De oorlog.
61"" Jaargang.
Dinsdag 15 September 1914
No. 14630
PEGGY HARPER'S SUCCES.
Kennisgeving.
BUITENLAND.
De Bnitscïiers in België.
DAMSCH
COURANT.
Deze courant verschijnt d a ge 1 ijk s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen £1. 1.25, franco
per post fl. I.ö5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen v?or den dagelijks aangenomen.
Advertcntiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 111 (hoek Korte Haven.)
Prijs der 'Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie hij yoorui the laling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kannrn veroorzaken.
Burgemeester en "Wethouders van Schie
dam;
Gelet op de bepalingen der Ihndmvot;
Brengen ter algcmeene kennis, dat op he
den vergunning is verleend aan:
le. do N.Y, Maatichappij „Hydioleo" tol
het uitbreiden barer fabriek in het pand,
staande Buiten havenweg 50, kadaster Sec
tic L nos. 2150 en 2158, door hijplaatsing
van twee gebouw'jes, waarin e«n elec
tromotor van o P.K.;
2c. do Ncderland-jdxe Klinknagelfabriek
tot het oprichten 'van een fabr.ek van klink
nagels en kleine ijzerwaren op het pcicecl
aan de Havenstraat, kadaster Sectie N nn.
253, gedreven door '2 electron)o'.oren van
respectievelijk 50 en 75 P.K.
Schiedam, 14 September 1914.
Burgt meester en FT ei houders voornoemd,
M. L. IION N ER LA GE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Schiedam, 13 Sept. 1914j
De terugtocht der D u i t-
scliers.
De terugtocht van het Duilsche leger in
Frankrijk wordt voortgezet en beeft zich in
vrijwel over hel gchedo front uitgebreall
En wat tot dusver onverklaarbaar scheen
in dezen paniekaehligen, terugtocht, begint
tegelijkertijd een weinig te worden, opgehel
derd. Merkwaardig is daarbij, «lat hot be
gin van dit alles reeds tien dagen, ■geleden
is voorgevallen, en dat de terugtocht die
weldra in een vlucht zou ontaarden,, reeds
8 September is aangevangen.
De gebeurtenissen dor laatste dagen ra-
gaande komt het ,,Vad." tot de volgende
conclusies:
Von Kluck, dio hij Charleroi en Lil li"
zulk een groote rol iiad gespeeld, en die
mot zijn leger op den rechtervleugel van
het Duilsche front stond, heeft getracht,
den tegenover hem staanden, linkervleugel
van het leger der bondgenooten. van het
overige deel af te snijden. Hij nam daarte»
zijn toevlucht tot twee middelen, n.l. lediet
drijven van een sterke troepenmacht lus
schen Parijs en den linkervleugel der Fran-
schen, en 2e het maken van. oen omtrek
kende beweging tegen, den door hem blijk
baar zwak geaehten rechtervleugel, via de
stad Coulommiers, ongeveer 55 K.M. te,n
Roman naar het Engclseh van
LEONARD MERRICK.
32)
Neen, Tatbam had geen lust nog mee
naar binnen to gaan. Mot loomo schreden
stapte hij door naar King Street, overwegen)
de of er oenige grond voor waarheid in
Ross' bewering kon liggen en te laat in
ziende, dat hot wijzer zou geweest zijn,
als hij zijn melodrama onder een pseu
doniem geschreven had. Maar wie kon heb
ben verwacht, dat het ding zo» algemeen
bekend zou worden 1 „Do trotsche schrijver"
was 'hij dien morgen genoemd, en nu, van
avond, moed hij hooren, dat hot hein waar
schijnlijk zijn heelo verdere lovon in den
weg zou staan. Weer kwam hein zijn scherp
antwoord aan het meisje voor den geest,
en terwijl' hij zijn avondboterham at,
wenschte hij opnieuw zijn briefje niet ver
zonden te hebben. Natuurlijk moest ze hom
■wol onder de .krachten rekenen, d:e do
ramp over haar hadden gebracht; in ieder
geval nam ze natuuilijk als vanzelf sprekend
aan, dat hij er zïdh in verkneuterd had.
Zo zouden elkaar wol nooit ontmoeten.
In zijn verbeelding' za.g hij haar als oen
armelijk ouderwetse!» juffrouwtje, met een
'bril op, maar het hinderde hem tocih, dat
er ergens op de wereld oen gebrild oudoi1-
wetsdh juffrouwtje rondliep, dat met niin-
U. van Parijs. Ter linker- en. ter 'rechter
zijde lusschen zijn omtrekkende troepen,
ingeknepen, zou do Fransche linkervleugel
tegenover zich vi aden. do sterke reserves,
die hij tegenover hen aan, de Ourcq ach
terliet, en Lusschen dezo drie groepen, die
hen in een levendion ring zouden inslui
ten, zou dat gedeelte van het Fransche
leger het lot van het leger voor Sédan
in 1870 ondergaan,, mot dit onderscheid,
dat het niet in een, vesting zou worden ge
drongen, maar buiten, de muren van Parijs
omsingeld en gevangen 'genomteia of ver
nietigd.
Maar Von Kluck misrekende zich. Do
ITanseheu bij Parijs weken u ie t, en naai
de zijde van 'Coulommiers vond hij het
fiont dos vijands versterkt door Engel scha
troepen, welker aanwezigheid hij daar nïot
vermoedde.
Wat verder gebeurd is, schijnt (want
zekerheid hebben wij nog niet) ais volgt te
kunnen worden weergegeven. Toen nu, te
midden van het laaie verzet der Fianschen
hij Parijs en den onverwacht krachtiger! te
genstand der Engelschen naar de zijde van
Coulommiers, het Fransch-Engelsche cen
trum nog kracht genoeg bleek te bezitten
om 1 on Kluck's reserves aan de Ouictj aan
le vallen, werd lot den terugtocht beslo
ten.
Welken indruk dit hevel gemaakt hoeft
op de Duilsche 'troepen, die lot dusver
slechts aan zegevierend vooiwaarts g;ui.n
gewend waren, laat zich denken. Is dit de
oorzaak geweest, waarom de tprugtoclit al
spoedig een vlucht 'en naar het schijnt
vervolgens een paniek werd, die zich mede
deelde aan de andere legers, eerst aan dat
van Von Bulow, daarna aan da,t van Von
.Hausscli, vervolgens aan dat van den kioon-
prin van Würtemh'urg?
Het leger van Von Biilow schijnt het
bonst, en wel aan de Aisne, tot staan
to zijn gebracht, waarschijnlijk na het ont
vangen van versterkingen uit de door Bui t-
schc troepen bezette steden in Noordj-Frank:-
rijk cn misschien ook uit België. Hij heeft
daar getracht, de geallieerden tegen te hou
den, maar niettemin gelukte het dezen de
rivier over te trekken, iets waarin ook
do links en rechts van hen ageerenda
Franse)i Engelsehc troepen slaagden.
Thans is -ook de Duilsche kroonprins,
wiens leger in de streek tusschcn Verdun
cn Toul ageerde, en die het langst stand
hield, teruggeslagen. Zijn hoofdkwartier,
gevestigd te St. Ménéhould, ten Z.W. van
Verdun, is overgebracht naar Montfaucon^
ten N.W. van die plaats.
Meer Zuidwaarts in do streek van Nancy
is volgens een der telegrammen van dezen
nacht het grondgebied van Frankrijk tot
aan do Vogezen toe geheel <loor de Duit
schers ontruimd.
U j t 1' r a. n s the c n Engels c li o li r e> n.
Jlet gistermiddag drie uur te Parijs uit
gegeven officieele communiqué geeft de
volgende overzicht van den stand op het
uo rings terrein:
Op den westelijken vleugel hebben de
achting mm'hem dacht. Nog eens schrijven
en zijn spijl betuigen over 't gebeurde,?
Maar dan beging iiij misschien opnieuw
oen grove fout.
ïlet toeval wilde, dat juffrouw Moore op
do zitkamer vlak boven zijn hoofd, „mot
minachting aan hom dacht". En zij be
treurde evenzeer haar sarcastische cpliek,
zoo lm,as tig neergepend in antwoord op
zijn schrijven. Zulk een afdoende berisping
had ze niet kunnen voorzien, of ze zou
het er hij gelaten hebben. Nu evenwel,
nu haar straf zeker.onder de Looneclisten
hekend was, begreep ze dat de man zou
spotlachen over haar scherpheid; hij kon
zich dat leedvermaak veroorloven. Voor
do zoovueKte maal bejammerde ze het,
aan haar bittere opwelling te hebben toef-
gegeven. Daarna trachtte ze voor de z.oc^
voelde maal de hoeren Christopher Tatham,
Picton cn Judd uit haar geest te bannen,
on vroeg' ze zich af, wat haar nu te doen
stond. 1
Naar huis gaan? Verwijtingen had zeer
niet te vrcezen; zo zouden allen de harte
Iijkhoid zelve zijn. In iuiar verbeelding zag
ze den half humoristische» glimlach van
haar vader al, voelde ze zijn arm om haar
middel, hoorde ,ze het koor van sympathie
cn verontwaardiging, dat uit de monden
der zusjes opsteeg. Neon, in den inliemen
familiekring zou ze niet bespot of gemini-
acht worden, als ze haar domme handel
wijze opbiechtte. Maar terwijl ze naar de
krullen in het haardje zat tc storen, keek
Thocdosia verder dan het troostend oogen-
blik van haar thuiskomst, mot het veront
waardigde koer; zc dacht aan de finani-
Duitschers hun verdedigingslinie moeten ver
laten, die zij hadden gereed gemaakt 1 en
noorden van de rivier de Aisne,„tu«sehe»
Compiègne en Scissons. Hun afdeelingen
te Amiens trokken terug op Përonne cn'
St, Qnentin,
In het centrum konden zij zich niet hand
haven in hun verdedigende stelling, die zij
ook daar hadden gereed gemaakt achter
Reims.
In het Woud van Argonne zijn de Duit-
schers noordwaarts teiuggetrokken voorbij
het bosch van Belnoue en Triaricouit.
Op den oostelijken vleugel is de terug
trekkende beweging van de Duitschers al
gemeen van Nancy tot aan de Vogezen.
Gi-teren was aan deze zijde het Framche
grondgebied geheel dcor de Duitschers ont
ruim d.
Een Reu ter telegram uit Londen d:e!' 'mg
het volgende mede: Het Fnumchc hoof®
kwartier maakt bekend, dat het leger v.m
den Duitschen kroonprins werd teruggewor
pen en gedwongen, zijn hoofdkwaith-f te
verleggen van Sainte Ménéhould naar Munt
faticon.
LONDEN. 14 Sept. Het Oorlogspersbureau
meldt: Gisteren heeft de vijand on- gedu
rende den geheelcn dag den overgang over
de Atsne betwist. Ondanks de moeilijkheden,
om de rivier over te steken, zijn wij daarin
tegen zonsondergang geslaagd Op onzen
rechter- en linkervleugel slaagden de Fran-
iche troepen in een gelijke beweging. "Wij
hebben nog talrijke gevangenen gemaakt.
Uit het Duilsche hoofd
kwartier.
BERLIJN, 14 Sopt. Het groote hoofd
kwartier deelt mede:
Op het Westelijk oorlogsterrein worden
op den rechtervleugel zware, lot dusver
onbesliste gevechten geleverd. Een poging
van de Franschen om door onze linies heen
to breken js afgeslagen. Overigens is op
geen enkel punt een beslissing gevallen.
Rapport van generaal French.
Het ooriogs persbureau le Londen hoeft
gisteren een afdruk gegeven van oen rapport
van den Engelsehen legercommandant, ge
neraal French, waarin deze de operatics
van het Engelsche leger en den uitersten.
Franschen linkervleugel van 4 tot 10 Sep
tember aldus beschrijft:
liet werd Vrijdag 4 September duidelijk,
dat generaal Kluck de richting had gewij
zigd van zijn legermacht, die na den slag hij
Bergen een actief deel had genomen in do
reusachtige draaiende heweging, ten doel
hebbende de geallieerden op te sluiten in
een kring cn een ramp te weeg tc brengen
als die van Sedan.
Kluck, naar het Zuid-Westen marchee-
rende, liet een sterke achterhoede achter
aan de Ourcq met het doel het zesde Fran
sche legerkorps tegen te honden. Blijkbaar
met de Engelsche troepen g«xm rekening
meer houdend, stelde de vijand al zijn krach
ten tegenover het Fransche hoofdleger,
trachtte het af te snijden en te omsingelen.
cicele moeilijkheden en aan bezwaren n'>g
één mond eten te moeten geven; ze zag
zich weer van week tot week hunkerend
"wachten <(p een kleine cheque, die de
slagersrekening zop hoog noodig betalen
moest en die de Lomlensche uilgever maat
niet afzond. Neen, ze kon niet naar huis
gaan ze moest zichzelf onderhouden.
Iemand -zeker de nieuwe heneden-
bewoner verstoorde de stilte, door de
asch uit zijn pijp te kloppen tegen het
liaandhekje.
„Mijn eigen kost verdienen," mompelde
Thoodosia, met een knikje naar de tiiout-
krullen. Maar hoe? Bij het „Advertentie
blad" zou ze niets geen kans hebben, dat
wist zc van tc voiren. Dan zouj *t Sliet, verslan-
digst wezen naar Londen te gaan en haar
geluk te beproeven hij een der weinige
Maden, die wel eens een verhaalije van
haar hadden opgenomen. De gedachte aan
het nieuwste en meest literaire van die
bladen dreef telkens hij haar hoven. Van
don redacteur van „De Beschouwer" had
ze tweemaal een aanmoedigend, ja, een
vleiend briefje ontvangen, 'sedert zc aan
„,De Post" verbonden was gcwcesL Als
ze eens naar het bureau van „Du 'Beschou
wer" ging cn den vriendelijken schrijver
uitlegde wat ze zocht? Nu haar bijdra
gen zóó zijn belongs lel ling gewekt hadden,
zou bij haar toch allicht eenig vast werk
geven. Ze zou ze kon in gedachten
sloeg ze do bladen van „Do Beschouwer"
om, zich afvragende, voor welke kolommen,
behalve voor !i feuilleton, ze kopie zou
kunnen leveren. Haar vraag vond geen ant
woord, ook durfde ze zich geen illusies
Zaterdag gingen do Duitschers voort de
zelfde beweging uit te voeren. Zij trokken
de Marne over in Zuidelijke richting, vielen
het Fransche vijfde leger aan, dat zich te
rugtrok naar de Seine. Groote contingenten
der vijandelijke macht trokken Zondags
door Coulommiers voorbij" den Engelschen
rechtervleugel.
Meer naar het Oosten deed het Fransche
vijfde leger nachtelijke bajonetaanvallen,
drie dorpen hernemend.
Maandag was de opmarsch op den Fran
schen linkervleugel algemeen. Na het ont
vangen van versterkingen dreven wij, sa
menwerkend met het vijfde Fransche leg«3r,
tien vijand in Noordelijke richting, terwijl
het zesde leger naar het Oosten opmar-
chceido tegen de achterhoede der Duit
schers, die zich langs de Ourcq bevond.
Waarschijnlijk verzwakt door het afstaan
van [roepen voor het Oostelijk oorlogster-
rein cn begrijpende, «lat het zesde Fransche
leger en onze strijdmacht hun achterhoede
en rechtervleugel bedreigden, liegonnen de
Duitschers zich terug te trekken in Noor-
Oostelijke richting.
Dinsdag werden de Duitschers op de
Manie teruggedrongen. De Franschen aan
onzen rechtervleugel naman de dorpen met
de bajonet, den vijand ernstige verliezen
toebrengend. 1
Het gevecht aan de Ourcq werd buiten
gewoon bloedig. Do Duitschers hadden rr
eon groote hoeveelheid artillerie opgesteld
en lieten alleen een geringe afdeeling in
fanterie in 't zicht. Het vijfde Fransche ]o-
scho legerkorps hernam Montmirail na een
woedend gevecht.
Woensdag zette het zesde legerkorps het
gevecht aan de Ourcq voort. Wij overwon
nen den tegenstand, geboden aan de Petit
Morin, trokken do Marnc over, vervolgden
do Duitschers, die zich overhaast terugtrok
ken naar hot Noorden.
Donderdag vervolgde het zesde legerkorps
zijn aandrang op den vijand; hel vijfde
leger bereikte Chateau Thierry en Donnans
aan de Marne.
Na een worsteling zonder ophouden,
maakte ons leger 1500 gevangenen, nam 14
kanonnen, G mitrailleuses, 50 munitiewa
gens, Do vijand had een aanzienlijk getal
dooden en gewonden.
In een hollen weg sloten onze troepen
vaardig 400 Duitschers van de troep af,
die zich overgaven.
Een opmerkelijk feit in deze gevechten
was bet schitterend succes der E ti g c 1-
sclie 'aviatcurs, die een compliment ont
vingen Van generaal Joifre voor de juist
heid "en de regel ma ligheid van hun inlich
tingendienst.
Volgens ons geworden inlichtingen hoeft
hel aan de Duitschers gegeven hevel lot
den terugtocht loeit zij reeds zoo dicht hij
Parijs waren, bittere teleurstelling in hun
gelederen teweeg gebracht. Op gesneuvelden
gevonden brieven tieten geen twijfel, of de
te maken, dat ze elke week een kort ver
haal zou kunnen schrijvendoch haar ge
iten gen herhaalde de vriendelijke 'zinnetjes
uit de hoffelijke brieven, en ze hield zich
overtuigd, dat een redacteur, die haar zóó
welwillend schreef, haar zeker vriendschap
pelijk zou voort helpen.
Ze had nooit langer dan een dag in
Londen doorgobrachl. Wel was ze eens in
Westminster Abbey, in Si. Paul's, in do
National .Gallery on T British Museum ge
weest, on had zc wol eens luchtig beweerd,
dat ze „Lenden kende", maar nu'kwam haat-
die kennis op eens heel gering voor cn
doemde de renzenslad in al haar beangsti
gende uifgestrektheid voor haar op. In de
enkele gedeelten er van, die ze gezien had,
wist zc, dat zc geen kamer zou kunnen
vinden, en zo had geen flauw idee, naar
welke stadswijk ze den koetsier moest la
ten rijden, wanneer zc uit het rumoerige sta
tion kwam. Van den beschermenden arm
baars vaders en het welkom der zusters
begon hoe langer hoe meer een veilige
bekoring uit te gaan, cn dc houtkrullen ne
velden weg voor haar vochtige oogen.
Schreien! Ba, hoe kinderachtig cn be
lachelijk Ongeduldig stond ze op en zag met
Verbazing hoe laat het al was. Enfin, ze
kon ontbijten wanneer ze wilde, er wachtte
haar nu geen bureau meer, waar ze op
tijd verschijnen moest. 'O, die menschcn, die
afschuwelijke menschen, «ten die in geheel
de gek, die jijen ontnogelijken draak ge
schreven had. Maar eenmaal, als zc haar
wegje gebaand had in het leven, zou zc
glimlachend aan hun kleinzielige wraak
kunnen terugdenken!
Duitschers meenden reeds Parijs te zullen
binnenrukken.
Onze troepen maakten talrijke krijgsge
vangenen. Vele Duilsche achterblijvers had
den zich in «le dichte bossehen ten Noor
den van do Mame verscholen.
De vijand richtte in dorpen en kasteden
groote vernielingen aan.
De aankomst van versterkingen heeft den
ijver onzer troepen aangewakkerd, die bran
den om den opmarsch voort te zetten.
Do val van AI a u b e u g e.
De Duit-che ooilogscorrespoudutiten geven
ecu uitvoerige beschrijving van Maubeuge.
Alaubeugc, dat uit ze.-> forten en zeven
tu-sschenveroterkiugen bestaat, was verdeeld
in vier aanvalsfronten. Het eerste (in het
N.O.) belieersoht de linie Alaubedget il
lers cn Givry en de Satnbre ten 0. van
Maubeuge; het tweede ipn het Z.O.) h<>
heerscht de Sambre; het derde reikt tot
aan de Sarnbre ten W. van Maubeuge en
het vierde lumval-frout bestrijkt deze rivier
tot aan do lijn Givryïllers—rilaubeuge.
Do hoofdaanval richtte zich tegen het eerste
front, dat is tegen do forten rn hot N.O.
De DuiUohe zware artillerie, bestaande ml.
21 cM. mortieren verdragend tlakgeschut,
modem hooggoehut en 42 cM. mortieren,
versterkt door twee batterijen Oodcurijk-
sclie 80.3 cM. motormortieren, begon den
aanval op ecu afstand van 8 tot 10 K.M.
van de forten. Do draaibare pantserkanon-
nen waren spoedig tot zwijgen gebracht
Nadat liet artillenegeveoht oen dag had
geduurd begon do aanval der infanterie.
Do verliezen der Duitschers waren zeer
gering. Den Ssten September gaf de vesting
zich over.
Gevechten.
De oorlogscorrespondent van 'do „Daily
News" in België, 'seint uit Cent, dat do
Duitschers langs «Je lijn Menin (ten nonidon
Ivan Tourcoing, vlak hij de Franscli-Belgi-
schc grens), Bousselaero In Lichterveldo
(heide (en noorden Van Afejnin; Wjest-Vlaan
deren bimienirekkein.
Waarschijnlijk zullen Wjest-Ylaamleren out
dc Ardennen hut toouuri van den tweeden
bloedige» strijd iri dezen oorlog wordtin.
Uil. Osfende wordt gemeld, dat gister
nacht 150 ulancn piet een kanon cm twee
mitrailleuses door Merckëni zijn gatrok
ken.
Er werd gevochten lusschen Duitaeheirs
en Franschen, bijgestaan door Belgun, in
het dorp West lluusbrugge (lfarimghej in
West-Vlaandereu aan de Fransdi-Bolgifscho
grens.
Uit Brussel.
Fit Brussel wordt vernomen, dal de DniL-
sehers het Koninklijk Conservatorium in
beslag genomen en bazel hebben. Het ob
servatorium in gevestigd te Ukkcls.
De toevoer van levensmiddelen te Brus
sel is door do Duitschera weer gedeeltelijk
toegestaan.
„Och, wat voel ik me dood-onge.'ukkig!"
klonk baar stem Levend door de kamerstilte.
En heneden, in opstand tegen «le heele
wereld, klopte dc nieuwe bewoner verwoed
zijn pijp uit.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
Niet voor den volgenden morgen, toen
hij zich niet behoorlijk kon scheren, miste
Talham zijn scheemem, dien hij in „Do
Zwarte Stier" aan den gordijnknop had
laten hangen. Na hel ontbijt ging hij dien
halen en werd hem een briefje overhandigd,
dat lusschen dc flusschen in het buffet
slak. De hooghartige toon ergerde hem niet
zoo als anders het geval zou geweest zijn,
omdat hij cr de neerslachtigheid van den
schrijver achter voelde; locli werd hij er
genoeg door geprikkeld om het briefje nog
eens ojvev te tezett. Toon pas viel zijn
ong op het adres bovenaan het velletje
en zag hij dat T, Mooro hetzelfde huis
als bij bewoonde.
Was bet om zich le verdedigen, ombaar
zijn .spijt to betuigen, of om te zien wat
voor persoonlijkheid ze was, dat deze ont
dekking dadelijk den wonsch hij hem wekte
haar eens te bezoeken? Hij wist hot zelf
niet. In ieder geval was er niets vreemds
in, nu ze onder één dak woonden, juffrouw
Aioore kon het (bezwaarlijk anders dan
natuurlijk vinden. Hij voor zich, vond het
tenminste veel onnatuurlijker (elkaar te
schrijven, terwijl niets dau hel plafond hen
scheidde.
Toen hij zijn logies bereikte, stond de
juffrouw juist de stoep te dweilen en infor
meerde hij bij haar of juffrouw Aioore thuis
was. (Wordt vervolgd).
