6T* laargang.
Woensdag 22 Juli 1914.
r-ao. 14583
De Fransche hoeve.
Deze öourant verschijnt d a g e 1 k met uitzondering Tan Zon- en Feestdagen,
Prijs Sper kwartaal: Koor Schiedam en Klaardingen fis 1,25,- franco
per poet fl. 165,
Prijs per week: Koor Schiedam en Klaardingen 10 cent,
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen, I
f Adrertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags yèór een
gnr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der AdjertentiSnl Kan 1B regels Q, 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 80 cent per regel. Groots letters naar de plaats die zij
innemen.-
Ad verte ntiën Ujj abonnement op voordeelige voorwaarden. XaÈs-Esa
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
Verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
Eau '40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103,
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Aug.
S.S. op de „Schiedamsche Courant" abon
neer en, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Beis-abonnementen.
De Administratie van de „Schiedamsche
Courant"- is gaarne bereid om tegen vergoe
ding van porto's aan hare abonnée's, dio
voor "korten. of langen tijd op reis gaan,
de courant aan hun tijdelijk adres te zen
den. Ook abonnementen voor den tijd van
een heele of halve maand worden geduren
de het reissoezoen gesloten.
Aangifte Tan Leerlingen
voor den
Gemeentelijken
JJANDELSAVONDCURSUS.
Ouders, Voogden of verzorgers, welke leer-
1 in gen voor den liandeisavondcursus wenschen
aan te geven, wordt verzocht, zich vóór 1 Augus
lus a.s. aan te meiden Vrijdags tusschen 7 en
9 uur 's namiddags, aan School A (Gedempte
Baansloot no. 31).
Belanghebbenden worden er opmerkzaam op
gemaakt, dat het schoolgeld bedraagt per leer.
ling en per schooljaar: van het onderwijs in
de verplichte vakken f 10.—, en bovendien voor
dat in de onverplichte vakkenvoor één vat
f 3.—, voor twee vakken f 5.voor drie vak.
ken f 7.
De schoolgelden moeten worden betaald in
4 gelijke termijnen, ingaande respectievelijk 1
September, 1 December, 1 Maart, t Juni.
BUITENLAND.
j Schiedam, 22 Juli 1914.
ENGELAND.
Gistermorgen hoeft de' koning in het Buc-
kinghampalace de conferentie geopend, die
op zijn initiattief is bijeengekomen ten eindo
een vreedzame oplossing te vinden inzake
de Ulster kwestie. De koning sptrak hij die
gelegenheid de aanwezigen als volgt toe-
v Mijn tusschenkoimst zal misschien worden
aangemerkt al§ iets geheel nieuws, maar de
buitengewone omstandigheden rechtvaardi
gen mijn optreden. Maanden lang reeds doen
do gebeurtenissen in Ierland een hotsing
vreezen en dit gevaar wordt allengs groo
ter. Het woord „burgeroorlog" is heden ten
dage op aller lippen. Het is ondenkbaar
dat wij zouden wjorden gebracht op den
Roman naar het Duitsch,
LUISE WESTKIRCH.
38) i
„Dat behoort jou toe. Dat is waar. Maai
nu mag ik zeker nog wel een vraag doen.
Wat is de reden waarom je Piter Clus*.-
mann niet in dat huisje wilt hebben, terwijl
je er toch Toni Griiyeloh in hebt laten
wonen? Wat mag dat toch wel beteekenen,
dat je Piter Clussmann ook zelfs niet in
Spreckholm wilt hebben?"
„Luerke Voss," antwoordde Brinkmeier,
„wij spreken nu over den nieuwen weg
en niet over Pit er Ciussnian,"
Weer ontstond cr rumoer, men proles
teerde, maar zweeg op een toeken van
Luerke Voss.
„Als ik het goed begrijp, dan verlangt de
gemeente over Piter Clussmann te spieken
en niet over de nieuwe straat."
„Ja," schreeuwde de lieele vergadering.
„Piter Clussmann moet in de kolonie, Pitci
Clussmann moet in de kolonie."
Met inspanning van al zijn wilskracht
wist Brinkmeier zich te beheerschen. hij
sprak kalm. „Buren, Piter Clussmann is een
verioopen sujet, een last en een schande
voor elke gemeente. Daarbij heeft hij al
dertig jaar zijn burgerrecht verloren. Zijn
vrouw is iemand uit Bremen geweest. De
Bremers moeten voor hem opkomen, die
Niemand luisterde naar hem.
„Piter 'Clussmann moet in de kolonie!
Piter Clussmann moet in de kolonie!"
De jonge boerenzoons probeerden wie
net hardst kon schreeuwen. Het was een
rand van een broedermoordenden strijd om
een beslissing, die zoo uitermate geschikt
schijnt voor een schikking, wanneer de zaak
wordt aangevat in den geest van een loyaal
vergelijk. Uw verantwoordelijkheid is in-
derdaad groot. De lijd is kort en gij zult
dien, ik weet het, zoo nuttig mogelijk gebrui
ken en geduldig, ernstig en verzoenings
gezind zijn, in het be-ef van de grooto
belangen, die otp het spel staan. Ik bid
God, dat hjj uw beraadslagingen zal lei
den, zoodat deze in vrede zullen leiden tot
een eervolle overeenkomst."
De bijeenkomst duurde ruim een uur. De
ministers Asqwith en Lloyd George gingen
na afloop te zamen naar DowningMreet:
de unionistische leiders Lansdowne, Bo-
nar Law, Carson en Craig hieven lang
durig op- straat staan praten vóór zij scheid
den. Redmond en Dillon werden ojji hun
weg naar Westminster toegejuicht.
Hedenmorgen om half twaalf zouden de
besprekingen worden hervat. Naar Reuter
nog seint, is er reden om te gelooven, dat
de conferentie een volkomen vriendschap
pelijk verloop had. Men bespraak de vraag
stto'ldk.en, düe mfbesten worden opgelost,
maar mien kan tot dusver niet zeggen, dat
mien ten .slotte nader tot een schikking
is gekomen. -
Grooto verwachtingen worden van deze
conferentie dan oek inderdaad niet gekoes
terd. Want het is een feit, dat men aan
geen van beide zijden, noch bij de liberalen,
noch hij de unionisten warm loopt voor
's konings bemiddeling in den Home-Rule
strijd. Vele unionisten beschouwen de uil-
noodjging van den koning tot de confe
rentie als een bevel en zien er een aanslag
in op,de vrijheid van de partij en van het
parlement. Men zegt zelfs, dat de partijlei
ders eerst geweigerd hebben en dat daarna
het verzoek van den koning inderdaad een
hevel is geworden. Vrij algemeen beschouwt
men het optreden van den koning als een
laatste poging om het parlement in een
andere richting te dringen. De overtuiging
is algemeen, dat de sympathie van den
koning, aan de zijde der unionisten is. De
.icria,al-demcraten hebben «dan ook ern
sfiig geprotesteerd en het Ierscho lid Gen-
nell heeft aan Asquith gevraagd, waaro.ni
hij den koning heeft geadviseerd zich aan
het hoofd van de samenzwering tegen het
paitement te plaatsen.
Volg'ens den gewoonlijk goed ingeiichten
p\rle'inEn Cs ve rslaggever van de „Daily
News" is de koning tot het besluit ecner
conferentie gekomen, om, indien deze faalt
en het amendeeringsontwerp wordt inge
trokken, zijn handleekening aan het Home-
Rule-ontwerp te onthouden. De redeneering
hierbij zou zijn, dat het ministerie zelf
sport, Oen grap. En liet had iets onweer
staanbaar gonoegelijks, zich eens ongestraft
schadeloos te kunnen stellen voor het res
peet dat Brinkmeier altijd had weten af
te dwingen. Daarom hoe luider, hoe beter:
„Piter Clussmann moet in de kolonie!"
Brinkmeier sloeg met zijn vuist op de
tafed. „Zoolang ik het hoofd .der gemeente
ben, komt Piter Clussmann niet in Spreck
holm."
„Oho! Oho!"
En plotseling gilde boven alle stemmen
uit de hooge stein van Luerke Voss:
„Het heeft er immers verduiveld veel van
alsof burgemeester Brinkmeier bang voor
Piter Clussmann is."
Iïrhiknieier keerde zich met een forsehen
ruk om. „Bang?! Bang?! Wie praat hier
van hang? Voor wien moet ik hang zijn?
Voor wien moet ik bang zijn?"
Voss stapte van de kist af en trok zich
in de dekkende schare zijner getrouwen
terug.
„Je zult zelf wel het best weten, wat
voor reden je hebt om hang te zijn."
„Wat zeg je daar?"
Luerke Voss was zoo geheel weggedoken
in de beschermende menschenkluwen, dal
zijn neus er niet eens meer als een punl,
dat men zou kunnen beetpakken, uitstak.
„Jij onkruid! Jij pestilentie 1 Ik draai je
den nek om, dan krijgt de kolonie eens
rust van je vergif!"
En als een stier op een rood doek
sprong hij naar de plaats toe, vanwaar
de hooge stem van Luerke klonk. Maar
twintig handen grepen hem en hielden hom
tegen. En terwijl de boerenjongens Voss de
deur uithielpen, keerde de oude Schletfen
zich op den drempel om.
„En Piter Clussmann komt toch in Spreek-,
kolm, of jij dat goedvind of niet!"
De lompe voeten stampten oVer den stee-
door het amendeeringsontwerp in te dienen
'het "Jkyrie-Puile ontwerp heeft afgekeurd,,
zoodat nu de koning niet langer gehouden is
aan liet IJome-Itule-ontwerp zijn handteeke-
ning te geven. Wanneer het hiertoe mocht
komen, zou er een buitengewoon ernstige
toestand -intreden, I
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
0 o s t e n rij k-JH o n g a r ij e.
De i>emeenschappelijke minister van
financiën bracht gisteren dank aan een de
putatie uit de Servische nationale partij
in den Bosnischen landdag voor het besluit
dier partij, ook in de toekomst de tot
nog toe gevolgde politieke gedragslijn te
volgen.
De deputatie gaf de verzekering, dat
de partij ook voor het vervolg de trouw
aan do dynastie en monarchie en een
loyale politiek ten gunste van liet welzijn
van Bosnië op haar program blijft be
wapen.
De minister verklaarde, dat wanneer de
Servische bevolking in Bosnië haar aan
hankelijkheid aan dynastie en monarchie
bewijst door een bedaaTde en vaderlands
lievende houding, nimmer de gedachte van
oen anti-Servische politiek zal opkomen.
Rusland.
Het aantal stakers te St. Petersburg werd
gisteren officieel vastgesteld op 110.000.
Herhaaldelijk kernen ongeregeldheden voor:
tramwagens worden omver geworpen, de po
litie met steenen gesmeten, enz. Ongeveer
20 politieagenten zijn gewond. De politie
moest zelfs van de revolvers gebruik ma
ken.
Gistermorgen hielden ecnige duizenden
stakprs in het Wiborg-kwartier een bijeen
komst. Toen de menigte den eisch der poli
tie, om uiteen te gaan, met steenworpen
beantwoordde, werden kozakken ontboden.
Nadat de ciscli om uiteen to gaan drie
maal was herliaald, gaven de kozakken
tweemaal vuur met losse patronen, waarop
de arbeiders uiteen gingen.
Op een andore plaats hielden de stakers-
een tramwagen aan en dwongen het piuhliek
uit den wagen te gaan, waarna deze werd
omver geworpen. Op verschillende punten
werden 20 wagens der tram bestormd.
Albanië.
Te Durazzo zijn gisteren 240 Rocmeen-
bclie vrijwilligers aangekomen, onder wie
een aantal officieren.
Maandag werd daar ter stede het tot
dusverre niet bevestigde bericht ontvan
gen, dat de aan de regeering houw ge
bleven bevolking van Herat do rebellen
uit die stad heeft verdreven.
lien vloer van de keuken het huis uit.
Ook de boerenzoons, die Brinkmeier had
den vastgehouden* gingen weg. 'Niemand
behoefde hem meer vast te houden. Hij
was in h'et eerst duchtig te keer gegaan,
was woest beginnen te spreken, doch nu
vielen zijn armen slap neer. Het. groenach
tige bruin van zijn gezicht veranderde in
oen vaal loodgrijs. Tuimelend greep hij naai
de leuning van een stoel en viel zwaar
op de eerste de beste kist neer.
Alheid kwam nu juist in de grootste be
zorgdheid binnen en slaakte een kreet, toen
zij hem zag.
„Mijn Ilinnerk!"
Hij stamelde met moeite: „Water".
Beyend bracht zij hem dat. „Ilinnerk,
wat heb je, wal scheelt je?"
„Het is uit."
„Nee, nee! Heb je pijn?"
„Het is het einde."
„Om Godswil! Zeg dat niet. De kolo
nisten zijn immers vandaag als menschen
die paardevleesch. gegeten hebben. Zoo'n
krankzinnige opgewondenheid houdt geen
stand Daar moet. je geen acht op slaan."
„Het is iets anders. Een oude reke
ning. Jk heb daar dertig jaar op gewacht.
Nu zal die wel spoedig vereffend worden."
Hij maakte, naar lucht snakkend, zijn
hemdsboord los.
„Ilinnerk, wat zeg je toch?" jammerde
de boerin, haar handen wringend.
„Allen hebben zich tegen mij gekant
Geen een meen, geen enkele die zich
aan mijn zijde heeft geschaard! En dat
weet Onze "Lieve lieer! Voor de kolonie
heb ik altijd mijn best gedaan! Maar
niet één enkele! Allemaal vijanden! Allen
legen mijHij keek om zich heen. „Wat
doe je nog hier, vrouw? Jk heb je oudste,
je lieveling uit huis en hoeve weggejaagd.
Denk je, dat ik niet merk, hoe je over
Alle Nederlandsche officieren hebben
thans Valona verlaten, met uitzondering
van majoor Sluis en luitenant Mallinckrodt.
In strijd met andere la-richten, wordt
uit Valona gemeld, dat de regeoring<troc-
pen, n l die afdeelingen. die onder bevel
van dr. Berghausen staan, bij den -trij-l
om Valona verschillende overwinningen op
de opstandelingen behaald hebben.
Volgens andere berichten ondernam ma
joor Sluis een heftigen aanval op de op
standelingen, ondersteund docr een afdoe
ling van dr. Be'rghausen Op het beslis
sende oogenblik retireerden de vrijwilli
gers, die onder bevel van kapitein Gilliardi
stonden, waarop ook de overige vrijwil
ligers zich moesten terugtrokken.
Turk ij e.
Het vierde bureau van de Kamer, waar
aan is opgedragen het vooronderzoek tegen
de leden der beide vorige kabinetten, heeft
gisteren de te Konstantinopel aanwezige
voormalige ministers voor zicii gedaagd. Ge
hoord werden de gewezen groot-vizier Cha-
sim Moektar pasja, de vroegere minister
van buitenlandsche zaken. Noeradinghian,
de minister van arbeid Zia, de minister
Yiyi financiën Abdur Rhamaa en de Evkal-
minister Feozie pasja.
BINNENLAND.
Tries Hendrik te Stockholm.
Reuter seint uit Stockholm d.d. gisteren:
Prins Hendrik der Nederlanden heeft he
den de stad en de omstreken bezichtigd en
hel noenmaal hij don Nederlandschen gezant
genuttigd. Vanavond geeft de vereeniging
van Zweedsche marineofficieren een gast
maal ter eere van den prins. De gezant, de
consul-generaal, de officieren der Zeeland
en de Zweedsche minister van marine zijn
ook genoodigd. Na afloop van den maai
tijd zal de prins weer aan boord gaan. De
Zeeland licht vannacht het anker.
Onze Marine.
Blijkens bij het departement van marine
ingekomen berichten is Hr, Ms. piantserdek-
schip Zeeland, onder hevel van den ka
pitein ter zee F. C. W. Moorrees, 20 de
zer te Stockholm aangekomen, van waai- den
22sleu weer zal worden vertrokken, en
zijn llr Ms. torpedobooten G 13, G 14, G
2 en Tangika, onder hevel van den luite
nant ter zee 1ste klasse jhr. J. C. A. van
der Wijrik, 21 dezer van Edinburgh ver
trokken.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit van 18 dezer is be
noemd tol. kantonrechter ,t© Haarlemmer
meer, mr. J. H. ten Bokkel Iluinink, thans
kantonrechter te Lemmer.
hem tobt? Ik kan de kolonie niet meer
regeeren. 'k Kan mijn huis en hoeve niet
bestieren. Allen zijn weggegaan. Ga jij nu
ook."
Alheid omklemde weenend de hand van
haar man.
„Wat verdriet je mij en anderen en je
zelf ook moogl berokkend hebben, mijn
Ilinnerk, en wal de anderen je ook
aandoen, of zij je tot in den hemel ver
heffen of je in de hel wenschen voor
mij blijf je de beste, de liefste, de oenige
op de wereld, zooals je dat geweest bent
van den dag af, toen ik in je huis ben ge
komen. Dertig jaar lang hebben we samen
in 't gareel geloopen. Waarom wil je mij
dan nu niet tot het eind toe bij je laten
blijven?"
Nu scheen het, alsof de burgemeester uit.
een benauwden droom ontwaakte. Hij legde
schuchter liefkozend de hand op het hoofd
zijner vrouw.
„Alheid", zei hij. Slechts dal eenc woord
met half gesmoorde stem. Maar cr lag een
schuldbekentenis in dat woord, -dankbaar
heid voor het geduld van vele jaien.
Alheid voelde hel heven van de hand op
haar hoofd en weer maakte zij zich onge
rust. Haar man was ziek! Zeker, a! wilde
hij het ook niet bekennen. Zij riep de
meid en samen brachten ze hem naar bed.
Toen legde zij hem koude omslagen op de
hartkuil en brouwde een hccten dnink.
En Brinkmeier, die gewoonlijk nooit wilde
bekennen dat hij zich onwel gevoelde en
altijd alle verzorging weigerde, lag nu stil
in de kussens en liet zich haar zoigvuldige
verpleging welgevallen.
ELFDE HOOFDSTUK.
Enno was in zijn woede en verdriet
blindelings en ais dol weggerend. Een uur
geleden was bij nog de erfgenaam van de
Bij Kon. besluit van 18 dezer is aan mr.
Tli. Staart, op zijn verzoek, met ingang van
1 Augustus 1914, eervol ontslag verleend
uit zijn betrekking van kantonrechter-pJaats-
vervanger in liet kanton Amsterdam.
Pestbestrijfllng op Jara.
De regeerlng heeft van den gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indiëi bericht
ontvangen, dat, alhoewel de aanvankelijk
aangevraagde twintig artsen voor bestrij
ding van de pest zijn aangenomen, uitzen
ding van nog tien artsen voor de pestbe-
strijding venschelijk *Ls.
ProT. State a van Zuid-Holland.
(Vervolg.)
De heer Boll verdedigt verhooging van
subsidie aan de afd, Zuid-Holland van de
pluimveehouderij en tamme konijnenteelt
in Nederland met liet oog op uitbreiding
van werkzaamheid.
-Een lid van Ged. Stalen bestrijdt dit
o-p grond, dat men noz niet genoeg op de
hoogte is, en wenseht zich dus te hou
den aan liet voorstel om f125 subsidie te
geven. (De heer Boll wil f150 geven).
Het voorstel-Boll wordt aangenomen met
48 tegen 19 stemmen.
De motie-Gevers Dcynoot tol het instellen
van een commissie van onderzoek inzake
de electrieiteitsvoorziening ten plattelande
wordt zonder beraadslaging, overeenkom
stig het gunstig advies van Ged. Staten,
aangenomen.
Over de provinciale begrooting voeren
verschillende leden hel woord. Zij wordt
aangenomen.
De vergadering wordt daarna in naam
der Koningin gesloten.
Particuliere liavenaanleg onder Pernis.
Gelijk men zich zal herinneren, had de
Maatschappij .Rotterdam-West, ten einde
over te kunnen gaan tot den door liaan
voorgenomen aanleg van een haven op haar
terrein tusschen de grens van Rotterdam
nabij de Waalhaven en de haven van Per-
nis, nog noodig de vergunning van den
Minister van Waterstaat lot doorgraving
van een stak grond, dat de uitmonding)
vormt van de geprojecteerde- haven, en dat
de maatschappij in erfpacht heeft van het
Hijk
Die vergunning, welke de Maatschappij
in het begin van 1912 heeft aangevraagd,
is haar thans door den Minister verleend.
Volgens de overeenkomst tusschen do
Maatschappij en de gemeente Pemis ge
sloten, zou dus nu de. eerste, wil zij de ge
storte waarborgsom van f 100.000 niet ver
beuren, zorg moeten dragen, o. m, dat bin
nen een jaar na den dag op welken de vor-
trotsche Brinkmeiershocve geweest nu
had hij geen aanspraak meer op een voet
breed aarde. Een uur geleden was hij in
den schoot zijner familie de zoon des hui
zes geweest, had vader, moeder, broeder
gehad. Nu was hij een eenzaam zwerve
ling.
Boven zijn hoofd pakten de wolken zich
samen en spoedig viel de regen in stroonien
neer. De koude druppels herinnerden hem
aan de noodzakelijkheid een onderkomen
Ie zoeken. Hij vermande zich zoo goed
hij kon. Hij had volgens zijn overtuiging
gehandeld; nu moest liij de gevolgen daar
van dragen. En al stond hij ook alleen in
de wereld en moest de kracht zijner armen
te koop aanbieden hij zou geen twaalf
uur zonder een dak boven zijn hoofd blij
ven. De kolonist, die liom in dienst kreeg,
zou benijd worden. Want waar de veen-
bewoners ook bijeen kwamen, op bruiloften,
markten, begrafenissen, altijd waren ze vol
lof geweest over zijn vlijt, zijn matigheid,
zijn plichtgevoel. Nog den laats ten Zondag
had de kolonist Pape uit Seebergen voor
de kerkdeur te Grasdorf tegen hem gezegd:
„Als ik nog eens een knecht kon krij
gen zoonis jij, dan zou ik niks te klagen
hebben."
Enno besloot naar Seebergen te gaan.
Pape ontving hem met groole hartelijkheid.
Toen hij echter mot het doel "van zijn
bezoek voor den dag kwam, werd hij stil
ler. Wilde Enno van huis en hoeve weg?
Ja, die jongelui tegenwoordig! En het
was wel heel jammer maar hij had
een knecht. Daaraan viel niets te veran
deren, en twee knechten er op nahouden
-- neen! Daarvoor was er bij hem niet
voldoende werk. Maar mogelijk, dat de ko- v
Ionist Krusmuller aan bet andere eind van
de plaats hem zou kunnen gebruiken.
(Wordt vervolgd
SCHIEDAMSCHE COURANT.
