@1 67- Jaargang. Dinsdag 30 Juni 19!4. No. 14564 De Fransche hoeve. BUITENLAND. SC III Mi U IE COUIFtAIIlT Deze courant verschijnt d a ge 1 ijk s>- met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs Iper kwartaal: jVbor Schiedam en Vlaardingen fl, 1.2öi tranoo per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan liet Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Adyertentïön: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiön opgenomen tot den prijs van '40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. Burgemeester en Wethouders van Schie- dam, brengen ter kennis van belanghebben den, dat door hun College is bepaald dat de KOOPMANSBEURS op de Zaterdagen iri de maanden Juli, Augustus en September van dit jaar des Zaterdags gesloten zal zijn. Schiedam, 30 Juni 1914. Burgemeester enWelhouders voornoemd, M. L' HONNERLAGE GRETE Be Secretarie, I V. LUIK, L.-S. Schiedam, 30 Juni 1914. 00STENRIJK-H0NGARI.TE. De vorstenmoord. ^De aanslag. Uit de omgeving van den troonopvolger Verneemt men, dat hij sinds lang een aan slag vreesde. Derhalve werden door de overheid steeds de meest omvangrijke voor zorgsmaatregelen getroffen. Wanneer de troonopvolger een reis wilde maken, wor den de spoorwegdirecties reeds la na van te voren hiervan verwittigd. De aartsher tog veranderde echter later vaak de een maal getroffen schikkingen. Omtrent den aanslag meldt een Reutor- telcgram nog de volgende bijzonderheden De moordennar schoot uit de onmiddellijke nabijheid. Daaruit valt de zoo noodlottige uitwerking der schoten te verklaren. Ofschoon de gouverneur den indruk had. dat de aanslag was mislukt, wilde hij d<>n tocht door de stad loch in geen geval voortzetlcn en beval hij den chauffeur naar den konak te rijden. Hij zag de hertogin plotseling tegen den rechterarm van haar echtgenoot vallen on meende, dat zij een zenuwtoeval had gekregen. In die meening weid hij versterkt, doordat do aartshertog en zijn gemalin cenige woorden met ei kender wisselden. Eerst toen de gouverneur, die den chauf feur, welke den weg niet wist, noodige aanwijzingen moest geven, zich 'der naar de vorstelijke personen keerde, zag hij', dat uit den geopanden mond van den nog steeds rechtop zittenden aartshertog bloed vloeide. Toen do automobiel stilhield voor don konak, was de hertogin volkomen be wusteloos. Toen zij uit hot rijtuig werd Roman naar het Duitsch, van LUISE WESTKIRCH. 19) Beiden zaten juist in een berkenboschje in het veen gehurkt en brachten hun ge weren in orde. Want zij wilden weer eens een bok te lijf, waarvan Enno had beweerd, dat hij gewoonlijk in de schemering van den avond uit het kreupelhout kwam. Toen van de plek, waar zijn makker lag geknield, geen antwoord kwam, keek Over- diek verwonderd van zijn bezigheid op en zag Enno als versteend voor /..eh uitsla ren met een flikkering in zijn oogen, zooals hij die bij zijn vriend nog nooit had gezien „Is dat waar?!" bracht Enno eindelijk u*t. „Dat Anne Gravcloh verloofd zou we zen? Zij vertellen hel in heel Spreck- holm." Enno wierp met een kreet zijn geweer op den grond en sprong overeind. >,Enno de l>ok!" fluisterde Overdick. „Ben je bezeten! Onze bok!" Enno hoorde niet. Hij rende mei groote sprongen dwars door het heidekruid, rende, totdat de adem hem begaf. Onder de zilver- wilgen bij den zwarten poel bleef hij hij gend staan en trachtte tot bezinning te komen. Wat hem als met een zweep had voortgedreven,' was een ongekende, snijden- dc pijn, een gevoel van grcnzelooze woede jegens Anne. Hij had de vaische, slechte deerne met zijn handen kunnen worgen. Joen kwam een doffe verbazing over hem. getild, zonk ook de artshertog ineen. Er was onmiddellijk geneeskundige hulp ter plaatse, maar deze mocht niet meer haten. Do aartshertog stier! na ongeveer een kwartier en eenigc minuten later eivr- leed ook de hertogin, zonder dat zij ue der tot bewustzijn was gekomen. De schoten, die den aartshertog en zijn gemalin getroffen hebben, waren, zoo meldt het „Bert Tageblatt", absoluut doodelijk. De hertogin, die het eerste slachtoffer was, werd in de huikholle gewond. Bij den aartshertog werden de rechter-slagader en de luchtpijp totaal vernield. Bij beiden i- de dood tengevolge van doodbloeden inge treden. De laatste woorden, die de troon opvolger tot zijn stervende gemalin richtte, waren„Sophie, blijf voor onze kinderen in loven I" De troonopvolger had Zondag voor hij den tocht door de stad maakte, aan zijl kinderen een telegram gezonden, waarin hij hun do gebeurtenissen van Za- ferd ig schilderde. Jfet telegram eindigde met de woorden„Groeten en kussen van Pappie en Mammi". Te Serajewo zijn overal de zaken ten leeken van rouw gesloten. Politie en mili tairen toonen een koortsachtige bedrijvig heid. De straten der stad, waar de staat van beleg is afgekondigd, worden doorkrui-,! door sterke militaire patrouilles. Gisleren zijn wederom twee bommen ge worpen, die cellier geen noemenswaardige schade hebben aangericht. Eén persoon werd licht gekwetst. Men beeft nog niet ontdekt, door w'ien de aanslag is gepleegd. Men vermoedt, dat het medeplichtigen wa ren van degenen, die gisteren de hommen hebben geworpen. l)e moordenaar Princip heeft bij zijn ver hoor door den rechter van instructie ver klaard, dat hij de daad had gepleegd nm wraak te nemen wegens de onderdrukking der Serviërs. De Bosnische politie had den anderen nanslagp'leger, Kahrinowitsj, die de hom te gen den wagen van den aartshertog wierp, reeds lang verdacht en had ook reeds be s-loten hem te verbannen naar Trehinjo. Op aandringen van een Oostenrijkse!) sociali.-- liseh afgevaardigde was hem eehter too gestaan naar Serajcwo terug te keeron. Ilij was lot voor enkel weken in de slaafsdiuk- kerij werkzaam. De nommen, die Kahrino witsj gebruikt heeft, iijn, naar hij zelf beeft bekend, afkomstig uit de Servische kanon- ncnfabrick van Kragygevac. Het heet, dat Kahrinowitsj herhaaldelijk beweerd heeft, dat cr bij gelegenheid van 'de aankomst van den troonopvolger iets gebeuren zou. De commissaris van politic, wien de zorg voor de veiligheid van den troonopvolger was toevertrouwd, heeft een uur na den Wal ging het eigenlijk hem aan, dat hei mandenmakersmeisje een vrijer had? Dat die vrijer met haar trouwde? Doch nu drong plotseling als een blik semstraal het besef lot hem door, dat de aarde voor hem vergald zou zijn en de hemel bedorven als een ander hei meisje bezat. Hij wilde haar hebben. Hij had haar haar lief met al haar ondeugden, met alles wat hem vreemd en wonderlijk in haar was. Hij wilde haar in zijn armen houden, wil de haar lachende lippen kussen! Ilij 1 111) alleen! Hij zou liever zien dat zij dood was, dan dal haar oogen een ander vol liefde tegenstranldenAl had zij hem ook niets beloofd in woorden, toch was haar lachen, haar ernst, haar heele zijn een belofte geweest. Die belofte moest zij houden. Ilij had geen heldere gedachte, hij voelde alleen met al de woestheid van de natum der Brinkmeiers, die hem zender overleg voortdreef, toldat de zwarte toppen der pijnboomen zich vlak voor hem tegen den helderen avondhemel verhieven. Op' het smalle stukje weiland voor hel hutje lag een wasch te bleeken en Anne was bezig hel linnengoed te begieten. Mei twee sprongen stond Enno naast haar, greep laar hand en herhaalde buiten adem zijn vraag aan Overdiek. „Is het waar?I" Zij uitte een kreet van schrik bij die overrompeling en hij thof zien van zijn woeslcn blik. „Is het waar. zeg 1" „Wat toch? Wat bedoel je toch?" Maar zij kreeg een kleur. Nu schudde hij haar toornig. „Je hebt liet geweien," zei hij. „Meisjes zijn zoo slim. Ik heb 't niet geweten tol op dit «ogenblik. Maar jij hebt 't geweten! En toch ga je heen en neemt den ander! En aanslag zelfmoord gepleegd. Ilij schoot zich met zijn dienstrevolver een kogel in den mond en bleef op <lc plaats dood. Uit Serajcwo wordt aan de „Xeue Freie Prosr-c" bericht, dat de diepere oorzaak van de aanslagen ongetwijfeld te zoeken is in do mateloozc socialistische propagan da, die van Servië uit werd gevoerd en oen groot deel van de Bo»ni.sche bevol king onder haren invloed heeft De h ij z e 11 i n g. De lijken der heide slachtoffers zijn gis termiddag gebalsemd en naar liet station gebracht. Zij zullen op 2 Juli te 10 uur avonds onmiddellijk na aankomst te Wee ncn o\ ergehoocht naar den Hof ij rug en ge plaatst in de kerk, waar 4 Juli te vier urn 's namiddags de inzegening plaats heeft Te 10 uur worden zij naar liet kasteel Aitstetten overgebracht, waar onmiddellijk na aankomst de hijzetting in den familie grafkelder zal plaats hebben. Zaterdag wordt te Wcenen een lijkmis voor de overledenen gehouden. De mededeel ing aan de k i n- d eren. Uit Weenen wordt aan de „National Zei- tung" geseind: (uavin Choteck, een tante van de kinderen van het hertogelijk echt paar, luid de pijnlijke taak op zich geno men om den kinderen het gebeurde mede le decieiï, Gisterenmiddag vertelde ze hun alleen, dat te Weenen bericht ontvangen was, dat hun ouders een ongeval hadden gehad, waarschijnlijk een automobielonge- luk. Dit verhaal deed de kinderen Zoo ontstellen, dal de gravin het niet geraden achtte hun voodoopig nog meer te vertel len. Des avonds baden cle kinderen nog, dat God alles tot een goed einde mocht leiden en dat hun ouders gauw hersteld, mochten zijn. Intussohen kan gfravin Cho- tcck de waarheid niet langer verzwijgen, daar de kinderen, en vooral het 13-jarig] oudste meisje, hijzonder schrander zijn en aan hun omgeving moesten merken, dat er iets ernstiger® gebeurd was dan zij wis ten. Vanochtend heeft gravin Choteck den kinderen de volle waarheid verteld. Hun ontzetting was verschrikkelijk. Jfet moeite gelukte het de oudste twee kinderen zoover tot kalmte to brengen, dat men zich niet meer ongerust behoefde te maken. Zjj zijn zich den omvang van het ongeluk volko men bewust. Nu, moeten ze rustiger ge worden zijn pa te midden van de naaste bloedverwanten der moeder zitten ze stil te weenen. Do indruk tp Weenen. Do rouw versiering in do stad is, zoo seint lleutcr uit Weenen, algemeen. Geen huis is zonder rouwvlag. Op de gebou wen dei huitenlamlselie legation wapperen de vlaggen halfstok. In de winkelnihdaHin gen ziel men dl mot zwarl omfloerst.! portretten van troousopvolger eh gemalin. Ook in tie straten worden de portretten van den aart-hertog en zijn gemalin te knop lacht mij uit en yerlroedj mijn heilige lief- do mei voelen." „Enno, ik Ilij liet haar niet uitspreken, „Wil jc- mij wijsmaken, dal je ''t niet geweien hebt, hoe je mij voor den gek liieldl als je mij mot je hekscnoogen bef aankeek? Dat jij er niks hij gedacht held, toen ik ftp Schiet- len's doel met je m bet rond zwaaide?! - Niks gedacht, als ik avond op avond bij jullie kwam. ..Maar neem je in aelif, jij gladde slang! Vóórdat ik het toesla, dat de Bremer je muil' 't altaar leidt, sla ik hem al zijn heenderen in zijn lijf stuk." Vlet haar gezicht in de handen en het hoofd gebogen liet Anne zijn woeste drift over zich heen razen als een lentestorm en vor-hle met schrik en beklemdheid de zaligheid van een groote, hartstochtelijke- liefde. Teen hij zweeg, omdat hij, niet aan spreken gewend, geen wooiden meer vond, hief zij haar hoofd op en zei: „Er is niets van artn!" „Wat? Zou je vrijer uit Bremen hier niet geweest zijn? Hier in jullie huis, bij je vadei „Jawel." „Nu dan 1" „Maar hij is ook weer vertrokken. Ik neem hem niet." „Je neemt hem niet?" Het was een ju- In»! kreet. Zij keerde zich echter van hem af met t-eii ernst als hij nog nooit van haar ge zien had. „Wat gaat het jou :ian?" zei zij. Toen zei hij innig: >,lk heb je lief, deern, zoo lief als niks anders op de wereld." „Ach, Enno, wat geeft 't? Wij beiden kunnen toch geen paar worden." „Oho! Oho!" „Nee, jij bent een boerenzoon. Ik vader is het niet meegeloopen in de we- aangehoden. De geheele stad verkeert nog onder den verlammenden indruk van de misdaad. De straten zijn overvol met men- schen, die in groepen bet gebeurde bespre ken. De „Wiener Zeitung" bevat een verhaal ,van het gebeurde te Si-raj-vo, beginnende met een schildering van de ontvangst van het vorstelijk echtpaar in B »nië, en van de feeststemming Ijjdens het kor.e opuit houd van den groothertog en zijn gemalin in hol land. „En daarom," zoo vervolgt hel blad, „werkt de treurmare van het plotseling heengaan van den edelen keizei lijken priru en zijn door innige liefde met hem verbon den gemalin te verpletterenden zoodal in het eerste «ogenblik van schrik en kommer de grootte van het verlies, dat de familie van den overledene en do volken van het rijk lijden, niet te beseffen is." Het artikel wijst dan verder op den le vensernst en het strenge plichtsgevoel van den aartshertog, de hooge opvatting, die hij van zijn taak had en scliildcrt. verder zijn ideaal huiselijk leven en de groot» verdiensten, die hij zich door zijn arbeid voor leger en vloot heeft verworven. De indruk op den Pau s. Uit Rome wordt aan het „Bierliner Tageblatt" geseind: De Paus was door het bericht van den aanslag In Serajewo zoo geschokt, dat hij zich nauwelijks staande kon houden. Ofschoon de doktoren hem dringend aanrieden naar bed te gaan, ging de Paus nog om 8 uur des avonds naar de St. Pieterskerk, om aan hel Apostolische altaar te biddqa voor de zie!eru«t van de vermoordenDe Paus viel daarbij in zwijm. Ook in andere kringen van het Vaticnan is men hevig geschokt. De Paus zelf heeft een brief aan keizer Frans Jozef geschreven, waarin hij de ze gen de.s Hemels afsmeekt over de beroofde kinderen van den aartshertog. De indruk in Servië. Te Belgrado wekte het bericht van den aanslag algemecne sensatie. Ondanks het nationale feest, waarvoor talrijke gasten uit het buitenland waren aangekomen, ver dejn op last der regeering alle openbare lokale,)) en koffiehuizen des avonds te (ion uur geslotep. Op hi-T va,n den minister van binnen.- landsche zaken zijn de vlaggen, waarmede de huize,ii wegens het nationale feest ver sierd wnre,n, weggenomen. De minister van financiën Fat-joe heeft, als plaatsvervanger van den niet te Bel grado aanwezigen minister-presidents na mens de Servische regoeriug een telegram gericht aan den Oostenrijkschen minister van buitcnlandsclie zaken, graaf IJ ere 1)job 1, waarin deze haar deelneming uil-preekt. 'Aan Jowanowitsj, den Servischen gezant rcld hen maar de dochter van een man denmaker, aan wien de burgemeester uit barmhartigheid een huisje heeft afgestaan om er in te sterven. Nooit, ncmit kunnen wij heiden vereenigd worden," „En ik zweer je, deern, ik trouw met jou en niemand anders." Hij wilde haar grijpen. Angstig irachtle zij hein af te weren. „Zie van mij af, Enno! Je vader i.s ook niet met Antima rei Bademaker getrouwd." „Wal gaat Annmarei Rademaker jou aan en mij? Ik houd zielsveel van je, Anne. En dat is wat groots. Ik heb nog van geen meisje gehouden. Ik heb niet gewe ien, wat dat is. Maar toen Frits Overdiek mij daar straks zei, dat jij dat de Bre mer - toen meende ik toen dacht ik doorn, 'jij beheert bij mijn leven als mijn rechterarm, als de oogeu in mijn hoofd. En je moet er in blijven. Ik meen dat eerlijk, Anne." Hij trok haar in zijn armen, ku-te haar onstuimig. En toen zij aan zijn horst lag, iredwemgen door zijn krachtigen wil, trok hij een dunnen zilveren ring van zijn vin ger en stak die aan den hare. „Zie daar I Die is van mijn petemoei. Nu ben je mijn meisje. Nu kan niemand ons scheiden." Zij voelde het metaal over haar vinger glijden, nog warm van de warmte van haar liefste. Ten overwon haar jonge bloed. Zij sloeg haar armen om zijn hals. „En al moet ik er om sterven - - Enno. ik hol) je lief." Na een poos zei Enno in den diepen ernst van zijn hartstocht: „Nu willen we naar je vader gaan." Eu met hel rnei.-je stevig aan de hand, Irad hij voor Gr.'iveloh, die bij het schijn sel van hel olielampje aan den haard in zijn bedstede lag te droomen- te Weenen, is opgedragen om namens de regen ring deelneming te betuigen en te verklaren hoezeer de Servische regeering ge schokt is door den afschuwelijken moord. Be koning en de kroonprins-regent heb ben den keizer gecondoleerd. Hel groot-te deel der bladen laat zich afkeurend uit over den aanslag. Anti-Servische demon straties. Te Serajewo zijn Zondag, na het bekend worden van den m.oord en ook Maandag anti-Servische deyionstraties gehouden. Groote tux-pen betooger.-, met liet portret! van keizer Fran® Jozef in hun midden, trok ken-door de straten, bedreigingen tegen do Serviërs uitend. Het hotel Europa werd leeggeplunderd. Er is te Serajewo trouwens geen enkele Servische zaak, die niet totaal uitgeplunderd is. Men drong ook de wonin gen der Serviërs binnen en vernielde de meubels. Ee,n beschuldiging aan t adres va.n Rusland. De „Daily fbmnicle". over den moord schrijvend, zegt daarvan o. a.Het is een jammerlijk fait, misschien het jammeriijksto in de geheele geschiedenis van Ilusiand's buitenland-C ho politiek en slechts verklaar baar do-or de onverantwoordelijkheid van haar buitenlandse he agenten en hun ge woonte, om in deze minder beschaafde streken zeer onbeschaafde werktuigen tö bezigen, dat bijna ieder, die in den nieuwe- ron tijd zich op den Balkan een tegenstan der van Rusland heeft getoond, door moor denaarshand gevallen i-. De moord op ko ning Alexander van Servië, op Stam boelof, de ontvoering van prins Alexander van Bul garije, die zeker vermoord zou zijn als lyj niet was afgetreden, mogen alleen worden aangehaald uit do lange lijst van misdaden en wij vneezon, dat het onmogelijk zal zijn, liet drama van Serajewo daarvan geheel los te maken. GEMENGDE MEDEDEELINGEN. S p a n j e. Het 'be-luil der hakkers om de brood prijzen te vcihoogen, heeft 'tot ernstige, op stootjes aanleiding gegeven. Vrouwen trok ken met rnc-scn gewapend door sommige straten. Verschillende bakker-patroons had don zich met revolvers gewapend, om zich te beschermen. De politie trad op om aan de gebeurte nissen een einde te maken. Verschillende personen werden gewond. lieden worden ernstiger onlusten ver wacht. v „Vader, Anne en ik zijn het eens. Geef ons je zegen." De pilde man schrikte uit zijn gedachten op, spande zijn oogen in en toon hij bei den hand in hand zag, verdween de glans uit zijn oogen on word zijn bleek gelaat nog blocker. „Heer in den hemel I Is het Uw wil, dat ik nog zoon zware beproeving moet ondervindon?'- I „Is dat je antwoord vroeg Enno, terwijl hij rood van toom werd. Giliveloh hief sussend zijn hand op. „Wat voor jou, Brinkmeier, je huis en erf, vader en moedor, bezit en aanzien, jc jeugd, je kracht, alles te zatnen is, dat is voor mij, ouden man, mijn Anno. Jij lient de rijke man in deu Bijhei, ik ben de arme, die maar een enkel lam lieefl. Jc moot mij dat niet ontnemen." „Hol schijnt, dal jc geen vertrouwen in mijn woorden stelt," zei Enno met. gefronst loorhoofd. „Maar vader Griivelob, als ik een ding beloof, dan doe ik dat. „Ik geloof wel, dat je mijn Anne mag lijden. El ik weet ook dal. je den harden, Hrinkmeicrskop hebt. Maar je vader lieet ook Brinkmeier. En jc woont bij hem in, je lxuit geen zelfstandig niensch. Je kunt niet optreden en vrij voor je liefde uitko men. Als opgejaagde dieren in het veen moot je je verbergen. Nee, 'Anne, je moet mij niet aan de mouw trekken en mij liefkoozcn. Ja, ik geloof wel, Enno Brinkmeier, dat je vandaag het vaste voornemen hebt, mijn Anne later tot je boerin te maken. Maar do nienschen cm lam voornemens veranderen met. deal tijd en de dingen en de omstandigheden blij ven zooals ze zijn. Fm tegen hun hardi- beid verslapt ten laatste do menschelijke wil. Je zult mijn Anne niet IrouWen." l (Wordt wvolgi.l

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1