BL00KERS
CACAO
67"* Jaargang.
Woensdag 1 Juli 59J*.
Ï4565
De Fransche hoeve
BUlTEM^Am
I
OOSTENItlJK-HONGAUIJE.
De vorstenmoord,
cacao
verpakking is eenvoudig
BINNENLAND.
QVordt vervolgd
EDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks,- met uitzondering van Zon- en Feestdagen*
Prijs per kwartaal: ,Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 125 fnmoo
per post fl. 1.65. 1
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
s Sofaiedam, 1 Juli 1914.
A n t i-Servisehe betoogingen.
Wanneer men zoo wordt uil Serajewo
aan de „Xcuc Freie Presse" geseind Sc-
rajcwo z.iet, krijgt men den indruk, da!
men op een toonre] is gekomen, waar bui
tengewone gebeurtenissen afgespeeld zijn
Het exercietioveld bij het station is in een
legerkamp veranderd. De troepen kamps e
ren in tenten. Langs den spoorweg staan
pesten met de bajonet op te-t geweer. Ook
liet station is door militairen bezet. NL
mand mag den trein verlaten, wanneer bij
zich niet legiiimeeren kan. Bij een tocht
door de stad krijgt men een ontzettonden
indruk van het resultaat der verwoestingen
van gisteren. De wagens rijden lotterii.pt
over glasscherven, die hier en daar een
voet hoog op straat liggen. Vele huizen
zijn door de woedende bevolking nageno*g
geheel verwoest. Van enkele zijn alle.'» stuk
ken van de muren blijven staan, al b
andere is vernield. Men ziet gelu-eh- voor
raden van winkelgoedcren op de straat lig
gen. Wanneer men niet wist boe hel gis
teren toegaan is, zou men meen en, dat
de verwoesting door oen aardbeving ver
oorzaakt was.
Volgens berichten van ooggetuigen steeg
Maandag tijdens de demonstraties de woe
de van het volk van minuut tot minuut.
Wanneer ergens eon uithangbord vermeld
de, dat daar oen Servisch koopman woonde,
dan hagielde het eteenen, 'daarna volgde
een bestorming van "den winkel on door
deuren en vensters vlogen huisraad en koop
waren de straat op. Men ziet massa's lin
nengoed, lederwaren on levensmiddelen op
straat liggen. De politie was machteloos.
Thans, na de afkondiging van den staat
van beleg, is de rust hersteld.
Dc üxdoogirigen hebben tien uren geduurd.
De woning van het lid van den Landdag
Jeffanowitsj en de drukkerijen van de Ser
vische bladen „Srbskarice", „Narod" or.
„Savic" zijn d.erbij o.a. geplunderd.
Een groot aantal Serviërs is uif, Bosnië
vertrokken.
Te Pramik hoeft Maandag eveneens oen
anti-Serviseho belooging plaats gehad. Toen
de beloogers in de Servische school de
ruiten inwierpen, vu rode do pope dit do
school op hen. Een persoon werd gewond.
De pope, die door dc menigte, haast go
lyncht werd, is gevangen genomen.
Te Weenen hebben, naar Reuter seint
gisteravond ongeveer 200 Duitsch-nationale
Roman naar het Duitsch,
van
LUISE WESTK1RCIJ.
t
20) i
Nu stoof Enno op. „Ik wil vervloekt zijn
op de aarde en in den hemel, 'kwil aan
den kruisweg als ceri bedelaar sterven, geen
barmhartige hand mag mij oen dronk water
J geven als ik jou Anno niet in alle eer tot
mijn vrouw maak."
Anne wierp zich voor haar vaders bed
op de knieën: „Geef ons je zogen, vader
tje. Daar de weg, dien wij gaan moet >n,
•moeilijk is, laat ons dien dan niet zonder
jou zegen gaan."
Graveloh legde zijn eene hand op Anne"-;
hoofd. Hij zuchtte diep.
,,'kWil niet ontkennen, Enno Brinkmeim.
dat ik mijn dochter aan menig ander litner
zou gegeven hebben dan aan jou. Hel
zij eqhter zoo. Ik bon niet halsstarrig. Ik
weet, dat men door geen wensrhen en geen
ibidden het water dwingt den berg op te
slroomein, noch die liefde in een menschen
hart van den weg doet afwijken, dien zij
eenmaal gekozen heeft, 'k Wil daarom niet
jsepieidion en niet verbieden." Hij legde zijn
andere hand op Enno's hoofd: „God, die dit
'in zijn wijsheid hoejft laten gobeute», moge
"jullie beiden behoeden en bewaren en jullie
in dier raiaffce zegenen als jullie trouw stand
houdt.".
'Anne geleidde Enno naar buiten. Onder
de pijtiiboomen kusten zij elkaar nog eens
hartstochtelijk1.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaaiden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
een
In de nummeis die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
studenten oen belonging gehouden voor het
gebouw van liet Servische gezantschap'. Dil
wordt reeds sedert ooi-gisteren door de ge- 5
heimc politie bewaakt. i
De studenten trokken in kleine Irocjen
voorbij het gebouw en staken to m plotse-
ling de -lokken omhoog onder het roejx'n j
van „Weg met Servië, Leve Oostenrijk.
Leve Hali-burg 1". waarop zij ho| volkslied
zbngen. Toen werd een Servische vlag om
hoog gehouden en in brand gestoken. Do
liewoners van de naliij-jelegen huizen ga
ven door wuiven met doeken hunnen bij
val te kennen.
De wacht drong d< bdooger- uit de straal.
In het «e/.nnt.schap.sgebouw bleef alles
donker.
De studenten trokken naar liet standbeeld
van Schwarzenheie, waar oen to-spiaak
werd gehouden, die eindigde mof de kie
ten„Wraak voor den moord op den troon
opvolger, oorlog met Servië!" Daarna gin
gen zij uiteen.
A r re sta tie s.
Piisara, oen medewerker van de „Sibska-
rice", die beschuldigd wordt een poging te
hebben gedaan om Prjw ijp na den aan
slag hulp t" verleunen opdat hij kon ont
vluchten, is in hechtenis genomen.
RjoVendicn zijn meer dan 100 andere per
-on'en te Serajewo gearresteerd.
Volgens een particulier bericht uit Se
rajewo, zou de hoofdredacteur van het Ser
visch dagblad „Narod", dë lieer Radoelo-
viUj, -Wegens opruiing der bevolking, gear-
lesteenl zijn. Ook de leider van de Servi
sche politieke beweging in Bosnië, het lid
vim den Landdag, .tefanovitsj, is gevan
gen genomen.
Het bestaan van een complot is door do
bekentenissen van do bedrijvers der aan
klagen bewezen. De door de daders ge
bruikte bommen, zijn z.g. Servische mili
taire bommen geweest.
Do beide misdadigers.
Het Servisch blad „B/nlkan" deelt om
trent de lie id o personen, die de aanslagen
te Serajewo hebben gepleegd, liet volgen
de mede: Kabrinowitsj, do bommenwer
per, heeft lot voor korten tijd in Belgrado
gewoond. Na den oorlog had hij zich daar
gevestigd en werk gevonden in de staats
drukkerij. B|ij zijn vertrek uit de Servische
hoofdstad had hij verklaard, dat hij zich
naar Triest begaf, waar hij een betrekking
had gekregen in een pas opgerichte druk
kerij.
Princip, do moordenaar van den aarts
hertog en zijn gemalin, was eveneons kor!
geleden uit Belgrado teruggekeerd. Tijdens
den oorlog had hij zich opgegeven als vrij
williger, hij word echter niet aangenomen
en verdict toen de stad weder. Omstreeks
„Geen tijd verandert mijn gedachten
verzekerde de jonge inian. „Blijf jij maai
geduldig wachten."
„Toldat ik grijze haren heb! Tol aan mijn
graf," betuigde zij. Toon schrikten zij op.
„Gaat daar iemand?" riep Enno in de
vallende duisternis.
Er kwam geen antwoord. Hel kraakte
onder de pijn hoornen, het ritselde in liet
horkenboschje. Zij hadden elkaar losgelaten
en staarden mei wijdgeopende oogen .over
de zwijgende vlakte, waarover de schein
ring en den nevel hun sluiers weefden.
„Daar!" riep Enno en hief wijzend zijn
hand op.
Door de witte (Lampen, die om den
waiten poel hingen, gleed iets donker,
tenger en lang.
„Wie was dat?" mompelde Enno huive
rend. i
Anne bedekte haar oogen. een rilling
voer door haar leden.
„Annmarei Badenmker!" i
Maar Enno had zijn moed teruggekregen.
..Laat het zijn wat het nil. Geen levend
menseh en geen spook zal ons vart elkander
snlioideni.ri
ZESDE HOjOFDSTUK. v
Het was een Zondagmorgen na don rogge-
oogM. De klokken der torens van de heinde
en ver in lat veen verspreide dorpen riepen
de menschen naar de vrocgkerk. Boven dc
cindclooze vlakte vol bloeiende heide gon--
dc.n di™ bijen, kwinkeleerden do leouwei ik
ke,n.. W'a terjuf ten zweefden op v Jengelt rian
blauw gaas over de bruine kanalen. Zij
schoten in den zonneschijn als glinsterende
dolgesteenten tusschen d? groote winde-
bloemen door. die op de steile oevers hun
snoeuwwittte trechters openden.
Kerstmi-. va,n het vorige jaar echter keerde
hij temg, bezocht een tijdlang het gymna
sium en vertrok uil Belgrado tegelijkertijd
met Kabrinowitsj. maar langs een anderen
u 'eg.
Princip wn- stil en zenuwachtig, hij
leerde goed en ging alleen om met eenige
leerlingen van de -ehool, die, evenals hij,
ui! Bo-n.e en llerzegowina kwamen. De
b e i d e mis d a d i g e r - w aren v a n
hun jeugd a f o n a f s e li e i d e 1 ij k e
vrienden geweest. Zij hadden Ser
vië verlaten, omdat zij daar de on!vangst
niet hadden gevonden, die zij zich hadden
vooigestold, ofschoon zij zich hadden voor
gedaan als volbloed Serviërs.
O o s t e n i ij k en Servië.
F:l (tr.cn wordt aan de „National Zci-
tum," geseind: „In het. ministerie van bui-
lenlandschie zaken werd uw correspondent
omtrent d-e politieke gevolgen van de mis
daad te Serajewo van gezaghebbende zijde
bet volgende verklaardI)e politiek van
0 Os te li rijk- H n n g a nje znJ op het oogenblik
geen wijziging ondergaan. Voor ongerust
heid daaromtrent bestaat dus geen grond,
liet eerst zal een grondig onderzoek naar
de eb ede aangelegenheid ingesteld wor
den. Daaruit moei in dc eerste plaats blij
ken van welken aard hel complot was en in
hoeverre Servische invloeden daarbij in het
spel geweest zijn. Men kan echter reeds nu
nagenoeg met zekerheid zeggen, dal do
misdaad door orthodox-radicale Servische
kringen gieïnspiroerd is. Wij hebben tot nu
toe tegenover de pogingen om een om
wenteling te veroorzaken, groot, misschien
zelfs veel te groot geduld aan den dag
gelegd. Thans is ons geduld ten einde. Al
wordt niet lieweerd, dat de regeering te 'Bel
grado de zaak direct heeft begunstigd, dat
er iets gaande was, heeft zij geweten. Zij
heeft echter niet ingegrepen. Tot diploma
tieke stappen in Belgrado is tot heden nog
niet besloten. Wanneer daartoe mocht
worden overgegaan, dan zal Servië er op
worden gewezen, welke gevolgen de hou-
0p d e <B ri nkme ier- 11oeve sponde de knecht
de spiegelglad geroskamde bruinen voor
den vagen met voeren. Do hoer en boerin
wilden naar de kerk in Grasdorf rijden. Maar
müisseheiL stond Dtriukmeter in zijn Zonda g -
sclie kleed ij nog bij de kanaaibrug, waar-
hoen hij ingenieur Xnddorhnff had begeleid.
De stedeling nam niet stijve beleefdheid nf-
pclieid.
„Ik heb du- de «-er u te groeien, btirge-
mee-ter Brinkmeier."
..Morgen, mijnheer de ingenieur."
Xedderhoff stapte met kraclitigeu tred
over de houten planken, doch ble^f on mid
del lijk weer slaan en keerde zich om.
„teit-jn v'ij elkaar goed begrijpen Wij heb
ben dns met elkaar afgepraat. Het was mijn
hoog-to en laatste bod. Zesduizend marken
de morgen 1 De prijs is absurd! absurd!"
Bjinhmaier haalde zijn schouder-, op. „Dal
mooi u 'weten."
„F zal nog berouw krijgen van uw hard
nekkigheid."
„Dat moet ik mi weer weten.".
„Maar ik begrijp volstrekt niet, waar u
op wachtHet stuk larnl brengt toch geen
(ent op. En u vil er niet eens voor inslaan,
dat bet werkelijk noemenswaardige olie
bronnen jbevat."
„Wel'neen! Djaarvoor neem ik de verant
woording niel op mij. Ik ben mpar een
eenvoudige Ihocr."
i, (Voor den drommelWaarom wil je
dim unet geweld die woe-tenij Iiebouden
Zijn achttienduizend marken jc niet meer
waard?"
„Die drie morgens Jiggcn mij niet in den
veg en ik heb een zoon. Als er in hel
land een vermogen ligt verborgen, dan
ma™ die mij later niet kunnen verwijten,
dat ik het onder den prijs van- de band
ding zijner regeering heeft gehad en zal kanton Zwolle, wonende aldaar, on.ler toe-
verklaard worden, dat Oo-lenrijk Hongarije kenning van gelijktijdig eervol ontslag uit
eventueele verdere gevolgen niet kalm kan laaWgemehte betrekking:
afwachten. Dc revolutionaire elcm-nten in i nur I rics, thans
hd zuiden der monarchie zulten waarschijn- fnffïcr het ^(ongerecht te *ehoon-
hoven
lijk worden verwijderd.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
F r a n k r ij k.
Be mini-terraad Im-tel be-lotem o.™, kr.u h-
ten- de viet op «te coiigregaiiëii, e a be
simt ui! to vaardigen tot opheffing \an vijf
tien cmigtega'ien of ongi'egal e In-tellin
gen. die zich op g.*en enkel d<>*l van jr>-
bliek belang kunnen beroepen, en verder
tol sluiting van de T2ii laatste khm-lm-
ncholon. die ïBg m< lesten worden opgehe
ven krachten- d'e wet van 1901.
I lal i
Na de overwinning der .-onaal democ ui
ten hij de gemeenten a;ul-verkiezing te Mi
laan, zijn thans ook de gemeenteraden v:ui
No va ra. Massa en Bologna jn d™ handen
der normal d-emociatie overgegaan, plate
ren is onder het gejubel der partijgenooten
op hel stadhuis te Bologna de roodc vlag
gehcschen. Van. af het balkon van het stad
huis hield de toekomslige burgemeester, ad
vokaal Zanardi, een redevoering., waarin
hij er ojp wees. ,dat het gebeurde te Sera
jewo een waarschuwing inhield voor alle
vorsten.
t All) a n i
Yalona i- in staat van beleg verklaard.
Majoor Sluis is er tol plaatscomniandant
benoemd.
an Pronk -Bibdoda is geen herichl ont-
\!a,ngen.
Ce F. pi rot rioli,™ honden, w'aarbij. naar
bet tsohij.nl, ock Gn'ekscho troepen zijn.
fiehhen Tepelini ingenomen. Z1 zijn in het
bezit van kanniumu van groot kalihor.
De secretaris van Ttirkhnn pasja, (li™ oji
'f oogenblik te Rome verlooft, heeft een
medewerker van de „Tribuna" niodege
deeld, dat Turkhan pasja «Ie reis hoofi on
dernemen om Italië en Oostenrijk te over
reden Albanië te bezetten.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit van 29 dezer zijn bc
neemd tol substituut-griffier bij de arron-
d i sse i n en ts-recl 11 b ank
te Groningenmr. B. P. Enklaar, thans
griffier Lij het kantongerecht te Oss;
te Zwolle, mr. Th. van Doominc.k, hoofd
commies »tbi' pro\ iinn'ate griffie va.u Over
ijssel, ka.ntonrechter-plan,tsvorvnnger in hel
heb gedaan. Onze jongelui zijn tegenwoor
dig hij de pinken, ingenieur. Mijn zoon
zal er wel uithalen, wat er uil le ha
len is."
„Twintigduizend mark dan voor hel ge
heel - Sla toe."
Xedderhoff stek z.ijn hand uil. Die van
den Lmrgemee.-ler verroerde zic.h niet. Geen
trek op zijn als uit hout gesneden gezicht
veranderde.
„Derligdnizien 1, ingenieur.
Niet een beweging van woede keerde
Xmlderlioff zich om. „Den domoor, die u
dat betaal!, kan u nog zoeken.
Hij liep zoo haastig in zijn misnoegdheid
over cl™ teleuinsttolling, did de panden van
zijn grijze jas achter hem aan fladderden.
Tlriükmeier keek hem na, terwijl hij zijn
smalle lippen lol zon iets als een glimlach
vertrok, lol een glimlach van voldoening,
die zijn vierkante kin nog broeder eu fm-
sejlier inhakte. „Die kond van zelf hij mij
terug, (lire domoor," d'acjht hij,.
„iBoer. de wagen staal klaar!" riep de
knecht van nil hui-.
Allieid zat reeds op den oenen kant, met
naar zwarte muts nvt linten, "haar zuurt,
gnplooidon mantel óver de Zoiidagsclic ja
pon, Pet gezangboek ojd de knieën. IJ ri nk -
meier kwam naast haar op de koelsiers-
jiiants zitten ion «neep de tengels,. Vooi
zicjitig reed hij slapvcseLs over de brug on
«wel toc.n in snellen draf over de ilmps-
stiaat naar bet verwijderde dorp.
Allieid zag liet tevreden gezicht van
haar man. Nu ademde ook zij met een ver
licht hart de zonnige lucht in.
„Dit is een heerlijke morgen vandaag,
vader, hè?"
„Vrouw," zei Brinkmeier. „Ik heb een
plan,. Als dat gelukt ja, als dat gelukt,
te Botterdam, rnr. S X. B. Halberisina,
n-lvocaut en procureur te 's Gravenhage.
Ridderorde,
Bij Kon. besluit van 25 dezer:
zijn I. lenoemd tot ridder in de orde van
den XeJerlandschen Lemiw:
mr. B ten Bruggen Cute, secretaris van
bet college van curat (ren der Rijksuniversi
teit te Groningen:
dr. J. H. Kern, dr. J. IV. Moll, dr G C
Xijhoff. mr. P. Pet. allen hoogleeraar, en
dr. II U. Meboom, oud hoogleeraar bij de
HijkstimiverMteil te GnT.ungen;
jhr mr. R. Feith. lid van Gedeputeerde
Staten der prorincie (ironiugen;
is II. bevorderd in de orde van Oranje»
Xa.-sau. tot grootkruis:
mr. F. F. Geertsi-ma, president-curator
der Rijksuniversiteit te Groningen:
zijn HL benoemd in de orde van Ornnje-
Xassau
a. tot comnwndeur: dr. H. J. Hambur
ger. rector-mngnificu- dor Rijksuniversiteit
te Groningen, en jhr. mr. E. Tjarda van
Starkeriboiiih Stad uuwer, Imrgemeester der
gemeente Graningen:
b. tot ridder: 11 G. Huisman, hoofdop
zichter der Hijksi.ebouwen te Groningen.
Bij Kon. besluit van 27 dezer is be
noemd fl ridder in de orde van Ornnje-
Xassnu. II. Th. Górjitz, 1 oofdjioekhoudor
hij de spaarbank le P,otterdam.
Bij Kon. besluit zan 23 dez.er isbememJ
tol ridder in de- orde van Oianje-Xassaii.
1). Post, ProtesInnL-ch godsdienst,leéraar bij
de llijkswcrkinrichiing te Hoorn.
Baron Sweerts do Landas TFyborgU.
De ciAumissarLs der Koningin dn Zuid-
Ikdland, baron SweerK de .Landas M'!yL
li(;,rgh. wordt aan-taanden Donderdag Mit het
Imitenland in de residentie ir-rugvenvaclit
en zal dan zijn 'Werkzaamheden hervatten.
Arts Tjtpto.
De inland.-che arts Tjipta üs in zooverre-
hersteld, dal hij de (ziekenverpleging zal
kunnen verlaten. Hij zal 'zich voorloopig
in Den Haag vestigen.
Albanië.
Aan liet departement van oorlog is een
telegram ontvangen uit IVatona van ka.-
pilein Ik* .lonah. meldende, dat de ka|v',-
li in iteiiners nog altijd tto Elhasi-an is; dal.
de wond van weinig fheteekenis is en dat
do controlecommissie beweert, dat 'de be
handeling goed is.
De „NooinhBrahant"' is te 'Durazzo aan)
gekomen. t
dan kim je verlangen wat je wenseht, een
nieuwe kalès. of oen canapé voor de ka
mer of een mooie japon. Ik hoop het
\oor je."
„.la," antwoordde Allieid; ,.ja, ik zal wel
wat bedenken."
Hij kende zijn vrouw echter en wist, dat
haar Mirig-te wensrhen een andere rich
ting uilgingen. En dus zei hij: „Ik heb ook
een gesprek gehad met Karl Schletten. Hij
heeft mij te verstaan gegeven, dat Trina
Döpko komende week naar de jaarmarkt te
Sehannheck gaat. Dan moe! onze Enno
daar ook heen. Zoo'n markt is een uit
stekende gelegenheid voor de jongelui hun
vrijage."
„Och. vader, wat er tusschen Trina Döpko
en onzen Enno had kunnen worden, dat
heeft de opvliegende jongen zelf op' Schlet
ten'.- deel kapot getrokken."
„Onzin. Zelfs wat kapot getrokken is,
k,m niet een Hinken knoop wel weer aan
elkaar gemaakt worden. Dat is Karl Schlet
ten z.ijn rwM-mng ook Wij rijden naar
x tiarmbeck, naar de markt, moeder. En de
jongen moot er onk been. Wij gaan dan
V avonds allemaal naar Jonken's zijn her
berg. Daar kunnen de jongelui hol met
mekaar oom- worden. En dan boel kort
er na verloving en trouwen; zulk heen en
weer gezeur deugt niel bij de vrijage."-
Zijn opgewektheid en ijver gingen op Ai-
beid over. „Als dal maar waar mocht wor
den, va lor 1 Als ik dat geluk een befeven
mwlrtP* Zij,kreeg nu een inval. „Wat dunkt
je l Zou liet niel goed wezen, als ik van»
daag dadelijk ,eens bij Trina Döpko aan
klopte en haar een wenk gaf?''
Ilij lachte. '„Da.t is eon zaak voor vrouw
lui.'! i l
