De oorlog. 67'" Jaargang; Woensdag 5 Augustus 19f4 No. 14595 De Fransche hoeve Deze courant verschijnt d age 1 Ijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs (per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.26, frant» per post fl- 1-65. Rrdjs pter week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent Abonnementen worden dagelijks aangenomen. i Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een aur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel mee® 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers "die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen." Intercommunale Telefoon No. 103. Proclamatie. De Burgemeester van Schiedam, maakt het volgende bekend: Een wet is aangenomen om in do be staande omstandigheden vasthouding of prijsopdrijving van levensmiddelen, huishou delijke artikelen of brandstoffen te voor komen. Bij die Wet wordt de mogelijkheid ge opend om daar, waar voorraden worden achtergehouden, of te hooge prijzen worden gevraagd, onmiddellijk efl' zonder cenige formaliteit de waren In beslag te nemen. "Ten Raadhuize is voor een ieder gelegen heid om mondeling of schriftelijk de namen op te geven van handelaren en Winkeliers, die in strijd met de bedoeling aer wet handelen. i Indien aan den Burgemeester de juislhcid der gedane mededeelingen blijkt, zal bij den betrokken winkelier of handelaar de verkoop onder politietoezicht kunnen wor den gesteld of wel zullen andere maatrege len worden genomen, waartoe de wet de bevoegdheid geeft. Moeilijkheden kan men zich "besparen door tegen de winkelruiten lijsten Ie plak ken van de prijzen, voor de voornaam ste artikelen te berekenen. De"Burgemeesler vertrouwt, dat alle goed gbzinde neringdoenden er toe zullen mede werken om in deze moeilijke tijden de bevolking te vrijwaren tegen onredelijke prij zen. f Schiedam, Üen 4den *u gust us 1914. De Burgemeester voornoemd, 1 M. IJ. HONNERLAGE GRETE. Bargerarondschool te Schiedam Tegen 1 September a.s. vaceert aan deze school de betrekking van LEEBA1R In Hinteekenen en projectieleer. Aan deze betrekking is verbonden een salaris van f50 por wekelijksch lesuur, met 5 driejaarlijksche verhoogingen van f2.50 per wekelijksch lesuur. 'Aantal lesuren: 5. 'Op Zegel gestelde sollicifatiën, voorzeil van de bij de wet gevorderde stukken, ie zenden aan den Burgemeester vóór 10 Augustus a.s. Kennisgeving. De B. en W. van Schiedam, doen te weten, dat door den Raad dier Roman naar het Duitsch, van LÜISE WESTKIRCÏÏ. 50) „En tegen Brinkmeier kan hij toch niet aan," antwoordde zijn vrouw, die op do deel waschte, „tegen dien kan niemand aan.". Luerke vond Clussmann bij de Schiettent. De oude man had van de panrdesohotten een hoek als bed voor hem laten afschutten. Hij mocht .gaarne praten met den ouden zuiper, die zoo vol van de vcrniakelijk- ste en wijsgeerigste verhalen zat. Een do minee zou van hem kunnen Ieeren, beweer de bij. En Clussmann mocht" ook graag op de Schlettenshoeve zijn. Alleen waren de Schlettens, evenals alle Spreckhohnei vreeselijk karig met het geven van een borrel. Hij zou veel liever van een ge deelte van hun boekweitengort afstand heb ben gedaan. Piter Clussmann! Hél Piter Cluss mann 1". schreeuwde Voss over de deel. Een gegrom van achter het beschot liet zich hoeren. Het huis was verlaten. De femilie werkte op het veld. „Ik! zeg, ben je daar?" „Waar zou ik anders zijn? Werken kan ik niet. Dat kan ik niet meer." In een veelvuldig gelapten blauwen kiel Clussmann op den rand van zijn bed, ih zichzelf te brommen, terwijl hij zijn in blauwe kousen gestoken voeten heen en .weer liet bengelen. „Zoo'n onverstandig gedoe! Zoo'n liardvochtigheid en gemecn- heddl't j Gemeente in zijn vergadering van 14 Juli 1914 is Vastgesteld do volgende verorde ning: Wijziging van de BOUWVERORDF. N1NG der Gemeente Schiedam. Zijnde deze verordening door de Gede puteerde Staten Van Zuid-Holland, bij be •duit van '27 Juli 1914, goedgekeurd. Zijnde deze verordening aan de Gedepu teerde Staten van Zuid-Holland, volgens bun bericht van den 27en Juli1 Augustus 1914 B, no. 1012 (2e afd.) G.S. no. 10 in 'afschrift medegedeeld. Er is hiervan afkondiging geschied, waai het behoort, den 5en Augustus 1914. De Burgemeester en Weihouders voornoemd. M. L. HONNERLAGE GRETE De Secretaris, V. SICKENGA. BUITENLAND. Schiedam, 5 Aug. 1914. Engeland verklaart den oorlog Wegens de schending van België's on zijdigheid heeft gisteravond om zeven uui 'die Engelsche gezant te Berlijn aan de Duitsche regeering de oorlogsverklaring van Engeland overhandigd en om zijn passen gevraagd. In het Engelsche Lagerhuis deelde giste ren eerste miniser Astquilh mee, dat hij van den Engelschen gezant te Briissel be richt had ontvangen, dat Duitschland zich zoo noodig met wapengeweld 'n weg door België wil banen en tegelijkertijd had de Engelsche legatie te Brussel hen meege deeld, dat het Belgische grondgebied ge schonden is en dat de Duitschers steed* verder voortdringen. E n gel and's maatre gele n. Admiraal sir John Jéllicoe is tot opper bevelhebber der Engelsche vloot benoemd, admiraal Madden tot chef van den genera- len marinestaf. Het decreet tot mobilisatie van het En gelsche leger is geleekend en in de staats courant opgenomen. Uit do koloniën komen talrijke berich ten, die getuigen van toenemende geestdrift voor den oorlog. Australië heeft aangeboden om een groot expeditiekorps tor beschikking van de Brit- sche regeering te stellen. Een Canadeesch millionair rust op eigen kosten een regiment uit. Onderscheiden bezitters van jachten stel len hun jachten als hospitaalschepen Ier beschikking. Zeegevecht? Te Londen verzekert men, dat de re geering berichtheeft ontvangen, lat de (Duitsche vloot een" Engelschen niijnle.gger in den grond heeft geboord. Do torpedo- „Wal heb je toch te brammen?" vroeg Luerke. „Me dunkt, je hebt een leven al* een prins." „Een hondeleven, Luerke Voss, een hon deleven! Zie eens, hoe mijn handen heven. Is het wel billijk, om een armen, ouden man zijn hartversterking te onthouden? Is dat mooi? 'k Zou zijn huis en erf in brand steken, zegt Karl Schletten. Zoo'n beschul diging! 'kHeb in mijn leven nog zelfs geen ganzehok in brand gestoken. Ik laat mij zoo iels niet zeggen." „Jij beestl" schold Luerke. „Je kreeg je verdiende loon als de gemeente je weer op den straatweg smeet en je daar verhon geren moest 1" „Er is niets ergers dan verdorstenant woordde Clussmann verstokt Luerke kneep zijn oog en dicht. De mei geweld nuchter gehouden Clussmann had aan zijn aandringen geen gevolg gegeven. Wellicht zou de Jicschonkene gewilliger zijn. „Ben je er zoo naar aan toe?" vroeg bij zachter. „Nou, wacht dan maar." Ilij begaf zich naar de kamer van (len ouden Schletten en ,kwam een minuut later met een volle flesch brandewijn terug. „Zuip nu maar toe, oude dronkenlap!" Clussmann's waterige oogen glinsterden. Met lange, begcerige teugen dronk hij. ,,'tAndere jaar wordt Luerke Voss bui- gemeester! Ilaha!" „Als jullie niet allen bang waart voor Brinkmeier zijn grooten mond jij wel bet ergst!" „Wat? Wat? Bang! }k bang? Wie zegt, dat ik cbang ben?" Clussmann nam de flesch uit,zijn mond en keek krijgshaftig om zich heen. i 1 „Geef, dat ding maar weer hierMensch, het is immers Jiaif leeg! Heb je dan geen jager „Pathfinder" werd nagezeten, maar ontkwam. Duitschland ïn België. DeDuitscheinvasie. De Belgische minister van binnenlandsche zaken, Berryer, heeft een telegram uit Luik ontvangen, waarin gemeld wordt, dat de Duitsche troepen gisternacht doorgedrongen zouden zijn tol Dolhain. De chef van den Belgischen genenden staf had deze invasie voorzien en heeft de bruggen over de Maas en de tunnel van Troispoints in de lucht laten sprin gen. Te Luik, Namen en Antwerpen is de staat van beleg afgekondigd. Alen seinde ons gisteravond hierover uit Luik: Sinds vanmiddag is do HolSandsche grens bij E ijs den bezet door Duitsche huzaren, die zorgen, dat geen Duitsche troepen over de Hoilandsche grens komen. Visé werd in den namiddag door de Duitsche troepen bezet; in don loop van den avond en den nacht werd getracht de gedeeltelijk ver nielde brag over de Maas te herstellen. Heden wen! gedurende den geheelcn mid dag een hevig kanon-, geweer- on milraii- leumiur gehoord; de Belgen vuurden van uit de op.den berg gelegen forteneen drie tal avKiteurs vlogen over het operatieveld een vlieger werd lief tig bestookt door mi trailleur- en kanonvuur, doch word niet ge troffen. Do bevolking van de omliggende dorpen neemt de wijk naar Hollandsch Lim burg. In den nacht verwacht men een groo ten opmarsch van het Duitsche leger naar Luik. Later: Visé is zwaar beschadigd; som mige huizen zouden volgens ooggetuigen, die bier binnenvluchten, in brand zijn ge raakt. Duitsche cavalerie, artillerie en mi trailleurs vielen, zooals ik u reeds meld de, De Belgische Maasstelling aan. Alen venvacht hedennacht den grooten opmarsch van het Duitsche leger. In de kloosters te Eijsden is alles door het Roode Kruis in gereedheid gebracht. Een dokferscoionne uit Maastricht is naar het terrein van den strijd vertrokken. VISÉ, 4 Aug. De Duitschers zijn, nadat de Belgen de brug bij Visé hadden opge blazen, onmiddellijk aan het werk gegaan en hebben een nieuwe brug door de genie over de Alaas laten slaan. Daarover trokken zij, beschoten de stad en namen Visé in. Vluchtende Duitsche families begeven zich in allerijl naar de Duitsche grens. Over dezen inval der Duitschers seinde een correspondent van fle „N. Rolt Ct."8 te Vaals, gisteravond: Hedenochtend tusschen 6 en 12 uur heb' ik bij het Vïerlandenpunt een Duitsch leger corps van 30.000 man België zien binnen trekken. Van ooggetuigen boor ik, dat tegelijker- bodem in je maag? Als je niet bang voor burgemeester Brinkmeier bent, dan moet je zeker zijn beste vriend wezen. Want, als je maar wou, dan zat de man, die hier nu de 'baas is, in 't cachot en ergerde eerlijke lui niet langer." Clussmann begon te begrijpen, waar de ander heen wilde. Dat stond hem niet aan. Hij zuchtte. „Wat zijn wij mensch en, Luerke? Ik weet 't niet, maar *k krijg 't plotseling zoo be nauwd." Hij tastte naar de flesch. Afaar Luerke hield die vast. „Je behoeft alleen rrtaar aan de lieeron van T gerecht 'te vertellen, wat je mij ver teld hebt, Clussmann, Van dien avond, vóór den trouwdag van Brinkmeier, toen Annma- iei Rademaker in 'den Zwarten poel ge raakte. Je behoeft hl leen te vertellen, dat je Brinkmeier dien 'avond bij den Zwarten poel gezien hebt. Dan zullen zij burgemees ter Brinkmeier wel gauw met ijzeren arm banden van zijn 'hoeve sloepen." „De mensch is als een bloem," klaagde Clussmann. „Ilij valt neer als gras on der de sikkel. Het is een kras ding, Luerke Voss oin een mensch van zijn sten gel ie snijden." „Onzin 1 Je bent een snoever en leugen zak! Er is van je geleuter geen woord waar! Je bent dien avond in 'tgeheel niet hij den Zwarten poe) geweest „Je hebt Aunmarcï niet gezien en Hinnerk Brinkmeier nog minder!" „Hoe kun je mij nu van zoo'n slecht heid betichten?! Beste goeie Luerke, toe geef mij nog voor èén enkelen keer de flesch weer!" „Zuip, wat mij betreft, totdat je stikt. Er is aan jou toch niets verloren." tijd de hoofdmacht over Altenberg (ten Z.O. van Aloresnef, op Duitsch gebied gelegen) is binnengekomen. In de Belgische grensdorpen schenkt men geloof aan de proclamaties, die de Duit schers uitdeelen. In die proclamaties staat te lezen, dat Duitschland België te hulp koint. Zelf zag ik de dorpsbewoners, de Duit sche troepen toejuichen. Aan de Nederlandschc grens zijn enkele patrouilles Ulanen op het zien van de Ne derlandschc grenswacht terstond terugge keerd. De Nederlandschc grens is door de Duitsche troepen blijkbaar opzettelijk ver meden. Uit Alaastricht aan hetzelfde blad Ik kom zooeven per auto van de Belgische grens bij AfoulandVisé, waar een gevecht in vollen gang is. Voorloopig vallen de Duitsche cavalerie, artillerie en mitrailleurs de Belgische Alaas- stellïng aan. Groote afdeelingen volgen via Au bel, aan de spoorbaan VerviersHervéLuik. en Gcmmenieh. Een oogenblik reden Sleeswijk- Bche huzaren den grooten weg naar Eis- den, aan de Zuidelijke grens van Limburg, op, doch zoodra ze vernamen dicht Hij Nedeilandsch gebied te zijn, gingen ze te rug. Wij hadden een gesprek met een offi cier en eenige manschappen, die last had den de Nederlandschc grens te eerbiedi gen. Ze waren zeer optimistisch gestemd, daar hun de meest fantastische berichten wa- icn medegedeeld, o.a. dat Turkije en Japan aan Rusland den oorlog hadden verklaard, dat Rusland al weg was, enz. Ze waren in groengrijs uniform en met dezelfde kleur doek om hun kolbak. Ze waren corgi*le ren nacht uit Sleeswijk weggespoord en via Atunster gisteren te Aken aangekomen. Onderwijl donderden kanonnen van de forten, terwijl de Duitsche artillerie reed* tot aan de Alaas was doorgedrongen, waar over men vannacht zou trachten een brug te slaan. De bruggen van Ar gen te au (aan den spoorweg ViséLuik) en Visé deden de Belgen hedenmorgen om 4 uur springen. Er waren verscheiden vliegmachi nes in de lucht, zeer hoog, doch ze weiden onophoudelijk met kartetsen geschoten. Ik zag de bommen springen, die een bruin grijze rookpluim lieten hangen. Alot angst werd de vlucht der meeste cendekkers ge volgd, doch do granaten sprongen wel soms vrij dichtbij doch raakten niet. Door mijn verrekijker kon ik hier en daar troepen zien. 1 Een Nederlandsche douanebeambte had bij Visé midden tusschen de Duitschers ge zeten en volgens een ooggetuige ligt het dorp half in puin en hebben "zelfs inwo ners meegevochten. „Weet je ik ik bob slechte erva ringen van bet gerecht. Ze hebben daar zoo'n rare manier. Ik breng het er nooit goed af als ik wat zeggen wil. Dat is mij altijd zoo gegaan." Als het aileen dat is, waarom jij jo mond houdt „Alleen dat, Luerke." v „En als de dingen werkelijk zoo ge beurd zijn, als jij vertelt „Dan is 't goed. Dan zullen wij dat wol spoedig in orde hebben. De heb een proto col opgemaakt van je verklaringen, weet je, dat ga ik halen. En dan zet jij je naam daar onder. Niles anders. Dan behoef je niks meer te vertellen, alleen nog maar te zweren."- 1( Clussmann richtte zich op. „Wal? Wat? Dat begrijp ik niet. Protoicol? Wat is dat voor een ding?". „Zul je wel zien." „Nee! nee! Wacht toch! God, Luerke Voss, Wat, jaag je mij toch een schrik op 't lijf met je protocol?!" Maar Voss snelde reeds weg. Clussmann bleef in een onbehagelijke s'tetmlming achter. Een lastige kerel, die Luerke VossDie zou hem waarachtig nog in de gerechtszaal trekkenHij won daar niet meer staan. Een oude man wil loeit eindelijk wel eens rust hebben. Bovendien, zweren! Na dertig jaren nog een ding bezweren.Hardvochtig, zoo'n eisch Ilij greep weer naar de flesch. En nu steeg uit de alcohplnevelen de stemming op. waarom hij aan de flesch verslaafd was geraakt. Hij zag de wereld door rooskleurige wolken, alles was zoo vermakelijk, dat men moest schudden van het Jacken. Een gezegde van Voss schoof hem te binnen: dan zullen zij burgemeester In Eysden is alles in de kloosters door het Roode Kruis in gereedheid gebracht. De dokters-colonne veilaat zooeren Alaas tricht. Dixiiailicjn, hadden een manifest hij zich in de Fransche taal. ..au pcuple Beige", waarin zij zeiden dat zij kwamen om ie beschermen, niet om te veroveren, doch dat alle tegenstand nutteloos zou zijn. Volgens Oen telegram uit Luik zijn de Duitschers hij Eysden de Alaas overgetrok ken en rukt een leger van 100.000 man op Luik aan. i Een Duitsche vlieger is gedood. Uit Alaastricht: De bevolking van Visé is grooteitdeels gevlucht; vliegtuigen wier pen boven bet stadje projectielen. Daar even zag ik oen lange, droeve stoet Duit schers door onze stad gaan: allen zijn "België uitgezet. Boerenwagens en ouder- Wetsche dorp»rijtuigen met kinderen en b,a- feage komen van hef station Lanaeken aan de spoorlijn van Hasselt over het grensdorp Ca berg naar hier. Naast en achter de wa gens loojK'ii mannen en vrouwen; de mees ten kijken ernstig, sommigen luchthartig. Velen zien er arm uit. De marechaussee! houdt den weg vrij; de bevolking toont zich diep getroffen. Enkele straten verder ontmoet ik een eindeloozen optocht, bidden de menseiien als een andere getuige van den oorlogsnood. BRUSSEL. 4 "Aug. (1 uur 's middags. „N.B.Ct,"). De regeering heeft tijding ont vangen dat de Duitschers hun opmarsch op Belgisch 'gebied voortzetten. Zij zijn thans hij Floron /dicht lnj Luik) buiten be reik van 'de forten, die echter toch hun geschut laten spelen. De Duitschers willen blijkbaar de Alaas bereiken en 'door het Alaasdnl voortrukken. Onder voorbehoud wordt melding ge maakt dat eenige Duitsche parlementairs in een auto te Luik zijn aangekomen om do overgave van de stad te eischen. I n de Belgische Kamer. Te Brussel kwam gisteren het parle ment bijeen. Het was oen indrukwekkende zitting. De koning,, wie ecu warme ovatie word gebracht, hield een zeer toegejuich te redevoering, die aidtre eindigde: „Indien een vreemdeling ons grondgebied „schendt, zal hij ajie Belgen geschaard „vinden oiti hun koning, die den eed, op „de constitutie afgelegd, immer zal ge- „liouw blijven. Af et vertrouwen zie ik do „toekomst tegemoet Het Jand, dat zich „verdedigt, dwingt den eerbied van allen „af en zal niet ten ondergaan. God zal „met ons zijn." Nadat de koning vertrokken was, betrad minister-president de Broqueville de tril buae en las daar de nota's Van Duitsch land en de antwoorden der Belgisch© re geering voor. Ook hij verzekerde, dat het Brinkmeier wel spoedig met ijzeren arm banden van zijn hoeve sleepten. Over dio voorstelling moest hij een lieelen lijd in zich zelf grinniken. Toen Voss buiten adem met zijn document terugkwam) had hij reeds oen paaroogen- blikken zitten knikkebollen. Hij was niet dadelijk met zijn gedachten er bij. Voss was heel vroolijk geweest Ah juist! Daar had hij het tafereel weer voor oogen: 'Hinnerk Brinkmeier met handboeien, terwijl de jeugd van Sjweckliolm spottend omliem heen danste. Weer moest hij lachen. „Moet. ik schrijven? Alijn naam schrij ven? J-ja. maar Je bent een fameuze_ kerel, Luerke Voss, al heb je ook oogen in 'thoofd zoo valsch als een kat! Ha- halial Do burgemeester burgemeester Brinkmeier met ijzeren ijzeren „Ja, schrijf nu maar. Aloet ik je 'teerst voorlezen „Nee, nee. 'k Weet liet al. De b'urges m ces ter met armbanden Luerke Voss, je moet niet voortdurend met dat papier op en neer vvippen."- „Ik wip in 't geheel niel,"„ „Staat de tafel dan niet vast? Nee, zie mijn handen eens. Nu kan ik warempel mijn eigen naam niet meer schrijven. Nee '- j Clussmann deed verscheidene mislukte pogingen om zijn pen aan te zetten. Voss beefde van verlangen. „Als jij er niet mee op gang kunt komen, dan moet ik je wel helpen." En hij legde zijn band vast om de 'bevende ringers van den dronkaard. Met kracht door hem bestuurd, toekenden zij langzaam een groot, ongelijkmatigPiten Clussmann. f QtVordl vervolgdh SCH'ilÜVI! HE COURAHT. fit „Oho!"

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1