JOHAN O. Wi. JUUHi;.
Git het Noorscb vertaald door M. A*. Z.
vol moet. het u maar uitleggen," piepte
ftffll zette zijn groobe keel flink op:
jjDat kan je zelf wel doen, 'oor. Je weid
«ven goed als ik."
,Ün s'em sneed als eeu stormwind doos
de lucht.
ja, ik kan het wel doen/' zei Mons
z|n zeurstem. |T Zijn Haul zijn scha
^6n'. °P m'in or£ komen en mijn gras
n!™!© springen iederen uag over
1 Zondig veel kwaad doen ze."
>ns op een klaagtoon,
j at 'ie5 je 'oor. 't Is jou eigen schuld.
w een rot stuk muur, een klein
J' er over 'een springen."
n, maar lieve beste broerenmn 1" Ap-
sloegj zijn kleine oogen vroom
efficl en zijn hoofd lag geheel pp zij
mat zou,.n*et vee* helpen, of Ik 't wou
vC;n'Tals j°iU' schapen, de steenen er uit
u e fc011 *t 'emel'oog optrekken, en
uiet beter om zijn."
anders, als de schapen er over zou-
Bkunnen, wanneer jou grensmuur in
if> n/f' r fcatl ïe voor den duivel in
een op bijten, dat zeg ik* je."
»">u, nu!"
Jll fnallc fijsvinger van den predikant
dreigend opgeheven.
Brjjs der AdvertBQtiënl Jan 1B regels fl, ö.92j tedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel, Groot© letters naar de plaat* die
innemen,
Advertentiën b§ abonnement op voordeelïge voorwaarden, £ari«£©u
hiervan "zjjn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij" vooruitbetaling aan het Bureau te voldoea,-
Inter communale Telefoon No. 103.
wjenschen overlaat, toch twee aanvallen
op Gorytza ipet succes werden afgeslagen,
waarbij d/- Grieken twee officieren en 27
man aan dootlen verloren en een onder
officier met zeven soldaten als gevang©
nou moesten achterlaten.
„Wij hebben," zoo vervolgt hij
„dit lieele filetuurtje plu® een. foto van de
lijken opgestuurd naar Durazzo, opdat
hel, gekuip en geknoei van. het Grieksche
leger in helder licht kan komen. Dat
Leger is een leger van roovers en brand
stichters. .Moer dan 15 Albaneesche dorp-mi
be,b ik, aan de overzijde van de grens, zien
branden," aldus besluit schrijver zijn oer
sten brief.
Topn hij den tweeden (op 14 Mei j.l.;
uit Gorytza schreef, was de voorbereiding
tot <ien oorlog met de Epiroten in vollen
gang. Op dien dag waren de redifs op
geroepen en de Hollandsche gendarmerie
officieren waren bestemd om, zooals hij het
uitdrukt, deze ongeregelde Albanecache roo-
v,ebbenden aan te voeren ïn een krijg, die
eigenlijk tegen Griekenland is gericht, waai
officieren en kader met tientallen hun
ontslag (blijven) nemen om tegen Albanië
te vechten."
„Voor dat. doel" zoo gaat hij voort
„zijn de Nederlandsche officieren evenwel
met overgekomen. Essad pasja, wil ons ge
bruiken als rooverhoofdman, en dit gaat
niet. Het draait, denk ik, op een groote
ruzie met onzen geachten minister Essad-
pasja uit."
De schrijver maakt nog melding van
een op 14 Mei geleverd gevecht, waarbij
de Grieken meer dan 50 dooden en 100 ge
wonden hadden en o. a. één voornaam he
velhebber Vardar, alms Toiutos, majoor
der artillerie van het Grieksche leger, be
nevens 15 Grieksche soldaten in uniform
het leven verloren.
Schrijver besluit met den v-msch, dat
geen Nederlandsche officieren meoc zullen
worden uitgezonden, zoolang do Grieksche
kwestie niet is opgelost.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Donderdagochtend heeft een onbekende
Franyaise met groote steenen drie ruiten
ingegooid ,van de National Galleric te Lon
den. De politierechter in BowsLreet heeft
een .onderzoek naai- haar geestvermogens
gelast. Tenvij! zo de gerechtszaal verliet
riep zo in haar- eigen taal: Vive f'hristabel
Pankhurst 1 Vive la liberie
Woensdagavond Jaat zijn twee suffraget
tes op de binnenplaats van het Buckingham)
I alace binnengedrongen. Waar zij ecnigi-
ruiten insloegen. De schildwachten snelden
op het lawaai toe en arresteerden de vrnu,
Paul keek even naar „Vadiy-", terwijl
hij een straal bruin vocht over de leuning
spuwde.
Hij was nooit zoo driftig geworden, Paul
Maar wat drommel, was het niet Mons
zijn schuld?
En met een trek half van ergernis, half
van onverschilligheid op- zijn gezicht, zei
hij: .„O, je Weet, oinle gewoonten leg je
mcedelijk af."
De nieuwe dominee liet zijn oogen gaan
over zijn vruchtbaar land, terwijl zijn snmlle
vingers langzaam door zijn bruinen apostel-
baard .streken.
Geen booze taal kome uit uw mond. Uw
woord moet zijn ja-ja, neen-neen, wat daar
boven is, is uit den booze."
„Ach ja, je weel, ze zeggen zooveel kind,
maar de duivel 'ale me, als dat alles zoo
mooi is, kruis me."
Dat zei Paul met een goedaardig lachje.
De dominee keek een anderen kant uit.
IJij was een oogenblik vertegen.
Daarop vroeg hij:
„Is je afscheidingsnnmr in goeden staat,
Mons
„.Ta zeker, Vader," gaf Mons trouwhartig
ten antwoord.
Uit Pauls oogen .schoot een scherpe blik
naar Mons.
„Je liegt 't, rakkert..."
„Zoo, zoo 1"
Dc wijsvinger -van den dominee stond
iveer in de hoogte.
Pauls oogen gingen naar den stoel, dien
hij zoo bijzonder vond. Hij kauwde driftig
Op zijn tabakspruim. Zijn breede kaken gin
gen al maar op en neer.
Maar Mons lei zijn hoofd op zij en zond
een vromen blik hemelwaarts.
...'Oor nu eens, man, je kan toch wc]
begrijpen dat "et 'emelsch onmogelijk is,
wen. I>e koning wenschte de vrouwen ech
ter niet te vervolgen, zoodat ze zijn vrijge
laten.
F ra nkrijk.
De „Temps" verneemt, dat men in de
radicale kringen er van overtuigd is, dat
minister-president Doumergue Dinsdag zijn
ontslag zal nemen* j |lj j&ÜÈI
Het uitvoerend comité der radicale en
radicaal-socialistische partij heeft echter
naar Reuter seint, besloten, om tegenover
den minister-president opnieuw zijn betui
ging van sympathie en vertrouwen uit te
spreken. Verder besloot het comité in de
voltallige bijeenkomst van 3 Juni a.s. een
dagorde voor te stellen, waarbij de partij
zich uitspreekt ten gun.-,te van het pro
gram van Pan, en zij de gekozen partij
leden uitnoodigt vei trouwen te stellen in
dc regemng, wat betreft haar pogingen om
de verwezenlijking van het program met
behulp der linkergroepen tot stand te bren
gen; voorts onmiddellijk de noodigc maat
regelen te beffen ten einde de opvatting
der natie ten opzichte van het leger tot
uiting te brengen, waarbij door een ver
mindering van den actieven dienst de 'de
fensieve kracht van het land zal toenemen;
tevens de financleele dekking te verzekeren
der nieuwe leger-uitgavea door eeu belas
ting in te stellen op- den verkregen rijk
dom en ten slotte de fiscale besluiten door
de Kamm- in 1909 goedgekeurd definitief
te doen worden,
Albanië.
Bij Alessio hebben zich, naar Reuter uit
Skoetari seint, vele duizenden gewapende
AlbaiKMV.cn verzameld, gereed aan don eer
sten oproep van den vorst gehoor te geven,
Een deputatie van hen begaf zich naar Du
razzo om den vorst te vragen deze 'hein
trouw toegewijde strijdkrachten, indien hij
hen niet mocht noodig hebben, voor den
terugkeer naar liun haardsteden, te komen
inspecteeren.
Ter bestrijding der opstandelingen staat,
behalve de te Alessio verzamelde troepen,
nog gereed de strijdmacht van Azis bey
Vrioni te Knajo.
De Internationale Commissie van Con-
tróle heeft den raad gegeven, dat de troe
pen zich voorioopig tot verdediging zouden
bepalen.
De toestand is in hoofdzaak onveranderd.
Er beslaat, echter hoop, dat de in de vol
gende w-eek 1e houden vergadering van lei
ders de opstandelingen tot een bevredigend
resultaat zal leideu.
In de beweging, die in dc eerste plaats
een s'levk goedsdien-d ig karakter heeft, valt
ook een tegen de beys gerichte tegeustroo-
nnng op te merken.
De Internationale Commissie van Con-
dat de schapen 'arde steen kunnen breken.
Schapen zijn geen schadelijke dieren, die
zoo ,mv 1e Werk gaan. een schaap is fijn
en licht van voet als een juffertje..,."
Pauls eene vuist het opeens den hoed
ia ml los. Gebald duwde Paul haar Mons
in 't gezicht, terwijl hij uitvoer, dat de
nieuw aangestelde dienaar dos Hoeren er
van beefde:
„Vervloekte rakkert, als je nu je mond
niet "oudt, zal ik or op slaan, dat je 't
je teven lang voelen zult
De predikant stond ernstig echte]), heel
bleek Zijn wijsvinger werd niet meer op
geheven; een zenuwachtig trekje trilde in
zijn eenen mondhoek.
„raulzei hij.
Paul trok zijn oogen van den stoel af.
Zulk oen stem had hij nooit te voren
gehoord. Zacht en scherps tegelijk. En toen
bij vertegen naar dat bleefce gezicht keek
met de lichle blauwe kijkers en dien prach-
tigen grooten board, was het of hij Onzen
Lieven Heer zelf zag.
En toon boog hij even zijn nek en zei
onderdanig lx']eer"
„Neen, noen, we zullen stil zijn, kind."
De vin gore van den dominee streken over
/ijn baard telkens en telkens weer. 'Zijn
oogen stonden vol gedachten. „Ik weet niet
beter te raden, Mons, dan dat je een goe
den herdershond aanschaft," zei hij.
De watergrijze oogjes in het seheevo ge
zicht staarden in stomme verbazing den
predikant aan.
„Wat zeg je, Vader, een 'ond
Zijn blik werd neergeslagen tot aan domi
nees voeten.
„Dan zou bet bijna beter zijn, de sdia-
pen dood te schieten, Monszei bet huile
rig kwaadaardig.
Maar de dominee hernam bedaard en
tröle heeft, met het oog op het feit, dat
de beweging klaarblijkelijk door jong-Turk©n
op touw is gezet, de mogendheden verzocht
een vertoog tot de regeering te Konstan-
tinopel te richten.
Uit El Basan wordt bericht, dat ecu dei
voornaamste aanvoerders der opstandelin
gen. nadat hij rijf dagen lang omsingeld
was geweest, door de gendarmerie gevangen
is genomen en naar dc gevangenis te Va
leria overgebracht.
Jlapuji, de politic-commissaris te Durazzo,
is in hechtenis genomen op grond, dat hij
hel gerucht heeft verspreid, dat Essad-pasja
binnen eenige dagen zou terugkeeren.
De vorstin bezoekt dagelijks de in de
laatste gevechten gewonde personen.
De vorst heeft de mogendheden vei zocht
een kleine afdeeling internationale troepen
te zenden, die aan de grens en langs de
kiwt worden opgesteld.
Vereen. Staten en Mexi co.
Do beiniddelingsconfcrenlie schijnt een
gunstig verloop te hebben. De onderhande
laars zijn zeer optimistisch gestemd en lio
pen binnenkort met hun werk gereed te
zijn. Wat niet wegneemt, dat de burgert
oorlog ju Mexico voortduurt. De rebellen
hebben naar beweerd wordt op direct
bevel van generaal Carranza -vijf zeer
belangiijke petroleum bron tien jn de buurt
van Sabin genomen, die aan Fransehen
en Engelschett toebehoorden. Wij meldden
leeds, dat in Puerto Mexico herhaaldelijk:
munitie voor de regoeringstroepen is nangd
bracht. Interessant is in verhand hiermee,
dat generaal Hu er la, eeu premie van 90.000
pesos had uitgeloofd voor elke landing, die
men zou Weten aan te voeren.
De Engelse!)e gezant in Washington, sir
feci! Spring Race, heeft bijzonderheden ont
vangen betreffende den moord op een En-
fidsdmian, zekere Williams en een
Amerikaan, Ifoadley. Deze bijzonderheden,
(die hier volgen) zijn hem verstrekt door
den directeur Neal, van de El Favor-mijn
te Guailelayaru.
Begin Mei, zuo deelt Neal mede, werden
twee zilverstoven ontvreemd. De lieer Neal
en eenige anderen wapenden zich en tracht
ton de dieven te achterhalen. Bij de mijn
gekomen, werden ze tegengehouden door
een men.schcmncnigte, die hun vroeg waai-
om zo gewapend waren. Daarop werd de
heer Neal in den mg aangevallen en van
zijn geweer beroofd. Op hetzelfde uogenbhk
gaven fle Amerikaan Patrick Bala.nl en
eenige inboorlingen vuiu-, evenals de Mexi
vanen. Een der laatste» word gedood. De
toegangen tot de mijn werden daarop g<(
sloten en de .Mexicanen etechten van de
Amerikanen, dat zij zich zouden overgeven,
hun belovende, dat zij zouden worden he
schermd. De heer Neal weigerde, zeggende,
dat hij niet geloofde, dat. de Mexicanen
woord zouden houden.
zacht
„Een onwettige, daad."
Appel-Mons' hoofd ging bijzonder vlug de
hoogte in. En de onnoozeks oogen kregen
een andere uitdrukking.
„Vind je dat?" Hij klemde zijn landen
op elkaar. „Maar dat mijn gras wordt op
gegeten door die ellendige heesten, zoodat
nnju koeien dezen winter dood moeten 'on-
geron, dat is wettig. De 'eer erbarm© zich,
als dat niet een gekke wet is, die ze ge
maakt 'ebben."
Paul wierp Mons een blik naar 't hoofd.
Het kookte in hem. Maar hij meende nog
de stem van den Godsman te hooien met
dien moeien bruingouden baard.
En dus zei hij alleen maar:
„Een dwaas bon je Mons, dwaas ben je
al je leven geweest."
Appel-Mons wilde antwoorden. Maar hij
keek even naar „Vader" en hield zich toen
in. Hij bleef staan, fis of bij geen raad wish
En toen piepte zijn stem:
„Weet Vader geen waardiger raad te ge
ven?"
De dominee streek vele malen over zijn
baard.
Hij zuchtte diep.
„Ik weel geen heter raad, vrienden, dan
dat jelui probeert bet in liefde en verdraag
zaamheid eens te worden."
Appel-Mens zette zijn voet op Paul's
schoengesp en zijn hoofd zakte op zij.
Hij vond (laf liet net was, of hij in
de kerkbank had gezeten.
,,'oor je dat?" vroeg hij.
Maar Paul van de Punt keerde den do
minee zijn bix-oden rug toe e-n ging langzaam
de warande uit....
Terwijl de beide mannen den weg af
drentelden naar huu boot, zei geen. ran J
Inlusschcn groeide hel aantal Mexicanen
a||| en nu en dan werd door hen gevuurd
en ten slotte hood een sergeant van de
regeeringstroepen aan, do vreemdelingen on
der zijn hoede te nemen. Dit aanbod werd
aanvaard.
Bij do vervolging, die hierop plaats had,
welden William- en Hoadley vennoord en
hun lichamen door de overwinnaars ver
minkt.
STADSNIEUWS.
Uit des Gemeenteraad.
IV.
Adie» om ui to tel van den aanleg van
lijn der Scliiedamsche Tramweg-Maat
schappij,
De V o o r z i 11 e i deelt mede, dat in een
conferentie met de directie der Maatschap
pij aan B. en W. is aangetoond, dat deze
lijn C practisch onuitvoerbaar is met bel
oog op de te maken hoeken.
De heer Koopmaus acht het zeer wel
mogelijk dat die lijn li tactisch onuitvocr
baar is, waarschijnlijk ook niet rendabel,
maar meent dat dit verzoek de gelegenheid
aanbiedt een ander bezwaar te ondervan
gen. Als spr. goed is ingelicht dan bevat
de concessie de voorwaarde dat geen an
dere lijn haai? lijn mag snijden.
Spr. heeft geen bezwaar tegen opheffing
der verplichting om lijn C aan te leggen,
maar zou dit willen doen in ruil voor
de opheffing dm belemmering voor de. elec
trise hc tram, om haar lijn door te trekken
naar Roek van Holland. Hel kan spa-, «iet
schelen hoe een goede verbinding met Vlaai--
dingen en liet Westland tot stand komt
als dio maar goed geschied!, doch hij meent
dat de S. T. M. die verbindingen tegenhoudt.
De heer Schoffers kan zich aanslui
ten bij Men heer Koopmansook hij heeft
wel eens gedacht: is de S. T. M. geen be
lemmering om een goede verbinding te krij
gen met VI aard in gen.
kien heefl zoo'n voorbeeld in Leiden. Ook
daar was een paardentram die niet flo
reerde en dm werd omgezet in een elec-
trisch© tiam en deze is nu 'ugeldwinning.
Ah de paarden!ram bier nu ook een sin-
in den v eg is voor een betere exploitatie,
kan die dan niet worden opgeheven
De heer Goslinga merkt, op dat. over
dit onderwerp hier ni meer is gesproken.
Hij wijst er echter op dat B. en W| niet
voorstellen dc verplichting lot aanleg van
lijn C voorgoed op te heffen maar tot T91G.
Vooris komt in de concessievoorwaarden
geen bepaling voor zooals do hoeren Koop
mans en ScheffoTS bedoelen. Wel is er
een li©paling, die zegt dat, indien een. an
dere Maatschappij eeu concessie vraagt, de
gemeente aan de S. T. M. de preferentie
moet geven. Maak! deze geen gebruik daar-
hon oen woord. Ze wilden eigenlijk alle--
boi beginnen, maar ieder vond, dal de an
der hel eerst moest spreken.
Maar toen ze ieder op hun roeibank
zalen en met gelijke, krachtige slagen weg-
rooiden, was het of Paul binnensmonds
iets hogou te brommen, terwijl hij op eeu
stuk gevlochten riet uit de roeilus kauwde.
„Zoo, was dal de nieuwe dominee. Zoo
- ja - juist."
Hij kauwde al maar op het riet.
„Liefde en veivlraagzaam'eid. Ja
ja liefde en vcndraag'za.un'eid, ze
zeggen zooveel die geleerden, ja, zooals
ze 't. gestudeerd 'ebben. Er staat v*d veel
in de boeken. Liefde en verdraagzaam'eid;
zeg
Paul knikte zachtjes, terwijl bij roeide,
dat de riemen er loom van stonden.
Maat uit Appel Mons kwam geen kik,
voor ze om dc laatste landpunt heenger
ra©ld waren en zijn grijs huisje aan de
bocht in 't zicht was.
Toen begon hij zeurig een oude psalm
wijs te zingen.
Bij de liuoge lonen kwam er niet van
terecht. Maar Appel-Mons zette toch door,
als of hij er voor betaald werd bij' een.
begrafenis
Toen een van de buren boord© vertellen,
dat Paul den nieuwen dominee was gaan
teigroiien, vroeg hij nieuwsgierig wat Paul
van „Vader" ducht.
„O ja," was Paul's antwoord, ,,'t is wel
een beste man, maar hij haalde breed
en lang adem -- .,'1 moet nog blijken, als
'I op stuk vnn zaken komt"
(Wordt vervolgd).
ïfö"
CHI! DAI 115 HIE
i
Hjj wierp een zijdelingschen blik naar
Mons t-n zweeg.
