«lo. 14592 Lars (i Lia), 67"" jaargang. Zaterdag 1 Augustus 1954. Tweede Blad. De publieke opinie. Merk. en SeliooL SCHIEDAMSCHE COURANT. Deze courant verschijnt dagelijks^ met tdtoondering van Zon- en Feestdagen, Prijs per kwartaal: .Voor Schiedam en Vlaardingen 1.2& faam» per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent, Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen, Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middag} jdór een gur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 {hoek Korte Haven.) Prge der AdvertenilSni Van 1—5 regels fl, Ö.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zjj innemen, Adjertentïën abonnement op roordeeüge voorwaarden, Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen, In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs Van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. "Wat is de publieke opinie, waarvan men verlangt, dat zij zich een oordeel vormt over wat er thans in Europa gebeurt en dat zij, na zich een oordeel gevormd te hebben, een geniotivemd protest indient tegen eventueelc minder lx-hoorlijke daden Zij is natuurlijk niet de publieke opinie 5n de landen, die direct hij dit conflict betrokken zijn, want men beeft de conran ten uit die landen maar te lezen om te zien, dat daar van een (-enigszins objee tieve opinie, van een goed-gemotiveerd oor deel geen sprake meer 'is. Wen is er op gewonden, men leeft er in een roes. men is de voor een rustig oordeel onmisbare kalmte kwijt of men heeft zoo directe be langen bij hef conflict, dat men als rerh ter wat dan in dit geval toch de pu blieke opinie behoort te zijn gewraakt moet worden. Maar is zij dan de publieke opinie, ge lijk zij bij betoogingen van zekere poli tieke partijen aan liet licht komt? Wij erkennen, dat dit meer op de bedoel de publieke opinie lijkt. Hier is een meer objectief oordeel. Doch die objectiviteit gaal toch ook maar fbt zekere hoogte. Er is groot gevaar, dat de politiek de zuivere uiting der publieke opinie vertroebelt, dat zij er agitatie materiaal ran maakt dal zij, wat zulk een opinie schijnt, gebruikt voor doeleinden, die met de zaak in kwestie geenerlei direct verband houden. Trouwens hoe ook voorlichters van de publieke opinie, die volmaakt te goe der trouw zijn en geeneriei bijoogmerken hebben, het jpubliek wel eens minder goed kunnen inlichten, blijkt wel uit het jongste communiqué van het Hoofdhestiuur van den Nederlandschen Bond „Vrede door Recht". Daarin heet het „Mocht een oorlog lusschen Oostenrijk en Servië uitbreken, dan zou het van het allergrootste belang zijn. dat de strijd tus scben deze twee stalen golocaliseerd bleef." Is dat in beginsel juist? Durft men daar van de consequenties aan? Zou men du» als een groote mogendheid Nederland in het nauw had gedreven, onmogelijke eischen had gesteld en daarna oen oorlog begon, ook durven zeggen, „dat het van bet aller grootste belang" (zou zijn), dat de strijd tusscben deze twee staten golocaliseerd bleef" Volgens deze leer kan dus voortaan elke sterkere zooveel machtsmisbruik tegenover van A. GARBORG. Uit het Nieuw-Noorseh vertaald door M. A. Z. (Nadruk verboden.) 0 neen; hij rijdt niet op denzelfden dag dat hij zijn paard zadelt, die man. Moeter iets verricht worden moet bijv. het dak op de hooischuur op sommige plaatsen hersteld worden, dan moet hij eerst eens zien „We zullens eens kijken," zegt Lars. En hij kijkt, en kijkt, kijkt goed en lang. Als hij vindt dal hij lang genoeg .geke ken heeft, zegt hij bij zich zelf: „Ja, ik zal nu wel gauweraan moeten gaan... denken." Hij begint er aan te denken. Denkt mi geveer een jaar of twee. M-ae hHij geeuwt, j.ïa, we zullen nu wel gauw er over moe ten denkendaaraan te beginnen," zegt Lai-s. Hij denkt over beginnen. Denkt lang. Zoo iang tot het te laat js in dat jaar. Ja 1—o weer een gaap. Dan moet het wachten tot een ander jaar. Hij talmt er mee tot een jaar later. Maar nu moet het er zoowaar wel toe ko men. Hij begint er zich toe te zetten. En maakt bij zich zelf uit, dat het nu moet gebeuren. „De duivel hale me, nu moét het gebeuren," vloekt nu Lars. „Want zoo kan het niet langer. Het is te gek. De schuur rot weg. En het hooi bederft jaar op jaar; het geeft niets op die manier, "ten moet zijn zaken in stand houden, als een zwakkere begaan als hij maar wil. de vredesvrienden zullen er wel voor zor gen, dat de sterkere in zijn strafoefening niet gestoord wow. Wij zijn ervan overtuigd, dat hef zoo niet bedoeld is. Doch het i« wel zoo ge schreven. Het is dan ook gemakkelijk te begrijpen, boe gevaarlijk dc „publieke opi nie" kan worden en hoe noodig bet is. dat men deze „publieke opinie" eens wat beter organiseert, dan zij tot beden geor ganiseerd was. Want wij zijn het met den bond eerisi in den strijd leger» liet geweld hebben v, ij op den duur alleen iets te wachten van de publieke opinie, gelijk zij, vrij van sto rende invloeden in een beschaafd en vel overwegend milieu, geuit wordt. Doch de publieke opinie behoort dan ook iets we zenlijks te worden, een organisme, iets dal gezag heeft en gezag verdient te licblien. Herhaaldelijk hebben wij betoogd, dat een krachtige objectieve publieke opinie Lij een groot algemeen oorlogsgevaar ai» nu, alleen kan gevonden worden in de kly-ine Suilen. Immer» daar alleen ontbre ken de storende invloeden van eigenbelang, die wij in zoo boogo mate in de groote landpn aan het wetk zien. Wij znjeken dus in de kleine landen. Doch waar is daar nu de publieke ojn- nie?Hoe krijgen wij den grootst mogelijken waarborg 'dat zij goed wordt voorgelicht? En hoe kan zij zich op een duidelijke, voor alten waarneembare wijze uiten? Het komt ons voor. dat. wie er in slaagt deze 'vragen op heldere, concrete, iedereen bevredigende wijze t« beantwoorden, een geweldigen dienst aan de zaak van den vrede en aan de geheele menschheid zal bewijzen. Want hoblien wij eenmaal een ernstige, tastbaie, goed ingelichte en duide lijk zich uitgnde publieke ojiinie, dan is er iiet wajien, waarmee de vredesbeweging de geweld neigingen van de grootcn dezer aarde zal kunnen bestrijden wij bieden onze verontschuldigingen aan voor dit oor- logszuehlige beeld. haten wij een proeve van oplossing mo gen geven die wij met als bet laatste woord beschouwen doch als wellicht een van de middelen lot bestrijding der kwaal, een oplossing die óp den duur verbeterd en herzien zou kunnen worden en in eik- geval als een idee, dat een schok van meeningen zou kunnen veroorzaken, waar uil de waarheid geboren werd. Wij zouden wonschen, dat" er liefst al» gevolg van de zes stalenibeweging - een verceniging werd opgericht, die in deze landen en wellicht ook nog elders zooveel mogelijk adhaerenten zou moeten men uit, wil komen." Na deze conclusie nist hij drie weken. Overhaasten deugt niet. Alles moet zijn tijd hebben. Eindelijk komt de Maandagmorgen waar op hij met het werk beginnen zal. Maar heb je ooit zoo iets gezien? Op dien mor gen versliep hij zich zoo leelifk. Niet mo gelijk daarna heel lekker te zijn. Gegeeuw! Neen maar, zoo vervelend als dal nu toch was! Ja, het zou niet veel meer gi ven vandaag. Je komt ook niet zoo goed op dreef, als je niet op tijd kan beginnen. „Ja, ja." met een geeuw! „er is niets aan te doen. Het moet maar tot" mor gen wachten. Of tol een dag later in do week. Want het is zoo raar, hel valt zoo niet, op een Dinsdag een begin te maken met een groote karwei. En waarachtig, hol is nu een groote kanvei geworden. Donderdag staat hij vroeg in den morgen op; men moet den heelt-n dag vóór zich hebben, als men een eindje ver wil kn men. „0!" Lars rekt zich uit, begint te geeuwen, trekt zijn broek aan en geeuwt twee keer. Hij gaat naar het raam, om eens naar het weer te zien; hm ja, er is wel hoop oj) goed weer vandaag, naar het schijnt. Hel is niet gemakkelijk te weten, hoe't worden zal verder op den dag, nee dat is niet vooruit te zeggen, neeee Maar het moet er nu maar op gewaagd worden. Als Lars zich iets heeft voorgeno men, dan is hij voor den drommel niet de man, die het opgeeft. Neen, dal doet hij niet. Hij trekt zijn eenen schoen aan, krijgt ook den anderen aan. Kijkt eens uit hel raam tussehenbeide. Neen hoor, het ziel er met het weer toch niet best uit! Nu moet hij naar de merrie gaan kij ken, Nadat hij die verzorgd heeft, moet hij naar binnen om zelf wat te eten... Dat is iets, wat waarachtig ook gedaan moet worden. Wie er op uit moet, moet stevige zoeken Lij voorkeur onder degenen, die door hun ontwikkeling of hun organiseerend of leidr-is-werk -enigen waarborg gaven voor «■en onafhankelijk oordeel. Telkens nu, wan neer daarvoot aanleiding zou zijn, zou het bestuur van dezen bond zijn leden moeten vragen naar hun opinie over bepaalde ge beurtenissen. Wij onderschatten daarbij de moeilijkheden niet, begrijpen heel wel, hoe bezwaarlijk het zal zijn liet juiste moment te kiezen en de vraag goed te formule-eren.' liet aldus \erktegen antwoord zal dan ge- jiubliceerd worden. Aanvankelijk wij zijn er zeker van zal bet een groot lach-un-ces hebben. Doch walmeer d<- beweging verder gaat, zich meej Itiliuigerl. zich duidelijker uit. zal men toch wellicht eeuige ïekening gaan houden met zulk oen dictum. En dan zal or oneindig veel gewonnen zijn - dan zal men die veel li esp rok en pu blieke ojiinie eindelijk eens voor dogen krijgen. En dan zal men daaraan vooral een duidelijk zichtbaren en machtigen hond- genoot kunnen hebben in den strijd om hel recht in do internationale verhoudin gen. Ned, Hïrv. Ksp.k. Alg. Synode der Ned. Ilerv. Kerk. 1 15e Zitting. De Ix-ide Svnodi eontractae hebben hun welk volbracht. Haar beslissingen werden gisteren voorgelezen. De eerste gold een Ie»! uil van het prov. kerkbestuur van Gel derland tot vernietiging van een beduit van liet class, bi-stuur van Arnhem, welk bestuur niet goedkeurde een toevoeging aan bet buish. reglement van den kerke- raad te Arnhem van een bepaling den doop betreffende. Het besluit acht de Sy node niet bevoegd in te grijpen en het class, bestuur i» du« onontvankelijk, wijl het zich tol het verkeerde adres wendde. De ander gold een besluit van het prov. kerkbestuur van N.-Holland tot afkeuring van een wijziging in hot reglement der Weduwbeurs van de voorni. classis Enk- huizen. die buitenleden benadeel!. Dezo beslissing word gehandhaafd. De boer dr. Yi-ser las oen rapport voor over hot onderzoek der schriftelijke kerk visitatie van dit jaar. Het muntte uit door beknoptheid zoowel als door keurigen vorm, zoodat het onafgebroken de -tan dacht boeide en de toejuiching dc-r verga dering verwierf. Aan hel 'iiegin wordt de opmoikJfÉig gemaakt, dat het moeilijk is uit oen onderzoek, dat zon vaag beant- wuoid wo'rlt. zich oen juist heelt van den toestand Ie maken. Er wu'rJen misschien te veel vingen gedaan; men let dan te weinig op plaatselijke omstandigheden. En spieren hebben en meng in zijn botten, eten moei hij, zoo waar. Eindelijk is dat afgoloopen. Nu nog alleen maar de pijp. Kon groot werk kan je niet beginnen, als je niet een paar trekjes ge rookt hebt. Hij vindt in zijn vestjeszakje een proji tabak. Hij trekt zijn mes uit de schee, zoekt een plankje om op te kerven, gaat weer bij den haard zitten, maakt de tabak klein, stopt z.iju pijp. neemt de tang, zoekt een kooltje uit, wil aanbranden. Neen, nu is de pijp verslojit. Hij' begint to brommen en gaat haar schoonmaken, 0]> liet muur- plankje vindt hij een stijf grassprietje om haar door te steken. Dan stopt hij de pijp opnieuw, beetje voor beetje, heel voor zichtig en zoekt een ander kooltje uil. En nu gaat het, mp mp-ah altijd is er zooveel oponthoud. Mph niph de pijp smaakt goed. Lars zit een pons te rooken, moet zijn ontbijt verleren en telkens eens naar het weer kijken; Snpuh... nipnh... mjili mpa-li Zijn vrouw loopt uit en in, in haar on derrok mot venvani haar, da! naar alle kanten uitsteekt. „Het weer ziel er onvast uit vandaag." zegt ze, „het zou slecht treffen als je re gen kreeg!".. Mpah mpah, mpah De vrouw gaat naar huilen en komt weer terug, loopt heen en weer. rommelt in de kast, de oude zeldzame kast uit grootvaders tijd, waar zulk een mooie bijbelspreuk oji staat: „De zegen des Hoeren maakt zonder moeite liet huis rijk." Ze is bezig met den koffieketel, gaat eens naar het raam om uit te kijken, vindt dat het weer er be denkelijk uitziet. „Het is nu wel niet iets, waar je zooveel haast achter behoeft to zetten," zegt ze. „het loopt niet van je weg; en het is het is ook goed, dat sommige vragen altijd door worden herhaald, al verandert de toestand in een jaar weinig. Wat de bijzon derheden betreft, de comm. verwondert tzirh over verschillen Ie punten, b.v de opgaaf van het zjc-lental dor kerk. dat van jaar tot jaar zoo uiteenloopt, h'-tgr-en wijst op onbetrouwbare gegevens, Itctrc-u minwaardig is. dat in zoovele gemeen1*'!!, maar zoo koeten tijd van het jaar ge ratechisoord wordt, waaruit b'ijkt. da' t d van predikanten weinig ernst maken nvt den ei«ch in bun beio-psbrif-f geste 1 <n met art. 2'i Reg! o. h. Go ls l.-on b ibu Bij de mededeeling. dat het aantal cit-ebi santen vermindert, wordt opgemerkt, dat door vei'-n iecatechiseerl wordt buiten let keikclijk tent-in. Tal van chr vereimigen- gen «nieten genot-in 1, die verstuikingen van den omleidingen banl en betounina van Chr. liefde bedoelen. Bij die diaré nale zorg wordt de viaag gesteld, hoe bet komt, dat de inkomsten uit bezittingen afnemen. Yooial wordt er oj> aaugedron gen, dat de kerkeralen toch openhartig onomwonden antwoorden aangaande <te Zondagsviering: goed, behoorlijk, enz., tv r wijl men tusscben de regels kan lezen, dat de toestand veel te wonschen laat door de sport, vreemdelingenverkeer, werkzaam heden aan melkfabrieken, brood bezorgen, enz., waaruit blijkt, dat het woord Zon dagsviering verschillende opvatting toelaat. Evenzoo is hel met de zedelijkheid, door oen kerk era ad vrij goed genoemd, terwijl bij intusschen klaagt over beursspel, termijn handel, bioscoopgevaar, enz. Vooral tegen het laatste wenseht de comm.. dat de Synode een krachtige hou ding nanrtomcl Onder de werkzaamheden der diaconieën legt de comm. den nadruk op de zorg voor voogdijkinderen, de werk zaamheden lot vermeerdering van haar inkomsten e. d. Zij spreekt ook van >- gingen om de leden der gemeente weder tot deelneming aan het kerkelijke leven te brengen. Waar de oude parten soms onvid leende blijken, winde alles nango- gicp.-n om de men-clien te brengen un der den invloed van heL Evangelie. Dit rapport, waaruit wij slechts enkele punten aanstipten, werd met groote inge- numenheid besproken. "Vooral de conclusie tot benoeming ran een commissie ter be strijrting van lu-t bioscoop-kwaad, vond vee] instemming. Anderen wijzen op hel gevaar, dat de kerk hierin zou kunnen misgnj- peii. Echter is niet een kerkelijke commissie bedoeld, maar een, samengesteld uil ver schillende maatschappelijke personen. Prof. Knappert doet het volgende voorstel: „De Synode bt-nocme een commissie, lie.staande uit kerkelijke en niet-kei kelijke personen, aan welke zij de opdracht geve, bet onder zoek naar de bioscoop voorstellingen, voor zoover dil reeds bier en daar is geschied, aan te rullen, en in samenwerking met nog lang voor dat het herfst wordt, niet waar? Wie niet op liet weer let, kan er- spoedig last van hebben. Je kan nog wel een kopje koffie krijgen, als je wil." Ze schenkt een kop voor tiaar man in, gat opnieuw naar buiten en komt weer terug, drentelt rond den haard, legt oen stuk hout oji hel vuur. „Je hebt altijd binnenshuis nog wel wat te werken, als 't er op aankomt, Lars; om dat tobbetje heb je ai zoo lang een band willen slaan dat kon je vandaag wel doen. Goro jammert zoo om dal tob betje, dat 't erg is." „Mpah, mpah, mp,.oh; altijd heb je wat om over te zeuren Een poos la.ter gaat hij naar buiten. Zijn vrouw boort hem naar de schuur gaan. Iets later komt hij weer 'binnen met ha- nier en nijptang, mes en spijkers: „Kom nu maar :m-t je tobbetje. Rust voor iets zal je me toch niet kunnen laten, eer je dat tobbetje hebt," Zijn vrouw weg om bet tobbetje, vlug als had ze zich gebrand. Als Lars klaar is met het tobbetje, i.s het zr.o laai, dat het niet meer geeft vandaag nog buitenwerk 1»- doen. Heb je 't ooit zoo gezien! Nu, dan morgen maar naar 't weer gekeken. Den volgenden morgen regent liet. Den daarop volgenden dag is hot weer mooi genoeg, maar dat is een Zaterdag: en liet valt zixi niet, oji Zaterdag een groei werk te beginnen. Zondag rust Lars good uit Want nu moet hij morgen bepaald aan den gang. Maar op Maandagmorgen bedenkt bij dat hij al zoo lang met Jo van het Hooge Erf over hel schaap had moeten gaan spre ken, dat hij in den nazomer van hem zou krijgen. Dat hij dat nu ook glad vergeten had Lars gaat er heen en zit met Jo> over andere vereenigingen de middelen te be- latnen om het kwaad in die voorstellingen Ie bestrijden en liet goc-d te versterken."1' Ileï zal een goeden indruk maken, indien de Synode toont voor het niet denkbeeldig gevaai een opeu oog te hebben. De beer Eiierts de Haan wil thans hier niet een commi.-sie benoemd zien en wen»clit daarom de volgende wijziging: „De -vuoJe besluite het initiatief te nemen tot bet vorm<-ii van een comité tot onderzoek <*n bepnjding van bte bio»coop-gevaar en de uitvoering hiervan op te dragen aan de »ynol. commissie". Aldus besloten en na verdere liesprvkingeii het rapport met dank voor kennisgeving aangenomen. Van den Ring ('oeverJen was door de gemeente (iwvorden een anderen predikant ate eon'-ulanl verzocht, omdat men den 3verblijienden predikant als zoodanig niet begeerde wegens richtingsverschil, met hei oog op liet godsdienst onderwijs. Zij wilde voor de gemeenten met twee predikanten dezelfde faciliteiten als voor die met één predikant Deze zaak i.- niet gunstig dooi de kerkelijke besturen beoordeeld. Er is geen noodzaak tot reglemeritsveranderins en do zaak van liet goddienst onderwijs kan op andere wijze geregeld worden. Waar nog oen predikant der gemeente aanwezig i», kan deze geen consulent n órden en dus slechts een adviseeiende stem verkrijgen, noch een consulent naad zich zien optre den, waardoor hij het presidium van den korkeraad zou verliezen. De Synode ver- oonigt zich geheel mei bet rapport van prof. Knappert, in denzelfden geest namens de commissie uitgebracht. Ingekomen i» een verzoek van de Predi kanten-Geheel Onthoudersvereeniging. dat, nu door het Yolkspotitionnomenl voor Plaat selijke Keuze opnieuw krachtig de aan dacht gevestigd is oji den strijd tegen den alcohol, de kerk in dezen niet mag wer keloos blijven, en derhalve tb- verceniging aan de Syii j le vraagt, in de kerk. in het bijzonder in de Hingvergadeiingen, de vraag te doen bespreken, welke i-iiepitig de kerk van Christus heeft in den strijd tegen den alcohol. De conclusie van do commissie var rapport is afwijzend. Deze wordt door so,/igen veidedigd. door anderen bestre den. Yeb-ii vinden haar koud en onbevre digend, waarom de commissie zich wil be raden een andere v xir te stelten. Aan liet einde der zitting herdacht de |ire.sident, dat thans de secretaris, ds. J. Knottenbelt, voor hel laalsl in ons midden is. Hij spreekt hem een hartelijk noord van afscheid tic, hem dankend voor alles watïxij voor de Synode en de Ned. Ilerv. Kerk gedaan heefl. Hij wensrht heni een aan ge lid weer te praten en over Sven Moann die zoo ziek ligt, totdat het naar den avond loojit. Dan is bel zoover dat hij kan zeg gen, wat liet doe! is van zijn komst Om- Irent het scluiap wordt een afspraak ge maakt. En als hij thuiskomt, is het avond. „Heb je ooit zoo gezien I De- dag is er mee heengegaan," zegt Lars. Den daarop volgenden morgen is hij ein delijk op weg over zijn erf voor de karwei aan zijn hooischuur. Daar komt een karjol den weg oprijden. Wje kan dat nu zijn? Drommels. Dat is de schout. En de ke rels van zijn er bij. Wat duivel l)e karjol houdt stil en de man van het gerecht zegt Lars goeden dag. Waar mijn heer vandaag naar toe moet? Hier moet hij wezen. Wal hij hier komt doen? Beslag leggen voor de lvelasling. „O dondersNeen maar, heb; ik die nu ook a! vergetenroept Lars. „Je hebt de lvelasling lang vergeten," is liet antwoord. „Wel beb je ooit!" bromt Lars. Voor dien dag schuift hij zijn werklust van zich af. Den daarop volgenden morgen heeft hij heolemaa! geen lust. Hij kan aan niets wer ken, vóór liij is wezen vragen of hij liier of daar geld te leen kan krijgen voor de belasting, vindt hij. „Ja, heb je ooit zoo iets gezien!" bromt Lam en krabt zich achter het oor. „Is het niet, alsof het zoo uitgemaakt, was! En nu komt de hooitijd ook nog!" En dus besluit hij, dat 't met de schuur dan maar wachten moet tot in 't najaar. „Maar," voegt liij er bij, „komt er dan weer iets in den weg, ja voor den drommel dan ga ik naar Amerika,"-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 5