TSTattelie.
o
Burgerlijke Stand.
ALLERLEI.
^Ij^arïsT mr- Gratama; curator:
G C. Varenkamp.
Opeeïeven:
r r d. Zvvaag, koopman, te Xip-haske.
H Goosen, werkman en landbouwer. te
•s-Hecrenberg.
Geëindiga:
S J Bakker, zonder beroep, te Anibler-
VLAAItDINGEN.
Geboren:
•JO Frederik, zoon van AL Alossel-
)(W11 en J. Maurits. God. Bierstoof. Afels
hijs, «ooi van J. Broekhuizen en A. L.
van Drie), Srhiedamselie weg.
31 Aug. CorncJis, zoon van J. Karri
man en A Gerdes. Biiméitsingeh -
Basdaantje, Cornelia, dochter vsui .1. Rt.im
en A. van der Aehoor, Van Lcijiten-hofje.
Jfaiia, dochter van A. Roozeboom en
en W. Hogg® Fransenslraat. -- Wilhchninn.
dochter van Jl. Hofman en K. de Willigen.
Stationstraat. - Geerlniidn, dochter van
j Vrijhof en M*. va» der Borden, 5e Wastf-
iteog-
1 Fep). l.auiberlus Cnrnehs, zoon van S.
W'cbers en K. Schippers, FruuMtdrauË
Schets uit 't Zeewsch-Ylaniiisdie voikd-
levetL door F. UK SINCLAI1B.
a p o e ni t e n I i u m fs o n s i
G r v I li e n ge n a n n t
„Ab, dat ben dinge... dat hen toch dim
ge," sprak Benin,]is. „,'k Zeg ik nog, Alte-
wi«M, zeg ik, veur wat mo je dienen
„goeie» jas nou an in zukkc weer... alia,
„trekt 'm uut... seffens...!''
„Xeeë Beraam-'," zeedie en ie wier
kwoad, ee... ,.la me gerust, 'k gaan ik 'u
keer zien bij de gaaipers... 't is eriiié'Hg..."
,,'k Zegge: „alla, as 't dan molen
lorn ging-ie."
Ja, toen gong Altewies. J
'l Laatst luidden ze hem nog zien ioo-
pen langs den waterkant; 't avond wacht
ten Perdans en Nattelie den man en va
der tevergeefs... de nacht verstreek, geen
Allewies.... den volgenden dag, geen Alle-
wies en zoo verliepen de dagen, veertien
achtereen.
Dat hij verdronken was. de sukkelaar,
dan begrepen ze nu allemaal wel.
Dc sjamjx'tte]' had gezocht, eu Na hei ie en
Perdans en 'n paar gasten uit 't dorp
hadden gezocht, maar gevonden hadden ze
Allewies niet
Perdans berustte snel.
,,AUa, ge kunt er nie achter büjve zeu-
ke," sprak ze', ,,moar dienen goeian jas,
die za «Vr uut zien, as ze 'm op'.rekke,
jo„.en dan weer hoofdschuddend bij die
gedachte: „Ah, da hen dinge... da hen
toch dinge!"
'Allewies werkte binst den oest op 't
land en anders was ie zoo wat pensjager,
s'treupte-n-ie keuutjes; doch nu die inf
komsten waren opgehouden, moest Nattelie
gaan dienen.
Nattelie wou wel, maar de mcnsrlien
wouen Nattelie niet.
Van wege d'r slecht gedrag.
Altijd met jongens scharrelen en laai
blijven dansen in de stammenees.
Met de kermis was ze nog zat geweest
mirakel zat en met de carnaval...
Oeje oeje oeje, mot do carnaval...da wa-
dan toch
„Ge zult geeuen dienst krijgen, gij stet.-,
die ge üijtl" schold Perdans nu, die pcr.au
vroeger nooit niks van d'r neus miek,
öm al de slechtigheid, die Naitelie be
dreef.
Doch Nattelie had een goed vertrouwen
in haar kwaliteiten en voornemens.
,,'n Keer zien," antwoordde ze lakoniek
En ze miek d'r haar op niet dikke val
fiche dodden en 'n schurf rood striksk»-
en al de spelden en kammen, die w- lrad
met glazen schitterstcenen en gouwe rand
jes, die stak ze d'r in.
Eli d'r beste kleed dee ze an, 'n petr.-
met witte kant was dat en d'r oorbdlekcs
en de zilveren bros ca al d'r armbanden,
en d'r orlozie met de lange ketting en d'r
gifoene kousen, met open gaatjes, want
je d'r .lakende voet doorheen zag en d'i
verlakte schoenen met hooge hakskes.
Dan sloeg ze haart witte wollen doek
om en zoo, blootshoofds, ging ze de stitial
op.
Bij picdain Verseliuile, die in dat schoen
kasteeltje woonde, effen huilen. 'I dorp.
zaten ze zonden meid, dat wistic.
Alodam dee er zelf open.
„Kjom, 'n keer, hooren, oE ge mij as meid
vil," sprak Nattelie.
„Komt' or 'n keer in," zei. medam en
toen begostm ze d'r over te klappen,
Nattelie trok 'n gezicht en klapte krek
zoo of ze 'n conto duts vv;>s, maar medam
Verschulle wist dan toch potdorie alle-
van Nattelie.
„O go mo nie zegge gij, dagge zoo
braaf zijl!" zei ze. ,,'k AVeel ik meer.
zulle!".
Nat te! ie verschoot er van eu ze begon
bckans te schreeuwen.
Maar medam Verschuil! peisde, dat *t
misschien toch gong, voor 't geval Natte! ie
kost besluiten om voortaan braaf te we
zen, nooit meer zal te zijn, niet meer me!
jongens te loopen, niet meer (e dansen in
do stammenees, niet naar de kermis te
gaan en... vooral geen carnaval te liauen.
„Geen carnaval?" vroeg Nattelie ver
schrikt en dan heel bedrukt door 't. reso
lute gezicht van medam Verschulle. „Da
hek anders toch zoo'n lol jo... mag da
me?M j i j i j j
,,Aggo p<?rlan wilt carnaval houen, ibn
blijf liever schiet 'weg..." zei medam onver
biddelijk en met ''n schelle standjes-stem.
Toen trok Nattelie Seffens weer d'r ge
zicht van 'n dufs en zei onderworpen:
,,'Awel medam, 't ds goed... ge meugl ei
gerust op zijn
(Over 't loon waren ze 't eens, maar me
dam moet 't er nog over spreken met me
neer. Zou t laten weten. Ze miek zelf de
deur open en liet Nattelie uit.
„Dat 's dan zoover...", zei ze.
„Alla medam, zijl bedankt, nwre-i, zulle."
sprak Nattelie en v vertrok.
Den Volgenden morgen liet' medam we
ten, als dat ze 't *n keer prebeeien zou
niet Nattelie, «nalat,die d'r tcninin-.te proper
uitzag en propere meiden, dié wazze d'r
hekans niet. meer re krijgen. Maandag kon
ze komen. Maar Nattelie kreeg meteen de
boodschap, dat ze' 'n Zondag behjet achter
de hoogmis bij de paster mo.-f kommen.
„Bij de pa.-fer?" vroeg Perdans verbaasd,
„wat 's da nou?"
k Weet ïk 't ook niet..." antwoordde
Nattelie. ,.'k Bei»- zoo wat flauwe kul over
de carnaval..."
,,Kn ge mot. «uw Pa-dien nog houen
riep Perdans verschrik!, „Meid, meid.agge
toch maar had luusteren villen."
Mie Ba-cheo V..." v«ef NafWje verach
telijk. ...Mot de pa-lor mm nog praten over
Paschon V t. fs a! iiiari.M§Vn- 1,0
-no Pasdien weerom lerugge.
..Maar agge f. nou po-derie veer wtgccl.
muideju. dan siaan ik nu de b<-< ne ka
pot!" dreigde Perdans.
Nattelie gaf geen anlwomd. wees naar
een -nio<v.elige scheefgezakte kaï.-omien
kaart mui den wand. svaSoj. ee» groot ong
was gedrukt. met «teuten bnmb-1- nmge
ven en waaroml")' b'end „Hier vloekt
i» e n nie t."
Dan liep ze de sliaat op.
's MiUtudags ;i->uvu. uddf haar dienst
op 't ka.-teeltje hij .Medam YersriidV. Ze
was gi'dueo en on lei worpen al- iemam!.
die gedrukt wordt door 't be-éf \an eu
gevlekt veib-Jen.
De boodschap \an den jm.-lei bb-ek v.e!
't verk van Medam l" zijn
Nattelie nio-t vet'IrSm, boe gegaan
was.
'n Heel kort bezoek va.- 'I g"v.-e"sf.
..De pastel' die /ee, X'altelie zee die.
ge mfi gij nie meer naar de carnaval ga-m.
da mogge me nou belave me kind, 'I i~=
voor uwes Bo^t."
„En 'k zejlge ik: Jou-et, menier de paster,
ge mengt gerusl zijn, 'k zal ik niewers mem
'u p"l;ske antrekke zulle!"
..Dan was 'i goed en dan kille kik vurig
verhaalde Nattelie op zachten teemtoon
maar dan ineens met opvlammende oogen
Oil 'n iiroedon lach:
„Ah,... moar dal's ne H'lnimm reinL die
nen .paster, ne schónen vein!, jo!"
Nattelie ontpopte zich als een model
dienstmeid, zo stoml op met de vogel- en
't avond om tien uur sting ze nog Sikkels
au de waschtob'.
En altijd zong ze hiaat-, roerende lied
jes van bedrogen minnaars en verlate»»
meisjes. Eiken Zondag ging ze naar de
vroegkerk omdat medam <m meneer naar
de hoogmis gingen en in de woek liep ze
naar 't tof. zooveel 't werk toeliet.
Als ze om 'n boodschap most, was
sebief weerom; naar jongens keek ze nog
geeneens ook al riepen die: ,,Ah Najtetw...
dikke, kom 'u keer bier!" Tn herbergen
kwam z.e nie meer en at d'r loon dioegt
ze af aan Perdans, d'r moeder, die nou *n
slammenee had en kostgangers hieuw, om
dat 'n vrouw alleen toch ook niks was.
„D'r valt op Mad ncske nie da te wa
gen beweerde modam Verschulle.
..Nikske," beaamde meneer, ..ze i-
broaf."
Carnaval ging komen.
Voor do winkel,- hingm grijnzend - mus
kers en vaJsche baarden en pra'ditig geert
overal, gomtdoortoverd'l priatim en grot n
mei zih eren franje.
„Dal's schóne veur 'u p.-kske ju!" z»-i
Xaf.lelie, du; wal langer om haul bond-clia]
wa- uitgebleven dan ze te doen piaclil.
Dien avond zong ze niet. Onder 't wa-
-clicn monkelde en mopperde ze zoo wal
bij dor eigen.
tn de huizen was een blijde geheimzin
iugheid en overal stepten ze haastig naai
go cd weg al- 't er een onvonvarhls binm-r
kwam: in de -Lamiwmee- zalen clubje- vui
vier en vijf iiijcen en l!ui-ti-rden met lachen
ite geziibbm al- johge -amenzw-cerders.
Sjuulma wa- au de deur geweest ió
medam Verschulle om Nattelie te spreken,
maar medam Yor-chulle miek zelf lus en
zee, dat Nattelie d'r niet in wa.-.
NaDelie was peijun boven an de bed I»
en ze begreep we!, 'lat. Sjuulma d'r hebben
mn-t voor 't. carnaval.
Nattelie eu Sjuulma gingen altijd-amen,
over 'n jaar rmg. toen ze zoo'n
„Zi.-o'ne .-lelse, dat'.- toch geen omgang
veur 'n broaf meske as gij zijt", sprak
medam Nersclmlle.
,,'k Loop ik niet achter hear,," umkb-
Nattelie.
Dien avond kwam ze voor 't e-u-st. da
ze diende bij Verschulle. te iaat thuis.
..'kite!) ik 'n -tuilje hij me moeder ge
weesf', vertelde ze, „die zat alie-mig en
dan is ze bange., en ze heit gevrctp*",
vervolgde ze rap. „of dat ik den .Moamlac
tot de doven kod hlijrcn hij beur, omdat
ze bange is veur de zotten.."-
v/Uak most ouw moeder zijn, ik bieuv.
geen stani.niene<' \;eur zatte kerels'sprak
medam Verschulle.
.jlte zaüen meuge d'r tun iu!" zei Nat
lelie, „moar ze is 't er pertan bange veur.'
„Naturelika) dat slcclit voJkl Maai
lila 'I. is' 'n goed gedacht van ou o.n d'i
bij te hlijve. dan beul de welhewaurd ei1
van de straat.."
,,'t Is dat, wak meeue", antwoordde Xai
lelie.
Eu Nattelie zong Weer,
Dien .Maanda ga vend achter de koffie
mocht ze uit. De paster was bij medam eu
meneer binnen, j
Krek as ze in de kamer kwam om te
zeggen, dat ze gong, begon de klok te
luien en omdat ds paster d'r was, kon ze
niet Vort en most ze meebidden.
Achter 't bidden zee de pa-ter:
„Ge gaat toch .sebie; naar moeder, Nat
telie en ge blijft biet j«raten »'u'wweegs
of kijken naar de zotten?"
„Xeeë meni'-r de pa-ter, *k leupik sebiet
deur. ge kunt er aeru-t op zijn..."
„Dan i- 't goed."
„En ge denkt er om, 't. eileven thuis",
zei medam Verschulle.
,,'t Zal nie mankeere, alia, gmi d.ag saam
meneer de paster, medam, meneer, rnerci-
zulle
ian ging ze
De volfe maan .-temd aan 'n wijdgespan-
nen lucht vol sterren en lacbie.
Beneden don-ten de z"it«] en .-prongen
gel gekke imem-n over ite kaden en ju
de straatje-,
JJet mannin bi lag daar blauw en de
-ehaduw van de kab- l-eouikruineu lang-
't kanaal in- al.- een r.itTeh'g uejuvwfc.
I'it de stmiunenees iel 't gouden li'lit
naar buiten.
Dan-orgel- neurden im-iankolieke wat-jes.
Jte jiii'ln ua~ \al \;in zotbuigeti'-rde.
b'.nge vei-draaiile -femuien gilden uit de
li nepen.
Parmantige liddei. bo-'e» met pi»*r*ofè^
vei-klet-de \rnuwen in mau-kleei-eu krijsch
lil mf'! ludfzalte keelstem-non.
Een bieede gearmde ho.-p in groen tun
jiaai-sdie pakken zwermde onilaag van de
brug in gie/c•nde draf, hut-te .-chireuuend
op twee wille |)ieii-ofs, die krijschend jrlmf-
den.
Maar al 'I geluid !e-!e op in een hong
hnbeud gejer-1 eu de Imele klus dr-mg
binnen in 'n dan-zaal, Sv.rir 't zwaar viel
I." ademen tan mok en dranklucht en uit-
ua-eming van verbit'e ineHscju-nlijVeit.
Een piano orgel begun een wals te-pelen
met rappe, boog klaterende loopje-: -it de
kleurige zolteiihjven vingen te deinen aan
o]) de wiegend'- maal, grep.-n elkaar en
begonnen te draaien.
Maai" ze bnfsten sehiel, ai de koppels
.-aamgeclrongen in den te nauwen danskring
en toen 'I toch niet gong, toen mieken zt
d'r m eene spui van, gilden dom- mekaiuler,
-l'.egeu de boenen in de lucht, drongen op.
De l.ue-e \vit.le pierrots waren iu 't mid
den gebleven, krij.-chehd en lallend v an
haifzatte leut; t.ien. twintig handen grepen
ben plots aan. hieven hen op, boven a!
de anderen
.Daar zakten ze weer gillend o-mlaag,
vlogen terug op. weer neer. vota: op... lol
ze in 't jest te gronde gingen.
Ban viel de zottenhoop tezamen erover,
oji en door mekaar en 't was een warreling
van lijven en beonou en armen en grijn
zende maskerkoipiren eu 'n ,-ehreemyend
iachgegil gierde beven 't muziek van de
ratelende walsdcun
De pm-ter na.-, al lang naar huis eu me
dam en meneer Verschulle, die kekeu oj
de klok, die op twaalf stillg.
„Waar of Nattelie steekt''" zei ni 'da.m
..Ik peize. dat zc slapen blijft bij id'i
'moed'-]-" sjoak meneerdie zal ni<
willen, dat ze er deur gaat met al dat
/"Ik-ula wijt."
..'I I- gelijk go zeil, /,ftt z.i 'I weZen'V
'Liclit medalu. „me zulle wij maai- slapen
gaan."
En ze trokken ie bedde.
't Hit half drie ge-lagen, ide bel
gong.
„Ha, w-u-Jt 'ti keer wakker!" zee metluin.
„Ze helle..."
„Doe 'I i-aaiu open en ziel er uit," -jufik
meneer.
„(la, gij. 1 antwoordde medam, ,.a- 't
zotten binnen en ze ziene gnij in me nacht
goed
„Lu.il zc eer-tmaar., nog "n keet»,,
bellen," zei meneer slaperig,
Maar ineens vlogen z.e nlle,bei nvereiml.
Nn bad 't geluid ah 'n bran-lklok.
Medam vloog uil. *1 1 oible. mi-neer vloog
ml 't, bedde, miek 1 ff hl. gong u-rtr 't raam
en -elloof 'I op, keek <w tul eo buis] ufe-tHOr
'Cr uitkeek, kwam medam liaan hem op
d'r hurken en keek d'r ook uit.
't.Zag overal blauwwit vaix tb- ina.ui en
't wa- stille, zoo sülle. Had ie ze niks hoor
den. dan 't kwekken \an de puien in de
-Boten.
De kahijweg voor 't huis eu 'tpraatje
v,m 'I. Iickke unar de vo-m-denr lagen proper
en nieverau-t venoerde wat.
„Wie h daar?" riep meneer, dB bange
nier. sjuust onidat-ie geen uieuseh zag.
Teen bewoog een schaduw iu de portiek
'■o ineens «doop daar uit, iu de fel-biatiWc
klaail'- van 'I manelicht een witte gestalte,
'n piet rut met gescheurde kleereu en "n
IjJeek verpierewaaid gezicht dat d'-enmedig
mnhuog blikte.
„Wa-ftsdud fel?" krij sebte medam's stem
nUet,
Toen klonk 'I bevend en zacht van on
deren
,,'lc Ben ik 't medam."'1 1
't Was Natlelié.
liet is misschien niet ondBnstig hier
de vertaling Ie geven van enkeleZrmuvscjt*
Vlaa.'usehe woorden
ganipei's - - mast. waarop de vogels be
vestigd zijn die afgeschoten moeten wor
den.
]icnsjager -- sfjooper.
keunljes konijntjes.
staiririKmee herberg.
pcjlan as toch.
duts ---. sukkel, goedzak.
stuitje -- poosje.
DE REEK VAN DEN HOND.
Het gebruik van h«t uitstekend reukver
mogen van den lirmd bij de oj-j.oring van
misdadigers, schijnt uit de jongste tijden
zijn. "li to-di kenden r-M- d,- f,urle
Gri'-ken dit ai'bttMH Z i- er "'-n
«•hlllt,'iver d" sJiii'blff «lef di'-ivn" of
le land- of w! d" s\a'ei-li'-ieu f-limmei
zijn .'i, waarin <b eolg'-o !-■ M-iita!"» voor
komen. Koning Byjrbti- trof op <—a z'jum
reizen er;n hond aan. die hei lijk \un een
vernioorj'-n man Bowmkl". TBn liij vei
nam, dal de hond leed- drie dag--» ?oi.
der wd-el te iieni'm h'j ln-t lijk was ge-
hleven. liet hij den dood" begraven en Men
Imnd
veipBgon e" in zijn Z'Woiy meen-
men. Lenige dagen daarna Vwlid ecu v.a-
peii-rdiouwiiig plaais, waarbij de soldaieu
vombii «J<«» koning defileerden. He him 1.
die den kouing -. '-rgez'-lde. hiebl ze li jtait
\nnkehjk m-lig. M.uJj znoïra hij ffl-Br de
vi il.'j'iei.k'-n le o'-iat'-e 'l" uioordejn-iai.-
vat» zijn meester b'-ik'-nde, -pr -ng tiijwo-
d'-ild Jdalfrit'l Oj, b"iu 'ne; hi rr-;j keek
hij telken- naai- Dyninr- ."e. /.'-•> la' d--."'
eri zijn ge(,.!g er t.-nkmg P g m Iu- jjj
d'-n hr-gome-ii !e ko•-1--r -Z-j \---i.lcn g •-
V i- g.-n gc/'-lbij le'f 'ÏÉJei/1. k 1 srttf ot
ia enkele nauw ij/ingeu .tan ia !i h»
dat de -o!dal.-n !c-kciiM--e g •-*i-rl! w t
den.
Nog opvailend--!- i- led volg-mie. Li wa-
icioand d'-n tempel t.tu \e cu'apiu- Irin
pffigesln.pl n. had \an -Ie ziheren en gou
den \o o\ver| en is*di jertonieu wa; hij kou
dragen "li ha 1 ziel. uil rb» vr-eten ge-
maakf, zonder duur e--n men-ch te zijn ge
zien. Maar Kappui'U-, *b' hond,, die daar
de u lal» iii'-ld. zette den vluchtenden iem-
peltomer na (envijl geen d'U- fempelwach-
ler- nrhl -k
Op zón geblaf. De mover
kon hem mei -teenworpen litel wegjagen.
Ook den volgenden dag bleef tnj S-ieeds
in zijn nabijie-id. hein niet uit het oog
verliezend en fret voed-e! ver-madend. dat
de roover Item nv-wierp. Terwijl de mover
sliep, Maakte de hond uaa-l limn; ging
de man verder, dan volgde heul tb- hond.
Out moetic hij reiziger-, dun kwispelde hij
mol den -taart tegen hen. maar h!nflcd"n
roover aan en sprong op hem af. lh- terre
pelhewaarder-, die tof de vervolging na
ren overgegaan, vernamen dil v,m de lie
den, die zij tegenkwamen, die hun ooi.
omtrent klem en crouile vim d| n houd
inlichtte». Zij spoedden zich nu ooit. btutl
den den roover )>ij kimmnyoo ui eu hra< 1>
ten hem naar \thcm> (enig. Op jen ten«é?
t'jeht spiong de hond \o! vreugde en (tul-
venr b'*n uit. als ivkende hij zich ih» aao
houding vaij den roover lol eigen wo
dienste. De Alheners hesloten, dat <r n
hond op ko-len der -tad een bepa tltb- l.o
veeünid vn.'-der zon woolen -wm ei
dal den prie-lers zijn \eulere vrzoigiiu
al- taak werd npgedrag, n.
Vijgen- deze verhalen \ao BluHieloi
kei-de men du- in h"! oud" Athene reed
houden iu"! |igeii-t'hap}>ttu, die h««l u Ie
dage wmdci! g'Vorlii en a-mgekw eeki
honden, de- men it!- |-a!ili<-!ioïid ui! g<
luuikctj
ilEBK.V LA' Vl.EESCII VAN DE
STHEISYOGL.LS.
In Kaaplaiul is swb'rt ISV>5 i--ii ui'ge
hi'-ide Ps'll van -IruisvogcLs «nl-ta-iu. aai',
vankel» hoofdzakelijk voor de veeieu. Dam
dit een ni»-dyevend lieill'ijf lAeek, V "II 1
liet weidra eld'-is nav dying, vooral in Zuid
Amerika (Argentinië, enz.' en \u-ti»ii"
W'e'.dra hegmi men zich al te viagen. ui
er van de -trui-vogel- nog niet wat au
der- verliamlelijaars pik- te krijgen. Me»
begon met de eieren. Het -tl ni-v ijl je b-g'
zeer gmole eieren, die 11 'j K.G.
wegen
De/e eti'ton leveren, waiineoi zij gm-d
toebereid zijn, voedzame goed smakende
-pij/.en. Hel wit 11-1 strtii-eieren i- name
lijk Lu bet geel of den dooier buiteng-woor
sleik Olllwikkeld en ye-rhikt voor ''i'-r.-pij
zen. welke in geeuen deelt» bij die van
kippeneieren nrliier-tnnn. Duuroiili iveii i-
d" wijlje.-sl.t-uis een goed" leguigi-!. Zij
legt in d"U regel '25 tol 50, dir-li Uieliil
maat van 15 tot 50 eieivn je-r jaar. Ei
moeien echter voortdurend lol jnHmw-diul
worden afg'dioudentoch Ijeei'l Jitctj be
rekenr], dal bij do-Imatig voorfgezett l'W'lt
van elk w-ijlje nog cm) eiereniiiaséi waie
te winnen, gelijkstaande mol, die van GD"
kippeneieren. Ook, kan de -cliaai dig-ie
ren tot. verschillende doeleinden verwikt
en gebruikt worden. Waf led vlec-'-b dm
struisvogels la.'irefl, di! heeft een /eei mm
'genanten smaak en i.-, volguis i-emmig' n
vi-4 lekkerder dan dat van jomipten(bun
iiij is bet eva voedzaam en fei-i» rl mi J
als nu.dvBe-eb.
ZONLICHT AI.G OEN LES Ml 1)1)1-
De vulkeri-l' (lei oudheid W'i-'en, Welke
gezondmakeiide klacht bet zonnelit ht be
val. 1 lerodoln- lie-chrijft reeds, line Egyp
teuaieii. als ze een uiterlijke /,»-•! te hadden
in zandgnveven de gekMeitsdo plekk'-n aar
do zon bloot sleid' ii, en boe g.-'Bb! d<
zonnebaden bij de (invk"ii eo Itoioeim
waren, daarvan leggen de ge-.hnf'en vat:
de beroemdste yeiioe-lieereil ui! dien lijd
geluigerii- af.
Nalnurlijk steunde die gew-uoule enkel ij»
enaritig. Den nieiivven lijd bh-»* hel v;«r
liehouden. hei zonnelic.li! in zijn drie i;e
slanddeeleu te ontleden, u.i. de warmte
vormende, lirhl-fmitende en eijeniisclu-.
De eerste proeven inel dieren, waai uil
ten duidelijkste de opwekkende kracht van
zonlicht op hef dierlijk organisme bleek,
Janken wij aan den fran-du*» geneesheer
EhiaiJ-, Deze 14% ie ,-r.n, dat kikvor-
-■ hm' zi> h d«- t" teder ontwikkelen, hoo
i.j'-.-r ze aa» d" zonne-!r:uen woiden bio<>i-
g' -P»M, <-» 41 in li'l donker l'-vende die-
o» iiwijie» H'j Iwft, dat bij de/.e am-
',:l Bil ijle' aüeeu d" -tofw'i-setiug. maar
k de V,» i k/aatith' i'i van zenuwen ensjóo-
i-n d -o- bkiol-feliing aan 'Bze uit-tra-
.u«g bui'-j'.-ewf df) p-voiïb'id woidt.
Leo i« Br 'v eet. ii door rlieu invto-'M
-» iröMijko be.-tarddeelen in den vorm van
I-.*..mo led men-ebelijk lichaam ont-
i »kl,'-n word"n.
Lvctiecn- i- nitg'-numkf. dat door de •/,<"•»-
ii'-fiiïte, of liever door de J»--tfaJiug. g'-'iu-
ie','1" een zek'-p-n tijd door dat iiemel-
'i i I out iu, lx-: nnutti !do: •llicliaampj'-- bii den
ifii-tb '»v".i'"-;nt. terwijl omgi-kes-rd JWl-
cWduu - v'"ikiat'en dal in die sin-ken. waar
ite zon zich Hclé-ii achtereen schuil houdt,
Z', nvf de j-t iziger- ai- de iuin-etu-clic Ë«ki-
i£ ie.-k'e:e-ii van Muedarnio.-de ioorw-H.
de zon h.-ett Z'df- een ernsttgen in-
vbe-d „jt rb» vi-r-terking der iieendeieu, en
b'-l i- geert toeval, dat d" in m-nwigeoj
na- l'-vende diep z'H'vi-selien slechts een
g'-caaniL' rail k),-mklcen iiezittet). De ce-
v ichlig-i'g functie van de zonne-truten
-'■luiill bt'-r in bun jnuedif. reeds iiinuc»
'•etmge men ba' lerii'-n te doo.ten. zelfs ut
-lijm gehulde tub'vrkel-fm.rillen zipi aan drB
io-t onderworpen. Zelfs door vuil water
dringt deze werking van het heme'L ht
door. En zoo moet het on- ook .-m\v,T
niet, verwonderen, da! deze en andere-tgrk-:-
licbfbrome-u de huid tot op zek'-re dit-p e
do< rdriugeii, een feit, waarvan Fin-en hij
do iKvfiandeltng van lupu- lijder- op genta'r-
wijze gcbiuik beeft gemaakt.
De geneeskrachtige werking van liet na
tuur- en kuti-IJiehl hcni-t vwraJ in do
violeile en iiitia-vi"b-tt'> -fiab-n, welke Fin-
-en door een vernuftige leuzeiiconstructio
oji d<« ziek-' nb-k van liet lichaam vist sa-
iijen le Mengen. Hetzelfde gebruik wordt
voor long/.ieken van bet zonlicht gemaakt,
Eu niet aileiS long-, ook beentubeiculo-e
Sau (euenwom lig ,-le. lifs door invstraling'
V.m d<- zon 'gene'zcn worden, iets, waartegen
vn.cto-r ,-!>»'hls, en dan nog niet altijd «f*
d...-nde. hel (ijieiatie mes van den «duuifg
werd aangewend.
IBBI'DLN IX DIENST VAN JIET
BCIOLDXDEBZOEK f
Een 'i"i h'-laagii|k-te kwe-lie-, zvio niet
Ie g,-w e lilig-Ie van alle, in zake hel en-
dei/',"k der iVuij-tieken. i- die v;ut de
W»i o uwideBn der e\pe itic. Gelijk be-
i,( 1,4, -ah-re.-i Amnnd-en zijn laai-b- groolu
.inn- o ,k fbtaraau !<r\ dal hij "hij zijn
/uaip-r »!iei- over e.-n ftot/ienlijk getal Iv--
kim teuiden ■-.-lukken kon, lie niet
L-.'ii Biet)-' hen.
lie niet al
leen o ereti-i iien, maar vA de levens-
nniiii i'-n en >b- je.'-iige vvclen-rhappelijkö
kiui e11 wei de ij-velden naar de Zuid-
I Be.den tcklen.
In e, n ari-kei in „Scrihneis Magazine"
I.e-p, ik l'ridj.-f .Van-en nu O. a. ook do
ime.i uj'.lieid, om ij-lieren in dien«t van
het l'o ■imi'iet/o. k ie gelnuik'-n. ..Kajtilein
\iMinii-eu," -dirijll hij. „overwoog eens
(tel plan ',]-!>•»•'voor dit doe! le lateu
.i!iii ti'en en ji Tnad-la.igde daarover mvit
den In-kende» iiageui)e<k lelbSburg. Dczo
el'kla.l I li'* hei voor zeer wel mogelijk en
begun i'ok iedeida.id eenigc iRen voor
di'/cij dieii-l al 1" richten. Voor zoover mij
in kond i», moei hem dit ook tot op zc-
Imio li.» iglo gelukt zijn. Tot oog toe is
evenwel gi en pi geijieniirig in de Booi-trekcri
ged.rm, M'»«| indien het vvrkelijk mogelijk
wa - den poolheer al- trekdier at Ie ricli-
t*nzou tuj na'uur!ijk de meest ideale hel
per voor hel l'onlonder/oek zijn. Zijn
kon-W en uithondiugsvermogen zijn buiten
gewoon. Hij kan. evenals de hond, van
■ge. on-en "eid voedsel leven, is beier dan
de bond in staal, liet geruimert tijd zon
der voedsel uil I" honden, en zijn krath-
f#'U lol hei niletsl" jl) (e rjiannen."
Niellemltt o PI"'ld Naiiscn bet bezwaar,
dal hel moeilijk zon zijn den ij-liecr voor
dergelijke doeleinden te gebruiken. 11 ij is
w eli-waai aan de Xfioisehe omstandigheden
imy veel heter aangepast dan de Eskimo-
ouden. mBr deze overtreffen hen niet al
leen in ver-fa,'id. maar hun ras is eeuwen-
•any aan lel samenleven en samen wc rkgn
Hiel Oieu-i 11e11 geW') ill, ZOiKiat zij ia hun
vei lirliliiigen volkomen betrouwbaar zijn.
Ln daar komt hel vooral Op aan.
ANECDOTEN.
.L'ifiije zal onhmg-t in do tram on te-
gei.ov er hem had een oudt-soldaat plaats
genomen, wiens horst vol jnedailk'3 Jiiiig.
Jantje keek Jang ernstig naar hem en de
niedaiRes. eu lei feu laatste tot zij», moeder:
..Mama, vvaaimn ilra.agf die man al zijn
g'ld Oji f/ijii jas? ffc-eft Ilij geen zakken?"-
Beo I, er. die niet bot minste verstand
vu o den jkmdbuuw liaxl, werd eens gevraagd
hm veel melk ecu koe dagelijks gaf.
Ilij begricp, dat liij het rechte antwoord
loe-t schuldig blijven en traditie er zich
na I "CII ,li.st uil le redden door te /.eggen:
.Pat hnnyl »if van den aibUi.nd van do
nan-.te pomp."
\V)!iv puim bil Ier liuilendo van sclmol
-bui-, '.AlSler," snikte hij, „ik vvil nu
voorlaau nkd meer mijn te'St doen om
goed le zijn."
„Maai kind, waarom niet?" vroeg zijn
Hijic.ler verschrikt..
„Ui. hi!" snikte Wiliy, „Ik was van»
k.ng op school, en ik - ik zag. dut Ja,n Smid
tv4i speld in den stoet van den meester stak,
ell om - - ouulat ik nn-l, wilde, dat meester op