BINNENLAND.
V
STADSNIEUWS.
Soldaten moeten mot telden zijn geslo
kon on ©en officier moot lion zoo hebben
laten loepen. dat door ct'ii vernuftige
uitvinding zuli met do bajonet van hot
geweer telkens m do knieschijf staken, ter
wijl hun handen on don rug geltonden va
ion. Ook do kwispedoor s[teelt voor oon
liolananjko rol. terwijl de soldaten to At-
lenslein genoodzaakt werden zich in ij---
<m modderwater te baden.
Do behandeling wordt Vrijdag voortge
zet.
Hofbericht.
Wegen- het nierlijden van Zijne Keizer
hjke Hoogheid, tien Aartshertog Frans For
dinand van (icMenrijk. zal het Hof mot
ingong \an morgen, een week middelbaren
en een week lichten touw aannemen.
Van het hof.
II. M. de Koningin en Pr in- Hendiik
zijn ai-tcravond per koninklijken trom te
7 u. 32 min. aan hot station Het Loo aan
gekomen en niet het gevo-lg pei rijtuig n.uir
hot polei- gereden, luide door het publiek
toegejuicht.
Consulaire dienst.
Ten gevolge van het overlijden van den
consul generaal der Nederlanden te ("hi
cage, is do vice-consul aldaar, de heer
C. vaii Ilija van Alkemade, belast met de
waarneming van het consulaat-generaal.
Ome Marine.
Hr. Als. Kortenjaer is bieden van Vera, Cruz
naar Tampico vertrokken.
AudlSnties.
Do gewone audiëntie van den mini-ter
van buitenlandsch© zaken zal Vrijdag a.s.
ïiiet plaats kobben.
Bidderorde.
Bij Kon. be-duit van 25 Juni is J. Bruins,
ontvanger der gemeente Ruinen, benoem'1
tot ridder in do orde van Oranje-Nassau.
Bjij Kon. 1 Kol uit van 25 Juni is J. Bruins,
Brouwer, lmofd der openbare school li
te Zwolle, benoemd tot ridder in de orde
van Oranje-N'a-sau.
Majoor Thomson.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht, is Hr. Als. pantserdek-
srhip Noordbrabant onder bevel van den
kapitein-luitenant ter zee J, J. Oudemans,
30 .Turo jl- te Durazzo aangekomen en den
Is ten Juli d.a.v. weder vandaar vertrokken.
De Znid-Sumatraspoorrreg.
Uit 'Batavia wordt aan de „N. R. CL"
geseind
De landvoogd heeft het eerste gedeelte
van de Zuid Sumatra-poor Oesthavcn—
Tapdjocnakaraiig geopend. Dit eer-te ge
deelte zou loojien van K.AL 0 tot KAl. 9
050. Zooals men weet, zou eerst Telok
Betojng het beginpunt van de Zuid-Suma-
traspoor zijn. Brigin van dit jaar is daar
voor echter de z. g. Oosthaven gekozen,
waar een bescheiden haveninrichting tot
stand zou worden gebracht. Het geopende
weggedeelte is daardoor wellicht wat langer
geworden dan 9.050 K.AL
Verwoesting te Benkoelen.
Do correspondent te Btitavia van 4e
„N. R. C." seint, dat de landvoogd naar
Benkoelen is vertrokken.
Een handelshuis te Amsterdam, dat na
de .aardbeving dagelijks in telegrafische
verbinding met. Rjenkoelen is geweest, deelt
aan het „Jibld." mede, dat het de uitdruk
kelijke verklaring ontving, dat het bericht
omtrent de .schade, door een stortvloed
.aangericht, ton oenenmale onjuist is.
Naar wij vernemen, heeft de regeoring
der republiek China hij monde van haar
gezant to 's-Gravenhage, aan de Neder-
landsch© negeering haar deelneming betuigd
in het onheil, dat onze koloniën lieeft ge
troffen door de aardbeving te Benkoelen.
Bezoek Zmld-AfrikaanBclie landbouwers.
De Zuid-Airikaansche landbouwers, die
thans een bezoek aan Engeland brengen,
Rebben bericht ontvangen, dat zij door
Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik te
"Apeldoorn tijdens een bezoek aari Neder
land, in audiëntie ontvangen zullen worden.
Reclasseeringtnstelllngen.
Hef Centraal Bureau van do vereerd ging
van Reclas.seering.sinstellingen is Dinsdag
geopend. Als directeur van het bureau treedt
op de heer J. Henri Ledeboer, vroeger pre
dikant te Breedevoort, terwijl aan het bu
reau als adj. directeur verbonden is de
heer P. J. Knoop, vroeger plaatsingsagent,
van het Genootschap tot Zedelijke Verbete
ring van Gevangenen.
Holde van de Koningin aan overste Thomson»
Gistermorgen te 8.15 uur begaveu de
Koningin en de Rrins, vergezeld door de
hofdame Baronesse Sloot van Alarxveld, de
adjudanten majoor Ridder van Rappard,
kapitein jhr. Sickinghe, kapitein Ruys, en
<len ordonnansofficier luitenant Sixma. baron
van Heemstra, zich naar de kazerne te
Groningen, alwaar de troepen van het 12e
regiment infanterie met de stafrmiziek van
de eerste infanteriebrigade onder com,man-
*do van luit.-kolonel Staal waren opgesteld.
Na een inspectie over de troepen liet II.
M. carré fonn'peren en hield daarna de
volgende rede:
„Officieren, onder-officieren, korporaals
en soldaten! Het is mijn wensch enkele
woorden tot u te ïichteu naar aanleiding
van het sneucelen van ttuvu wakkeren
kameraad en chef. Sedert die droeve mare
tot ons kwam, trilt in ons de snaai- van
vaderlandsliefde. Nederlandse he harten
klopjKM) sneller, volk en leger, wij allen
gevoelen ons op een ganseh bijzondere
wijze één in rechtmaügen trots op den
zoon van onzen stam, die in den -Teem
de getoond lieeft wat oud-vaderlandsc.ho
plichtsbetrachting en moed beteekenen:
op zijn krijgsmakkers jn 'Albanië, die
een schooone Liak op de schouders namen
in dienst der beschaving.
„Van ooggetuigen verpam Ik van do
onverschrokkenheid en volharding, waar
mede zij hun zwaxen en gevaarvollen
plicht vervullenvan de ontbering en
moeite, welke zij zich getroosten, waar
van wij hier wellicht nooit iets zullen
vernemen. Him allen Onzen dank voor
hetgeen zij voor den roem van vaderland
en leger doen.
„Zij herinneren ons aan de veelom
vattende roeping, welke aan ons dajper
Indisch leger en onze vloot, aan 'het
corps 1 K-s t u ur- -am bte na re n js toever
trouwd m ons groote Nederland onder
de keerkringen.
„Wie zoude de talloozo offers kunnen
vergeten, die daar gebracht zjjn en iede-
ron dag opnieuw worden gebracht, die
schitterende wapenfeiten, die daden van
zelfverloochening en moed m dienst van
liet vaderland verricht,. Ook dezen gedenk
ik met groote waardeering en dankbaar
heid, die mannen van graniet ,eti van
staal. Zij allen gaan on- voor óp den
weg van plicht, van veerkracht en van
moed. Dat zij ons mochten bezielen groot
te zijn als zij. Voorwaar, de dagen van
Coen en De Ru y ter zij behoeven, zij
mogen niet tot liet verleden behooren."'
Na liet beëindigen van deze toespraak
werd door de stafmuziek bet. Wien Neer.
landsch Bloed ingezet en keerden H, AL
en Z. K. H. naar het gouvernementshofel
terug.
VL AARDING EN, 2 Juli. Gistermiddag had
op het terrein der voetbalclub D. V. S. aan
den Kethelweg het feest plaats voor de kin
deren der leden van de Goöp. 13 rood bakkerij
en Verbruiksveroeniging „De Yoorlooper",
alhier. Nadat do kinderen zich voor het ge
bouw der coöperatie hadden verzameld ging
liet in optocht naar hot terrein, begeleid
door liet muziekkorps „Voorwaarts". Op
bet terrein werden verschillende .wedstrij
den gehouden en Werden alle kinderen pnt-
liaald.
YLAARDINGEN, 2 Juli De collecte voor
den gewajienden dienst zal worden gehou
den op t> en 7 Juli.
Kosteloos» inenting.
Jjurgemee-ter en Wethouder? der
,?enxeente Schicdaln maken bekend, dat
op Vrijdag, dón 10 Juli a.s„ des middags
te 2 uren. do gelegenheid zal zijn open-
sgttsfceld tot kostelooze inenting on lier-
inenting van de ingezetenen, die zich daar
toe in den St. Joris Doele aanmelden.
Voor eene juiste vermelding in de vac-
cinohewijzen vau de namen en geboorte
datums der kinderen, is het gewenscht
dat bij de aanmelding worden medegebracht
ttrouvvboelkjes dor ofnders of geboortebe
wijzen der kinderen. i
De Glasindustrie.
De glasblazerij „Bc Bataaf", nabij het
Huis te Riviere, is Zaterdag stop gezet
Al het werkvolk was ld dagen te voren
ontslag aangezegd.
Deze fabriek heeft eeu grooten voorraad
flesschen en maakt nu van dien overvloed
en van den zomertijd gebruik om een reor
ganisatie in bet beheer te brengen. In plaats
van een commissie van bestuur, zal een di
recteur de leiding van het bedrijf opgedra
gen worden. Tevens zullen de vuren en de
vérdere fabriek nagezien en enkele ver
beteringen aangebracht worden. "Wanneer-
de fabriek weer in werking gesteld zal
worden, is nog niet te zeggen.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs,
Gedurende het eerste halfjaar 191-t wer
den aan de Arbeidsbeurs genoteerd 643
inschrijvingen van werkzoekers, 423 aan
vragen van werkgevers en 249 plaatsingen.
Gistermiddag is in de politiewacht aan
de Hoofdstraat voorioopig verboncfen ctol2-
jarige N. Hage, wonende aan de Hoofd-
-trant. Dc knaap had heel water gehaald
en was daarmede govauen, waarbij het lieete
water over zijn rechterbeen was gestort,
en hij daaraan brandwonden had gekregen.
Gistermiddag omstreeks 3 uur hebben C.
de Jong en J. J. Ramaker, beiden gemeente
werklieden, zich gekleed te water bege
ven om den heer Hoogstad, wonende in de
f'crnissche straat, die in de Spui haven bij
de Zweminrichting was geraakt, te redden.
Zij slaagden er spoedig in dezen weer be
houden op het droge te hejpen.
AVillem Aterts, wonende Achter de Teer-
stoof, die te 12réi uur in het water was
geraakt, is door den gemeentewerker C.
de Jong', die zich daartoe gekleed te wa
ter begaf, weer op het droge geholpen.
Bij de politie is te bevragen een zwart
en witharig hondje, reu. 'Binnen 2 maal 24
uren niet afgehaald, worüt het beestje afge
maakt.
Uit'den Gemeenteraad.
II.
G ren d verkoop.
Verzoek van J. J. Gabel Jr. cj. om
grond, gelegen tusschen do Geervlieische-,
Brielsebe- en Voornschestxaat, te koopen
voor den bouw van ééngezinswoningen;
met advies van B. W.
De lieer v, d. Zee merkt op, dut bij de
vorige uitgifte van grond aan Gabel, blok
A, de prijs lager is gesteld in hei belang
der Volkshuisvesting. Nu heeft spr. gehoord,
dat de daarop gebouwde woningen, nog vóór
ze geheel gereed waren, in handen van
derden zijn overgegaan, waardoor de huur
prijzen een schok hebben gekregen. Als dit
gerucht nu waarheid bevat, dan heeft spr.
wel bezwaar voortaan nog grond aan Ga
bel te verkoopen. Hij zou dus gaarne daar
omtrent worden ingelicht
De Voorzitter zegt, dat hij er niets
van weet en dus geen inlichtingen daarom
trent kan geren.
De lieer v. d. Velden had dat gerucht
ook gehoord en daarbij, dat Gabel de wo
ningen had verkocht aan den heer Hïise-
kauip. Spr. beeft dit toen aan Gabel ge
vraagd en deze antwoordde hem, dat noch
hij, noch de heer Ba-ekamp over dien
koop gedacht hebben.
De lieer mr. Kavelaars lieeft bij dien
vorigen verkoop aan Gabel er over ge
sproken, out in de verkoopaete een bepa
ling op te nemen, -waardoor zekerheid zou
worden verkregen, dat daar alleen woningen
voor arbeiders zouden komen en blijven.
Naar aanleiding daarvan heblieu B. en W.
toegezegd er over te zullen nadenken of
liet mogelijk was op den grond een servi
tuut te leggen. Kunnen R. en W. daarom
trent ook mededeel ing doen 't
De heer Gosling a zegt, dat daarover
in bet college is gesproken, niet alleen,
-touar Tint ook adviezen daarover zijn inge
wonnen. Dat advies luidde echter, dat 'tniet
mogelijk was, omdat een servituut moet
zijn ten bate van iets. Er moet dus zijn
een lijdend en een oveiheersehend erf. En
nu meenden B. en AV., zoowel ids de ad
viseur, di-.f bier peen overheersehend erf
aanwezig is.
De heer mr. Kavelaar»: De straat.
De heer G os! inga zegt, dat dit niet
kon, en wel, omdat daaromtrent een arrest
bestaat.
Aan den heer v. d. Zee kan spr. mede-
deeien, dat de bouwer hem heeft mede
gedeeld en dit niet eenigen tijd geleden,
maar hedenmorgen dat de woningen ver
huurd waren tegen de prijzen, door hem
aan B. en AV. opgegeven; hij denkt er
niet aan die prijzen te verhoogen.
Eeu bouwer heeft natuurlijk altijd het
recht de woningen weer te verkoopen, en
dan is de opvolgende eigenaar toch vrij
om de prijzen te verhoogen. Het eenige
wat dit zou kunnen voorkomen is, bevorde
ring van den woningbouw, waardoor de
ruime aanbieding zal verkregen worden, die
de prijzen op normale hoogte houdt. Dat
zal niemand weersproken.
Een volgende eigenaar kan niet gebon
den worden door beloften van Gabel. Alen
kan geen buur vastleggengeen enkel per
soon of geen enkele vereeniging zal zich
een dergelijke voorwaarde laten opleggen.
Het eenige middel tegen overmatige ver
hooging is het zooveel mogelijk verruimen
vau het woningaanbod.
De heer v. d. Zee heeft nu geboord,
dat het gerucht niet juist is en zal dus nu
stemmen voor het voorstel van B. en AV'.
De lieer Koop mans herinnert er aan,
dat, toen over de uitgifte van den aan-
grenzenden grond aan Gabel, gesproken
werd, is gezegd, dat die grond niet be-
hooide tot den rivieroever en dit is bij
nameting ook juist geblekende grond lag
iets meer dan 100 AI. van de rivier verwij
derd. Alaar deze grond ligt nu weer dich
ter bij de rivier; komt deze nu niet bin
nen de lijn die vnor erfpacht bewaard
wordt? Valt deze nu niet in den over-
strook, waarvan niet zou worden verkocht?
De heer Goslinga: Bedoelt u het voor-
stcl-Smit?
De hoer Koop mans: Het voorstel, dat
voortgekomen is uit tie vroegere motie-Smit.
De heer Gos 1 inga: Dat voorstel is
verworpen.
Alen kan dezen grond niet rekenen lot
den rivieroever. Deze is altijd beschouwd
geweest als grond bestemd voor woning
bouw, ook bij de vaststelling van het uit
breidingsplan.
Bij de doortrekking van het plan aan de
andere zijde van hot Spuikanaal is aan
genomen, dat die grond zal wórden in han
den gehouden voor industrie. Die kan dus
in erfpacht worden uitgegeven. j[en kan toch
niet midden in dit veld een industrie zet
ten? Spr. meent, dat men het daarover
allen wel eens is. Niet over erfpacht, maar
over de bestemming van den grond.
De heer v. AV.es tend or p fioorde den
voorzitter van Grondbedrijf zooeven zeg
gen: niemand zal weerspreken, dat heteeni-
ge middel, om overmatige verliooging van
huurprijzen te voorkomen, is, een ruim aan
bod van woningen te bevorderen.
Deze stelling in haar algemeenheid is
juist. Maar men kan dat op verschillende
wijze doen. De verruiming van woning
aanbod kan in de hand gewerkt worden
door een gemeentelijken woningbouw, door
het bevorderen van woningbouw- door ver-
eenigingen, en men kan liet overlaten aan
particuliere bouwers.
Spr. boef te rul tijd bezwaar gehad tegen bou
wen, zooals hier gebeurd.
Als een vereeniging bouwt, zal het aspect
altijd veel aangenamer zijn dan wanneer
dat. door eigenbouwers geschiedt.
Het streven van eigenbouwers is om den
grond zoo goedkoop mogelijk te krijgen, zoo
goedkoop mogelijk te bouwen en zoo spoe
dig mogelijk te verkoopen. Spr. neemt hun
dat niet kwalijk, maar zóó is de toestand.
Een vereeniging daarentegen tracht de
meest gewenschte bebouwing te bereiken.
Spr. wil slechts verwijzen naar wat .ver-
oenigingen hebben tot stand gebracht in En
schedé, Hengelo, en Arnhem, waar heel
goede woningen zijn gebouwd niet alleen
voor den gezeten arbeider, maar ook voor
de kleinere arbeiders.
In het collego is door een architect de
teekening overgelegd van het ,,roode dorp"
in Arnhem, en men heeft Vlaarbij kunnen
zien, dat heel wat beters te verkrijgen is
dan men hier tot nog toe heeft gezien.
Als de Raadsleden daarheen eens een ex
cursie maakten, zouden zij dit volmondig
erkennen.
Onlangs heeft spr. in Enschedé gezien,
hoe daar een gelukkige oplossing voor den
l>cuw van arbeiderswoningen is toegepast,
en wie in Engeland of Duitsehland heelt
rond gekeken, zal dit eveneens herhaalde
lijk hebben kunnen zieti.
En is een aangename temw niet heel
veel waard? Dank de hier bestaande
Salmonlieid-contmtesie is ook hier »eeds
verbetering waar te nemen, maar tot beden
lieeft spr. nog geen t(rekeningen gezien, die
mot de (bior hem genoemde 1 vuns-wijzen
gelijk gesteld zou kunnen worden.
Spr. wil niet zeggen, dal bet gemakkelijk
gaaf om goede oplossingen te vinden, maai
door vereenigingeu is zulk een bouw uit te
voeren en het blijkt dus .dal svel degelijk
tegen de stelling van den A'oorzitter van
Grondbedrijf wel iets te zeggen valt.
De heer Kavelaars is altijd juridisch
scherp en deze keek ernstig, toen straks
gezegd weid, dat er eeu arrest bestond in
zake servituut. Als dat dus misschien niet
vaststaat, zou liet te onderzoeken zijn, want
bet is van belang voor de gemeente dit te
weten.
Spr. wil wel den bouw van arbeider?
woningen bespoedigen, maar hij wil, dat
daarbij ook op het uiterlijk van den bouw
gelet wordt.
De heer Goslings merkt op., dat de
heer v. AVestendorp zijn stelling niet heeft
weersproken. Hij heeft alleen betoogd, dat
er verschillende wijzen zijn, waarop liet
ruimere woningaanbod kan bevorderd woi-
den. Er is hier nu een voorste], dat in
een dier wijzen voorziet, en daarom gaat
het nu.
En wat de aanbouw van woningen betreft,
B. en AA*, hebben blijk gegeven .dat zij ook
daaraan willen medewerken.
Door den heer v AVestendorp zijn de
nadeelen genoemd, die bestaan tegen eigen
bouw, maar spr. zou een hoelen middag
kunnen vullen met de bespreking van de
bezwaren, tegen het bouwen door vereini
gingen. Echter lieeft het co-llege toondook
aan vereenigingen zijn medewerking te wil
len verleeneo.
Het bouwen door de gemeente is een
gloednieuw idee, dat de heer v. AVesten
dorp hier nu rauwelijks in de vergadering
brengt. j
De heer v. AVestendorp dacht, zoo
duidelijk te hebben uiteengezet, wat een
eigenbouwer is en waarom hij aan ande
ren bouw de voorkeur geeft.
Bouw door de gemeente is wel een
nieuwe idee, maar niet van spr. afkomstig.
En nieuwe ideeën vinden ook hun weg
wel.
Kan Schiedam niet doen, wat b.v. En
schedé doet? Het zijn beide steden met
groote arbeidersbevolking, die, zich voort
durend sterk uitbreiden.
Over onze voorgangers wordt vaak scherp
geoordeeldlaten wij oppassen, dat wij door
wie na ons komen, ook niet zoo scherp
beoordeeld zullen worden.
Spr. begrijpt wel, dat liet nieuwe idee
van bouw door de gemeente niet dadelijk
hier ingang zaJ vinden, maar hij r.unlulen
fieeren aan, afs zo uitgaan, tiaar of in
Arnhem eens te gaan kijken.
De heer de Brui n zal met deze warm ti
met over erfpacht spreken, maar moet toch
zijn verwondering uitspreken over den lie.u
Goslinga, die nu weer zegt, dat erfpacht niet
gewenscht is voor woningbouw. Da.t nu
is toch geen zuiver zaken doen.
Als men het over industrie heeft, dan
heet liet, dat erfpacht een bezwaar is, om-
Jat de industrie zulke sommen in den grond
moet steken en kostbare werken moet uit
voeren.
De stelling der erfpachters rust op de
waardevermeerdering van den grond en die
geldt ook voor den gromt waarop deze
woningen zullen worden gebouwd.
Als deze woningen uitgemolken zijn en
als de waarde van den grond verhoogd is,
dan zullen alleen de eigenaars van de waar
devermeerdering ju-of! toeren. 1
De aangrenzende grond werd voor ©en
prikje uitgegeven en de kooper alleen pro
fiteert daarvan. Dat op dezen grond wo
ningen zullen worden gebouwd is geen mo
tief om niet aan erfpacht vast te houden.
De heer Evers merkt op, dat de erf
pachters steeds spreken over waarde v e r-
meerdering, maar de kans bestaat ook,
dat er een waardevermindering zal
komen. AVic kan zeggen of in Rotterdam
over 50 jaar no® van waardevermeerdering
van grond sprake zal zijn? En als er waarde-
verenmdering komt, zullen dan de koopers
ook niet in hun belangen gekort zijn?
In Schiedam lieeft men de ervaring om
trent waardevermindering opgedaan. Er is
hier een tijd geweest, dat de panden enorm
in waarde achteruitgingen.
Spr. gelooft ook wel, dat in (de eerste
jaren de grond nog wel in waarde zal stij
gen, maar in de toekomst blijft de risico
van waardevermindering bestaan.
De heer Koopmans noemt het zeer
juist, dat de waardevermeerdering moet ko
men aan de gemeenschap, maar lilet is even
billijk, dat deze ook de waardevermindering
draagt i 1
De- beer Goslinga zal met deze tem
peratuur ook niet op een erfpachtsbespre
king ingaan. - i f i
Aan den heer v. AVestendorp, die gesprok
ken heeft over de nadeelen van eigenbouw,
wil bij opmerken, dat liern met bekend
is of het wel de Gemeente is die te En
schedé de nieu,we arbeiderswoningen
heeft gebouwd. Zelfs Amsterdam, waar do
parüjgenooten van den heer v. AVestendorp
toch wel invloed hebben, durft den Gemeen
telijken bouw nog niet aan. 4
De Gemeente heeft bij den verkoop van
den aangrenzenden grond aan Gabel re
ductie oj) den grondprijs gegeven, op voor
waarde, dat daar ééngezinswoningen zonden
worden gebouwd. Dat is een ideaal-oplos»
sing; zulke woningen zijn hier nog mo
gelijk en die moeten worden toegejuicht
De heer ile Bruin: Weineen!
De heer Goslinga: Neen, daar voelt
de heer de Bruin niets voor. ill et idee, dat
ieder gezin een hoekje lieeft waar het. ge
heel zelfstandig is, waar liet volkomen vrij
is, acht hij het teerste bezit bel is iets
eigens.
De kazerne-won ing daarentegen werkt ont
bindend op het gezin. De menschen leven
daarin te veel dooreen, niet afgescheiden
en op zichzelf.
Het valt niet te ontkennen, dat éénge
zinswoningen van ontzettende beleckenis
zijn voor liet gezinsleven.
In de oude stad. die vroeger (door wal
len omgeven was, ziet men de nauwe stra
ten eu steegjes en waarom bouwde men
zoo? Omdat men vasthield aim den wensch
van een eigen woninkje. Zie slechts rfe
Kieuwstraat, de Laan en de da u-op [uit
komende stegen on sloppen. Alen ziet .daar
hoe men aan dat idee vasthield. En nu
geeft sur. toe, dat men het daarmede niet
eens kan zijn, maar dat is toch een motief
om den houw van zulke woningen te be
vorderen.
Natuurlijk is twee woningen op elkaar
goedkooper dan naast elkaar, omdat men
maar 1 stuk grond noodig heelt
De heer Ho at man merkt op, dal "de
meeningen der verschillende raadsleden over
deze kwestie aan alien voldoende hekend
rijn. i
(s het nu niet mogelijk, dat een dergelijk
debat slechts éénmaal per jaar plaats beeft
Spr, is wel voor een onbeperkte vrijheid
van het woord, maar hij acht hot niet
in het belang dei- Gemeente om teen zelfde
debat elke maand te houden. Hij zou dus
zeer gaarne zien, dat er een .regeling werd
gevonden, waardoor die debatten eenmaal
per jaar plaats hebben of wanneer er een
verwisseling van leden in den Raad plaats
gehad heeft
Dé V o or zit ter is het volmaakt rnet
den heer Houtman eens, dat liet jammer is,
dat. zooveel tijd besteed wordt aan zulke
besprekingen, maar deze bespreking gaat
niet buiten de orde. Spr. hoopt echter, dat
de heeren de opmerking ter harte zullen
nemen en zoo min mogelijk zich zullen
begeven in discussies, die vermeden kun
nen worden.
De heer de Bruin kan tot rijn leed
wezen den wensch van den heer Houtman
met onderschrijven, omdat de grondpolitiek
van zeer veel belang is en pok de woning
bouw van groot lieteekenis geacht moet wor
den. Do heer Houtman wijkt cp het ge
bied van grondpolitiek sterk af van zijn
eigen partij en houidt er een eigen standpunt
op na. Het is wei mógelijk", dat hem dit
vraagstuk weinig interesseert, maar nictn
zal hem in den weg staan zich! telkens te
verwijderen wanneer over deze onderwer
pen gesproken wtordt.
Spr. meent, dat, als grond heneden de
waarde wordt verkocht, hij het recht heeft
zijn stem telkens daartegen te verheffen,
evenzeer wanneer de 'waardevermceiriering
i an den grond aan do gemeenschap wordt
onttrokken. i
Het is merkwaardig de kronkelingen te
zien die de heer Goslinga toont wanneer
hij spreekt van eenige tegemoetkomingen.
Eenigo weken geleden heeft hij gesproken
over hot aanbevelenswaardige van 3 etages,
nu verdedigt hij ééngezinswoningenen tel
kens werd daarbij het belang der volkskracht
uitgespeeld.
Spr. kan zich echter niet voorstellen, dat
iemand, die op een bovenwoning woont,
minder waard zou zijn dan iemand die in
een ééngezinswoning woont.
Vindt de heer Goslinga de poppenkastjes
mooi, die daar nu gebouwd wordenSpr.
heeft zulke woningen nooit mooi gevon
den. Hij wil wel .medewerken om in den
woningnood te voorzien. Maar als men iets
wil doeri voor den woningnood, dan kan
de Gemeente toch doen wat de heer v. AAres-
tendorp zooeven gezegd lieert.
Geef den grond in erfpacht uit tegen een
lagen canon, dan behoudt ge daarop smacht,
maar verkoop den grond niet tegen te la
gen prijs zonder eenigen waarborg, dat er
geen speculatie mede bedoeld wordt. Het
verzet ligt niet bij een of ander raadslid,
maar omdat de zaak vierkant verkeerd is.
De heer mr. Kavelaars heeft van
den heer Goslinjga gehoord, dat een servituut
niet, kan gevestigd worden voor een straat,
maar zou nog' wel willen vernemen of dit
vonnis is van den Hoogen Raad of van een
lager rechtscollege.
Alaar zelfs aangenomen "dat die hoogste
uitspraak bestaat, dan wil spr. er toch pp
vijzen, dat te Amsterdam op enkele grach
ten een verband ligt om te bouwen boven
zekere aangegeven hoogte.
De heer v. d. Volden: Dat doet onze
Bouwverordening ook. i
De heer mr. Kavelaars: Als dat ook
hier bestaat, kan dan in die Bouwveror
dening ook niet een bepaling worden op
genomen, dat in aangewezen straten een
bepaalde hoogte bij den bouw niet mag
worden overschreden, of dat daar enkel één
gezinswoningen mogen gebouwd warden?,
Spr. voelt veel voor ééngezinswoningen,
maar liij hécht geen waarde aan oen .ver
band dat alleen voor' den bouwer geldt,
hij wil een verband dat ook voor de vol
gende eigenaren van kracht is, IJ'
De heer v. d, Arelden merkt op, dat
de inrichting van de woningen daar zóó
is, dat er geen bovenwoning op gebouwd
kan worden.
Door den heer de Bruin, wordt wel ge><
