67" /aargang.
Woensdag 17 Juni 1914.
No. 14553
De Fransche hoeve
fi
jjgzc courant verschijnt d a ge 1 ijk s, met uitzondering van Zon.- on Feestdagen j
Prijs Iper kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
prr post fl L95,
prip per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
aur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel mee?
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naax de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam. 17 Juni 1914.
ALBANIË.
De aanval op Ourazzo.
Over den eersten aanval der opstande
lingen op Durazzo, d. i. op Maandag, lezen
we nog, in aansluiting op het reeds mee
gedeelde, de volgende bijzonderheden.
Toen de opstandelingen tot den aanval
wilden overgaan, trachtten zij over de brug,
ongeveer 300 meter voor de stad. voorl
te rukken, 't geen hrrn aanvankelijk moei
zijn gelukt, door overrompeling van de op
geen gevaar bedachte bezetting. Later wer
den zij door de uit de stad komende ver
sterkingen teruggedreven. Gelijktijdig melde
zen aanval op do brug doorwaadden til rijke
opstandelingen het daarnoven liggende mee
ras, ten einde aldus binnen de stad te ko
men. Do in de stad aanwezige Enropeesehe
vrijwilligers werden in het bijzonder aan
gewezen om bij de kanonnen dienst to doen.
op den heuvel voor do stad werd een Skod-i-
snelvuurkanon opgesteld, dat door een Oos-
tenrijkschen ingenieur en twee Du its cl >r-
bediend werd. Tijdens den strijd, die om fi
aar het hevigst woedde, reed de vorst me'
zijn hofmaarschalk door de hoofdstraten
van Durazzo; hij ging daarop naar den
uitgang van de stad en volgde van daar
met een kijker het gevecht bij de brug. Toen
hij terugkeerde, ontmoette hij den minister
president Toerkhan pasja, met wien hij zich
naar het paleis begaf. In allerijl werd de
stad in staat van verderen tegenweer ge
steld; bij den ingang der hoofdstraten en
den .toegang naar het paleis richtten Itn-
liaansche matrozen barricaden op, waar
achter zij kleine stukken geschut opstel
den. De hoofdstraat werd door de Albanee-
sche burgerwacht bezet, terwijl het Oosten-
rijtsche gezantsch'apsgebouw door de ma
rine-soldaten der monarchie werd bezet.
Tegen 8 uur werd het bericht van Thom
son's sneuvelen bekend.
Het commando was daarop overgenomen
door 'den oudsten officier, majoor Roelfse-
ma, In het vorloopen van den strijd dron
gen de door een goed gevoed en werkzaam
geschutvuur ondersteunde regeeringstroe-
peu de opstandelingen achter de hoogten
buiten de stad terug. Langs de kust warm
intussohen liulphospitalen opgericht, waar
in Oostenrijkscho en Italianm>cfe marine
dokters werkzaam waren. De Oostenrijkscho
en Italiaanschc matrozen gingen in de vuur
linie en brachten van daar de gewonden
in veiligheid. Om 10 uur vertrokken twee
Oostenrijksche torpeciobooteii full speed
naar San Giovanni di Medua om de dan»
saamgetrokken .Min(lieten ter versterking
van de niet meer dan 600 man tellende ver
dediging der hoofdstad te halen.
Gedurende den gehcelen dag hernieuwden
de opstandelingen van beide zijden en met
koilo onderbrekingen hun aanvallen op do
Roman naar het Duitsch,
Li- van
LUISE WESTKIRCH.
8)
„Zoowat begrijpt een Brinkmeier niet,
Anne, zei de oude Gravel oh. ,,üic welen
op een penning, hoeveel een stuk roggeland
r' opbrengen. Maar bijvoorbeeld, hoe de
zon er uitziet, wanneer zij over dat stuk
foggeland opgaat en ondergaat, daar wee)
0011 'Brinkmeier niets van."
„Daar wordt je ook niet zat van."
-Nee, Enno Brink meier zat niet, maar
rooi ijk. Ik geloof, dat jullie nog nooii
!n je leven vroolijk bent geweest."
j®en jij *t misschien?"
„Zeker, zeker ben ik vroolijk, van harte
vroolijk."
En als tot bevestiging schitterden in liet
schemerachtig licht de oogen van den grijs
aard, groote oogen, zoo blauw als de Jtini-
nog vroolijker door het zuivere wit
or wimplers en wenkbrauwen
Enno wierp zjjn smallen, hoogmoedigc-n
neschen kop in den nek, terwijl zijn oogen
verachting langs de muren gleden.
Graveloh glimlachte. „Anno, nu
enzthij; die wide gek! En gelijk heb
L'nno Brinkmeicr, je behoeft je volstrekt
te verdedigen. Ik ben een gek go-
dmT'' eri verdien. 't, dat ik niet op een
«zen bed kom te sterven, 'k Had voel
0_ p '"rnriers en beter kunnen doen, meer
R ntucmcier's manier. Maar weet je, mijn
ook1»? IS| m°0' Geweest, .vrooTijk. Er zijn
AltSa °j ere uren in geweest, wel zeker
aiW i r n,i-iri Gi8'-'n schuld. Omdat ik
s voor mij kijkend al het won-
stad. Dikwijls vielen hun schoten tot in
het midden der stad.
I an de verdedigers werden ongeveer 100
man gewond en 20 gedood. Het aantal ver
liezen der aanvallers moet naar schatting
minstens het. vijfvoudige zijn. Eerst in den
laten nacht hield het vuurgevecht op.
Dinsdag-
morgen, o-m zes uur, zetten de opstandelin
gen den aanval voor. Het gelukte hun tol
op 600 meter van de verschansingen en
1 -K.M. van liet paleis van den vtwst dooi
te dringen. Zij openden uit den omtrek
van lias boel een hevig geweervuur ep de
verschansingen, dal onmiddellijk door de
troepen van den vorst beantwoord werd. Op
dit o-ogenblik was de in Durazzo aanwezige
bezetting niet zeer sterk en bovendien dooi
de verliezen van den eersten dag gedeci
meerd. Do uit Alessio vertrokken Mirdieten
en Malissoren waren bij het begin van
den strijd nog niet te Durazzo aangekomen.
Do toestand werd opnieuw zeer critiiek.
Tijdens liet gevecltt kwam een schip aan.
dat 1500 man hulptroepen aan boord had.
Die weiden onmiddellijk ontscheept en na
men met succes dee! aan den strijd. Xn
een gevecht, dat verscheidene «ren duin-
do, gelukte het den aanval af te slaan.
De opstandelingen moeten groo'.e verliezen
„geleden hebben, zoodat zij ten slotte ge
dwongen waren terug te 'trekken.
Een aftocht deropsLandelin-
i gen?
Jlet Stefani-agentschap bericht uit Du
razzo, dat de opstandelingen izich gister
morgen om 8 uur terugtrokken, naar men
vermoedt, omdat, er versterkingen waren
aangekomen, die Kroja reeds hadden be
zet dat door de opstandelingen zonder gar
nizoen was gelaten.
Uit Durazzo wordt aan de „Albanisehe
Korrespondenz" bericht: Achimed bey be
zette met 1500 man Tirana, na een over
winning op de opstandelingen. Een aantal
gewapende opstandelingen verklaarden zich
voor den vorst en verzochten Achnied bey
te bewerken, dat hun kwijtschelding van
straf werd verleend.
Aan de „Albanisehe Korrespondenz"
avoidt uit Valona geseind: Het aan don
vorst trouw gebleven garnizoen van Elbas
ban, versterkt door vrijwilligers, trachlte
op 14 dezer de opstandelingen uit Skimibk
tal te verdringen. Het kwam tot een gevecht
ten zuidwesten van ElbasMui en de op
standelingen werden op de vlucht gedre
ven.
De dood van
1 t.-k o 1 o li e 1 T li o m s o n.
De correspondent van de „Tol.", die reed»
uit Albanië op de thuisreis was, keerde bij
het vernemen van de jongste gebeurtenissen
Onmiddellijk naar Durazzo terug, waar hij
gistermorgen aankwam. Van de Nederland-
scho officieren vernam hij over de laatste
oogen blikken van luitenant-kolonel Thoni
son de volgende bijzonderheden:
derbaarlijke kon voorbijgaan, wat de lieve
Heer geschapen hoeft en wat de menschen
uitgedacht hebben. Omdat ik staan moest
blijven en den mond opensperren, de hall
den moest laten neervallen en over dingen
peinzen, die de mijne niet waren, daarom
heb ik geen rijkdommen kunnen verzame
len. Maar lieve hemel 1 Hoeveel, hoeveel
genot heb ik daardoor ook gehad!"
„Je moest vader hooren vertellen van
zijn soldatentijd," viel Anne hem in de
rede, „en dan dat hij technicus was en
een uitvinding deed, die de fabrikant hem
voor vee! geld afkocht en dat hij van dal
geld gereisd heeft cn moeder in Hamburg
heeft gevonden en met haar op zee heeft
gevaren, waar hij altijd naar verlangd had
en Antwerpen gezien heeft en Amster
dam."
„Dan is het zeker niet te verwonderen,
dat al je geld naar de maan is."
GravoLoh knikte. „Gelijk heb je. Ik had
het naar de spaarbank kunnen brengen voor
mijn Anne. Maar kijk, als ik bier nu die
lange uren zoo pijnlijk terneer lig, mm
zie ik altijd weer al bet mooie dat ik
indertijd heb gezien en dan valt mij den
tijd niet lang en rlan is liet "s nachts niet
donker en ik vergeel, dat ik een oud. ziek,
onbruikbaar mensch hen. In mijn jonge
jaren meende ik, dat er na dien oenen
inval wel honderd beteren zou komen. Ik
heb 't ook geprobeerd en modellen geknut
seld. Maar het wou niet meer lukken. Ik
had tocli zeker nog niet genoeg geloerd.
En toen werd ik ziek en kon in geen fa
briek meer werken."
„Ja, en nadat je machines hebt willen
verbeteren, kwam je hier,om voor de
Sptreckholmers manden te vlochten."
Er lag hoon in de stem van den boor
,,Je zult zeker weer niet begrijpen, dat
ik dat heel graag gedaan heb. En toch
Thomson bevond zich "s morgens om half
vijf in de loopgraven bij de voorposten, die
door de rebellen hevig beschoten werden.
Een schot, dat op nauwelijks 300 meter
afstand op hem gelost werd, trof hem in
den linkerschouder. Hij zcide tot majoor
Roelfsema: „fk hen gewond, breng mij
weg." Ilij liep toen nog ongeveer tien
schreden en zakte in elkaar. Zonder nog
een woord gesproken te hebben, stierf hij
in de armen van dr. Reddingius.
Hedennamiddag (dat was dus gisteren)
zal de plechtige, voorloopige begrafenis van
den gesneuvelde plaats hebben, terwijl alle
In de haven van Durazzo voor anker liggen
de oorlogsbodems aan zijn stoffelijk over
schot groote militaire eer zullen bewijzen.
In een dubbele zinken kist is het lijk gis
teren naar den konak (paleis van den vorst)
ovei gebracht
„In internationale kringen alhier, zoo
point de correspondent verder, 'verwacht
men, dat de Xederlandsche regeering on
middellijk een oorlogsschip naar Durazzo
zal zenden, om den doode af te halen. Het
is dringend noodzakelijk, de aandacht der
menend heden er op ie vestigen, dat de om
standigheden er toe nebben geleid, dat h°t
doel, waarvoor de Xederlandsche missie
naar Albanië gezonden werd, geheel
uit liet oog werrl verloren.
„Het zou een dwaasheid zijn, indien Xe-
derland nog langer lijdelijk aanzag, dat zijn
dappere mannen, wien hun militaire eer
verbiedt, hun gevaarlijke posten te verlaten,
door een ovennacht geslacht worden. Zon
der Thomson is de Xederlandsche missie
in Albanië als een schip zonder roer. Mijn
persoonlijke meening, die door velen hier
gedeeld wordt, is, dat een spoedig (enig-
roepen van onze officieren mag worden
verwacht. Er i» hier niemand, die de bo
ven menschel ijke taak, welke Thomson op
zTcli genomen bad en misschien tot een
goed einde h;ul kunnen brengen, op zijn
schouders kan nemen.
„Majoor Kroon, die Maandag uit Skoetari
bier aankwam, heeft het opperbevel te Du
razzo op zich genomen. Majoor Roelfsema,
dr. Reddingius, kapitein Sar en kapitein
Fabins», allen bevinden zich in den besten
welstand.
„Heden zijn opnieuw duizend „Malissoren
uit het noorden te Durazzo aangekomen.
Men koestelt het plan, morgen een aanval
op Sjiak 1e wagen, daar men het een
gevaarlijke tactiek acht, nog langer een de
fensieve houding aan te nemen. Heden werd
gedurende den gehcelen dag onophoudelijk
geschoten.
„iedereen zwaait den Xederlandschen of
ficieren buiten gewonen lof toe, maar ik
acht hun opofferingen cn moed nutteloos.
is 'I zoo. Ik had mij bijna kapot gepeinsd
aan mijn uitvindingen. Ik was hoelemnal
ziek van al mijn wenschen en niets berei
ken. Maar nu zoo'n mand, die had ik in
mijn macht. Ik durf zeggen, dat ik goede
manden voor de Spreckholmers gevloch
ten heb. En altijd, wanneer ik er een klaar
had en er viel niets op aan te merken, dan
had ik er plezier in."
Enno stond op1. Die welgemoedheid en
onbegrensde tevredenheid, die hier in het
kleine vertrek heer.schten, prikkelden hem.
„Ja, al.s je overal plezier in hebt
Xu voelde hij Anne's hand die hem zacht
naar de deur drong. „'t Gaat je goed,
Toni Griiveloh. Goeden avond."
,,'t Ga jou ook goed, Enno Brinkmeier."
De zieke keek de hreedgeschouderde for-
scho gestalte na en zijn vroolijke oogen
kregen een droevige ui ld rukking. Maar om
de scha in te halen, moest je achteruit leven,
dacht hij, want jong hen jij arme kerel
nooit geweest.
Anne had den gast naar buiten geleid.
„Enno," zei ze zacht. „De oude man
fieeft niets dan zijn blijmoedigheid. Die moet
je hem niet ontnemen."
„En als hij je beetje have en goed ver
daan heeft, wat wordt er dan van jou
Die vraag klonk hartstochtelijker dan Enno
gewoonlijk sprak.
Het meisje lachte. „Denk je, dal ik mijn
handen niet kan roeren? Denk je, dat ik
mijn weg door 't leven niet verder vind,
dan ik hem tot nu toe gevonden heb?"
„Ja, zoo!" Hij keek haar toornig aan.
„Jou weg, en zeker een, die met je
gaat."
„Dat hoop ik," antwoordde zij eenvou
dig. „Maar nu mag ik echter aan niets
anders denken dan aan vadertje en hoe
ik hem 't leven makkelijker maak. Als je
eens hulp op je hoeve noodig hebt, Enno-,
Het tijdstip is gekomen, dat de Europeesche
mogendheden zelf moeten ingrijpen, om te
verhinderen, dat hier een toestand van al-
gemeene anarchie intreedt."
De mogendheden.
In Ween se he diplomatieke kringen woi.lt
verklaard, dat de oorlogsschepen der mo
gendheden eerstdaags voor Diuazzo hijeen
zullen zijn. Zij zullen niet alleen ten taak
hebben het paleis van den vorst en de ae-
licuwen van de gezanten te beschermen,
doch ook eventueele plunderingen door de
opstandelingen te verhinderen. De mogend
heden zijn vast besloten, den vorst te hand
haven, omdat dit beschouwd wordt als een
moreele verplichting van Europa. De vor
stelijke familie is in liet paleis gebleven,
waar de vorstin een kamer ingericht beeft
om gewonden te verbinden. De Oosten-
rijksch-Hongaarsche gezant en de' I tali aan -
schc admiraal hebben de verdediging door
marinesoldaten van beide staten versterkt.
Ter verdediging van het paleis en het ge-
za li tsc li a psgeb ou w zijn barricaden opgericht.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Engeland.
Jn het Iloogerliuis verklaarde gisteren
lord Lansdowne, namens de unionistische
meerderheid, met het oog op den ernst
van den toestand in Ierland, het Ilooger
liuis, wanneer minister Crewe de wet tot
wijziging van de Home Rule-bill indien de.
die door de partij was goedgekeurd en die
volgens de raadslieden van Crewe een bur
geroorlog zou afwenden, in tweede lezing
zcu aannemen en dan overgaan tot behan
deling van de. details van het ontwerp.
De unionisten, zoo verklaarde, spreker,
waren liereid tot opofferingen, ten einde de
gruwelen van een burgeroorlog te voorko
men. Wanneer het Hoögerhuis den aard van
hef wijzigingsontwerp mocht veranderen,
dan zou de kwestie m liet Lagerhuis wor
den behandeld en het resultaat daarvan zou
zijn, naar hij hoopte, dat de wet met instem
ming van alle betrokken partijen werd aan
genomen.
Gisteren is een staking der machinis
ten op» de vrachtbooten uitgebroken. De
stakers eischen hooger loon.
Men verwacht, dat door de staking de
vrachtvaart in het geheele land tot. stil
stand zal worden gebracht en dat zij zal
leiden tot. stopzetten van het werk in de
kolenmijnen van Wales en elders.
F r a n k r ij k.
Het kabinet-Viviani heeft zich gisteren
dan denk je aan mij, hè? Ik ga graag in
daghuur, zou graag wal verdienen. Ik kan
ook naaien op de machine en verstellen:,
als er wat is. Xog eens, wel bedankt."
Enno boorde achter zich het L'Jussman-
sc.lie bedelvolk Jiet. butje binnenstormen.
Dat at zich nu zat van de spaarpenningen
van de kleine deern. En die verheugde er
zich nog over. Een gekkenhui» daclit hij.
En met voldoening zag hij de mooie, som
bere hoeve van zijn vader uit don avond
nevel voor zich oprijzen.
Onderwijl zei Toni Grüveloli medelijdend
„Arme jongen, arme jongen! Je moet zacht
met liem omgaan. Anne. Hij is maai- een
arm mensch. Er ligt geen zegen op de
lui van de „Fransche hoeve."
„Waarom zeg je „Fransche hoeve" va
dertje?"
„De Brinkmeier's hoeve heet in liet liecle
veen dé „Fransche ho-cve". Alaar de Brink-
meiers willen dien naam niet hooren. Er
moei daar in den Franschen tijd iels ge
beurd zijn, dat met pluis is."
„Kr gebeuren altijd dingen, die niet in
den haak zijn op de „Fransche hoeve",
bromde Picter Clussmann, die weer op do
bank onder het raam zat. „Je behoeft heele
maal niet tot Xupoleon en zijn terug te
gaan. Daarom rust er ook een vloek op
de familie. Of heb je ooit bij een ander be
leefd dat telkens de oudste zoon gebrek
kig is als straf van God?"
„Zwijg toch, flussmann
Maar "Clussmann was in zijn element.
Hij telde op zijn vingers al de kleine zieke
Brinkmeiers op. „En hoe is dat met Ilinnerk
Brinkrneier zijn oudste geweest? Niemand
beeft hem ooit te zien gekregen. En toen
wij met de begrafenis op hun hoeve kwa
men, was de kleine kist al toegespijkerd, ou
Alheid Brinkmeicr, die aam haar binders
liangt als een klokhen, stond daarvoor niet
aan de Kamer voorgesteld, en een flinke
meerderheid, 370 tegen 137 stemmen, voor
zijn program gevonden, dat feitelijk in niets
van dat van Ribot afwijkt. Alleen van de
socialisten kwam eeiiige bestrijding, maar
dat was slechts voor den vorm.
Minister Augagneur, die. na Ribot lieflig
te hebben bestreden in zake de wet op
den 3-jarigen diensttijd, thans zeif zit in
een kabinet, dat op denzelfden grondslag
is gevestigd, moest scherpe ona~' genaam-
lieden daarover hooren.
Minister Xoulens heeft nog in dezelfde
zitting een webontwerp op het aangaan
van een leening ingediend.
De Kamer nam een voorste! aan tot be
noeming van een commissie van 44 le
den ter voorloopige behar leling van het
ieenings-ontwerp, waarna Je zitting werd
opgeheven.
Duitse b la n d.
In de Badensche Tweede Kamer deelde
gisteren de minister van binnenlandse hof
zaken mede, dat de regeering zich zoo
spoedig mogelijk overtuigen wil van dc me
dewerking van EIzas-Lotharingen en Zwit
serland voor de ontwerpen tot bevaarbaar-
making van den Rijn van Straatsburg let
Bazelzoo dit het geval is, zal de regeering
dadelijk de beraadslaging over die ontwer
pen verzoeken.
X o o r w e g e n.
Te riirbtiania is gisteren de conferentie,
die zich met de kwestie van liet interna
tionaal karakter van Spitsbergen zal be
zighouden, geopend.
Vertegenwoordigd zijn Denemarken, Zwe
den. Noorwegen, Grool-Britta iniië, de Yer-
ecnigde Staten. Frankrijk. Nederland. Rus
land en Duitschland.
De Xeorsclie minister van buitenlandscho
zaken Uilen heette de conferentie welkom
namens de regeering en uitte de hoop, dat
de arbeid van liet Congres goede vruchten
zou dragen.
Hagernp. gezant van Noorwegen te Ko~
pen! mee o. werd tot voorzitter gekozen.
T li r k ij e en G r i e k e n i a n d.
Naar de Fransche bladen vernemen zal
het antwooid van Turkije aan Griekenland
in een verzoenenden geest gesteld zijn. Do
reden daarvan is dat men op het oogenhlik
geen coring tegen Griekenland wenschl te
voeren. Dë Atheensclie pers dringt er op
aan dat Turkije baar toerustingen ter zee
zal beperken. Men vraagt zich af wat de
mogendheden zullen doen om een conflict
te vermijden.
Volgens te Athene ontvangen dringende
een kalkwit gezicht, doch laat geen traan
vallen en zegt: „Buurman, 't is goed, zoo.-
als liet is."
Anne roerde ijverig in de pan niet gort
Zij mocht niet gaarne zulke treurige din
gen hooren. En haastig keerde zij nu haar
rond, vroolijk gezicht onder de krollende
haarlokjes naar de mannen toe.
„Het eten is klaar. Kom nu, Peter Cluss
mann met je kinders en dat het jullie mag
smaken."
III.
Het waren vermoeiende wéken voor de
veen boeren. Aardappelen eti rapen rooien
in den zwanen grond. En die het hooi
niet hadden binnen gekregen of bij wie het
niet. weggedreven was, die moesten het nu
onikeeren en drogen. En steeds viel de re
gen weer in stroomen neer, want het weer
was nu veranderd. Maar een. feestdag on
derbrak het werken en sloven. Schletten's
dochter wilde voor hel begin van den rog-
geoogst bruiloft houden. Bijna alle Sprc-ck-
Iiolmer kolonisten waren genoodigd en vele
uit Stdlichte, de geboorteplaats van den
bruidegom. De Schiet,ten's gaven een schit
terend bruiloftsmaal. Trouwplechtigheid en
feestmaal op Zondag, en Zaterdagavond te
voren ook nog kransgji vlechten. Zij hadden
het geld er voor. Alheid Brinkmeier als
dorde buurvrouw, bakte ijverig boterkoeken
bij de koffie en de burgemeester, die, waar
bet er op aankwam, zich royaal toonde,
bad de bruid een regulateur uit Bremen
cadeau gedaanOnderwijl hadden er geheim
zinnige bezoeken plaats van Alheid Brink-
meier bij Moiko Sc Metten en van Meike
Scliletten bij Alheid Iteinkmcijor. Enno kon
nel nagaan, waarover de vrouwen het had
den. Van de bruiloft komt een bruiloft Dit
maal was hij aan de beurt.
Wordt vervolgd.j
SCHIEDAMSCHE COURIHT
>9
