A F. van Lissa,
G. ODE's SoeHei
Jnt Repelt i. Sine,
BB TEE AAR,
GöTZ KRAFT.
Thee E. Braodsma
KLEINE ADVEKTESTlEl
Spoor, Trams
en Stoombootdiensten
HET FIJNSTE TAFELWATER.
APOTHEEK, HOOGSTRAAT 1.
D. KOK,
Oe ZÖSERDIENSÏRIGELING
Versterkt het organisme.
L F. QUPG&T.
Kerk en School.
Ned. Here. Kerk.
A-lg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
He zitting.
Na le opening der zitting werd het j.l.
Zaterdag geschorste debat over het ver
zoek van de dames dr. Gerlings e. a. om
de toelating van de vrouwen tot liet pre
dikantsambt, weder opgevat. Over de toe
lating tot het ambt zelf werd maar wei
nig meer gesproken. Hiervoor was toch in
deze Synode geen meerderheid te vinden.
Waarom dan de zoo vaak gevoerde dis
cussie hernieuwd? Alleen prof. Van Wen
voelde zich gedrongen zich als een be
sliste tegenstander van het domineeschap
der vrouwen uit te spreken. Wensen deze
tot de evangeliebediening toegelaten, dan
moest haar tevens een verplicht caelibaat
worden opgelegd. Uitvoeriger was de be
spreking van hetgeen geantwoord moed
worden op het tweede deel van het ver
zoek van adressanten; dat de Synode een
geordenden werkkring zou scheppen, waar
in vrouwen met een wetenschappelijke ont
wikkeling een passende plaats konden vin
den. De moeilijkheid zat in hef noord
„geordende". Welke geordende werkkring
was er op kerkelijk terrein aan te wijzen
De eenig mogelijke was hij het godsdienst
onderwijs. Dau'rom was voorgesteld, dat
llieol. candidaten van beiderlei geslacht met
een verlicht examen de godsdienstonderwij
zers-acte zouden kunnen verkrijgen. Aan
vullend examen zou dan moeten worden
gedaan in bijbelsche geschiedenis, geloofs
en zedeleer, in welke vakken van een
theol. cand. geen examen gevraagd wordt.
Er waren er, die deze oplosing onbe
vredigend en onvoldoende noemden, eigen
lijk eenigszins krenkend voor iemand, die
de hoogeschool bezocht, om tot hem of haar
te zeggen: ge kunt godsdienstonderwij-
zer(es) worden. Geen candidaat of theol,
doctor zal dit examen doen, zegt dr. Wey-
land, en waarom liet dan voorgesteld?
Ds. Steenbeek voegt erbijen de dames
kunnen nu reeds godscbenstonderwijzeies
worden! Het voorstel wordt verdedigd
door de heereu Eilerts de Haan, Canne-
gieber en Sclixieke. Er werd gevraagd naai
den geordenden werkkring. Hat op zooda-
nigen te wijzen, heeft de comm. van rap
porteurs gedaan wat mogelijk was. Zij kon
niet meer bieden, al had zij het gaarne ge
wild. Over het godsdienstonderwijs moet
men niet zoo geringschattend spreken. Het
ware te wcnschen, dat meer dames op
Zondagsscholen, op catechetfeche en an
dere lessen zich aan he't godsdienstonder
wijs wijdden.
Wensdielijk ware 't ook, dat de boeien,
die het voorstel onvoldoende vinden, zich
eens beraden hadden om een beter uit te
denken. Dr. Visser heeft gesproken van den
vrouwen een weg te banen tot het liulp-
predikerschap. .Maar zullen de leden dezer
Synode, die haar niet willen toelaten tot
den kansel, haar wèl het hulppredikerschap
toevertrouwen? Er is gesproken door prof.
van Veen van een vrouwelijke catecheten-
school; maar dat is nog niet 'een bestaan
de „geordende" werkkring; die zou nog
opgericht moeten worden. Geen zaak van
klein'- beteekenis en omvang. Gok deze
kan dus niet aangewezen worden; hoogstens
kan de oprichting er -van onder de aandacht
van adressanten worden gebracht. Enkele
leden willen van het gehecle voorstel der
commissie niets weten, in aansluiting met
het advies van prof. Knappert De beer
Tammens oordeelt, dat dr. Gerlings e.a. zich
hadden moeten beperken tot hun oorspron
kelijk verzoek en daarop gedurig terugko
men, en niet om een anderen werkkring
.'ragen. Pas op, riep de heer 'Cremer, nu
wordt liet later veel moeilijker, om de toe
lating tot het predikambt te krijgen. In
het belang van het ideaal, "door ons nage
streefd, moeten we dit voorstel verwerpen,
Want anders zegt een volgende Synode:
dames, we hébben gedaan wat we konden;
we hebben u den weg tot het godsdienst
onderwijs vergemakkelijkt; weest nu te
vreden! Hoewel meer leden moesten erken
nen, dat de beteekenis van de voorgestelde
oplossing niet zoo heel groot was; noch
tans, hij de erkenning, dat een ander ant
woord op de vraag van dr. Gerlings e. a.
in de bestaande omstandigheden niet ge
geven ko-u worden, werd het voorstel aan
genomen mei 15 tegen 3 stemmen, waarna
nog een wetswijziging, hierdoor vereiseht,
goedgekeurd werd in het reglement top het
godsdienstonderwijs, waardoor theol. cand..
de godsdienstonderwijs-acte b egeerende.
vrijgesteld worden van de bepaling, dat zij
zich in de examenvakken twee jaren heb
ben te oefenen oncior opzicht van één of
meer leeraren der Hervormde Kerk.
En nu is hierover het woord aan de kerk.
De zitting wordt gesloten.
Diakenen der Ned. Hervormde gemeente
(te Utrecht deelden in het jongste nummer
van het Utrechtsch Predikbeurtenblad mede,
dat meermalen in hun vergadering stem
men opgingen, om het bedrag van de
collecte, "bij iedere huwelijksinzegening af
zonderlijk in het openbaar te vermelden
aangezien er meermalen bij die gelegenheid
ypor de armen slechts een geringe gave
iwlordt afgezonderd opdat niet alleen
predikanten, ouderlingen en diakenen, maar
alle gemeenteleden van dezen misstand
overtuigd zouden worden. Zij brengen nu
als eerste poging! daartoe ter kennis der
gemeente, dat de collecte voor de armen
bij een buitengewjone hu,Wel sjksinzegeni ng
tweede klasse, dus van min of meer wol-
gestelden, acht en dertig! cent, n.i. twee
dujb'beltjes en achttien losse centen, bedroeg.
Aangenomen het beroep te Delfs-
haven ds. S. H. J. James, te Lage Zwa-
luwe. i
Beroepen te Nieuw-Vennep ds. J. G.
Lekkerkérker, te Garderen.
Bedankt yoo-r bet beroep te Andijk
ds. "A". Jager, te Kwadijk; te Bunschoten
(toez.; ds. J. W. Pieper, te Zevenhuizen
(Z.-Holland.)
Gbbef. Kerken.
Be dankt voor het beroep te Nieuw-
l./ekkcrland ds. A. Scheele, te Veere.
Christ. Geref. Kerk.
A a n g e n o m e n het beroep te Maarssen
do heer N. Bijdemast, cand. aldaar.
Doopsgezinde Gemeente.
Beroepen te Workum ds. I. Hulshoff
le ïmsum en Poppingawier.
Hooghr Onderwijs.
Mej. Al. E. de Heester, geb. te Loe-
ucn a. d. Vecht, Ls Zaterdag aan-de univer
rileit te Heidelberg gepromoveerd tot (loe
ier pin!, op oen academisch proefschrift, ge
titeld: Oriental Influences in the English
Literature of the 19th century.
Gemengd Nieuws.
I.let proces van mevrouw Caillaux.
De zitting van gisteren begon met de
voortzetting van de medische getuigenissen.
Beurt om beurt kwamen nu de deskundigen
van de verdediging bun opvattingen tegen
over die van de beschuldiging stellen en
np tal van technische gronden uiteenzet
ten, waarom zij anders gehandeld zouden
hebben dan hun collega's.
Na een woordentwist met den president
leed vervolgens ('aillauk het testament van
Cal niette voor, waaruit blijkt, dat Calmette
het grootste deel van zijn 13 millioen cadeau
gekregen had van madame Boursin, de
nmïtresse van Chauchard, aan wie deze
nnilti-inillionair het grootste gedeelte van
zijn geld had nagelaten en die Calmette
daarna aanhoudend geflikflooid heeft. Alen
vertelt zelfs dat de hoofdredacteur van de
„Figaro", die op het punt stond te scheiden,
dit deed om met mad. Boursin te kunuen
trouwen, en zoo ook de rest van demilli-
oenen te kunnen inpalmen. Frissche toe
standen I
Caillaux besloot zijn getuigenis met te
zeggen„Het is waarlijk al te gemakke
lijk, zooals de civiele partij schijnt te doen,
om al deze welomschreven feiten tebcv
antwoorden met een enkele getuigenis van
algemeene moraliteit, die gegeven is door
den heer Henry Bernstein, in wiens ver
leden sommige feiten zijn
Er ontstond ramoer in de zaal en mr.
Chenu merkt op: „Hij Ls er niet!"
„Dat spijt mij", antwoordde Caillaux,i
waarop Chenu mot zijn scherpe, sarcasti
sche stem volgen liet: „Dat zal hem waar
schijnlijk óók spijten!"
Haar Caillaux vervolgde: „Ik zeg tot
besluit alleen maar, dat ieder zich zekere
feiten herinnert" (Bernstein is indertijd ge
deserteerd), „en dat wanneer men zijn
plicht niet vervuld heeft jegens het vader
land, men niet het recht heeft, aan ande
ren certificaten van moraliteit uit te
reiken!"
„Wat heeft dit met het misdrijf van.uw
vrouw te maken?" merkte scherp Chenu
op.
„Heneer," antwoordde Caillaux; „er is
misschien nog iets ergera dan het leven te
verliezen, dat is het te behouden doop
beurtelings een vrouw aan te vallen en zich
te haren koste to verrijken!"
Groot ramoer jn de zaal, applaus en
gefluit. De president verklaarde gauw het
incident voor gestoten. Haar algemeen oor
deelt men, dat Caillaux*in dezen wedstrijd
van slagvaardigheid de overwinning be
haald heeft.
Daarna ging. eindeloos, het verhoor der
geneesheeren voort. Het was ook hierbij)
minder op waarheid, kennis, wetenschap
pelijkheid, dan op handigheid, dat het aan
kwam.
Toen eindelijk de medici hadden afge
daan, kreeg de tooneelsclirijver Hpmry Bern
stein gelegenheid te antwoorden op den
aanval, dien Caillaux op hom gedaan had.
jHij naderde het getuigen heik je en zich
omkeerend, riep hij, alsof hij het tegen een
hond had:
„Vous êtes la, Caillaux?"
Een onstuimig protest uit de zaal volg
de, maar nog onstuimiger er hoven uit
schreeuwde de schrijver:
„Ik val niemand aan, die er niet is L"
Caillaux (met voortdurende opzettelijke
weglating van heit gebruikelijke „mon
sieur") is zoo ongevoelig, dat hij niet be
grijpen kan, dat men vereering gevoelt
voor een gestorven vriend. Maar zelf klimt
hij op een doodkist om zijn eigen apologie
le houden!"
De zaal brult bijval en afkeuring, maar
des te luider en woedender vervolgt Bern
stein, wien de president vergeefs het woord
tracht te ontnemen:
„Gij hebt Ceocaldi vrij laten getuigen,
ik vensch ook ongehinderd uit te sproken.
Hoeren gezworenen, men heeft ju hét tes
tament van Calmette voorgelezen. Dat is
een schandaal. Het is afgegeven door de
mcoschen, die het bewaren moesten. Laat
u nooit vermoorden door de vrouw van een
minister, want morgen leest men uw; tes
tament voor!"
„Ik breng een eeresaluut aan mr. La-
bori: hij heeft gelijk gehad door te zeg
gen, dat Calmette zei de vrijspraak ge
vraagd zou hebben. Maar Calmette is dood
en hij had vier kogels in de buik.'
„En ik ben nu aan het voord en ik
zeg: „Caillaux heeft gezegd, dat ik niet
gediend heb, Hij heeft gelogen. (Rumoer.)
Ik heb in mijn jeugd een fout begaan, die
ik diep betreur. Maar ik heb' meer gedaan
dan betreuren. Midden in den gespannen
toestand van den Agadir-tjjd heb ik gei
daan gekregen, dat ik opnieuw in dienst
gesteld werd, en dat wel bij een vecht-
wapen, nadat ik eerst jnaar reserve-soldaat
geweest Was en hoewel ik ernstig ziek was.
Ik bén nu artillerist, en als binnen enkele
dagen de mobilisatie komen mocht, vertrek
jk den vierden dag.naar de grens, Wan
neer, hij, Caillaux, gaan zou, Weet Be
niet Want in den oorlog kun je jc om te
schieten niet door een vrouw laten ver
vangen 1"
Nu werd eensklaps het rumoer in de zaal
onbeschrijfelijk. Door elkaar klonk het ge
loei van „hou! hou! Caillaux!" en het ge
fluit en de scheldwoorden tegen Bernstein
„déserteur!" „sfile Juifl" „métèque!" Dat
lawaai kon zelfs AlbaneJ niet over zijn kant
laten gaan. Hij stond op, bleef een oog en
blik besluiteloos staan, ging weer zitten,
stond weer op, en ging eindelijk heen, ge
volgd door zijn raadsheeren. En het staan
de publiek weid door de ga,nies de zaal
uitgeduwd.
Na de sehoj sing, toen men wat gekal
meerd was, kwam Caillaux nog even aan
het woord, die kalm herhaalde, dat het
door hem vermelde feit van de desertie
onweerlegd gebleven was. Daarmede was
het inc-ident afgeloopen, en besloot men
met het hooren van den kolonel van do
artillerie, die verklaringen omtrent het
schieten met revolvers aflegde, en dien de
advocaten van civiele partij en verdediging
elkaar als een vangbaJ toewierpen, om beur
telings uit zijn getuigenis conclusies in
hun voordeel te trekken, fiat getuigenis
leverde teil slotte voor de verdediging niet
zooveel op als deze venvacht zal hebben.
Daarna zag Labori van het hooien van
zijn laatste twee getuigen af en werd de
zitting gesloten.
lieden, de laatste dag met requisitoir,
pleidooien en uitspraak (deze laatste ver
moedelijk midden in den nacht). (Hbl.)
Handel en Bedrij'.
ROTTERDAM 27 Juli.
Heel. Aanvankelijk' nog kalm, waren de
/«fferten tegen het einde der week be
duidend hooger en met die hoogere prijzen
nam de kooplust toe. De slechte oogst-
berichten begonnen ook hier stemming te
maken en er kwamen vele bieders tot
25 cents boven de laagste prijzen. Hier
en daar werd iets gekocht, doch algemeen
werden de biedingen niet aangenomen, zoo
dat het aantal zaken beperkt bleef.
Roggebloem zeer vast met meer vraag,
maar weinig zaken.
Heden ter beurze vroegen èn deiniand-
sche molens èn de handelaars in buiten-
landscli meel beduidend meer of waren
geheel van de markt, zoodat noteeringen
ontbreken. De oinzet was beperkt.
Faillissementen.-
Oi (gesproken:
A. E, Sondergiaard, sjouwerman, te Rot
terdam curatormr. A. J. Thomas.
L. Poot, handelende onder de firma Geb'rs.
Poot, drukker en boekhandelaar, te Rotter
dam; curator: mr. A. Dirkzwager; rechter
commissaris in beide faillissementen mr.
J. E. Rosen Jacob sou.
H. H. Lancee, timmerman en bouw
ondernemer, te Utrecht. Rechter commissa
ris: jhr mr. Schuunbéque Bceije; curator:
mr. P. J. A. Jordens.
j J. B. Sanders, aannemer en metselaar,
te Arnhem. Rechter-coinmiissarismr. P. C.
Klaasesz Jzn.; curator: mr. I. Cohen Hzn.
H. C. Pouls, winkelier en bakker, te
Hedthuizen. Rechter-oonunissarismr.
E. J. A. Vos de Wael; curator: mr. Ileuri
Hobus.
P. .T. Dior, winkelier cn schoenmaker, te
Echt. Rechter-coamnissarismr. F. J. A.
V|Og de Wael; curator: mr. Henri Hobus,
te Weert.
A. P. Isphording, handelaar in bouw
materialen, ijzerwaren enz., kantoor houden
de te Nijmegen aan de de Ruyterstraat
mlo.-102104. Rechter-commissaris: mr.
P. C. Klaasesz; curator: mr. B. C. van
Veen, te Nijmegen.
G. J. Ilarmsen, smid en rijwielhandelaar,
wonende te Elden. Rechter-commissarisi:
mr. P. G. Klaasesz; curator: jhr, mr.
H. 0. AI. van Nispen tot Pannerden.
C. A. .van der Pijl, timmerman, te
Nijmegen. Rechtercommissaris: mr. P. C.
Klaasesz; curator: mr. E. M. Hekking, te
Nijmegen.
L. B. Kellerliuis, koopman, te Losser.
Rechter-coimmissaris: mr. J. Houwihk;
curator: mr. ÏI. G. Veth, te Hengelo.
E. Steiger, winkelier in visch en fruit,
Amsterdam, Rechter-commissaris: mr. B. AI.
Taverne; curator: mr. J. L. Polak,
■P. J. van Veen, winkelier, fe Amsterdam.
Rechter-commissaris en curator als voren.
C. Gazan, te Amsterdain.Recibter-cciimmis-
saris en curator als voren.
G e i n 8 i g d:
N. J. van der Valk, caféhouder, teBaarn.
R. Hoekstra, kaashandelaar te Enschede.
AL Salm, koopman in granen te Heerlen.
Vernietigd:
H. Lins, zonder beroep, vroeger Wonende
te Eindhoven, thans te Brussel.
Opgeheven:
L. J. Boogert, bakker, te Njjmegen.
G. K. Tasot, koffiehuishoudster, te Nij
megen.
Hoogwater te SohiedtaS.
Juli 28: vm, 7.20 ma. 7.52
>29: 8.6 8.37
>30: 8.56 9.27
Hoogte van het water op de rivieren.,
Berichten van 27 Juli,
LOBITH, 2 u. n.m. 12.04 Gew. 0.02 II
KOBLENZ, 6 u. 's worg, 3.34 Gew 0.09 li
TRIER, 0u. 0.63 Gew 0.1! M
KEULEN, 11 n. 3.40 Gew. 0.07 M
aUHRORT, 3d, 2.58 Gew. 0.05M
Zon en MaS*»
fonsopg- Juli 29 4.17 vm. ond.g. 7.56 nm
30: 419 i 7.54
30 Juü N. M. 6 Aug. V. W)
ADVERTENTIES.
De Heer en Mevrouw ALISSINK— Horn
betuigen hiermede bun dank voor de be
wijzen van belangstelling, bij de geboorte
van hun zoon ondervonden.
Bezoeken worden bij voorkeur afgewacht
Donderdag 30 Juli, tusschen 2\'s en 4 uur.
Schiedam, 28 Juli. j
5586 8
Voor de vele bewijzen van deelneming,
ontvangen bij het overijlen van onze
Zoster, Behuwdzuster en Tante, Alevr. Wed.
S. C. KNAPPERTvan Doesburgh, betui
gen wij onzen hartelijken dank.
Namens de Familie, 1
Alevr. Wed. J. C. H. KROS—
van Doesburgh.
Alej. AI. M. L. VAN DOESBURGH.
B. VAN PELT.
Schiedam, 28 Juli 1914.
5785 12
De Uithangklok
van de Schiedarosche
Uurwerk-, Goud-en
Zilverhandel geeft
den julBten tijd
aan. Controleer Uw
Horloge bjj
G. Terkade,
L Horlogemaker,
Goudsmid.
Hoogstraat
81.
Telefoon 889. 3358 10
„SERAL", Olie voor stofwering en
Vloerzeilbehond.
„In Rulline" tegen motten, torren enz
Particulier kapitaal be
schikbaar voor le hypotheek
op prima onderpand tot bil
lijke voorwaarden.
Zich te wenden tot
Makelaar,
Kantoor Lange Haven 16.
MLarlrt 8. Telefoon lö».
5789 27
van
is verkrijgbaar A 19 Rente
aan het Bureau der Schi aamsche Courant
Laace Haven 141.
Verschenen en voorhanden
de goedkoope uitgaven van
vroeger f5.50,
thans f 1.90 in prachtband.
Edw. STILGiEBATJER,
(Volledige geautoriseerde verklaring)
vroeger f7.60,
thans in twee prachtbanden f 1.50.
Het «enigste bronwater waarin hef radtniogehalte
constant behouden blijft.
Te Schiedam verkrijgbaar by J. V00LR,
Boterstraat 9. 5718 28
Vraagt Uwen Winkelier
Voor 's morgens, 's middags, 's avonds.
5787 30
Tweede Meid.
Meisje,
Meisje,
Werkster
Dagdicnstbode,
Winkeljuffrouw,
Nette Commensaals
Dagmeisje
Werkster.
Burger-Hotel.
Te Eoop:
Wenseht U
a*
Train
L.
Mtrroav VAN BCISEN, TuSa-
iitn 16, vraagt tegan begin ofhaü
September eaw» nette
Zender goede getuigen, onnoodig
zich Mn ie melden.
Er wordt givraagd een
U 15 jur, F. 9.
Adrei JEmisaetraat 17.
Werdt gemigd een net
Tin 18 i U jur, voer den geheelen
dig.
Adrei Iildniniitrut IA, inging
Waranda.
gevraagd.
Am maiding in het Diakoniehnio,
Nieiwitrut 13,
Gevraagd oen n tte
P. G.
Aanmelding sa 8 nar 'eironde,
Oesteisgel S3
Zoo «poedig mogelijk wordt ge-
TMlgd een
niet benede» S8 jaar. Zij die reeds
ii een vinkei waren, genieten de
TMrkenr,
CITT BAZAB, Hoogstraat 15.
gemtgd.
Brigatinsirist 35, benedoa.
Een net
gevraagd, T#or heele ofbilve digei.
Z sdaffs nu 11 rar vrij.
Te bemgin Hoogs trast 45.
Gevraagd eene nette
Adrei tt bsvragen Bureau van
dit tjsd.
Hoogstraat no. 163 te Schiedam
tonnes eenig? nette Comnenialen
geplaatst worden ttvana dagilpa
middageten verkrijgbaar tasiohea
13 en 3 nar vmef 40 cent, ook bjj
voornil'-esielling.
A.9. Zalerdag- en ZonJigirond,
wede r ve. kr jjgbaat ome welbekende
Patate-fruit.
Beleefd aanbevelend,
3. I. BlIJBIVEN.
Bniteehe Herder, (prashthond)
"Xe betichtigen Brugman,taut
17 boven, 'e «rende n* 7 nar.
eene DIENSTBODE, Werkmeid
of Linnenmeid ene„ plaats een*
annonce in dit blad.
Slechte 10 cent p. geb. annonoe
