De oorlog.
er" Jaargang.
Donderdag 10 September 1914
No. 14626
PEGGY HARPER'S SUCCES.
As
Kennisgeving.
BÜHWLAm
Be'strijd in Frankrijk.
De Duitschers in Belgie.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs (per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fi. 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen borden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgfend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
1 Bureau: Lange Haven No. 14.1 (hoek Korte Haven.)
Prijs der 'Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamd© kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie^, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, ach a de of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
Gezien het verzoek van de N. V. CORN.
SWARTïOUW's GONSTUCT1EW ERE
PLAATSEN EN MACHINEFABRIEK, om
vergunning om de beweegkracht in .haar
fabriek, gelegen aan de Havenstraat no. 3,
kadaster Sectie N no. 252, zijnde een zuig
gasmotor van 40 P.K. te wijzigen in twee
electro moto ren van 10 P.K. elk en een van
2/5 P.K.
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Doen te welen
dat voormeld verzoek met de bijlagen
op do scereuxrie der gemeente is ter vi
sie gelegd;
dat op Donderdag den 24on September
as., des voormiddags ten 11 Vs ure, ten
raadhulze gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen hot toestaan van dat
verzoek i.n te brengen en die mondeling
of schriftelijk toe te lichten;
dat gedurende drie dagen vóór liet
tijdstip hierboven genoemd, op de secre
tarie der gemeente, van do seiiriflurcjiij,
die ter zake mochten zijn ingekomen, ken
nis kan worden geomen; en
dat volgens de beslaande jurisprudentks
niet tot beroep pp een beslissing ingevolge
de Hinderwet gerechtigd zijn zij, die niet
overeenkomstig art. 7 dier Wat Noor liet
Gemeentebestuur of een of meer zijner
leden zijn versohencm, ts;n einde hun be
zwaren mondeling toe te lichten.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het lichoort, den lOen September 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 10 Sopt. 1914.
Eenige beslissing in de geweldige 'wor
steling tusschen Parijs en de Vogeczen is
nog niet gevallen. Wel moeien cr volgens
de Fransclie en Enjgelsche berichten de
bondgen,ooten eenige voordeden hebben be
haald, echter niet in die Inato, dat van
een beslissend© verandering in den stand
van zaken sprake is.
Roman naai- het Engelseh van
LEONARD MERRICK.
28)
„Nelson, gedraag je mou asjeblieft fatsoen
lijk 1" verzocht ze, lil hond en hijgend voor
de stoep van den schouwburg aangeland,
„Mogen wc binnengaan?" vroeg ze liaasLig
aan den bureaulist, „we zijn van de Groo
te." Het oponthoud, terwijl hun kaartjes
werden onderworpen aan liet oordeel van
den theateragent en den administrateur
heide heeren waren in de koffiekamer
stelde hun geduld op een ondraaglijke proef.
De laatste acte was dan ook al voor twee
derde afgespeeld, toen de laatkomers zacht
jes oen loge binnenslopen om er tvvco ieego
stoelen op een zeer lastige plaats te ont
dekken, die ze, zonder iemand te storen,
moesten bereiken.
De lichten in de zaal brandden huig,
maar Peggy kon toch duidelijk onderschei
den, dat stalles en parterre eivol zaten,
en een paar seconden later, Vbrtekle haar
een kletterend, oorverdoorend applaus ho
ven haar hoofd, dat ook de galerij dicht
bezet was. Ze had een heerlijk trotsch ge
voel over haar engagement, toen Nelson
haar aanstootte cn toefluisterde: „Wat een
zaal vol 1"
Haar herinneringen van het manuscript
waren te verward, dan dat ze de situatie
op liet tooneel dadelijk begreep, maar toen
oen der spelers uitriep: „De Kolonel komt
De punten, waar de geallieerden altijd
volgcns"liim eigen opgaven terrein win-
non, zijn twee in getal. Vooreerst in de
onmiddellijke nabijheid van Parijs, bij de
rivier de Ourcq en liet kleine stroompje
de Petit Motin, en voorts meer naar het
centrum, tusschen Yitry en het 25 kilome- j
ter Oostelijker gelegen Sermaise. Op üezq
laatste linie stonden do Duitschors aan van- j
kei ijk aan de Zuidzijde van (ie 'Manie. Zij
konden het daar echter niet uithouden en
werden door de Engelschen genoodzaakt
over die rivier terug te trekken. Ook aan de
Ourcq staan Engelschen. Het hulpleger der
bondgenooten van overzee schijnt zich hier
flink te weren.
Een minder gunstig toeken is, dat van
do linie MontmirailSompuise (ongeveer
tusschen Parijs en Vitryj slechts gezegd
wordt, dat geen van heide partijen veld
won. In don mond der Fransehen, zoo
licht geneigd -eigen succes aan te dikken,
beteekent dat wellicht iets voor hen on-
gunsligers. En de hier bedoelde linie be
hoort mode tot het centrum, en wel tot
die punten, welke door de Duitschers waren
uitgekozen om een wig tusschen de Fran
sclie legers te drijven, cn hen zoo mogelijk
in tweeën Ie verdoelen.
Een gistermiddag om drie uur te Parijs
uitgegeven officieel communiqué geeft nog
de volgende bijzonderheden
De toestand aan onzen linkervleugel
blijft bevredigend, ofschoon de Duitscheis
daar versterkingen hebben gekregen. De
vijand wijkt terug voor het Engel-die leger.
In het centrum rukken wij langzaam maar
overal vooruit.
Op enzen rechtervleugel heeft de
vijand geen aanval gedaan op de verster
kingen van Nancy.
In de Vogezen en den Elzas geen veran
dering.
LONDEN, 9 Sept. De sD.iily Mail" meldt,
dat de Duitschers het beleg van Betfon
hebben opgegeven. De 150.000 mandie
onlangs uit liet Zwarte Woud naar Belfort
gekomen waren, zijn naar het Noorden ge
zonden om er de troepen te gaan ver
vangen die naar de Russische grens zijn
vertrokken. Er blijven nu nog slechts 40 000
Duitsche reservisten in den Elzas.
't Verhaal van een F rans oh
sergeant.
Een aantal Franscho soldalen, die in de
jongste gevechten in den omtrek van Mcaux
en Colommiers gewond werden, kwamen
gisteren te Parijs aan. Een sergeant ver
telde, blijkens een Ileutertelegram, belang
wekkende bijzonderheden over het gevecht,
waarin hij gewond werd:
„Wij vervolgden over negentien mijlen
tiwee 'Duitsche regimenten, die .gesteund
werden door cavalerie en artillerie. Ge
durende den haastigen terugtocht werd geen
enkel schot getost door de Duitschers, ter
wijl do Franschen een hovig vuur onder
hielden, dat. den vijand decimeerde. Wij
slaagden er ih een gedeelte der Duitsche
colonne te isoiceron cn namen zeven fca-
nonnen, tvvco mitrailleurs en 'tal van ge
vangenen. Een hunner was oen infanleric-
tcrug!" wist ze, dat ze Galbraith zou zien
verschijnen. Onmiddellijk daarop werd zo
zich vaag bewust van verschillen® bewe
gingen van ontsteltenis onder do toeschou
wers om hen heen, cn bijna in 't zelfde
oogenblik schrikte ze van een niet geheel
verstaanbaar, maar spottend geroep van het
schellinkje, toen Galbraith met langzame
en onzekere passen optrad. Met één oogop
slag zag Peggy, dat de weloverwogen gang
cn houding van den ervaren acteur hier
dronkenschap trachtten te verbergen. Zijn
woorden kwamen verward lot haar, als
door een bcklennnenden nevel. Hoongelach
van de galerij hegroetLe zijn onsamenhan
gend gestamel. Ze hield haar adem in en
merkte, dal de andere spelers stonden te
„flansen", zonder op hun wachtwoorden
te letten, alle krachten inspannend om lu-t
slot der droevige scène te verhaasten. Hoe
kort deze ook was, kwam ze Peggy toch
eindeloos voor, en toen „de Kolonel" af
ging, gaf de engelenbak door een schol go-
fluit haar instemming met zijn verdwijnen
tc kennen.
„Dat heb je 'r nu van, als je een
vriend voort helpt!" zei Peggy met een
snik, terwijl ze zich bevend tot Nelson
keerde. Haar gezicht was zoo wit, dat hij
er van schrikte. De eerste ©ogenblikken
was bij bijna even ontsteld geweest als
zij, maar zijn schrik was spoedig in een
aanvechting tot lachen overgegaan; van
Peggy's standpunt had hij 't voorval niet
beschouwd. Nu echter, haar ontroering zien
de, trachtte hij even verontwaardigd te
kijken als zij en klopte hij haar troos
tend op den arm.
Als Peggy Ross zelf was geweest, had ze
niet woedender kunnen wezen; ze beefde
sergeant, die wat Fransch sprak, en die
erkende, dat de manschappen bijna geen
ammunitie meer hadden, en het hevel kre
gen er zuinig mee te zijn.
Een gewonde officier telde 600 lijken in
een loopgraaf.
De Duitsche troepenmacht, die hier, na
twee dagen gestreden te hebben, wor'd te
ruggedreven, bestond uit twee legerkorp
sen. Zij leed ontzettende verliezen.
De officier bevestigde de medcdecling van
den sergeant over het gebrek aan ammu
nitie der Duitschers, cn zeddo> dat zij zeer
vermoeid schenen."
De opinie van een Engelseh
oorlogscorrespondent
De oorlogs-eorrespondcnl van de „Daily
Telegraph" in Frankrijk meent op de vol
gende wijze de onverwachte verandering,
in de taktiek der Duitschers te kunnen
verklaren
„Acht dagen geleden, toen ik mij te
Amiens bevond, juist toen het door do
troepen der geallieerden ontruimd zou wor
den, werd overtuigend aangetoond, dat onze
gevechtslinie sterker gesteund moest wor
den, of alle hoop om een vijandelijke rush
naar de forten van Parijs te .heietter moest
worden opgegeven. De overweldigende troe
penmacht achter de voorhoede van don
Duitscheis rechtervleugel zou dan ook reeds
zijn doorgebroken, ware dit niet belet door
hel standhouden der Engelschen daar tor
plaatse en het behendig han toeren van de
gansrne legermacht door Sir John French.
De aanzienlijke versterking van de strijd
macht der geallieerden maakte oen herzie
ning van het Duitsche plan van aanval
noodzakelijk. Dit is do meening van alle
militaire autoriteiten, met wie ik sprak.
Op hetzelfde oogenblik, dat er mogelijk
heid zou bestaan op een krachtige poging
om door de noord olijke Parijschc forten
heen te dringen, en door de betrekkelijk
zwak veixledigde linie ten westen uer hoofd
stad, zwenkte de vijand naar het oosten,
af, bevreesd dat een terugwijking in het
noorden, de veiligheid in gevaar zou kun
nen brengen van de troepen, die hij aan
z'ijn rechtervleugel in het vuur zond.
Er was nog een andere reden, krachti
ger noig dan de vrees voor zijn vleugel.
Indien de vijand, door zich met al zijn
gewicht op oen deel der geallieerden te
weipen, hun linie kon verbreken, keert ma
ken, en achtereenvolgens Ac twee leger-
hclften kon verslaan, dim zou hij onmid
dellijk de waaide van do door do geallieer
den ontvangen versterkingen tot nul redu-
ceorcn.
"Dit was hel uitgekozen plan en hot wordt
thans ten uitvoer gelogd. (De brief -van
den correspondent dateert van '6 Septem
ber.) Voor het oogenblik Parijs verwaar-
Ioozend, zijn de Duitschers het land bin
nengedrongen, juist ten westen van don
heuvelketen, bekend als hel Woud van "Ar-
alsof haar persoonlijk een beleediging was
aangedaan. Geërgerd dal het juist zoo tref
fen moest, wcnsehlc ze dat Nelson Tat-
ham's stuk maar den vorigen of den vol
genden avond was gaan zien. Ze had cr
zich al op gespitst, dat hij de overige leden
van hun gezelschap zou vertellen, hoe ge
weid ig het stuk insloeg en nu moest Gal
braith juist dezen ecnen avond uitkiezen,
om den boel in de war te sturen. Niet
in staal verder eenige aandacht te wijden
aan de rest van 't bedrijf, had ze slechts
oog voor de houding ran Ross, toen het
gordijn viel; en op straat, onder de saaie
wandeling terug, kwam ze telkens weer te
rug op haar vergoelijkende bewering, dat
het wiel aan "t stuk lag. „Ze verslon
den het stuk alleen Galbrailh lachten
ze uit t
Voor 't eerst van haar leven verlangde
zo er naar Tatham te schrijven. Dadelijk,
den volgenden dag, stuurde ze hem 'een
brief, waarin ze zoo'n sterk gekleurd beeld
gat van Galbraith's toestand, 'dat hij V.ich
verbaasd en teleurgesteld afvroeg, hoe do
man het nog tot de vierde acte had lam
ncn brengen. Yan den on gelukkigen zon
daar zelf hoorde hij niets, en om niet nog
meer vernederende dingen van hem te ver
nomen, stelde hij ook geen onderzoek in,
maar uil het provinciale overzicht in een
(Ier tooneelhladen, (Lat hij toch uit belang
stelling eens inkeek, zag hij kort daarop,
dat ,,de rol van Kolonel Forrester voortref
felijk werd vertolkt door "den heer Lionel
Stall."
De ontslagen acteur liet zich niet meer
in Berner Street zien. Of hij weer in Lon
den was, maar niet durfde aankomen, öf
hij een wanhopig bestaan leidde in een Uer
gonne, en zij zijn Parijs zoo dicht gena
derd, dat zij er slechts 50 kilometer afstaan,
en wel bij La Fcrtó-sous-Jouarre, aan de
Marne gelegen. Dit is officieel gemeld, maar
ik kan beslist getuigen, dat de vijand zelfs
nog verder zuidwaarts is gedrongen. Op
Zaterdagavond kwamen Britsdie en Duit
sche patrouilles niet elkaar in contact in
het departement de l'Aube, en in een korte
sdiermutseling stoeg een afdeeling van onze
cavalerie den vijand af hij Nogent-sur-Seine.
Do Duitschers bereikten daarna Troyc, op
ongeveer 25 kilometer zuid-oostelijk van
Nogent
■Of zij hun vüornaarns'ten aanval zullen
ondernemen op de Franscli-Engelsche strijd
macht tusschen hen zalven en Parijs, dan
wel of zij zuid-westwaarts van Reims zul
len oprukken om te trachten het Fransclie
oostelijke leger te omsingelen, liangt af van
liet welslagen hunner doorliraak-heweging.
Alaar welk alternatief hij ook kiest
do vijand heefl een ontzaglijke taak te ver
richten. Parijs valt 'zoo spoedig niet, zoo
verzekeren mij militaire autoriteiten. Enter-
wijl het schijnt dat de groote veldslag voor
namelijk in de departementen van Aub>.
en Marne zal plaats vinden, blijven de
Franschen zich in de beschermende linie
rondom het noorden van Parijs handha
ven.
Het gros der Engelsche troepen staat ten
Oosten van Parijs. Zijn opstelling deel ik
natuurlijk niet mede, maar de manschap
pen zijn in goeden vorm. Hun vliegtuigpark
is mauifiek ingericht, en de auto' transport-
ooionnes, die met verwonderlijke nimmer
falende regelmaat, voedsel en oorlogsbe
hoeften aanvoelden, zijn intact en in de
beste conditie.
Het oostelijke Fransclie leger is reeds
dagenlang in aolie, on als de Duitschers niet
zoo verbazend sterk in aantal waren, zou
den zij in ernstig gevaar verkeerew. Het is
mij liekend, dat een Fransche infanteriebri
gade drie dagen aan oen stuk hoeft gemar
cheerd, met een paar rustpoozen van slechts
een uur.
Van den rechtervleugel der Duitschers,
hoe groot zijn gevcchtswaarete ook nu nog
moge zijn, kan gezegd worden, dat hij over
vermoeid is door de buitengewoon zWaro
taak, die ca- nu reeds dagenlang van gevergd
wordt. Do manschappen zijn ook langza
merhand gaan inzien, dat zij nu niet be
paald een „militaire wandeling" onderne
men, «naar iedere schrede voorwaarts ten
koste van ongehoorde inspanning en vree-
selijke verliezen moeten koopen. En in
plaats van oen leger, dat meende, in wei
nige weken, frisch en wel, "den oorlog te
hebben heslist in eigen voordeel, bobben
wij thans troepen tegenover ons, uitgeput
door langdurige, geforceerde tnarsoheri on.
op 't punt hunner onoverwinnelijkheid eeni
ge illusies armer."
goedkoopc „artisLenpensions" van Liverpool
of Manchestor, of dat hot werkhuis zich
over hem ontfermd had, wist Tatham in
de verste verte niet te zeggen. 'M enigen.
Zaterdagnamiddag liep hij het Strand eens
door, in de hoop iets omtrent hem te we
ten to komen, doch op die wandelingen
zag hij maar éénmaal een kennis, en hij
was blij dat hun oogen elkaar niet ontmoet
ten. Elsie Lane ging, juist toen hij aan
kwam, de deur van een bemiddelingsbureau
binnen. Hot meisje met de rustige-, be
schaafde stem, dat hem altijd do hui,se
lijke omgeving van een predikantsgezin voor
den geest riep, was opgeverfd als oen pro
stituee. Dien gohcclen verderen dag kon
hij dal el lei uiige gezicht niet van zich af
zotten; 't had hem diep en pijnlijk getrof
fen, en maandenlang wekte de herinnering
aan do ontzettende verandering in haar
uiterlijk somberder gedachten hij hem op,
dan zelfs het verval van Galbraith.
Intusschen zagen de theater-agenten in
de provinciesteden de komst van „Londen
Binnenste Buiten" met zoo vurige finan
cieele belangstelling tegemoet, dat Log.uï
Ross plan begon te maken voor het for-
meeren ran een tweeden troep om hef stuk
te spelen, cn dringende brieven met „spoed,
s. v. p. onmiddellijk doorzenden", hereik-
ten Tatham van allerlei acteurs en nctri-
pes, met wie hij wel eens vroeger in één
gezelschap was geweest, en van vele an
deren, van wier bestaan hij nooit te vo
pen gehoord had. Ze smeekten om oen en
gagement, of klopten bij hem aan om on
derstand. De kLerk, die zijn stuk voor vijf
tien pond verkocht had, werd geacht „een
helpende hand te kunnen uitstoken naar zijn
minder bevoorrechte mede-arliston, nu hij
Waarom Manonvillcrs va 1-
len moest
Belangrijk is zoo zegt de ..Deutsche
Tageszeihing" de val van het sperfort
hij Manonvillcrs, dat als liet beste en meest
moderne sperfort van de wereld was aan
geschreven. Bij de beschieting van dit foil
werkte een omstandigheid mede, die ook
vóór tien jaren in dc zeeslag van Ts-o-es-ima
werd opgemerkt Door het vuren der
Duitsche kanonnen werden de luchttoevoer-
kokers stuk geschoten en de vergiftige pas
ser der ontploffende! granaten maakten 't
ademhalen onmogelijk, zoodal het fort wel
moest kapiluleeron, omdat do bezetting
dreigde tc stikken.
O n d e r s c li e i d i n g.
Dc Duitsche keizer heeft aan generaal
Hindenburg de orde pour 1c mérite ver
leend.
E en IR el g i s e h tomm u n i q u
Yan officieele zijde werd ghtoren toiAnt
werpen bet \oilgende hekend gemaakt:
De Duit-dier--, die verleden nacht in de
olnistreken (van Geul waren, zijn heden
zuidwaarts getrokken, hun buit mede
nemend. Onderweg hebben zij nog eenige
Winkels in de omstreken van Melden gei
plnndml. Andere troepen uil de nchlinsj
van Sotleghem begaven zir.h naar de om
streken van Rionsse. Zij schijnen nnarPrnnkf-
rijk 'te gaan.
He Belgische troepen zijn niet. werkeloos
gebleven. In de omstreken van Antwerpen
werden door hen 300 Ihiü-Miieix krijgs
gevangen gemaakt.
D|C l Oios thuid.
Een correspondent van dc „N. K. ft.",
die dwars door de Du its olie on Relgischo
gcvcehtlLniex van iRmssel via Antwerpen
lo Roosendaal is aangekomen, seinde gisten-
futond vatl daar:
Maandag is liet geveeld bij Melle onbe
slist gebleven. Een |R|c'lgLsc-li kanjon ont
plofte iliij het terugrijden; vier man zijn
gedood. Antwerpen wordt goed verdedigd
en er wordt hard gtowprkl om de fort m, ,te
versterken. Vandaag waren alle auto's ge
require© rd en «r was veel troepenbeweging,
fin (Bjrussd zijn 1500 Duitsche matrozen
aangekomen, die gebruikt wo-rdeti als Ikv
zetüngslrojcpen, t
i 'Nabij A ut werpen.
Mon meldt ons uit Putte (N.fR)):
in hel lRplgische deel van liet dorp Putte
zijn in den lonj»- dor haalNto twee weken
een zeer groot, aantal huizen verwijderd
door middel van dynamiet, doch hoofdzake
lijk door slpnping. Tol nu Ine waren het
Vofinil de fraaie zomerwoningen buiten
do kom van lift. dorp; sedert, eenige dagen
echter ook do huizen langs den grooien
weg waur.ia.il ook het Nederlandsehe dorp
gelegen is. (lisleten is weer een belangrijk
zirh als gezocht looneelschrijver, in zoo
grooten voorspoed mocld verheugen".
VIJFDE HOOFDSTUK.
Op oen triesten herfstmiddag, den eer
sten dag van zijn jaarlijksche vacantie,
stapte een Londonschc klerk uit oen derde
klasse coupé op liet perron van een der
laatste steden in het koninkrijk, die een
met rede begaafde Londenaar ooit. voor zijn
vacantie zou uitkiezen. Toen hij van het
station afkomende, een kijkje van de nuch
ter leeJijko plaats kreeg, rees opeens zijn
kindertijd voor hem op en kwam de geest
van een periode, die oneindig ver achter
hem scheen te liggen zonder de gering
ste ho-op ooit weer Lot liet leven 'te zullen
worden opgewekt op de sombere at
mosfeer aangedreven om hem te verwel
komen; zijn stemming als door een liefkoo-
zing opheffend. Een en ander bewijst, dat
Christopher Tatham geen redelijk denkend
Londenaar was in de oogen <ler vers Lan
delijke meerderheid. Er komen echter in
een mensehenkivcn oogen blikken voor,
waarin hot bezit van een temperament oen
genot verschaft, dat geen banksaldo lleru
ooit verschaffen kan, en hoe be'acheiijk het
ook klinken moge, dat een slecht gepla
veide en Afzonder vuile Higbt-Street en
hooge schoorsteen-en, die hun roek uitbraak
ten in een somber betrokken lucht, emoties
konden wekken, voelde deze plezieiTeiziger
zich toch meer door dil gezicht getroffen,
dan wanneer hij een week lang in 'tvroo-
lijke Ostein]© zon hebben doorgebracht.
(Wordt vervolgd)..