De oorlog.
No. 14637
67Jaargang
Woensdag 23 September 1914.
PEGGY HARPER'S SUCCES.
Deze bourant verschijnt dagelijks? met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl 1.25? franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cents
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen vforden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Adyertentiëa: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar do plaats die zg
innemens
Advertentiën bij abonnement op voordedige voorwaarden. Tarieven
hiervan zgn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nninmpTs die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen,- worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van '40 mits per advertentie, hij Vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Oct.
a.s. op de „Schicdamsche Courant" abon-
ueeren, ontvangen de tot dien datnm
verschijnende nummers gratis.
Burger Avondschool te
Schiedam.
Aan de (Burgeravondschool wordt ge
vraagd een: 1
LEERAAR IN LIJNTEEKEXEN EN
PROJECTIELEER.
Aan deze bctiekking is verbonden een
salaris van f50 per wekelijkse!» lesuur, met
5 dricjaarlijksche verhoogingen van f 2.50
per wekelrjhsch lesuur.
Aanlal lesuren: 5.
Op zegel gestelde sollicitatiën, voorzien
van de bij 'de wet gevorderde stukken, te
zenden aan den Burgemeester vóór 1 Oc
tober a.s.
Levering Kachel kolen en
Anth raclet.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam zijn voornemens op Haandag 2 8
Septemteras., 's namiddags 2 uur, aan
te besteden de levering van:
127 ion kachelkolcn, i 300 II.L'.
anthraciet,
to leveren franco in verschillende berg
plaatsen.
Inlichtingen verkrijgbaar bij den Direc
teur van Gemeentewerken.
De insclirijvingsbiljetten moeten in ge
sloten enveloppe, waarop een aanduiding,
dat zij een inschrijvingsbiljet bevat, vracht
vrij worden ingeleverd in de ten Raadhuize
aanwezige bus vóór des namiddags luur
van den dag van aanbesteding.
Gasfabriek der gemeente
Schit dam.
C0kesprij7.cn
Grof 55 ot. per ,H.L.,
Geklopt 58 ot per JI.L.,
afgehaald aan de fabriek.
Thuisgebracht 5 et. per jtl.L. meer.
1 DE DlRECTEuRi.
Schiedam, 2-1 September 15)14.
Roman naar het Engclsch van
LEONARD MERRICK.
39)
De sleutel die op den kapstok moest
liggen, was nergens te zien. maar ze staken
de straat over naar den ingang en wachtten
daar tot iemand in het plantsoen hen zou
opmerken, liet duurde slechts zóó kort,
eer er op Theodosia's ge wenk een kind
over 'tgras naar hen toe kwam hollen om
hen binnen te laten, dat het een wonder
moclit genoemd worden, zooveel als hij
nog had weten te vragen en te hooren,
eer hen de poort ontsloten werd.
„U ziet dus, dat het er werkelijk niet
slecht voor mij uitziet," eindigde ze vroolijk.
„Hoeral" In een jolige, hartelijke op
welling had hij haar hand nog wel eens
willen schudden en zijn arm door de hare
steken om zoo, genoeglijk kouvelend, het
pad verder af te drentelen. ,,Ik had
groot ongelijk: goed dat u maar niet naar
mij luisterdel"
„0, maar u zei immers, dal' u we! dacht
in 't ongelijk gesteld te worden dus had
u feitelijk gelijk!" j
„Ja, ik modderde schandelijk, hè? 'sJon-
ges, wat b'en ik blij! Dag aan dag verdiepte
ik er mij in, hoe- u 't hier toch hebben zou.
En het pension is daar niemand
waar u eens mee praten kunt?"
,,'tls net goed genoeg om er te blijven.
Neen, inenschen om veel legen te zeggen,
zijn er niet, maar dat had ik hij juffrouw
Leako ook niet, voordat u kwam. 't Is er
natuurlijk wel erg vervelend; je voelt je
dikwijls veel eenzamer tusschen menschen
die je niet sympathiek zijn, dan wanneer
je heelemaal alleen bent, maar mijn kamer
BÜITENLAm
Schiedam, 23 Sepl. 1914.
De strijd in Frankrijk.
F r a n s c h communiqué.
Het gistermiddag drie uur te Parijs ver
spreide officicele communiqué luidt:
De groote veldslag heeft nog steeds niet
tot een beslissing geleid.
Op den Fiatischen linkervleugel hebben
de bondgenooten vorderingen gemaakt aan
de Dise.
In bet centrum zijn overal verwoede ge
vechten geleverd, die echter geen wijziging
van beteekenis hebben gebracht in den stand
van zaken.
In Lotharingen zijn do Duitochers jets-
vooruit gesehoven. Zij zijn opnieuw do
grens overgekomen en hebben Domêvro-
en-Ilayc (20 K.M. ten noorden van Tout)
bezet
Op 20 en 21 September hebben deFran-
schen veel krijgsmaterieel vermeesterd eri
vele gevangenen gemaakt.
Een beschouwing.
De militaire mcdeweiker van hot „Berli
ner Tagehlatt" schreef gisteren over den
militairen toestand in Frankrijk o. a.
Gelijk uit de mededeel in gen vaan den groe
ten general en staf blijkt, was de voorwan rt-
sche beweging der Franschen de laatste da
gen reeds verlamd. Thans zien wij, dat liet
langdurige bewegingsgevecht plotseling in
een positiegevecht is veranderd, zooals wij
dat ook in de gevochten hij de Liao rivier
en bij Moekden in den Russisch-Japan schen
oorlog hebben waargenomen alsook in den
Balkanoorlog aan de Tsjalald z ja-1 in ie. Do
juistheid van deze uitlegging blijkt te duide
lijker hieruit, dat zoowel Fransche als Dult-
sche berichten denzelfden nadnik leggen op
de sterkte der vijandelijke verschansingen^
Bij een aanval op dergelijke stellingen is 't
vooreerst noodig een zwakke plaats uit te
zoeken. Wat nu de posities van de beide
legers betreft zoo is die der Dnitechcrs
de gunstigste. Onze achterwaartochc ver
bindingen zijn zoodanig verkort, dat het
mogelijk is ons reusachtige leger met alle
noodige levens- en oorlogsvoorraden te voor-
zien. Dit gevoel van materieel© veiligheid
'is van onberekenbaren invloed. In de lang
durige gevechten zijn onze stellingen ook
uit slrategiseh oogpunt voordoelig. De vijand
heeft thans twee rivieren achter zich. Ri
vieren in den rug hebben, zegt niets, zoo
lang men zich zeker voelt van zijn succes.
Ze oefenen echter een hoogst vcrontrusten-
den invloed uit, zoodra dit gevoel van vei
ligheid begint te wankelen. Rn dat dit in
is niet kwaad, en ik ga nog al dikwijls
hier zitten. U zei dat de Square het wat
aangenamer voor me zou maken, weet u
wel Ik heb er meer dan eens aan gedacht,
als ik zoo warm en moe vut Flcct-Stveet
terugkwam. Dan was do sleutel een ware
zegen. Als je een eindje verder nog je
oogen half dicht doet en goed oppast welken
kant je uitkijkt, zou je je bijna even kunnen
verbeelden, dat je buiten was. Wanneer
is u weer teruggekomen? U is toch zeker
niet zoo vroeg vrij in de City?"
„Neen ik ben vanmiddag teruggeko
men. Morgen boef ik pas weer op 't kantoor
te zijn. Ik wou u maar liever eerst eens
gaan opzoeken, voor 't geval ik u misschien
van dienst zou. kunnen wezen, u kon eens
kleine moeilijkheden hebben."
llaar glimlach dankte hem vriendelijk.
„Maar nu heeft u mij nog niet verteld, of
u zich geamuseerd heeft? Was uw moeder
goed in orde:" j
„Ik vond mijn moeder nog al veranderd,"
zei hij ernstig. „Zc ziet er nu zoo oud uit
als ze werkelijk is of neen, dat was het
eigenlijk niet! Ze zag er wel altijd naar
haar leeftijd uit, maar zc praatte en kleedde
zich niet volgens haar leeftijd. Soms ver
gat ik lioc oud ze was. En nu neemt ze
den schijn van jeugdigheid niet meer
aan. 't Is alsof zo zich opeens b'ij het oudt-
worden heeft neergelegd. Iedereen zal na
tuurlijk zeggen, dat ze groot gelijk heeft,
maar maar hot feit dal ze er zoo plotoej-
ling, zoo zonder eenigen overgang in berust,
maakte de verandering in mijn ongeil wat
aandoenlijk, Wat droevig'Neen, een
pleizierigo wclok heb ik niet gelijnd
evenmin als u. Wat jammer, dat die
redacteur van „De Beschouwer" niet inde
stad was toen u b'ij hem aanklopte. Dat
zoo u lioel Wat hebben bespaard, niet?
Hoeft u 'tdjkwijls erg te kwaad gehad?"'
Ze haalde haar schouders op. „Och, 't was
niet zoo moeilijk, waar ik al eens werk
het Fransche leger het geval is, kan worden
opgemaakt uit de ged nikte stemming in
de Fransche pers. "Wordt liet Fransche le
ger nu door het Duitschc gedwongen op
Parijs lenig te trekken, dan moet het onder
de oogen en onder het geschut van hun
versterkte tegenstanders de Aisne en 3 Ia me
passeeren. Beide rivieren zijn door de
voortdurende regens sterk gewassen. De
Franschen hebben dus het vooruitzicht, als
zij verslagen worden, in lange colonnes over
de bruggen te moeten trekken.
De kathedraal van Reims.
Uit Berlijn komt liet volgende officieel©
legenprotcst van Duitsche zijde:
De Fransche regeering ontzag zich hela.as
niet de feiten te verdraaien, toen zij be
weerde, dat de Duitsche troepen zonder
militaire noodzakelijkheid de kathedraal
te Reims tot schietschijf van een stelsel
matig bombardement maakten. Reitns is
een vesting, die door de Franschen nog in
de laatste dagen met alle ton dienste staan
de middelen is verbeterd en tot verdedi
ging van bun tegenwoordige stelling wordt
gebruikt.
Bij den aanval op deze stelling werd het
bombardement van Iteims helaas noodza
kelijk. Bevelen waren gegeven om de be
roemde kathedraal hierbij te sparen. Wan
neer het desniettegenstaande waar blijken
zon, dat bij den door den strijd in de
stad uitgebroken brand ook de kathedraal
heeft geleden, wat wij op het oogenblik
niet in staat zijn vast te stellen, zou dat
niemand meer betreuren dan wij. Schuld
hebben alleen de Fransehen, die Reims tof
oen vesting, een steunpunt hunner verde
digingslinie gemaakt hebben.
Wij moeten met nadnik protestoeren te
gen de bewering, dat do Duitsche troepen
uit vernielzucht, zonder de meest dringende
noodzlaak, gedenkteekenen der architectuur
geschiedenis vernietigen.
Drie Eugelsche kruisers in den
grond geboord.
Uit Hoek van Holland werd ons gister
avond geseind, dat gistermorgén drieEngel-
sche kruisers 30 mijlen tin noordwesten van
den Waterweg door Duitsche onderzeeërs
in den grond zijn geboord.
In enkele uren beeft zich dit drama afge
speeld, waarbij meer dan 1300 inenschen
zijn omgekomen.
Een telegram van de» officieele Engeleche
persbureau bevestigt het gebeurde.
Het Nedeilandsrlie stoomcchip «Titan"
beeft li4 opvarenden van de in den grond
geboorde hruiseis gered. Daarvan zijn 25
aan boord gebleven en de overigen dooreen
Engelschen torpedoboot overgo..omen. Van
de 25 7ij'n op reis naar den Waterweg 5
gestorven3 waren zwaar verwond en zijn
bad aangeboden; dat gaf me, een soort van
introductie. Maar de paar laatste dagen,
toen ik eigenlijk niet goed wist waar ik
been zou gaan, ja, toen vond jk het
niets plezierig, 't Gebeurd© wel eens dat
ik den weg gevraagd had naai- een bureau,
waar ik eenigen ka,us ,v;ui slagen jneencbl
te hebben dat niet al te groot en te
deftig voor nie was en als ik dan aan
den ingang kwam, liep ik door, 0111 liever
eerst eens voor een paar winkels: te kijken
en mijn moed bijeen te rapen, 'tls dan
soms net alsof zoo'n ingang of zoo'nlrap|-
penhuis jo zegt, dat liet toch vergeefse]»©
moeite zou wezen. Is u wol eens zoo
kinderachtig ergens voorbij geloopen?"
„'Langs nl de scliouwburgdcurcn in het
West End," bekende hij gul. „Maar u blijft
nu dus in elk geval in do stad?"
„(.Ta, dat hoop ik wel."
„fToe, doe u 'tinaarl 's Zaterdags ben
ik vrij; als ik u dan mocht komen balen,
zou ik u verschillende dingen kunnen laten
zien o. a. de drie gelegen lieden in Londen,
waar u '11 goede kop koffie kunt drinken.
Eén er van is dicht bij Fleet/Street; wat
heel eenvoudig, maar goedkoop en goed.
Ik weer bracht de maatschappelijke
conventie hem in tweestrijd. Ze waren op
een hank gaan zitten, en hij schreef met
zijn stok hyroglyphen in het grind.
,.Jk wou, dat u wat moer van me wist,"
bracht hij eindelijk aarzelend uit
„Ik weet immers dat u mijn vriend is,"
antwoordde Theodosia eenvoudig.
„Rat b' o n ik ook. Ik zou graag een edit,
trouw vriend voor u zijn, al si u mij er het
recht toe gaf. liet klinkt u misschien bel
lachelijk omdat ik maai* een simpele
kantoorklerk ben maar werkelijk, als
ik ooit iets voor 11 zou kunnen doen, zou
ik onmiddellijk voor u klaar staan.".
te Hoek van Holland door leden der red
dingsbrigade en Ronde Kruis-soldaten ver
bonden en naar het fort vervoerd, waarheen
ook de nict-gewonden werden gebracht.
Het te IJ muiden binnengevallen stoom
schip ®Flora" heeft 285 schipbreukelingen
aangebracht, waarvan l doode en een aantal
gewonden.
De gezonken Engelscbe kruisers zijn de
jHogue", sAboukir' an Cressy", gepantserde
kruisers v0n 12.200 ton, elk met een be
manning van ongeveer 755 koppen.
De „'Cressy" liep in 1899 van stapel,
de loeide andere in 1900. Zij hebben een
maximum-snelheid van 20 knoopen. De
lengte bedraagt 134 meter, do breedte 21.2,
de diepgang 8 meter.
De bewapening bestaat uit '2 kanonnen
van 23.4, 12 van 15.2, 12 van 7.6 en 3
van 4.7 c.M. Do kruisers zijn ieder voor
zien van twee machinegeweren en twee on-
dcnvater-torpodolaaceerhuizen van een ka-
bber van 45. De maximum-pantsering van
de waterlinie de pantsergordcl strekt
zicli evenwel niet over do gehecle lengte
van het schip uit 1is 152 iuM. Ieder
der schepen heeft vier schoorsteenen.
Ter vergelijking dieno, flat ons grootste
pantserechip, „Do Zeven Provinciën", een
walcrverplaateing heeft van 6530 ton.
Ofschoon deze schepen dus tot oen in ver
houding oud type belmoren, althans niet
meer tot de jongste gerekend mogen worden,
en het verlies van deze drie vaartuigen yoor
de groote Engelscbe vloot lie (rekkelijk van
weinig gewicht is, zal de moreelc indruk
zeker van beteekenis zijn, en is het verlies
van 'zooveel menschenlevens weer een zWaar
"Óffer, dat van Engeland wordt geëisoht
Het verhaal van de „Titan".
Om 10 uur gisteravond kwam het s.s. „Ti
tan" te Rotterdam aan. Het schip was
Zondagmorgen van Leilh naar Rotterdam
vertrokken. Gistermorgen om 7.50 zag de
gezagvoerder aan den kim drie Engelscbe
oorlogsbodems, die hij een kwartier later
één voor één zag zinken. 'Om 9.20 uur
kwam het schip op do plaats, waar een
dramn scheen te zijn afgespeeld, want tus
schen wrakstukken dreef een ontzaglijk aan
tal schipbreukelingen. Dadelijk weiden al
de reddingboeien uitgezet; daarmee wer
den twee reizen gedaan. Ook werden velen
met touwen op de „Titan" gehaald. Zoo
werden 114 schipbreukelingen gered, waar
onder de commandant van een Engelsch
oorlogsschip, als hoedanig I. zich aan den
gezagvoerder van de „Titan" voorstelde. De
derde maal uitgevaren, vonden de reddings
boeien geen levenden meer.
Om 11.45 uur zette de „Titan" toen
koers naar den Honk van Holland. Toen
kwamen ook Engelsdio forptxlobooion,
maar vonden niets meer te redden.
„(Daarvan bon ik overtuigd."
„Jk heb noodt een vriendin gehad."
„Vroeger I" vulde bet meisje zacht nan.
ïafiham staarde over hel hek voor zich
uit, geen antwoord vindende op do vraag
die hij zich stelde. Hot was instinct, niet
verstand, wat hem aanzette van zijn enga
gement te spreken, en zijn geest zocht
hulpeloos naar een form, 0111 het haar
ongezocht mee te dooien. Wat zou het
ook voor merkbaar verschil maken? Was
alle vriendschap met een meisje hem ont
zegd, omdat hij verloofd was?.... Zijn
„instinct" drong hem echter telkens weer,
dat hij hol haar behoorde te zoggen, en
zich voor 't eerst met eenigen tegenzin
tot haar koerend, bracht hij wat onvast
uit: „U vindt toch niet, dat we niet als
goede vrienden met elkaar kunnen omgaan,
omdat ik getingagoerd ben, is 't wel?"'
Eensklaps scheen er een veel groote
afstand tusselien hen te komen zelfs
terwijl ook zij zich afvroeg, wat liet feite
lijk voor vorschil in hun verhouding UracilL
Haar «ogenblikkelijke, echt vrouwelijke im-
pulsio was, haar geivjaarwoirding te vrij
bergen doch dieper in haair gemoed en
krachtiger klonk oen stem, die haar waar
schuwde, dat hot oogenblik 't pijnlijkst voor
Piem was en hij zich aan liaar genade
vojelde overgeleverd. Een redelijke verkla
ring voor dat gevoel wist haar verstand
niet te geven, evenmin alsj .voor hot eigent
aardige vreemde van het oogenblik en do
doorleefde gewaarwordingen.
„U vindt toch niet, dal, \jr© niet als goeie
vrienden met elkaar kunnen omgaan, omdat
ik gaëngagoerd hen?"
„Waarom zou ik?" vroeg ze met oen
glimlach terug.
Het kwam haar voor, dat zo haar doel
b'ereikt en hom ongedwongen en opgewekt
Om 12.40 uur kwam de Engolsche tor-
pedoboot „Lucifer" het schip achterop, dio
de geredden wilde overnemen, Tan de 114
maakten 89 hiervan gebruik, de overigen
zette de „Titan" te Hoek van Holland aan
wal. Vijf dooden werden in de loods der
HollandAmerika-]ijn gebracht; 3 zwaar
gewonden werden in de inrichting van het
K. Patronaat opgenomen; de lichtge
wonden en validen werden in het fort on
dergebracht
De schipbreukelingen verhaalden, dat drie
groote kruisers door verscheidene Duitsche
torpedobooten getorpedeerd werden, van do
wrakstukken werd alleen do reddingsboei
van de „Cressy" opgevischt De geredden!
waren zeer onder den indruk van het on
dervonden©.
In *t hospitaal te IJmuidenJ
Zooals reeds gemeld beeft bet s.s. „Flo
ra", van de lvon. Ned. Stoomvaart Mij., dat.
op weg was van Rotterdam naar I/rith, 285
Engelschen, waaronder waren 27 officie
ren, uit zee opgevischt en naar IJmuiden
gebracht.
In hel Roode Kruisgobouw aldaar wer
den de mannen, die niet gewond waren en
ivien, dank zij hun enorm uithoudingsver
mogen, de angst, de ellende van den aan
val en de uitputting van het ronddrijven in
zee gedurende drie lï vier uren niet had
den gedeerd, versterkt met warme melk,
met thee en cognac en met het noodige
voedsel, dat het Roode Kruis verstrekte;
zij werden geschoeid met laarzen, die het
Britsche consulaat ter beschikking had, en
toen werden zij ondergebracht in verschil
lende hotels, in z.alen en bij particulieren.
In het Witte Kruisgebouw werd één ge
wonde matroos opgenomen, in het Roode
Kruisgebouw zijn twee-en-twintig gewon
den ondergebracht. I
Een correspondent van het „Hhl." be
zocht deze ziekenzaal en vertelt daarvan
Wc zijn doorgegaan tusselien de ledikanten
van de mannen met dc gebruinde gezich
ten en donkere snorren. Er waren er bij,
die rustten in een zwaren, diepen slaap
een slaap, die hun redding, hun behoud
zoude zijn. Niels, niets kon hen storen.
Noch liet heen en weer gaan der zusters,
noch het praten der bezoekers. Regelmatig
en zwaar ging hun ademhaling onder do
wollen dekens. En naast die mannen waren
er anderen, die opzaten in hun lied, den rug
gesteund door een kussentje. Ze hadden een
pkuikjc gevraagd, en oen briefkaart, en een
potlood, W:mt ze hadden niet willen gaan
slapen, vóórdat zc naar het vaderland had
den bericht, dat ziji waren blijven leven. Ze
wisten het wel, dat de Britoclie officieren,
dadelijk, toen ze in IJmuiden waren geko
men, een lijst hadden opgemaakt van de ge
redden en dat alle namen dadelijk naar En
geland waren geseindmaar een enkel let
tertje, gekrabbeld op een briefkaart, zou
toch eerst de geruststelling volkomen ma
ken. En een der arrno kerels was, onder liet
geantwoord had. Hém was hot evenwel of
er een schaduw* tusselien hen viel.
„Ik dacht wel dat u jlal zeggen zou."
„Ik hoop uw meisje eens gauw* te ont
moeten."
„Dat zou ik zelf ook graag willen." Dc
schaduw Werd donkerder. Waarom liet hij
zich tof een leugen verleiden? Met een
gevoel van groote verlichting voegde hij
er achter: „Maar zc is nu uit de stad
op tournee."
„Bedoelt u dal ze acLrice' is?"
„Ja, we zijn al een paar jaar geën
gageerd."
„Dat zal do verhouding zeker nog preLLL-
gcr maken u kent '"elkaar dan 7.00 door
en door." i
„En zo kan zoo 111 uiw werk meeleven."/
„0 ja," herhaalde hij, zich inspannend0
om wat warmte in zijn stem' te leggen.
„Dat is dat is natuurlijk veel waard."
Niet omdat hij haar sterker aantrok dan
ze zichzelf had willen bekennen, niet omdat
zo den jongen man kende en het meisje
niet; alloen omdat ze vrouw* Was, ging
/haar sympathie naar den mlan uit Met
moederlijk (medelijden betreurde zo zijn
verkeerde keuze, maar verder weifelde zo
tusselien verschillende gewaarwordingen,
haar oogen afwendende van Wat ze niet
begeerde ta zien. Ze begeerde niet te zien
dat hun omgang n'u lij" con meisje moest
trouwen, dat niet bij bean paste sop den
duur eeu misplaatste vriendelijkheid, zon
•blijken te zijn. Zij'n eenzaamheid wekte haar
innig medelijden, en zonder oenigi schuldig
egoïstisch bijoogmerk, verlangde ze niets
liever dan die eenzaamheid wat lo verj-
zacliten. v
(Wordt vervolgd.l
SCHIEMMSCHE ClDiUlRiUHT
„0 ja!"
